overhandigt voorstellen te Bonn
CHINEZEN IN MOSKOU
Antwoord komt pas over enige
weken na afloop van het
parlementsreces
3 Sovjet-veto 's in
Vieiligheidsraa
Herfst doet
ons huiveren
D
Wat interesseert
u het meest?
Twaalf man nog
steeds geïsoleerd
FOKKER hoopt in twee jaar eerste
„Friendship" gereed te hebben
Hoe de zomer is
geweest
Tot hoofd en hart
Tankauto valt op
wielrijder
Malik blijft in
New York
weer
Half millioen
verduisterd?
WÊm
RUSSISCHE DENKBEELDEN OVER VIER MOGENDHEDENCONFERENTIE
Incidenten bij Bonn
en Remagen
Johan v. Oldebarnevelt
met Duitse DP's
naar Australië
Nederland maakt met turbinevliegtuig goede
kans op de wereldmarkt
Nijmegen stelt blinde
telefoniste aan
Tragisch ongeluk te
Twello
Honderd emigranten naar
Australië
Charley Chaplin
ongewenst
vee riuftKio oefmifcu uujff
Nederlandse toerist te
Lugano gearresteerd
Diefstal in gevangenis
DE WEEK YAN
PORT ARTHUR
ZATERDAG 20-SEPTEMBER 1952
o
76ste JAARGANG No. 25486
Jacob Malik stelt vertrek
naar Moskou uit
Nederlandse emigranten
met Panamees schip
Op ijsberg in Groenland
Reddingspoging met Dakota
op ski's
Het weer in het
weekeinde
Onder oude voorwaarden
Dodelijk ongeval in de
Staatsmijn Hendrik
Radio
Stofzuigers
Televisie
Wasmachines
Wringers
Vioerwrijvers
BONTGEVOERDE JEKKERS
hetpr de bisschop
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr 45, tel 3998
Bijkant. IJmuiden: Bonifaciusstr. 27 tel. 5790
Directie: 0. J. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, >J 6.per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544
Delegatie uit Oost-Duitsland
4>e uit vijf personen bestaande delegatie uit Oost-Duitsland die gisteravond via
Düsseldorf in Bonn is gearriveerd om te trachten de Russische denkbeelden over
een viermogendhedenconferentie over de hereniging van Duitsland ingang te
doen vinden, heeft een onderhoud gehad van precies 21 minuten met Hermann
Ehlers, de voorzitter van de Bondsdag, die de enige officiële Westduitse functio
naris was die de delegatie wilde ontvangen.
voorafgaan aan een conferentie over
een vredesverdrag met Duitsland.
De communistische delegatie heeft
haar intrek genomen in een klein hotel
te Remagen. Zij verklaarden niet eerder
dan de volgende dag de pers te woord
te zullen staan. Uiterlijk morgen moet
zij weer vertrekken, tenzij de ver
blijfsvergunning wordt verlengd. Gis
teravond zijn communisten en anti
communisten in Bonn nog met elkaar
slaags geraakt. Ook voor het hotel van
de Oost-Duitse delegatie is het tot bot
singen gekomen.
De Oost-Duitse parlementaire delega
tie heeft ondertussen gisteravond laat
ook nog besprekingen gevoerd met
West-Duitse parlementsleden. Zij spra
ken met dr. Etzel van de Beierse partij,
die optrad als woordvoerder voor een
groep van ongeveer 15 leden van de
christen-democratische partij, de vrije
democraten en de oppositionele federa
listische unie en zeide te hopen, dat
weldra een groter aantal leden van de
Bondsdag zich met de Oost-Duitse de
legatie zou verstaan. Tezelfdertijd brach
ten drie communistische leden van de
Bondsdag een bezoek aan de Oost-Duit
se afgevaardigden.
Er heeft zich tijdens de tocht slechts
één incident voorgedaan. Toen de dele
gatie in de Russische auto's, die hen
van Düsseldorf naar Bonn ge
bracht hebben op de Rijnbrug bij
Bonn reden, sprongen anti-commu
nistische demonstranten naar voren
en versperden de weg. Zij schreeuw
den kreten als „wij willen niet
onderhandelen met misdadigers", „zorg
dat de Duitse krijgsgevangenen terug
komen" e.d., maar zij werden in een
ommezien verwijderd door de West-
Duitse motoragenten, die het escorte
vormden.
