Truman over Eisenhower:
„gevangene der Republikeinen
STEVENSON
PLANNEN
MAAKT ZIJN
OPENBAAR
Jongen gestikt
in gierput
Vriendin van Sybil Johnson dood
aangetroffen te Londen
Bouwkuip van de Velser tunnel
Snelle bevolkingsgroei binnen
tijd van één generatie verwacht
Mens Gezin Industrie
Tussen neus en lippen
r
Snelverkeer eist
drie doden
Einde mijnwerkers-
staking in Amerika
Tot hoofd en hart
v.
Franse kustwacht
achtervolgt vlot
Het
dinsdag
DEMOCRATEN OPENEN VERKIEZINGSCAMPAGNE
VOORLOPIG DROOG
WEER
2 SEPTEMBER 1952
76ste JAATCANC No. 25470
Elfjarig Amsterdammertje te
Zaandam om het leven
gekomen
T?d"
^ud-minister Stikker
^ïbassadeur te Londen
Rervol ontslag aan
aftredende ministers
«Cfag
^feuwe leden van de
Tweede Kamer
k,
^^ristisch Congres
Nieuw raadsel voor Scotland Yard
Overleg tussen Britse
en Franse politie
A
RAPPORT VAN TRYGVE LIE
Gesneuveld in Korea
Drie gezinnen dakloos
Brand te Oudkarspel
I raLCON mantels-jassen]
BuREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
^elefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
'kantoor Beverwijk: Stumphiusstr 45, tel 3998
B|jLant. IJmuidsn: Bonifaciusstr. 27 tel. 5790
Sectie: J. 3. W Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severirt.
^nd. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
•"al Stevenson, de Democratische candidaat voor de in November te houden
esutentsverkiezingen in de Verenigde Staten, heeft gistermiddag officieel zijn
"kiezingscampagne geopend met een rede ter gelegenheid van „Labor Day" in
mdnstriestad Detroit. Hij begon met te verklaren, dat hij „niet de gevangene
Dia de vakbonden is, en dat de arbeiders niet zjjn gevangenen zijn." „Ik ben van
ja,n 'c doen, wat ik in het algemeen belang acht, en ik ben er zeker van, dat u
„I I °ok op de dag der verkiezingen zult doen", aldus Stevenson. Hij sprak zich
tvo°r algehele omwerking van de wet van „Taft er. Hartley", die de rechten
'teil vakbonden regelt en die genoemd is naar haar twee (Republikeinse) op-
tf.'crs" (De vakbonden, de Democratische Partij en president Truman zijn sterk
«en deze wet gekant. Generaal Eisenhower en de Republikeinen willen haar
y'jzigen, doch zij hebben nog niet verklaard op welke wijze).
de ar'« stelde Stevenson een nieuwe methode voor het regelen van geschillen in
defensie-industrie voor. Hij wil de president bij de wet bevoegdheden geven
4ire P,en stakin£ 'c voorkomen en de vakbonden en werkgevers te helpen bij
der i ont'crhande]ingen. Hij is echter tegen de huidige procedure, die de arbei-
»DrL i d,v'"een het werk te hervatten op bevel van een rechter. Stevenson
W z ult voor SelÜke behandeling van arbeiders ongeacht kleur, ras of ge-
lj.voor ontwikkeling van sociale verzekeringen, voor verlenging van collec
te arbeids-overeenkomsten en voor ..een minimum aan
a Maandagmiddag is de elfjarige Am-
"dammer Nico Jacobs op het terrein
het gemeentelijk slachthuis te
'tit?dam in e0n SierP"t gevallen en ge-
liik -De -ieuSdige Jacobs verbleef tijde-
(f 'n het kindertehuis „Oosterweide"
ÊT „aandam. Hij was leerling van de
0m h°°l. die in de onmiddellijke
e "geving van het slachthuis staat. Op
sJd gegeven moment is hij van het
5ia°°lplein naar het terrein van het
Achthuis gegaan, waar hij zich te ver
er de rand van de niet afgedekte gier-
Jjj' heeft gebogen. Hij moet toen zijn
enwicht hebben verloren.
