Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | 27 augustus 1952 | pagina 3

TROS

OM DE SCHROEF OORZAAK VAN
WARMLOPEN VAN KOPPELING?

s

Wsemeester van Nijmegen

°Ver ongeluk in „De Goffert"

Anton Sweers vandaag 50 jaar

Brand in auto
scooterpark

Ondersoek naaf mogelijkheden
voor landbouw op Antillen

Voortbestaan van AVIFAUNA

in gevaar

Chefarine 4

De brief

uit Amerika

Productie

Nederl. beeldhouwer werkt
aan Canada's geschiedenis

ft

banning in orkaan omgekomen

Dr. Westerman
naar de West

Relief in parlementsgebouw
van Ottawa

Belgische fabrikanten wensen extra
heffing op Ned. schoenenimport

9

Vierdoen méérdan één!

WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1952

PAGINA 3

Ondergang van de „Gemma" in Dec. '51

!jin

He'

VAN DELFT'S

ONTBIJTKOEK

/uthzAAëtA

Kleermakers vragen
Koningin om bemiddeling

Reeds in 1596 prinselijke
bescherming

Borne schrijft lening
van 2 millioen uit

Groningen gaat lenen

100 vrijwilligers naar
Korea

Een bewonderend medewerker over zijn werk

Wordt U gekweld

Aan de Strandweg te
Scheveningen

ENKELE TELEGRAM
TARIEVEN VERHOOGD

Geloofsbrieven aan koning
van Egypte en de Soedan

Jongeman in zee verdronken

r-Buiskool (Suriname)
wil aftreden

s lid van de regeringsraad

^°litiek delinquent

gegrepen
ft Schiermonnikoog

auto's naar ons

gesmokkeld
°kkelaar tot drie jaar
veroordeeld

De werking van 4 geneesmiddelen in
één tablet verenigd is krachtiger en
weldadiger dan van elk middel af
zonderlijk. Chefarine „4" helpt ook
bij hevige pijn en griep, wanneer
andere middelen falen,

BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET

'n 4ye doet wonderen!

Anton v. Duinkerken
25 jaar journalist

VERDACHT VAN
MISDRIJF

Duitse politie zoekt
Nederlander

Geen hoger beroep in
Leeuwarder fraudezaak

Dr. Maarten Schneider
hoogleraar te Djakarta

Samenstelling van de
deviezenvoorraad

Prof. Gerbrandy stelt vragen

Belgische schoenindustrie
klaagt over concurrentie

Nederlands-Spaans handels-
accoord

de

een

oiï'

*V
ref»

voor de Scheepvaart te Am-
brt nf1. "eeft het vergaan van het 400
Op 2q T?nc'e motortankschip „Gemma"
BisCai -December 1951 in de Golf van
ttietl behandeld. Bij deze ramp kwa-
6- zeven personen bestaande
lij dp nS. en een Spaanse matroos
De ^dingspogingen om het leven.
.K-Gemma", die door de rederij
ii tin, te Uithoorn voor een jaar
!«brilp.e"cllarter aan een Engelse zeep
ton)! Was verhuurd, vertrok in de
Het Lvan de 26ste December geladen
lop/- lon zwavelzuur uit Bilbao naar

init??- Naar destijds verluidde was de
"Oiuvm voor het vertrek gewaar-
Dp Voor het slechte weer.

Var. h als getuige gehoorde directeur
dit p rederij bevestigde dat ook hij
#ver1 vernomen. De kapitein kon
ij ii j al °t niet uitvaren beslissen.
'»-■?. geen haast behoeven te maken,
dit was de laatste vracht voor de

»gever.

meldde de kapitein, dat een

atf njInS warm was gelopen en dat hij
0jo p'an was terug te keren naar Bil-
~"ioth i er echter vroeg hij om sleep-

W ,j'p. De twee volgende dagen, toen
Weer steeds slechter werd, was het
Opt, Voortdurend in moeilijkheden De
is nog voor anker gegaan.
W dreef af. Spaanse treilers hebben
V Elp°°gd het schip te slepen en naar
tL. dichtstbijzijnde haven te brengen.
Seri" de kapitein achtte het gezien de
tie:n8e sleepkracht en het slechte weer
lipl verantwoord een poging tot het
t)s invallen van een haven te wagen.
VfliNeede dag bevond de Gemma zich
l)oiMtnen onbestuurbaar 20 mijl ten
7den

#,j-en van Sant Sebastian. Die avond
ij» een orkaan op en in de vooravond
L de 29ste is de „Gemma" omge-
!en £>et de kop op de rotsen gesla

.De directeur en een machinist
in het afgelopen voorjaar ter

"htn? geweest en vonden een dunne
Is "latros muurvast om de schroef en
tJJk.Vdkkeld. De machinist achtte het
v01„ Dk, dat het warmlopen het ge-
v;iLVan de tros in de schroef is ge
ls 3- Of deze tros van het schip zelf
seweest kon de directeur niet beves

tigen. Het was de eerste reis van de
kapitein als gezagvoerder.

De inspecteur-generaal voor de
scheepvaart zei, de beslissing van de
kapitein om niet een poging te wagen
onder dergelijke omstandigheden een
haven binnen te lopen te kunnen on
derschrijven. Alhoewel niet duidelijk is
waar de tros vandaan is gekomen heeft
de schroef geklemd. De kapitein heeft-
vermoedelijk niet opgemerkt, dat dit
de reden van het warmlopen moet
zijn geweest. Uit deze ramp valt de le
ring te trekken, dat men aan boord
zeer voorzichtig moet zijn met het op
bergen en sjorren van touwwerk, want
dit wordt nog wel eens nagelaten.
„Geenszins wilde spr. hiermede zeggen,
dat dit het geval op de „Gemma" is
geweest. De Raad zal later schriftelijk
uitspraak doen.

