Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | 18 september 1952 | pagina 3

Britten plotseling bezorgd over
Duitsepositie inklein Europa

IVOftOL

RUSSEN tonen veel

voor de geallieerde

belangstelling
manoeuvres

Cezondheidsweek
D

Nederl. houtkopers in
Oostenrijk opgelicht

Reizig

er

West-Duitsland vraagt uitspraak over
schending van het recht in de Saar

Prins Bernhard brengt bezoek
aan het leger te velde

Straf

Ons land voor tonnen deviezen
benadeeld

rDe eenzame

De debatten in Straatsburg

êudk

Prof. dr. R. Mohr

J

Achterstand in
gebouwen

aaktWIe

DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1952

PAGINA 3

ïl

Nie

Mr,

leuw Tweede-Kamerlid

m

de beste tandpasta
die. men U raden kan

Reacties op Troonrede
in Indonesië

Oosterpolder

Indijking en droog
making vergen f 45 mill.

■w

Radio-belasting voor
de Hoge Raad

Meer bollen naar V.S.

Hoogleraar in Volkenkunde

te Nijmegen

Uw vozende wbissemk
jret

N.

Automatisering telefoon
dienst daardoor vertraagd

niilg

«•ilé

(Van onze speciale verslaggever)

STRAATSBURG, hedenmorgen.
Spaak zou niet de grote naam in het wordende Europa
hebben, die hij nu heeft, als zijn rede van gisteren niet tus-
'en de vele al te vele een hoogtepunt vormde,
'a de discussie over de politieke organisatie van Europa
beheersen de nieuw opgerichte organen van wat men het
kleine Europa noemt de aandacht. Misschien kan men nog
heter zeggen, dat men enigszins bezorgd in dit debat aan
bet registreren is hoe uiteindelijk de Engelsen en andere
liet aangesloten landen op deze eerste Europese internatio
nale gemeenschap zullen reageren.

Ruim twintig sprekers waren voor gisteren ingeschreven
°m uitdrukking te geven hetzij aan hun vrees, dat het nieu
we parlement van het kleine Europa een ongezonde rivali
teit met die van de Raad van Europa zou teweegbrengen,
betzij om aan te tonen, dat deze nieuwe gemeenschap aan
4e Raad van Europa zijn wezenlijke betekenis zou ontne
men, hetzij ook om uitvoerig aan te tonen, dat de gedachten
?an Eden zeer harmonisch te verenigen zijn met die van
9e Gasperi. Gelukkig waren de laatsten in de meerderheid.

Daartussen door speelde de Saar-
kwestie nog even een bescheiden rol.
De Duitse vertegenwoordigers heb
ben, nu hun klacht tegen de onder
drukking van de vrijheid tot partij-
Vorming in de Saar onontvankelijk
Verklaard is, van deze klacht een
Wens gemaakt. Zij hebben de mening
Var de Raad van Europa gevraagd
over de schending van het Recht in
het Saargebied. Men moet wel over
veel heenstappen om deze nieuwe
Verdedigers v an de rechten van de
mens niet ironisch te bejegenen De
voorzitter van de Raadgevende Verga
dering de heer De Menton wees deze
vrome wens met bliksemsnelheid naar
de commissie, een penibel debat voor
komend.

Den merkwaardig nieuw politiek ele
ment kon men gisteren duidelijk ontdek-
j *en in de redevoeringen van de Engel-
I Ssn. Hóewei zij met veel omhaal van
^oorden het ontstaan van de kleine ge-
yeenschap begroetten op voorwaarde dat
?e. band met de Raad van Europa sterk
"Hive, hebben zij plotseling een zeer
°pen oog voor de al te sterke positie
p'sn Duitsland in dit kleine Europa. De
économische overmacht van Duitsland
''en zij als een gevaar voor Europa. Wat
"en roerende bezorgdheid zou dat ziin
jds niet juist de laatste tijd Duitse tech-
j'C' en producten in grote hoeveelhe
den naar Turkije. Perzië en Egypte wa
rn gestuurd!

Bovendien beginnen de Engelsen
nu pas goë'd een waakzaam oog te krij
gen voor het gevaar van het Duitse
militarisme. Wat een risico's wanneer
men met een land dat zulke uitge
broken territoriale eisen heeft en
moet hebben militair gaat samenwer
ken. Sleept dit land Europa en de
Wereld niet in een nieuwe oorlog?
Deze risico's, gering zolang een
Adenauer de regering vast in han
den heeft, zijn stellig geen producten
I Van verhitte verbeelding. Maar waar
om deze thans zo breed uitgewogen
in de Raad van Europa?

Als men goed luistert naar de Engel
en is er in hun fair play nog een an-
"er element, dat het beste vertolkt
f>erd door de heer Boothbxj toen hij
ederom zoals ook vorig jaar pleitte
Oor een aansluiting van Èuropa bi]
?et sterlingblok. Prachtig zou dan het
«tote Engeland in staat zijn een nieu-
je evenwichtspolitïek uit te voeren
tsen Amerika en Rusland. Zijner
j,öjesteits regering zou dit dan in han-
en hebben en niet het nieuwe Europa,
daarvan de kern ligt in de Europese

Rolen- en Staalgemeenschap Een Duitse
,-riegenwoordiger schetste hierop in
privé gesprek xvat een perspectief

"e

«t

opent voor de Duitse adel, die dan

jfeer 'kamerheer van een Koning zou
"unnen worden.

