BEGROTING 1953
van 492 millioen (vorig jaar 262 millioen)
Zorgwekkende aspecten nopen tot ernstige besinning
Leningen zullen het tekort
voornamelijk moeten dekken
Geslaagd
Naar definitieve
regeling van de
ouderdomsvoorziening wordt gestreefd
Katechetische dag in het
bisdom Haarlem
aur,&£—
Wmat
De eenzame
Reizig
er
b
AL
Hl
;n
Oe millioenennota
2%
b,
Nederland zal
verdedigd worden
Brutale inbraak
te Eindhoven
m
J
dB
rubber laarzen
gymschoenen
pantoffels
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1952
PAGINA 3
or
\RT
zu
E
nd
■n
buf'
■mb e'
stint
orde"
van
bui
del8
eken van Rotterdam
opgelicht
erdachte veroordeeld tot
negen maanden
e regering stelt voor
cf Kamers beoordelen
A/\
Antwoord aan Romme
Bericht in New York
Timesonjuist
Al wat Uw huid
PUROL
Dieven Vervoeren brandkast
per gestolen auto
(Vervolg van pag. 1
Zondag 21 September
Spoedig ook in andere
bisdommen
Britse onderscheiding voor
Nederl. emigrant
De Japanse herbewapening
ers
door ANTONIA WHITE
Meisjes op kaarten aan
liet strand
Tegen fotograaf opnieuw
f 100.boete geëist
Teruggang katholieke
scholen in grote steden
2—'53
Haer-
mber,
j van
isweg
incer'
r lei'
Het in de begroting voor 1953 neer
gelegde uitgavenprogramma vormt
Va uin grote lijnen een voortzetting
11 het sinds het einde van de oorlog
oerde financiële beleid en is daar-
Van
in vele opzichten het logische ge-
hets' ^0'Sen*s de in hoofdzaak nog door
vorige ministerie opgestelde cijfer-
wordt het totaal der uitgaven
int geschat op 5616 millioen. dat der
Jasten op 5124 millioen, zodat het
ia»'rt van de begroting voor genoemd
j'r voorlopig op 492 millioen wordt
"genomen.
doe weinig houvast men eigenlijk
aan begrotingscijfers wordt dui-
uide"
Kerk-
val
en i"
omeni
i W*
B all®
st el-
negW
e, aal
meest
ndieb
bU
arne3"
on-
og
■t b°'
;rt
ie u><>T'
Me»
af, °J
c eer*'
weQ'
t
j
heeft
„'dijk, wanneer men vaststelt, dat de
espronkelijke cijfers, als op Prinsjes-
Jan Van het v°rige jaar verstrekt ten
«nzien van het jaar 1952, intussen
j ootscheepse wijzigingen hebben on-
k i®aan, waardoor het nadelig saldo van
t lopende jaar op f350 millioen meer
iRlest worden geraamd, namelijk op
't in plaats van 262 millioen.
!te6 ^bans beschikbare gegevens over
A? zullen over afzienbare tijd dan ook
.61 weer oorspronkelijk worden ge-
ethd en vervangen door herziene cij-
I rs, die geheel anders dreigen uit te
Pen. Vandaar hun zo betrekkelijke
aarde. De ontwerpbegroting staat
°°rnamelijk in het teken van herbe-
j apening en werkgelegenheid. Deze
*'ee factoren zullen, hoe noodzakelijk
jjj, aanbevelenswaardig dan ook. moei-
Jlt in overeenstemming zijn te bren-
f" met de door de Regering uitgespro-
eti wens om de betalingsbalans even-
'chtig te houden, omdat zij zelf ver
dacht, dat het sinds geruime tijd op de
gewone Dienst en Buitengewone Dienst I
Defensie
1506 MLN
'angel
Cetpr
„„toonde voordelig saldo plaats zal
eten maken voor een tegenoverge-
'clde ontwikkeling.
t Los daarvan spreekt de regering
yeds de mening uit. dat, hoewel de
atalingsbalans zich in de jongste twaalf
panden aanzienlijk had verbeterd, een
./-'initieve oplossing nog niet was ge-
°nden om haar tot evenwicht te bren-
j b- Een nader onderzoek van de on-
ardelen van de begroting brengen deze
"tossing geenszins naderbij,
j "olgens een uiteraard rüwe schatting
uden in 1953 de rijksuitgaven onga
ar 26 pet. bedragen van het natio-
be inkomen, tegen slechts 19 pet. in
Uitgetrokken voor militaire uitga-
'938.
ï?h is over het geheel der rijksbeste-
'"gen 26.7, voor sociale voorzieninger
volkshuisvesting 14.6, voor herstel
oorlogsschade 7.7 pet. die tezamen
v6eds vrijwel de helft van het uitga-
^btotaal uitmaken en deze kunnen als
tends perdu worden beschouwd.
be tegen de werkloosheid reeds ge
nomen of nog te nemen maatre-
I gelen zullen eveneens een he
lping betekenen voor de staatsbegro-
J?6, evenals de grotere uitgaven voor
pnbare werken en de voorschotten
li b lage publiekrechtelijke lichamen
I 1 WÊIÈÊB
n
stel"
ikke-
noefi'
daat
niet
d en
ïheiö
Le volgende uitlating is op haar
behoeve van de werkneming.