In de avond van de 23ste April Is
het bijna 8000 br.t. metende vrachtschip
s.s. „Meerkerk" van de N.V. Verenigde
Nederlandse Scheepvaart Mij. te Den
Haag, op de Schelde even buiten Ant
werpen in aanvaring gekomen met de
kleine Engelse kustvaarder s.s. „Hol-
dernile". Beide schepen zouden elkaar
aan bakboord gepasseerd zijn als niet
onverwachts het uitvarende Engelse
schip bakboord was uitgegaan voor de
boeg langs van de „Meerkerk". Het
gevolg was, dat de „Meerkerk het
achterschip van de kustvaarder aan
voer tengevolge waarvan het scheepje
zonk'. De 27-jarige Engelse stoker Frank

Advertentie

burgemeester van Nijmegen heeft,
nis te hebben genomen van het
'Ci 'oué van de K.N.M.V., over het
°P de Goffertbaan, een verkla-
'lle, afSclegd. Hij voelt zich gedrongen
Ce«*8t uiting te geven aan zijn innig
'*4iiii en met de slachtoffers en hun
l(j 'eleden, die op zo'n tragische wijze
itfAet ongeluk tijdens de kombaanwed-
%?en 'n bet Goffertstadion op 24
tlii'Us i'- waren betrokken.

1 stelt het op prijs ten aanzien van
L'Wtaop der wedstrijden de volgende

tU .'ngen te doen:

kombaanwedstrjjd, waarbij zich
V betreurenswaardig ongeluk heeft

LJSedaan, was niet de eerste in het
stadion. In Juli j.l. werden even-
to,,*661115 kombaanraces georganiseerd.
N* verlooo van deze eerste wedstrijd
H^danig, dat, gelet op de waar-
bloiv "tg van de K.N.M.V., welke tot
ttre ''chtigheid stemde en gegeven de
»VcNe instructies, ook uit veiligheids-
teh eSingen, geen bezwaren behoef-
C'e Worden geopperd tegen het laten
«lAjb'seren van volgende kombaanwed-
•W,e» en het hiertoe verhuren van het

,0ui

V,de aanvang van de wedstrijden
Augustus j.l. is de renners met
■Ssi zowel individueel als per ge-
bstallatie, de instructie gegeven,
H /J bi-J. bet gepasseerd worden dien-
Siv? bl'jven rijden óp of beneden de
jje^ 7e streep, die onderaan de beton-
Ht n lan6s de sintelbaan is aange-

ongeluk gebeurde nadat een
t>5j rdeel van de wedstrijd, na het
tj-^ren door de deelnemers van de
ejjjstreep, door afvlagging' was be-
'Sd en één of meer renners, tegen
Uitdrukkelijke verbod in, in het
gelegen gedeelte van de baan
V.s'ri)d blijkbaar niet onmiddellijk
eesten te staken, waarbij zij met
in botsing kwamen.

Aandacht verdient, dat de K.N.M.V.
de baan in het Goffertstadion z.g. „be
smet" heeft verklaard, d.w.z. dat onder
haar auspiciën geen wedstrijden meer
in het Goffertstadion konden worden
georganiseerd. De K.N.M.V. nam dit be
sluit niet omdat er kombaanwedstrijden
zouden worden gehouden toen het be
sluit viel was er van het organiseren
van deze wedstrijden nog geen sprake
doch omdat wedstrijden werden ge
organiseerd onder verantwoordelijkheid
van een andere vereniging dan de K.N.
M.V.

Alvorens het stadion ter beschikking
te stellen is van de zijde van de Goffert-
stichting onderzocht of de voorwaarden
en instructies, waaronder deze wedstrij
den verreden zouden worden, aan be
hoorlijke eisen voldeden.

Als resultaat van dit onderzoek kon
op redelijke gronden worden aangeno
men, dat er geen aanleiding bestond
voor de vrees, dat de veiligheid van
deelnemers en publiek onvoldoende zou
zijn beschermd, aldus de verklaring
van mr. Ch. M. J. H. Hustinx, burge
meester van Nijmegen.

Race verdronk. Dinsdag werd de kapi
tein van de „Meerkerk" dcor de raad
van de scheepvaart gehoord. De kapi
tein zei, dat hij noch zijn bemanning
twee stoten, die bij de manoeuvre be
horen, van de „Holdernile" had gehoord.

De inspecteur-generaal zei van oor
deel te zijn, dat de kapitein van de
„Meerkerk" alles heeft gedaan wat
goed zeemanschap vereist, zodat de
schuld van de aanvaring niet aan hem,
doch aan de navigatie van het Britse
schip te wijten is. Ook hier: uitspraak
later.

(Van onze Brabantse redactie)

„De algemene toestand geeft reden tot
enig optimisme. Het publiek is iets koop-
lustiger geworden. Ik geloof, dat we
over het dieptepunt heen zijn". Dat was
het oordeel van de heer M. Flipsen,
voorzitter van de R. K. Bond van Kleer
makerspatroons in Nederland „St. Marti-
nus".

Toch zijn de kleermakerspatroons nog
lang niet in alle opzichten tevreden. De
besprekingen, die gevoerd zijn t.a.v. de
werkloosheidswet, noemde spr. zeer te
leurstellend, omdat bijna alle daaraan
verbonden lasten voor rekening van het
bedrijfsleven komen.

