Vier kokerssullen oevers
van Noordseekanaal
verbinden
Charles Dickens in Haarlem
Slopershanden aan de slag
INGRIJPENDE WIJZIGINGEN
IN SPOORWEGVERKEER
Hoe het precies zal
wordenweet nog
niemand
Een heksenketel
in de put
Afscheid mr. Phaf f
in Delft
REGENKLEDING
SLEUTEL WEG?
van Kimmenaede
VRIJDAG 31 OCTOBER 1952
PAGINA 9
Hijgend en puffend van opgezamelde kracht baant een drag
line zich een weg naar de diepte in de natte grond. Vracht
auto's rijden af en aan als niet te verzadigen monsters, die
steeds weer nieuwe ladingen zand en klei komen halen om ze
enkele honderden meters verder weer neer te storten tot een
bergrug-in-wording. Rusteloos malen de pompen om het over
tollige bovenwater en spanningswater af te voeren naar het
Noordzeekanaal. En temidden van deze mechanische bedrijvig
heid lopen en werken arbeiders, nietige wezens in vergelijking
fhet hun technische hulpmiddelen. Maar zij zijn het, die een dikke
vijf maanden geleden begonnen aan een karwei, dat jaren in be
slag zal nemen en waarvan de voltooiing de kroon zal zetten op
V/at menselijk vernuft wist uit te denken en vooral uit te voeren:
de aanleg van een tunnelverbinding onder het Noordzeekanaal!
Vlakbij varen nu nog de ponten van oever naar oever, in eendere
gang, zo snel mogelijk heen en weer. Maar zij kunnen het drukke
verkeer niet verwerken en zullen in de toekomst steeds verder
achter raken, ook al zal de reus van een Donau-pont tegen het
einde van het jaar wat verlichting brengen. Maar hun jaren zijn
geteld en dan zullen zij een andere oversteekplaats krijgen, al
leen ten behoeve van het locale verkeer.
Droge bouw
Eerst slopen
Een nieuw begin
Vier kokers
O ra J 4jj H UW V,
M7Z77ZV7777%V7777V77ZZmffl//^
Voor Moeders kleuter
Personenauto gekraakt
Verduistering van
f 94.000,- bij Enschedé
74-jarige boekhouder
in arrest
Dank zij initiatief van R.K. Leeszaal en Bibliotheek:
„DE SLEUTELSPECIALIST"
RADIO MOORS
DAMESMANTELS in effen
kleurenof in twee kleuren,
'o.a. groen-geel,
*ÓVhr*Vtr
VXi-S£f1 AttS rCASAli:
«1
De jaren van de Velser ponten
zijn nu geteld
De automobilist, aie regelmatig van
de Velser ponten gebruik moet maken,
laat telkens een verlangend oog dwalen
baar het werkterrein aan de Zuidelijke
kanaaloever, riet wachten bij de ponten
is vaak n verschrikking, kost massa's
Seid aan onbenutte tijd. Hoe lang nog?,
denkt hij, maar de Rijkswaterstaat
Zwijgt, Het is niet te zeggen. Het kan
jaar duren. Het kunnen er ook 7 wor
den. En daarom hult de Rijkswater
staat en ook de Amsterdamse Ballast
Maatschappij, die dit zerk uitvoert,
Zich in een geheimzinnig stilzwijgen.
Het mag misschien gek klinken, maar
hoe het nu allemaal precies zal worden,
Weet zelts de Waterstaat nog niet. In
grote trekken wei, natuurlijk, maar dé
opzet is zo, dat met het vorderen van
het werk nog wijzigingen in de détails
kunnen worden aangebracht. Zo is b.v-
nog niet helemaal precies vastgesteld,
hoe het verloop aan de Noordkant van
het Noordzeekanaal zal worden. Het
tracé is nog niet definitief beprald, om
dat het van te veel nu nog onzekere
factoren afhankelijk is. Het heeft ook
hog geen haast, want voordat men daar
aan toe is, is de mensheid al weer een
Paar jaar ouder geworden en kunnen
de locale mogelijkheden en de eisen
Van het interlocale verkeer ingrijpend
gewijzigd zijn. En waarom zal men zich
hu al zorgen gaan maken over de af
werking van de tunnelwanden, of men
Ze zal betegelen dan wel een verflaag
Zal geven of wie weet nog wat anders?
