Nederlandse regering over Nieuw-Guinea SOUVEREINITEIT BEHOORT BIJ HET KONINKRIJK Aan afstand of aanvaarden van een mandaat wordt niet gedacht Dr. Egeler terug van de 6395 meter hoge „Huantsan Gouden medaille der stad voor mr. Th. A. Wesstra Drie oud-burgemeesters hoorden mr. Cremers lof sang op zijn eerste raadgever Tussen neus en lippen Plan voor een neutraliteitspact W est-Duitsland—Rusland Woningen Prins Bernhard in Mexico-City Bestelauto tegen boom gereden Afscheid onder kaarslicht in stadhuishal Knoeierijen met vlas Hef weer Bij aanval op NATO-landdat geen lid is van Europese Defensie-gemeenschap Tot hoofd en hart DONDERDAG 30 OCTOBER 1952 76ste JAARGANG No. 25520 Een dode en een zwaar gewonde Russisch verzets- centrum opgericht Omvangrijke geologische arbeid Twee symbolische maatkannetjes Gevangenisstraffen en boeten geëist Krijgsraad te velde Oost voor de luchtmacht Gaat Fokker vliegtuigen bouwen in Brazilië? O BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr 45, tel 3998 Bijkant. Ilmuiden: Bonifaciusstr. 27 tel. 5790 Directie: 3. 3. W Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin. Wnd. hoofdredacteur: W. van Willige. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 47 cents per week. f 2.per maand, f 6.per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tei. 21544. De Nederlandse regering blijft bjj haar standpunt, dat de souvereiniteit over Wes telijk Nieuw-Guinea de jure en de facto berust bij het Koninkrijk der Nederlan den. Zij ziet in een hervatting van de besprekingen met Indonesië omtrent de status van Nieuw-Guinea geen heil. Zij is echter bereid bij een over Nieuw-Guinea te voeren gesprek er toe mede te werken, eventuele misvattingen en daaruit voort- Vloeiende verontrusting van de kant van de Indonesische regering omtrent de Nederlandse oogmerken ten aanzien van dat gebiedsdeel weg te nemen. Evenzeer is zij bereid suggesties in studie te nemen, welke, zonder de Nederlandse souve reiniteit over Nieuw-Guinea te kort te doen, een bijdrage zouden kunnen op leveren tot verbetering van de betrekkingen tussen beide landen. Aan afstand van Nieuw-Guinea door het Koninkrijk of aan beperking der Neder landse souvereiniteit over dat gebiedsdeel dan wel aan het aanvaarden van een mandaat denkt de regering niet. Aldus wordt aan de Tweede Kamer medegedeeld in de Memorie van Antwoord op de algemene beschouwingen over de Rijksbegroting 1953. Door toe te treden tot het Handvest der Verenigde Naties heeft het Koninkrijk intussen op zich genomen de verplichtingen, vervat in artikel 73 van het Handvest van de V.N.! om de ontwikkeling van dit land en zijn inwoners te bevorderen, dit beheer te beschouwen als een sacred trust en hieromtrent conform artikel 73e van het Handvest regelmatig te rapporteren aan de V.N. Dit alles tot het tijdstip, dat de bewoners van Nieuw-Guinea in staat zijn zelf over hun toekomst te be slissen. De regering heeft reeds aan de Indo nesische regering doen blijken van haar bereidheid om de besprekingen over het Unie-vraagstuk te hervatten. Diploma tiek overleg over de wijze, waarop do besprekingen zullen worden gevoerd en over de aard en omvang daarvan, is nog gaande. Het ontbreken van een mededeling in de Troonrede over het aanhangig maken van een generale Grondwetsher ziening. vindt gerede verklaring in de omstandigheid, dat het eindrapport der staatscommissie grondwetsherziening waarschijnlijk niet voor Juni 1953 kan worden tegemoetgezien. De regering is van oordeel, nat net vraagstuk van de mogelijkheid tot ver betering van de geldende procedure van grondwetswijziging niet