Salland verwelkomt de oogst
met „STÖPPELHAENE"
en
politiek
Ned. Bank ver
laagt disconto
Meubelen van emigrant verkocht
De brief
uitRusland
Staat van oorlog en beleg in
Indonesië opgeheven
w
ürie dagen feest in
het oude Raalte
Jaarvergadering „St.Victor" te Breda
Behanger in arrest
Exportverbod van
rundvee opgeheven
Kanon van Grave
terug
Maltezer helpsters
bij Rode Kruis
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1952
PAGINA 3
Een traditie in ere hersteld
S0ok
to
Jï^..d»t
Graanhandel is tengevolge van overheidsbeleid
een soort loterij geworden
52ste Nat. Bedevaart
op de terugweg
Afscheid van de grot
Gevolg van groeiend
deviesenbesit
Prijs van f 50.000
in Sittard
De 100.000ste in
Madurodam
Een al te behulpzame buurman
Duo Emner-Van Doorn
Onderscheiden
iill
KueGaak wei
OOK IN NEDERLAND
MAAK IK
ELKE DAG
DUIZENDEN
NIEUWE
VRIENDEN
Stout stuk van studenten
In ruil voor burgemeester
van Cuyk
BOUW VAN PREMIE-
WONINGEN
Echter wel staat van oorlog in sommige
gebieden
Vreemdelingenlegioen
Kamerlid Vorrink stelt
vragen aan minister
Bevolkingsonderzoek op
tuberculose
Audiënties
Middenstand over de
W inkelsluitings wet
Leidse sterrenwacht
in Zuid-Afrika
Nieuwe waarnemingspost
Jeanne Landré overleden
j. (Van onze speciale verslaggever)
!j^Barnevelders> de Leghorns, de Red Islands en ook de krielen kunnen gerust
#ia kunnen ongestoord voortgaan met het nijvere vervullen van hun edele,
tle.a'overigens eentonige dagtaak, met het leggen van eieren. Er zal geen man-
tjjj e nazaat van hun nuttige en roemrijke geslacht worden doodgeknuppeld
C'C 00Sstfeesten, welke deze maand in Raalte worden gehouden. Dit ondanks
folki dat dit oogstfeest de naam „stöppelhaene" draagt en dat een eeuwenoude
haa °r'S''scke traditie wil, dat bij het feest met deze vreemdsoortige naam, een
d °P de laatste te velde staande garve rogge wordt gebonden om daarna met
^stokken te worden doodgeknuppeld en als hoogtepunt van dit wrede feest te
la j en opgegeten. Het is echter meer dan honderd jaar geleden, dat voor de
Th n,aaT een haan op deze wijze aan het einde van zijn trotse leven kwam.
Vj,.ns viert Salland het oogstfeest op aanzienlijk minder ruwe wijze en hoogstens
dejen ®r enige vaten bier ten offer aan de uitgelatenheid van de boeren, die op
M'jze hm vreugde over het binnenhalen van de roggeoogst tot uiting willen
engen.
als iand> niet het eeuwenoude Raalte
9an t .^unt' een gehied dat rijk is
brm].ra<^es en. folklore. Vele oude ge-
v°lki n Z^n nog levend onder de be-
4aar van het platteland en de namen
Trips311 v'ndt men het dialect als be-
boereaanduidingen terug. Zo krijgen de
tij nrtleiden en -knechten, wanneer
den °0r de oogstwerkzaamheden wor-
„me ingenomen, een handgeld, dat
Honing" heet en waarvan dit
'.hiee"0kermis kan vieren. Want
en k„ ls de naam voor een heel oude
el koppige honingdrank, die vele
drank van
S,n geleden de nationale
Vaa 2d was. Op Vastenavond gaan die
..Wj;aalte en omgeving rond met de
haje ePot", een rommelpot en daarmee
ZÜ worst op bij de boeren, en op
eren vieren zij de Pinksterbruid;
khc een op 19 Juli j.l. in ons blad ver-
tilcjj en artikel heeft de heer Joh. Zwa-
'«ti J1 critische aandacht geschonken
ters e opvattingen van de heer G. Ruy-
over de verhouding tussen geloof
in verband met de uitslag
So%e Tweede-Kamerverkiezingen. De
"eti ®Tyl vergt, dat wij ruimte verle-
4e i ®n het volgende wederwoord
r Ruygers, om welks opname hij
eejj ":eeft verzocht en hetwelk wij van
Omschrift hebben voorzien.
hlangs nam Joh. Zwanikken in dit
blad deel aan de discussie, die
yehst= Juist in „De Tijd" onder bo-
Tiopf. ^®nde titel beëindigd heb met de
Ijj krras.
biet °P deze plaats deze discussie
((tj herhalen. Maar ik voel behoefte er
V°°ral 6r iets over te zeggen. En dit
Sehni ornciat ik het weliswaar op ver-
hil{k. ende punten met de heer Zwa-
u oneens ben, doch dat desniet-
Nlin 8 de toon en de probleem-
4>»rj 8 van zijn artikel veel meer kans
$s<w,- efn open en zakelijke
ir- P. artikelen van de heer
'v, Misschien dat de heer Zwanik-
sCtjo zÜne ertoe kan bijdragen deze
^0r>Sle elders te doen plaats hebben,
kip Uf ditmaal slechts enkele opmer-
bij'jij® heer Zwanikken vergist zich als
Jat !?ftkt, dat ik te subjectief ben, om-
bet de zaak op me zelf betrek. Als
"iw0®! mij ging, zou ik waarschijnlijk
.hebben gereageerd, want het laat
gelijk koud, wat men over mij
'li (jlit- Maar het gaat hier om de eer
o goede naam van een groep, nog
kf!2e P het punt van de katholiciteit,
h'e ®roeP, die als naamloze en ten
hbg ongeorganiseerde groep niet kan
'fidsjj °n, heeft er recht op door haar
Nat nnen niet in de steek te worden
als zij op een zo uitermate be-
Ü?valj en gevoelig punt wordt
iscü,eP- Een andere reden had
2. r\Sle met de heer Gras niet.