M Je
S1aats.
Ij "Pp een zo gunstige betalingsbalans-
jbsitie als Nederland in de afgelopen
L.bblf maanden heeft gekend, kan niet
1(5?vend worden gerekend. De specta-
pbire verbetering van de goud- en
(.eUezenvoorraad mag men stellig niet
ö®h als maatstaf voor de toekomstige
."'wikkeling van de Nederlandse eco-
jbmie." Dit zijn de openhartige woor-
v h, die de nieuwe minister van Fi-
,?bciën als conclusie bij zijn slotwoord
pspreekt in de Nota, die heden aan
e Tweede Kamer wordt aangeboden.
L Het valt te prijzen, dat de financiële
bewindsman niet schroomt de gevaren,
waaraan de Nederlandse economie in
tmo„r0,mende tijden bloot kan staan,
'tom noemen en dat hij doet uit-
r n' boe een teruggang in de eco-
omische toestand, internationaal en
Ipionaal gezien, welhaast onoverkoom
bare moeilijkheden zou veroorzaken. De
pwezige middelen zijn beperkt en bij
P beroep op de regering, dat een ver
andering van ontvangsten en een ver
loting van de uitgaven zou veroorza-
5fb, dient hiermede ernstig rekening te
i "rden gehouden Aan de ene kant be
kent dit, dat er niet veel kans is op
plaagde belastingen, aan de andere
®bt, dat de sociale voorzieningen wei-
zullen kunnen worden verhoogd. Op
laatste punt en vooral wat betreft de
crkgelegenheid geeft, tegenstrijdig ge-
de Nota zelf aanduidingen, dat
vjj tegenovergestelde het geval zal zijn,
kpt men zich dan ook af kan vragen,
er terecht zal komen van alle
pde voornemens om het evenwicht
betalingsbalans- en monetair gebied
L bewaren. Zal de regering de moed
iv?'tten afwijzend te staan tegen-
iP geldelijke verlangens, die met de
»°0r haar in de begrotingsstukken uit-
hJProken voornemens niet in overeen-
."Jtriing zouden zijn?
hdet gaat erom inflatie te voorkomen.
K.t defensielasten wegen ongetwijfeld
Spar maar zijn onvermijdelijk. Op an-
jjc landen wegen zij trouwens nog
sparder dan op Nederland. Hier be-
Moov. nnn ,,or> dp totalf
tj.bgen zij 26,7 procent van de totale
kasuitgaven, in België 26,6, Frankrijk
ïp. Engeland 30,95. Denemarken 29,
Wegen 30. De regering zal er naar
L.6ven inflatie te voorkomen. Indien
rk Verschijnsel zich opnieuw gaat voor-
zal men slechts al te zeer geneigd
i '•ai ïucix oitviiw
het uitsluitend toe te schrijven
de defensieuitgaven en de andere
blpijdelijke oorzaken te verzwijgen,
hoofdoorzaak zal dan geweest zijn'
p "en land, dat zich moet herbewape-
C Vo°r zijn zelfverdediging, zich mm-
tij' dan ooit kan veroorloven boven
V stand .te leven en harder dan ooit
',:.p Werken en produceren. Het eerste
W?' vereist een vrijwillige verbruiks-
Cpfking van de gehele bevolking,
«v' .tweede een beter inzicht bij de
tpheid van de elementaire economi-
en financiële voorwaarden, die
ipten worden gerespecteerd om het
ti^huctieapparaat in staat te stellen
t? onbelemmerd te ontplooien,
k is daarom alleszins verheugend
t, 2,°gen constateren uit de inhoud van
tU. "oonrede, dat de gedachte van het
We ministerie in die richting gaat.
liii*
15
H
J5
:i(4
5/9
"ii
|8l»
<3^
!ÖJi
ai*
'j'il Rotterdamse rechtbank heeft de 38-
Sfri6 J- B. uit Rotterdam verooi-
"a-,. tot een gevangenisstraf van negen
JJ?tl ?en met aftrek, waarvan zes maan-
;:n T'oorwaardelijk met een proeftijd
i "Ms i tear. Zij zou onder valse voor-
v, ff e,Js. de deken van Rotterdam, mgr.
k ekel, hebben bewogen tot af-
!,be V®h f570.—.
ls was een gevangenisstraf van
C^hdpanden met aftrek, waarvan vier
'e voorw. met een proeftijd van
KJf.het A?Ze. titel heeft de Persdienst
l]lii birp .,nisterie van Financiën een
'it^tetie 'gegeven. Verduidelijkt door
kjj.Wej.j^il en overzichtelijke staatjes is
'jo„bliju „eeP lovenswaardige en waar-
1 onrip^ gde P0ging om bet
MJifpeb mepWerp van cie Rijksbegroting
,)Sr Vorm aantrekkelijke en popu-
h tekst vf Steten dan bij de volle-
a=», de Millioenennota zo-
^«0, aab het Parlement wordt aan-
raard het geval kan zijn.