- Set antwoord van de meeste rede-
®ars op de uitgesproken en onuitge-
jbfoken bedoelingen van de Engelsen.
fe..van een roerende aanhankelijkheid:
j 'J beogen niets zonder Engeland. Het
onmogelijk een overzicht te geven
ah al het gesprokene. De interventies
,an de Nederlandse afgevaardigden, de
wben Bruins Slot en v. d. Goes van
,,aters ten spijt, die beiden op con-
'fuctieve wijze tot dit debat bijdroe-
W' zUn w'j wei genoopt ons tot de
„éQe van Spaak te beperken, daar deze
k" duideli'ke samenvatting bevatte
(jjh de hangende problemen en boven-
met zijn groot gezag de vergade-
ïAg een vingerwijzing gaf voor de toe-

jhstige activiteit.
e °ok de heer Spaak is het volledig
Igws met de inhoud van de rede van
hp-en' Geen vaste regelen, maar soepel-
H De samenwerking van Engeland
5LCk neemt altijd een andere aan de
^tandigheden aangepaste vorm aan.
k®aak neemt het voorbeeld van de be-
Srijke delegatie, die de Engelsen te
,jakemburg benoemd hebben en dat van
automatische garantie, die de Engel
s-P aan de Europese Defensiegemeen-
L°aP hebben toegezegd. Op die wijz#
i Engeland een voortvarende uit
lokking gegeven aan de geest van het
Sta6n"Plan. De Europese Kolen- en
Ongemeen schap van zijn kant heeft
et,?1" de Raad van Europa ook reeds
V(Ce'e belangrijke stappen gedaan. De
h-rbitter van de Hoge Autoriteit, de
<j(, r. Monnet. heeft zich bereid verklaard
'Pzichten en plannen van de Hoge
§-i°riteit voor de Raadgevende Ver-
arp®r'ng van de Raad van Europa te
csl ®en- ®n 'i0 preconstituante heeft
W en waarnemers uit de Raad van

j.°Pa uit te nodigen.

Ve at de overgang van het intergou-
iiiet mentale naar het supernationale
(tef ?o groot is als de Engelsen vroe-
Pachten zoals wij eergisteren
®ven werd door Spaak tevens
liClle6n mogelijkheid tot verzoening ge-
Se^ Tenslotte gaf Spaak de Raad-
!rOonnc'e. vergadering advies zich op
lig. mische vraagstukken te werpen,
jr. jH'er ook een tegemoetkoming aan
Ris nSelse economische bezorgdheid?

1een goed opvoeder ontraadde
k'Ulta de veelheid, maar gaf hii het non
éf j sed multum blijkbaar indachtig
4eKp,..'f0orkeur aan enkele vraagstukken
Jk te behandelen.

6 debatten duren voort.

-ir. t.

Mulderije te Amsterdam, die be-

Was verklaard tot lid van de Twee-
arner in de vacature-Staf, heeft zijn

*lo?hidriillg nie* aanvaard.

Thans is be-

jT Verklaard mr. W. F. E. Baron van
vt>rjgee"z te Middelburg. Deze had in de
71lnKsperiode reeds zitting voor de

Schuman, de

Franse minister
van Buitenl. Za
ken, en zijn
ambtgenoten van
Engeland, Italië en
Luxemburg, resp.
Eden, De Gasperi
en Bech, in de
vergadering van
de Raad van
Europa.

Advertentie

De Troonrede, en in het bijzonder
hetgeen gezegd wordt over de betrek
kingen tussen Nederland en Indonesië,
heeft in regerings- en politieke kringen
in Indonesië zeer de aandacht getrok
ken. In deze kringen acht men wat de
Koningin gezegd heeft over het Unie
statuut en West-Nieuw-Guinea minder
bevredigend. De passage over Nieuw-
Guinea legt men zo uit, dat Nederland
niet bereid is de status van West-Nieuw-
Guinea bij de komende onderhandelin
gen te bespreken, iets wat zeer betreurd
wordt. Bedoelde kringen toonden zich
derhalve zeer pessimistisch aangaande
de mogelijke resultaten van deze be
sprekingen. doch zij hoopten, dat een
weg geopend zal worden „voor een ver
nieuwing en verbetering van de betrek
kingen tussen Indonesië en Nederland"

De „Nieuwsgier" beschouwt de kwes
tie van de Unie nu als practisch van
de baan en zegt. dat, wat Nieuw-Gui
nea betreft, de Nederlandse regering
niet aan overdracht van de souvereni-
teit denkt. Niemand had een andere
verklaring verwacht. Zij meent echter,
dat de betrekkingen tussen Indonesië
en Nederland, naar het zich Iaat aan
zien. een critiek stadium naderen.