de heer Zwanikken legt ver
Je?U„tussen d,
aan-
mijn
ae geloofsverzwakking en
!ï.abdh Verkiezingsuitslag. Daartegenover
aaf ik mijn stelling, dat het uiter
en gevaarlijk is, verband te leg-
'4ci(jpUssen geloofsverzwakking en een
'atl'ijUele verkiezingsuitslag. Het ge
dat het
geloofs
v abde schuilt vooral daarin,
N2wnde vraagstuk van de
akking en de geloofsafval op een
>dele. oppervlakkig plan wordt be-
;Mk0ij j Want veronderstel, dat de
{futiele e arbeiders, die nu P.v.d.A.
n> de volgende keer weer
d 1 olv,Stemmen. 's dat dan een maat-
d fs in zeggen, dat zwakkere broe-
ihts zi; ^et geloof weer sterkere broe-
s TfpJ11 geworden? Als de katholieken
<aaH herland zó dit vraagstuk zouden
ih^tgri~n' dan maak ik me ernstig
v°or de toekomst van de Kerk
v.3. ai rland.
lie' tn-S nien de cijfers over het al of
d p. actiseren onder de katholieken
va4 gplasi de cijfers van de stembus,
Um hew ik te mogen zeggen, dat er
«to .Wat niet-practiserende katho-
wbiip zijn, die toch op de h..v.f.
(j6 füit v®r zijn voldoende voorbeelden,
I^y^iijkt, dat zwakkere broeders
trnnur V\lii-ï7orn nn rlnt st.pr-
hJ?* trouw blijven en dat ster
j-^oeders op de P.v.d.A. hebben
hi Oftin i er °ok voorbeelden van
v, Ohn erde zijn wordt door mij
A Op md. Maar dat wijst er toch
«i:
-®ldodit vraagstuk veel inge-
ac0ssio dgt, dan tot nu toe in de
«mi jTet i-?elal is gesteld,
hi! *1 te J t me heel erg eenzijdig om
header.- 8aan stellen, dat de zwakkere
d»Nh gil het geloof op de P.v.d.A.
Vb dit ;®estemd. Laten we aannemen,
k0tgedaB«en aantal gevallen zich heeft
at,Har da=?; evenals bij de K.V.P.
w Of-c- „f a?st is er een hele serie
L eliibh -j denkbaar, die zich in
Ov Z'jti gBf óók hebben voorgedaan.
ixSuiging ,waarbiJ de geloofs
vo,
boij-V- gespeel }n het geheel geen ro1
vn' 'eke „Ij en waarbij om zuiver
likeur .®denen aan de P.v.d.A. de
v^ gegeven. Er zijn gevallen
met Driekoningen verenigen allen zich
op de „Jenneghi's Markt" en de vacan-
ties van de boerenmeiden worden „spin
dagen" genoemd, omdat deze struise
deernen die dagen moeten verbruiken
om hun rokken te spinnen en te weven.
Deze gehechtheid aan tradities gaf
enige ondernemende lieden van de
V.V.V., de middenstands- en boeren-
organisaties de wind in de zeilen
toen zij het vorig jaar plannen opper
den om het in vergetelheid geraakte
oogstfeest „stöppelhaene" weer in ere
te herstellen. In het begin van de
negentiende eeuw moet dat oogstfeest
veel vertier gegeven hebben op de
Raaltese markt. Van heinde en verre
kwamen de marktkooplieden er hun
waren aanbieden. Langzamerhand
echter raakte dit feest in verval, tot
dat het vorig jaar genoemde organisa
ties er hun schouders weer onder zet
ten. Het werd een eclatant succes.
Nog nooit was „stöppelhaene", dat bij
verschillende boeren in huiselijke
kring nog in ere was gehouden, zo
bijzonder feestelijk gevierd. 50.000
mensen kwamen er voor naar Raalte.
Gesterkt door dat succes zal „stöppel
haene" dit jaar opnieuw en wel op 21,
22 en 23Augustus gevierd worden.
Kerkdiensten zullen de feestelijkheden
openen. Tijdens een plechtige Hoogmis
zullen de boeren hun offergaven in na-
tura meebrengen. Burgemeester Ganze
boom van Raalte zal het feest plechtig
openen en er zal een grote oogstoptocht
zijn. Hierin zullen vele rijkversierde
wagens, hoog opgetast met rogge, mee
rijden. Dan zullen er dorswedstrijden
zijn, waarna, zoals de oude traditie het
wil, graan aan de plaatselijke geeste
lijkheid wordt aangeboden. Er is een
speciale oogstdans gemaakt, die door
boeren en boerinnen wordt uitgevoerd.
De boeren zullen Push-ballen, dit is
voetballen te paard, zij zullen hoog ge
zeten op hun rossen ringsteken en el
kaar op vele wijzen bekampen. De kin
deren krijgen een apart feest en heel
het oude Raalte zal drie dagen lang
daveren van de feestvreugde tot ver
maak van tienduizenden.