mag blijven rus ten. Zij heeft reeds de Staatscommis sie Grondwetsherziening verzocht, dit vraagstuk met inachtneming van de in de Staten-Generaal tegen het desbetref fende voorstel van het interimrapport ingebrachte bezwaren opnieuw in over weging te nemen en daarbij bepaalde lijk aandacht te wijden aan het niet aangenomen amendement-Tilanus, de tweede lezing van een voorstel tot Grondwetsherziening te doen plaats vin den in verenigde vergadering der Sta ten-Generaal. De defensie-uitgaven ad zes milliard gulden over een langer tijdvak dan vier jaar te verdelen, acht de regering niet Woensdagavond 21.05 uur Nederland se tjjd is het toestel der K.L.M. met aan boord Prins Bernhard en zijn gevolg, in Mexico-City geland. De Prins werd namens de Mexi caanse regering ontvangen door Manuel Tello, minister van Buitenlandse Zaken; Augustin Garcia Lopez, minister voor Verbindingen; Antonio Martinez Baez, minister voor Economie; generaal Gil- berto Limon, minister van Defensie en door dr. Van Houten, de Nederlandse gezant in Mexico. Tevens waren aan wezig alle leden van de Nederlandse legatie en talrijke Mexicanen en Neder landers. De Prins bracht later een bezoek aan president Miguel Aleman. Vandaag heeft de Prins in gezelschap van de president de tentoonstelling van Neder landse producten bezocht. Woensdagochtend omstreeks half elf Is een bestelauto, bestuurd door de 22- iarige C. Burgers uit Apeldoorn, op de kruising van de Rijksweg Apeldoorn- Zutphen met de weg Deventer-Arnhem, habij het dorp Klarenbeek, tegen een boom gereden. De chauffeur werd daar bij op slag gedood, terwijl de naast hem fittende 50-jarige A. Tamboer eveneens bit Apeldoorn, een zware hersenschud ding en andere verwondingen kreeg. In Zorgwekkende toestand is hij in het Julianaziekenhuis te Apeldoorn o'pgeno- nmn. De oorzaak van de botsing is nog biet bekend. Negen groepen van vluchtelingen uit °e Sovjet-Unie hebben zich gisteren in Alünchen verenigd tot een „coördinatie centrum voor de anti-bolsjewistische strijd". Het doel van dit centrum is: „De J*1 de huidige Sovjet-Unie wonende vol leen te verlossen tan de communisti sche dictatuur". Dit centrale bureau is en uitvloeisel van het bestand, dat m November 1951 gesloten is tussen vier ussische politieke organisaties en vijf «ftionaliteitsgroepen, die de niet-Rus- republieken in de Sovjet-Unie vertegenwoordigen. De nieuwe unie heeft plechtig beloofd zuiL60?1 democratische regeringsvorm te ver "komen, waarin de wensen van de erschillende volkeren weerspiegeld fD- Van lidmaatschap zijn buiten sloten die groepen, die streven naar n herstel van het Russische pre-com- var, f,?e bewind of „die het beginsel tcni, schikking bij de nationalitei- enkwestie verwerpen". raadzaam. Met name niet, omdat de jaarlijkse begroting ad 1500 millioen met een algemeen Westers militair plan samenhangt, in de uitvoering van welk plan in verband met de hogere finan ciële lasten, welke dit plan zal mede brengen. reeds temporisatie wordt toe gepast. In verband met de mening der rege ring, die door de Kamer wordt gedeeld, dat de bevordering van de werkgelegen heid meer dan ooit de aandacht ver dient, zij er aan herinnerd, dat reeds geruime tijd geleden met betrekking tot dit onderwerp advies is gevraagd aan de Sociaal-Economische Raad, welk ad vies thans binnenkort kan worden ver wacht. De regering stelt zich voor eerlang maatregelen te treffen, welke een ver dere bestrijding van de werkloosheid beogen. Ten einde de moeilijkheden bij en de mogelijkheden tot de opneming in het arbeidsproces nader te kunnen bestuderen, is van overheidswege