Ehlers was alleen toen hij de delega
tie ontving in het gebouw van de Bonds
dag. De delegatie overhandigde hem
een afschrift van een besluit van de
Oost-Duitse „Volkskammer", inhouden
de een verzoek aan het West-Duitse
parlement de laatste Russische voor
stellen over de hereniging van Duits
land te aanvaarden.
Nuschke, die leider is van de Oost-
Duitse christen-democratische par
tij, vroeg Ehlers, of de delegatie op
antwoord kon wachten. Ehlers ant
woordde daarop dat een antwoord
Pas kan komen na afloop van het
Parlementsreces, over twee weken,
en dat de delegatie maar niet op dat
antwoord moest wachten.
Tn feite kreeg de Oost-Duitse delega
te i'eeds gisteren een antwoord. Dat
antwoord was namelijk vervat in de
goedkeuring door de West-Duitse *e-
gering van de tekst van de Britse, Ame
rikaanse en Franse antwoorden op de
jongste Russische nota inzake de Duitse
kwestie. De drie grote westelijke mo
gendheden zullen, zo blijkt uit hun
teksten, antwoorden dat de volgorde
van de jongste Russische voorstellen
verkeerd is en dat vrije verkiezingen
in geheel Duitsland en de vorming van
een nationale Duitse regering moeten
De Sovjet-Unie heeft gisteravond in
de Veiligheidsraad drie maal een veto
uitgesproken en daardoor de toelating
van Laos, Vietnam en Cambodja, de
drie met Frankrijk geassocieerde In-
doChinese staten, tot de Verenigde
Naties onmogelijk gemaakt. De Rus
sische afgevaardigde, Jacob Malik,
stemde tegen, de tien andere landen,
waaronder ook Nederland, stemden
Voor. Na een lange discussie, die hier
na volgde, werden de rollen precies
omgekeerd en werd de door de Sov
jet-Unie gesteunde aanvraag om het
lidmaatschap van de V.N van het
communistische Vietminh met tien
stemmen tegen een (Rusland) verwor
pen.
De leider van de Russische delegatie
hij de V.N., Jacob Malik, heeft zijn
voorgenomen vertrek naar Rusland on
verwachts uitgesteld. Dit heeft aanlei
ding gegeven tot de veronderstelling,
dat het Kremlin besloten heeft hem bij
de aanstaande zitting van de Algeme
ne Vergadering van de V.N. als zijn
voornaamste woordvoerder te handha
ven.
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen, zal het Neder
landse emigrantenschip „Johan van
Uldebaraevelt'' met 1000 Duitse D.P.'s
haar Australië vertrekken en wel op 14
November a.s. De Nederlandse emi
granten zullen op dezelfde datum, of
"hogelijk een of meerdere dagen later,
Jhet het door de Regering gecharterde
J.anamese schip Fair Sea naar Austra
le vertrekken.
°it lijkt ons wel een merkwaardige
?nS van zaken. Zoals bekend werd de
"Johan van Oldebarnevelt", die tijdens
n viak na de oorlog als troepenschip
sch'6nc* ^eeft, tot speciaal emigranten-
cftip verbouwd en geheel gerestau-
erd. Het schip zal nu naar Bremer-
varen om 1000 D.P.'s op te ne-
dff1' waarna het Amsterdam zal aan-
ho?11 °m de °Pen Patsen, die er dan
int? Z^n' door Nederlanders te laten
Zunmen' h>e Nederlandse emigranten
Sea .^et moeten doen met de Fair
heeft die een slechte accommodatie
in ri Ongeveer 1600 emigranten zullen
de slaaPzalen worden ondergebracht;
in vV®f"tgen ongeveer 300 -
Wact?f n reizen, waarin niet
>,.i, lel aanwezic is. Een de
Een met ski's uitgeruste Amerikaanse
militaire dakota zal zich naar Groen
land begeven om te trachten de elf
Britten en een Amerikaan te redden, die
zich als gevolg van een vliegtuigonge
luk op een 2400 meter hoge ijsberg be
vinden.
Het Amerikaanse toestel heeft zijn
basis te Goose Bay, Labrador, en zal naar
de Amerikaanse basis te Thule vliegen.
