>Artistieke Staalkaart
voor de 250ste maal
Eric de Noorman: Het land der duisternis
Macht is middel,
geen doel
D
Kasteel „Neubourg" in Gulpen
wordt hotel
S
Europa's lot na de Amerikaanse verkiezingen
Monetaire toekomst van Europa
afhankelijk van het Witte Huis
D
HENGELAARS LIEF EN LEED
Bij de werphengel hoort kunstaas
H'
Het gesproken woord in de radio
In
De strandingen van de „Radmar" en
de „Marjory" op de Maasvlakte
Te wijten aan de
kapiteins
In Zuid-Limburgs paradijs
X
FINANCIËN EN ECONOMIE
SJARELTJE LEERT DE WERPHENGEL
HANTEREN
NA 6
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1952
PAGINA 7
op
•ds
ristide
Mond- en klauwzeer
in de Peel
Ruim 200 pinken worden
afgemaakt
Kerkdiensten verstoord
tijdens de ILSY
y.m
ivat
GESTOLEN JACHT
VERGAAN
Kon. Militaire Kapel
naar Edinburgh
DEZE WEEK:
Eisenhower en de func
tie van het goud
KONINGIN BEZOEKT
„MOTONDO"
Padvinderskamp van het
Leger des Heils
125.000ste in Tilburg
Luchtmacht-voorlichting
op Soesterberg
iiP*
de
l.
ui*
de
V!"1
V?'
aff
ge? V-A-R.A. voert in haar uitzendin-
Arti ®lnds zes jaar een rubriek, die „de
de ake Staalkaart" heet en die, wat
is erwerPen betreft, te vergelijken
te-o®, ..Kroniek van Kunst en Let-
rUbrn Van de K.R.O. Er is tussen beide
tea i, .een verschil in vorm, dat,
Ve r ket lijkt, tot op zekere hoogte uit
K Dn van °Pzet voortkomt. De
niet TT' zou men kunnen zeggen, voedt
Isn 4ar rubriek een bestaande be-
,aa filing, de V.A.R.A. beoogt be-
KRa ling gaande te maken. De
Jic 1;.!lou® zie*1 'n hoofdzaak aan wat
kla*1 de radio zo langzamerhand de
de rke vorm zou rnogen noemen, aan
on av°egde spreker, die in teen goed
Pgebouwd betoog zijn mening zegt.
ge ar „kroniek" is in de loop der jaren
e ?r<?eid uit een samenvoeging van
san-i zelfstandige rubrieken, later
hepiGngevoegd en aangevuld tot een ge-
de V/aarin de verzorgervan elk op
deel autonoom is gebleven.
De
die
„Staalkaart"
van de V.A.R.A.,
vanavond om zeven uur haar
zoOste uitzending beleeft, is van de
aanvang af anders opgezet, namelijk
a's een samenhangend overzicht van
de
v actualiteiten op het gebied der
gunsten; zij staat in haar geheel on-
dor een tweehoofdige redactie, die
voor bepaalde onderdelen medewer-
rers kiest. Die redactie heeft van het
~t§in af aan gestreefd naar een leven
diger vorm dan een spreker in zijn
®entje geacht wordt te voorschijn te
gunnen brengen. Het praatje over de
him zeker niet minder gefundeerd
dan elders, wellicht wat populairder
'n formulering wordt geïllustreerd
fragmenten filmmuziek, dat voor
toneel met een scène uit het bespro-
stuk. De muziekrubriek levert
•ot dergelijke illustraties natuurlijk
rijkste mogelijkheden, de beelden
de kunst daarentegen in het geheel
geen, zodat men daar zijn toevlucht
zoekt bij discussies en interviews om
{deer levendigheid te bereiken. In
«et algemeen trouwens streeft men in
deze rubriek naar snelle afwisselin-
gen, naar korte formuleringen, naar
docenten ook, die plotseling opnieuw
e aandacht kunnen trekken In het
d'gemeen doet men dat ook met
g°ede smaak en met een goed gevoel
Voor humor, zodat deze rubriek een
Van de plezierigste is om naar te
'disteren.
Niettemin heeft de redactie er van bij
het bereiken van de mijlpaal van van
daag een critisch oog op haar eigen
schepping gericht en over de mogelijk
heden van een nieuwe vorm gediscus
sieerd met een aantal Journalisten, tot
wier werk het behoort critisch naar dit
soort uitzendingen te luisteren. Niets
schijnt men namelijk bij de radio zo
zeer te vrezen als verstarring. Een mo
gelijkheid tot vernieuwing leek te lig
gen in de richting van het rondetafel
gesprek, omdat een snellere afwisseling
van meer stemgeluiden de levendigheid
leek te kunnen bevorderen. Het voor
en tegen daarvan is zeer uitvoerig be
sproken, zo uitvoerig, dat het hier niet
weergegeven zou kunnen worden, ook
als wij dat al zouden willen doen. Maar
het debat lijkt aanleiding te geven tot
enkele opmerkingen over de dialogen
in de radio in het algemeen.