(Van onze correspondent)
j firn 7 uur hedenmorgen werd de 27-
j gehuwde monteur J. L. Gerse te
p'Phen aan den Rijn op het kruispunt
j rins Bernhardlaan en de Rijksstraatweg
a ridenUtrecht aldaar door een luxe
jvjHo, bestuurd door de koopman L. F.
^'khoff uit Leiden, aangereden en vrij-
vel op slag gedood. Een geestelijke heeft
i erh ter plaatse geestelijke bijstand ver-
ï(iTe wielrijder, die van het fietspad de
Jjiksstraatweg naderde, keek wel naar
(j ks. doch niet naar rechts, uit welke
taL ting de auto naderde. Hij maakte de
druk dat hij zou stoppen. De bestuur-
0? van de auto reed daarom met onver
sierde vaart door. De man reed
Vfftter recht op de auto af. Hij laat een
ouw en drie kinderen achter.
De 25-jarige melkrijder H. J. Loohuis
j? de 25-jarige mej. Wissink, beiden uit
gingen, (gem. Tubbergen), zijn aldaar
j °r een vrachtauto aangereden en
arbi i zo 'ernstig gewond, dat beiden
Jtl overleden.
(Van onze Haagse redacteur)
S'ewel van officiële zijde nog geen
h.. Cs''?ing kon worden gegeven is er
'er n om aan te nemen, dat oud-minis-
hu1. D. U. Stikker benoemd zal
te rd«n tot ambassadeur van ons land
Londen. De heer Stikker volgt in
functie mr. E. F. M. J. Baron
biels van Verduynen op, die enkele
abdën geleden is overleden.
'chjaandagnamiddag is het K.B. ver-
bieou11' bevattende de namen van de
ministers en waarbij op de
Pehd eerv°He wijze ontslag wordt ver-
ker aan de ministers Teulings, Stik-
Mulderije, Rutten, In 't Veld,
e'erc 6rs' Van den Brink, Joekes
feCrer ,en Albregts en aan de Staats-
5etni„arissen Blom en Götzen met dank-
it- 'stl
„een minimum aan arbeidswetten'".
Na zijn rede te Detroit heeft Steven
son gisteren een toespraak gehouden in
het industriestadje Hamtrack, dat in
hoofdzaak bewoond wordt door immi
granten of nakomelingen van Poolse
immigranten. Voor dit gehoor keerde
de gouverneur van Illinois zich tegen de
onlangs door generaal Eisenhower ge
sproken woorden voor het congres van
het Amerikaanse Legioen met betrek
king tot de volken in de landen die on
der Sovjet-Russische invloed staan.
„Uit deze woorden", aldus Stevenson,
„zou men kunnen afleiden, dat indien
de generaal wordt gekozen, hij een of
andere stoutmoedige stap zou kunnen
doen om te pogen de volken van Oost-
Europa van de Sovjet-Russischetyran-
nie te bevrijden". Stevenson was van
mening, dat de Sovjet-Unie zich niet
door „uitsluitend vage woorden of zin
loze bedreigingen" zou laten beïnvloe
den. Ondanks alle „beloften van het
Kremlin" vreesde Stevenson niet m
goed vertrouwen met de Sovjet-Unie
te kunnen onderhandelen.
President Truman is de verkiezings
campagne ten behoeve van Stevenson
gisteren officieel begonnen. Van de
trein, waarmee hij van Washington
voor de vele en gewichtige
s'aridit2' ook onder zeer moeilijke om-
^ezetl"heden, aan het Koninkrijk be-
bieescte"admiraal Moorman is op de
Vtlf,eerv°Ue 'wijze ontheven van zijn"
als Staatssecretaris van Oorlog,
°Lde benoeming van de heren mr.
(h-bshnu Honker, dr. Drees, Suurhoff,
(tNsterJ' mr' A1Sera en ir. Staf tot
ffi 'ssecr van de heer Moorman tot
V-s in rt e_ai'is, ontstaan enige vacatu-
't. Win cedc Kamer. Voor gekozen
iijhis in deze vacatures Irnmpn
Wabs"|ing in deze vacatures komen
it vap vaanrnerkinS resp. de heren J. H.