Een landing op het ijsplateau wordt uit
voerbaar geacht.
De twaalf mannen bevinden zich in
hun geïsoleerde positie sedert Dinsdag
avond, toen hun RAF-toestel tijdens een
sneeuwstorm neerkwam op het hoge ijs-
plateau.
Het gezelschap op de ijsberg staat in
contact met een vooruitgeschoven post
van een Eritse expeditie, die zich slechts
op anderhalve kilometer van de plaats
van het ongeluk bevindt. Deze Britten
zijn echter niet voornemens om de „ge
stranden" via land te redden. Zij acnten
de afstand tussen de post en de mannen
op het ijsplateau te lang en te moeilijk
en bovendien beschikt de post niet over
de noodzakelijke hondensleden.
De geïsoleerde mannen hadden Dins
dag voor tien dagen voedsel en brand
stof bij zich. Zij zijn bovendien voor
zien van poolkleding om hen te be
schermen tegen de reeds zeer lage tem
peraturen.
De Britse minister van Buitenlandse ZakenAnthony Edenbrengt momenteel
een bezoek aan Joegoslavië, waar hij ontvangen werd door maarschalk Tito. In
het midden Tito's echtgenote Jovanka, waarmee hij ongeveer acht maanden
geleden in alle stilte huwde. Jovanka is Tito's derde vrouw.
(Van een onzer verslaggevers)
Fokker hoopt reeds binnen twee jaar zijn eerste „Friendship" gereed te hebben.
Nederland maakt met dit verkeersvliegtuig met schroefturbines een goede kans
op de wereldmarkt, want in de weinige fabrieken in het buitenland, waar men
thans ook aan een dergelijk toestel werkt, is men de Koninklijke Nederlandse
Vliegtuigfabriek Fokker niet bijzonder ver vooruit in de ontwikkeling. Fokker
heeft daar tegenover het voordeel, dat de F. 27 „Friendship" reeds geruime tijd
bij de technici van de fabriek in studie is, zodat men mag verwachten bij de ver
dere constructie weinig moeilijkheden te zullen ondervinden.
Verder zal Fokker nu ook in belang
rijke mate profijt kunnen trekken van
de overeenkomst met de Amerikaanse
Fairchildfabrieken, die zoals gemeld de
licentierechten hebben verworven va'
alle Fokkerproducten. De Amerikaanse
maatschappij heeft reeds te kennen ge
geven bijzondere belangstelling te heb
ben voor dit eerste na-oorlogse passa
giersvliegtuig van Fokker, dat in het
bijzonder bestemd is „het werkpaard"
van de na-oorlogse burgerluchtvaart, de
Dakota, die nu vrijwel geheel verouderd
is maar nog in alle delen van de wereld
wordt gebruikt, te vervangen. De inte
resse van de Fairchildfabrieken in de
F. 27 „Friendship" en de overeenkom
sten. die Fokker met deze maatschappij
heeft gesloten, zullen de presentatie van
het nieuwe Nederlandse vliegtuig in de
V.S. zeer waarschijnlijk succesvol doen
zijn.
Ondertussen verkeert de „Friendship"
nog steeds in het papieren stadium van
ontwikkeling, maar binnen afzienbare
tijd zal 't project de tekenkamer van Fok
ker verlaten. Met man en macht wordt
thans in de Fokkerfabrieken gewerkt.
Men tracht de tijdrovende werkzaamhe
den, die noodzakelijk aan de constructie
van ieder nieuw type vliegtuig vooraf
moeten gaan, in recordtijd te verrichten.
Ook al weer om de ontwikkeling van de
„Friendship" zo veel mogelijk te bespoe
digen, overweegt de directie van de Fok
kerfabrieken twee prototypen van het
toestel te bouwen. Dit brengt weliswaar
aanzienlijke hogere kosten met zich mee,
kunnen
eens een
Een dezer dagen
*U1 w, ddnwezig is. Een dezer dagen
seri boekingen voor de Fair Sea
boa ®anvang nemen. Het blijft intussen
Maat*i»r de vraaS of de boot 1900
en. volgeboekt kan worden.