De bijeenkomst, waar wij op doelen,
had men een symposion genoemd.
Enkele jaren geleden nu is er een sym
posion gehouden voor toneel en werke
lijkheid. en daarbij is uitvoerig be
toogd, dat een letterlijke weergave van
een normaal gesprek op het toneel niet
aan te horen zou zijn. Dat geldt nog
meer voor de radio, waar men uitslui
tend op het geluid is aangewezen. De
kunst van het snel en boeiend improvi
seren is slechts weinigen gegeven
men hoeft slechts naar een aantal radio
interviews te luisteren om te weten,
hoe erbarmelijk het daarmede gesteld
is. Een nauwkeurig van te voren vast
stellen van de tekst zou de enige waar
borg voor kernachtige beweringen bie
den, maar eigenlijk zou men dan >yeer
acteur moeten zijn om de tekst „zo on
natuurlijk voor te dragen, dat zij na
tuurlijk klinkt".
Het gesproken woord voor de radio
hoeft geen kunst te zijn, maar spaar
ons voor gepraat in de ruimte, waarop
improvisaties te gemakkelijk uitlopen.
Dat naar aanleiding van de „Staal
kaart", waarop de aanmerkingen van
de vorige regels niet slaan, juist omdat
men er zijn medewerkers toe gedwon
gen had in weinige ogenblikken iets
steekhoudends te zeggen, wat tot kern
achtige formuleringen leidt. En die
houden, vooral wanneer zij, zoals in dit
geval, door opmerkelijke vondsten van
elkaar gescheiden en bovendien her
haaldelijk op een weldadige manier in
een luchtige toon opgenomen worden,
de aandacht het gemakkelijkst gespan
nen. R.
Onder de pinken, die grazen in de
weiden van de N.V. Maatschappij
Griendtsveen in de Peel is mond- en
klauwzeer geconstateerd. Aangezien in
deze weiden een zeer groot aantal run
deren loopt, heeft het gemeentebestuur
van Horst contact opgenomen met de
veeartsenijkundige dienst. Deze dienst
heeft geadviseerd de 209 pinken af te
maken. Met het slachten daarvan heeft
men thans een begin gemaakt. De pin
ken zijn eigendom vap boeren uit o.a.
Griendtsveen, Helenaveen, Deurne,
Horst, Sevenum.
De boeren ontvangen zoals bekend
een vergoeding.
Het Eerste-Kamerlid Rip CA.R.) wijst
er op, dat er tijdens de I.L.S.Y. op Ypen-
burg gedurende de kerkdiensten op ge
ringe hoogte boven de bebouwde kom
men van Rijswijk en omliggende ge
meenten gevlogen is, waardoor de kerk
diensten op ernstige wijze zijn verstoord.
Hij vraagt de minister van Verkeer en
Waterstaat of deze bereid is er toe mede
te werken, dat dergelijke demonstraties
niet meer op Zondag, doch uitsluitend
op werkdagen zullen worden gehouden.
167. Van de hoge muren, die hen aan weerszijden omsluiten, gonzen de pijlen
neer. Eric beseft dat zij in de val gelopen zijn en dat slechts een overhaaste
terugtocht de hoofdmacht der Dolken voor totale vernietiging kan behoeden.
„Terug naar de buitenpoort, mannen!" schreeuwt hij koelbloedig. „Verspreidt
U zoveel mogelijk en tracht de buitenpoort te bereiken." Hijzelf wenkt de klei
ne groep, die Kaldra vergezelde, terug te trekken. De driftige aanvoerder be
hoeft hij geen opdracht, te geven, want snuivend als een stier en gesmoorde ver
wensingen uitend aan het adres van de boogschutters van de Beer.heeft Kaldra
reeds een stormloop op de poort ingezet. De Noorman kan dus zijn aandacht
aan Halfra geven, die hij met enkele sprongen bereikt.
„Gewond?" vraagt hij kort. „Mijn schouder, Heer.... Bah! Als ik de schurk
ooit in handen krijg die deze pijl afvuurde
„Vooruit dan. Naar de buitenpoort, Halfra! We hebben geen schijn van kans!"
Hij duwt zijn makker voor zich uit. Rondom hem worden mannen getroffen
en zakken in elkaar. „Ze hebben hun hinderdaag sluw opgezet", zegt hij bitter.
„Ik hoop dat Kaldra heelhuids de poort kan bereiken".
De aanvoerder van het Verbond wordt echter opnieuw door zijn roekeloze
drift geplaagd. Want nauwelijks heeft hij de Noorman verlaten of zijn blik valt
op een eenzame gestalte, die tegen de muur geleund, de strijd hoofdschuddend
gadeslaat. En met een gegrom van haat herkent Kaldra de voerman Alhabar.
Hoe de man hier eensklaps terecht is gekomen, begrijpt hij niet en hij verknoeit
ook geen tijd met vragen stellen. Het gevaar van de rondsnarrende pijlen niet
achtend, heft hij brullend zijn zwaard op en rent op de vreemde voerman toe.