Zeer slecht was de heer Flipsen te
spreken over de „militaire shops", die
ondanks alle verzoeken van de zijde der
kleermakers nog steeds blijven voortbe
staan. De vergadering besloot een tele
gram te zenden aan H. M. de Koningin
om haar bemiddeling in te roepen bij de
strijd tegen deze shopsMen deed dit
met een herinnering aan het feit, dat
reeds in 1596 de kleermakers door prins
Maurits in bescherming werden geno
men.

(Van onze correspondent)

De gemeenteraad van Borne heeft een
voorstel van B. en W„ om een obligatie
lening van twee millioen gulden tegen
een rente van 4% pet. met een looptijd
van dertig jaar uit te schrijven, goed
gekeurd.

(Van onze correspondent)

In een voordracht aan de Raad stel
len B. en W. van Groningen voor een
lening te sluiten van f 500.000 tegen een
koers van 100 pet. en een rente van
vier en een kwart procent-

De aflossing zal geschieden van 1963
1982 in twintig gelijke termijnen van
f 25.000. De gelden zullen gebruikt
worden voor de woningbouw en andere
kapitaalsuitgaven.

Onvoorziene omstandigheden voorbe
houden vertrekt Donderdag wederom
een aanvullingsdetachement bestemd
voor het Nederlands detachement V.N.
uit de haven van Rotterdam naar Ko
rea. Het detachement, dat twee officie
ren, drie onderofficieren en 95 korpo
raals en manschappen telt, staat onder
leiding van de le luitenant E. Rowe uit
Rotterdam.

Advertentie

door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen, neemt dan Uw toevlucht tot
Togal. Het middel dat baat, waar andere
falen. Laat U dus niet langer kwellen,
maar gebruik regelmatig Togal. Togal
zuivert de nieren en is onschadelijk voor
hart en maag. Bij apotheek en drogist
j 0.95, 2.40 en 8.88.

Het zeer talrijk publiek, dat gister
avond aan het Scheveningse strand en
op de Boulevard van de zachte zomer
avond aan het genieten was, werd even
voor acht uur plotseling opgeschrikt door
een felle brand, die uitbrak bij het
autoscooterpark van Hommersen aan de
Strandweg. Gelukkig was er op dat
moment geen publiek op de baan, omdat
het personeel even pauzeerde.

Waarschijnlijk is er kortsluiting ont
staan in de motor, die de autootjes van
stroom moet voorzien. De dieselmotor,
die de gelijkstroom opwekt, vloog in
brand, alsmede een olievat. Leden van
het personeel hebben nog kans gezien
twee andere olievaten naar buiten te rol
len. In de betonnen ruimte, waarin de
motoren zich bevonden, ontwikkelde
zich uiteraard een zeer felle brand.
Steekvlammen schoten uit de luchtgaten
van het gebouw en zetten in een oog
wenk het dak van de baan in lichter
laaie. Met vereende krachten werden de
autootjes naar buiten gerold.

Intussen was de Haagse brandweer
met twee motorspuiten en een materiaal-
wagen gearriveerd. Men had slechts een
kwartier nodig om het vuur te blussen,
daar het niet moeilijk was om het in de
betonnen ruimte te localiseren. Door het
snelle optreden van de brandweer werd
ongetwijfeld voorkomen, dat andere
kermisgebouwen, die alle uit zeer
brandbaar materiaal bestaan, een prooi
der vlammen werden.

De heer Hommerson, die we nog even
spraken, schatte de schade op ongeveer
f 30.000. Hij hoopte echter vandaag weer
te kunnen draaien met behulp van een
reservemotor.

Met ingang van 1 September zullen
de tarieven voor telegrammen naar
Groot-Brittannië en Noord-Ierland, In
donesië, Nederlands Nieuw-Guinea, Su
matra en de Nederlandse Antillen
enigszins worden verhoogd.

Zondag vertrekt naar Curasao dr. J.
H. Westerman, directeur van het voor
lichtingsinstituut van het Welvaartsplan
voor de Nederlandse Antillen.

Dr. Westerman maakt zijn reis op uit
nodiging van de regering van de Neder
landse Antillen en in opdracht van de
raad van beheer van het institout om
een onderzoek in te stellen of een meer
efficiënte voortzetting van het Wel
vaartsplan 1946 te verwezenlijken is.

In een onderhoud zei hij, dat het in de
eerste plaats zijn taak zal zijn na te
gaan, in hoeverre op de eilanden moge
lijkheden bestaan voor de landbouw.
Het streven moet er op gericht zijn, de
bevolking ook een bestaan te garande
ren, wanneer een eiland als bijvoci beeld
Curacao zijn olieraffinaderijen zou ver
liezen, waarop de economie zeer eenzij
dig is gericht. Wanneer men op het
ogenblik spreekt over een „Welvaarts-
plan", dan is dat in feite een verkeerde
naam wat betreft het heden. Er heerst
in de Antillen toch immers een betrek
kelijke welstand. Doch men dient dit te
zien in het licht van een toekomstige,
eventueel minder rooskleurige ontwikke
ling. De bevolking is goeddeels van de

Het Tweede Kamerlid mej. dr. M. A.
M. Klompé (KVP) heeft aan de mi
nister van Buitenlandse Zaken de vol
gende schriftelijke vragen gesteld:

Is het juist, dat de Nederlandse ge
zant bij het Egyptische hof zijn ge
loofsbrieven heeft aangeboden „aan de
koning van Egypte en de Soedan"?

