„HOLD FAST55 vertoont onmiskenbare gelijkenis met „plan-Speidel5 Nederlands legercorps krijgt zuiver defensieve taak toegewezen 80, iets héél binders Min. v. d. Kieft met „het koffertje in de Kamer Reizig er Hoger bedrag voor oorlogs schadeuitkeringen Ned. Kath. Bakkerspatroonsbond viert 35-jarig bestaan Algehele vrijstelling van omzet belasting voor tijdschriften rDe eenzame Schuld Dr. Kortenhorst weer eerste op voordracht voorzitterschap J Na het eerste f rekje met U t 2eker WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1952 PAGINA 3 VOORBEREIDINGEN GOED VERLOPEN Mr. W. graaf v. Bijlandt Vermoedelijk naar Djakarta als Hoge Commissaris Eerste Kamer bijeen Mr. Jonkman over de Grondwetsherziening Nederlanders nog niet in actie DE OEFENING HOLD FAST" Rijksbegroting Financiën Uitslagen Staatsloterij weer in dagbladpers Plaatsvervangend bevel hebber derde militaire afd. Op zoek naar in Frankrijk verdwenen Nederlander inderdaad Mr. Stikker in Londen in functie Oud-voorzitter ontvangt Gouden Bondskruis Kinderpolitie MEER VROUWELIJKE OFFICIEREN 'Schipper verdronken Adres aan minister van Financiën VAN DELFT'S ONTBIJTKOEK door ANTONIA WHITE V.. Bestuur Tweede Kamer fractie K.V.P. Oogstdankdagen van de L.T.B. Kampeerbelasting in strijd met de wet A.N.W.B. dient bezwaar schrift in Katholieke Illustratie (Van onze speciale verslaggever) PADERBORN, hedenmorgen Ongeveer 200.000 man aan Engelse, Canadese, Belgische en Nederlandse troepen Alsmede een uitgebreide luchtmacht zijn op het ogenblik in een uitgestrekt gre yed van Midden-Duitsland bezig een schijnoorlog te voeren. Of liever gezegd, J^at de schijnoorlog te land betreft, deze wordt verondersteld hedenochtend m alle vroegte te zullen beginnen. Want op dit moment zullen de 'gepantserde ®'visies van een denkbeeldige natie, die ditmaal voor de variatie Groenland wordt pnoemd en die zich achter de Weser hebben opgesteld, deze rivier oversteken en '°t de aanval tegen Blauwland overgaan. De dag van gisteren is geheel gevuld "eweest met een grote activiteit van de firoene en de blauwe luchtmachten, die verkenningsvluchten hebben uitgevoerd 6h verondersteld worden ondertussen Ook reeds slag met elkaar te hebben ge ijverd. Dat wil niet zeggen, dat de land- legers Dinsdag op de plaats rust hebben gehouden. Integendeel, zij hebben zich «e betrekkelijke kalmte van deze eerste *ag van de grote herfstmanoeuvres, die "oor de geallieerden in West-Duitsland gorden gehouden onder de algemene "tel „Hold Fast", ten nutte gemaakt "oor hun posities respectievelijk ten ®anval en ter verdediging te betrekken, ^odat zij van Woensdagmorgen vroeg tot «et begin van de volgende week, wan- leer de manoeuvres zullen eindigen, Voortdurend in actie zullen zijn. Dit zijn de grootste militaire manoeu vres, die sinds het einde van de tweede Wereldoorlog in West-Europa zijn ge houden. Het belang ervan kan voor niemand onduidelijk zijn die zich re kenschap geeft van de aard ervan en de betekenis die het daarvoor door de Engelse generaal Harding ontworpen Dlan hebben moet in een tijd, waarin de strategische mogelijkheden voor een toede Westeuropese defensie grondig bestudeerd worden en aanleiding geven tot somtijds diepgaande controverses. Want het moge al waar zijn, wat door de ontwerper van dit plan is medege deeld. namelijk dat het geen test doch een oefening beoogt en inderdaad schuilt daarin zijn directe praetische Waarde uit de gehele opzet van deze oefening blijkt toch tevens, dat men een bepaalde strategische opzet voor de Westeuropese defensie wil toetsen aan de realiteit te velde. Juist echter in het belang van deze 'oetsing is het essentieel, dat de natio nale eenheden van de verschillende lan den, wier strijdkrachten aan Exercise P°ld Fast deelnemen onder omstandig heden, die op die van oorlog gelijken voorzover zulks in vredestijd mogelijk ls>; getraind worden in de samenwerking, die in een werkelijke oorlog van hen Geëist zou worden en die de voorwaar de vormt voor het succes van hun defen sieve strategie. Vandaar dan ook dat de Uadruk in deze oefening valt op de ver dediging en op de praetische samenwer king van grond en luchtstrijdkrachten, wier prestaties zoveel mogelijk gecoör dineerd en gesynchroniseerd worden. Deze praetische samenwerking van grond, en luchtstrijdkrachten is het eer