In tegenstelling tot Rotterdam,waar
de tunnel in mootjes in het water is
heergelaten en onder water, in een
daarvoor gebaggerde leuf, tot één ge
heel is gemaakt, wordt in Velsen net
systeem van oe „droge houw" toegepast.
Dat wil zeggen dat men de plaats, waar
de tunnel komt, eerst helemaal droog
Pompt en dar de tnnnelsegmenten
direct op de bestemde plaats vervaar
digt. De moeilijkheid daarbij is. dat de
scheepvaart ongehinderd voortgang
moet kunnen vinden, zodat het uitgeslo
ten was twee dammen dwars in het
kanaal te' leggen en daartussen een
houwput droog te pompen. Dat zou
Voor Amsterdam de nekslag betekend
hebben, omdat het dan gedurende een
aantal jaren volkomen van de Noordzee
zou zijn afgesloten. En daarvoor is in
de vorige eeuw dit kanaal niet gegra
ven!
Daarom werd al In 1941 bij de Zuide
Hike kanaaloever een kistdam geslagen
en ten Zuiden daarvan werd een bouw-
Put gegraven. Naar het Oosten err Wes
ten kon men voldoende ver weg be
ginnen om aan de voet van het talud
°P de juis+e diepte te komen voor het
leggen van de basis voor de eerste tun-
helmoot. Maar aan de Noordelijke kant
Van het kanaal wAs daarvoor ruimte te
kort, of men had de kistdam zover in
het kanaal moeten leggen, dat er voor
de scheepvaart geen gleufje om door te
Piinpen over zou zijn gebleven. W at
deden nu die slimme ingenieurs, nu zij
hi et een glooiing midden in het kanaal
ide op die plaats nog uit te voeren ver
kleding van het kanaal meegerekend!
hiet dien genoeg konden komen? Zij
sloegen in die glooiing een nieuwe sta
len damwand, een kuip, met een dia-
hieter van 45 m. En die kuip werd aan
de binnenkant met betonnen rineen zó
Versterkt, dat daarbinnen tot voldoende
diepte gegraven kon worden-
De bezettingsjaren leidden er toe, dat
®et werk stilgelegd moest worden op
het moment, dat onder in de kuip de
eerste tunnelsegmenten gebouwd wa-
ren. De hele bouwput werd onder water
Sezet en de arbeiders verlieten het
^verk. Jarenlang was het er stil, ook na
de bevrijding, omdat in die eerste jaren
ha de oorlog hét beetje geld, dat er in
s lands schatkist zat, te hard nodig was
Voor andere doeleinden. Rijkswater
staat liet het tunnelproject echter niet
los en kwam daarbij tot de conclusie,
at de auto-tunnel, zoals hij voor de
oorlog op papier werd gezet, te klein
z°U blijken om aan de behoeften van
het nog steeds groeiende interlocale
Verkeer te voldoen. Nieuwe tekeningen
werden gemaakt en toen bleek de sta-
;en kuip te klein te zijn om er de gro-
ere tunnelmoten in te kunnen bouwen-
Toen dan ook dit jaar eindelijk weer
aan de tunnelbouw begonnen kon wor
den, moest eerst de bouwput droog ge
pompt worden door bronbemaling. Op
16 m. diepte bevindt zich in de bodem
een kleilaag van een meter dik, die het
water in de grond in twee „etages"
splitst: het bovenwater en het span-
ningswater, die leder een eigen systeem
van bemaling vergen. Het bovenwater
wordt weggepompt met een centrale
ringleiding, het spanningswater onder
de kleilaag wordt op andere wijze be
malen.