In plaats van te vluchten maakt Alhabar een minzaam, wenkend gebaar en
drijft daarmee de aanvoerder tot een hoogte van razernij, die hij tot nog toe
niet heeft kunnen bereiken.
„Ha, lafhartige! Met V kan ik in elk geval nog afrekenen eer ik als een hond
uit de stad wordt gedreven....!" grauwt hij, Alhabar vastgrijpend. „Uw mis
dadige handelingen zullen in elk geval vergolden worden, eer ik vertrek...."
„Hé, hé, hé!" grinnikt de voerman, niet in het minst uit het veld geslagen door
zoveel machtsvertoon. Waarom doodt ge de kraai en spaart ge de gier.*als ge er
op uit zijt misdadige handelingen te vergelden? Kan een krijger als gij geen
machtiger buit behalen?"
En onheilspellend wijst hij omhoog, naar de 'plaats waar de Grote Moeder van
de Beer thans duidelijk zichtbaar op de Noordelijke muur staat. Even aarzelt
Kaldra. Dan bukt hij zich en grijpt een boog van de grond.
De Raad voor de Scheepvaart te Am
sterdam heeft Vrijdagmiddag de stran
dingen van het Engelse schip „Radmar"
en het Panamese schip „Marjory" op de
Maasvlakte bij Hoek van Holland behan
deld.
De „Radmar" verliet in de vooravond
van 12 Januari j.l. Rotterdam. Het weer
was slecht. Op uitdrukkelijke wens van
de kapitein verliet de loodf om 21.21
uur in de Berghaven bij Hoek van Hol
land het schip. De „Radmar" voer lang
zaam naar buiten omdat de timmerman
op de bak bezig was de ankers te ver
zorgen. Nauwelijks tien minuten nadat
(Vervolg van pag. 1)
dii
e moeilijkheden die er onweer
sprekelijk zijn, kunnen naar
onze mening worden opgelost in-
,en men eindelijk eens de standsorga-
"'satiegedachte, zoals door Schaepman
"t~Ariëns ingezet en door Poels concreet
a°ordacht en uitgewerkt in al zijn con
gruenties durft te gaan realiseren.
^De klacht van pater Jacobs: Als we
moesten begmnen, dan zouden we
fioef» standsorganisaties aanvangen, be-
geen loos woord te blijven. Nog
fs-*
feit,
;ket niet te laat. maar we dienen de
(ja eh goed op een rii te zetten
het mes er in! De feiten zijn
st? We in naam in Nederland zes grote
jjuidsorganisaties hebben, In feite wordt
riii ens in de twee kwantitatief belang-
jUkste een voortdurend kunstmatige
„Wenstelling tussen stands- en vakorga-
s) itie in de hand. gewerkt. (Midden
pad en K.A.B.). drie hebben helemaal
vakbonden, zijn alleen z.g. stands-
fl6ganisatie (St. Adelbert. Werkn. mid-
bop?and en, op geheel andere wijze, onze
lieren°rganisatie i op de zesde, de Katho-
Ji*® Werkgeversorganisatie, bekennen
'iV6
ons onvoldoende georiënteerd,
in deze redenering misschien
We
wel
ie erg ver om nu nog met de vraag
orK°men: wat is eigenlijk een stands-
wanisatie? Maar toch dient omwille van
V luiste begrip, juist hier deze vraag
k Worden gesteld. En het antwoord
i>itS?t erg simpel: het is de organische
sts^'ng tussen alle leden van een gelijke
Ww welke tot doel heeft de katho-
levensbeginselen tot katholieke
ciit dspractiik te maken. Maar ontleed
\ve,?htwoord nu eens. En men komt tot
ast duizelingwekkende constaterin-
(p,.:. Vooreerst: het gaat om de gehele
Gi. ele rang-) stand: mannen, vrou-
1W Jongens en meisjes. Die allen die-
den door die standsorganisatie te wor-
'°tai ere'kt en beïnvloed en wel in de
a0rjW,zin van de doelstelling: cultureel,
staa!?lenstig-zedelijk, maatschappelijk,
die„ kundig. materiëel Vanzelfsprekend
zulk een veel-takige organisatie te
flW1 kk®n over gespecialiseerde uitvoe-
tligforganen. Welnu kan dit in de hui-
tyjj constellatie niet bereikt worden?
overtuigd van wel, mits de over-
leeft dat het doel: een meer
v 'ke samenleving 1). het inspan-
®t kan a"e krachten waard is en..2)
eg Ptengen Van offers aan eigen inzicht
aan een vorm van noodzakelijk
y nte machtsformatie.