De zomer is weer ten einde en de tijd
van de wollen dassen en dure anthra-
ciet breekt weer aanWij krijgen weer
de dagen van stormen en regenbuien en
dat alles omdat de aarde nu eenmaal
om de zon draait en wij thans weer op
een punt komen waar wij verleden jaar
ook waren n.l, 3A van de af te leggen
baan om de koningin van het heelal.
Ja, die zomerHoe hebben wij het
er afgebracht? Bekijk u bijgaand, kaartje
en u ziet dat het aantal werkelijk zomer
se dagen (dat zijn dagen waarop wij een
temperatuur meten van boven de 25 gr.
C.) voor ons kleine landje zeer sterk
verschilt. Het Z.O. van Nederland komt
er het gunstigst af, terwijl de gebieden
onder invloed van de zee zich veel min
der in de warmte hebben mogen koes
teren.
Het aantal dagen dat wij zonneschijn
hebben genoten was overigens bijna nor
maal (616 uur). Als men in Den Helder
woont heeft men geluk, want daar
hadden de bewoners liefst 663 uren zon
neschijn. En wat de regen betreft kun
nen wij vaststellen dat wij meer regen
hebben gehad, dan normaal verwacht
vjerdIn Drente b.v. is er op de 44 van
de 92 dagen regen gevallen, wat de
provincie Noordholland overigens weer
goed maakte doordat het daar 5 pet. min
der regende dan normaal. Het Oostelijk
deel van Nederland heeft ook zijn deel
van het water ontvangen en wel 35 pet.
meer dan normaal.
Een belangrijke verbetering is er het
komende weekeinde niet te verwach
ten. De temperatuur blijft over het ge
hele etmaal belangrijk te laag en zal
ook morgen niet veel hoger dan 12 a 13
gr. C. komen. De talrijke buien, die er
vooral in de kuststreken voorkomen, en
hedenmorgen in Vlissingen 22 mm., op
Ypenburg 19 en te Den Helder 6 mm.
regenval opleverden, zullen nog vandaag
afnemen.
Bij IJsland beweegt zich een de
pressie in de richting van de Noordzee.
Reeds afgelegde
baan
Noq af te
ic liien
LENTE
WINTER
21 Juni
-■«•Sa' W5
ZOMER
HERFST
Hier bevinden wij
onsop23Sept
ZOMERSE DAGEN IN 1952
(met temperaturen boven de25 C)
O 2-5 dagen
5-10
5510-15 1
15-20
111120-25'
25-27'
Haarte
Den Haag
Deze kan iets warmere lucht aanvoeren,
maar minder gunstig is, dat daarbij in
de loop van morgen ook de kans op
regen weer groter wordt. Dit laatste
zomerweekeinde zal dan ook, evenals
tot op heden met de gehele September
maand het geval is, koud en herfstach
tig zijn.
I Beter een vrolijk gezicht met iiv- I
spanning, dan een zuur uiterlijk
zonder moeite.i
maar aan de andere kant zou het de le-
veringstijd aanmerkelijk bekorten.
Naar wij vernemen houdt de directie
van Fokker bij de ontwikkeling van de
lieuwe machine ook nauw contact met
de directie van de K.L.M. Het is echter
nog geenszins zo, dat onze nationale
luchtvaartmaatschappij al bepaalde toe
zeggingen heeft gedaan.
Dank zij de bemiddeling van het
Arbeidsbureau heeft de gemeente Nij
megen de negentienjarige mej. Annie
Cornelissen aangesteld als telefoniste,
die, hoewel blind, de gemeentelijke te
lefooncentrale zal bedienen.
Vrijdagavond fietste de 62-jarige heer
Van Essen uit Deventer in de Voorder-
steeg in Twello, gemeente Voorst, ach
ter een groentenwagen, die daar moest
uitwijken voor een tegemoetrijdende
tankauto, geladen met petroleum. De
heer Van Essen had deze auto niet zien
naderen en liet zich, toen hij zag, dat
hij niet meer kon uitwijken, in een
droge sloot vallen. De chauffeur v?.n de
tankauto wilde nog uitwijken, doch zijn
voertuig is daarbij gekante).! en boven
op de heer Van Essen terecht gekomen.
Deze werd verpletterd. De man was op
slag dood.