Maar de stalen bouwkuip, die in de
bouwput vrij kwam, was, zoals gezegd,
te klein. Daarom werd door twee mach
tig hoge heistellingen een nieuwe sta
len damwand er omheen geslagen, weer
een ring, maar nu met een diameter
van 63 m. Meer dan 27 m. diep ging de
damwand de grond in, dwars door de
stugge kleilaag, plank voor plank, tot
dat de keten, gesloten was. En pas daar
na kon de oude, te kléin geworden
kuip verwijderd worden, evenals de
eerste tunnelmoten, die ook wa rdeloos
waren geworden. Daarmee was de diep
ste bouwput gegraven die Nederland ooit
gekend heeft: de vroegere recordhouder,
de bouwput voor de sluizen te IJmui-
den, kwam niet dieper dan 17 meter.
In de nieuwe kuip worden dus straks
de eerste delen van de tunnel gebouwd
op een diepte van ongeveer 25 m. be
neden Amsterdams Peil. Zijn die klaar,
dm kan de knip doorbroken worden en
worden ei aan de Zuidkant nieuwe
moten tegen an gebouwd, schuin om
hoog lopend, net zo lang tot men aan
het maaiveld komt. De autotunnel
komt eerder boven de rrond dan de
spoorwegtunnel. De helling van de
autotunnel wordt namelijk 1 op 28%,
die van de spoorweg 1 op 60. Dat wil
dus zeggen, dat de autotunnel over een
lengte van 28-5 m. een meter daalt of
stjjgt, terwijl de spoorwegtunnel een
meter daalt of stijgt over een afstand
van 60 m. De lengte van de autotunnel
wordt van af- naar oprit ongeveer 1.600
m., waarvan circa 800 m. overdekt. De
spoorwcgtnnnel krijgt van af- naar op
rit een lengte van plm. 3.400 m„ waar
van 2.000 m. overdekt.
Wanneer de tunn'-lbouw aan de
Zuidkant klaar is, wordt het kanaal op
de 'nieuwe breedte gegraven, en komt
er dus water te staan boven een deel
van de tunnel- Alleen de kistdam blijft
in het midden van het kanaal staan en
deze wordt dan aan weerskanten ver
bonden met de Noordelijke kanaal
oever. Als de tunnel dus half gereed is,
zullen de schepen gaai varen, vaar nu
gebouwd wordt en wordt het gedeelte,
waar nu de schepen van en naar
sterdam passeren, drooggelegd. Het
komt er dus op neer, dat de hele zaak
Wordt omgedraaid en van de Zuidelijke
helft van het kanaal naar de Noordkant
werdt overgeplaatst, waar dan op de
zelfde manier de tunnelbouw naar die
kant wordt voortgezet.
Dit systeem is heel iets anders dan
in Rotterdam bij de tunnelbouw werd
toegepast. Daar werden oe tunneldelen
bovengronds gebouwd, afgesloten, en
dan neergelaten in het water in een te
voren in de Maasbodem gegraven sleuf.
Een heel karwei om onder water die
tunnelmoten precies tegen elkaar te
krijgen en hermetisch af te sluiten. En
pas als een nieuwe moot precies op zijn
plaats lag en aan de andere „gelijmd
zat, kon het tussenschot verwijderd
worden en was men weer een stapje
dichter bij de andere oever.