De ontwerpbegroting voor 1953 is nog door het vorige Kabinet opgesteld.
Ook zij staat in belangrijke mate in het teken van de Noord-Atlantische
defensie-inspanning, aldus verklaart de minister van Financiën in de
hedenmiddag aan de Tweede Kamer aangeboden Nota betreffende de toe
stand van 's Rijks Financiën voor 1953. Daarnaast vragen de problemen van
werkgelegenheid en de moeilijkheden met betrekking tot de betalingsbalans
de volle aandacht. Ook in 1953 zal het begrotingsbeleid ondanks de druk
van de militaire uitgaven en ondanks de gestegen uitgaven 'ter bevordering
van de werkgelegenheid gericht moeten blijven op het handhaven van
monetair evenwicht en daarmede op blijvend evenwicht van de betalings
balans.
819,2 MLN
Soc. voorz., emigratie, volksgezond^ en volkshuisvesting
W
Nationale schuld
704,5 MLN
510,6 MLN
Onderwijs en cultuur
431,3 MLN
JH Herstel van oorlogsschade
Vergeleken met het oorspronkelijk
geraamde tekort van f 262 millioen van
de vorige millioenennota, is het nadelig
saldo van de totale begroting thans be
rekend op f 492 millioen of f 230 mi!
lioen meer met een uitgaventotaal van
f 5 616 millioen en een inkomsten-to
taal van f 5.124 millioen. In vergelijking
met het herziene begrotingsbeeld van
1952, waarbij de totale uitgaven op
f 6.038, de totale middelen op f 5.427
millioen worden aangenomen en der
halve een nadelig saldo van f 611
milln. vertonen, is de oorspronkelijke
raming voor 1953 van het tekort even
wel f 119 mill, lager dan het vorige jaar.
De Gewone Dienst zal volgens de ont
werpbegroting een voordelig saldo aan
wijzen van f 702 milln., de Buitenge
wone Dienst I daarentegen een nade
lig saldo van f 491 milln., zodat de Ge
wone Dienst en Buitengewone Dienst I
tezamen een voordelig saldo van f 211
milln. aantonen, hetwelk na aftrek van
f 80 milln. voor het Landbouw-Egalisa-
tiefonds teruggebracht wordt op f 131
milln. Dit bedrag wordt in mindering
gebracht op het nadelig saldo van de
Buitengewone Dienst 2 (Kapitaalsuit
gaven en ontvangsten) ten bedrage van
f 623 milln., zodat het definitief tekort
van de Gehele Dienst een nadelig saldo
uitwijst van f 492 millioen gulden.
De thans opgestelde begroting is
als een grondslag te beschouwen voor
het in overleg met de Staten-Gene-
raal vast te stellen financieel beleid
voor 1953. Intussen zal de regering
Nota's van Wijzigingen in moeten
dienen ten aanzien van onderdelen
van het beleid en in ieder geval de
hoofdstukken moeten aanpassen aan
de verschuivingen in de departemen
tale indeling.
De dekking der uitgaven zal geschie
den (nadat het voordelig saldo van de
Gewone Dienst, Buitengewone Dienst 1
en Egalisatiefonds als boven genoemd
tot vermindering van het nadelig saldo
van de Buitengewone Dienst 2 zal zijn
aangewend) met achterstallige belastin
gen, welke echter ditmaal veel geringer
zullen zijn. Voor het overige zal het
tekort door leningsgelden moeten wor
den gedekt.
Voor wat de civiele uitgaven betreft,
blijkt uit de cijfers dat een ernstige po
ging is gedaan om de uitgaven binnen
voor de gegeven omstandigheden rede
lijke grenzen te houden. Niettemin be
vatten zij een aantal zorgwekkende as
pecten. Dit noopt tot ernstige bezin
ning.
Ook zonder een algemene achteruit
gang in de economische toestaiil, zal
men zich in de komende periode ernstig
rekenschap moeten geven van de be
perktheid der moge''jkheden die het
onvermijdelijk maakt, dat de overheid
zich bij haar uitgavenbeleid beperkin
gen zal moeten opleggen.
Verschillende uitgaven zijn voor 1953
hoger geraamd dan volgens het herzien
begrotingsbeeld 1952 en zij hebben alle
direct of indirect betrekking op de
werkgelegenheid en behelzen een ver
meerdering met f150 min.;- zo zal de
Rijksgebouwendienst f 65 in plaats van
f 37 min. opeisen, Waterstaat exclusief
Zuiderzeefonds f 170 i.p.v. f 140 min. Zui-
derzeefonds f108 i.p.v. f88 min., Staats-
jmijnen f87 i.p.v. f67 min., cultuurtech
nische dienst f 50 i.p.v. f 18 min., on
voorziene uitgaven f 45 i.p.v. f 15 min.;
voorts zullen de bijdragen in de volks
huisvesting uiteraard een belangrijke
•plaats innemen in het uitgaventotaal van
de Staat, alsook het onderwijs in zijn
verschillende geledingen en verschillen
de uitgaven in de sociale sector, de PTT
en de Staatsmijnen.
