Door internationale uitwisseling van gegevens is vogeltrek in kaart gebracht 1 S| Geen vrees meer voor kabinets crisis in Indonesië IETS OVER VERKOUDHEID D' E' Inwisselbaarheid der valuta s uiteindelijk doel IVOROL Zaligverklaring van Keker Karei H Vervelend is dat fliïlEA ïrir Millioenen vinken en spreeuwen trekken over Nederland Emigratie wet overtreden KOLENZEEF ALS YINKENBAAN Regeringspartijen sullen een nieuwe motie indienen FIN ANCIEN EN Reeds vele gebedsverhoringen ZATERDAG 11 OCTOBER 1952 PAGINA 9 Duizend spreeuwen werden per K.L.M.- vliegtuig uit de vliegrichting gebracht Ztvare boete voor een filmavond Veemarkt van Doetinehem t.b.c.-vrij kiturgische weekkalender Crèdo- h' H Peui8rM3ifif,;ZOndag' Medisch standpunt De beste mondhygiëne! Deze week: Perspectieven voor Int. handel Het warmste op m'n bed na: een haard-kachel van de Indonesië wil neutraal blok tot stand brengen Dr. Subardjo bezoekt Arabische landen Vijf arrestaties in Groningen Veschillende delicten Hoe vinden vogels de koers MM -% - y L' x VVa 'V' <1i; A- (Van onze speciale verslaggever) TT 7 ij zijn jaloers op de vogels. Want telkenjare, wan- Vy neer in West-Europa de bomen hun zomerse bla- der en last afschudden, wanneer Zuid-W ester stor- ™en over de landen jagen en mistroostige regens meevoe- Jn: wanneer schrale Oostenwinden het IJzeren Gordijn °orbreken, om hier een Siberische koude te 'importeren, «oan jjig vogeIs op trek. Gedreven door een zeldzaam in- tijjcj zoeken zij elk jaar opnieuw een klimaat, dat voor aen geschikt is om de winter door te brengen. Wij hou- r^n ook niet van de winter. En nu zullen wij niet zoals miUioenen' spreeuwen Zuid-Engeland voor onze overwin- teriy Tlng kiezen, maar wij zouden al zeer tevreden zijn wan neer wij elke Septembermaand naar Afrika konden vliegen °hi niet voor het voorjaar in dit kille land terugte keren. Daar wij echter pretenderen een redelijk wezen te zijn, moeten wij een bepaalde verantwoordelijkheid torsen en die belet ons eenvoudig om een half jaar lang dit barre klimaat te ontvluchten. Daarom moeten wij volstaan met het weemoedig naturen van de enorme zwermen vogels, die in deze weken onophoudelijk over ons land trekken, op zoek naar mildere oorden. Wij kijken dan met andere ogen dan de heer A. C. Perdeck, maar die is dan ook lei der van het „Vogeltrekstation Texel", en mocht ook hij een zekere jalouzie ten opzichte van de vogels koesteren, hij zal deze moeten verdringen door de zuivere wetenschappe lijke interesse, welke hij voor deze dieren bezit. Hij is in Nederland een van de weinigen, die zich qualitate qua bijna uitsluitend met de studie van de vogeltrek bezig houden. Advertentie u cm? Verhoogt het aanzien van Uw Jenden. Altijd gaaf, zacht en .welverzorgd - de Hamjimelis dte het *m doo» ha\°°r de Amsterdamse kantonrechter VaJ, iich Vrijdagmiddag de eigenaar een transportbedrijf te verantwoor- tie'Jyegens overtreding van de Èmigra- On rechter legde ƒ1000.boete °e eis was ƒ1500.— boete. VeHerd®chte had in een dagblad een ad- tar.t geplaatst waarin hij adspi- een1 "Migranten opriep te komen op ovfL 0r hem georganiseerde filmavond •land ana<*a, Australië en Nieuw-Zee- filJ?' Hij zou na het vertonen van de het een en an<-ler verteilen over bied Verv°er van bagage naar die ge- b)e n en de oplossing van dit pro- stem IHaar hij had hiervoor geen toe- t0J^"bing van de Overheid en de kai> aVo^ter vroeg hem of hij de film de] Hvter uit philantropische ge- 0p eas had georganiseerd of omdat hij fcfoh wijze adspirant-epaigranten va eerde té lokken hem het vervoer °ntt bagage op te dragen. Verd. 0Vg dit laatste. Hij meende dat de 6ot;3eid in deze kwestie te weinig optrad. echt6 ambtenaar van het O.M. haalde aarier.de bepaling in de Emigratiewet ttip' die verbiedt zich zonder vergun- ze t Van de Overheid op .enigerlei wij- ïn hengen in emigratieregelingen. kantonrechter meende dat aan het o .