V,
vWr». D„ f V1"", "taai v
Persoonlijk
W* gestcm?sgavoel..°P de
Vm'dep. A, d. Dit zijn slechts voor-
V0"'g moptn^Ze Sevallen zouden zorg-
G aleer p .n .worden geanalyseerd,
Wi Wp„isszins billijke conclusies
e^lgbeid °^den getrokken. De voor-
5 ^an (j6 r' ^ele conclusies was juist
<3p /Üs ar, redenen van mijn protest.
interz^ - van o,
)Vo?°JsVer7M,!?,u, met het argument van ding kan blijven.
Tenslotte menen wij, dat de door de
Wewi0eger traditioneel op de
rd gestemd
maar waarbij nu
verant'
P.v.d.A.
,met het argument van
steC °ver pakk?ng de staf gebroken
do6„den jp ^eiders, die op de P.v.d.A.
tv.,"1. Vd„, erv^ljl rfo
In een zeer drukbezochte vergadering
te Breda heeft de voorzitter van de
Ned. Katholieke Bond van molenaars,
graan-, meel- en kunstmesthandelaren
„St. Victor", de heer P. Trouwen, zijn
visie gegeven op de huidige situatie in
het molenaarsbedrijf. Spr. vestigde al
lereerst de aandacht op de sterke prijs-
schommelingen en op de. als gevolg
daarvan, zeer onrustige markt, welke,
zo zei spr., veroorzaakt worden door het
soort geleide economie, dat bij het
prijzenbeleid voor de voergranen door
de overheid wordt toegepast. Spr. stelde
vast, dat op een gegeven ogenblik alle
voergranen. uitgezonderd maïs, bonvrij
aanmerkelijk goedkoper te koop waren
dan op toewijzing. Circa 85.000 ton toe
gewezen import voergranen, d.i. ruim
Dit meten met twee maten zal toch ook
de heer Zwanikken niet goedkeuren.
6. De heer Zwanikken heeft gelijk,
als hij wijst op het ontzaglijke vraagstuk
van de geloofsafval, in ons eigen land
en in Europa. Maar ook het confessio
nele partijwezen is in het verleden niet
in staat geweest dit proces te stui
ten. Bovendien, ook in de oproepen
van de Paus over het maatschappelijke
vraagstuk staat heel duidelijk, dat het
niet alleen onze taak is de nog
katholieke arbeidersmassa katholiek te
houden, maar ook het verloren ge-
gane terrein terug te winnen. In dat
licht lijkt me een uitsluitend confessio
neel staatkundig eenheidsverband eer
der een nadeel dan een voordeel.
Uit de voorafgaande punten moge
blijken, dat het gehele vraagstuk, waar
het hier om gaat, nog wat ingewik
kelder en dieper ligt dan de heer
Zwanikken heeft gesteld. De ernst van
het vraagstuk wordt door mij niet ont
kend en ik meen in het voorafgaande
enkele punten naar voren te hebben
gebracht, die het beeld van de discus
sie kunnen vervolledigen en verduide
lijken. De heer Zwanikken heeft ge
tracht niet uit te gaan van vooropge
zette meningen. Dit is in ieder geval
een grondslag, die een gesprek mogelijk
maakt.
NASCHRIFT: De heren Zwanikken
en Ruygers zijn het er gelijkelijk over
eens, dat het besproken probleem zo
wel ernstig als ingewikkeld is. Allerlei
detailkwesties terzijde latend en voor
bijgaand aan de punten waarover even
goed zus als zo kan worden gedacht,
menen wij te mogen vaststellen, dat
alleen een onbevangen erkenning van
algemeen klaarblijkelijke feiten kan
bijdragen tot een redelijke benadering
van het kernprobleem: het verband tus
sen geloofsverzwakking en de jongste
verkiezingsuitslag. En dan dunkt het
ons van doorslaggevend gewicht, dat
mensen, die de mentaliteit van de ka
tholieke arbeiders vooral in de Zui
delijke gewesten door en door ken
nen, niet als politici maar als practi-
sche werkers in een standsorganisatie,
tot de conclusie komen, dat een verma-
terialiserende tendenz (om een term
van de heer Zwanikken te gebruiken)
heeft geleid tot het loslaten van het
confessioneel staatkundig verband.
Deze bevinding wordt geenszins ont
kracht door de inderdaad juiste bewe
ring, dat de P. v. d. A. principiële ka
tholieken onder haar leden telt en dat
omgekeerd misschien enige zwakke
broeders in het geloof toch op de K. V.
P. hebben gestemd (al achten wij
dit laatste weinig waarschijnlijk). Wat
de arbeidersleiders uit het katholieke
kamp bij uitstek tot oordelen gerech
tigd maakt en hen tot ongerustheid
stemt, is hun kennis van mentali
teit en onderscheidingsver
mogen van de groep, die gemeend
heeft ditmaal beter op de P. v. d. A. te
kunnen stemmen. Met deze psychologi
sche en intellectuele factoren rekening
houdend, mag men o.i. inderdaad be
ducht zijn voor de oorzaken en gevol
gen hiervan met betrekking tot het
geloofsleven, vooral wanneer men
daarbij bedenkt, dat een groot deel van
de bedoelde katholieke arbeiders via
het doorbreken van het confessionele
politieke verband ook, overigens zal
belanden in levenssferen, waar de sen-
sus catholicus gemist wordt. Wanneer
men dat alles in zijn verband ziet, kan
men ook hetgeen de heer Ruygers on
der 6e stelt niet onderschrijven. Wan
neer t.a.v. de stemmers op de partij van
Welter over het algemeen met een an
dere maat wordt gemeten, vinden
wij dat verklaarbaar uit twee omstan
digheden: ten eerste uit het principieel
katholieke karakter van die partij en
ten tweede uit een rekening houden
met het onderscheidingsvermogen van
de dan bedoelde groep van stemmers,
wier politieke keuze, wat de innerlijke
mérites er van betreft, hier buiten ge-
10 pet. van de jaarlijkse behoefte, wer
den in het laatste halfjaar niet opge
nomen.
