Republikeinse overwinning in de Verenigde Staten
De
nieuwe
president
HEVIGE AARDSCHOK
IN SIBERIË
Vloedgolven verplaatsen zich
door Stille Zuidzee
Stevenson maakte zelf
het grote nieuws bekend
Stevenson heeft het stemmen nog
nooit zo moeilijk gevonden
Kiezers in groten getale opgekomen
Tot hoofd en hart
Explosie van een
waterstofbom
Het weer
regen en
wind
„20 JANUARI 1953 MOETEN WIJ
OPNIEUW B
gestemd heeft
Geen borrel verkrijgbaar in New York
Hoe Amerika
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1952
o
76ste JAARGANG No. 25524
Weer twee moorden
in Kenya
FALCON MANTELS-JASSEN
Dwight D. Eisenhower zai op 20 Januari 1953 de 34ste president
van de Verenigde Staten worden. Zijn Democratische tegenstan
der, Adiai Stevenson, heeft een nederlaag geleden, zo is van
morgen bekend geworden. Stevenson was de eerste om het
grote nieuws officieel bekend te maken. In het Democratische
hoofdkwartier te Springfield (Illinois) verklaarde hij: „Onze land
genoten hebben hun keus bepaald. Het is generaal Eisenhower.
„Ik dring er bij u allen op aan generaal Eisenhower te steunen",
aldus de gouverneur, die er aan toevoegde: „Het is een Ameri
kaanse traditie vóór de verkiezingen fel te strijden. Het is even
eens een Amerikaanse traditie de gelederen na de verkiezingen
te sluiten. Het voik heeft gesproken en ik aanvaard deze uitspraak
van harte." Stevenson gaf zijn nederlaag vanmorgen om kwart
vóór acht toe in een televisie-uitzending.
De nieuw gekozen president van de Verenigde Staten van
Anr\erika Dwight D. Eisenhower en zijn echtgenote in hun
woning te New York met hun kleinkinderen en schoon
dochter in hun midden. De kinderen heten v.l.n.r.Dwight
David, 4 jaar; Susan Elaine, 8 maanden en Barbara Ann 3 jaar.
Hun vader, majoor John Eisenhower vertoeft bij de Ameri
kaanse troepen in Korea.
Eisenhower schildert
Gedeeltelijke uitslagen
Stoffelijk overschot opgevist
'Iwüön
2e xfruaooriog
•Rcoseye"-.
Ie wereldoorlog
Democraren (p,
van Stevenson)
Op 1 April 1946 werd door een aard
beving een vloedgolf veroorzaakt, die
op de Hawaii-eilanden 169 slachtoffers
eiste en voor een waarde van 25 mil-
lioen dollar schade aanrichtte.
De politie heeft bevel gegeven de
Noordkust van Oahu te ontruimen en
iedereen de toegang tot het strand ont
zegd.
De eerste golf, die de kust van Oahu
bereikte, was 1.80 meter hoog.
Van het eiland Midway werd bericht,
dat er 15 cm. water op de startbanen
van het vliegveld stond.
In Ottawa verklaarde een Canadees
geleerde, dat het niet onmogelijk was,
dat de schok veroorzaakt is door de ex
plosie van een waterstofbom. „Het Is
een mogelijkheid, maar een zeer gerin
ge," was zijn mening.
Er wordt van andere zijde op gewezen,
dat aardbevingen in dit gebied vrü veel
vuldig voorkomen en dat er waarschijn
lijk geen sprake is van een explosie.
In het Nyeri-district in Kenya zijn
gisteren weer twee moorden gepleegd,
kort voordat de Britse minister van Ko
loniën. Oliver Lyttelton, verklaard had,
dat het volk van alle vrees bevrijd zou
worden. Het ene slachtoffer was een
hoofdman van de Kikuyu's, de stam
waaruit de Mau Mau gerecruteerd wor
den en het andere was een inheems po
litieman.
De politie heeft een aantal Mau Mau-
symbolen, 100 staven geligniet en een
aantal slaghoedjes in beslag genomen.
Advertentie
BaRTELOORISSTRAAT 20 TEL. 13439
Verwachting tot Donderdagavond:
Zwaar bewolkt met enkele opkla
ringen en tijdelijk enige regen, voor
namelijk in het Noorden van het
land. Over het algemeen weinig ver
andering in temperatuur. Matige tot
krachtige en langs de kust tijdelijk
harde wind tussen Zuid-West en
Noord-West.