In totaal zullen er bij Velsen vier ko
kers naast elkaar onder het Noordzee
kanaal de beide oevers verbinden De
auto tunnel krijgt twee kokers met elk
één rijbaan van 7 m- breedte met aan
weerskanten lage trottoirs van l. S
breed, zodat iedere koker 9.50 m. bre^d
Hieronder een globaal beeld van
de dwarsdoorsnede van de ver
schillende tunnelkokers naast el
kaar. Ook voor deze schets geldt,
dat het slechts een schematische
voorstelling is, bedoeld om een
duidelijke indruk, niet om b.v. de
precieze verhoudingen, te geven-
wordt- Ieder van deze kokers krijgt dus
éénrichtingsverkeer, éen in Noordelijke
en één in Zuidelijke richting. Naast de
(dubbele) wegverkeerstunnel komen
de kokers voor ventilatie, eigen leidin
gen van de Waterstaat en leidingen van
derden, b.v. voor gas, water, electrici-
-"t,welke combinatie van kokertjes
wij voor het gemak samenvatten tot de
derde, koker van de tunnel. En daar
naast komt dan de spoorwegtunnel met
dubbel spoor, uitsluitend voor electri-
sche en dieseltractie. Deze spoorweg
tunnel wordt 12.8 m. breed. In totaal
krijgt de tunnel (alle kokers tezamen
dus) een breedte van 50 m.; de Rotter
damse tunnel daarmee ver achter zich
latend.
Het laat zich raden, dat deze tun-
Schematische lengte-doorsnede van
de Velser tunnel. Men ziet hoe de
ene „koker" (voor auto-verkeer
bestemd) eerder de oppervlakte
bereikt dan de spoorweg - „koker"
Onder het kanaal zelf liggen ze
uiteraard op gelijke diepte. (Voor
deze en de andere op deze pagina
afgebeelde schetsen geldt, dat het
slechts verduidelijkende schema
tische voorstellingen zijn, geen of
ficiële werktekeningen van b.v. de
Rijkswaterstaat ofkomstig).
lEnGTE-DOORSNEDE
nelbouw ook zijn gevolgen zal heb
ben voor het wegenverkeersnet. Dat
zal zelfs al tijdens de bouw het geval
zijn, want naarmate het werk aan de
Zuidelijke kanaaloever vordert, zal er
een doorbreking moeten komen van
Rijksweg no. 6, de weg Amsterdam
Velsen, die gedeeltelijk omgelegd zal
moeten worden met eennieuwe uit
monding op de Rijksweg Haarlem
Velsen tegenover de Parkweg. Ook
aan de Noordkant zullen te zijner tijd
veranderingen komen, maar hoe het
daar precies zal worden, blijft wel
licht de eerste jaren nog een open
vraag.
Ook het spoorwegverkeer zal ingrij
pend gewijzigd worden Het station
VelsenIJmuiden-Oost zal niet langer
het knooppunt blijven, maar reeds bij
Santpoort zal zich de liin naar Bever
wijk afsnlitsen. De sooorbrug zal kun
nen verdwijnen en de ponten, die nu
nog zwoegen om een niet te. stuiten
stroom van auto's over en weer te va
ren, zullen verhuizen naar waar nu de
sooorbrug nog een belemmering voor
de scheepvaart vormt. De ponten zullen
het daar wat kalmer aan kunnen doen,
omdat zii dan in hoofdzaak ten dienste
van het locale verkeer zullen komen.
Er zal nog heel wat water door het
Nnordzeekanaal stromen, voordat dit
alles verwezenlijkt is. Het zal in veler
ogen te lang duren, maar wil het goed
en afdoende worden, wil het Noordzee
kanaal niet langer een hinderpaal blij
ven voor het verkeer te land en wil de
scheepvaart niet langer door een obsta
kel als de spoorbrug te Velsen geremd
worden, dan moet er ingrijpend veran
derd worden. Maar toch weer zo, dat
'üdens dit veranderen èn scheepvaart,
èn wegverkeer èn railverkeer voort
gang kunnen vinden. Dat gebeurt nu.
Het vraagt tijd, veel tijd. Doch daarna
zal het af zijn. Is het wonder, dat de
bestuurder, die met zijn wagen voor de
pont in de file staat te wachten, reeds
nu door zijn half geopend portierraamp
je reikhalzend uitziet naar het moment
van de openstelling van de Velser
tunnel?