- ^idd u'-1 acties als van verdachte on- toe,T„ l'jk een beslist halt meet worden ^geroepen. hg Veemarkt te Doetinehem, de groot- rn6^Van de provincie Gelderland, zal z'jti ltlgan§ van 1 November tbc-vrij ëeep Hit houdt in, dat na deze datum Oogt; ®ageerders meer op de markt te gcVo '!t^eru zullen mogen worden aan- l;c'' Bovendien zal het na 1 No- dier 6r verboden zijn niet-tbc-vrije tet..J"'!i in Oost-Gelderland te vervoeren. Ni vijl veehouders hun reageerders voor °Ve«iber moeten hebben opgeruimd. ?biksl°AG 12 October: 19de Zondag na hgern 4 Mls v. d. dag; 2 tot alle hei- tOi, "aar keuze; (Utrecht, Haarlem; rievuM dus): Credo; prefatie v. d. H. - bAA?n «eW: groen. ri Mi» komng Eduard, belij- baar Os justi; 2 tot alle heiligen; 3 OjMoyApe; gewone prefatie; wit 5*; m H. Callixtus, Paus, marte- le«; diligis; prefatie v. d. Aposte ls Dj^j!9AG: H- Teresia v. Avila, maagd; öONDFRn1; SeWOtle prefatie; - wit. °gnOVi- 9 v B- Hedwig, weduwe; Mis gew'^1 ,alle heiligen; 3 naar keu- P°sch Rnpr Pretatie; wit. Utrecht, Den o erk:7"ont, Kerkwi-iding. v. d. eigen Hedwio?rr? I' <in Belezen Missen: V'tB Credo; gewone prefatie; CoqueJr)AO: H. Margaretha Maria Ala- 85ohne Rp°reerfXf J Mis^TpFrefaU?:„H. evangelist; eigen rood. 20ste Zondag na i^eirus- trv+ v, --«»)» Mis v. d dag; loots; (Utrecht nln Df plantln8 des Ge- kerkwijding' 4 Vom-tni fCl1' R°ermond: 3 fatie v ri h AVooitPlanting)Credo- pre- Misd tot ?ooUn}di!heid: ^oe".P5f- «obed v. d Zonri=„P ?n^ des Geloofs: 2 hink.'t A<J 19 October- or lrir,+,...rUS- 3 tot Voortr,! Roermond: 4kerkwUdTng) evangelie v r1' 7 H-, Drievuldighefd; igene v. d. Zondag; paars. In het begin van deze eeuw zo heeft de heer Perdeck ons verteld zijn de Duitsers als eersten begonnen met het onderzoek op grote schaal van de vogeltrek. Zij hadden daartoe volop de gelegenheid op de beroemde vogel eilanden Helgoland .;en ;Ro.sjte bij Kar, t-.ingShérgen. Dit onderzoek iieeft rnin of meer de stoot gegeven tot 'Wetenschap pelijke studie elders in de wereld en dus ook in Nederland, waar velen zich. aanvankelijk uit liefhebberij, op de ob servatie van de vogeltrek gingen toe leggen. In de eerte "jaren Was deze studie ge grond op een speculatieve basis. Er be stonden vele theorieën over de trektijd, maar geen van deze opvattingen was door practisChe ervaringen getoetst. Fei telijk wist men er helemaal niet veel van. Men is daarom begonnen met nauw keurig waar te gaan nemen hoe de trek over een bepaald gebied verloopt. Voorts ging men vogels vangen om ze te ringen teneinde later te kunnen constateren waarheen zij zijn gegaan én waarvan daan zij komen. Om deze activiteiten in Nederland te verrichten is in 1931 door partulieren de Stichting „Vogeltrek'station Texel"' óp- gericht, welke stichting uit gelden, af komstig van donateurs en een subsidie van het Rijk wetenschappelijk vogel- kundig onderzoek laat verrichten. Deze naam berust feitelijk op een vergissing, want aanvankelijk nam men aan dat voor de observatie van de trek het eiland Texel het beste punt was. Toen daar eenmaal een waarnemingskwartier was gevestigd, bleek dat de keuze van dit eiland niet, zo heel gunstig was. Thans vindt men het Vogeltrekstation dan ook ondergebracht in het Zoölo gisch Laboratorium in Leiden. De eerste wetenschappelijke leider van het station, dr. W. H, van Doboen, is begonnen met het doen van waar nemingen op grote schaal over gehcej Nederland. Hij werd daarbij terzijae gestaan door een grote schare van enthousiaste liefhebbers, die graag uren achtereen de gedragingen van de vogels op trek bekijken. Er bestonden over de wegen waar langs de vogels trekken, twee ideecn. De een meende dat de vogels langs be paalde, vaste en betrekkelijk smalle „luchtwegen" vliegen. Anderen echter stelden vast dat zij