Het onafhankelijke blad „Pedoman"
toont zich tevreden over de toezegging
in de Troonrede over het Uniestatuut,
doch is van mening, dat de uitlatingen
over Nieuw-Guinea duidelijk aantonen,
dat Nederland dit vraagstuk „in de ijs
kast" wenst te houden.

Het blad „Abadi", de spreekbuis van
de Masjumi meent, dat de Indonesische
regering opheldering dient te vragen,
of het inderdaad juist is, dat Neder
land wel wil spreken over de Unie en
niet over Nieuw-Guinea. Zij is van
mening dat, indien dit inderdaad zo is,
de besprekngen over de Unie nutteloos
zijn.

Ruim duizend arbeiders op de onderne
ming Sunpeimangkei van de Rubbercultuur-
mij. ..Amsterdam" te Djakarta, zijn in sta
king gegaan wegens het niet inwilligen van
een eis tot overplaatsing van een Indone
sische assistent. In de oliepalmaanplant
werd het werk voortgezet.

e geschiedenis van Schlemihl is
die van een mens, die met veel in
spanning zo ver komt. dat hij
slechts de hand heeft uit te steken, om
zijn doel te bereikén, en dan plotseling
naar beneden tuimelt, even arm en
machteloos als ooit te voren. De wijze
Joden zien hierin een soort zelf-ironie;
Charlie Chaplin speelt altijd weer, in
verschillende gedaanten, de rol van
Schlemihl.

Deze sage schijnt echter wel een meer
algemene toepasselijkheid te hebben, en
men ontkomt vaak niet aan de indruk,
dat wij allen in een Schlemihl-tijdperk
leven. Het streven naar wereldvrede
was nooit zo algemeen; en er is een gro
tere dreiging van oorlog dan ooit. De
productiemiddelen zijn beter en vol
maakter dan ooit. maar het voedsel en
de kleding worden geregeld slechter. Er
ziin betere verkeersmiddelen dan ooit,
maar het reizen is vaak onmogelijk. Er
is meer sprake van de band tussen de
volkeren, maar de immigratie wordt
steeds moeilijker. En zo is er ook een
betere en vooral meer effectieve ge
neeskunde dan ooit. er is eveneens een
betere financiering van de volksgezond
heid, en toch ziet men allerlei dingen,
die wel degelijk dreigen de gehele volks
gezondheid tot een onhandelbare machi
ne te maken, die met grote kosten ge-
rinse waar te voorschijn brengt.

Eén van de verkeerde dingen is de
vermindering van de betekenis van de
huisarts. Daar dit niet aan de orde ts.
zal ik slechts één ding zeggen, dat
in verband staat met de gezondheids-
week: die gezondheids weck is een pro-
oaganda-week van alle R.K. organisa
ties. die iets te maken hebben met
volksgezondheid, te weten:

De vereniging var. Katholieke Zieken
huizen.

de Nationale Federatie Het Wit-Gele
Kruis,

de Katholieke Bond van Ziekenfond
sen,

het Katholiek Nationaal Bureau voor
Geesteliike Volksgezondheid,
de R.K. Artsenvereniging,
de St. Canisius Bond,
de R.K. Bond van Ziekenverplegen-
den.

Zulk een week van voorlichting en
propaganda is voor het eerst in 1951 ge
houden.

Om nu de draad weer op te nemen:
iedereen weet, dat een arts of verpleger,
die zich aan de zieken wijdt, door de
aard en de uitoefening van het beroep
zelf hoe langer zo vertrouwelijker met
de patiënten en zelfs vaak een algemeen
raadsman wordt. Dat ligt dus in de aard
van het beroep; maar de richting, die
de overheid inslaat, gaat juist de andere
kant uit: het komt er op neer, dat de
gezondheidszorg een massaal en onper
soonlijk bedrijf wordt.

En dit is nu juist ook een van de pro
blemen, waarvoor de R.K. organisaties
zich geplaatst zien, zoals men reeds vóór

Bij de geallieerde manoeuvres, ter zee
zowel als te land, hebben de Russen gis
teren van hun belangstelling doen blij
ken. Twee Russische militairen, die zich
bevonden in het operatiegebied der Ne
derlandse troepen welke deelnemen aan
de geallieerde oefening „Hold Fast" zijn
uit dit gebied geleid nadat men ben te
voren aan een verhoor had onderworpen
aldus meldt U.P. Een Britse militaire
woordvoerder, die bijzonderheden over
dit incident meedeelde, vertelde dat de
betrokken Russen vermoedelijk officie
ren ziin, geaccrediteerd bij de Russische
militaire missie in West-buitsland. De
zelfde woordvoerder had eerder met
klem berichten tegengesproken, volgens
welke „verscheidene Russische officie
ren" gisteren het terrein der manoeuvres
in de Noordduitse laagvlakte waren
„binnengedrongen".

Volgens het Westduitse persbureau
D.P.A. hadden zij zich bij het hoofd
kwartier van het Nederlandse legercorps
gemeld en verzocht de manoeuvres als
waarnemers te mogen bijwonen. Het ver
zoek zou door de bevelhebber van het
Nederlandse onderdeel aan de opperbe
velhebber van het Britse Rijnleger, gen
Sir John Harding, zijn doorgezonden, die
naar verluidt vervolgens liet weten, dat
de Russen het manoeuvregebied terstond
dienden te verlaten.