De minister van Financiën beziet
deze ontwikkeling met grote zorg, om
dat enerzijds ook na nauwgezette
overweging aan deze hogere uitgaven
redelijkerwijze niet kan worden ont
komen, doch anderzijds moet worden
gevreesd, dat de voor dekking van
een en ander benodigde middelen van
onze nationale economie zware offers
zullen vragen.
Van fundamentele aard is het feit, dat
aan de algemene drang tot ontsparing,
die sinds het uitbreken van de oorlog
op Korea in zo sterke mate het aan
trekken van kapitaal heeft bemoeilijkt,
thans een einde is gekomen. Beziet men
de in de naaste toekomst te verwachten
ontwikkeling, dan verdienen de volgen
de punten de aandacht:
Het geleidelijk op peil komen van de
achtergeraakte militaire uitgaven bete
kent een aanzienlijke belasting der
overheidsfinanciën. Voor 1953 kan op
een bate van betekenis nit hoofde van
achterstallige beladingen niet worden
gerekend, zodat op grond van deze
beide factoren op aanzienlijk hogere
kasuitgaven en geringe ontvangsten
voor de centrale overheid moet worden
gerekend. Hierdoor zal het reeds ge
ruime tijd bestaand ontvangstenover
schot plaats maken voor een belangrijk
uitgavensurpius. Deze wijziging zal de
betalingsbalans niet ongemoeid laten.
Bij het beoordelen van die ontwikke
ling moet men voorts in aanmerking
nemen, dat de recente verbetering van
het betalingsverkeer met 't buitenland
ten dele tot stand is gekomen onder in
vloed van factoren, die op zichzelf geen
permanent karakter dragen. Met name
zij gewezen op het relatief lage niveau
van de invoer. Door het bedrijfsleven
is in niet onaanzienlijke mate op
voorraden ingeteerd.
Verwacht mag worden, dat op niet
te lange termijn aan deze ontwikkeling
een einde zal komen, waardoor de in
voer zich weer in stijgende lijn zal be
wegen. Overweging verdient voorts dat
de Nederlandse export zich weliswaar
tot dusverre bevredigend heeft kunnen
ontwikkelen, doch niettemin nog steeds
kwetsbaar is.
De hierboven geschetste factoren
wettigen de conclusie, dat op een zo
gunstige betalingsbalanspositie als Ne
derland in de afgelopen twaalf maan
den heeft gekend, niet kan worden ger
rekend. Het zou misplaatst zijn te opti
mistische verwachtingen te koesteren
ten aanzien van de ontwikkeling in de
naaste toekomst. Bij het bepalen van
het budgetair beleid dient ten aanzien
van voorstellen, die zouden leiden tot
hogere uitgaven dan wel lagere inkom
sten, mede met dit perspectief reke
ning te worden gehouden.
(Voor verdere bijzonderheden omtrent
de Millioenennota zie pagina 5).
412,0 MLN
Waterstaat en verkeer
216.0 MLN
Politie en justitie
|H 146,6 MLN
Mandel en nijverheid
H 111,0 MLN
Land- en tuinbouw, veeteelt en visserij
80,0 MLN
Subsidiebeleid via het Landbouw-Egalisatiefonds
685,2 MLN
Overige
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
prof. Romme in verband met het in de
„New York Times" gepubliceerde artikel
betreffende de verdediging van Neder
land, waarin o.m. gezegd werd, dat in
geval van een Russische aanval, de ver
dediging van Nederland, in geallieerd
verband, niet zou vaststaan heeft de
minister-president, minister van Alge
mene Zaken, mede namens de minister
van Buitenlandse Zaken en de minister
van Defensie het volgende geantwoord:
De bedoelde berichtgeving is niet
juist. De regering acht het niet in
het algemeen belang opening van
zaken te geven betreffende militair-
strategische plannen.
De Nederlandse regering staat inder
daad op het standpunt, dat aan de zware
Nederlandse defensie-inspanning in ge
allieerd verband de zekerheid van geal
lieerde verdediging van Nederland m
geval van een aanval onverbrekelijk
verbonden behoort te zijn. In het licht
van hetgeen de regering hekend is om
trent de geallieerde militair-strategische
conceptie leidt dit standpunt tot onver
minderde voortzetting der Nederlandse
defensie-inspanning.
Bovendien is er een rechtstreeks ver
band tussen de zwaarte der lasten, welke
ons volk op zich genomen heeft, en de
deelneming onzer geallieerden in de
garanties, waarbij ons land betrokken is.