zich voortbewogen over een heel breed front en wanneer zij een kustlijn bereiken, zich daarlangs laten voortstuwen, omdat zij niet onmid- delijk de zee over durven. Laten we vooropstellen, dat wij, spre kend over de trek over Nederland, het voornamelijk hebben* over vinken en spreeuwen, daar deze dieren overdag het meest over ons land komen. Dr. v. Dobben heeft door jarenlange waar*t> mingen kunnen bewijzen, dat de laat ste van deze twee stellingen de juiste is. Toen dit eenmaal bekend was, kon men on de details van deze algemene stelregel gaan letten. Daartoe gingen en gaan nog steeds vele vogelliefhebbers kamperen in die delen van ons land, waar de trekgoed te zien is, om vast te stellen in hoeverre de windrichting, ■ike® wèer .jsh andere soortgelijke facto- ,n§| van invloed zijn op de trekrichting. Een andere vraag, die uit weten schappelijk oogpunt beantwoord moet worden is: waarheen gaan de ver schillende vogelsoorten, waar komen ze vandaan en hoe bepalen zij de richting van de trek. Het antwoord op het eerste deel van deze vraag is minder moeilijk dan dat op het twee de deel. Immers door internationale uitwisseling van waarnemingen, kon vrij spoedig in kaart worden gebracht waar de onderscheiden soorten zich 's zomers en waar zij- zich 's winters ophouden. Daartoe worden overal ter wereld jaarlijks tienduizenden vogels geringd. Tenslotte ging dan ook voor het vogeltrekstation tenminste alles zich concentreren rond de vraag: „hoe bepalen de vogels hun vlieg richting, hoe houden ze die vast, kortom, hoe oriënteren zij zich? Men vraagt zich af of de vogels van hun broed- of geboorteplaats af een bepaalde kompas-richting kiezen, die constant volhouden en dan vanzelf elk jaar opnieuw op dezelfde plaats te recht komen; dan wel of de vogels weten waar ze heen moeten en die plaats ook zullen vinden, waar ter we reld Ze ook worden gezet. Teneinde hierover positieve gegevens te ver krijgen, heeft de heer Perdeck een dui zendtal spreeuwen gevangen, geringd en ze per K.L.M. uit de normale trek richting weg laten voeren. Hij zond ze hiertoe naar Bazel en Genève. Opval lend was dat de jonge vogels, die ge scheiden van de anderen waren ver voerd in Z.W.-Frankrijk en N.-Spanje werden teruggevonden, terwijl zij naar Engeland hadden moeten vliegen. De oudere spreeuwen werden teruggevon den in de richting van Engeland. Deze proef toonde aan, dat de jonge spreeu wen een bepaald, instinctmatig ingege ven kompas-richting inslaan, terwijl de oudere, die al meermalen in Enge land hadden overwinterd, dat land weer opzochten. Om dié 'vogels te vangen en te ringen is een vangbaan, een zgn. vinkenbaan 7,-odip. In ons land vinden wij die in Loosduinen. De principen van zo'n vinkenbaan zijn al een paar honderd jaar oud. Reeds in de 16e en 17e eeuw teerden met een dergelijke baan duizen den vogels gevangen. De goede burgers uit die dagen dreven handel in die beestjes, stopten ze in kooitjes of aten ze gewoonweg op. De 18e eeuwse Lou Cornelis van Lennep was een bekend vogelvanger. In de dagboeken, die hij over die liefhebberij heeft bijgehouden kan men lezen dat hij op een dag 1330 vink en keepen ving. Dat was veel. In antwoord op de debatten in het Indonesische parlement over het defen siebeleid heeft sultan Hamengku Buwo- no gisteren zijn eerder gedaan voorstel herhaald,, n.l. dat er een staatscommis sie zal worden ingesteld voor een on derzoek naar de defensie-aangelegenhe den, het voortbestaan, der Nederlandse militaire missie en. andere zaken. De sultan drong aan op een diepgaande be studering van deze vraagstukken alvo rens er bepaalde stappen zouden wor den genomen. Het kan immers, zei hij, niet de bedoeling zijn, veranderingen aan te brengen, alleen maar uit zucht om veranderingen te verkrijgen. Het instellen van een Staatscommissie achtte hij de beste oplossing