«l]6°or het eerste, de overtuiging dat
,achten moeten worden ingespan-
®bh„Zl'n we niet bevreesd. Daarvoor
v> We niet te hoogstaande mannen
®t jouwen te maken. Iets anders staat
2 en 3- Ook wii zijn er van
dat een machtsförmatie nood-
yap Jk js. Maar over de vorm kan men
nins verschillen. Nu is het onze
JachL.Pvertuiging, dat de noodzakelijke
p atg 'ormatic een grotere zal zijn naar-
in sa tv, eenheid (niet eenwording)
t RbeiH eotverking, op basis van vrijwil-
ÏP'aie hechter zijn. Willen nu die
fe E,t:mdsorganisaties elk voor zich
v eU r°?lst mogelijke invloed op hun
n,°°r zi„ienen- dat moeten zij, alweer elk
J'er ten misschien gezamenlijk)
v eritiPp„ oeïnvloedingsinstituten of uit-
iw" herik",g,anen beschikken die wij bo-
ri^hdeti den. in deze zin behoren vak-
'nati„ Z1'n uitvoeringsorganen van
go PiOet,?n 1 standsorganisatie. Even-
b" '®u P„ .ho, diocesane bonden worden
ril" Word mstellingen. Al deze orga-
elfde tn ,,en Principale gedragen door
dii 'heer fatholieke gedachten. Wat is
CpStahds£l0r hand liggend dan dat
ri^Pelir^Sanisaties nationaal een over-
L-,, vuur ue uiitvutfrui^a-
ep„v°lkompï, 1en worden genomen. Het
zelG °ngpro f'waas om te spreken van
ihpl tkhdieïw j'-handhaven van de eigen
<jp3Wenc:g~eid bij samenwerking. Sa
ri der het opofferen van een
di"at er ^f^andigheid in.
r6^esane jhugelijkheden zijn hebben de
de bew„°"den m alle vijf bisdommen
kp., °Ucretp We denken hier o.a. aan
hit^Werk ;°r®?msatie van het beroeps-
Org 'fdo ni'h Nederland. Waarom kan
ïS?1Sat0Hf„uworden bereikt op vak-
hlaru, Saat en ander gebied?
??h waarachtig niet om
een
r, tormA""'. '"aar een katholieke
?e doei ls uodig om het hoogge-
•-= „houden hereiken
ïag^met oas er van overtuigd, dat
*e 6
e u v vvcinuKu, aai
^akpi.hiet tlKbeschouwing als deze de
h^cht'k is j opgelost. Maar nood-
bliiflat de kwestie in de ge-
J?'tpG®U wnduu telkens opnieuw be-
ri '??n ontstaat de kans. dat
hè reikt blijvende ideaal stelling
'•v.'.'-'.-.'.
Kasteel-hotel „Neubourg."
Men zegt dat Valkenburg, vooral na
de massificatie van het toerisme door
sociale vacanties e.d., te druk is gewor
den. In ieder geval kon men in de laatste
tijd het verschijnsel waarnemen dat de
vacantiegangers, wie het om stilte en
rust, om meer ongestoord genieten van
landschapsschoon' te doen was, uitweken
naar Boven-Geul (Epen) en Gulp. Daar
waren aardige en goede logeergelegen
heden, doch het ontbrak er aan een
hotel van standing, zoals er te Valken
burg en Houthem toch wel zijn. In deze
behoefte is nu voorzien.
Het Idyllisch gelegen, grote, prachtige
uit de 17e eeuw daterende kasteel Nevi"
bourg te Gulpen is nu als hotel ingericht.
Tot voor kort was het nog bewoond door
de grafelijke familie De Marchant et
d'Ansembourg, nadien heeft het, in de
bewogen tijden die achter ons liggen,
allerlei bestemmingen gekend, ook voor
de Amerikaanse bevrijders, te .wier
ere er zelfs een oorlogsmuseum ontstond
Hoge persoonlijkheden, als Eisenhower
en kardinaal Spellman waren hier te
gast. Neubourg kan op een groot ver
leden bogen, op schoonheid als histonscn
monument en op een paradijselijke, in
de seizoenen van bloesem en oogst ver
rukkelijke omgeving. Het ligt iets al
zijdig van de grote weg Maastricht-
Aken, ongehinderd door het geraas van
het moderne verkeer.
Voor de openingsplechtigheid van kas
teel Neubourg waren velen uit de beter
gesitueerde kringen van Zuid-Limburg
samengekomen. De burgemeester van
Gulpen, jhr. v. Rijckevorsel, sprak een
rede uit waarin hij de historie van het
kasteel, dat in zijn vroegere gedaante
terug reikt tot de Noormannen en be
trokken was bij de grote strijd tussen de
hertogdommen van Brabant, Gelre en
Limburg, nader belichtte. Hij gaf een
overzicht van de adellijke geslachten die
op Neubourg geresideerd hadden en her
innerde aan het vele goede dat deze tot
de laatste bewoners van het kasteel toe
voor Gulpen en zijn ingezetenen gedaan
hadden. Hierna kregen de genodigden
gelegenheid om het kasteel, nu hotel
Neubourg, van binnen te bezichtigen.