ste doei. van deze oefening; de samen werking tussen de strijdkrachten van de Verschillende landen is het tweede. Ver der wil men nagaan welke defensieve strategie er mogelijk is wanneer de landstrijdkrachten zich geconfronteerd zien met 6en overwegend vijandelijke luchtmacht. En tenslotte wil men de luchtmacht oefenen in het vervullen van een overwegend defensieve taak. Dit alles krijgt echter een bijzondere en in zekere zin actuele betekenis, wan- Ueer men een en ander in verband ziet tuet de algemene opzet van het plan, dat namelijk voor wat zijn defensieve kant betreft en dat is de voornaamste kant die het bezit in wezen berust op de aanvankelijk onvermijdelijke terugtocht voor een aanvallende mogendheid, de Verdediging van bastions ten Noorden, len Zuiden en ten Westen van het ge bied waar de aanval uit het Oosten zich Voltrekt en de mogelijkheid van tegen aanvallen uit deze bastions. M.a.w., op Naar te Den Haag vernomen wordt bestaat er gegronde reden voor de ver pachting, dat tot opvolger van de heer A T. Lamping als Hoge Commissaris Van ons land te Djakarta benoemd zal Porden mr. W. F. L. graaf van Bijlanat, ?'e thans ons land vertegenwoordigt te "ome. d De Eerste Kamer heeft Dinsdagnud- een korte vergadering gehouden, in ?°ofdzaak ter afdoening van huishou- Jfbjke zaken. De voorzitter, mr. Jonk- ®u, heeft aan H. M. de Koningin dank febracht voor zijn wederbenoeming tot Oorzitter der Kamer voor de thans j,aUgevangen zittingsperiode. Hij herin- s',erde aan de behandeling van het jong- v,e voorstel tot grondwetsherziening, "arbij b.m. werd voorgesteld het aan- u' leden der Tweede Kamer te vergro- e U- Dit voorstel zou zeker met de ver- e meerderheid ook door de Eerste q. Uifir zijn aangenomen, ware het niet st i de Kamer tegen de verder voorge- Z\v voorzieningen overwegende be- aren had. In verband hiermede stelde Jonkman drie vragen: Öig gezien in het licht van de hui- te|6 Periode in onze geschiedenis, de born van tob grondwetsherziening te niet te zwaar? Ppi h eu bij deze poging om tot grond- herziening te geraken alle staats- h0fuen wel voldoende rekening ge- O* met de grondslag van ons 0'fia el volgens welke elk staats- Uan met andere organen heeft samen jPerken? deu °iJ alle staatsorganen de taakver- gUg wel voldoende in acht genomen? °p Feker ging vervolgens enigszins in fijke 6 r^ro°urede, wijzende op de belang en ^wetsontwerpen, welke komende Ie ij i sprak daarbij de hoop uit, dat Sauste Kamer zou mogen bijdragen vsrsterking van onze nationale ge- Dlaat^- ap en bet verwerven van een PeiUp ln de internationale samenleving, Dp rvns verleden waardig is. de tca;jnsdag van de volgende week zal °odw t r behandelen het wetsontwerp De euderdoms voorziening. Was t emvben°emde centrak afdeling P«au AUlt de heren In 't Veld, De Anema en Woudenberg. een uitgestrekt gebied maar overigens toch nog op sterk verkleinde schaal ver toont de Exercise Hold Fast een onmis kenbare gelijkenis met het befaamde plan-Speidel, dat zich op dezelfde ge dachten baseert. Hierbij dient overigens opgemerkt te worden dat Exercise Hold Fast zich mede baseert op de praetische erva ringen die in de oorlog in Korea en in Birma zijn opgedaan. Het zou na tuurlijk voorbarig zijn hierop defini tieve conclusies te bouwen, doch de aard van dit manoeuvreplan kan toch wel een aanwijzing inhouden omtrent de algemene gedachtengang van de geallieerde legerleiding inzake de op zet van de West-Europese defensie. Deze constatering kan aan de ma noeuvres in Duitsland deze week een element van grote actualiteit geven Het resultaat ervan mag men dan ook met grote interesse tegemoet zien. Uiteraard vallen daaromtrent nog geen voorspellingen te doen. Het defen sieve plan de campagne van het aan gevallen Blauwland is weliswaar be kend gemaakt, doch met de uitvoering was men tot gisteravond laat, 24 uren na het begin van de veronderstelde oorlogstoestand, nog slechts toe aan de voltooiing van de voorbereiding. Dit voorzover het de landmacht betreft. Deze tijd overigens reeds kan dienen als een oefening van grote praetische waarde voor alle deelnemende troe pen, waarvan de Belgische militairen met 60 000 manschappen het grootste contingent vormen de Engelsen, d e 55.000 man troepen in het veld hebben gebracht, daarna de Nederlanders met een legerkorps dat op het ogenblik 28.000 manschappen telt, zulks als gevolg van het feit,, dat een van de twee Nederlandse divisies een schijndivisit- is waarvan alleen de staf compleet is. Voorts zijn er nog 6.000 Canadezen en ongeveer evenveel Duit sers, welke laatster, echter niet aan de eigenlijke gevechtshandelingen deel nemen, bij de oefening betrokken. Het verdedigend karakter van Exer cise Hold Fast, dat zich essentieel on derscheidt van de oefening Coun terthrust van verleden jaar, heeft na tuurlijk tot gevolg gehad, dat het Ne derlandse legerkorps onder lt.