om tegemoet te komen aan alle wensen met betrekking tot de verbetering van leger en defen sie. De zes regeringspartijen (Masjumi, P. N. I., Partai Katholik, Parindra,, Par kindo en Partai Buruh) zullen nu in de volgende zitting van het parlement een nieuwe motie over het defensiebe leid indienen. In kringen van het parlement ver luidt, dat Baharuddin het voornemen heeft zijn motie van wantrouwen in zo verre te wijzigen, dat het woord „wan trouwen" uit de tekst zal verdwijnen. In politieke kringen te Djakarta is men van mening, dat de vrees voor een kabinetscrisis door deze ontwikkeling van zaken thans geen grond meer heeft. Tijdens een waarneming in de duinen bij Scheveningen werden in één uur tijds ru'im 20.000 spreeuwen oP trek geteld. Maar men nam het toen niet zo nauw. Had men een groep vogels onder een net gevangen dan hoefde men ze -maar dood te knuppelen om ze op te kun nen eten! Zo'n vinkenbaan doet ons herinneren aan onze jeugd, toen wij mussen vingen onder een kolenzeef. Die werd scheef gezet door er een stokje onder te plaat sen. Was een mus zo brutaal om onder de zeef te gaan zitten, dan werd het stokje weggetrokken het dier was ge vangen. Een vinkenbaan is voor ons die kolenzeef, gecompleteerd met veel be denksels van menselijk vernuft. De baan wordt loodrecht op de trek richting gezet. Men bouwt er een keetje bij, waaruit alles bediend kan worden. Men werpt dan een aarden walletje op en plaatst daar dorre tak ken in. Het aldus omheinde gedeelte noemt men de „druip". Waarom, dat weet men zelf niet. Daarin worden lok vogels gezet. De zangvogel is een heel belangrijk lokvogeltje. Om de diertjes aan het zingen te maken schroeide men vroeger hun oogleden dicht. Daardoor zaten ze voortdurend in het donker en kwam hun zangdrift los. Zo wreed is men niet meer. Men heeft een methode uit gevonden om bepaalde vogels in de waan te brengen, dat de herfst het voor jaar is, zodat zij thans op zang zijn. In kooitjes hangen die zangertjes overal op de baan. Andere vogels doet men een tuigje om en laat men. aan een lijntje rondwandelen. Weer anderen worden gewend op een stokje te zitten. Dat stok je wipt men dan op en neer, waardoor de vogels steeds omhoog fladderen en weer neerstrijken. De overtrekkende vogels laten zich door deze collega's lokken en wanneer zij in de „druip" zit ten trek de heer Perdeck een net over ze heen. Dat deed men honderden jaren geleden al precies zo. Op die manier vangt de heer Perdeck rond twaalfduizend vogels per jaar. Een duizendtal houdt hij appart voor zijn verplaatsingsproef en de rest ringt hij. Erg blü zal hij zijn, wanneer hij van die 12.000 ringetjes 1 of 2 proeent terug krijgt en op die kleine 200 hem toege zonden ringetjes moet hij de streek be palen waar de vogels naar toe zijn ge gaan en zjjn overige conclusies aflezen. Het is een moeilijk, maar interessant werk. Uit liefde voor de wetenschap gaat de man tijdens de trek elke mor gen om 5 uur op stap. Hij weet, dat zijn werk geen toegepaste waarde heeft en daarom krijgt het vogeltrekstation maar weinig geld. Donateurs kan het nog vol doende gebruiken. (Van onze medische medewerker) e oude Romeinse wijs geer Seneca schreef in ,,De Providentia" de volgende dreigende maar niettemin waarachtige voor spelling neer: „De man die altijd glazen vensters heeft gehad om hem voor tocht te beschermen, wiens voeten warm zijn gehouden door hete omslagen die van tijd tot tijd vernieuwd werden, wiens eetvertrek op tempe ratuur is gebracht door een hete luchtstroom onder de vloer en langs de wanden, die man loopt groot gevaar als hij door een zacht briesje wordt aangeraakt". Ware dit artikel titelloos gebleven, dan toch wist U nu, dat ik deze week een verhaal rondom de verkoud heid ga weven. Seneca was een wijs man. Daarom alleen al is het een genoegen hem aan U, voorzover