De voorlichtingsdienst van het Neder
landse leger te velde heeft nog geen ver
dere inlichtingen kunnen verschaffen
over het incident.

Gistermorgen is Prins Bernhard
in gezelschap van brigade-generaal
Ward, een Amerikaanse adviseur van
onze legerleiding, per vliegtuig in
West-Duitsland gearriveerd voor een
ééndaags bezoek aan de Nederlandse
troepen, die deelnemen aan de oefe
ning „Hold Fast".

De Prins trof de Nederlandse troepen
m een ietwat gespannen sfeer. Iedereen
wist dat de groen-landse strijdkrachten
de langzaamaan-oorlog van de eerste
oefendag hadden omgezet in een hevig
offensief en Woensdagmorgen over drie
noodbruggen over de Weser blauw-land
waren binnengevallen. Onze mannen,
die zo graag een beetje actie hadden ge
wild, werden echter in reserve gehouden
en daardoor bleven zij in die zenuw
achtige sfeer, die aan de première van
ieder optreden, ook van troepen in
een oefening, pleegt vooraf te gaan.

Als zij in de strijd geworpen zullen
worden men fluistert, dat dat nog wel
even zal kunnen duren zal het bij de
onzen waarschijnlijk even goed gaan als
bij de Engelse en Belgische divisies, die
gisteren tot taak hadden de opmars van
groen-land te vertragen- Handig gebruik
makend van de bossen, die hen verbor
gen voor het spiedend oog van vijande
lijke verkenningsvliegtuigen, trokken de
Engelsen en Belgen langzaam terug, tot
zij tegen het vallen van de avond de
buffalostelling betrokken, een 36 km.
van de Weser gelegen weerstandslijn in
het zogenaamde Egger-gebirge. Het is
echter de vraag of deze beboste heuvel-
rij, die dwars door het oefenterrein
loopt, de opmars van groen-land lang zal
kunnen vertragen.

Vannacht dreunden de wegen in de
Zuidelijke sector van de 50-ton zware
Centurion-tanks, die naar een zwakke
plek in de buffalostelling rolden. Die

Blijkens de begroting van het Zuider-
zeefonds ligt het in de bedoeling in
1953, naast de voortzetting c.q. vol
tooiing van de reeds in uitvoering zijn
de werken, met de aanleg van drie
nieuwe dijkvakken in de Oosterpolder
te beginnen. Voorts zal de bouw van
kunstwerken krachtig ter hand worden
genomen. Zulks vergt een bedrag van
f 45.000.000.

zwakke plek vormde het Belgische
legercorps van blauw-land, dat op
zijn terugtocht te weinig versper
ringen had achtergelaten en dus di
rect door de groenen od de hielen
werd gezeten. De versperringen, als
opgeblazen bruggen, mijnenvelden en
bomen over de weg, bleken, hoewel
zij natuurlijk fictief, waren, zeer
doelmatig. Bii iedere versperring
stond namelijk politie van de oprui
mingsdienst, die controleerde of de
groenlanders net zo lang stopten als
nodig zou zijn voor het opruimen van
de hindernissen.

Operatie „Mainbrace"

Een Amerikaanse straaljager afkom
stig van het vliegdekschip Roosevelt,
dat deelneemt aan de vlootmanoeuvres
„Mainbrace" in de Oostzee, is gisteren
in zee gestort. De piloot van het toe
stel, een veteraan uit de wereldoorlog,
is om het leven gekomen. Dit is hei
tweede dodelijk ongeluk tijdens ope
ratie „Mainbrace".

Gisteren heeft zich een zestigtal
Russische trawlers verzameld in de
buurt van de Faroe-eilanden, vlak in
de nabijheid van de plaats waar door
de Atlantische vloot manoeuvres wor
den gehouden. Op twee September ar
riveerden reeds zeven Russische sche
pen ter plaatse onder het voorwendsel,
dat zij beschutting zochten voor een op
handen zijnde storm. Later arriveerden
steeds meer Russische trawlers, zon
der dat de Deense autoriteiten ingre
pen. Van verschillende van deze sche
pen zijn duikers neergelaten en hoewel
niemand het rechte van de zaak weet,
neemt men aan, dat de Russen waarne
mingen onder de zeespiegel doen, aldus
meldt A. P

De Franse minister Pleven, de Ame
rikaanse stafchef Bradley, generaal
Ridgway. generaal Nelson Eddy en
maarschalk Juin zijn gisteren te Karls
ruhe aangekomen om nog een andere
herfstmanoeuvre bij te wonen, de
Frans-Amerikaanse oefening „Equi-
noxe", die gehouden wordt in het ge
bied rond Karlsruhe. Bij deze oefe
ningen staan voor het eerst Ameri
kaanse en Franse troepen ten getale
van bijna 100.000 man gezamenlijk
onder Frans commando.