Wil de minister mededelen, waarom
niet de formulering „aan koning Ahmea
Foead II" werd gebezigd, zoals ge
schiedde in de geloofsbrieven, die de
Engelse ambassadeur onlangs aanbood?

Wil de minister mededelen of er m de
geloofsbrieven een voorbehoud is ge
maakt met betrekking tot de toekom
stige status van de Soedan? Zo ja, wel
ke is dan de inhoud van dit voorbe
houd; zo neen. welke redenen hebben
»r dan toe geleid een dergelijk voorbe
houd achterwege te laten?

De twintigjarige P. van Riet uit Rijs
wijk is Dinsdagmiddag in zee op het
stille strand te Scheveningen, verdron
ken. De jongeman werd door de stroom
meegesleurd.

v

pih» °°rzitter van de Surinaamse re-
li^ft j?.aad, mr. dr. J. A. E. Buiskopl,
Ag tosdag aan de gouverneur inwil-
vHsu gevraagd op zijn verzoek om
Its&n als lid van de regeringsraad. Mr.
k.Sevr, heeft reeds driemaal te kennen
te willen aftreden, doch dit
e regering niet aanvaard.

S u

rmonnikoog ;s gearresteerd
tL 8e politieke delinquent L. L.,
C s zijn veroordeling voortvluch-
kl te L heeft zich in de oorlogsja-
Vv®h rente schuldig gemaakt aan
Cï én gauweldaden en werd indertijd

C?an rente schuldig gemaakt aan
J't cj6 8ruweldaden en werd indertijd
SvCr ratkamer Assen van het bij-
eld tshof te Leeuwarden ver-
ïvi' V„ tot levenslange gevangenis-
'i te en was hij in Duitsland

dood veroordeeld, zoals B.
's i zq„ Prestatie vertelde,
tdi, Woi en voor de keus gesteld zijn

ook in Frankrijk tot de

v hN °t spionnagedienst. Daarna
'^WSt^'§ens zijn eigen verklaring

a v6roordeeld zijn.

ge samenwerking tussen
h* rt in a°mmandant van de rijkspo-
Bo»te gemeente Oostdongeradeel
i5tc°mmandant op Schiermon-
,WWn?n de man tenslotte op dit
waar hij een bezoek

2iin vrouw, worden gegre-

tWest-Duitsland) is Dins-
c, vernf Yan e^n bende autosmok-
ee,, j"deeld tot drie jaar tucht-
V Wsehi,^0ete van 35.000 mark. Hij
V'f ?ÏW van het smokkelen

tii.VifWru 5uitsland gestolen auto's
Hl "s hek! De auto's zou hij in
V. hj, ^«derwi1 vei'kocht. Omdat hij
'ha h ands-Duitse grens woont,
'Hip.,; uitzitten van zijn straf,
°ezicht worden gesteld.

Wie Anton Sweers' dagelijkse werk
programma kent voorstellingen dag
in dag uit, door het hele land en
onder de primitiefste omstandigheden
op de allerkleinste en onhandigste dorps
toneeltjes, regie van feestelijke bijeen
komsten, waarbij menigmaal gehele
parochies worden betrokken, zal het
ongelooflijk vinden, dat dit alles door
iemand gepresteerd wordt, die Abraham
al heeft gezien. Wie poogt te overzien
wat hij in een reeks van jaren heeft af;
gewerkt, staat er versteld van, dat hij
niet ouder is dan 50: wat hij volbracht,
is te veel voor een normaal mensen
leven!

Er zijn in Nederland geen mensen,
die. onder gelijke omstandigheden wer
ken, hetzelfde werk hebben weten te
volbrengen. Ben Albach en Ben Groene;
veld hebben gewerkt met de continue
steun van de Vrijzinnig Christelijke
.Teugdcentrale en van de Arbeiders
Jeugdcentrale. Anton Sweers stond al
leen: de organisaties die van zijn werk
profiteerden, lieten hem in de steek of
v-erden in de mallemolen der reorgani
saties vroegtijdig beëindigd. Anton
Sweers droeg alle risico persoonlijk: hij
formeerde het formidabele toneelfonds
van Ons Lekenspel, dat toch nog altijd
tot de beste en grootse in ons land be
hoort; hij stimuleerde de Nederlandse to
neelschrijvers door prijsvragen, waarmee
enorme bedragen gemoeid waren en be
moeide zich nooit met de werkzaamhe
den van de jury; hij organiseerde wed
strijden voor het dilettantentoneel, wed;
strijden in het zeggen van verzen; hij
richtte het maandblad „De Spelewei"
op, dat weldra door „Spoel" werd ge
volgd; hij gaf liederenbundels uit en
bouwplaten, moppen voor allerlei kerke
lijke feesten, boeken voor de feesten in
het gezin; hij is nog altijd een van de
zeer weinigen, waar men behoorlijke en
bekoorlijke communieplaatjes kan krij
gen; hij gaf regiecursussen aan kweek
scholen en voor jeugdleiders; hij was
intens betrokken bij grote manifestaties
in Londen en Berlijn; hij richtte de
eigen speelgroep van „De Ghesellen van
de Spelewei" op en trekt daarmee nog
steeds her en der door het ganse land.

Anton Sweers heeft de gave van de
veelzijdigheid en van de minutieuze
aandacht voor talloze détails. Natuurlijk
blijft er wel eens iets verwaarloosd,
maar kan men dat verwijten aan deze
solist? In zijn veelzijdigheid ligt iets, dat
men geniaal kan noemen.