nodig, voor te stellen. Seneca was ook een modern man. Niet zo zeer omdat hij spreekt van glazen vensters en paneel verwarming, want die zijn zo oud als de weg naar Rome in de nadagen van Pilatus. maar wel omdat hij o.a. een onvergankelijke waarheid over het ontstaan van de verkoudheid uit zijn pen liet vloeien. De mens, die zichzelf op de door Seneca getekende wijze in de watten laat leggen, loopt inderdaad gevaar de een of andere verkoudheid op te lopen, nog afgezien van de omstandigheid, dat de angst om een verkoudheid te krijgen een voorbeschikken de factor e r b ij is. Kou op de neus, kou op de keel, kou op de ogen, kou óp de lon gen, de maag, da gewrichten, slechts een kleine hoeveel heid bloed met voedingsstof fen. het achterliggende weef sel komt in een toestand van hongersnood te verkeren en wordt daardoor zeer gevoe lig voor schadelijkheden. Het ongeluk van een ontsteking ligt dan in een klein hoekje. de blaasalles wat in de wandeling „kou" wordt ge heten, berust op een soort ontsteking. Weefsel zal ge makkelijk ontsteken indien de voeding daarvan gebrek kig is en deze voeding is voornamelijk afhankelijk van de doorbloeding van dat weefsel. De doorbloeding is op haar beurt afhankelijk van de doorgankelijkheid van de vaten. Nu zijn we weer terug bij de ,,kou". Afkoeling heeft namelijk sa mentrekking van de haarvaat jes tengevolge, ongeveer op dezelfde wijze als een klu wen viswormpjes samenbalt bij aanraking. Vanzelfspre kend passeert er door de dichtgeknepen bloedvaatjes en verkoudheid voorko men is niet eenvoudig. Het gaat erom elke vorm van langzame afkoeling te vermijden. Men zette zich daarom niet neer in een voortdurende luchtstroom en ook niet geruime tijd in een koud vertrek, zeker niet wanneer men warm of be zweet is. Het is raadzaam om 's winters juist de stu deer- huis- en badkamer te verwarmen boven 65 gr. F. en deze temperatuur constant te houden. Bovendien is het onverstandig als maar heen en weer te schieten tussen ruimten, waarin de tempera tuur sterk verschilt en lan ger dan een kwartier met natte kleren of schoenen aan te blijven. De behandeling van de „kou" op diverse plaatsen van het vege lijf is nogal uiteenlopend en komt daar om niet voor bespreking in aanmerking. Een enkel woord over de neusver koudheid moge deze uit eenzetting besluiten. Als de neus alleen nog maar jeukt het voorspel van de neus- slijmvliesontsteking zou men z'n toevlucht kunnen nemen tot de moderne anti- histiminica (die onder aller lei fabrieksnamen in de han del zijn) of beter nog tot het slikken van een flinke hoe veelheid vitamine C. Zet de verkoudheid door de pha se ran de loopneus dan is het aanbevelenswaard om met een glas gloeiende kwast en een paar aspirintjes on der de wol te kruipen. De ongemakken van een ver stopte neus zijn te verlichten met behulp van mentholhou- dende neuszalf, adrenaline- bevattende neusdruppels of een benzedrine-inhalator. Overigens zwijgt de weten schap in alle talen over het voorkomen en het behande len van de alledaagse neus- verkoudheid. Er is geen spe cifiek heilbrengend kruid tegen gewassen. Men heeft maar af te wachten tot het weer overgaat en te hopen, dat de ontsteking geen on aangename complicaties in de bijholten (kaak- en voor hoofdsholten), de midden oren, de keel en de luchtpijp met zich meebrengt. J. M. Uitbreidingsmogelijkheden voor E.B.U. Advertentie De Europese Betalings Unie heeft in de na-oorlogse jaren, alle interne spanningen ten spijt, alsmede alle bezwaren, die men zéér zeker kan for muleren, zonder enige twijfel een be langrijke taak in het Europese econo mische bestel vervuld, en vervult deze taak nog steeds. Zij heeft in feite de inter-Europese handel in stand gehou den en gestimuleerd. Men kan uiteraard stellen, dat ondanks het bestaan van de E.B.U. de handel in Europa door de uit