Aan de Europese luchtoef eningdie op het ogenblik wordt, gehouden onder de
naam „Blue Alliance", nemen meer dan 1200 straaljagers van alle typen deel.
Ook de Nederlandse luchtstrijdkrachten zijn ingeschakeld. Op één van de
Nederlandse vliegvelden krijgen de bestuurders van de straaljagers het sein:
„stand by", het teken van de hoogste paraatheid. Zo snel mogelijk nemen zij
hun plaatsen in de vliegtuigen in, om klaar te zijn als zij „de lucht in moeten"

W. C. H. te Schiedam is vervolgd wegens
het hebben van een radio-ontvangtoestel
zonder luistervergunning. Het standpunt
van H. is, dat artikel 3 van het K. B. van
10 October 1945 slechts de mogelijkheid
schept tot een heffing ter zake van het
hebben van een ontvangtoestel, maar dat
de minister niet zo ver mocht gaan, dat
hi.i een vergunning voorschreef.

De kantonrechter heeft H. veroordeeld
tot 6.boete, van welk vonnis cassatie
werd aangetekend.

De advbcaat-generaal bij de Hoge Raad,
prof. Langemeyer, heeft thans in zijn con
clusie gezegd, dat hij de stelling van de
veroordeelde kan begrijpen, maar haar
niet juist acht. In het aanvragen
van een vergunning ziet prof. Langemeyer
in wezen niets anders dan het doen* van
aangifte voor de heffing, waaraan men is
onderworpen. Het verlenen van de vergun
ning heeft z.i. hiernaast geen zelfstandige
betekenis.

De advocaat-generaal concludeerde tot
verwerping van het beroep. Het arrest is
bepaald op 14 October.

Nederlandse bollenhandeiaren ver
wachten dat dit seizoen de export naai
de V.S. in ieder geval tien percent hoger
zal zijn dan die van het vorige jaar
De vertegenwoordiger van de bollen
handeiaren in Amerika deelde mede:
„We hopen dit jaar meer dan een half
milliard bollen te verkopen."

enkele dagen in dit blad heeft kunnen
lezen. Immers, de leden van confessio
nele organisaties zullen met min of
meer succes trachten persoonlijke en
vertrouwelijke relaties met de patiënten
te krijgen, met bescheidenheid welis
waar, maar toch ook uit een innerlijke
drang, omdat het besef, dat wij allen
Gods kinderen zijn. hen daartoe leidt.
Dit besef is bij de Christenen meer uit
gesproken, maar wij mogen zonder zelf
verheffing toch wei hopen, dat het bij
de Christenen ook effectiever is dan bij
hen, die op een of andere wijze het
Christendom verstoten.

Maar de overheid heeft de macht en
ook het geld: maar vooral de macht. Nu
is het streven naar macht zo enorm sterk
en uitgebreid, dat het een wonder zou
zijn. indien ook niet diverse overheids
personen te zeer naar machtsuitbreiding
streefden. Zeer vaak houdt een gevoel
van onzekerheid gelijken tred met het
machtsstreven. Men wil alles regelen,
alles organiseren, want dat geeft een
gevoel van veiligheid.

De katholieke organisaties krijgen dus
vanzelf de taak, om een zekere vrijheid
enerzijds, en een mogelijkheid voor meer
persoonlijke gezondheidszorg te bevor
deren en te verdedigen. In de regel is
het beste middel daartoe de uitstekend
heid van het werk, de werkdadige en
geruisloze prestatie; maar ook het vrien
delijk onderhandelen, en de aangename
samenwerking met elkaar en met de
overheidsdiensten. Men verhele zich
echter niet, dat somtijds ook van de
machtspositie gebruik gemaakt moet
worden: maar dit ligt meer op de weg
van het politiek bestuur.

Wanneer de katholieke organisaties
naar werk goed en tactvol verrichten
ik ken daarvan door persoonlijke erva
ring vele uitstekende voorbeelden
verrichten zij niet alleen een christelijk
werk voor degenen die aan haar zorgen
zijn toevertrouwd, maar ook een cultu
reel werk van hoge waarde voor het ge
hele Nederlandse volk, omdat daarbij
het beginsel: „dienen zonder heersen"
enige ruimte tot verwezenlijking krijgt.
De gezondheidsweek mag dus met recht
op de belangstelling van het katholieke
volk een beroep doen.

DR. TH. H. SCHLICHTING.

Een dame in Newport die
heur man bij een parkeer
plaats voor auto's uit pure
woede met stenen bekogel
de is tot 25 dollar boete ver
oordeeld wegens het breken
van twee auto-ramen, zo
heeft u gisteren in ons aller
dagblad kunnen lezen. Na
der vernemen wij nog dat
de man twee maanden cachot heeft ge
kregen omdat hij zijn liefhebbende
echtgenote heeft uitgelokt tot het
„voortgezette misdrijf" van vernieling.
Op dezelfde grond werden trouwens de
eigenaars van alle ter plaatse gepar
keerd staande auto's tot de strop ver
oordeeld.

Het bestuur der Sint Rad boud stich-
ting heeft dr. R. Mohr te Krettnach (bij
Trier) met ingang van de dag waarop
bij zijn lessen zal aanvangen, benoemd
lot buitengewoon hoogleraar in de facul
teit der letteren en wijsbegeerte der
R.K. Universiteit te Nijmegen met leer
opdracht voor „Volkenkunde" met ge
lijke leeropdracht bij het missiologiSGh
nstituut der R.K. Universiteit.