Zon: 7.44—17.03. Maan: 20.04—12.54.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21343
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Bijkant. Ilmuiden: Bonifaciusstr. 27 tel. 5790
Directie: J. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
EISENHOWER OPVOLGER VAN TRUMAN
De gisteren gekozen 34e president
van de Verenigde Staten is een
man die, waarschijnlijk beter dan
tvie van zijn voorgangers ook. West-
Europa heeft leren kennen. Dwight D.
Eisenhower heeft getoond dat de belan
gen van het Oude Werelddeel hem ter
harte gaan. Tot tweemaal toe is hij op
perbevelhebber geweest van geallieer
de. legers in Europa. De eerste maal op
het einde van de Tweede Wereldoorlog,
toen hij onder meer de Invasie van Ju
ni 1944 heeft voorbereid; de tweede
TOaal van December 1950 tot een half
jaar geleden, tóen hij hier de leiding
had over de strijdkrachten van het At
lantisch Pact. Eisenhower, die eens on
ze opperbevrijder en later onze opper-
verdediger was, zal ongetwijfeld, pre
sident van Amerika geworden, Neder
land en die andere landen aan de over
zijde van de Atlantische Oceaan niet
vergeten. Enkele dagen geleden heeft
hij nog eens nadrukkelijk verklaard dat
hij de defensie van Europa van het
grootste belang acht.
Er is van Eisenhower gedurende de
verkiezingscampagne herhaaldelij k
gezegd dat hij geen politieke erva
ring bezit. In zekere zin is dat waar,
maar men moet niet vergeten dat de
man gedurende de twee perioden dat
hij in Europa opperbevelhebber was,
heel wat met politieke zaken te maken
had. Vooral toen hij na de oorlog aan
het hoofd stond van de SHAPE, het
Hoofdkwartier van de Geallieerde Mo
gendheden in Europa, stond Eisenho
wer voortdurend in contact met voor
aanstaande politici. Daar komt nog bij
dat Eisenhower getoond heeft zich snel
in te kunnen werken
Dat hij zich in zeer korte tijd de pro
blemen van een nieuwe zeer veel om
vattende functie weet eigen te maken
heeft hij al eens eerder getoond: Onder
de Tweede Wereldoorlog heeft hij uit
zonderlijk snel carrière gemaakt. In de
zomer van 1942 had hij nog slechts de
fang van luitenant-kolonel. In de herfst
van dat zelfde jaar werd Eisenhower
opgedragen de invasie van Noord-Afri-
ka voor te bereiden, en in 1943 was hij
geallieerd opperbevelhebber. Weer heeft
hij zich nu in een zeer korte periode
op een nieuwe taak moeten voorberei
den, weer heeft hij maandenlang aller
lei kwesties moeten bestuderen waar hij
zich tevoren niet in die mate mee had
kunnen bezig houden. Eisenhower zit
bas ruim een half jaar geheel in de poli
tiek, maar Eisenhower is een vlug stu
dent.
Intussen is het echter duidelijk dat
het van het grootste belang is wie
hem de weg wijzen op zijn nieuwe
loopbaan. En over die gidsen van Eisen
hower heeft men zich in Amerika en
°ok in Europa wel eens ongerust ge
maakt. Dé in Juli door Eisenhower op
de Republikeinse Conventie te Chicago
Verslagen senator Taft, die heel wat min
der belangstelling voor Europa heeft dan
Eisenhower zelf, oefent bijvoorbeeld een
gevaarlijke invloed op hem uit. En dan
laat ook senator McCarthy, de man die
lal van vooraanstaande Amerikaanss
deskundigen op het gebied van de bui
tenlandse politiek heeft zwart gemaakt,
Zlch voortdurend gelden. Maar wellicht
Z®1 Eisenhower, als hij straks in Januari
111 functie treedt, meer dan tevoren zijn
e'gen weg gaan. Een van zijn eerste da-
den zal een reis naar Korea zijn; als
ftlen hem in Washington tenminste niet
^ah dit voornemen zal weten te weer
ouden. Aan de Koreaanse oorlog, die
mderdaad al te lang de wereldvrede
heeft bedreigd, wil hij snel een einde
rachten te maken. Of een persoonlijk
°ezoek van de Amerikaanse president
aan het front veel tot een oplossing van
®t conflict kan bijdragen staat te be-
Zlen. Men kan E*tenhower slechts alle
Succes toewensen
lh het conflict tussen Oost en West
6rvult de president van de V.S. een
belangrijkste rollen. Eisenhower
'Jgt een bijna onmenselijk zware taak,
ar Eisenhower is een gelovig man,
n hij beseft d'at hij zonder Gods bij-
ondere bijstand niet slagen zal.