Tot grote verrassing niet alleen voor
zijn omgeving, maar ook voor hem zelf,
heeft Jacob Malik, de Russische verte
genwoordiger bij de Veiligheidsraad,
opdracht gekregen in New York te
blijven. Dinsdag zou hij naar Europa
terugkeren en zijn opvolger, Zorin, is
al enige tijd in New York. Men meent,
dat de Chinees-Russische besprekingen
in Moskou tot nieuwe vredesvoorstel
len voor Korea hebben geleid. Deze
kan Malik tijdens de komende Alge
mene Vergadering van de V. N. beter
verdedigen, daar hij over een grotere
N. O.-ervaring beschikt dan Zorin.
De juiste beweegreden voor Malik's
blijven is echter niet bekend.
De commissaris voor de emigratie,
mr. ir. B. W. Haveman, heeft Vrijdag
avond voor de radio in de regeringsuit
zending „verklaring en toelichting" o.m-
medegedeeld, dat de ongeveer honderd
emigranten, die met hun gezinnen voor
vertrek gereed waren toen de nieuwe
immigratie-regeling met Australië in
werking trad en hem schreven, dat zij
niet konden wachten omdat zij reeds
waren „opgebroken", alsnog onder de
oude voorwaarden zullen kunnen ver
trekken- Zij ontvangen hierover binnen
twee weken nader bericht.
Charley Chaplin, die te Londen ge
boren en nog steeds Brits onderdaan is,
was per „Queen Elizabeth" uit New
York vertrokken naar Groot-Brittannië,
om aldaar de eerste vertoning van zijn
nieuwste film „Limelight" bij te wonen.
De Amerikaanse procureur-generaal,
James McGranery, heeft thans mede
gedeeld, dat hij een onderzoek zal doen
instellen of Chaplin, bij terugkeer naar
de Verenigde Staten, kan worden toe
gelaten. (Charley Chaplin is beschul
digd van het koesteren van communis
tische sympathieën).
In de ondergrondse werken van
Staatsmijn Hendrik is de 28-jarige
houwer J. Kamphuis uit Brunssum ge
troffen door een uit 'het dak vallende
steen. Hij overleed vrijwel onmiddel
lijk. K. was gehuwd, doch had geen
kinderen.
Advertentie
P n p r Q NATIONALE PRODUCTEN
LnilLW VAN WERELDNAAM
Verlang dit merk ran Uw handelaar1
Verwachting tot Zondagavond:
Aanvankelijk zwakke, later matige
tot krachtige wind tussen West en
Zuid. Vannacht plaatselijk nacht
vorst. Morgen overdag half tot zwaar
bewolkt met enige regen en onge
veer dezelfde temperatuur ais van
daag.
ZONDAG:
Zon: 6.24—18.41. Maan: 8.59—18.50.
MAANDAG:
Zon: 6.26—18.39. Maan: 10.16—19.07.
Advertentie
BaRTEUORISSTRAAT 20 TEL. 13439
Volgens A. F. P. heeft de politie te
Lugano een Nederlandse toerist gearres
teerd, die in het hotel, waar hij lo
geerde, een schuld van f 1200 had.
Bij nader onderzoek bleek, dat deze
toerist in Nederland gezocht werd we
gens oplichterij, waarmee, volgens de
politie, aldus A.F.P., een half millioen
gulden gemoeid zou zijn.
De 29-jarige inwoner van Wierden L.
B. had de poort van het Huis van Be
waring te Almelo, waar hij in verband
met een diefstal drie maanden had door
gebracht, nog maar nauwelijks verlaten,
of hij werd weer gearresteerd. Ditmaal
ook als verdacht van diefstal, gepleegd
in de gevangenis waar hij vertoefde.
De Wierdenaar werd thans in verzeker
de bewaring gesteld op grond van dief
stal van speelgoed, dat in de gevange
nis vervaardigd werd. Dit speelgoed
werd door de gedetineerde, die overdag
buiten werkzaam was, meegenomen naar
het werkobject en daar verstopt. De
Wierdenaar pleegde deze diefstal in sa
menwerking met een zekere J. uit Rijs-
sen, die onlangs uit de gevangenis ont
slagen werd. Ook hij werd thans op
nieuw achter slot en grendel gezet.