Dr. Richard Mohr is in 1900 te Daleiden
(Rheinland) geboren. Na zijn philosophise}^
en theologische studiën, gedeeltelijk aan de
universiteit te Bonn, gedeeltelijk aan net
groot-seminarie van het bisdom Trier, werd
hij in 1925 priester gewijd. Van 19251930
was hij in de zielzorg werkzaam. In 1930
keerde hij naar de universiteit van Bonn
lerug en studeerde daar en later aan de
universiteit van Keulen volkenkunde, geo-
graphie en theologie. In 1932 ging hij ener
naar de universiteit van Wenen, waar hij
tot 1938 volkenkunde studeerde. Intussen
verbleef hij gedurende het wintersemester
1934-1935 voor studie en museum-arbeid m
Rome. In 1938 promoveerde hij te Wenen
tot doctor in de letteren en wijsbegeerte
bij prof. dr. W. Koppers S.V.D. op een
proefschrift: „Untersuchungen ueber Sexual-
ethik Ost- und Zentralafrikanischer Voiks-
staemme". Vanaf 1938 was hif pastoor te
Krettnach bij Trier.

(Van een onzer verslaggevers)

Een combinatie van drie Nederlandse zakenlieden, die ongeveer zeshonderd dui
zend gulden bijeen wist te brengen voor het doen van houtaankopen in Oosten
rijk, is door een aantal Oostenrijkers, minstens vijf personen, op ontstellende wijze
bezwendeld. Tot op dit ogenblik hebben de Oostenrijkers slechts voor een waarde
van ongeveer 68.000 gulden aan hout geleverd, hout, dat voor een aanmerkelijk
deel nog van inferieure kwaliteit bleek te zijn. De rest van het door de Neder
landers bijeengebrachte geld hebben de Oostenrijkers voornamelijk ten eigen bate
aangewend.

Eind Augustus van dit jaar is het on
derzoek in deze affaire begonnen, nadat
de Nederlandse combinatie aangifte
had gedaan. In diezelfde periode had de
Nederlandsche Bank reeds argwaan ge
kregen over het. feit, dat vijf en een
halve ton aan deviezen het land had
verlaten met bestemming Oostenrijk en
dat daar slechts een halve ton aan le
veranties tegenover stond. In Oosten
rijk zijn thans dertig tot vijftig civiele
procedures over deze houtzwendei-
affaire aanhangig gemaakt.

Het voorspel van deze ons land ton
nen deviezen kostende geschiedenis is
een gesprek geweest tussen dr. R. B.
uit Den Haag en een Utrechtse groot
industrieel J. op de houtbeurs in een
Amsterdams restaurant in December
1950. Dr. B. heeft toen gesproken over
aankopen van naaldhout uit Oostenrijk
tegen zeer lage prijzen. Hij stelde voor
zaken te gaan doen. De Utrechtenaar
zocht contact met een aannemer, Z., en
met een grondbezitter G., om de af
faire te financieren. Deze drie heren,
samen met dr. B., zijn vervolgens naar
Salzburg gereisd om contracten af te
sluiten. Kort na aankomst bleek echter
reeds dat de verkoper van het hout.
die dr. B. genoemd had, niet bestond.

in minder dan geen tijd had dr. B.
echter een andere man gevonden,
de Oostenrijker F. A. Deze is thans
in arrest. Hij is de hoofdverdachte
geworden. Hij alleen heeft zich een
som van honderd duizend gulden
toegeëigend. Ook is hij betrokken

Advertentie

door ANTONIA WHITE

Vertaald
door
J. W. HOFSTRA

10

„Ik ben de weg, de waarheid en het
leven". Hij zag ze nu in een overwel
digend licht. De levende Christus stelde
hem nu voor de keuze, Hem aan te ne
men of te verwerpen. Christus was de
sleutel die de deur van zijn gevangenis
van koude eenzaamheid kon openen en
hii kon zich die sleutel verwerven door
een enkele acte van geloof. Hij begroef
zijn gezicht in zijn handen, voortdurend
stamelend: „God. ik geloof, kom mijn
ongeloof te hulp".

De ervaring was spoedig voorbij, maar
zijn twijfel en aarzelingen waren ver
dwenen. De volgende dag vroeg hij naar
een priester om hem te onderrichten en
'zes maanden later werd hij in de Kerk
opgenomen. Isabel werd voorwaardelijk
samen met hem gedoopt en Clara enkele
weken later. Sedertdien betoonde hij
een bij bekeerlingen niet veel voorko
mende standvastigheid. Hij was in het
begin niet over-ijverig en verslapte niet
toen het nieuwe er af was. Zijn gods
dienst werkte door in al zijn gewoonten
en gedachten, hij kwam zijn plichten
bijzonder nauwgezet na, maar had nooit
meer een zo directe zielservaring.