zonderlijke debiteuren- en crediteuren positie van verschillende der deelnemers landen nog allerminst volmaakt is, maar dan moet hierbij onmiddellijk worden opgemerkt, dat zonder deze instelling de Europese handel wellicht nog uitslui tend op bilaterale grondslag zou heb ben plaatsgevonden, d.w.z. op basis van ruilhandel, welk systeem met name voor ons land, dat een voor het buitenland niet zo heel aantrekkelijk exportpakket kan bieden, niet zeer aanlokkelijk moet worden geacht. De E.B.U. heeft onze buitenlandse handel met afwisselend "success vöordelen gebracht, waarbij ge wezen kon worden op de ontwikkeling van onze positie in de E.B.U. Hieruit blijkt, dat per Aug. 1952 Nederland cre- dieten had verleend tot een bedrag van ƒ682,3 milln. In Juli 1951 had Neder land nog een schuld van 730 milln. Sterker spreekt zelfs nog de groei van Het stoffelijk overschot van de Habs- burgers rust in Wenen in de Kapuzi- nergruft, de grafkelder onder de kerk der Paters Capucijnen. Hier werd in 1916 Frans. Joseph bijgezet, de zwaa: beproefde, schier legendarische kei-, zêrfiguur, die in heel zijn verschijning als het ware het oude Oostenrijk ver persoonlijkte. de Donau-Monarchie, waarvan eens gezegd werd, dat men haar zou moeten creëren wanneer zij niet bestond. De laatste Keizer echter van dit zo tragisch geëindigde Rijk rust niet bij de Capucijnen: de jeug dige Karei van Oostenrijk overleed en werd begraven op Madeira, zijn ballingsoord. Paters Capucijnen ech ter beijveren zich thans om naar ver mogen het informatieve proces te steunen tot Zaligverklaring van de laatste regerende Habsburger Het ini tiatief hiertoe is uitgegaan van Kar dinaal Innitzer, Aartsbisschop van We nen; de volgens hef kerkelijk lecht voorgeschreven commissie werd inge steld door de Bisschop van Funchal op Madeira, Mgr. Pereira Ribeiro. Niet alleen in Oostenrijk zelf, maar ook hier in Nederland zijn reeds opval lende gebedsverhoringen gemeld, ver kregen op voorspraak van de dienaar Gods Karei van Oostenrijk. Er is met Kortstondige glorie in een tragisch leven: Keizer-koning Karei met zijn echtgenote Zita en' de oudste van haar acht kinderen: aartshertog Otto, na de troonsbestijging in 1916. kerkelijke goedkeuring een prentje ver spreid. dat Keizer-Koning Karei toont, op zijn sterfbed op Madeira. Aan de ach terzijde is een gebed afgedrukt om een spoedige zaligverklaring te verkrijgen van de Keizerlijke balling, die volgens getuigen in heiligheid gestorven is na een ondanks alle miskenning en bittere tegenslag schoon en voorbeeldig leven De prentjes zijn verkrijgbaar bij het bestuur van de Derde Orde, Seminarie der Paters Capucijnen te Voorschoten. Ook alle verdere steun aan het proces der zaligverklaring wordt hier gaarne aanvaard (Giro 82766 Seminarie Capu cijnen Voorschoten met vermelding: Derde Ordek Keizer Karei was een achterneef van Frans Joseph en werd troonopvolger na de moord in 1914 te Serajewo op het Aartshertogelijk paar Frans Fer dinand en Sophie, omdat het huwelijk tussen laatstgenoemden morganatisch was en de kinderen, hieruit gesproten, niet voor opvolging in aanmerking kwamen Aartshertog Karei was ge huwd met Zita van Bourbon Parma, welke echtverbintenis met acht kin deren werd gezegend, van wie het laatste het levenslicht aanschouw de na de tragische dood van de Keizer, ver van zijn gezin, in ballingschap op Madeira. In 1916 was Karei zijn oudoom Frans Joseph opgevolgd als Keizer van Oos tenrijk en Koning van Hongarije. De eerste wereldoorlog deed de Donau-Mo narchie, van alle kanten aangevallen en bedreigd en in nerlijk door twee spalt verzwakt, op haar grondvesten wankelen. Alles heeft de jonge Kei zer, op het ogenblik van zijn troonsbe stijging 29 jaar, ge daan om zijn- vol keren de vrede te hergeven. Het is vergeefs geweest. Miskend, gelasterd en gehoond, moest hij