„De graanhandel is door dit beleid een
soort loterij geworden, waarbij de mi
nister van landbouw bij verrassing be
paalt wie de verliezer is, de overheid
of het bedrijfsleven", aldus voorzitter
Trouwen. Spr. vroeg zich af, hoe het
nu verder zal gaan. Eén geruststelling
is er, n.l. dat de veevoederpositie thans
zeer gunstig is, zodat er voor het ko
mende veevoederseizoen weinig kwaads
te duchten is.
Tot de factoren die wel zorgen baren,
rekent spr. de toenemende gespannen
verhoudingen tussen groot- en klein
bedrijf. Met name noemde spr. het ge
vaar van de depotstichtingen door im
porteurs/mengvoederfabrikanten en van
de kartelvorming bij de importeurs van
kunstmeststoffen.
Spr. wekte op tot samenwerking om
zo aan de aanval op de positie der mo
lenaars weerstand te kunnen bieden.
Voorts sprak spr. zijn ongerustheid
uit over de pogingen om de landbouw
coöperatie te koppelen aan de stands
organisatie der boeren. Spr. is van me
ning, dat hierdoor een ongewenste
standenstrijd wordt bevorderd.
Ten aanzien - van de P.B.O. zei spr.,
dat waarschijnlijk dit jaar de instelling
van de productschappen in de voedsel
voorzieningsector tegemoet kan worden
gezien. In federatief verband zal men
zich dienen te beraden om zo spoedig
mogelijk tot een bedrijfshap molenaars
bedrijven te komen.
Drs. H. Kessels wees in een inleiding
de aanwezigen op het belang van de
veevoedertechnische voorlichtingen van
de economische bedrijfsvoering.
De zeereerw. heer J. Francino, geeste
lijk adviseur van St. Victor, pleitte voor
het behoud van de eenheid en wees er
op, dat een principieel katholieke hou
ding als lid van de vakorganisatie, maar
ook in het privé- en het zakenleven no
dig is. om te kunnen bereiken, wat de
wet op de P.B.O., die van Katholieken
huize is, aan het gestelde doel zal be
antwoorden.
Donderdag hebben de deelnemers
aan de 52ste Nationale Bedevaart Lour-
des verlaten. De zieken maken het al
len zeer goed. Donderdagmorgen om
tien uur kwamen de 1300 Nederlandse
pelgrims voor de laatste maal bij de
grot bijeen voor het afscheidsbezoek.
Mgr. Huibers, die dit afscheidsbezoek
leidde, hield een ontroerende toespraak,
waarin hij de pelgrims aanspoorde het
beeld van Maria in hun hart te bewa
ren en de goede intenties, voor de grot
gemaakt, trouw te blijven. Hij riep
tenslotte de zegen van Maria af over de
zieken, de andere pelgrims en over ge
heel Nederland.
De Ned. Bank maakt bekend, dat zü
met ingang van 1 Augustus 1952 haar
rentetarieven als volgt heeft vastge
steld;
Wisseldisconto 3 procent (tot dusver
314 procent).
Promessendisconto 3 li procent (tot
dusver 4 procent).
Rente voor voorschotten in rekening
courant en beleningen voor particulie
ren procent (tot dusver 5 procent).
Idem voor anderen 3'A procent (tot
dusver 4 procent).
Onder particulieren zijn te verstaan:
alle natuurlijke en rechtspersonen, be
halve de Staat der Nederlanden en de
leden van een der bedrijfsgroepen Han
delsbanken, Landbouwcredietbanken en
Effectenhandel, dan wel van de vak
groep algemene spaarbanken of de vak
groep valutamakelaars en disconto-han
delaren.
Nu de Nederlandsche Bank met in
gang van 1 Augustus haar rentetarieven
met een half procent heeft verlaagd, is
hiermee voor de tweede maal dit jaar
tot een wijziging en wel tot een verla
ging van het disconto besloten.
Op 22 Januari j.l. bedroeg de verlaging
eveneens een half procent. Zij hield ver
band met de verbetering van onze
deviezenpositie. Nadien is ons deviezen-
bezit blijven aangroeien, zoals blijkt uit
de weekstaten van de Centrale Bank.
Onder invloed van de betere deviezen-
situatie en het mede daardoor interna
tionaal toegenomen vertrouwen in de
positie van de gulden, heeft de Ned.
Bank, zo meent men in financiële krin
gen alhier, er toe kunnen besluiten
thans wederom de tarieven met een half
procent te verlagen.
Het lotnummer 12916 serie C 1 van
de Staatsloterij, waarop f 50.000 is ge
vallen, is door de collectrice mevrouw
Dellemijn in zijn geheel te Sittard ver
kocht in coupures van twintigsten en
tienden. Een groep van zeven spoor
wegbeambten was de gelukkige win
naar van een tiende, de overige win
naars, ongeveer twintig in getal, zijn
vrijwel allen loontrekkenden.