i
Advertentie
ALPINO'S,
diverse tinten, vanaf t 2.60
DELANA BRETELBROEKJES,
vanaf 3.05
ZWAAR GEMOLTONNEERDE
TRAININGSBROEKEN,
in bruin en marine, vanaf 3.55
DELANA BOXBROEKEN,
bleu en koren 4.50 en 4.85
ZUIVER WOLLEN JONGENS- en
MEISJES-PULLOVERS
5.40, f 5.70 en 6.25
WITTE SLOBBROEKEN
met ritssluiting 5.90 en f 6.35
TRAININGSPAKKEN met
LANG JASJE, vanaf 9.25
MONTY JACKETS
in ORIGINELE DUFFEL 28.95
Anegang 19 - Tel. 21413
HAARLEM
Advertentie
Made trom
De IJmuidenaar R. N., die Donder
dagmiddag met zijn auto van Amster
dam kwam, draaide, na het passeren
van het Pontplein, linksaf de Meer-
vlietstraat in. Daar was juist een grote
vrachtwagen aan het keren. De wagen
stond in de berm van de weg en de
heer R. N. meende veilig te kunnen
passeren. Maar op het moment, dat hij
achter de wagen om zou gaan, zette de
chauffeur daarvan deze achteruit. De
gevolgen waren voor de personenauto
funest. De bak van de vrachtwagen
nam het achterste degl van de carros
serie mee met het gevolg, dat van de
personenauto de hele bovenbouw werd
vernield. De motor draaide nog, zodat
de heer N. zijn wagen nog aan de kant
van de weg kon zetten. Zelf had hij
slechts een onbeduidend hoofdwondje
opgelopen. De heer A. P. Bakker heeft
met zijn auto naar huis gebracht.
De vorige week heeft de Haarlemse
recherche aangehouden als verdacht van
verduistering in dienstbetrekking een
74-jarige boekhouder, werkzaam bij de
N.V. Joh. Enschedé en Zonen.
De Firma heeft aangifte gedaan bij de
politie, omdat verduisteringen op grote
schaal waren ontdekt, die in totaal een
bedrag zouden vormen van ongeveer
f 94.000.—.
De directie van de Grafische Inrich
ting, N.V. Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem, zendt ons naar aanleiding van
deze arrestatie het volgende communi
qué:
„Onlangs is gebleken, dat een
thans 74-jarige boekhouder, die reeds
meer dan 30 jaar bij Joh. Enschedé en
Zonen in dienst was, zich gedurende een
reeks van jaren aan verduistering van
gelden schuldig heeft gemaakt, waardoor
de totale som, die hij zich op geraffi
neerde wijze heeft toegeëigend tot een
belangrijk bedrag is aangegroeid.
De vertrouwenspositie, welke hij bij
de N.V. bleef innemen, ook na het be
reiken van de pensioengerechtigde leef
tijd, heeft hem de gelegenheid gegeven
de onregelmatigheden nog gedurende tal
van jaren voort te zetten.
De dader is in verzekerde bewaring
gesteld.
De N.V. is tegen fraude verzekerd."
Een vol uur heeft gisteravond de on
volprezen Charles Dickens, ruim tachtig
jaar na zijn dood, een zeer talrijk ge
hoor weten te boeien met zijn levensge
schiedenis. Op het podium van de grote
zaal van het gemeentelijk concertgebouw
vond hij op een enkele vierkante meter
de hem vertrouwde sfeer, van waaruit
hij zovele jaren geleden zijn boeken
schreef. Al zei hij dat niet zo letterlijk,
uit het gemak, waarmee hij zich -be
woog, bleek wel, dat hij het bestuur van
de Haarlemse R.K. Openbare Leeszaal
en Bibliotheek dankbaar was voor deze
unieke gelegenheid om naar eer en ge
weten zijn leven te vertellen. De'wach
ters van Westminster Abbey, waar hij
begraven ligt tussen Byron en Thacke
ray, hadden hem daartoe een uur vrijaf
gegeven en alleen zij zullen niet te over
tuigen geweest zijn, dat Godfried Bo-
mans een waardig remplagant bleek te
zijn voor zijn posthume vriend Dickens.