Hij kon en kan nog toneelspelen als
de beste, want hij kan evoceren en be
dwingt daardoor de zaal. Hij kan grote
menigten samenbundelen tot de orde
ning die het aesthetische kan doen op
bloeien. Maar hii kan dit alles alleen,
doordat hij eigenlijk de geboren men
senleider is.

Wie later eens de geschiedenis van het
katholieke toneel in Nederland zal be
schrijven, zal aan Anton Sweers' werken
veel bladzijden moeten wijden, omdat
hij de ellende van het onoprechte pa
tronaatstoneel heeft opgeruimd en om
dat hij de eerste was, die geloofde in
andere mogelijkheden; in de waarde van
eenvoud en oprechtheid. Door zijn werk
zijn mensen als Brochet en Ghéon in
ons land uit de eenzijdigheid van het
beroepstoneel verlost. Overal waar onze
jeugd thans op de planken of aan de

kampvuren iets presteert, profiteert zij
van Sweers' initiatiéven.

Zal die geschiedenis ook de drijfveren
vermelden, die Sweers' werk op gang
brachten en houden? Zal zij iets ver
tellen over zijn liefde voor het gewone
volk en voor de volksjeugd in het bij
zonder? Zal zij vermelden, dat hij nooit
de kunst om de kunst propageerde, maar
om datgene wat zii in de zielen der
mensen weet op te wekken?

Anton Sweers? Tonelist, regisseur, uit
gever, stimulator van beroep, ongetwij
feld! Maar bovendien jeugdleider, opvoe
der van mensen voor God en land.

God geve hem nog vele jaren van
nimmer aflatende energie: 27 Augustus
1952 geen einde, maar een nieuw begin.

DR. JOP POLLMANN

(Van onze correspondent)

Het is een niet te verhelen feit, dat
het met het vogelpark „Avifauna" te
Alphen aan den Rijn niet besi gaat.
Het is zelfs buitenstaanders duidelijk
geworden, dat het park zich dit jaar
niet in die mate in de belangstelling
van velen mag verheugen, als zulks
voorgaande seizoenen het geval was.
Er doen dan ook de laatste maanden te
Alphen aan den Rijn en in den lande
de wildste geruchten de ronde. Men
spreekt over het teruglopen van het
aantal bezoekers met meer dan hon
derdduizend. En, hoewel de maand Au
gustus, bij uitstek de vacantiemaand,
niet slecht was, mag men nauwelijks
verwachten, dat de nog resterende we
ken van dit seizoen iets zullen goedma
ken.

Een en ander is voor de directie
uiteraard een grote teleurstelling en
een handicap tevens bij de verdere in
richting en uitbreiding van het park
om tegemoet te komen aan het verlan
gen van een kieskeurig publiek, dat
telkens weer iets anders verlangt. Zo
werden dan ook voor dit seizoen ruim
1% millioen guldens geïnvesteerd om
het vogelpark nog meer aantrekkelijk
heid te geven.

Door het tekort, dat enerzijds werd
veroorzaakt t.g.v. het teruglopen van
het aantal bezoekers en anderzijds door
een te grote uitgavenpost, is het finan
cieel evenwicht van Avifauna thans
dermate scheef getrokken, dat het voort
bestaan van het vogelpark alsmede de
verdere uitvoering der plannen ernstig
in gevaar dreigden te komen.

Van de zijde van de directie van
Avifauna vernemen wij, dat haar li
quide middelen inderdaad enigermate
zijn vastgelopen. Als reden hiervoor
gaf de directie de bovenstaande om
standigheden aan, maar zij voegde er
aan toe, dat zij er inmiddels in is ge

slaagd zich van de steun van di
verse instanties te verzekeren, die het
vogelpark over zijn diepste punt wil
len heenhelpen. Als wij de geruchten
mogen geloven, dan kan onder de di
verse instanties ook gerekend worden
het gemeentebestuur van Alphen aan
de Rijn.

In hoeverre de gemeente daadwerke
lijk zal deelnemen in de gezondmaking
van de financiële basis van Avifauna en
op welke wijze, staat nog niet vast.
Wel, dat het bereid is het vogelpark
die steun te verlenen, die het behoeft,
echter onder voorwaarde, dat aan het
gemeentebestuur medezeggenschap in
het beleid zal worden verleend. De heer
G. v. d. Brink, oprichter en directeur
van Avifauna, zou, volgens de geruch
ten, deze voorwaarde, zij het noodge
dwongen, hebben aanvaard.

De burgemeester van Alphen aan den
Rijn, de heer Ed. C. Witschey, die wij
omtrent deze aangelegenheid hebben
geraadpleegd, kon dit laatste ontkennen
noch bevestigen.

Advertentie

anaere mmaeien mien, a i,

Oorspronkelijk
verhaal door
LEO BROEKSMIT

„Ja, ja, dat vergat ik nog", zei Sandor
tevreden. „Wie zou jou dus moeilijk
heden in de weg leggen?"

Hij vroeg dit zo onschuldig, dat zijn noemd.
buurman in de lach schoot. „Sandor Toen
Tarassow, buurman", zei hij, „Jij weet
niets van politiek en daarom ben jij
zo'n goed mens. Als jij ooit in moeilijk
heden mocht komen, kun je altijd op
mij rekenen, als ik je zou kunnen hel
pen. Daarom wil ik je ook een goede
raad geven. Je hebt vaak gezegd, dat
je over anderhalf jaar, als je zeventig
bent, je spulletjes hier wilt verkopen
en dat je dan naar Amerika wilt gaan,
naar je zoon. Wees verstandig, Sandor
Tarassow. Wacht niet te lang, maar
vertrek nu het nog mogelijk is. Wij
zullen hier een slechtere tijd krijgen,
dan jij ooit hebt beleefd."