-gen. A. T. C. Opsomer er voorlopig nog nau welijks aan te pas komt. Het heeft een aanvankelijk zuiver defensieve taak toegewezen gekregen, waarop het zich door een goede en grondige organisatie voorbereidt. Voorzover wij door een bezoek aan het door de Nederlandse troepen be zette gebied hebben kunnen vaststellen, is dit onderdeel van de opdracht aan de Nederlandse troepen zeer goed ver lopen en hebben de manschappen zich over het algemeen met ijver en toewij ding van hun taak gekweten. Lt. gen. Opsomer die wij gistermorgen ont moetten, liet zich hierover althans zeer gunstig en met prijzende bewoordingen uit en een bezoek aan zijn goed geca moufleerde hoofdkwartier leverde van zijn opmerkingen ook een overtuigende bevestiging. Niettemin, de proef op de som moet nog komen. Dat er voor de Nederlandse troepen te velde goed wordt gezorgd hebben wij gisteren vooral bemerkt bij ons bezoek aan het doorvoeringshospi- taal van het Nederlandse leger, dat, gezien de omstandigheden ter plaatse, een bijzonder efficiente indruk maakt. Het kan, met inbegrip van zijn uitste kend ingerichte operatiegelegenheden, zijn snel werkende röntgenologische appen net grootste i zijn sn Achter hen volgen afdeling en zijn capaciteit voor 400 pa- Grote autoweg Overige wegen HANNOVER OtnobrücK ARNHEM MUNSTER ■HMiimcgcn aderborn ilER OEFENT <ET NEDERLANDSE LEGERCORPS ussddorf BRITS - BELGISCH NEDERLANDS OEFENGEB1ED KEULEN Op de gewone dienst van de Rijksbe groting afdeling Financiën wordt voor 1953 129.098.035 meer aangevraagd, op de buitengewone dienst I 61.800.958 meer, op de buitengewone dienst II 845.757 minder. De verhoging van de buitengewone dienst I met 61.800.958 is in hoofdzaak het gevolg van een hogere raming van de oorlogsschadcuitkeringen met 57.400.000 en vergoedingen aan de Her- stelbank wegens verliezen op onder garantie van de Staat verleende credie- ten met 5.400.000. Wat de afwikkeling der oorlogsschade betreft, is zoveel mogelijk rekening ge houden met de door de Kamer uitge oefende aandrang de uitbetaling van de vergoedingen te bespoedigen. Binnen het raam van beperkingen vormen de voor het begrotingsjaar 1953 voorgestelde uitgaven toch een aanmer kelijke vooruitgang op de weg naar liquidatie van de oorlogsschadeverplich tingen. Wat de dienst der domeinen betreft zal als belangrijk nieuw object ter hand worden genomen de ontginning van het Mariaveen in de Peel. Dit object is 738 ha groot. Tot plaatsvervangend bevelhebber van de derde militaire afdeling is benoemd kolonel J. B. Lagaune, territoriaal be velhebber Zuid-West en garnizoenscom mandant van Breda. Tot zijn opvolger heeft de minister van Oorlog benoemd luit.-kol. D. J ter Haar in gelijke functie thans werkzaam te Alkmaar. De recherche in Nice is op verzoek van het Nederlandse consulaat opnieuw begonnen met nasporingen naar de 23- jarige Comelis Binnendijk uit Hilver sum, die sedert Mei verdwenen is in de omgeving van Digne. Destijds is een on derzoek ingesteld. Men dacht, dat Bin nendijk misschien onder een vreemde naam dienst zou hebben genomen bij het Vreemdelingenlegioen. Het onder zoek had echter geen resultaat. Men vond geen enkel spoor van Binnendijk terug, nadat hij het laatst was gezien ten zuiden van Digne. Het ligt in de bedoeling meer boer derijen te bouwen dan in 1952. Verder worden o.m. gelden aangevraagd voor het bouwen van boerderijen op de in cultuur gebrachte domeingronden in de Brielse Maas en in de ingedijkte Braak man. Er wordt op gerekend, dat in 1953 de herbouw van de laatste nog niet her stelde pachterswoningen in de Wierin- germeer zal worden aanbesteed. De voorraden muntbiljetten van 1 gul den behoeven wederom aanvulling. Daarom zal in de jaren 1953 tot 1954 tot aanschaffing dezer betaalmiddelen moe ten