Donderdagmiddag is de honderddui
zendste bezoeker de poorten van de
miniatuurstad Madurodam gepasseerd.
Het was de 15-jarige Rob Reyngoud uit
Heiloo, die zijn vacantie in Den Haag
doorbrengt. De jongeman, die was ver
gezeld van zijn ouders, een broer en
een zuster, werd bij afwezigheid van de
loco-burgemeester toegesproken door
de wethouder van Madurodam, Karei
Mooyman. De gemeenteraadsleden feli
citeerden de honderdduizendste bezoe
ker. Hem werden verscheidene ge
schenken aangeboden.
De politie te Den Haag heeft de 26-
jarige behanger P. M. de K. uit Den
Haag aangehouden. K.'s bovenbuurman
was naar Zuid-Afrika geëmigreerd en
zijn echtgenote zou hem weldra volgen.
De vrouw van de emigrant had nu een
advertentie geplaatst, waarin zij de huur
ter overname en haar meubilair ten
verkoop aanbod. Zij verzocht haar be
nedenbuurman, De K„ voor geval zij
afwezig mocht zijn en eventuele ge
gadigden zich zouden melden, dezen
het ameublement en de woning te laten
zien. Buurman was daartoe direct be
reid.
Toen een gegadigde zich meldde in
afwezigheid van de vrouw, liet De K.
hem niet alleen de woning en de meu
belen zien, doch verkocht het ameuble- J
ment tevens aan de man voor een f 500.
Hij bood zelfs aan deze behulpzaam te
zijn bij de verhuizing en zei, dat de ge-
gegadigde binnen een week de woning
reeds betrekken kon. De aspirant-be
woner, die kennelijk in zijn schik was
met zo'n behulpzame buur, ging grif op
diéns aanbod in. De K. huurde daarop
een auto en haalde bij de aanstaande
l bewoner een radio, een pick-up en een
aantal koffers met sieraden en kleren
weg. H(j reed hier echter mee naar Am
sterdam, waar hij de radio, de pick-up
en een gedeelte van de inhoud van de
koffers bij een 71-jarige opkoper van de
hand deed voor een bedrag van f 400.
Natuurlijk kwam de zaak spoedig uit.
De politie ging op zoek naar De K„ die
in Amsterdam werd gearresteerd. Als
medeplichtig is nog aangehouden de 32-
jarige E. D. De opkoper zal zich we
gens heling moeten verantwoorden.
Het ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening heeft enige tijd
geleden medegedeeld, dat, op grond van
de verwachtingen van de veeartsenijkun-
dige dienst, rekening kan worden ge
houden met spoedige opheffing van het
bestaande exportverbod voor vee in
verband met het gunstige verloop van
het mond- en klauwzeer in ons land.
Gebleken is sedertdien, dat deze ontwik
keling zich op bevredigende wijze heeft
voortgezet.
Als gevolg hiervan heeft de directeur
van de veeartsenijkundige dienst zijn
bezwaren tegen de opheffing van het
in October verleden jaar ingestelde
exportverbod ingetrokken, zodat het
bedrijfschap voor vee en vlees van nu
af aan weer in de gelegenheid is mach
tiging voor de uitvoer van rundvee te
verstrekken.
Jaap Emner en Max van Doorn heb
ben een viool- en pianoduo gevormd.
Zij zullen in het komende seizoen in
verscheidene steden in Nederland en
het buitenland concerteren. Nu en dan
zal de zangeres Dora van Doorn-Lin
deman met dit duo optreden. Zoals on
langs werd gemeld vertrekt Jaap Em
ner in het begin van het volgend jaar
voor een grote tournée naar Afrika.
De heer J. P. Piebenga, arts te De
venter, geneesheer-directeur van de psy
chiatrische inrichting „Brinkgreven" al
daar, is benoemd tot officier in de orde
van Oranje-Nassau.
Benoemd tot ridder Oranje-Nassau
A. J. Dominicus, inspecteur L.O. in In
donesië, te Surabaja.
Met krachtige waterkanonnen uitge
ruste afdelingen van de West-Duitse
Politie, die speciaal belast zijn met het
optreden bij ongeregeldheden, hebben
proeven genomen met een nog doeltref
fender wapen om wanordelijkheden te
gen te gaan. De enorme watertanks
werden gevuld met een substantie,
„stinkend schuim" genaamd, welke
over een afstand van 45 meter kan
worden gespoten.
Reeds een handvol schuim in het ge
zicht doet de ogen sterk tranen. Mond
en neusgaten raken verstopt. Bovendien
verspreidt het goedje een ondraaglijke
stank, welke afkomstig is van bepaalde
dierlijke producten, welke aan de sub
stantie zijn toegevoegd.
West-Duitse politiemannen, die witte
rubber jassen en helmen dragen, krij
gen hier tijdens een proefneming een
stortbad met het kwalijk riekend anti-
oproer wapen.
Oorspronkelijk
verhaal door
ÓEO BROEKSMIT
n-'l de mensen,
geneigd zijn
die
om
dit
de
iaden e,
heschn,? als Principiële katho-
6l" n?' dat nr,?i en- Etet wü me voor-
°°k alleen de aanhang van Wel-
üi- een stuk epn -+-1-
w'l
I- a at'k„- - e motieven van de ka-
?ls m!11 stuk stuk reactie, maar
}Oiar,en ddividuele belangenzucht,
°lieV8en°Ver j 'alisme schuil gaat,
a =w., r up _ji_
'^aa^1 dersstemmen op de P.v.
n goede beurt maken.
heer Ruygers onder 5e gebezigde uit
drukking, dat de arbeidersleiders de
staf zouden hebben gebroken over ar
beiders, die op de P. v. d. A. hebben
gestemd, een onjuiste omschrijving is
van wat die arbeidersleiders en velen
met hen in feite doen: zich bezorgd
maken over de oorzaken en de gevol
gen van de politieke keuze van die ar
beiders buiten het confessionele ver
band.