H W>be;0everden (K.V.P.), mej. mr. J
i'ah^scha5 (Art).). D. Roemers (Arb.),
C^aai A £Arb->' J- Blom A.i"b.), J.
r, IVr t '5'L mr- H. Mulderije (C.H.)
bia-1 hekr ,?assen (K.V.P.)
v Mulderije heeft deel uitge
teld Van ir afgetreden kabinet, de
h zitti„ evei'den en Dassen hebben
t»t. ^Or d ng gehad in de Tweede Kamer,
thi ''bijt, "cnoeming van de heer A. C.
minister is er een vacature
l MM WW* AO WA V UV.U1U1
he;;bverW de Eerste Kamer. Voor ge-
v aring komt in aanmerking de
an der Himst (K.V.P.).
WsTation^W'' beeft besloten het 36ste
Rio a Eucharistisch Congres in
Janeiro te doen houden.
naar Milwaukee reisde', hield hij te
Pittsburg een toespraak voor 3000 men
sen. Hij zei dat de Republikeinen geen
politiek hebben en geen principes. Zij
„gooien alleen, maar met modder".
In een gisteravond te Milwaukee tot
een bijeenkomst van arbeiders gehou
den verkiezings-toespraak beschreef
president Truman generaal Eisenhower
als „de eenzame, in staat van gevangen
schap verkerende candidaat van spe
ciale Republikeinse belangen, die zich
achter een nieuw masker verbergen."
De president noemde de generaal niet
bij name. „In verkiezingstijden pogen
de Republikeinen altijd weer de olifant
(het symbool der Republikeinse partij)
een nieuw voorkomen te geven. Dit ge
lukt echter nooit, omdat de rest van
het dier te groot is om te verdoezelen",
aldus Truman.
Evenals de democratische candi
daat voor het presidentschap, Steven
son, nam gisteren ook de democrati
sche candidaat voor het vice-presi-
dentschap, senator John Sparkman,
de TaftHartleywet op de korrel. Hij
noemde deze wet een subtiele poging
om de vakbondsorganisatie te sabote
ren. Sparkman gebruikte het woord
„subtiel" omdat zelfs de Republikei
nen zich niet kunnen permitteren
openlijk en eerlijk tegen de vakbon
den te zijn.
Generaal Dwight Eisenhower, de can
didaat der Republikeinse Partij, is van
daag zijn verkiezings-veldtocht op volle
kracht begonnen. Hij maakt een twee
daagse reis door vier Zuidelijke staten,
waarop hij zes spreekbeurten zal ver
vullen. Eisenhower is de eerste Repu
blikeinse candidaat, die zich bij zijn
verkiezingscampagne zo diep in het tra
ditionele democratische Zuiden waagt.
465.000 Amerikaanse mijnwerkers
hebben vandaag, na een staking van 10
dagen, waartoe hun leider John Lewis
had besloten, het werk hervat. Door de
staking, die voorzien is in een van de
clausules van het collectieve arbeids-
Maandagavond was men met het verplaatsen van de tuinderswoning van F. Schut
in Castricum zover gevorderddat deze thans in de Prinses Irenestraat staat en
daarmede wel het moeilijkste gedeelte van de 1000 m. heeft afgelegdDaar men
nu een zware trekkracht heeft toegepast, verwacht men in één dag de Prinses
Irenestraat te passeren.
Scotland Yard staat voor een nieuw raadsel, dat waarschijnlijk verband houdt
met de geheimzinnige dood van de Britse verpleegster Sybil Johnson, van wie
het stoffelijk overschot, zoals gemeld, op 22 Augustus is aangetroffen op het
strand aan de Franse kust. Een bejaarde vriendin van de verpleegster, de acht
en vijftig jarige Gertrude Webster, is gisteren dood aangetroffen in haar woning
te Londen. Mejuffrouw Webster zou dit weekeinde naar Frankrijk zijn overge
komen voor de identificatie van het stoffelijk overschot van Sybil Johnson.
Mejuffrouw Webster, die kinderjuf
frouw was, heeft voor haar dood nog
een brief aan een vriend geschreven.