De volgende dagen had Sandor het te
druk om zich ongerust te kunnen ma
ken over die ernstige waarschuwing,
maar 's Zondags stuurde Ivor Bartok, de
nieuwe burgemeester, één van zijn zoons
om te vragen, of hij die brief uit Ame
rika eens mocht zien. Sandor overhandig
de hem aan de jongen en drukte die op
het hart, er goed op te passen en hem
vooral niet te verliezen.

Die dag werd de brief echter niet
teruggebracht en toen Sandor de volgen
de morgen een andere zoon van de bur
gemeester tegenkwam, vroeg hij hem, er
zijn vader aan te herinneren, 's Avonds
was de brief nog niet gebracht en toen
hij Olgina stuurde, kwam die onverrich-
terzake terug. De burgemeester had be
zoek en mocht niet gestoord worden.

Toen Sandor de volgende morgen naar
huis terugkwam, besloot hij om even
langs het huis van de burgemeester te
lopen en de brief terug te vragen. De
burgemeester zat achter een tafel, die
bedekt was met een rode lap, die tot op
de grond afhing. Naast hem zat z'n nicht,

Maja Hertkovitsj, die als zijn secretares

se fungeerde, want hijzelf kon niet meer
schrijven dan z'n naam. Links en rechts
van de deur stonden twee van zijn zoons,
die tot staatspolitiebeambten waren be-

Sandor binnenkwam, haalde
Ivor Bartok een brief uit zijn zak. San
dor herkende het papier aan het brief
hoofd; anders zou hij niet hebben ge
weten, dat dit zijn brief was, zijn brief
uit Amerika. Wat had men er mee ge
daan? Hij had de jonge Bartok nog zó
gezegd, er voorzichtig mee te zijn, maar
nu was het papier verkreukeld en ge
scheurd. Er waren blauwe en gele vlek
ken op en een der hoeken was hall
verschroeid.

De tranen sprongen Sandor in de
ogen. Met trillende handen greep hij
naar de mishandelde brief, maar Ivor
Bartok trok het papier snel terug. „Eerst
een paar woordjes. Sandor Tarassow",
zei hij streng. „Weet jij, wat er in deze
brief staat?"

De oude man knikte. „Ja, hij is im
mers van mijn zoon. Geef mij nu die
brief terug, Ivor Bartok. Ik heb er spijt
van, dat ik hem heb afgegeven. Zie, wat
je hebt gedaan.

„Het is geheimschrift", hield Ivor
Bartok vol. „Wat kan het de Amerikaan
se regering schelen, wat de opbrengst
van jouw akkertje is?"

„Maar het is een brief van mijn zoon"
zei Sandor.

„Onzin!" schreeuwde de burgemeester.
„Het is een brief van de Amerikaan
se regering, waar jouw zoon spion is.
Als het een gewone familiebrief is,
waarom drong jij er dan zo bij mijn
zoon op aan, er heel voorzichtig mee te
zijn? En waarom schrok je daarstraks
zo, toen je zag, dat wij de brief hadden
onderzocht? Je wilde hem zelfs van de
tafel grissen. Maja, Wenzel, Nikolas!
Spreek ik de waarheid of niet?"

De drie getuigen bevestigden het.

„En nu vraag ik je voor de laatste
maal wat de inhoud is van die brief.
Als je het niet wilt zeggen, sluit ik je
op en stuur jou en je brief naar Boe
dapest", dreigde Ivor Bartok. „Dan
moet de Barowska de zaak maar uit
zoeken!" Hij keek Sandor scherp aan,
om te zien welke indruk zijn woorden
maakten. Tot zijn verbazing gleed er
een trek van voldoening over het ge
laat van de oude man, toen hij aan de
Barowska werd herinnerd. „Die heeft
de brief al onderzocht", antwoordde hij
snel.

„Hoe kan dat?"

Vóór ik hem kreeg. De Barowska
heeft de brief geopend en toen weer
dichtgeplakt. Ik kan het aan de enve
loppe laten zien. De twee soorten lijm
bewijzen het duidelijk."

De burgemeester keek verrast op.
Inwendig vloekte hij, want hij had op
een beloning en eer gerekend voor het
aanbrengen van een spionnagezaak en

De burgemeester haalde de schouders nu bleek de Barowska het onderzoek al

op. „Dat geloof ik, maar het is nu een- in handen te hebben. En als de Ba-

maal gebeurd. Vertel nu maar, wat de rowska ergens mee bezig was, duldde

inhoud van die brief is." die geen inmenging van burgerlijke

„Als je dat niet. weet, waarom heb je
hem dan te lezen gevraagd? Het is een
brief van mijn zoon Antonin en hij
schrijft, dat hij het goed maakt."

De vuist van Ivor Bartojk sloeg dreu
nend op de tafel. „Zwijg, kerel! Die zo
genaamde familieberichten kunnen me toe-
niet schelen. Wat is de eigenlijke in- ontwaaicngd to
houd? Wat bedoelt je zoon met z'n
vraag: „Hoe staat het met de tarwe
oogst?"

De oude boer keek hem verbaasd aan.

„Wat hij daarmee bedoelt? Hij bedoelt
wat er staat, hoe onze oogst is."

landbouw vervreemd en heeft zich ge
heel geconcentreerd op handel en in
dustrie. Het is zonder twijfel zeer
moeilijk krachten te vinden, die zich
thans op de landbouw zullen gaan toe
leggen. Wiï men echter de realiteit niet
uit het oog verliezen, dan zal dit toch
noodzakelij': zijn.