Nu was het ongetwijfeld voor de hon
derden toehoorders in de zaal onder
wie de jongeren gelukkig sterk vertegen
woordigd waren een aparte sensatie,
dat zij van minuut tot minuut als het
ware getuige waren van de geestelijke
metamorphose, die Bomans door de sfeer,
welke hij met veel voornaamheid op
riep, onderging, én dat zij zich wel ge
confronteerd moesten wanen met Char
les Dickens.
Charles Dickens vertelde dus. Met een
stille humor, soms navrant, soms uiterst
plezierig, maar in ieder geval van Engel
se allure, mijmerde hij over zijn tragi
sche jeugd, die zulke diepe sporen in
hem had achtergelaten. Diezelfde jeugd
vormde de inspiratie voor zijn later
werk, geschreven uit wraak en uit re
vanche op de Engelse samenleving. Het
volk zijn volk begreep hem, hij
schreef zoals de mensen dat het mooist
vonden en daarin vond hij een aantrek
kelijk thema om vergelijkingen te trek
ken met de dagen van 1953, waarin het
Deze situatie-schets zou men een
getekende lucht-„foto" kunnen
noemen, aan de hand waarvan ook
degenen, die de toestand ter plaat
se niet kennen, zich een globaal
beeld daarvan kunnen vormen.
Men ziet o.a. duidelijk, dat het
kanaal daar sterk vernauwd is,
welke vernauwing door uitgraving
aan de Zuidzijde zal worden opge
heven, nadat de tunnel aan die
kant zal zijn voltooid. Voorts ziet
men duidelijk op wat thans nog
„vaste land" is de bouwpunt met
daarachter de „kistdam" (tussen
C. en D.), waarvan in de repor
tage sprake is en die bestaat u'it
twee rijen stalen damwandplanken
met daartussen een aarden wal.
NOORDZEE
KANAAL
0WAR5- DOORSNEDE A-A
JT) ij ons bezoek aan de Velsense tun-
r\ netwerken hebben wij ons ge
waagd in de gróte bouwput, die
alweer de langste tijd gestaan heeft.
Drie ladders voerden ons naar de reus
achtige bodem, die met betonstukken
en ijzeren stangen ligt bezaaid, terwijl
in het midden de resten te vinden zijn
van de tunnel, waaraan men vóór de
oorlog reeds begonnen was. Op een
schuinte van puin en stof werken de
slopers met lasapparaten en blote han
den, waarin de tijd en de arbeid hun
groevend werk onmiskenbaar hebben
achtergelaten. Zij zijn momenteel de
mensen, die op het diepste punt van dit
grootse project werken. Een van hen,
J. de Haan van de Oude Schans uit
Amsterdam, met rubberlaarzen en in
manchester, stond even uit te blazen.
Wij vroegen hem, hoe hij over de in
aanbouw zijnde tunnel dacht, die de
water-barrière door „Holland op zij'n
smalst" loodrecht zal doorsnijden. Zijn
antwoord was kort en bondig: „Het is
een machtig werk." En met deze be
knopte volzin is feitelijk het hele werk
gekarakteriseerd, dat weer eens over
duidelijk aantoont, dat het worselen
met het water de Hollander in het bloed
zit.