REDACTIE
Er heerste een feestelijke stemming
in het gehucht Dnjoroslav, dat op
veertig werst van Iljinskoje in de
goudgele korenvelden van Tasjkent lag
als een grauwe schimmelplek in een
maïskoek. In de herberg van Andrej
Novik waren de vrouwen de gehele
morgen al bezig geweest om vissoep te
koken en maïspap en zakoeska klaar te
maken, terwijl de waard met zijn manke
zoon Fedorowitsj, die achterlijk was, de
dranken uit de kelder haalde. Hij schonk
vakkundig een kwart fles water bij de
cognac en likeur, die hij de feestgangers
het laatst zou voorzetten en vloekte
goedkeurend tegen Fedor, die de kleve
rige flessen met zijn zakdoek afwreef.
Er was brandewijn en mjod en wodka
en zelfs een fles champagne, die Andrej
twee jaar geleden had achtergehouden
van het feestmaal ter ere van de nieuwe
voedselcommissaris, Michail Kwrotkin.
Die voedselcommissaris was al lang
dood, afgemaakt door een troep opstan
dige koelaks, toen hij met een te klein
escorte soldaten hun wintervoorraad
graan kwam requireren. Omdat die
boeren niet allemaal waren doodgescho
ten of verbannen, had de burgemeester
de nieuwe voedselcommissaris geen
feestmaal durven aanbieden, zodat An
drej de fles champagne ook nog niet
had kunnen verkopen. Nu prijkte die
als een president temidden van de an
dere, lagere flessen en de herbergier
hoopte, dat Alexandrow Pretnikow hem
vanavond zou nemen. Hij wilde er zes
roebel voor vragen, of misschien tien,
als Alex erg dronken was. Er had ver
guld papier om de hals van de fles
gezeten en het etiket was versierd met
rode en zilveren letters in de taal van
het barbarenvolk in het Westen. Het
goudpapier hadden de ratten, die aan de
zoete kurk hadden geknaagd, er af ge
vreten, maar het etiket was nog goed te
zien. Het was de enige fles champagne,
die Andrej ooit had bezeten en hij vond
het jammer om er afstand van te doen,
ook al zou hij Alexandrowitsj er veer
tien roebel voor berekenen, als die erg
dronken was.
Hij keek naar de batterij flessen, die
Fedor in een halve boog oni de samowar
had uitgestald. Een zonnestraal, die door
het lage, stoffige raam viel, deed de
groene en rode likeuren, de bruine cog
nac en de gele brandewijn flonkeren.
Het was een mooi gezicht en Andrej
keek er met genoegen naar. Toen schopte
hij Fedor, die nu de glazen afdroogde,
gevoelig tegen z'n scheen en liet hem
alle flessen achter een paar kisten in
de hoek zetten, waar ze de meeste kans
hadden om heel te blijven, als in de
loop van het feest de tapkast zou wor
den omgegooid.
Stepanida, de slonzige werkmeid,
kwam de gelagkamer binnen met een
grote schaal pirozjki, pasteitjes die met
kool, of vlees, of ei waren gevuld. Ze
droeg een witte rok met heel weinig
vetvlekken en haar mooiste geborduur
de jakje. Haar zwarte haren waren ge
kamd en van haar oren hingen de glin
sterende bellen, die Andrej zelf nog eens
voor haar had gekocht. Hij keek er ver
baasd naar en bedacht met een zucht,
dat hij toen heel wat jonger en dat
Stepanida toen heel wat aantrekkelijker
moest zijn geweest.
De meid zette de schaal op een tafel
tje neer en haalde een stuk papier uit
haar lijfje. Toen ze het openvouwde, zag
de waard, dat er kleine papieren vlag
getjes in zaten, grof gekleurd en met
een speld eraan. Ook Fedor zag het en
liet zijn zakdoek en de glazen in de
steek om naar Stepanida toe te hinken.
„M-m-mooi!" zei hij bewonderend, ter
wijl hij naar de vlaggetjes greep.
Inplaats van hem een klap in zijn ge
zicht te geven, knikte de meid hem toe.
„Zo, vind jij ze mooi? Dan mag jij mee
helpen om ze op de pirozjki te steken".
„Wat moet dat met de pirozjki?" vroeg
Andrej.
Stepanida koos drie vlaggetjes. „Ze zijn
rood en geel en groen", legde ze uit. „En
de meester heeft ze gemaakt. Hij heeft
er met inkt op geschreven. Hij heeft
gezegd wat het betekent. Op de rode
staat: Welkom Alexandrow Vlees; op de
groene: Leve Alexandrow Kool en op
de gele: Ere Alexandrow Ei. Het is ge
makkelijk te onthouden: rood is vlees,
groen is kool en geel is ei".
Ze greep een pasteitje en stak haar
pink door de zachte korst. Toen prikte
ze er een geel vlaggetje op, want er zat
ei onder haar nagel. Ze likte de vinger
af en nam het volgende pasteitje. De
herbergier keek haar verwonderd aan.
„Vlaggetjes op de pirozjki? Wat is dat
voor onzin?"