Voor het slagen van een meer effi
ciënte welvaartsorganisatie voor de An
tillen is allereerst nodig de bereidheid
ter plaatse om de hiervoor onontbeer
lijke fondsen te verkrijgen. Tot op heden
zijn er alleen maar projecten gemaakt.
Dit dient te veranderen. Zonder de
nodige fondsen valt niets te beginnen
Het hangt dus in feite af van de bereid
heid en de mate van belang, die men
aan dit plan hécht, of deze thans ter
beschikking zullen komen.

De heer Joszef Revai is
in Hongarije minister voor
de Volkscultuur. En deze
gewichtige man nu heeft
volgens A.P. uitgemaakt,
dat de Hongaarse componis
ten dit jaar moeten zorgen
voor twee opera's, drie bal
letten en negen sympho-
nieën. „Wij moeten ook jn
deze tak van de productie niet bij de
plannen ten achter raken," heeft hij er
ter instructie aan toegevoegd.

Nader vernemen wij nog, dat andere
ministers in Hongarije hebben bepaald,
dat de gezamenlijke Hongaarse moeders
dit jaar voor 301.492 kindertjes, de Hon
gaarse politie voor ..431.562 boeven, de
Hongaarse geleerden voor 5.341 uitvin
dingen, de Hongaarse voetballers voor
782 doelpunten, de Hongaarse vogeltjes
voor 36.281 eitjes en de Hongaarse let
terkundigen voor 30 trilogieën en 5000
romans moeten zorgen. Allemaal van
wege de productie.

autoriteiten.

Daar had hij bijna een blunder ge
maakt door een verdachte te arresteren,
die de Barowska juist vrij wilde laten.
Gelukkig had deze kerel het hem op
tijd gezegd. En terwijl hij Sandor
streng aankeek, bulderde hij hem ver-
,Neem je brief en
ruk in, lasteraar! Hoe durf je te be
weren, dat in een vrije volksrepubliek
het briefgeheim zou worden geschon
den? Wie zegt je, dat die brief hier is
geopend en niet in Amerika?"

(Wordt vervolgd

Willem Oosterhof, een 57-jarige Ne
derlandse immigrant te Ottawa, is be
last met de moeilijke taak, taferelen uit
de Canadese geschiedenis te beeldhou
wen in de stenen muren van het par
lementsgebouw, een taak. die hij in 1950
heeft overgenomen van Cleophas Soucy,
die in dat jaar is overleden. Sindsdien
heeft Oosterhof het werk van Soucy
zonder onderbreking voortgezet.

Professor dr. W. Asselbergs, die on
langs benoemd werd tot hoogleraar aan
de Nijmeegse universiteit en zijn functie
aldaar begin October zal aanvaarden,
viert vandaag zijn 25-jarig jubileum als
journalist. In deze laatste kwaliteit, als
schrijver en criticus in het algemeen, is
hij meer bekend onder zijn tot een twee
de eigennaam geworden pseudoniem
Anton van Duinkerken.

Het was in het dagblad „De Tijd"
waarin Van Duinkerken's eerste journa
listieke bijdrage verscheen; gedurende
de afgelopen 25 jaar heeft hij bij voort
during zijn klachten aan datzelfde blad
gegeven. In die jaren schreef hij artike
len van velerlei aard, met name zijn
bekende beschouwingen over letterkunde
en andere verschijnselen op het gebied
der cultuur.

Het staat vast, dat Van Duinkerken
ook als hoogleraar zijn journalistieke
bijdragen zal blijven leveren. Het jubi
leum zal in de kring der redactie worden
gevierd.

De Westfaalse politie zoekt op het
ogenblik naar de verblijfplaats van de
35-jarige Nederlandse chauffeur G. V.,
oorspronkelijk afkomstig uit Echt en
thans wonende in Krefeld.

V. heeft zich 16 Augustus met zijn
tien jaar jongere vrouw, met wie nij
in een echtscheidingsproces gewikkeld
is, met de auto van zijn werkgever
op weg begeven naar een zomerfeest
in Osterath bij Krefeld. Zijn echtgenote
heeft men daar echter niet gezien en
volgens ooggetuigen zou V. in de rich
ting Bremen zijn weggereden. De
Duitse politie acht een misdrijf niet
uitgesloten.

In overleg met de procureur-gene
raal bij het gerechtshof te Leeuwarden
heeft de officier van justitie bij de
rechtbank aldaar het hoger beroep in
getrokken tegen de directeur van de
Leeuwarder gevangenis A. J. en de
adjunct-directeur F. W. A. V. Ander
zijds hebben ook de verdachten in hun
vctnnis berust. Zoals bekend werd de
directeur indertijd veroordeeld tot een
voorwaardelijke geldboete van f 1000
subsidiair 50 dagen en de adjunct-direc
teur tot een boete van f 1000, waar
van f 600 voorwaardelijk.

Reeds 25 jaar wordt gewerkt aan het
uitbeitelen van de geschiedenis en voor
uitgang van Canada in de kalkstenen
muren van het parlementsgebouw. Op
het ogenblik hebben de beeldhouwers
de centrale rotonde in de voet van de
„Vredestoren", waar de helmtekens van
de tien provincies en hun hoofdsteden
het voornaamste thema zullen zijn, on
der handen.