in 1918 met zijn gezin de wijk ne men naar Zwitser land. Pogingen om de troon althans in Hongarije te her winnen mislukten tot twee maal toe en het einde werd zijn verbanning naar Madeira, waar hij in 1922, uitgeput door ziekte, in vol komen overgave aan Gods H. Wil is bezweken. onze deviezenpositie gedurende het laat ste jaar. Per 31 Dec. 1951 beschikte de Ned. Bank over een goud- en deviezen reserve van 1658 milln, welke reserve in de loop van het afgelopen jaar is aan gegroeid tot 3409 milln. per 6 Oct. 1952. Hieraan moet uiteraard toegevoegd wor den, dat het zeker niet alleen de E.B.U.- instelling is geweest, die deze positie dermate heeft doen verbeteren, maar zij droeg daartoe toch wel in niet geringe mate bij. Kan men derhalve al constateren, dat de E.B.U.-instelling in de gegeven om standigheden een nuttig instrument in de Europese handel is geworden, reden om zich in tevredenheidbij de huidige toestand neer te leggen is er echter nog VB Deekartikel financ en economie E-l allerminst. Men. zal nimmer een alles zins bevredigende toestand verkrijgen, alvorens men de algehele inwisselbaar heid der valuta's zal hebben bereikt, m.a.w. alvorens de E.B.U. zichzelf over bodig heeft gemaakt. Als men dit als uiteindelijk doel voor ogen stelt, dan moet men constateren, dat men op dit ogenblik nog ver van dit ideaal verwij derd is. De monetaire wereld wordt nog steeds gescheiden door harde en zachte valuta's en zolang de landen hun interne finan ciële positie niet op gezonde basis heb ben kunnen stellen, zal deze scheidslijn onverminderd gehandhaafd blijven. De perspectieven voor zulk een gezonde in terne financiële positie zijn met name voor de Europese landen nog steeds geen onmiddellijk realiseerbare mogelijkheid. Dit is dan ook de reden, dat ministers van de O.E.E.S.-landen zich op 20 Octo ber a.s. in Parijs weer eens inten sief zullen gaan bezinnen over het toe komstige financiële beleid in West- Europa. De noodzakelijke defensie-inspannin gen drukken als een loodzware last op de verschillende landen en het dollar probleem, waarmede de Europese landen worstelen, is sinds het einde van de oor log nog nauwelijks in omvang afgeno men. Daarnaast spelen tal van nationale en internationale factoren hun belem merende rol, zoals o.m. afzetmoeilijk- heden, sterke prijsfluctuaties, het beur telings gevaar van inflatie en deflatie, tolmuren enz. Inderdaad, Ijet herstel van Europa's economie vindt in een uitermate traag tempo plaats, maar het vindt niettemin plaats. Advertentie eeft de E.B.U. de inter-Europese handel in zekere mate verruimd, de handel met landen buiten Euro pa vindt nog grotendeels plaats via bi laterale verdragen tussen afzonderlijke landen. Men kan zich daarom afvragen, of het niet mogelijk zou zijn het insti tuut van de E.B.U. een ruimer arbeids terrein te geven en landen op te nemen, die ten eerste nog buiten de E.B.U. zijn gebleven en vervolgens landen, die bui ten het eigenlijke Europese verband staan. De E.B.U. zou hierdoor het karakter krijgen van een uitgebreid clearings- instituut voor de Westerse wereld, ter wijl het bovendien een belangrijke stap in de richting van internationale con vertibiliteit van de verschillende valuta's zou kunnen inhouden. De Financial Times schreef deze week, dat de experts van de O.EK.S. momen teel plannen uitwerken, waardoor de mogelijkheid zou worden geschapen om landen van Latijns Amerika in zekere mate in de E.B.U. op te nemen. Van de zijde van de Zuidamerikaanse landen is ongetwijfeld goede medewerking te verwachten, gezien de omstandigheid, dat het initiatief van henzelf is uitge gaan. Evt. moeilijkheden zullen integendeel eerder van de andere zijde komen, d.w.z. van de E.B.U.