Va" onze weerkundige medewerker*
teravonri'1 „0°ee O® bereikte reeds gis
Oceaan nn,n actieve depressie van de
daarbii lanL °?geving- De wind narn
toe en in kust tot stormachtig
viel de oov,tin groot deel van ons land
daëen JL,„ nacht regen. De komende
het weer verwal niet veel goeds van
met Nieuwe depressies
trekken mo? e Wlndcn en regen
°ceaan na^ orgr0te snelheid van de
Erankriik ai ^e£t"Eui'°Pa. Zowel boven
de barnmot boven Scandinavië dalen
tekent dat «f ~elangri-'k' hetgeen be
geer vrii f Oceaandepressies steeds
mende daal krijgen. Er komt de ko-
uagen zeker veel regen en wind.
In de balzaal van het Commodore Ho
tel te New York, dat als hoofdkwartier
van de Republikeinse Partij werd ge
bruikt, heeft Eisenhower zelf vanmorgen
een enthousiaste menigte toegesproken:
„Op 20 Januari 1953", zo verklaarde hij,
„moeten wij opnieuw beginnen. Wij
hebben de zelfgenoegzaamheid uit de
regering weggenomen. Van nu af aan
kan Washington niet onverschillig staan
tegenover de corruptie in de regerings
departementen, noch tegenover het
communistisch gevaar in de V.S.".
Eisenhower was vergezeld van de jonge
senator Richard Nixon uit Californië,
die vice-president van de Verenigde
Staten wordt. Toen Eisenhower het po
dium betrad, maakte hij het V-teken.
Van het begin af, toen de eerste uit
slagen uit de 48 staten begonnen bin
nen te lopen, had Eisenhower de lei
ding. Over, de uitslag bestond weinig
twijfel meer toen het hoofdkwartier van
Stevenson had toegegeven, dat de gro
te staten New York en Californië aan
de republikeinen waren toegevallen.
Met de overwinning in deze twee sta
ten had Eisenhower een geweldige
sprong gemaakt naar de 266 stemmen
van kiesmannen die hij nodig had om
door het kiescollege tot president geko
zen te worden-
Vele waarnemers noemden Eisen
hower's overwinning een waarlijk
nationaal antwoord op de kruistocht
en persoonlijkheid van de Republi
keinse candidaat, geheel afgezien van
partij-overwegingen. Grote aantallen
vakverenigingsleden en boeren, hand
en hoofdarbeiders, conservatieven en
liberalen, onafhankelijken en voorma
lige Democraten, stedelingen en plat
telandsbewoners moeten voor Eisen
hower gestemd hebben.
Eisenhower heeft Virginia en Florida
los gemaakt van het „solide (Democra
tische) Zuiden" en hij won in het voor
malige Democratische Oklahama. Het
Republikeinse Maryland stemde voor
hem en hij had hedenmorgen ook de
leiding in Tennessee, dat in 1948 De
mocratisch stemde, New York en New
Jersey, in 1948 ook Republikeins, en
Ohio, in 1948 Democratisch (alle staten
met een gróót aantal kiesmannen), wa
ren vast in Republikeinse handen, even
als Illinois, de staat waarvan Stevenson
gouverneur is, welke in 1948 Democra
tisch stemde. Van de landbouwstaten
gingen vele, die vier jaar geleden Tru
man's overwinning bezegelden, over
naar de Republikeinen.