worden overgegaan. Het ligt in het voornemen de uitslagen van de trekkingen der Staatsloterij even als zulks in het verleden het geval was weer in de dagbladpers te publiceren. Daarom wordt voor deze publicatie als mede voor advertentiekosten betrekking hebbende op de aankondiging der lote rijen een bedrag aangevraagd. Het wegens verliezen op hoofdsommen aan de Mij. tot Financiering van het Nationaal Herstel te vergoeden bedrag is gesteld op 4,5 millioen, dat wegens tekort aan rente op 1.500.000. Per ultimo 1951 beliep het bedrag van de uitstaande Herstelbankcredieten met ge- hele of gedeeltelijke staatsgarantie in totaal (dus met inbegrip van het ge deelte, waarvoor de Herstelbank eigen risico loopt) rond 62.000.000 tegen rond 32.000.000 per ultimo 1950. tiënten van de meest uiteenlopende aard in acht uur tijds worden opgebouwd en bedrijfsklaar zijn. En dit is niet maar een theorie, doch uit de practijk gebleken. Want in acht uur tijds opgebouwd en geïnstalleerd had het hospitaal Zaterdag j.l. reeds dadelijk zijn eerste patiënten te be handelen. In de meeste gevallen zijn het geen ernstige patiënten geweest, wier opneming in het hospitaal door de regimentsarts was gevraagd. Helaas moet echter toch vermeld, dat zich bij de aanvoer van de troepen enkele ongevallen hebben voorgedaan, tenge volge waarvan elf gewonden moesten worden opgenomen. Vijf van hen zijn min of meer ernstig gewond, hoewel, haar men ons heeft verzekerd, geen hunner in levensgevaar verkeert. Deze ongelukken zijn alle verkeersonge vallen, veroorzaakt hetzij door roeke loosheid van autobestuurders, hetzij door oververmoeidheid. De opperste legerleiding heeft strenge instructies uitgevaardigd tegen roeke loosheid en zij die daaraan schuldig worden bevonden worden gestraft, doch men kan uiteraard niet altijd voorko men, dat een van de dienstplichtigen de regels overtreedt soms tot het grootste nadeel voor zichzelf. Gewonden, die niet verder aan de oefening kunnen deelne men, worden dagelijks per vliegtuig naar Nederland overgebracht. De medi sche staf, die specialisten op ieder ge bied omvat, werkt in ieder geval perfect zoals wij hebben kunnen constateren, al behoeft zij zich 'gelukkig niet al te veel in te spannen op het ogenblik. Tenslotte zij nog gemeld, dat, naar ons in Pader- born werd medegedeeld, Z.K.H. Prins Bernhard vandaag, Woensdag, een be zoek aan het Nederlandse leger te velde zal brengen. Advertentie Tegen drie uur arriveerde gister middag minister v. d. Kieft bij de Tweede Kamer. De velen, die na het vertrek van H.M. de Koningin het Bin nenhof waren opgedrongen en er een intense belangstelling aan d'e dagi leg den voor het afbreken van de baldakijn bij de ingang der Ridderzaal, merkten hem nauwelijks op doch met het verschijnen van deze bewindsman was het feest reeds in ernst verkeerd. De heer v. d. Kieft droeg „het" bekende koffertje en daarüit kwamen drie kwar tier later onder het flitsen van vele fotolampen in de Kamer de begrotings stukken te voorschijn, netjes ombonden met een oranje lint. In een korte toespraak uitte Z. Exc de wens, dat het overleg tussen Rege ring en Staten-Generaal naar aanleiding van de begrotingsontwerpen zou mogen strekken tot.'s lands welzijn. Hij kon digde aan, dat de hoofdstukken-indeling van deze Begroting nog zou moeten worden aangepast aan de gewijzigde departementale indeling en omdat nu eenmaal de thans ingediende begroting nog een werkstuk is van het oude Ka binet, hield hij de mogelijkheid open, dat er bij Nota's van Wijzigingen ver anderingen zullen worden aangebracht op onderdelen van het beleid. De Kamer heeft bij deze korte eerste vergadering in het nieuwe zittingsjaar zich verder bezig gehouden met de in stallatie van een vijftal nieuwe leden: mej. Zeelenberg (B.v.d.A.), J. v. ICoe- verden (K.V.P.) Blom (P.v.d.A.), Pe- schar (P.v.d.A.) en Roemers (P.v.d.A.