Wij herinneren ons het prachtige inte
rieur met zijn grote schilderstukken,
waaronder enkele Lairesse's, zijn por
tretten van kasteelbewoners, stambomen,
Het jacht van de heer P. Spuijbroek
uit Hoek van Holland, dat door twee
jongelui was gestolen en dat Donderdag
bij Scheveningen strandde, is bij de
bergingspogingen vergaan. De mast
brak en de twee mannen, die het
scheepje moesten besturen, vielen over
boord. Zij werden gered door een om-
phibievaartuig. Het jacht werd hierna
door de woelige zee op een strekdam
geworpen en gekraakt.
kunstvoorwerpen, jachttropeeën, enz.,
van voor de oorlog. Niettegenstaande
bewoning door Duitsers en Amerikanen
in oorlogstijd en het verblijf nadien van
een jongenskostschool is alles nog goed
intact al heeft de hoteldirectie natuurlijk
een en ander moeten laten opknappen.
Het kasteel heeft als hotel zijn voor
naam aristocratisch karakter behouden
en is voor Zuid-Limburg als centrum
van toerisme een niet te hoog te schat
ten aanwinst.
de loods van boord ging liep de „.Rad
mar" op de Maasvlakte aan de grond.
De reddingboot haalde de bemanning
van boord. Het schip moest als verloren
worden beschouwd en werd voor de
sloop bestemd. De voorzitter van de
Raad vroeg zich af waarom de loods
niet mee buitengaats was gegaan. In zijn
visie over deze stranding zei de inspec
teur-generaal voor de scheepvaart, dat
hij, alhoewel het een hypothese is, van
mening is dat de ramp voorkomen had
kunnen worden als de loods mee naar
buiten was gegaan. Naar zijn oordeel is
de stranding vrijwel uitsluitend te wij
ten aan de zeer slechte navigatie van de
kapitein.
De „Marjory" stoomde in de avond
van 10 Februari naar Hoek van Hol
land op. Er was een kwart mijl zicht. De
windkracht was 9. Eerst om half twaalf
gaf de kapitein de marconist opdracht
radiopeilingen van de wal af op te vra
gen. Juist toen hij deze kort hierop ont
vangen peilingen in kaart wilde zetten
liep het schip op de Maasvlakte aan de
grond. De inspecteur-generaal voor de
scheepvaart stelde vast, dat de kapitein
verzuimd heeft zelf peilingen te nemen.
Hij heeft geen gebruik gemaakt van alle
hem aan boord zowel als van de wal af
ter beschikking staande middelen voor
de navigatie. Naar het oordeel van de
inspecteur-generaal had ook deze ramp
voorkomen kunnen worden en is het
aan de schuld van de kapitein te wijten,
dat de „Marjory" aan de grond liep.
De Raad zal later uitspraak doen.
Voor het eerst in haar geschiedenis
zal de Koninklijke Militaire Kapel in
Groot-Brittanmë concerteren en wel
ter gelegenheid van het Edinburgh-
festival, een jaarlijks weerkerend eve
nement in de trant van ons Holland
festival.
De K.M.K. vertrok hedenochtend
om negen uur per autobus, van de Kon-
stallen aan de Hoge Wal te 's-Graven-
hage, naar Hoek van Holland.
De kapel, zoals steeds onder leiding
van de directeur, kapitein R. van Ype-
ren, zal te Edinburgh deelnemen aan
de grote militaire taptoes, welke uitge
voerd zullen worden door belangrijke
militaire muziekcorpsen uit Schotland
en Frankrijk. Tijdens het festival zal de
K-M.K. zich voorts op enkele middag
concerten doen horen. Na afloop van
het festival zal de kapel in enkele an
dere steden concerteren. Bij de taptoe
zal de K.M-K. ln ceremonieel tenue
gekleed zijn. De kapel zal omstreeks 12
September in Nederland terug zijn, ten
einde mee te kunnen werken bij de
plechtige opening van de Staten-Gene-
raai op 16 September.
Generaal Eisenhower wenst een uit
tien punten bestaand programma
uit te voeren, indien hij tot pre
sident van de Verenigde Staten wordt
gekozen. Drie dezer punten zijn: het
scheppen van duurzame welvaart, het
beschermen van salarissen en spaargel
den tegen het gevaar van inflatie en het
vrijwaren van deze bronnen van in
komsten voor buitensporige belastingen.
De candidaat van de Amerikaanse re
publikeinen voor het presidentschap
kent Europa en Europa kent hem. Hij
bezit een scherpe en wijde blik en zijn
kennis van zaken beperkt zich niet
slechts tot militaire aangelegenheden
Ook op economisch, financieel en mo
netair gebied heeft hij gadegeslagen,
nagedacht en conclusies getrokken. Wan
neer men bedenkt dat een welvarend
Amerika naast een verpauperd Europa
niet mogelijk is, dan verdienen boven
genoemde drie punten wel de grootste
aandacht.