Mr. D. U. Stikker, die benoemd is
tot Nederlands ambassadeur te Lon
den, zal zijn geloofsbrieven aan Ko
ningin Elizabeth aanbieden na 15 Oc
tober, wanneer H. M. van haar reis
naar Schotland in Londen zal zijn
teruggekeerd.
e eerste resultaten van de Sino-
Russische besprekingen, die nu
ai een maand lang in Moskou
gehouden worden, zijn Maandag door
het persbureau Tass wereldkundig ge
maakt. Het Kremlin heeft zich echter
slechts over twee kwesties willen uit
spreken, hoewel men op goede gronden
kan aannemen dat in de hoofdstad van
de Sovjet-Unie over heel wat meer
problemen is en wordt onderhandeld.
De twee punten die in het communiqué
wel worden aangeroerd hebben beide
betrekking op een verdrag dat in Febr.
1950, na een conferentie die drie maan
den geduurd had, werd gesloten tussen
Stalin en Mao Tse Tung. In dat verdrag
werd o m. vastgesteld dat de onder Rus
sisch beheer staande Changchung-spoor-
weg die China met Rusland verbindt, aan
Peking zou worden teruggegeven na het
tot stand komen van een vredesverdrag
met Japan, of anders uiterlijk eind 1952.
Ofschoon het vorig jaar te San Fran
cisco tot stand gekomen vredesverdrag
niet door China en Rusland is onder
tekend, zou dus toch de overdracht van
de Changchung-spoorweg binnen en
kele maanden moeten plaats hebben.
In het verdrag van 1950 werd ook be
paald dat de Russen vóór het einde van
dit jaar de belangrijke vlootbasis aan
de Gele Zee, Port Arthur, zouden te
ruggeven. Zowel de Chanchung-spoor-
weg als Port Arthur waren door Mos
kou verworven bij de geheime inter
nationale conferentie die in Februari
1945 te Yalta heeft plaats gevonden.
De Chanchung-spoorweg zal nu in
derdaad door de Russen aan China
worden teruggegeven, zo is Maandag
bekend gemaakt en op dat punt hebben
zij zich dus aan de twee en een haif
jaar geleden gemaakte afspraak ge
houden. De overeenkomst inzake Port
Arthur wordt evenwel in zoverre ge
wijzigd dat deze haven nu eerst weer
in Chinese handen zal komen wanneer
zowel China als Rusland een vredes
verdrag met Japan gesloten zullen
hebben. Dat komt in de practijk dus
hier op neer dat de Russen zich voor
lopig op dit strategisch zo belangrijke
punt zullen handhaven.
Over de kwestie-Port Arthur is
Maandag in Moskcu een briefwisseling
gepubliceerd tussen de premier en mi
nister van Buitenlandse Zaken van
China, Chou En-lai, en de Russische
minister van Buitenlandse Zaken, Andrei
Vishinsky. In die correspondentie wordt
door de Chinese minister aan zijn Rus
sische collega verzocht de Sovjet-troe
pen voorlopig nog niet te doen terug
trekken uit Port Arthur, welk verzoek
dcor Vishinsky in zijn antwoord wordt
ingewilligd. Die briefwisseling is voor
twee interpretaties vatbaar. Men is ge
neigd te veronderstellen dat de Chi
nese delegatie in Moskou te horen heeft
WMslsP
De premier en m'inister van Buitenlandse Zaken van China, Chou En-lai (geheel
op de voorgrond), toen hij in Februari 1950 na de ondertekening van een ver
drag met Rusland terugkeerde van een bezoek aan de graftombe van Lenin
(het gebouw op de achtergrond). Op het ogenblik houdt Chou En-lai weer
besprekingen in Moskou, waarvan de eerste resultaten Maandag bekend
geworden zijn.