* De laatste twee genoemden legden de belofte af; de andere drie de eed. Tenslotte vond het opmaken van een voordracht voor het presidium plaats. Bij de aanwijzing van de eerste canrii- daat kreeg dr. Kortenhorst 73 van de 78 stemmen en daarmee is hij dus her kozen als voorzitter. Op de tweede plaats kwam oud-minister Joekes met 67 van de 77 stemmen; hij wordt der halve waarnemend voorzitter. Voor de derde plaats verwierf de heer Terpstra (A.R.) 69 stemmen. De nieuwe Nederlandse ambassadeur in Groot-Brittannië, mr. D. U. Stikker, 'is Dinsdag per vliegtuig in Londen aan gekomen om met zijn ambtsbezigheden te beginnen, aldus bericht U.P. uit Lon den. „Hoewel deze nieuwe benoeming niet van dezelfde betekenis is als die van minister van Buitenlandse Zaken, geloof ik in staat te zullen zijn veel te doen in een land dat ik altijd heb liefgehad en waar ik vele vrienden bezit", aldus zei mr. Stikker bij zijn aankomst. Mr. Stikker zal in afwachting van de aanwijzing van een nieuw ambassade gebouw zijn intrek nemen in een Lon- dens hotel. Minister van de Kieft opent faamde koffertje. het Dinsdagmorgen werd in de Metropole schouwburg te Tilburg het tweedaagse congres van de Nederlandse Katholieke Bakkerspatroonsbond geopend. De voor zitter van de bond, de heer J. Hurkmans uit Breda, memoreerde in zijn inleiding de gang van zaken in bet afgelopen jaar met als belangrijkste feit de strijd om de broodprijs, die tot een gunstig resul taat leidde. Mr. P. Wintels, directeur van de Ka tholieke Bakkersbond, wees op de acti viteiten van het afgelopen jaar. Hij achtte een vormingdag of een studie week-end voor de afdelingsvoorzitters noodzakelijk, evenals de invoering van een uniforme boekhouding, welke de sanering in eigen bedrijf in de hand zal werken. De heer J. Koops, voorzitter van de R.K. Middenstandsbond, gaf een uiteen zetting over het credietwezen. Via de Middenstandsbank kunnen op aanvraag credieten aan de leden worden verstrekt. Tot nu toe werden credieten verstrekt ter waarde van zestig millioen gulden. De vergadering werd o.a. bijgewoond door de heer G. Verheijden, voorzitter van de Katholieke Belgische Bakkers patroonsbond. Dinsdagmiddag heeft tijdens een jubi leumzitting in verband met het 35-jarig bestaan, de voorzitter van de bond, de heer J. Hurkmans uit Breda, de oprich ting van de bond in 1917 gereleveerd. Hij zette daarbij uiteen, dat principiële redenen bij de oprichting voorzaten. De heer J. Muller uit Kerkrade bood aan het bondsbestuur een vaandel aan. De heer J. van Deudekom bood een beginkapitaal van f 6000 aan voor een eigen bondshuis in Den Haag. Tijdens de jongste oorlog werd namelijk het oude bondshuis aan het Bezuidenhout te Den Haag verwoest. Voorts ontvingen elf leden een bonds- onderscheiding in de vorm van een oor konde. De oud-voorzitter van de bond, De minister van Justitie is voornemens binnenkort over te gaan tot de plaatsing van nog enkele vrouwelijke officieren, zodat dan bij elk van de vijf gewesten een op het gebied van de kinderpolitie leidinggevende vrouwelijke kracht aan wezig is. Het is de minister gebleken, dat de instelling van een kinderpolitie voor het territoir, hetwelk de rijkspolitie bestrijkt, in een dringende behoefte voorziet. De minister heeft het voornemen een vrij ingrijpende reorganisatie van de politie-technische dienst tot stand te brengen. Naar het zich laat aanzien zal de uitvoering van deze reorganisatie nog vóór het einde van dit jaar voor een aanmerkelijk deel zijn voltooid, terwijl in de loop van het komende jaar de nieuwe organisatievorm zijn beslag zal hebben gekregen. In de Oudehaven te Rotterdam is drij vende gevonden het stoffelijk overschot van de 61-jarige schipper Th. Looysc'ncl- der uit de Palmboomstraat in 's Herto genbosch. De man werd sedert vorige week Woensdag vermist. De Nederlandse Organisatie ven Tijd schriftuitgevers (N.O.T.U.) heeft een adres gericht aan de minister van Fi nanciën, inzake het aanhangige wets ontwerp tot wjjziging in de heffing van omzetbelasting ten aanzien van de tijdschriften. De N.OT.1J. verzoekt de minister met de meeste nadruk het door de vorige Kamer en in het voor lopig verslag ingenomen standpunt tot algehele vrijstelling van omzetbelasting voor de tijdschriften, evenals voor de dag- en nieuwsbladen, over te n-men en daaraan door wijziging van het wetsontwerp uiting te wilier geven. Blijkens de memorie van toelichting bevat het ontwerp alleen het voorstel geïllustreerde tijdschriften, welke in hoofdzaak het karakter van ontspan ningslectuur dragen, met inbegrip van geïllustreerde modetijdschriften, van de heffing van vijftien ten honderd naar het gewone tarief terug te brengen. De toenmalige minister van Finan ciën heeft in dit wetsontwerp derhalve geen rekening