-landen zelf. Niet dat deze landen geen belang zouden stellen in eer ruimere E.B.U., integendeel niets zal Sur liever zijn dan een uitbreiding van de internationale handel. De moeilijkheden zullen veeleer van technische aard blij ken te zijn. De huidige crediteuren- en debiteu- renlanden in de E.B.U. zullen b.v. wei nig geneigd zijn hun respectieve over schotten en tekorten nog verder uit te breiden, hetgeen toch een gevolg zou kunnen zijn van de uitbreiding van de handel binnen het kader van de E.B.U. De Fin. Times wijst er op, dat de 0.E.E.S.-deskundigen bovendien de mo gelijkheid bestuderen ook landen als Spanje, Egypte en Finland binnen de E.B.U.-sfeer te trekken. Men zal dan echter noodzakelijk moeten komen tot een verhoging van het werkkapitaal van de E.B.U.. dat in feite thans reeds on toereikend is. Op dit moment is het nog weinig waarschijnlijk, dat het Internationale Monetaire Fonds, dat over zeer aanzien lijke kapitalen beschikt, de E.B.U. be hulpzaam zal zijn bij de uitbreiding van haar operaties. Men moet zich echter afvragen, of op de duur het I.M.F geheel afzijdig zal kunnen blijven. Het zou in dit geval aan zijn taak voorbijgaan. Een eerste aanwij zing. aldus het blad, dat het althans ge neigd is op indirecte wijze zijn steun te verlenen kan blijken uit het voorschot, dat België in Juni van dit jaar van het 1.M.F. heeft ontvangen bij gelegenheid van de vernieuwing van de E.B.U. zo'n kwitantie-loper aan de deur. Als U een giro-rekening hebt is dat gemakkelijk te voorkomen door het abonne mentsgeld automatisch van Uw rekening op de onze te laten overschrijven. Bovendien bespaart het U incassokosten. Indien U dit wenst, zullen wij U gaarne 'n machtigings formulier toezenden. De Administratie Subardjo, de voormalige Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, die momenteel een reis door het Midden- Oosten maakt, heeft in een onderhoud met het onafhankelijke "Egyptische blad „Al Ahram" medegedeeld, dat hij een bezoek brengt aan de Arabische landen, teneinde te pogen een neutraal blok tot stand te brengen. Dr. Subardjo, die thans in Saudi-Arabië is en zijn reis nog zal vervolgen naar Syrië, de Liba non, Jordanië, Irak en Perzië, zei: „In donesië voelt door zijn geographische ligging de slechte gevolgen van de strijd in Azië tussen de Oosterse en Westerse blokken. Indonesië is een nieuw land, dat vrede nodig heeft om zijn onver deelde aandacht te kunnen besteden aar» de wederopbouw en ontwikkeling in eigen land. Het is daarom in zijn be lang neutraal te blijven in de huidige koude oorlog en indien mogelijk in elk toekomstig gewapend conflict. Het land kan echter niet alléén neutraal blijven: er moet dus overleg worden gepleegd met andere landen, die Indo- nesië's doelstellingen delen." (Van onze correspondent) Door de Groninger recherche werden vijf arrestaties voor zeer uiteenlopende delicten verricht. De drie en zeventigjarige B. D ging in stad en provincie Groningen rond bij verschillende besturen en verenigingen, die een loterij op touw hadden gezet. Hij bood zich aan voor een geringe vergoeding als loten-verkoper. En hij ging ijverig met de loten op pad en deed alle moeite zoveel mogelijk te verkopen. Maar dan stopte hij het geld in eigen zak en ging naar een andere plaats nieuwe loten verkopen. „Een mens moet wat doen cm aan de kost te komen...." Hij werd ter beschikking van de Justitie gesteld. Evenals de twee jeugdige Groningers W. V. en J. H. B. Geen van beiden konden ze chaufferen, maar niettemin stalen zij een auto en wisten er mee de provincie in te rijden. Tot Baflo ging alles goed, toen beland de het vehikel in een sloot. Het avon tuur eindigde in het Huis van Bewa- ring. De twee gebroeders J. uit Groningen vonden dat het weer koud werd en dies trekken ze op rooftocht uit Van een opslagplaats aan het Eemskanaal stale: ze anthraeiet. Zij werden spoedig ge arresteerd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | | pagina 9