Deze brief, waarvan de politie de in
houd nog niet wil onthullen, bevatte
naar A.P. meldt de mededeling, dat zij
het plan had zich van het leven te be-
pemen. De kennis van mejuffrouw
Webster, aan wie de brief gericht was,
heeft nog getracht dit te verhinderen,
contract, is naar schatting een productie maar bij zijn aankomst bij haar woning
van 10 millioen ton verloren gegaan. I had zij zich reeds met gas om het le-
De secretaris-generaal der Verenigde
Naties, Trygve Lie, zegt in zijn jaar
rapport voor de Algemene Vergadering,
dat de volken in afhankelijke en niet-
zelfbestuurde gebieden, alsmede volken
uit onvoldoend ontwikkelde gebieden,
zich steeds meer tot de V.N. richten
om steun bij de verwerkeiükipg van
hun aspiraties. De Algemene Vergade
ring, de Beheerschapsraad en de bestu
rende autoriteiten hebben de gebieden
voorwaarts geholpen op de weg naar
zelfbestuur. Over Korea zegt de secre
taris-generaal, dat tekenen er op wij
zen, dat het totstandkomen van een
wapenstilstandslinie in Korea ongeveer
langs de lijn van het huidige front,
door de openbare mening bij de meer
derheid der leden van de Verenigde
Naties met geestdrift ontvangen zou
worden.
Volgens een raming van de secretaris
generaal zal de wereldbevolking binnen
de tijd van één generatie aangegroeid
zijn met 600.000.000 tot 1000.000.000 zie
len. De snelle bevolkingsgroei was
vooral waar te nemen in sommige
Doe altijd iets minder
dan je mag
economisch ten achter gebleven gebie
den, hetgeen hoofdzakelijk aan de be
tere gezondheidszorg toe te schrijven
was, daar het sterftecijfer daalt doch
het geboortecijfer even hoog blijft. In
sommige van deze gebieden gaat de
groei zo snel, dat de bevolking binnen
een generatie verdubbelt. Deze gebie
den zien zich voor het probleem ge
steld de capaciteit van hun economie
eveneens te verdubbelen, indien zij een
hoger levenspeil willen bereiken.
In meer ontwikkelde landen zijn
over een lange periode zowel geboorte
cijfers als sterftecijfer gedaald; zodat
het aantal oude mensen naar verhou
ding toeneemt. De komende 30 jaar zou
de wereldbevolking met 25 procent toe
nemen, zo niet met 50 procent. De trek
naar de stad is over het algemeen groot,
doch de internationale migratie, aldus
het rapport, zou op veel grotere schaal
moeten plaatsvinden, indien zij een be
langrijke rol zou gaan spelen in de her
verdeling der bevolking over de landen
der wereld.
De regering deelt mede, dat tot haar
leedwezen 28 Augustus in Korea is ge
sneuveld sergeant A. van Vlaanderen,
legernummer 251205063, geboren 5 De
cember 1925. Hij was gehuwd en afkom
stig uit Arnhem. Hij behoorde tot het
garderegiment fuseliers Prinses Irene.
Hij ruste in vrede.
Bovenstaande luchtfoto geeft een
duidelijk overzicht van de voorbe
reidende werkzaamheden voor
het bouwen van de Velser tunnel.
Op de voorgrond de bouwkuip.
welke een doorsnee heeft van 61
meter, waarin, nadat deze verwijd
is, de eerste fundamenten van de
tunnel worden gelegd. De bouw
kuip moet worden verwijd, omdat
zij gebouwd is in de oorlog, toen
de opzet van het toenmalige pro
ject aanzienlijk kleiner was.
(Luchtfoto K.L.M.)
Oudkarspel en omgeving werd van
ochtend vroeg opgeschrikt door een
grote brand in een der weinige nog be
staande boerenbehuizingen, bewoond
door drie gezinnen, aan de Dorpsstraat.
Het met riet bedekte dak brandde in
weinige ogenblikken als een fakkel. De
bewoners hebben in allerijl hun huizen
moeten verlaten met achterlating van
hun bezittingen.