Stevenson heeft vanmorgen een te
legram aan Eisenhower gezonden van
de volgende inhoud: „Het volk heeft
gekozen en ik wens u geluk. Het is
mijn oprechte bede dat gij de dienaar
en de bewaarder van de vrede zult
zijn. Mijn beste wensen". Eisenhower
heeft zijn voormalige tegenstander
onmiddellijk een telegram ten ant
woord gezonden van de volgende in
houd: ..Ik dank u voor uw hoffelijke
en edelmoedige boodschap- Het is
duidelijk dat de mannen en vrouwen
van goede wil der beide politieke
partijen de strijd vergeten welke ach
ter ons ligt en zich gezamenlijk wij
den aan dat ene doel: het tot stand
brengen van een betere toekomst".
Gedurende de nacht waren in het
hartje van New York, het bekende
„Times Square", velen op de been in
afwachting van de uitslag der verkie
zingen. De uitslagen uit de traditioneel
Democratische Zuidelijke Staten, die
schenen te wijzen op een Republikeinse
overwinning, werden in het bijzonder
met gejuich ontvangen. Te 21 uur
plaatselijke tijd beschouwde men op
„Times Square" de overwinning van
Eisenhower reeds als zeker. Het ge:
juich van de partijgangers van de ge
neraal overstemde de hoera's van de
kleine groepen van aanhangers van
gouverneur Stevenson. Het was overi
gens cp „Times Square" niet zo druk
als bij vorige gelegenheden. De televi
sie schijnt veel mensen thuis gehouden
te hebben. Toch verdrongen zich na het
uitgaan van de theaters en bioscopen
duizenden mensen voor het gebouw van
de „New York Times".
Op de seismografen langs de kust van de Stille Oceaan is gisteren een hevige
aardbeving geregistreerd. In Honoloeloe heeft de Amerikaanse kustwacht en
geodetische dienst een zeer sterke schok opgetekend en verklaard, dat het cen
trum ervan waarschijnlijk ligt op het schiereiland Kamtsjatka (Siberië). Ook
Canadese geleerden waren deze mening toegedaan.
Uit Honoloeloe werd later bericht, dat de Siberische aardbeving, die een van
de hevigste uit de moderne geschiedenis wordt genoemd, vloedgolven heeft ver
oorzaakt, die zich met snelheden van zes- a zevenhonderd kilometer per uur
door de Stille Zuidzee verplaatsten. Het Marine-hoofdkwartier voor de Stille
Zuidzee heeft reeds waarschuwingen uitgezonden, dat de vloedgolf in aantocht is.
De opkomst van de kiezers in de Verenigde Staten is gisteren ongewoon groot
geweest. Het zonnige weer heeft daartoe ongetwijfeld in niet geringe mate bij
gedragen. Bij vele stembureaux moesten de mensen een uur of langer in de rü
staan voor zij aan de beurt waren.
In sommige plaatsen vertoonden de mechanisch werkende stemmachines gebre
ken, waardoor vertraging werd ondervonden. Zo moesten de vroege stemmers in
Pittsburgh, in Pennsylvanië, een tijd wachten, terwijl verkiezingsambtenaren
poogden de gebreken der machines te verhelpen. Toen de verkiezingsambteuaren
in het plaatsje Hammersley Forks het stembureau hadden bereikt, bleek, dat
niemand een sleutel bij zich had. De stemming werd daardoor ongeveer een uur
vertraagd.
Een voorbeeld, van het enthousiasme,
waarmee men gestemd heeft, is Virginia
Borrison uit Tarentum in Pennsylvanië
die, zes uur nadat ze het levenslicht ge
schonken had aan een jongen, zich in
gezelschap van haar echtgenoot in een
ambulance-auto naar het stembureau
begaf, ongeveer één km. van het zieken
huis gelegen.
In Rochester, New York, werd de
111-jarige James A. Hard met een am
bulance-auto naar het stembureau ge
bracht en vervolgens naar de stern-
machine gedragen. Na afloop zei hij te
gen de chauffeur: „Kom me over vier
jaar maar weer halen. Ik wil nog een
keer op Ike stemmen". Hard is blind
Hij is in de Noordelijke staten de oud
ste veteraan van de burgeroorlog van
1860—1865.