Met het gezicht van een vrouw van
de wereld haalde de meid haar schou
ders op. „Dat weet jij natuurlijk niet,
maar zo hoort het- Nu kan je tenminste
aan de pirozjki zien, wat er in zit".
„We hebben zoiets nog nooit gedaan",
zei de waard verontwaardigd. „De men
sen kunnen er toch een hoek afbijten
en een andere nemen, als ze die niet
lusten. Ben jij soms bang, dat de boe
ren hier misselijk zullen worden, wan
neer ze een stukje ei in hun mond krij
gen, als ze vlees wilden hebben?"
Stepanida keek hem uit de hoogte
aan. „Wat weet jij van manieren? De
schoolmeester is eens op een feest in
Leningrad geweest en daar hadden ze
ook vlaggetjes op de pirozjki. Hij zegt,
dat het onbeleefd is, als je van alle
pasteitjes een stuk afbijt om er een met
ei of vlees te vinden".
(Wordt vervolgd
Advertentie
Zoals wij reeds berichtten, is in de
nacht van Maandag op Dinsdag te
Grave een kanon gestolen. Politie en
burgerlijke autoriteiten wisten echter
direct hun onderzoekingen in de goede
richting te sturen en verdachten Cuyk,
dat met Grave wedijverde om traditie
en historie, van deze brutale diefstal.
Later bleek dat niet zozeer Cuyk als
wel het aldaar gelegerde Brabants Stu-
dentengilde het stuk had ontvreemd.
Terwijl om zeven uur 's avonds het
kanon feestelijk in Cuyk werd inge
haald, zon Grave op wraak. Besloten
werd de burgemeester van Cuyk en de
praeses van het Brabants Studenten-
gilde als gijzelaars naar Grave te voe
ren. De opzet lukte volkomen en al om
tien uur 's avonds had Grave de bur
gemeester van Cuyk en de praeses van
het Brabants Studentengilde, terwijl
Cuyk het kanon van Grave had. Na
lang onderhandelen werd tot ruil be
sloten. Grave kon het kanon voor het
stadhuis van Cuyk gaan terug halen en
voorafgegaan door een grote kraanwa
gen trok een tiental luxe auto's met
leden van het actie-comité naar Cuyk-
Daar aangekomen ontdekte men echter
tot ieders teleurstelling dat het kanon
verdwenen was. De omtrek werd afge
speurd en na een uur zoeken werd het
gevonden, verborgen langs de oevers
van de Maas. Toen terug naar Grave,
waar het kanon op zeer uitbundige
wijze werd ingehaald. Voorafgegaan
door Graafse en Cuykse harmonie en
gevolgd door vele personenauto's en
een stoet van inwoners van Grave
maakte het kanon een ware zegetocht
door Grave. Om twee uur 's nachts
kwam het op zijn oude plaats.
In een circulaire aan de gemeentebe
sturen inzake het goedkeuringsbeleid
vestigt de minister van Wederopbouw
en Volkshuisvesting er de aandacht op,
dat hij niet toestaat dat aanvragers van
premies op grond van de „Premierege
ling Woningbouw 1950" „op eigen risico"
met de bouw beginnen, zodra zij de aan
vraag hebben ingediend. Men mag dus
eerst met de bouw beginnen als het be
drag van de premie is toegezegd.
In geheel Indonesië is thans bij presiden
tieel besluit de staat van oorlog en beleg
opgeheven. In de gebieden, waar het mili
tair gezag dit nodig oordeelt om de veilig
heid te verzekeren, is de staat van oorlog
en beleg gewijzigd in de staat van oorlog,
die het militair gezag minder bevoegdhe
den geeft dan de staat van beleg. Deze ge
bieden zijn: West-Java, inclusief Djakarta
Raya, midden-Java, inclusief het bijzondere
gebied van Djocjakarta, Oost-Java zonder
Madura, de Riouwarchipel, Zuid-Celebes,
Ceram en Ambon. In de gebieden, waar zo
wel de staat van beleg als de staat van
oorlog is opgeheven, zijn de gouverneurs
provinciehoofden aangewezen als uitvoerders
van het burgerlijk gezag, dat het militair
gezag Vervangt.
Het besluit is genomen in de overweging,
dat de algemene toestand van de veilig
heid is verbeterd. In sommige gebieden, al
dus de toelichting, is de staat van oorlog in-
(Eigen bericht)
Op initiatief van de Katholieke raad
van overleg voor Volksgezondheid is
besloten tot oprichting van een werk-
commissie tot opleiding van Maltezer
helpsters. Het Rode Kruis heeft o.a. tot
taak helpsters op te leiden, die in ge
val van oorlog in ziekenhuizen, hos
pitalen en dergelijke de verpleegsters
kunnen helpen. Aangezien het Rode
Kruis alléén vermoedelijk niet voldoen
de helpsters kan opleiden en het bo
vendien van belang is dat de helpsters
voor de katholieke ziekenhuizen door de
katholieke organisaties worden opge
leid, is een werkcommissie gevormd
waarin werken de katholieke organisa
ties voor ziekenhuiswezen en gezond
heidszorg alsmede de vrouwenorganisa
ties en de vrouwelijke jeugdbeweging.
Voorzitter is de Werkmeester van de
Souvereine en Militaire Orde van Mal
ta, E. Baron van Voorst tot Voorst,
secretaris is de heer A. M. Bergers,
voorzitter van de katholieke nationale
bond voor E.H.B.O.