Een van de bewoonsters had om
streeks zes uur vanmorgen het gas aan
gestoken voor de was. Vermoedelijk is
de gasslang losgesprongen. De houten
betimmering in de keuken moet het
eerst vlam hebben gevat. De drie fami
lies, twaalf personen, zijn bij omwonen
den ondergebracht. De drie huizen wa
ren slechts laag verzekerd.
Verenigde Staten. Het Amerikaanse
ministerie Van Defensie maakte gisteren
bekend dat militaire vertegenwoordigers
van de Anzus-raad (Australië, Nieuw-Zee-
!and en de Verenigde Staten) op 22 Sep
tember te Pearl Harbour hun eerste zit
ting zullen houden.
ven gebracht. De politie heeft haar
laatste brief in beslag genomen.
In verband met deze ontwikke
lingen is commissaris Gratiën, die het
onderzoek leidt, in verband met de
dood van Sybil Johnson, vandaag uit
Frankrijk in Londen aangekomen
voor overleg met Scotland Yard.
De Franse politie volgt thans het
spoor van drie mannen, die op 22 Au
gustus met Sybil Johnson zijn gesigna
leerd in Wimereux, waar het stoffelijk
overschot van de Britse verpleegster is
aangetroffen.
Vaartuigen van de Franse kustwacht
hebben gisteren de achtervolging inge
zet van een op duizenden pingpong-bal-
letjes drijvend gehouden vlot, waarmee
vijf jongemannen en een meisje, niet
tegenstaande een verbod van de politie,
van Marseille uit, Noord-Afrika pro
beerden te bereiken. Het vlot, „Ken
Tookie" genaamd, naar een café te Pa
rijs, is negen meter lang en vier meter
breed.
De Franse autoriteiten hadden het
vlot afgekeurd als niet-zeewaardig en
als zodanig een gevaar voor de scheep
vaart. In de afgelopen nacht hebben de
jongelui echter kans gezien de haven
van Marseille ongemerkt te verlaten.
Zij hadden alle zeilen bijgezet om aan
de kustwacht te ontkomen. Dit mocht
echter niet baten, want in de middag
werden zij gesignaleerd bij de haven
van La Ciotat, 20 kilometer ten Zuid-
Oosten van Marseille. Het vlot werd
naar het punt. van vertrek terugge
sleept.
Onder deze titel heeft het „Sociolo
gisch Bulletin", orgaan van net
Sociologisch Instituut der Neder
lands-Hervormde Kerk, zijn eerste num
mer van dit jaar uitgegeven. Het bevat
een rapport van de heer W. J. Bruyn
over de sociale, culturele en kerkelijk-
godsdienstige situatie in de industrie
arbeidersgezinnen, waarvan de gezins
hoofden bij het Hoogovenbedrijf werk
zaam zijn. Dit rapport maakt deel uit
van een breed opgezette studie van het
probleem van de samenhang tus
sen industrialisatie
nemen de onkerkelijkheid.
Op den duur zal ook een onderzoek wor
den ingesteld bij de textielindustrie in
Enschedé en bij de industrie in Nij-
verdal.
Nu de resultaten van het onderzoek
bij de Hoogovens voor ons liggen, is
het goed er een bespreking aan te wij
den, omdat het probleem in kwestie :n
verschillend opzicht voor óns van bete
kenis is.
Het gezinsbeeld vroeg bij dit onder
zoek bijzonder de aandacht en als
methode werd dan ook het gezinsinter
view toegepast, waarmee men op basis
van feiten en meningen de achtergrond
van het probleem poogde open te leg
gen. Slechts een bepaald aantal gezin
nen kon worden onderzocht en door
organisatorische moeilijkheden was het
aantal geïnterviewde gezinshoofden van
de ene afdeling relatief groter dan die
van de andere. Zodoende viel de verde
ling van de 120 onderzochte arbeiders
gezinnen als volgt uit: 40 R.K., 7 Geref.,
18 Ned. Herv., 18 Soc.-Dem. en Vrij So
cial., 10 Comm. en 20 z.g. „dakloze arbei
ders.