een enquête onder de gerepatrieerden ge houden. Aan de leden, die op een actieve ge zinspolitiek aandringen, wil de regering gaarne de verzekering geven, dat dit vraagstuk haar volle aandacht heeft. Het groter wordende aantal werklo zen onder het kantoorpersoneel is voor de regering een voorwerp van voortdu rende zorg. Op allerlei wijzen wordt ge tracht hen wederom aan het arbeidspro ces te doen deelnemen. Voor de bezorgdheid, dat de uitvoe ring van het bouwprogramma in gevaar komt, bestaat geen aanleiding. Daar voor lijkt het benodigde kapitaal thans aanwezig. Het inmiddels opgestelde bouwpro gramma voor 1953 voorziet in een rede lijke woningvoorziening en is opgesteld met inachtneming van de financierings mogelijkheden. Naar de mening der regering kan een huurverhoging door de meeste groepen van huurders, en in het bijzonder door de minst draagkraehtigen, niet worden gedragen zonder compensatie of tege moetkoming. Zolang een ernstig wo ningtekort bestaat, lijkt het onmogelijk in betekenende mate de krotopruiming ter hand te nemen. Het ligt in de bedoeling naar gelang de woningnood afneemt de opruiming van krotten te stimuleren. De instelling van een commissie voor krotopruiming wordt voorbereid. „j Enkele dagen vertoeft de Nederlandse staatssecretaris van Oorlog, mr. FJ. Kranenburg, reeds in Korea. Bij zijn aankomst op het vliegveld werd hij. begroet door generaal James A. van Fleet. Daarna inspecteerde de Nederlandse staats secretaris (met vilten hoed in de hand) de erewacht. (Van onze speciale verslaggever) In simpele woorden, alsof het een on betekenend tochtje betrof, verklaarde dr. C. G. Egeler vanmorgen op Schiphol, dat hij de eerste alpinist Is, die de top van de 6395 m. hoge Nevado Huantsan in het Andesgebergte heeft beklommen. Zijn reisverhaal, dat hij kort na de aankomst van het toestel van de K.L.M. uit Cuba begon te vertellen, werd door een groot aantal belangstellenden uit kringen van geologen en alpinisten ge volgd. Want de tocht, die dr. Egeler, dr. T. de Booy en de bekende Fransman Leonard Terray naar de Zuidelijke Cor dillera Blanca in Peru hebben gemaakt, heeft in „vakkringen" nog al opzien ge baard. Allereerst omdat de expeditie erin geslaagd is, het Nederlandse hoogte record met betrekking tot het bestijgen van toppen te breken en de uiterst moeilijk bereikbare Huantsan ver voor een Amerikaanse expeditie te bedwin gen. Dr. Egeler had een deel van zijn gevaarlijke bezigheid echter gesplitst in een alpinistisch en een geologisch deel, waaraan hij viermaal zoveel tijd heeft besteed. Zijn omvangrijk werk voor de geo logie is beloond, want hij is tot de conclusie gekomen, dat de tot nu toe geldende ideeën omtrent de verhou ding tussen de structuur van het ge bergte én de in dat gebergte voorko mende granieten niet juist zijn. Met name is het de heer Egeler duidelijk geworden, dat er geen verband tussen structuur van het gebergte en de vor ming van granietlichamen bestaat. Dr. Egeler gaf een omstandige be schrijving van alle fortuinlijkheid, die de leden van de expeditie heeft achter volgd. Om slechts één voorbeeld van de Ball-points Toen de ball-point in ons land geïntroduceerd werd, vaardigde de P- T. T. een verbod uit om poststukken met. een hall-point in te vullen of te ondertekenen. Proef nemingen overtuigden Tante Pos later, dat ball point-schrift even duur zaam is als het met de gewone of vulpen ge schrevene. De ball-point is intussen in vele varia ties en in goedkope prijs klasse aan de markt ge bracht en er zijn ervarin gen die aantonen, dat niet alle soorten ball-points in gelijke mate houdbaar