Zijn ouders hadden geen van beiden
zijn voorbeeld gevolgd. Zelfs zijn moe
ders blinde verering bracht haar niet
zo ver, ofschoon ze er na zijn bekering
een gewoonte van maakte naar een
Anglikaanse kerk te gaan die veel van
het Roomse ceremonieel had behouden.

Zijn vader had godsdienst altijd als
een kwestie van nationaliteit beschouwd.

Hij had de stap van zijn zoon even
vreemd gevonden als wanneer deze een
verzoek zou hebben ingediend om Ita

liaan te mogen worden. Tevergeefs had
Claude hem er aan herinnerd dat Enge
land katholiek geweest was tot de tijd
van Hendrik de Achtste. Frederick
Batchelor had slechts geantwoord: „Alle
Rooms-Katholieken zijn vreemdelingen.
Ik zie niet in waarom de Engelse Kerk
niet goed genoeg voor je is. Ik moet
niets van die buitenlandse godsdiensten
hebben en daarmee uit".

Claude glimlachte in weerwil van zijn
verdriet toen hij bij de pastorie belde
en «bedacht hoe hevig zijn vader gepro
testeerd zou hebben tegen wat hij nu
ging doen, namelijk een priester vragen
missen te lezen voor zijn ziele rust.

Hij werd in een sombere spreekka
mer gelaten, die slechts was voorzien
van een tafel, twee stoelen met rieten
zittingen, een bidstoel, een paar pren
ten van Arundei en een caricatuur van
Kardinaal Newman. Het vertrek deed
hem vanzelf denken aan de nog tries
tere spreekkamer in Farm Street, die
net zo was ingericht, waar hij acht jaar
geleden elke week heen ging voor zijn
onderricht.

Na geruime tijd verscheen er een
oude Oratiaan.

Claude verklaarde met een zekere
schuwheid, die hem altijd overviel in de
nabijheid van priesters, dat hij dacht
dat er op naam van zijn vader geen
missen gelezen konden worden, omdat
deze niet katholiek geweest was, maar
wel „tot zekere intentie".

„Toch niet. We kunnen best zijn naam
vermelden. Maar het kunnen geen ech
te Requiemmissen zijn. begrijpt U. Bent
U misschien een bekeerling, Mijn
heer....?"

„Batchelor Ja, pater."

„Neem mij niet kwalijk dat ik het
vraag," 'zei de oude man vriendelijk.

„Ik ben zelf een bekeerling. Ik weet
hoe men denkt in zo'n geval. Mijn eigen
vader was een Anglikaans geestelijke.
Toen hij stierf waren mijn gedachten:
„Hier sta ik nu als priester en ik kan
hem de laatste heilige sacramenten niet
toedienen." Dagelijks gedenk ik hem
echter onder mijn heilige mis".

Claudé voeldeeen prop in zijn keel.
Hij kon slechts knikken en de warme
verschrompelde hand grijpen die de
priester hem toestak.

„Ik kan niets zeggen om U te troos
ten," zei de ander, dan wat U al weet,
dat ieder die handelt in overeenstem
ming met het licht dat God hem gege
ven heeft tot de ziel van de Kerk be
hoort.'

„Ik geloof niet dat mijn vader zich
ooit ernstige gewetensvragen stelde. Hij
was maar zo'n eenvoudig man."

„Nu dan, we weten wat Onze Lieve
Heer over de kinderen zei."

Toen ze enige minuten met elkaar ge
sproken hadden vroeg Claude of hij de
kerk even in kon.

Zij gingen door een donkere stenen
gang en traden door een zijdeur het
kerkgebouw binnen. Na de sobere
spreekkamer maakte de grote rijkver
sierde kerk met zijn gekleurd marmer,
zilveren lampen en stellages met ont
stoken kaarsen een bijna theaterachtige
indruk. Hij voelde zich verlegen met
zijn figuur en niet op zijn gemak toen
hij na een stijve kniebuiging te hebben
gemaakt wat onzeker de priester dank
te en zijn hoed van de ene hand in de
andere nam zonder er raad mee te we
ten. De ander sprak op dezelfde toon
tegen hem als in de spreekkamer. Dit
en de wijze waarop hij de kerk in
kwam, doodgewoon alsof hij van de
ene kamer van het huis in de andere
liep maakten Claude veel zekerder. Dit
was een man wiens leven volgens een

bepaalde lijn verliep. Het gesprek had
maar een paar minuten geduurd, er wa
ren hem slechts een paar gemeenplaat
sen voorgehouden, in woorden ten
minste, en toch toen de oude man hem
verliet bleef er een weldadige sfeer
hangen.