Het programma van Eisenhower kan
zich niet beperken tot eigen land en
moet zich wel uitstrekken tot West-
Europa, welks duurzame welvaart door
het aanbinden van de strijd tegen infla
tie en het vrijwaren voor buitensporige
belastingen zijdelings door Amerika zal
kunnen worden bevorderd. Zonder zich
te mengen in de binnenlandse politiek
der individuele West-Europese landen,
zal Amerika nochtans ongetwijfeld de
neiging vertonen selectief te werk te
gaan bij het verlenen van credieten.
Landen, die vrijwillig aan de verwe
zenlijking van de bewuste drie punten
van Eisenhower's programma zouden
medewerken door het voeren van een
gelijksoortige politiek, zouden automa
tisch als het meest credietwaardig wor
den beschouwd. Landen, die er een so
cialistische minister van Financiën op
na zouden houden, salarissen en spaar
gelden niet zouden beschermen tegen
het gevaar van inflatie en deze bronnen
van inkomsten niet zouden vrijwaren
voor buitensporige belastingen zullen
geen persona grata meer zijn in de V.S.
indien Eisenhower Truman opvolgt.
Algemeen heerst in toonaangevende
Europese financiële kringen de indruk,
dat Eisenhower een helder en juist be
grip heeft ten opzichte van oorzaak en
gevolg der financiële problemen van
wereldformaat.
Onder meer verwacht men van hem
de verhoging van de officiële goudprijs,
hetgeen niets anders zou betekenen dan
een algemene aanpassing en herziening
der officiële wisselpariteiten aan het
herwaardeerde gele metaal. In dit ver
band zal de verhouding tot de Ameri
kaanse dollar aansluitend in mindere of
meerdere mate neerkomen op een nieu
we devaluatie van de West-Europese
munten.
Het gaat er echter om of deze ont
waarding als sluitstuk niet gewenst kan
worden geacht om wezenlijke wissel
koersen in het leven te roepen, die het
overmaken (transferabiliteit) en het in
wisselen (convertibiliteit) van de diverse
munten sterk zou kunnen bevorderen.
Handels- en betalingsverkeer, muntsta-
biliteit en welvaart zouden een hechte
basis herwinnen. Tot nu toe bouwde men
op drijfzand.
e Amerikaanse dollar was de enig
overblijvende berekeningsstan
daard geworden en onder Tru
man's bewind was ook deze zogenaamde
standaardmunt aan een uithollingsproces
onderhevig geraakt. In plaats van de
engelaars en jonge men
sen vatten over het al
gemeen gauw vlam En
dus mag het geen wonder
heten, dat een jonge henge
laar zo mogelijk nog sneller
in de brand staat. In dit ge
val Sjareltje, die welhaast
ziedende van verontwaardi
ging by mij kwam na een
middagje hengelen, zuiver en
alleen omdat hij aan de wa
terkant een paar visserman
netjes had horen spreken en
kletsen over de waardeloos
heid van de werphengel. Ver
moedelijk door de volkomen
afwezigheid van de vissen of
hun eetlust waren ze aan het
babbelen geslagen; u weet
hoe dat gaat. En na een
poosje kwam het gesprek
over de werphengel, die een
hunner bij de een of andere
gelegenheid van zijn familie
had gekregen. En waarmede
hij bij herhaling niets had
weten te vangen. Het was
niets anders dan afbraak wat
er „gepleegd" werd. En Sjarel
had zijn oren opgestoken.
Waarby spoedig bleek, dat de
hengelaar in kwestie zijn toch
dure splitcane stokje niet be
ter wist te gebruiken dan als
„bijleggertje" met een visje,
al dan niet levend, of met een
wurmpje. Hoofdzaak bleef de
bamboehengel, zonder welke
de man zich als verloren zou
hebben beschouwd. Met als
gevolge dat al zijn aandacht
bij het vissen zich op de
bamboelat concentreerde en
hij daarmee van tijd tot tijd
ving. Terwijl de veel kost
baardere werphengel niet
eens dezelfde resultaten, laat
staan betere opleverde. De
weinige keren dat de man er
beet aan kreeg, zoals hij
zich uitdrukte, verspeelde hij
de vis doorgaans ook nog.
Zodat het vissen met de
werphengel als waardeloos
moest worden bezien. Vol
gens deze „werphengelaar"
dan.
Nadat ik de jeugdige heet
hoofd wat gekalmeerd en
gerustgesteld had, dit laatste
eigenlijk vrijwel overbodig,
heb ik hem duidelijk uiteen
gezet waarom een hengelaar
vissen. Mede omdat je dan
voortdurend in actie bent
om het kunstaas „lévend" te
houden en je dus veel actie
ver vist. Wil je dus tot een
juiste vergelijking komen,
laat dan de gewone hengel
eens een keertje thuis en
volhard in het vissen met de
lange en dunne nylon lijn.
Nu is Sjarel van nature
zoveel hengelaar dat hy een
en ander ten volle begreep,
zonder dat ik de hele boel
nog eens weer hoefde te
herhalen. Verder komt het op
de practijk aan.