Reeds vijf weken zijn de slopers aan
de gang, terwijl het werk, dat voor hen
hoofdzakelijk bestaat uit het opruimen
van de betonnen zinkstukken van de
oude tunnel, alsook het weghalen van
de betonnen ring, die tegen de stalen
damwand van de put hangt, nog min
stens een maand of zeven in beslag zal
nemen. Overdag worden in de ring ga
ten van 60 cm. geboord en in de „prae-
historische tunnelstukken" sleuven van
ruim anderhalve meter. Wanneer het
mitraillerende geknetter van de pneu
matische boren niet meer gehoord
wordt en een late vrachtboot nog door
het Noordzee-kanaal vaart, zijn mannen
van de opruimingsdienst bezig de ga
ten met springstof op te vullen. Enkele
minuten later is het heel even maar
een heksenketel in de put; het re
sultaat: een massa beton, dat in grote
brokken te wachten ligt, totdat het op
geruimd wordt, ijzeren stangen hangen
als vermicelli-draden tegen de dam
wand. De Haan en zijn kameraden vin
den het maar matig. „Het is geld weg
gooien voor niets", zeggen ze: en dat is
eigenlijk de keerzijde van de me
daille, want het geld, dat vóór de oor
log aan de tunnel is gespendeerd,
wordt door een stukje trotyl, of wat
het dan ook mag zijn, gemaakt tot een
massa verwrongen ijzer en verpulverd
beton. Maar ja, de plannen zijn groot
ser en uitgebreider geworden; en dat de
oude tunnel dan niet meer past be
grijpt De Haan ook wel. Het was voor
hem in het begin wel even vreemd, dat
hij tot het gilde van de afbrekers be
hoorde, terwijl op nog geen vijf en
twintig meter afstand de kleiwerkers,
de machinisten van de grijpkranen en
de chauffeurs van de tien-tonners druk
in de weer zijn, om een trots werk, dat
bouwend Nederland op het ogenblik
onder handen heeft, zo snel mogelijk
klaar te krijgen, opdat de misère met
de Velser Pont weldra tot het rijk der
nachtmerries zal gaan behoren.
Maar ondanks de sloop, behoren De
Haan, Piet, Jan en Klaas, die nu in de
bouwput staan, toch ook tot de bou
wers van een tunnel onder het Noord
zeekanaal
volk niets te zeggen heeft en de schrij
vers niet worden gelezen.
Ook Dickens moest gisteravond beken
nen, dat hij zich eenmaal niet refereer
de aan ziin lezers, maar dat hij toen
ook de helft van zijn bewonderaars ver
loor. Zijn lezingen sloopten zijn gestel,
en toen hij de ganzenveer weer ter hand
nam, schreef hij zich letterlijk naar de
dood. En achteraf met een zichtbare vol
doening memoreerde hij, hoe tiendui
zenden getuige waren van zijn begrafe
nisstoet, hoewel aan zijn dood geen
ruchtbaarheid was gegeven. De bloemen
stapelden zich op zijn graf en nu nog
kan men door de bloemen zijn graf
schrift in Westminster Abbey niet le
zen. „Dat is niet nodig", verzekerde hij,
„als ge mijn werken maar leest."
Het uur was voorbij en terwijl hij zich
ten tweede male grafwaarts bewoog, be
tekende het hartelijk applaus van 1953,
dat men in zijn dood niet wilde geloven.
Als wij nu tot het meer zakelijke ge
deelte van de avond overgaan, herinne
ren wij aan de voldoening, die uit de
woorden van de voorzitter, de heer J.
van Velsen, opklonk, omdat hij zich ge
plaatst zag tegenover zo'n grote kring
van belangstellenden.
Eernard Verhoeven had van zijn inlei
ding een juweeltje van propaganda ge
maakt. Daarin wees hij op de aristocra
tische betekenis van het boek. dat voor
al in de Middeleeuwen een sacrale waar
de had. Hii noemde het boek van die
tijd een koninklijk roofdier, dat aan de
ketting werd gelegd. De uitvinding van
de boekdrukkunst maakte die ketting los
en de democratisering van het boek
leidde tot aristocratisering van de cul
tuur in het algemeen. Hii was er overi
gens van overtuigd, dat nu in dit proces
de critische grens is bereikt en dat in
dit verband de leeszaal als voorpost moest
worden beschouwd om de cultuur te
beschermen. Dat de vorm van de roman
in de richting gaat van de beeldroman,
bewiist. dat die critische grens bereikt
is. Daarom kwam spreker op voor be
houd en stevige uitgroei van de lees
zaal. dat bolwerk der aristocratie.
Na de pauze droeg H. L. Prenen met
de gloed die bij zijn persoon en zijn
werk past enige bijzonder aanspreken
de balladen voor. Daarin lag o.a. ver
vat het verhaal van de wederwaardig
heden van een kloosterbroeder, die tij
dens zijn leven van stropen had ge
houden en in de hemel niet zo gauw
een hem passend milieu kon vinden.