gekregen dat de Russen voorlopig niet
van plan zouden zijn om Port Arthur
te verlaten en dat bijgevolg de Chinezen
zelf maar het initiatief hebben geno
men om hun figuur te redden. Men zou
dan dus kunnen spreken van een Chi
nese nederlaag. Een andere uitleg is
ook denkbaar; Inderdaad hebben de
Chinezen de Russen van een begin 1950
aangegane verplichting ontslagen, maar
men moet niet vergeten dat eerst en
kele maanden later de oorlog in Korea
begonnen is en dat die oorlog van zo
groot gewicht is geworden als men in
1950 nooit had kunnen voorzien. In die
Koreaanse oorlog ontvangen de Chine
zen belangrijke steun van Rusland, die
zij dan ook niet missen kunnen. Port
Arthur ligt slechts 300 km. ten Westen
van Korea. Men kan zich nu voorstel
len dat de Chinezen hun bondgenoten in
de Koreaanse strijd, althans zo lang
die strijd nog voortduurt, liever niet
uit deze vlootbasis zien heengaan. Het
is dus mogelijk dat de gepubliceerde
correspondentie tussen Chou En-lai en
Vishinsky een juiste voorstelling van
zaken geeft en dat de Russen inderdaad
op verzoek van Peking in Port Arthur
zullen blijven.
Intussen geldt voor de Maandag in
Moskou vrijgegeven documenten wat
men van zoveel officiële Russische pu
blicaties kan zeggen: Zij zijn niet al
leen interessant om wat er in staat;
belangwekkend is ook wat er niet in
staat.
Als Chou En-lai alleen naar Moskou
gekomen was om over de twee ge
noemde punten te onderhandelen had
hij geen delegatie behoeven mee te
nemen bestaande uit vijftien vooraan
staande regeringsvertegenwoordigers en
militaire autoriteiten. Dan had hij het
wel met wat minder adviseurs afge
kund. Het is dan ook duidelijk dat nog
over heel wat meer kwesties is ge
sproken dan over de Changchung-
spoorweg en Port Arthur. Het commu
niqué dat deze week in Moskou het
(Van een bijzondere medewerker)
Vindt u 't erg onbescheiden, dat we
ons met zo n rechtstreekse vraag
tot u richten? U kunt natuurlijk
antwoorden dat het geen mens precies
aangaat wat u het meest interesseert.
En met dit antwoord zoudt u gelijk
hebben wanneer de vraag was ingege
ven door doodgewone nieuwsgierigheid.
Maar zo ligt het deze keer niet. U
moogt ons geloven: u zelf bent het die
onze belangstelling in deze vraag voort
durend prikkelt. We horen tot die cate
gorie van mensen, die nogal eens wor
den gevraagd om op een vergadering
of ontwikkelingsavond eens iets te ko
men vertellen We zijn dus zoiets als
een middeleeuwse minstreel, al wer
ken we dan ook zonder luit en al ver
tellen we geen ridder-romans of hel
densagen. We doen dit werk het hele
jaar door, maar toch wel zeer speciaal
gedurende de wintermaanden. Ergens
op en in ons bureau zwerven nu al
weer een veertigtal winterprogram-
ma's van allerlei verenigingen en op
elk van deze prijkt wel ergens onze
naam temidden van tientallen andere
ons bekende en onbekende namen. Het
lezen van die winterprogramma's nu,
is de directe aanleiding tot onze be
langstellende vraag: ..Wat interesseert
de mensen nu eigenlijk het meest?"
Het is natuurlijk dwaasheid te gaan
praten over dingen, die geen mens in
teresseren. en er zijn maar heel weinig
mensen die een zo totale belangstelling
in 't leven weten op te brengen, dat ze
zich welhaast overal voor interesseren.
En toch hebben de besturen van al die
verenigingen veelal een serie onderwer
pen bij elkaar gebracht, die een orden
telijk mens doen duizelen. We vragen
ons soms af of het daar ook niet een
beetje aan ligt, dat over het algemeen
de vormings- en ontwikkelingsavonden
van onze sociale organisaties maar zo
matigjes worden bezocht. Voor de ko
mende winter wordt aan katholiek Ne
derland een ontwikkelingsprogramma
geboden, dat speciaal zal handelen over
de gevolgen, die het Herstel van de
Kerkelijke Hiërarchie in 1853 heeft
gehad Wie zich enigszins voor geschie
denis interesseert zal dit bericht met
een zekere blijde instemming begroe
ten. want zonder twijfel zal op menige
spreekavond een catalogus worden
opengelegd van beroemde namen uit
de katholieke historie van de laatste
eeuw. Broere en Le Sage ten Broek,
Alberdingk Thijm en Schaepman,
Heydenriick en Nolens en zo vele an
deren zullen weer ten tonele verschij
nen als de onversaasde strijders voor
een vrijheidsrecht, zolang door de ka
tholieken gemist. De zwart-wit tekenin
gen van sociale verdrukking en bevrij
ding zullen worden afgewisseld met
beschouwingen over culturele op- en
neergang. Huidewoorden zullen klin
ken en dankbetuigingen over het groot
se dat door onze voorouders werd ge
wrocht.