Slechts gezamenlijke krachtsinspanning
zal het mogelijk maken West-Europa,
indien nodig, te verdedigen. Op deze
gronden acht de regering de zware de
fensielasten voor ons volk verantwoord.
Zij meent, dat deze een bijdrage vormen
tot het bewaren van de vrede.
Congresserende anti-al
coholisten hebben tijdens
een ontvangst op het stad-
.huis vruchtensap als ere-
wijn gedronken. Het merk
waardige en intrigerende
daarbij is nu, dat alle wijn
onder welke omstandigheid
dan ook vruchtensap is.
Wij vragen ons met angst
in het hart af, of hier nu wel van een
geslaagd congres gesproken kan wor
den.
Advertentie
in tientallen gevallen voor haar
genezing, zuiverheid, gezondheid,
en verbetering nodig heeft, is...
Gisternacht is ingebroken in het kan
toor van het depot van de chocolade
fabriek v,vi Van Houten aan de Haskel-
weg te Eindhoven. De dieven wisten
zich via een glazen dak toegang tot het
gebouw te verschaffen. De in het archief
aanwezige brandkast is daarop in een
der bestelwagens van Van Houten ge
laden. Om ongeveer vier uur heeft een
surveillerend agent de wagen in een
der buitenwijken van Eindhoven terug
gevonden. De inhoud van de kast moet
volgens voorlopige opgave ongeveer
f 15.000.bedragen.
Zondag 21 September zal in het ge
hele bisdom Haarlem gevierd worden als
katechetische dag. In het gehele diocees
wordt dan de aandacht gevraagd voor
het godsdienstonderricht en de gods
dienstige vorming van jongere en oude
re kinderen in en door het gezin.
Herhaaldelijk is geschreven en be
toogd, dat de bedroevende geloofsafval
en geloofsverflauwing veelal een ge
volg zijn van een tekort aan godsdienst
kennis. In aansluiting op het decreet van
Paus Pius XI „Provido sane" van 12
Januari 1935, waarbij werd bepaald in
iedere parochie jaarlijks zulk een dag
te houden, heeft daarom het Diocesaan
Comité voor Godsdienstonderricht be
sloten, jaarlijks in September een der
gelijke katechetische. dag voor te berei
den, teneinde vooral de ouders en op
voeders te herinneren aan hun zware
verantwoordelijkheid in dit opzicht. Te
veel ouders immers laten het gods
dienstonderricht uitsluitend over aan de
school en veel te gering is de samen
werking tussen gezin, kerk en school.
In het merendeel der parochies zal op
deze dag over het godsdienstonderricht
gepreekt worden, waarbij gewezen zal
worden op het belang van de cursus
voor achttienjarigen. Bovendien wordt
een folder ter beschikking gesteld met
een beperkt aantal titels van boeken, ge-
De heer W. Koele, die zich na de oor
log als Nederlands emigrant in Canada
heeft gevestigd, is door Koningin Eliza
beth onderscheiden met de „George
Medal."
De heer Koele ontvangt deze onder
scheiding als blijk van waardering voor
zijn moed bij het redden van twee leer
ling-vliegers van de Canadese lucht
macht. die vorig jaar met hun vliegtuig
op het erf van zijn boerderij, nabij
Exeter in Ontario, waren neergestort.
schikt voor kinderen, jongeren, volwas
senen en speciaal voor de ouders. Aan
bevolen wordt verder in de weken vol
gend op deze Zondag ouderavonden te
beleggen voor ouders en onderwijzend
personeel der lagere school.
Naar het K.N.P. verneemt, worden
ook in de andere bisdommen van Ne
derland plannen gemaakt om spoedig
tot een dergelijke katechetische dag te
komen.
Op het gebied van de woningbouw
zal gestreefd worden naar de bouw
van tenminste 55.000 woningen. Een
passende verhoging van de huren
zal aanhangig worden gemaakt met
compensatie van kosten voor die
groepen huurders, ten aanzien van
welke dit mogelijk en nodig is.
Om de krotopruiming dienstbaar te
maken aan bestrijding van werkloos
heid, wanneer in komende jaren de
bouwbedrijvigheid zou teruglopen, zal
de voorbereiding van saneringsplannen
worden ter hand genomen. Het zal naar
het oordeel van de regering ook tijdens
het komende begrotingsjaar geboden
zijn een deel van de lopende inkomsten
van het Rijk aan te wenden voor het
dekken van kapitaalsuitgaven. Het is
twijfelachtig of zonder deze financie
ringswijze de middelen voor de woning
bouw en voor werken, noodzakelijk ook
terwille van de werkgelegenheid, in vol
doende mate zouden kunnen worden
verkregen, terwijl het tevens aanbeve
ling verdient, de nog steeds hoge staats
schuld zo beperkt mogelijk te houden
Grote soberheid bij uitgaven
In verband met de zware lasten, die
op de bevolking drukken, zal bij de uit
gaven grote soberheid zijn te betrachten.