Uit sociografisch standpunt bezien is 't
beslist jammer, dat dit de enige cijfers
zijn. welke dit rapport bevat en dat ze
bovendien nog willekeurig zijn. Een
procentuele indeling van het totale aan
tal arbeiders bij de Hoogovens naar
gezindte zou toch wel het meest ele
mentaire gegeven zijn, maar had dit
wellicht het manco in het basismateri
aal niet nog duidelijker in het licht ge
steld?
Wanneer de auteur begint met de be
handeling van de critieke momenten
in de levensbeschouwing der verschil
lende groepen arbeidersgezinnen, komen
als eersten diegenen aan de beurt, „die
zichzelf nog als R.K. beschouwen", waar
zij bijna allen autochthonen zijn uit
agrarisch milieu, valt deze groep uiteen
in gezinnen, die „nog vrij homogeen"
Katholiek zijn èn die, wier geloofsvast
heid ondanks rancune tegen de so
ciaal-economische ordening niet ernstig
is aangetast.
„Van groter invloed t.a.v. mindere ge
loofsvastheid en kerkafval bleken dan
ook de directe conflicten met de lagere
geestelijkheid, waarbij vooral de be
moeiingen der lagere geestelijkheid met
het gezinsleven (o.m. het uitblijven van
kinderen) en het „materialisme" in de
Kerk een rol spelen". Het is niet dui
delijk wat de auteur onder „lagere gees
telijkheid" en „materialisme" in de Kerk
verstaat. Termen als deze komen her
haaldelijk in dit rapport voor en dra
gen heel weinig tot verheldering van
begrip bij. Wanneer men ontevredenheid
der arbeiders over plaatsengeld niet an
ders verwoorden kan dan door „mate
rialisme in de Kerk", zijn termen als
liberalisme, kapitalisme en automatis
me in de Kerk al spoedig geschapen.
En dit kan alleen maar tot spraak- en
begripsverwarring leiden, omdat de ie-
zer eenvoudig niet weet, wat de a r b e i-
der onder deze termen verstaat. Het
is dan ook niet te verwonderen, dat
de auteur in de verleiding komt een
algemeen beeld van de situatie te schet
sen op grond van incidentele feiten.
Luister maar. „Men meent dat de kwes
tie van geboortebeperking als vanzelf
in het huwelijk naar voren komt en
dat de positie en de gezondheid van de
vrouw hierbij overwogen moeten wor
den." „Een vrouw vertelde dat zij moest
trouwen met gesloten deuren, toen bleek
dat zij reeds in verwachting was. Het
feit dat voor geld de deuren wel ge
opend konden worden, schokte haar zo
zeer, dat zij na haar huwelijk de kerk
niet meer is binnengegaan". Deze pas
sages tonen wel duidelijk aan, hoezeer
Wandelduiker
De 29-jarige Californi-
sche duiker Bill Aber-
nathy, die indertijd aan
de at.oomproeven bij Bi
kini heeft deelgenomen,
is van plan wandelend
het Engelse Kanaal over
te steken.
„Ik heb permissie van
Engeland en een voorlo
pige toestemming van
Frankrijk", zei hij. „Maar
het zal misschien wel
15000 dollar kosten. Als
ik er niet gauw in slaag
een financier te Vinden,
moet ik mijn poging mis
schien tot het volgend
jaar uitstellen".
Abernathy wil een ka
bel met boeien over de
bodem van Het Kanaal
laten aanbrengen, die hem
de weg moet wijzen
Wat is democratie?
Als onderdeel van de
campagne ter „democrati
sering van de kledij" heeft
de Egyptische minister van
Financiën verklaard, dal
de ambtenaren van zijn de
partement in het vervolg
in hemdsmouwenme*,
open boord en zonder fez
op kantoor mogen per-
schijnen. De minister van
Sociale Zaken is nog de
mocratischer. Hij heeft
meegedeeld, dat hij niet
zal aarzelen zelf het voor
beeld te geven door een
hoed te gaan dragen.
Op 10 September znllen
speciale commissies bijeen
komen om. de toepassing
van de kledinghervor -
ming na te gaan.