Maar ondertussen kruipen da
werkloosheidscijfers weer om
hoog en is de woningnood een
beangstigend probleem. De armoede in
vele gezinnen van arbeiders, kleine boe
ren en kleine middenstanders zal bij
menigeen de zucht ontlokken: Ja, ja,
het is mooi geweest, ze hebben het best
gedaan. Maar hoe moet nou die belas
ting betaald worden? Hoe kan ik de
studiekosten van onze Jmr opbrengen?
Wanneer zal ik eindelijk eens van de
schuld bij de kruidenier af zijn?
En het bestuur van de K.V.P. maar
piekeren over een stembusuitslag, die
allesbehalve bevredigend was. En de
grote sociale organisaties maar discus
sieren over sociale eendracht en de
sprekers maar staan voor praktisch lege
zalen O ja, zo nu en dan hebben we
nog wel eens de heerlijke voldoening
in kleine en in grote plaatsen te mo
gen staan voor honderden mensen te
gelijk, en aan de sfeer in de zaal te
mogen voelen, dat er nog belangstelling
leeft voor diepere waarden, dat er nog
enthousiasme is voor de katholieke
zaak. Maar dat zijn de uitzonderlijke
gevallen. Regel is, dat van de 500 uit
genodigde personen er misschien 30 of
40 komen. Waar zit 'm dat toch in?
Geeft u ons sprekers eens antwoord.
Wij allen, die het voorrecht hebben
met u te mogen praten, wij bedoelen
u toch in te lichten over dingen die uw
wezenlijk belang raken. Ofwel wij zou
den van u willen horen, wat we niet
goed doen. Er wordt veel geklaagd en
gemopperd en als daar reden toe is,
vooruit dan moogt u het niet laten.
Maar kom dan tenminste die redenen
vertellen. Doen de sprekers te geleerd?
Zoals Poels eens verzuchtte, dat Ne
derland niet begreep wat het aan de
katholieke standsorganisaties kan heb
ben, zo zouden wij hier de zucht wil
len slaken, dat Nederland niet begrijpt
wat het hebben kan aan die prachtige
gelegenheden om met elkander, niet al
leen van gedachten te wisselen, maar
om daardoor te komen tot het diepere
inzicht van het wezen der dingen. We
zijn er allang overheen, dat we met
schrik voor een ontwikkelings-seizoen
stonden met de wetenschap weer zo
vele avonden zovele contacten te gaan
missen. We namen en nemen er vrede
mee dat'het maar kleine groepen zijn
die zich wezenlijk interesseren, maar
tot alle overige richt zich onze vraag,
zegt ons wat u het meest interesseert,
opdat we met u samen kunnen uit
maken of uw interesse-richting voldoen
de gezond is, en dus, of er aan beant
woord kan worden..
KERKEN BOUWEN f
licht heeft gezien zwijgt bijvoorbeeld
over het verstrekken van leningen
door Rusland aan China, terwijl kan
worden aangenomen dat de Chinese
delegatie dit onderwerp wel degelijk
ter sprake heeft gebracht; want voor
de wederopbouw van het land van Mao
Tse Tung is meer steun van de Sovjet-
Unie nodig dan de armzalige driehon
derd millioen dollar die bij het verdrag
van Februari 1950 aan Peking zijn toe
gewezen. Voorts wordt in het commu
niqué ook geen melding gemaakt van
de dichtbij Port Arthur gelegen haven
stad Dairen, die eveneens in Russische
handen is. Men kan daaruit afleiden
dat de Russen ook Dairen voorlopig
niet zullen verlaten.
De besprekingen zijn overigens niet
beëindigd en wellicht worden wij dus
nog met een tweede officiële bekend
making verrast. Een bekendmaking
waaruit wij dan onder meer iets hopen
te vernemen over Russische leningen
aan China.