schrift produceren. Op het stadhuis van Breda heeft men daar ondervin ding m,ee opgedaan. Een ambtenaar van die ge meente vertelt in een tijdschrift voor overheids documentatie, dat men op dat stadhuis ball-points heeft aangeschaft en dat men let op de stijl! zelfs niet geschroomd heeft de opschriften op de archiefdozen met de ball-point te schrijven. Na een jaar blijkt nu het ball-point-schrift te vervagen. Om te voorko men, dat na enige tijd de moeizame arbeid van de stadhuisambtenaren zou zijn vervlogen, is in Bre da het gebruik van de ball-point verboden. U dacht zeker, dat ge meente-archieven muf, dor en droog zijn! Niets is minder waar. In Hille- gom heeft men maatrege len moeten nemen om het vocht uit de archief- kelder weg te zuigen. Een electnsch Humidry vol-automatisch voor en wekelijks haalt men .in Hillegom enkele emmers water uit het oude ar chief. Kostbaar album Sir John Wilson, de beheerder van de Britse Koninklijke postzegel verzameling, had in een dorpje zitten werken aan een nieuw boek over postzegels. Hij gebruikte daarbij een verzameling buitenlandse zegels ter ivaarde van f 10.000.000.-r. Het was Zaterdagavond „Ik heropen de vergadering. Aan de orde is de behandeling van het verzoek van mr. Th. A. Wesstra om ontslag uit de betrekking van secretaris der gemeente. Burgemeester en Wethouders stellen voor dit ontslag op de meest eervolle wijze te verlenen, zulks met ingang van 1 November 1952 en met dankbetuiging voor de zeer vele belangrijke en gewichtige diensten gedurende tal van jaren aan de ge meente bewezen. Als een ambtenaar der gemeente, hoe verdienstelijk ook, ontslag vraagt uit zijn betrekking, is het niet gebruikelijk, dat burgemeester en wethouders uiteenzetten, welke overwegingen hen hebben geleid tot de formulering van het u voorgestelde ontslagbesluit. Maar het heengaan van een zo bijzondere figuur als de heer Wesstra is iets zo ongebruikelijks, dat burgemeester en wethouders en met hen de Raad zich gedrongen gevoelen, bij monde van hun voorzitter te getuigen hoezeer zij de heer Wesstra als mens en als secretaris gewaardeerd hebben. Ik kan dit niet beter doen dan door mij nu eens bij uitzondering niet tot u te richten, maar rechtstreeks tot de scheidende secretaris." Op deze formele maar stijlvolle manier opende burgemeester Cremers de bijzon dere raadsvergadering, die gistermiddag in de hal van het stadhuis werd ge opend. Met bloemen en palmen was aan deze historische plek een feestelijk cachet gegeven en de belangstelling van talrijke autoriteiten gaf aan deze ver gadering een bijzondere glans. Wij vermelden slechts de aanwezigheid van de drie oud-burgemeesters C. Maarschalk, dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, thans Commissaris der Koningin in Noord-Holland, en de heer M. A. Reinalda, thans Commissaris der Koningin in de provincie Utrecht, de nieuwbenoemde gemeente secretaris, mr. H. E. Phaff, mevrouw Cremers, de Hoofden van Dienst en het personeel ter secretarie, ten bewijze, dat mr. Wesstra zich bij zijn afscheid waar lijk in het brandpunt van veler belangstelling bevond. De sfeer in de hal was bepaald plech tig, toen om kwart over vier de bode de deuren met veel gewichtigheid open de en de burgemeester met de gemeente secretaris, de vier wethouders en de raadsleden binnentraden en hun plaat sen innamen. Met een stevige hamer slag heropende mr. Cremers de zitting, die een uur tevoren in de gebruikelijke vergaderzaal was gesloten en na de boven aangehaalde formele inleiding sprak hij de scheidende mr. Westra als volgt toe: Op deze middag gaan onze gedachten als