Ze zagen ze vliegen
De Britten kwamen de
zer dagen met iets beters
dan vliegende schotels
voor de dag: een bericht
over een vliegtuig, dat
het licht schonk aan een
men bij het verwerken van interview
gegevens zich moet hoeden voor ver
warring van subjectieve mening en ob
jectief feit. Trouwen met gesloten deu
ren komt voor, maar het staaltje Simo-
nisme dat hieraan wordt vastgeknoopt
is van zo'n twijfelachtig waarheidsge
halte. dat controle van deze uitlating
bij de parochiegeestelijkheid alleszins
gerechtvaardigd was geweest. In dit ge
val is het duidelijk, dat een vrouw in
een dergelijke situatie eerder geneigd
is de reden harer onkerksheid op de
geestelijkheid te werpen, dan te beken-
e n toe- llen' dat ^'v' li't schaamte niet meer
ter kerke gaat. Een sociograaf kan cie
antwoorden der geïnterviewden rustig
letterlijk weergeven, maar hier wordt
zonder enige interpretatie of controle
een subjectieve mening als vaststaand
feit weergegeven zonder dat de moge
lijkheid van rationalisatie ook maar
wordt aangetipt.
De verschillende gezinsgroepen wor
den behandeld in een volgorde, welke
steunt op de mate van integratie* in ker
kelijk en sociaal-politiek opzicht. Hoewel
de auteur dienovereenkomstig de R.K.
gezinnen het eerst behandelt, komt hij
tot de belangwekkende opmerking, dat
hiermee de grotere weerstands
kracht van het R.K. geloof
tegen invloeden van buiten
af niet is bewezen.
De onderhavige gezinnen behoorden
namelijk grotendeels van geslacht op
geslacht tot de autochthone bevolking.
De niet-R.K. gezinnen behoren daaren
tegen goeddeels tot de inwijkelingen-
waarvan de „social control" der oude
gemeenschap wegviel. Het is spijtig dat
deze studie niet genoeg aandacht schenkt
aan de R.K. inwijkelingen, waarvan zij
elders melding maakt en waarvan het
aantal ongetwijfeld groot is. Het ware in
teressant geweest juist hun weerstands
kracht eens te meten.
Bij de behandeling der Gerefot-
meerde arbeiders merkt de auteur op
dat men ook bij hen de omschrijving
„Gereformeerd" niet al te nauw nemen
moet. Ook hier bestaat een potentiële
controverse tussen het geloof en het
arbeider-zijn. Merkwaardig is dat voor
noemd „ook" kennelijk op de R.K. ar
beiders slaat, wier geloof volgens de au
teur juist niet werd aangetast dooi
sterk afwijkende inzichten op sociaal ei,
politiek gebied. Hetgeen toch inhoudt
dat men ondanks voornoemde contro
verse de omschrijving R.K. wél nauw
moest nemen!
De arbeiders uit de kleinere kerk
genootschappen tonen een sterke een-
rridcbeleving, die stoelt op een geloofs
besef, dat meer emotioneel geladen is
naar gelang hun reactie tegen het for
malisme en de geringe gemeenschapszin
der „grote" kerken feller is. Hun een-
heidsstreven toont zich soms sterker
dan hun overigens ondogmatische ge-
•loofsbeleving.
In de gezinnen der Nederlands-
Hervormde arbeiders heeft d»
band tussen kerk en geloof wel z ee r
sterk geleden. De auteur neemt
hier geen blad voor de mond en wi.it
dit onder meer aan gebrek aan juiste
prediking en gemeenschapszin (stands
verschillen) en aan exclusivisme. Alle
arbeiders uit deze groep kwamen van
elders. Ze voelen zich niet meer thuis
in de kerk van hun nieuwe woonplaats.
Hun rest niet veel meer dan een soort
geloofsbelevenis buiten de kerk. De ar
beiders in deze groep verschillen met
vee] van de sociaal-democratische en
vrij-socialistische arbeiders, die meer
openlijk gebroken hebben met de kerk
en hun heilsverlangen bevredigd er
varen hebben in de socialistische partij.