Naast de toenemende krachtsinspanning
voor de verdediging en op materieel ge
bied komt de noodzaak tot behoud en
versteviging van de geestelijke waarden
van ons volk stgrk naar voren. Voor
zieningen, die hieraan dienstig kunnen
zijn, zijn in de afgelopen jaren voorbe
reid en, wat betreft de vernieuwing van
het onderwijs, ten dele reeds in de
vorm van wetsontwerpen aan de Staten-
Generaal voorgelegd. Het ligt in het
voornemen de verdere uitwerking hier
van ook in de komende regeringsperiode
met voortvarendheid ter hand te nemen.
Voortgang zal worden gemaakt met het
treffen van maatregelen, opdat de Ne
derlandse bevolking zoveel mogelijk aan
de verschillende vormen van ondèrwijs,
kunsten en wetenschappen deel kan
hebben.
Onderzocht zal worden of voor leer-
lingea van de lagere school wellicht
voor alle leerplichtige leerlingen het
schoolgeld ware af te schaffen dan wel
de regeling ware te vereenvoudigen.
Tevens zal worden overwogen of meer
belastingfaciliteiten nodig zijn voor kin
deren, die in opleiding zfln, of ter tege-
moetkomng in de kosten van eigen
studie. Verruiming van studietoelagen
zal worden bevorderd.
Aan de bemoeiingen van de overheid
op het terrein van de vrije jeugdvor-
ming zal een wettelijke basis zijn te
geven.
Regeling van de omroepen
Een wetsontwerp tot regeling van de
omroep en een ontwerp van wet tot
heffing van kijkgeld hoopt de Regering
in dit zittingsjaar aan te bieden,
Ook overigens wacht op het gebied
van de wetgeving regering en Staten-
Generaal een omvangrijke taak. Naast
reeds genoemde wetsontwerpen zijn o.a-
aanhangig een ontwe.p inzake de om
zetbelasting, dat heffing daarvan bij de
detaillist wil beëindigen, een ontwerp
op de vervreemding van landbouw
gronden om het ontstaan van onrenda
bele bedrijven te voorkomen, benevens
voorstellen betreffende herziening van
het burgerlijk procesrecht en van de
cassatieprocedure. Nadere voorstellen
aangaande het burgerlijk procesrecht
worden voorbereid.
In verband met de voorgenomen her
ziening van het Burgerlijk Wetboek
zullen in de vorm van vraagpunten een
aantal principiële kwesties aan de
Tweede Kamer ter behandeling wor
den voorgelegd. Gestreefd wordt naar
een spoedige indiening van wetsontwer
pen betreffende een algemene regeling
van de administratieve rechtspraak.
Een Staatscommissie zal een onder
zoek instellen nopens in ons kiesstelsel
aan te brengen wijzigingen. Voorts zal
mede in verband met het vraagstuk
van de samenvoeging van gemeenten de
meest gewenste bestuursvorm voor de
grote ameenten in onderzoek worden
genomen.
Ouderdomsvoorziening
Een herziening der pensioenwet
geving is in voorbereiding- Een
definitieve regeling van de ouder
domsvoorziening, ook voor zelfstan
digen, op de grondslag van de so
ciale verzekeringsgedachte zal wor
den voorbereid, zodra het advies
van de Sociaal-Economische Raad is
ontvangen. Op dezelfde grondslag
zal een definitieve regeling van de
kinderbijslag voor zelfstandigen
worden bevorderd. Vereenvoudiging
van de administratie van de sociale
verzekering en de belastingen
wordt voorbereid.
De regeling van het ziekenfonds
wezen en de organisatie der ge
zondheidszorg zullen zijn te herzien.
Op het gebied van de landbouw zijn
o.a. voorbereid een Landbouw-arbeids-
wet, een Landbouwwet ter vervan
ging van de zogenaamde crisiswetge
ving welke aangepast zal zijn aan
de wetgeving inzake de Publiekrechte
lijke Bedrijfsorganisatie en een herzie
ning van de Pachtwet. Krachtige door
voering van de bedrijfsorganisatie zal
worden bevorderd, opdat deze binnen
een redelijke termijn over de gehele li
nie van het bedrijfsleven wordt ver
werkelijkt. Tevens zal bijzondere aan
dacht worden geschonken aan het
vraagstuk van de bezitsvorming.
Steeds groter wordt de kring van
problemen, die u ter beoordeling wor
den voorgelegd.
Advertentie
Niet alleen binnenslands, maar ook
internationaal vragen voortdurend meer
onderwerpen de aandacht van de rege
ring en yolksvertegenwoordiging. Te
midden van de dagelijkse zorgen en in
gewikkelde problematiek wordt het
steeds moeilijker het geheel te blijven
overzien. Nog moeilijker is het tegen
over de vraagstukken van deze tijd de
nodige afstand te bewaren en aandacht
te schenken aan verdieping van eigen
inzicht.
Moge God u wijsheid schenken en gij
als goede vertegenwoordiger des volks
in het komende zittingsjaar tot zegen
van het Koninkrijk en voor zover het
in ons vermogen ligt van de wereld
werkzaam zijn.