De bedoeling is nu dat de besturen
van de plaatselijke Wit-Gele Kruis-ver-
enigingen een plaatselijke commissie
vormen, wier taak zal zijn plaatselijk
de werving en opleiding van meisjes tot
Maltezer helpsters te organiseren. De
opleiding omvat zowel de eerste hulp
bij ongelukken als de elementaire ver-
pleegkunst. Tot opleiding kunnen wor
den toegelaten katholieke vrouwen en
meisjes van 18 tot 40 jaar.
Het Tweede-Kamerlid Vorrink (Arb
heeft aan de minister van Buitenlandse
Zaken o.m. gevraagd, of hij kennis ge
nomen heeft van een bericht in een der
dagbladen onder de titel: „Pijnlijke
kennismaking met vreemdelingenle
gioen"? Zo ja, is de minister bereid een
nader onderzoek in te stellen naar de
daarin gedane mededelingen, inzonder
heid voor wat betreft de onmenselijke
behandeling, waaraan een tweetal min
derjarige Nederlanders zou zijn bloot
gesteld?
Met ingang van 1 September a.s. zal
de wet Bevolkingsonderzoek op tuber
culose in werking treden. Deze wet is
van toepassing op het onderzoek van de
gehele bevolking of bevolkingsgroepen.
Van genoemde datum af zo deelt men
ons van de zijde van het ministerie van
Sociale Zaken mede, mag bevolkings
onderzoek niet geschieden dan met toe
stemming van het centrale college, dat
tot taak heeft de bevordering van het
onderzoek en dat gevestigd is te Den
Haag.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
zal Dinsdag 5 Augustus geen audiëntie
verlenen.
gesteld vanwege de buitengewone ver
storing van de orde door gewapende
benden in die gebieden en vanwege het
toenemend smokkelen van mensen en
goederen in de Riouwarchipel.
Het Nederlands Verbond van Mid
denstandsverenigingen heeft in een
brief aan alle colleges van B. en W. en
de gemeenteraden zijn standpunt ten
opzichte van de Winkelsluitingswet
1951 uiteengezet.
Het Verbond stelt zich op het stand
punt, dat de 6 uur avondsluiting, ook
in de toekomst, onverminderd gehand
haafd dient te blijven; de halvedagslui-
ting eens per week zowel principieel
als practisch aanvaard dient te worden
voor iedere branche; er geen enkele be
hoefte aanwezig is om over te gaan tot
het instellen van een koopavond; esn
vacantieregeling bindend dient te wor
den voorgeschreven, wanneer de meer
derheid van een branche zich hiervoor
heeft uitgesproken; er eveneens geen
behoefte aanwezig is voor het instellen
van een koopavond voor de markt- en
straathandel en in seizoenplaatsen af
wijkende regelingen nodig zijn, die zo
wel in redelijkheid tegemoet komen aan
de eisen van het zakenleven als aan
het toeristenverkeer.
Omstreeks 1930 is een samenwerking
tot stand gebracht tussen de Leidse
sterrenwacht en de Unie-sterrenwacht
in Johannesburg, waardoor Leidse
astronomen waarnemingen konden doen
aan de Zuidelijke sterrenhemel onder
klimatologisch veel gunstiger omstan
digheden. Kort voor de oorlog kreeg
deze Zuiaafrikaanse post van de Leid
se sterrenwacht de beschikking over
eigen gebouwen en een eigen kijker op
het terrein van de Unie-sterrenwacht in
het centrum van Johannesburg.
De grote uitbreiding van de stad heeft
in de loop der jaren verontreiniging van
de atmosfeer sterk doen toenemen. De
verbeterde meet-methoden vereisten
juist nauwkeuriger waarnemingen.
In verband daarmede is besloten deze
waarnemingspost van de Leidse sterren
wacht over te plaatsen naar Hartebeest-
poortdam, een plaatsje op ongeveer 50
km. afstand van Johannesburg. Op kos
ten van de Zuidafrikaanse regering wor
den daar gebouwen geplaatst, die ver
moedelijk in 1953 worden voltooid. Daar
heen wordt het Leidse materiaal, dat
zich thans in Johannesburg bevindt,
overgebracht.
Deze nieuwe waarnemingspost zal te
vens worden uitgerust met een thans m
Leiden in aanbouw zijnde 90 centimeter
spiegelkijker, waarvan de optiek m
Amerika is vervaardigd met financiële
steun van de stichting „Zuiver Weten
schappelijk Onderzoek". Ook deze kijker
hoopt men in 1953 voltooid te hebben.
De inrichting van de nieuwe obser
vatiepost in Hartebeestpoortdam gaat
niet ten koste van de outillage van de
sterrenwacht te Leiden.
Gistermorgen is na een korte onge
steldheid te Nijmegen overleden Jeann»
Landré, muziekpaedagoge, componiste,
soliste en dirigente, die 6 October 85
jaar zou worden.
Zij is geboren uit een Amsterdams
geslacht van culturele en muzikale in
slag. Meer dan 55 jaar heeft zij in Nij
megen het artistieke en vooral muzika
le leven gediend als lerares in de vo
cale en instrumentale vakken aan de
school van toonkunst. Tal van solisten
heeft zij gevormd.
Zij werkte verdienstelijk samen ep
muzikaal terrein met haar broer Wil
lem Landré, ook een geboren Amster
dammer, die in 1948 overleed.
Het stoffelijk overschot van Jeanne
Landré zal Maandagmiddag op „Rust
oord" te Nijmegen ter aarde worden be-
steld.