En zo vertrokken wjj een
als deze man nooit en te nim
mer een werphengel zou
kunnen hanteren op de wijze
waarop het behoort te ge
schieden. Noch diezelfde
hengel zou weten te waar
deren. Want om te beginnen
is het uiteraard onjuist te
denken dat een dergelijk
toch altijd nog kostbaar ap
paraat alleen maar als bijleg
gertje is te gebruiken. En
vervolgens is het ten enen
male verkeerd om, wanneer
je iets geheel nieuws onder
de knie moet krijgen, dat je
dat nieuwe maar een klein
gedeelte van je aandacht
schenkt om je in hoofdzaak
te bepalen tot het oude be
kende. Wil een werphengel
werkelijk ten volle benut
worden, dan moet men in
feite slechts met kunstaas
avondje naar de waterkant
met niets anders dan kunst
aas.
Na het derde baarsje wist
de jongen mij heel handig
het hengeltje te ontfutselen,
met een paar bedelende
woorden natuurlijk, om een
poosje later zelf een baars
te vangen, groter dan de
mijne. Waren zijn worpen
eerst nog wat schutterig en
vrij onbeholpen, alras had
hij het „gevoel" te pakken en
kwamen zijn worpen wat
meer naar maat in het water.
Waarom het vooral in het
begin maar gaat. Dat „ge
voel" is niet gemakkelijk te
omschrijven. Veel beter is
het een werphengelaar te
zien vissen en je lesje ervan
op te steken. Daarna komen
de verbeteringen vanzeil.
Juist zoals die ook kwamen,
vroeger, met de „gewone"
hengel. Daarin was ook geen
mens direct volleerd. Ieder
een heeft wel eens te onbe
suisd opgeslagen, met als ge
volg dat zijn snoer in de
bomen kwam te zweven. Al
die geroutineerde karperaars
en brasemers, zijn voorheen,
ook al zouden ze het wellicht
niet zo graag willen weten,
dezelfde krukken geweest
als wij eens waren. Wat
trouwens waarlijk geen
schande is, zo men althans
voldoende doorzettingsvermo
gen heeft en men over die
„Zondagshengelaars-periode"
heen weet te komen. En daar
Sjarel hierover reeds lang,
ik zou haast zeggen, gespron
gen is, durf ik bijna zeker
te voorspellen dat de jongen
die kunstaas-beweging spoe
dig zover zal weten te be
heersen, dat hij behoorlijk
Z9I vangen. Te meer waar hij
heel juist inziet, dat het niet
alleen gaat om lange worpen,
maar vooral om de zuiver
heid waarmee een worp ge
plaatst wordt. Die is dan ook
van het grootste belang.
In ieder geval staan de za
ken er zo voor, dat wij de
volgende keer met zijn
beidjes gaan lepelen. Zij het
dan dat mijn jonge metgezel
vooreerst nog met van mij
geleende spullen zal vissen.
Zover heeft hij mij al gekre
gen.
Naar het zich laat aanzien
zijn de tijden niet ver meer
af. dat mijnheer inkopen zal
gaan doen, teneinde niet meer
van mij afhankelijk te zyn.
Jongelieden zijn doorgaans
vol optimisme. En waarom
ook niet!
JAN DE HENGELAAR.
dollar als standaardmunt te laten wer
ken wenst Eisenhower klaarblijkelijk
een standaardisatie van alle wereldmun-
ten. Dit meent hij te kunnen bereiken
door een einde te maken aan het uni
versele gemis aan vertrouwen in munt-
stabiliteit door de wederinschakeling
van het goud als standaard teneinde de
terugkeer van het vertrouwen in het
geld als ruilmiddel te bevorderen.
Alom is gebleken, dat het publiek,
sinds de afschaffing van de gouden
standaard nu ongeveer twintig jaar
geleden, desondanks zijn voorliefde voor
het gele metaal niet heeft verloren. Ook
dit metaal is aan schommelingen onder
worpen geweest, doch door de eeuwen
heen heeft het aan aantrekkelijkheid
nooit veel ingeboet.
Eisenhower blijkt voorstander te zijn
van het gaan naar zoveel mogelijk harde
valuta's, om te beginnen met een kei
harde dollar, inwisselbaar tegen goucL
Hiernaast denkt men reeds aan de mo
gelijkheid om de $23 milliard goud, die
door de V.S. zijn opgepot en buiten ge
bruik gesteld, streng bewaakt in Fort
Knox, te doen dienen om het handels- en
betalingsverkeer over de gehele wereld
te bevrijden van de ketenen, die ze
thans kluisteren.
Inwisselbaarheid tegen goud van be
taalmiddelen onder leiding van de dol
lar en een eventuele terugkeer tot de
gouden standaard kunnen evenwel
slechts worden verwezenlijkt, indien
van te voren de weg daartoe is vrijge
maakt door het wederom aanvaarden
van traditionele, klassieke, thans mis
kende beginselen.