Onder deze bede verklaar ik de zit
ting van de Staten-Generaal voor ge
opend.
In een schrijven aan premier Josjida
van Japan heeft luitenant-generaal
Hickey, stafchef van generaal Mark
Clark,1 de bevelhebber van de Ameri
kaanse strijdkrachten in 't Verre Oosten,
er op aangedrongene dat Japan zijn her
bewapening versnelt, aldus meldt het
Japanse blad „Mainisji"»
Advertentie
Vertaald
door
J. W. HOFSTRA
„Neem me niet kwalijk. Terwille van
Claude zou ik vaak willen dat ik meer
en beter geleerd had. Maar wij vonden
het voldoende wanneer een vrouw kon
koken en naaien en zuinig het huishou
den doen voor haar man."
„Mijn moeder sprak vier talen vloeiend
en was nog niet in staat om een ei te
koken," zei Isabel, een geeuw onder
drukkend.
Ze stond op, pakte haar hoed en haar
naaidoos bij elkaar en liep naar de
deur.
„Excuseer me. Ik moet Clara's kamer
in orde laten maken."
Mevrouw Batchelor's doffe ogen ver
helderden.
„Dus Claartje komt inderdaad thuis
voor de begrafenis?"
„Dat wilde U toch, of niet?" vroeg
Isabel langs' haar neus weg.
„Daar had ik niets over te zeggen.
Haar vader wilde het, dat weet ik. Maar
ik dacht dat jij misschienPlotseling
viel haar oog ergens op en ze Stokte.
„Isabel", zei ze verschrikt, „de shawl.
Van de spiegel gevallen. Ik dacht dat ik
hem zo goed had vastgemaakt, dat het
onmogelijk was."
„Ik heb hem losgemaakt, als het U in
teresseert."
„Maar, lieve kind, je weet toch dat
dat ongeluk brengt voor de hele fami
lie. Een onbedekte spiegel als er een
lijk in huis is."
Isabel's ingehouden woede brak ein
delijk los. Ze werd doodsbleek en haar
neusvleugels trilden, toen ze razend zei:
„Dat gaat te ver. Ik zou drie dagen
lang niet in de spiegel mogen kijken
terwille van een. idioot boeren-bijgeloof.
Ben ik de meesteres hier in huis, of heb
ik hier nog minder te zeggen dan de eer
ste de beste dienstbode? Ja, ga maar
over me jammeren bij Claude. Het laat
me ijskoud!"
Ze rukte een stapel kleren van een
stoel en stevende de kamer uit. Het ge
zicht van mevrouw Batchelor leek eerst
verstijfd van schrik maar nam tenslotte
een uitdrukking aan van geduldige
kwaadaardigheid. Zodra ze overtuigd was
dat Isabel naar boven was gegaan liep
ze naar de haard en hing de shawl met
onhandige beweginkjes van haar korte
armen weer over de spiegel.
DERDE HOOFDSTUK
De eerste paar uur had Claude geen
tijd om aan zijn verdriet te denken.
Maar terwijl hij sprak met de ambte
naar van het overlijdensregister en de
begrafenisondernemer, of bloemen be
stelde en brieven schreef op zijn club,
bereidde hij zich voortdurend voor op
het ogenblik dat het in zijn volle om
vang op hem zou vallen. Hij bewaarde
één boodschap voor het laatst en juist
toen de zonnige, winderige lentemiddag
begon te verbleken diende hij zich aan
bij de deur in de zwarte gevel van het
huis der Oratorianen.
Het was bijna acht jaar geleden dat
hij de beslissende stap van zijn leven
gedaan had en katholiek was- geworden.
Zijn collega's op St. Marcus hadden er
om gelachen, of afkeuring en verwon
dering getoond. Niemand had gedacht
dat hij er de man naar was om een
geestelijke crisis door te maken; hij
had op vijf en dertigjarige leeftijd een
man geschenen die daarvoor veel te
vastgeroest was in zijn levenswijze en
opvattingen en tevreden genoeg met
zijn beroep. Tot dan toe had hij even
als de andere leraren een gematigd
agnosticisme verkondigd, tamelijk vrij
moedig gesproken in de leraarskamer
en onberispelijk geleefd. In verband
met zijn beroep had zijn bekering pure
waanzin geleken. Van een paar kleinere
public schools had hij reeds aanbie
dingen voor een directeurschap gekre
gen en het bestuur 'van St. Marcus be
schouwde hem als mogelijke opvolger
van dr. Cavell. Als katholiek zou hij
het in zijn leven nooit verder kunnen
brengen dan gewoon leraar.