vanzelf terug naar de avond van de 2e Juni 1950. U vierde wij vierden toen uw 30-jarig jubileum als gemeente secretaris. Ook toen een feestelijk ver lichte hal, vele vrienden en bekenden en medewerkers, ook toen een reeks van toespraken, waarin uw goede kwa liteiten belicht en uw verkeerde eigen schappen kan het anders bij een zo uitstekend mens? niet gevonden wer den. Maar toen was uw vertrek nog maar een zaak van de toekomst en apparaat, de en de bank was gesloten, zorgt daar Hii kon dus geen safe meer huren. Dies nam hij zijn album onder de arm en stapte het politiebureau binnen. Daar hadden ze wel geen safe, maar hét album werd toen opge sloten in een arrestanten cel. Gesloten deuren Een jong politicus bluf te tegen Churchill: Ik ben geen hypocriet. Ik weiger om iets achter gesloten deuren te behandelen. De grote staatsman antwoord de: Maar waarvoor zijn er dan gesloten deuren? Vaarwel Vijf matrozen te Sydney sprongen in het water om een kameraad te redden, die, toen hij op de valreep zijn meisje vaarwel kuste, in het water viel. Ze moesten met zessen naar een ziekenhuis worden gebracht met een longontste king. Een paar uur later vertrok hun schip zonder hen. hoezeer zijn wij niet geneigd, op een blijde dag bewust de minder prettige dingen te vergeten die ons te wachten staan terwijl die zwarte toekomst thans heden is geworden. Laten wij het niet verbloemen: het valt u niet licht, te scheiden van een ambt dat u geheel in beslag nam, dat* u lief is geworden en waarin u zich zeer vele vrienden hebt verworven; ons doet het leed met hoeveel vertrouwen wij het-optreden van uw opvolger ook tege moet zien van u afscheid te moeten nemen. Wij zullen uw kennis van wet en van zaken, uw wijs oordeel, uw hu mor missen. Maar dit zijn nog maar facetten van uw persoonlijkheid: wij zullen bovenal u zelf missen. Nu deze uw laatste raadszitting na genoeg samenvalt met het einde van uw overige functies als secretaris der ge meente Haarlem, gevoel ik er behoefte aan, met enkeje woorden te schetsen welk een figuur gij als gemeentesecre taris geweest zijt. En dan zal blijken, dat de wijze waarop gij uw taak ver vuld hebt, ons allen tot oprechte dank baarheid stemt. Deze stellige verklaring door één mond uitgesproken, maar door allen als juist erkend, zal u, naar ik vertrouw, enige voldoening geven. Als ik dan het waagstuk onderneem om in enkele woorden te willen weer geven, welk een figuur gij waart als eerste ambtenaar dezer gemeente, zo moge ik beginnen met uw functie van eerste raadgever van de burgemeester. En om dit woord zo persoonlijk moge lijk te doen zijn, wil ik mii beperken tot uw verhouding tot mij. ïk herinner mij onze eerste ontmoeting nog levendig. Ik zal nimmer vergeten de hoffelijke wijze waarop u mij, die in het bestuur ener gemeente onervaren en met de specifiek Haarlemse toestanden onbe kend was, tegemoet bent getreden. Als u mij de weg wees, doceerde u niet. U drong uw mening nooit op, maar wij bespraken alles samen en u deed mij geloven, dat ik de oplossing van de problemen zef gevonden had. Het zijn jaren van hartelijke samenwerking ge worden. U was meer dan mijn officiële eerste raadgever: ik kon in alles altijd en ten volle op u rekenen. (Vervolg op pag. 2) W.