Om een eerlijke verkiezing te waar
borgen. had de Commissaris van poli
tie in New York alle 18.879 politie
mannen opgeroepen. Elk stembureau
in de stad werd bewaakt door twee
politiemannen en met radio uitge
ruste auto's patrouilleerden door de
wijken waar ongeregeldheden zouden
kunnen uitbreken, zoals het district
East-Harlen, dat door negers wordt
bewoond. Alle gelegenheden, waar
alcoholische dranken worden ver
kocht, moesten gesloten zijn totdat de
stembureau's gesloten zouden worden
Na de sluiting van de stembureaux
deelde het Amerikaanse ministerie
van Justitie te Washington gisteren
mee, dat het nog geen enkele klacht
over ongeregeldheden bij de verkiezin
gen had ontvangen. Dit is een feit
zonder precedent in de politieke ge
schiedenis van de Verenigde Staten.
zeven uur al gisterochtend arri
veënfe generaal Eisenhower met zijn
vrouw in New York om er hun stem
uit te brengen. Toen de Eisenhowers
uit hun limousine stapten, werden zij
door een kleine groep mensen voor nel
stembureau met applaus begroet. De
generaal wuifde hen toe en zei: „Tot
vanavond".
Eisenhower heeft zich gisteren, toen
de beslissing eenmaal in handen van de
kiezers lag, verpoosd met schilderen in
zijn New Yorkse huis.
Vandaag zal Eisenhower naar Au
gusta (Georgia) vliegen voor een korte
rustpoos na zijn campagne voor het
presidentschap.
Stevenson heeft in het plaatspe Half-
day in Illinois gestemd. Voor het stem
bureau stonden ongeveer tweehonderd
mensen. Stevenson merkte op, dat hij
het nog nooit zo moeilijk had gevonden
te stemmen.
Stevenson richtte zich tot de jonge
ren, die toekeken, en zei: „Wat jullie
hier zien, is iets, dat niet overal ge
beurt. Jullie ziet je ouders en buren
hun stem uitbrengen, om te beslissen,
wie hen zal leiden wie deel zal uit
maken van het bestuur van de provin
cies tot dat van de Verenigde Staten."
Edele karakters dragen hun
geluk met anderen,
hun moeilijkheden alleen
Uit het Maas en Waalkanaal aan de
grens van Nijmegen is het stoffelijk
overschot opgevist van een man K. uit
Nijmegen, die al enige dagen vermist
werd. Vermoed wordt dat de man in
het duister te water is geraakt en ver
dronken.
Truman heeft- zijn stem op Stevenson
uitgebracht in Independence en vertrok
vervolgens naar Washington. Mevrouw
Truman en haar dochter Margaret
stèmden onmiddellijk na de president.
Een verslaggever vroeg aan Truman,
nadat hij gestemd had: „Bent u er ze
ker van, dat dat de winnaar is?" „O ja,
antwoordde de president, „daar. is geen
twijfel aan."
In New-York troffen de leiders der
Republikeinse én Democratische par
tijen intussen voorbereidingen voor het
vieren van de verkiezingsoverwinning;
de Republikeinen in het Ccmmodore-
hotel en de Democraten in hotel Biit-
more. Op het Democratische hoofd
kwartier te Springfield, staan veertig
ongeopende kisten champagne, die men
voor het geval van een overwinning had
laten aanrukken.
Toen vanmorgen tweederde van de
uitgebrachte stemmen bekend was,
bleek de verhouding te zijn: Eisenho
wer 22.963.194 stemmen tegen Steven
son 18.958.693 stemmen.
STATEN '52 '48
Californië R. D.
Connecticut R. R.
Florida R. D.
Illinois R. D.
Indiana R. R.
Maine R. R.
Maryland R. R.
New Jersey R. R.
New York R. R.
N.-Dakota R. R.
Ohio D. D.
Oklahoma R. D.
Texas R. D.
Virginia R. D.
DE AMERIKAANSE VERKIEZINGEN
Aantal uitgebrachte stemmen van!912at
IHooyert^
Reput>l>keinen(pai+i|
wan Eisenhower)
I I I I I I I
3 7 5 c\j 3>
CM OJ CVJ «2 CO
C <7* O» ff1 O1
Republ.-J tOemocr
lij P Hl meerderheidmeerderheid
President Truman en zijn echtgenote stemden in Missouri.
Stevenson werpt zijn stempapier in de stembus.
Dwight D- Eisenhower en zijn echtge
note, nadat zij gestemd hadden.