Er was geen sprake van geweest, dat
hij van St. Marcus weg zou moeten; hij
was veel te bruikbaar. Hij was een
veel te goed klassicus, populair en pre
sentabel. en hij was, voor alles, een ide
ale repetitor. Het ene jaar na het andere
krijgen leerlingen van St. Marcus beur
zen- en andere studietoelagen, die daar
voor niet in het minst in aanmerking
schenen te komen, voordat ze dooi
Bachelor's „molen" gegaan waren. Dr
Cavell had de kwestie als ,,een diplo
maat gehanteerd. Als geestelijke van de
Church of England had hij Claude's stap
op milde wijze diep betreurd. Als direc
teur was hij van mening geweest, dat
hij hem nu met een gerust hart een op
slag van slechts vijftig pond kon geven
in plaats van de honderd die hij van
plan was geweest.
Claude's bekering had indertijd plot
seling en zelfs dramatisch geschenen
Was het echter geen van beide. Sinds
Cambridge waar hij tot zijn moeders
ongeruste verwondering alle godsdienst
aan de kant had gezet was hij gefasci- i
neerd geweest door de Roomse Kerk. I
Juist de dingen die een sinister kantje
hadden in de ogen van zijn familie had
den hem toen aangetrokken. Geïnfec
teerd door Wilde en Pater had de kerk
voor hem geschitterd van decadente
pracht.
Hij was een enkele keer naar een
Hoogmis gegaan met een gevoel van
verrukkelijke waaghalzerij en had zelfs
een lezing gehouden voor de studenten
vereniging waarin hij die Hoogmis in
verband bracht met de Eleusische Myste
riën. Pas toen hij goed dertig was en al
lang over die romantische ideeën heen,
nam hij de studie er van serieus ter
hand. Een van zijn vroegere lievelings
leerlingen werd katholiek en haalde
Claude over met hem een serie preken
bij te wonen van een Jezuïet, die slechts
de nadruk wenste te leggen op de rede
lijkheid van de leer van zijn kerk. Clau
de kwam onder de indruk. Hij nam zich
voor dieper op de gehele kwestie in te
gaan, maar vroeg niet om een onder
houd met de Jezuïet, zoals zijn vriend
had gehoopt. Eerst drie jaar later kwam
hij er toe zich te laten onderrichten.
Gedurende die drie jaar had hij
avond aan avond in zijn rokerige stu
deerkamer in Valetta Road gezeten, na
dat zijn laatste leerling was vertrokken;
een glas whisky naast zich en zijn bu
reau bezaaid met werken over theolo
gie en apologie. Als jongen had hij
zich, geheel uit eigen beweging, op Al
gebra en Grieks geworpen. Met hetzelf
de geduld viel hij nu aan op de chris
telijke godsdienst. Hij vergeleek de stel
lingen van de Lutheranen, Calvinisten.
Anglikanen en Katholieken even nauw
gezet als hij vroeger de argumenten
voor en tegen de eenheid van Homerus
had bestudeerd.
(Wordt vervolgd)-.
Ter gelegenheid van Prinsjesdag
wordt hedenavond in het Gebouw
voor K. en W. te Den Haag een
opvoering van de opera „Fidelio"
gegeven, waarbij H.M. de Konin
gin en Z.K.H. Prins Bernhard aan
wezig zullen zijn. Ook de leden
van de Staten-Generaal en vele
hoge gasten zullen de opvoering
bijwonen. Een scène uit het twee
de bedrijf van de opera; v.l.n.r.:
Gerard Groot (cipier), Frans
Vrocns (Florestan), Gré Brouwen-
stijn (Fidelio) en Otakar Kraus
(Gouverneur).
In hoger beroep is voor de Amster
damse rechtbank bevestiging geëist van
het vonnis (f 100 boete en vernietiging
der ansichtkaarten), dat de Amsterdam
se kantonrechter enige tijd geleden ge
wezen heeft tegen de fotograaf H. C. uit
Den Haag.
Deze fotograaf had twee jaar geleden
op het strand te Scheveningen een
kleurenfoto gemaakt van drie meisjes
in badpak, die met een bal speelden.
De ouders van twee dezer meisjes, zus
jes van 15 en 16 jaar en afkomstig uit
Amsterdam, ontdekten een jaar later,
dat van deze foto ansichtkaarten waren
vervaardigd, die in winkels werden
verkocht. Zij dienden daarop een aan
klacht in bij de justitie.
Uitspraak 30 September.
Sinds 1946 boekten de openbare
scholen in Amsterdam een winst van
8.8 pet. De prot. christ. en katholieke
scholen verloren daar resp. niet min
der dan 9.5 en 3.8 pet.
In Rotterdam won de openbare school
f-4 Pet terwijl het prot. christ. en ka
tholiek onderwijs er 3 pet en 1.8 pet
verloren.
Ook te Utrecht is vooral na 1949 een
procentuele stijging van het openbaar
onderwijs merkbaar.
In Den Haag noteerde de openbare
school een winst van 4.2 pet; hier be
taalden de katholieke scholen het gelag
met een verlies van 7.4 pet; het prot-
christ. onderwijs boekte een vooruitgang
van 4 pet. aldus lezen wii in het blad
voor Katholieke opvoeding van 15
September.