-DUITSLAND West-Duitse auto riteiten hebben gisteren de hand gelegd op 61 illegale organisaties die evenzovele opvolgers zijn van de buiten de wet ge stelde Neo-Nazi-S.R.P. De autoriteiten hebben de beschuldiging uitgesproken dat leden van deze groepen in verbin ding staan met de communisten. vele alpinistische avonturen te geven, toen 20 Juni de heer De Booy als laatste langs, zestig meter touw een deel van de Noord-Oost wand van de Huantsan af gleed, kwam hij ten val en verdween in de diepte om daar later heelhuis uit te voorschijn te komen. Hij had zich bij een „overhang" in de beoordeling van een rotswand vergist, maakte enkele salto's met 20 kilogram bagage op zijn rug. maar gleed tenslotte langs een gletscher naar een plateautje, zonder zich ernstig te verwonden. De bergbeklimmers lieten zich echter hierdoor niet afschrikken en trokken na enkele dagen rust in het basiskamp 4 Juli opnieuw naar boven, nu zonder dragers, die na het avontuur met dr. de Booy en een naeht-met-twintig-graden- vorst niet langer geschikt bleken. 5 Juli sloegen zij 5900 meter hoog ..kamp 3" op, de volgende morgen bereikten zij de Noordtop (6113 m.) en langs een „cri- tische plaats", zoals de leider het uit drukte, waar het hakken van een ijstrap noodzakelijk was, kwamen dr. Egeler. dr. de Booy en hun Franse metgezel 7 Juli eindelijk op de Zuidtop van 6395 m. aan. De tijd. die het drietal van een tot vier uur op de top .doorbracht, werd benut met het fotograferen van een Franse en een Nederlandse vlag. die ze tijdelijk hadden neergezet, en het hakken van een gat in het hoogste punt, als onom stotelijk bewijs van hun succes. Niet zonder trots vertelde de heer Egeler, dat zijn exoeditie de Amerika nen dus ruim geslagen heeft. Overigens heeft een van de leden van de Ameri kaanse ploeg ziin haast om naar boven te komen met de dood moeten bekooen. Voor de acclimatisering was zo weinig tijd uitgetrokken, dat een Amerikaan na een bewusteloosheid van twee dagen overleed. Dr. Egeler heeft van zijn stoutmoedige onderneming nog bijna twee bevroren tenen overgehouden, maar dank zij mas sage. slaan en bijtend) van zijn collega's is hij er heelhuids afgekomen. En dit was voor hem reden genoeg om reeds vanmorgen te verklaren, dat hij in 1955 een nieuwe expeditie op touw zal zet ten. Hij moet nog een keus maken tus sen de massieven van Zuid-Peru of de „Real" in Bolivia. (Van onze correspondent) De Leeuwarder Rechtbank heeft zich Woensdag bezig gehouden met de be handeling van de knoeierijen met partijen vlas. die enige tijd.geloden aar het licht zijn gekomen en tengevol ge waarvan een partij vlas van in to taal 35.000 kilogram is verdwenen, het geen enkele hoeren in totaal ongeveer tienduizend gulden heeft gekost. Tegen de hoofdpersoon van deze affaire, de 32-jarige vlashandelaar S. H. uit Mars- sum werd anderhalf jaar gevangenis straf met aftrek geëist, tegen de 57- jarige brugwachter, tevens weegmeester van de weegbrug te Harlingen J. van der M., die door de vlashandelaar met f 200 was omgekocht om de weegbrief- jes te laag in te vullen, werd tien maan den. waarvan vier maanden voorwaar delijk, geëist en de expediteurs, de 39- jarige K. C. en de 36-jarige P. B.. beiden uit Tzummarum, die de partijen vlas lieten wegen en daarbij de weegmees ter vertelden wat hij van het werkelijk gewicht moest aftrekken voor hij de weegbriefjes invulde, hoorden ieder f 150 boete en een maand voorwaarde lijk tegen zich eisen. Woensdag is de krijgsraad te velde- Oost, benoemd door de chef lucht machtstaf, geïnstalleerd. Daarna heeft hij de eerste zitting gehouden. De zelf standige plaats, welke de luchtmacht sedert 1949 in het geheel der Konink lijke Landmacht inneemt, heeft de Kroon aanleiding gegeven deze zelf standigheid ook met betrekking tot de militaire justitie tot uitdrukking te brengen. De luchtmacht heeft thans ei gen krijgsraden te velde. die echter, voor wat het vaste personeel betreft zijn samengesteld uit dezelfde