Langzaam de kerk doorlopend op
zoek naar een lege zijkapel kwam hij
bij het kale altaar, in zwart en wit, van
Onze Lieve Vrouw van Smarten. Daar
knielde hij neer, begroef zijn gezicht in
de handen en plotseling begon hij met
moeilijke schokken te snikken als een
man die het huilen bijna verleerd is.
Na een tijdje gaf hij de pogingen om
zich te beheersen op; de tranen welden
bij hem op én liepen gestadig uit zijn
ogen als bloed uit een wond. De wonde
was diep, veel dieper dan iemand uit
zijn kring kon beseffen. Niemand an
ders zou zulke tranen storten voor Fre
derick Batchelor. De laatste drie jaar
was hij nauwelijks meer dan een leven
de pop geweest en bijna zijn gehele
leven lang een mislukking. Maar hij
was de enige geweest, van wie Claude
had gehouden zonder er iets voor in
de plaats te verlangen. Het was een on
geneeslijke liefde want zij was voort ge
komen uit teleurstelling. Tot aan een
zekere zomermiddag vlak na Claude's
achtste verjaardag had hij zijn vader
slechts bewonderd als een machtig, al-
les-wetend wezen. Zelfs zijn doofheid
scheen een bijzondere en geheimzinnige
kwaliteit, die iets orakelachtigs gaf aan
zijn nergens op slaande antwoorden op
de vragen van de kleine jongen. Die
bewuste middag zat hij onder de toon
bank van zijn vaders winkel en speelde
zijn geliefkoosd spel, verbeeldde zich
namelijk, dat hij de eigenaar was. Hii
kon de klanten niet zien. maar herken
de ze aan hun stem en amuseerde zich
door te raden wat ze zouden kopen.

(Wordt vervolgd).

bij een soortgelijke affaire met Zwit
serland.

Aanvankelijk boezemde hij de Neder
landers veel vertrouwen in. Hij nam
hen mee naar Graz. Daar ontmoette
men „Oberforstrat Diplcm-ingenieur"
dr. W., later ontmaskerd als een man
van even louche praktijken als F. A.
Met dr. W. werd de grondslag gelegd
voor een contract van dertig duizend
kubieke meter naaldhout. Via F. A. zou
de levering geschieden. Ter bekrachti
ging van het besprokene ledigden de
heren voor elke duizend kubieke meter
een fles wijn.

De Nederlanders reisden daarna naar
huis. Dr. B. bleef voor afwikkeling der
zaken. Nadat 6 Januari 1951 in Inns
bruck een officieel contract was ge
tekend, werd met een deviezentoewij
zing van de Ned. Bank ƒ554.000 over
gemaakt aan de Ocstenrijker F. A.

Aanvankelijk werden voor dit
bedrag slechts wagons met 180 ku
bieke meter hout geleverd ter waar
de van 25.000. Later heeft een
Oostenrijkse liquidator nog een aan
vullende zending gestuurd. Voordien
had hij echter verzocht nog eens
tweemaal ƒ30.000 te storten.

Na de aangifte zijn twee Nederlandse
rechercheurs, de heren H. G. Oele en
V. Seket van het politiebureau Leidse-
plein te Amsterdam naar Oostenrijk
gegaan. Het bovenstaande is het resul
taat van hun onderzoekingen.

De hoofdverdachte

Omtrent de hoofdverdachte F. A. zijn
de rechercheurs nog te weten gekomen,
dat hij zelf ook het slachtoffer is ge
worden van lieden, die hem grote
sommen gelds aftroggelden. De „Ober
forstrat" dr. W. heeft dat gedaan en
voorts een Tyroler boer, die, na van
F. A. ƒ60.000 ontvangen te hebben,
slechts een karrevracht hout, die in
Salzburg als brandhout verkocht werd,
zond. Later heeft F. A. van deze boer
weer 25.000 terug gekregen. Daar had
hij echter de hulp van een zekere G.
voor nodig, die zich ƒ3000.liet be
talen. Ook een boekhouder, R., heeft
dermate met de cijfers gegoocheld, dat
hij tot de verdachten gerekend wordt.

Tenslotte hebben de Nederlandse re
chercheurs verklaard veel medewer
king van de Oostenrijkse justitie onder
vonden te hebben. Men heeft de indruk,
dat langs civielrechtelijke weg nog een
deel van het Nederlandse geld is te
rug te krijgen. Hiertoe zijn reeds stap
pen ondernomen. De vervolging van de
Oostenrijkse verdachten kan slechts in
hun eigen land geschieden, daar uit
levering in deze niet mogelijk is

Het eindcijfer van de P.T.T.-begroting
van 1953 bedraagt 419.312.000. De in
deze begroting tot uitdrukking gebrachte
verwachtingen berusten op de ontwikke
ling van de verkeersomvang, zoals deze
zich in het eerste halfjaar 1952 demon
streerde en welke in het. aleemeen als
gunstig kan worden gekenmerkt.

De automatisering van de telefoon
dienst zou, zo wordt verder opgemerkt,
in een veel sneller tempo kunnen ge
schieden, wanneer het Staatsbedrijf niet
te kampen had met een grote achter-
stad in de gebouwenvoorziening. De
automatische apparatuur van de tele
foondienst en de bij de benodigde ka
belverbindingen behorende versterkap-
paratuur kunnen niet steeds in bestaan
de teiefoongebouwen worden onderge
bracht, in welke gevallen tot het plaat
sen van nieuwe gebouwen moet worden
overgegaan. De wijze, waarop de voor
ziening in de huisvestingsproblemen zal
plaats vinden, beheerst dus in de eerste
plaats het tempo, waarin de automatise
ring van de telefonie zich zal kunnen
voltrekken.