Oosterhof is in 1925 naar Canada ge
komen en heeft o.m. het beeldhouwwerk
van de Memorial Arch te Niagara Falls
in Ontario en het grote wapenschild bo-
wen het Sunny brook ziekenhuis te To
ronto gebeeldhouwd.

Oosterhof's loopbaan als beeldhou
wer is eigenlijk al begonnén toen hij
acht jaar was. Zijn materiaal besto#ï
toen uit aardappelen. Hij bezocht een
academie voor beeldende kunst in Ne
derland en werkte als beeldhouwer in
de gebouwen van de universiteit te
Bristol. In 1949 bezocht hij het parle
mentsgebouw en besteedde zoveel tijd
aan een nauwkeurige bezichtiging van
het beeldhouwwerk, dat de suppoosten
achterdochtig werden. Hij vetelde hun
dat hij beeldhouwer van beroep was en
gaf hun op hun verzoek zijn telefoon
nummer. dat zij doorgaven aan Soucy,
die destijds met het beeldhouwwerk
was belast. Sindsdien heeft Oosterhof
zonder onderbreking te Ottawa gewerkt.

De universiteit te Djakarta heeft dr.
Maarten Schneider voor een periode
van drie jaren een professoraat in de
perswetenschap aldaar aangeboden. Na
overleg met de betrokken instanties
heeft dr. Schneider deze uitnodiging
aanvaard. Hij hoopt in de loop van Oc
tober naar Indonesië te vertrekken.

Dr. Schneider vervult sedert de be
vrijding de functie van hoofd der afde
ling documentatie van de Regerings
voorlichtingsdienst. In 1950 werd hem
ook het secretariaat van de voorlich
tingsraad opgedragen. In academisch
verband is hij sedert 1948 werkzaam,
toen het Leidsch universiteitsfond hem
opdroeg het perswezen te Leiden te do
ceren.

Behalve zijn proefschrift „De voorge
schiedenis van de algemene landsdruk
kerij", waarop hij in 1939 op 26-jarige
leeftijd promoveerde tot doctor in de
letteren en wijsbegeerte, verschenen van
zijn hand verscheidene studies op het
gebied van de historie in het algemeen
en op dat van het perswezen in het bij
zonder.

Het Tweede-Kamerlid prof. mr. P. S.
Gerbrandy heeft aan de minister van
Financiën schriftelijk vragien gesteld
ever de samenstelling van de goud- en
deviezenvoorraad, welke sedert 23 Juli
1951 met f2098.3 millioen is gestegen
tot f2992.3 milln. per 28 Juli 1952 (n.l.
goud f 1324.7 milln. en deviezen f 1667.fi
millioen).

Gevraagd is o.m. of de minister kan
mededelen;

1. tot welk percentage deze stijging
een gevolg is geweest van de gunstige
ontwikkeling van het lopende handels-
en dienstenverkeer met het buitenland,
zomede welk percentage een uitvloei
sel is van kapitaaltransacties met het
buitenland.

2. Wat de aard is dezer kapitaaltrans
acties, zomede met welke landen en
in welke valuta zij werden afgesloten.

3. Uit welke valuta de deviezenvoor
raad der Nederl. Bank van 1667.5 mil
lioen per 28 Juli 1952 is samengesteld.

Tevens heeft prof. Gerbrandy de mi
nister gevraagd, of het de minister be
kend is dat sedert het jaarverslag der
Nederl. Bank over 1950 nimmer een
specificatie van de samenstelling van
het deviezenbezit der bank is gegeven,
in het bijzonder wat betreft de verde
ling in „harde" en „zachte" valuta en
of de minister bereid is, te bevorde
ren, dat in de toekomst periodiek door
de Nederl. Bank mededelingen worden
gedaan omtrent de valutaire samenstel
ling van haar deviezenbezit.

De heer Ch. J. H. Daubanton, Hr.
Ms. benoemd buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister bij de republiek
Peru. is tevens benoemd tot Hr. Ms.
buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister bij de republiek Bolivia.

De federatie der Belgische Leerin
dustrie heeft in samenwerking met de
Federatie der Leerlooierijen en de so
cialistische en katholieke vakbonden
een studie gewijd aan de concurrentie
tussen de Belgische en Nederlandse
leerindustrie Hieruit blijkt dat Neder
land dit jaar naar België 2.3 millioen
paar schoenen ter waarde van fr 219
millioen (1951 fr 102.3 millioen) uit
voerde, terwijl de Belgische export van
schoenen naar Nederland een waarde
vertegenwoordigde van slechts frs 80
millioen (1951: 100.7 millioen).

In het verslag wordt er verder op ge
wezen dat als gevolg van de 43 tot 56
procent lagere lonen in de Nederland
se schoenenindustrie de concurrentie
van deze zijde zo sterk is dat op het
ogenblik nog slechts dure schoenen

en enkele specialiteiten, zoals pantof
fels, naar Nederland kunnen worden
uitgevoerd. Teneinde zich tegen deze
Nederlandse concurrentie te kunnen
verdedigen dringen de Belgische fabri
kanten er bij de regering op aan in de
toekomst een compensatiebelasting
van 20 procent te heffen op de waarde
der uit Nederland geïmporteerde schoe
nen.

Uit Madrid wordt vernomen, dat tus
sen Nederland en Spanje een nieuw han
delsverdrag is ondertekend. Het accoord
behelst, dat Nederland naar Spanje zal
zenden stikstofproducten, machinerie, ra
dio en electrische artikelen en rubber.
Spanje zal aan Nederland leveren mine
rale en agrarische producten, kurk, wijn
en voedingsmiddelen.