personen als die fungeren bij de reeds bestaande krijgsraden te velde, ingesteld door de chef van de Generale Staf. Voorshands behoren slechts de leden van de nieuwe colleges tot de Luchtmacht. Advertentie ARIELJORISSTRAAT 20 TEL. 134(39 LEDEREN JASSEN f 125. Verwachting tot Vrijdagavond: Wisselend bewolkt met plaatselijK enkele buien. Matige tot vry krach tige wind tussen West en Noord- West. Weinig verandering in tempe ratuur. Zon: 7.33—17.13. Maan: 16.04—5.38. Het te Dortmund verschijnende Christen-Democratische dagblad „Ruhr Nach- richten" meldt, dat de Christen-Democratische parlementaire fractie Dinsdag een bespreking is begonnen over de mogelijkheid van het sluiten van een West-Duits- Russisch „neutraliteitsverdrag". Een functionaris van het ministerie van Buiten landse Zaken zou naar aanleiding hiervan hebben meegedeeld, dat West-Duitsland neutraal zou blijven in geval van een aanval op een land van de NATO, dat niet tevens lid is van de Europese Defensiegemeenschap. West-Duitsland is krachtens het ver drag inzake het Europese leger slechts dan verplicht tot militaire actie, indien het zelf of een lid van de E.D.G. wordt aangevallen. Dit heeft gisteren een woordvoerder van de West-Duitse C.D.U. verklaard naar aanleiding van het bericht in de „Ruhr Nachrichten". Te Bonn is naar aanleiding hiervan verklaard, dat het bericht van de „Ruhr Nachrichten" een „grondslag van waarheid bevat, doch niet in de vorm, waarin het is gepubliceerd". Volgens een vooraanstaande deskun dige op het gebied van het Volken recht van het Ministerie van Buiten landse Zaken te Bonn sluit juridisch bezien het toetreden van West-Duits- iand tot de E.D.G. een neutraliteitsver drag met de Sovjet-Unie niet uit. Sterke naturen worden door tegenslag gestaald; zwakke worden heftig en onredelijk j Ir. Witte is in het ambt getreden van minister van de Wederopbouw en de Volkshuisvesting. De wereld van de volkshuisvesters en de bou wers met alles wat daarmee in ver band staat gonst van de veronderstel lingen, de verwachtingen, de wensen. De buitenlander, die in ons goede land de woningbouw komt bezichtigen slaat de handen in elkaar: zoveel goéds op zulk een uitgebreide schaal en dat voor naar verhouding zo weinig geld! Wij Nederlanders zelf maken ons druk om een hogere graad van perfectheid en doelmatigheid. Er is veel gebeurd in de afgelopen jaren en het gaat nog steeds verder. Vijftigduizend woningen in het jaar is niet zo heel weinig, en we zijn op dat schema nog voorgekomen. Toch zijn we niet tevreden. Het kan meer. het kan beter, het kan beter beantwoorden aan de eisen. Een der grootste vragen is: zal de minister het bouwtempo opvoeren? Zal hij meer bouwen, dan zijn voorganger, mr. In 't Veld kon en/of wilde? De algemene verwachting is, dat de minister meer zal willen bouwen. (Tussen kunnen en willen ligt in dit verband nog wel enig onderscheid). Maar minister In 't Veld liet zich sterk leiden zoal niet door een plan dan toch door enkele richtlijnen, die eensdeels door de wo ningbehoefte, anderdeels door de werkgelegenheidspolitiek, op langere termijn gezien, waren ingegeven. Na tuurlijk ook door financiële en bud- getaire mogelijkheden. Doch men zegt, wat die eerste beide overwegingen betreft, dat voor minister In 't Veld de woningnood een ellende was, maar werkloosheid ook. De woningnood moest gelenigd worden, maar de mi nister wilde toch ongaarne zo snel in die woningnood voorzien, dat er bin nen afzienbare jaren werkloosheid in de bouwnijverheid zou ontstaan. Door niet al te snel te bouwen zou voor lange tijd de normale vraag naar woningen