gehouden me' het votum der Kamer dat vrijstelling van omzet belasting voor alle tijdschriften in hield. Blijkens een door de N.O.T.U. inge steld onderzoek in de ons omringende West-Europese landen, t.w. Frankrijk, België, Engeland, Denemarken, Noor wegen, Zweden en West-D ritsland, wordt in geen dezer landen ten aan zien van de belastingen onderscheid gemaakt tussen dagbladen en tijdschrif ten. De uitspraak in de memorie van toe lichting, dat vrijstelling van omzetbe lasting voor dagbladen en nieuwsbladen past in de bestaande regeling voor de heffing van omzetbelasting, aangezien deze bladen op het arbeidersbudget nog een vrij belangrijke plaats innemen, terwijl zulks met de tijdschriften niet het geval is, vindt geen steun in de laatste op dit punt, n.l. over het 2e kwartaal 1950, door het C. B. v. S. ge publiceerde cijfers. Deze geven voor dagbladen n.l. aan 0,5 pet. van de totale verbruikersrekening en voor tijdschrif ten 0,4 pet. (inkomen van f 50 tot f 60 per week). Advertentie GAAT ER-; l(M ALS KOLK Vertaald door J. W. HOFSTRA 9 Het werd hem geleidelijk duidelijk, dat zo hij al een Christen moest worden, slechts de Katholieke Kerk hem bevre diging zou kunnen schenken. Als haar eerste beginselen juist waren.en hij kon geen positieve argumenten daarte gen vindendan moest hij toegeven. dat alles wat daarvan werd afgeleid ook correct was. Zijn geest genoot van het subtiele verband tussen haar stellingen; hij zag in, dat niets veranderd of ver minkt kon worden zonder het fijne evenwicht van het gehele lichaam te overtuiging zou komen dat het toch niet de waarheid was? Hij kende zichzelf genoeg om te beseffen, dat als hij er toe overging, het voor zijn gehele leven zou zijn. Zijn trouw was altijd gebaseerd geweest op overtuiging. Soms was die overtuiging aan het wankelen gebracht of geheel verdwenen, maar de trouw was altijd gebleven. Wanneer hij katholiek werd zou hij daar andere mensen bij betrekken. Isa bel, die zelf nooit tot een dergelijke be slissing zou zijn gekomen, was bereid hem te volgen. Hqt Katholicisme leek haar een poëtische en aristocratische verstoren. Zij scheen hem meer en meer godsdienst. Niets zou er haar toe kunnen een levend organisme, dat gegroeid was en nog steeds groeide volgens een ge heimzinnige innerlijke wet. Het was dit levensbeginsel, dat het meeste indruk op hem maakte, het overleefde en ver nieuwde zichzelf eeuw na eeuw, on danks zwakheid, bederf en hebzucht. Als de bron van dit leven goddelijk was. wat zij verkondigde, dan had de Kerk ook het recht om met die ergerlijke autoriteit te spreken en kon hij niet anders doen dan zich daaraan onder werpen. Maar hij bleef nog aarzelen. Het vooruitzicht van een bedorven carrière legde nauwelijks gewicht voor hem in de schaal. Indien dit de waar heid betreffende de aard van de dingen was, dan moest hij deze aanvaarden en dienovereenkomstig handelen, wat ook de consequenties mochten wezen. Maar stel eens, dat hij op zekere dag tot de brengen met historische of leerstellige problemen te worstelen, maar ze was al zover, dat ze een kristallen rozenkrans en een zwart kanten mantilla gekocht had. Clara vertegenwoordigde een ern stiger probleem, ze was nog geen zeven jaar. De gehele verantwoordelijkheid voor hun „overgaan" rustte op hem. Hij had redenen genoeg om te aarzelen, maar de werkelijke reden van zijn aar zeling lag dieper. Zijn verstand was voldaan, maar zijn hart bleef koud. Hij voelde niets wat men een godsdienstige neiging zou kun nen noemen; geen intens verlangen naar God, geen ontluiken van het geloof. Zo bleef hij maanden voor de drempel staan, uitgeput van het voortdurend materiaal verzamelen, overtuigd, maar niet in staat om te handelen. Op een Zondagavond ging hij alleen naar het Lof in de Franse kerk in Soho. Ofschoon hij er nu de betekenis van kende, maakte de dienst nu niet die indruk op hem als in zijn studententijd. Zoals altijd was hij gevoelig voor klei nigheden en hij ergerde zich aan de nonchalante bewegingen van de dikke slechtgeschoren priester die het Latijn met een sterk Marseillaans accent afraf felde. Voor hem knielden twee Italiaanse vrouwen in zwart wollen kwalijk rie kende omslagdoeken en de hele kerk rook naar verschraalde wierook en knof look. Hij was verveeld en afgeleid tot hij plotseling naast zich een meisje