In tegenstelling tot de R.K. en sectarische
arbeiders, die een meer apolitieke in
druk maken en een geringe drang naar
zelfontplooiing tonen, blijkt in" deze
groep de neiging tot zelfontwikkeling
en deelname aan sociale en politieke
activiteiten groter. Overigens kan men
thans ook onder socialisten de opmer
king beluisteren, die we van de Katho
lieke arbeiders langzaam aan gewend
zijn: „Zelf hoef je niet meer te doen
of te vechten zoals vroeger. Men be
disselt alles meer van boven af."
In Protestantse kringen spelen de
bezwaren tegen de sociaal-politieke ac
tiviteiten der predikanten een geringe
rol. Maar ook hier zijn standsverschil
len. gebrek aan eenheid, het geringe
huisbezoek en de onbegrijpelijkheid der
preken oorzaak van onkerkelijkheid. De
radicale instelling van een deel der vis
sersbevolking rond de IJmond (o.m. de
..rode" vissers uit Middelharnis!) droeg
hiertoe niet weinig bij.
Al met al blijkt dat het onkerkelijk
heidsproces iri dit gebied reeds lang
gaande is en dat dit ook door buiten
kerkelijke factoren (radio, pers, mili
taire dienst, gemengde verkering) werd
gestimuleerd. Ofschoon het Hoogoven-
bedrijf een humane sociale politiek
voert, tekent de heer Bruyn terecht aan,,
dat hieruit a priori nog geen herstel
van kerkelijke banden te verwachten
valt. In samenwerking met dit bedrijf
moeten de verschillende kerken voort
durend de ontwikkeling in dit hetero
gene bevolkingscomplex nagaan. G-
drieling. Drie vrienden
hebben aan het ministerie
van Burgerluchtvaart be
richt, dat zij een toestel
hoog in de lucht zagen,
waaruit plotseling een
klein vliegtuig te voor
schijn kwam, daarna nog
een en tenslotte een der
de- Elk van de drie toe
stellen schoot weg in een
andere richting. Het mi
nisterie zei, dat zoiets
niet mogelijk was. Eet:
woordvoerder van het
ministerie heeft gezegd:
„Ik ben bang, dat dit een
geval is „van ze te zien
vliegen". Wij hebben geen
enkel bericht ontvangen,
dat op de suggestie van
de drie vrienden betrek
king zou kunnen heb
ben".
Buitenkansje
De 42-jarige Miss Mary
Terry uit Bolton Lan
cashirej heeft een bedrag
van ongeveer 30.000 pond
(ongeveer 320.000 gulden)
geërfd op voorwaarde,
dat zij ongetrouwd blijft-
Zij kreeg deze erfenis van
de oud-directeur van een
spinnerij, een zekere Pil-
kington, in wiens gezin
zij 20 jaar als huishoud
ster gediend heeftDe
gelukkige erfgename
deelde mede, dat zij geen
vrienden heeft en er be
slist op rekent onge
trouwd te blijven. „De
heer Pilkington heeft mij
ook zijn voorraad wijnen
en sterke drank nagela
ten", zo zeide zij, „ik ben
echter vrijwel geheel-
onthoudster".
Advertentie
BaRTELJORISSTRAAT 20 TEL. 13439
Verwachting tot Woensdagavond:
Wisselende bewolking en vrijwel
overal droog weer. Vannacht in het
binnenland zwakke, overigens matige
Westelijke wind. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
Zon: 5.55—19.23 Maan: 19.01—4.42
(Van onze weerkundige medewerker)
Ons land ligt onder invloed van een
krachtig hogeörukgebied, waarvan wij
het centrum ten Westen van Frankrijk
boven de Oceaan aantreffen. Daar het
zich over West-Europa nog iets ver
sterkt, mag voorlopig op droog weer
gerekend worden. Over Engeland nadert
langzaam een front, dat een zachtere en
vochtiger luchtstroom begrenst. De kans
op iets hogere temperaturen, vooral in
het binnenland, wordt hierdoor groter.
Het weer krijgt dan eindelijk een wat
stabieler karakter.
Japan. Premier Josjida heeft drie li
berale senatoren benoemd op drie. nog niet
bezette, ministerposten zonder portefeuille.
Het zijn Onogi, Nakajama en Jamagata. De
ze benoemingen worden beschouwd als een
versterking van het kabinet aan de voor
avond van de verkiezingen, volgens A.F.P.