Men kan geen gouden munten in om
loop brengen, waartegen bankbiljetten
vrij inwisselbaar zouden moeten worden,
tenzij men afziet van regeringen, die
begrotingstekorten financieren met de
drukpers van bank- of schatkistbiljetten
en krampachtig vasthouden aan de lage-
rentepolitiek. De economische strijd kan
niet ten einde komen indien elk land
voor zich slechts nationalistische doel
einden nastreeft.
De terugkeer tot het goud betekent
het opheffen van deviezencontróles, van
im- en exportcontingenten en hoge in
voertarieven. doch bovenal van plan-
bureaux, die aan het geld zijn eigenlijke
functie ontnemen. Daarentegen behelst
deze terugkeer de grootst mogelijke vrij
heid in de uitwisseling van goederen
en diensten in internationaal verband,
benevens het herstel van vrije concur
rentiemogelijkheden.
Met de uitslag van de Amerika
verkiezingen staat mede de economische
en financiële toekomst van Europa op
het spel. Men kan vermoeden, dat het al
of niet aan de macht komen van Eisen
hower in Amerika ook de monetaire
toekomst van Nederland zal bepalen
omdat al of niet de welvaart van ons
land bevorderd zal worden door de
strijd tegen inflatie en buitensporige be
lastingen en door het overboord werpen
van theorieën, welker toepassing, zoals
de laatste zeven jaar het in geheel
West-Europa hebben aangetoond, slechts
tot muntbederf en verarming kan leiden.
H. M. Koningin Juliana bracht Vrijdagmiddag een bezoek aan het Internationaal
Verkennerskamp, dat door het Leger des Heils in het buitencentrum te Lunteren
gehouden wordt. Aan dit kamp, dat de naam „Motondo" draagt, nemen 600 ver
kenners uit zestien verschillende landen deel. Het staat onder leiding van lt.-
Kol. Kaare Westergaard. de internationale jeugdsecretaris van het Leger des
Heils. De Koningin luistert naar het blazen op de Alpenhoorn door een
Zwitserse verkenner.
Vrijdagmiddag heeft H. M. Koningin
Juliana een bezoek gebracht aan „Mo-
tondo", het internationale padvinders
kamp van het Leger des Heils, dat ge
durende tien dagen te Lunteren wordt
gehouden. Hare Majesteit arriveerde
omstreeks half drie en was gekleed in
't blauwe uniform van het Nederlandse
Padvindstersgilde. Nadat de kamp
staf aan haar was voorgesteld, begaf de
koninklijke bezoekster zich naar het
Motondo-plein waar commissioner John
Allan een welkomstwoord sprak. Na een
défilé van de padvinders werd dé Mo-
tondo-hymne gezongen en daarop bood
verkenner B. Zaadhaaf uit Den Haag
de Koningin namens alle padvinders
een aandenken aan, een siervoorwerp,
een boomstam met bijl voorstellende.
De thee werd in de grote kampeantine
gebruikt en vervolgens bracht de hoge
gaste aan alle afdelingen van Motondo
een bezoek. Zij onderhield zich daar
met verkenners uit Amerika, Canada,
Zweden, Zwitserland, etc.
In Tilburg is vanmorgen de 125.000ste
•inwoner geboren. Het is Arnoldus Fran-
ciscus Petrus Engelbertus van Woerkom
en hy woont ia de Hoefstraat 190 a.
Honderden vacantiegangers houden
zich dagelijks op bij de vliegbasis Soes
terberg om de oefenvluchten van de
Gloster Meteor-straaljagers in ogen
schouw te nemen- Deze belangstelling
voor de militaire luchtvaart heeft bij de
burgemeester van de gemeente Soest,
mr. S. P. baron Bentinck, het plan'doen
rijpen uit de burgerij van Soest een co
mité te vormen dat tot taak krijgt de toe
schouwers antwoord te geven op de vele
vragen, die bij het zien van de snelle
straaljagers rijzen. Teneinde dit plan te
verwezenlijken heeft het comité zich om
medewerking tot de luchtmacht-autori
teiten gewend. Als gevolg hiervan zal
van 16 tot 23 Augustus, op een afgescho
ten gedeelte van de vliegbasis Soester
berg, bij de Veldmaarschalk Montgome-
ryweg een kleine luchtmachttentoon
stelling worden gehouden, die de bezoe
kers een inzicht zal geven in de huidige
stand van de militaire luchtvaart. Daar
naast zal een groot aantal moderne vlieg
tuigen worden tentoongesteld, waarby
deskundigen uitleg geven. Tijdens de
uren, waarop de tentoonstelling is ge
opend, zal de bedrijvigheid van de vlieg
basis normaal voortgang vinden.
De toegangsprijs, die voor de tentoon
stelling wordt geheven, komt ten goede
aan de stichting het Van Weerden Poel
manfonds, het steunfonds van de lucht
macht.