be merkte, een bleke onopvallend knappe jonge vrouw in een zo nauwsluitende japon dat deze glad over haar huid ge trokken scheen. Toen ze langzaam haar witte glacé-handschoenen uittrok, gaven de handen zonder ringen tegen de don kere stof hem de indruk van een zich opzettelijk ten toon spreidende naakt heid. De geur van sandelhoutzeep steeg naar hem op tegelijk met de benzine lucht van de handschoenen. Zij stond hem tegen en verwarde hem; niet in staat zijn aandacht te houden bij het voortdrenzende rozenkransgebed bleven zijn gedachten met haar bezig. Ze had iets van Isabel met haar diepliggende ogen en bleke lippen. Plotseling, zonder enige verdere waarschuwing kreeg een duivelse verbeelding hem in zijn greep. Hij keek haar niet aan, maar ze schoof verder van hem weg, alsof ze zijn ge dachten raadde. Toen verliet zijn koortsachtige ver beelding hem. Zijn lifchaam werd ijs koud. Een oneindig schuldgevoel drukte hem neer. Voor het eerst in zijn leven scheen hij de betekenis van het kwaad in zijn volle omvang te beseffen. Hij werd zich bewust van de verdorven heid die zijn natuur aankleefde; iets wat tegelijkertijd kil, onzuiver en hevig was. Tot nu toe had hij met het begrip zonde alleen termen als lust en toorn verbon den, maar deze ervaring had een sfeer van eigen-aardige slechtheid die zijn geest tot in de diepste diepte bezoedelde. Hij voelde zich geïsoleerd van elk con tact met de mensen; opgesloten in een donkere cel die tegelijkertijd ijskoud en tot stikkens toe benauwd was. De dienst liep ten einde. Een misdie naar doofde de kaarsen een voor een totdat alleen de rode godslamp nog brandde op het altaar. De Italiaanse vrouwen schuifelden op hun vilte pan toffels de kerk uit; hij stond werktuig lijk op om het meisje te laten passeren; hij hoorde haar hoge hakken over het zijpad tikken.. De laatste voetstappen stierven weg; de deur viel krakend dicht; hij was alleen in de lege kerk. Een half uur lang bleef hij geknield, verstijfd van wanhoop, een dode gelijk. Hij probeerde niet te bidden, kon zelfs niet denken. Toen begon heel langzaam een zwakke gloed zijn verdoving te doordringen. Hij ontspande zich een wei nig, maakte zijn gevouwen handen los en bemerkte dat de knokkels wit waren. Langzaamaan nam de zwakke ontdooien de warmte in zijn hart toe, alsof iemand er een licht binnen bracht van verweg door een hele lange gang. Hij staarde naar de godslamp als of het rode vlam metje daarvan zijn enig contact met de wereld van gezond verstand en hoop was. Toen ervoer hij, niet met zijn ver stand of met zijn zintuigen, maar met een nooit te voren gekend vermogen, een intense persoonlijke tegenwoordig heid in de kerk. Er vormden zich zo duidelijk woorden in zijn brein dat het leek of iemand had gesproken. Het waren woorden die hij honderden malen in het Evangelie gelezen had zonder daar aan een diepere betekenis te hechten. (Wordt vervolgd7. de heer J. Speekenbrink uit Bergen op Zoom, die de zitting niet bijwoonde, ont ving het gouden Bondskruis. Een inleiding werd gehouden door pa ter Eusebius O.E.S.A. uit Eindhoven over het katholieke organisatie-leven. Verscheidene sprekers voerden daarna nog het woord. Telegrammen werden gezonden aan H. M. de Koningin en aan Z.Em. kardi naal de Jong. Deze eerste dag werd be sloten met een druk bezochte receptie. Ook het bestuur van de Tilburgse Kath. Bakkerspatroonsbond recipieerde hier in verband met het 50-jarig bestaan. Zorgzame mensen hebben wel eens critiek geleverd op mijn levenswandel, zeggen de dat ik meer geld uitgaf dan waarover ik in werke lijkheid beschikte. En ik heb mij dat altijd zeer aan getrokken, hetgeen ik dan toonde door een schuldbe- wust gezicht te trekken. Sinds gisteren echter voel ik mij aan merkelijk sterker staan. Ik heb n.l. een blik geworpen op de rijk gespecifi ceerde millioenennota en geconstateerd dat de Staat der Nederlanden een schuld heeft van f23.610.000.000. Ik kan mij niet voorstellen dat deze schuld op een andere manier is ontstaan dan de mijne, n.l. doordat er méér is uitgegeven dan er in werkelijkheid aan contanten was. Welnu, waar de Staat vóórgaat heeft ieder goed Staatsburger maar te volgen. Wee u, die nog géén schuld heb ben gemaakt. Tijdens de fractievergadering van de K.V.P., Dinsdag gehouden na de verga dering der Tweede Kamer, werd het