groot genoeg blijven, ook nadat de achterstand zou zijn inge haald. Deze redenering, zo sec weergege ven, los van alle andere factoren en overwegingen, klinkt wat schraal en wat harteloos ten opzichte van alle mensen, die naar een eigen woning snakken. Zij bestond in werkelijkheid niet zo bij uitsluiting. Daar waren ook andere factoren, inzonderheid de fi nanciële en de budgetaire. Toch blijft het een griezelige ge dachte, de woningnood niet zo snel te lenigen als het maximaal kan. Wel licht was het in de afgelopen jaren moeilijk om het sneller te doen, men herinnert zich het dreigende vooruitzicht van het vorige najaar, toen de investeringen besnoeid moes ten worden om de woningbouw terug te schroeven tot veertigduizend stuks. Het was gelukkig niet nodig, maar de toestand is dan nu ook aanzienlijk verbeterd, en men kan zich dus af vragen of het optreden van minister Witte niet juist valt op dat gelukkige moment, waarop het financieel wel mogelijk en derhalve ook geboden is de bakens naar meer ruimte te ver zetten. Men moet van het moment durven profiteren. En wie kan weten hoe de toestand over tien jaren precies zal zijn? Hoe de mogelijkheden, de behoeften en de eisen dan zullen lui den? Als het goed blijft gaan, kan men in sneller tempo saneren, d.w.z. krot ten opruimen 70.000 zijn er in ons goede land toch altijd nog te vinden en dat loont ook nog de moeite om er goede woningen voor in de plaats te zetten En zullen er dan geen open bare werken te verrichten vallen, zal er dan geen industriebouw zijn? Het zijn vragen en er valt over te strijden, doch men verwacht toch wel, dat minister Witte sneller zal willen opschieten om spoe diger klaar te komen met de leniging van de woningnood. Bij dit tempo moet het tot 1965 duren voor we er door zijn. Nog twaalf jaar. Het is aanvankelijk te langzaam gegaan. We zijn na alles wat er al gebouwd is: 200.000 woningen tussen 1945 en 1951 te langzaam begonnen om werke lijk vooruit te komen. We zijn nu pas twee jaren bezig in te lopen op de behoefte en waarlijk nog niet met massale getallen. In de eerste vijf jaren zijn we niet ingelopen. Op 31 Mei 1947 bedroeg het woningtekort, uitgedrukt in procenten van de wo ningbehoefte voor het hele land 10,6. Op 1 Januari 1950 bedroeg het nog 10,6. Er was natuurlijk veel gebeurd. Er was geweldig gebouwd, doch niette genstaande dat was het woningtekort in vier provincies Overijssel, Utrecht, Noord- en Zuid-Holland nog rustig verder gestegen. In de overige was het gedaald, doch het totaal bleef ongewijzigd. Men mag daar niet zomaar de schuld van geven aan de overheid. Er zijn zovele factoren, die daarop van invloed zijn geweest. Men stelle zich voor, dat de plannen mede geba seerd waren geweest op emigratie overschot een vertrekoverschot derhalve van 20.000 per jaar en dat men aan het eind van 1950 zat te kijken met een vestigingsoverschot van 20.000 per jaar tengevolge van de repatriëring uit Indonesië. (Vervolg op pag. 5) De Braziliaanse minister van lucht vaart, generaal Nero Moura, heeft vol gens A.F.P. aan het Braziliaanse blad „A Nuite" meegedeeld, dat zyn rege ring een overeenkomst heeft getekend, volgens welke de Fokkerfabrieken vliegtuigen zouden gaan vervaardigen in Brazilië. Van de zijde van de Fok kerfabrieken heeft men desgevraagd verklaard, dat de onderhandelingen met Brazilië wel in een vergevorderd sta dium zjjn gekomen, maar dat men nog geen definitief accoord heeft kunnen tekenen- Het zou hier gaan over de vervaardiging van enige van de nieuw ste Fokkerproducten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1952 | | pagina 1