De ziel van het straatlied bracht hij
tot herleving in een ballade, gedicht
bij prentjes van Wilhelm Busch. en
tenslotte liet hij alle hoorders deel
hebben aan een allerminst abstracte
meditatie op Sylvester-avond.
Godfried Bomans, die van Dickens
weer helemaal Bomans was geworden,
besloot de avond met voorlezing van vier
zijner verhalen. Daaronder waren twee
verrukkelijke satyres, respectievelijk be
trekking hebbende op de kinder-psycho-
logie en de misplaatste preutsheid bij
het beoordelen van kunstwerken. De
twee overige vertellingen wisten door
een buitengewoon fijnzinnig samenstel
van humor, wijsheid en weemoed de kern
te raken van het sublieme, dat schuil
gaat in menselijke alledaagsheid.
Met de organisatie van deze bijeen
komst heeft het bestuur van de katho
lieke leeszaal en bibliotheek een uitste
kende greep gedaan. Haarlem, en in het
bijzonder katholiek Haarlem, heeft op
nieuw de overtuiging kunnen opdoen,
dat deze instelling alle recht van be
staan heeft en aller daadwerkelijke be
langstelling verdient. Het zij zo!
Het Üep al tegen 1 uur vannacht, toen
aan het einde van de Delftse raadsver
gadering wethouder Saasberg afscheid
nam van de gemeentesecretaris mr. H. E.
Phaff, die de laatste zitting van de
Vroedschap had bijgewoond en naar
Haarlem zal vertrekken Zijn ambts
periode was niet lang geweest, zo zei
spreker, doch mr. Phaff heeft zich op
bewonderenswaardige wijze als Delfts
burger ingewerkt en zijn taak verricht.
O.m. heeft hij op historisch en cultureel
gebied veel werk gedaan. Het was niet
gemakkelijk om zijn voorganger te ver
vangen. Bij het brengen van verande
ringen stuitte hij wel eens op moeilijk
heden. doch hij zette door met ijver* en
energie om te wijzigen, wat hij nodig
vond. Mr. Phaff bleek een man, die weet
wat hij wil. Spr. dankte de scheidende
functionaris voor zijn arbeid in Delft en
gaf hem de beste wensen mee.
Namens de raad sloot zich ds. Zandt
bij deze woorden aan. De ijver en be
kwaamheid van de secretaris zijn hoge
lijk gewaardeerd. Spr. wenste hem de
zegen des Heren toe en hoopte, dat hij
het algemeen welzijn in Haarlem zal
kunnen dienen, zoals in Delft.
Mr. Phaff gewaagde van een zeker
schuldgevoel, dat hij zo kort in Delft was
gebleven en het speet hem, dat hij wet
houder Saasberg verlaat, nu deze als
loco-burgemeester voor zo'n zware taak
staat. Spr. dankte voor de waarderende
woorden en prettige samenwerking. Hij
herdacht zijn voorganger mr. Engberts
en was dankbaar voor de ijver van het
secretarie-personeel. „Ik heb getracht
een dienaar van de raad te zijn en
steeds 4e belangrijkheid van het werk
van de Vroedschap belicht, vooral ook
van de arbeid, welke niet openbaar was".
Spr. zal voor Delft immer een propagan
dist zijn en sprak zijn wensen uit voor
de groei en de bloei van de Prinsen-
stad.
Mevrouw Phaff woonde op de pers
tribune het laatste gedeelte van de raads
zitting bij.
Advertentie
LANGE VEERSTRAAT 16 TEL. 11463
Advertentie
Van ouds bekend. Tel. 14609
Officieel Philips-reparateur
Kruisstraat 38 Haarlem
Advertentie
rood-zwart, enz42.59
HERENJASSEN
in popeline 49.—
Wollen gabardine 89.50
KLEDINGMAGAZIJN
SPAABNWOUDERSTR. 47—80
Telefoon 31392