nieuwe bestuur van de fractie gekozen. Het is als volgt samengesteld: voorzit ter prof. mr. C. P. M. Romme, vice- voorzitter W. J. Andriessen, secretaris T. D. J. M. Koersen, en leden dr. ir. W. J. Droesen en dr. A. M. Lucas. Dinsdag en Woensdag zijn er meer dan duizend leden van de Land- en Tuin bouw Bond in het bisdom Haarlem naar O. L. Vrouw ter Nood te Heiloo geko men om er hun jaarlijkse oogstdankdag te houden. Zij hadden de bedevaartskerk stemmig versierd met bloemen en groen, maar ook met de vruchten der aarde, blauwe en blanke druiven en volle gar ven rijpe tarwe. De bondsadviseur, rector J. A. G. v. d. Hoogte, celebreerde Dinsdag in de over volle kerk een plechtige H. Mis van dankbaarheid. Kapelaan P. J. Riep hield een feestpredicatie. waarin hij de alge mene intentie van de bedevaart: de toe name van het aantal roepingen in de aandacht der pelgrims aanbeval. In het middaguur sprak, tijdens een hulde aan Sint Willibrord, Herman Di- vendal, die deze geloofsverkondiger schetste als een der eerste missionaris sen en de pelgrims aanspoorde als deze te bouwen en te bidden. Met een plechtig Lof, gevolgd door een processie over het bedevaartsterrein, werd de processie besloten. De Kon. Ned. Toeristenbond. A. N. W. B., heeft middels een door een bondsmedewerker bij de gemeenteraad van Noordwijk ingediend bezwaar schrift, opnieuw de strijd aangebonden tegen de kampeerleges. De A.N.W.B. is n.l. van mening, dat een legestarief voor gemeentelijke kampeervergunnin- gen, dat rekening houdt met de tijds duur en het aantal deelnemers aan het kamp, waarvoor de vergunning wordt aangevraagd, in strijd is met de ge meentewet. Zoals bekend zijn er nog verschillen de gemeenten, die hun leges volgens dit tarief berekenen, hetgeen vooral voor gezinnen en groepen betekent, dat deze heffingen het karakter krijgen van een kampeerbelasting. In feite is er ten aanzien van de kampeerders daarenbo ven sprake van een dubbel vergunning stelsel, aldus de A.N.W.B. De exploi tant van het kampeerterrein of kam- peercentrum heeft op de eerste plaats een vergunning nodig om kampeerders toe te laten, waarna de kampeerder dan nog eens integenstelling tot de toe rist, die in een hotel of pension over nacht een vergunning nodig heeft om te mogen kamperen. Wanneer het bezwaarschrift door de raad van Noordwijk wordt afgewezen, zal men in appèl gaan bij de Raad van Beroep voor de directe belastingen, om daarna zo nodig een cassatieberoep in te stellen bij de Hoge Raad. Voor dit proefproces heeft de A.N.W.B. de kam- peergemeente Noordwijk slechts „uitge kozen", in verband met zijn voor de procesgang gunstige ligging. Het is niet algemeen bekend dat de beroemde Franse beeldhouwer Auguste Rodin onder de naam van frater Augus- tinus enige tijd heeft vertoefd in de kleine Parijse kloostergemeenschap van de congregatie van het Heilig Sacra ment, maar geen roeping bleek te heb ben. De Katholieke Illustratie van deze week brengt er een artikel over met een reproductie van de in die jaren door Rodin gemaakte buste van pater Eymard, de stichter van de congrega tie. Mr. Lamers, directeur-generaal van het Nederlandse gevangeniswezen, ver telt bij een aantal foto's in een tweede artikel van de „heropvoeding voor de samenleving", zoals die in de Ameri kaanse gevangenissen wordt nage streefd. Fred Thomas schrijft over het standbeeld van Renaert de Vos te Sluis, aldaar verrezen omdat volgens de mid deleeuwse dichter het beroemde dieren epos zich in de nabijheid van deze stad heeft afgespeeld. Er is voorts een arti kel over de bijna honderjarige groot vizier van Marokko, Hadji Mohammed el Mokri, die mede blijkens de foto's nog zeer vitaal is voor de oudste staatsman der wereld. Een medewerker uit Indonesië schrijft een somber getin te beschouwing over de „spookpaarden aan Soemba's horizon", welker lot thans, nu het oude gezag is weggeval len, weer even ellendig is als vóór het tactische ingrijpen van het voormalige Nederlandse bestuur. Verder prettige foto-reportages van het glimlachende Groningen en van verscheidene bloe mencorso's. Aan de Britse luchtvaart show te Farnborough wordt een bespre king gewijd en Jan Cottaar schrijft over „de ware sprintkampioen". Verder ro man, verhalen, humor-pagina's etc.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | | pagina 3