Amerik. piloten doen Pool ervaring op
„Plaats waar de Poolhonden rusten
THULE. eenzame Eskimo-nederzetting
wordt belangrijkste luchtbasis
Afe/jer: NEDERLANDSE POSTTARIEVEN
DE LAAGSTE TER WERELD
Niet altijd voldoende waardering
voor Korea-strijders
Tilburgse Hogeschool krijgt eigen gebouw
.1
In toekomst alleen onderscheid tussen
locaal en interlocaal telefoontarief
Nieuwe postzegels
op komst
Begroeting in Utrecht
Fondsen voor wetenschappelijke studie geschonken
Mgr. Cobbenhagen
Commandeur O.N.
ZATERDAG 13 DECEMBER 1954
PAGINA 5
Bij 40 gr. C. blijven vast'
gevroren lappen rubber
van de vliegtuigbanden in
het ijs achter
Luchtpost naar Indonesië
aanmerkelijk duurder
GROENLAND
Liturgische weekkalender
Mr. Kranenburg:
Geen slachtoffers meer
a/b. van de „Ellen*'
Mgr. Lucas in Rome
Binnenkort bezoek aan
Nederland
Middenstandsbank voor
Bleiswijk in moeilijkheden
Militaire belangen
banen weg voor de
burgerluchtvaart
Titelkerken van de
nieuwe Kardinalen
Noordpool
Zo banen de schepen van het kon
vooi zich een weg door de dikke
ijsmassa in de Baffin-baai. Slechts
twee maanden per jaar is de ha
ven van Thule door schepen be
reikbaar. Om de opbouw van de
luchtbasis te versnellen, werd veel
van het materiaal ook door vlieg
tuigen aangevoerd. Ook het lucht
havenpersoneel en de bezettings
troepen werden door transport
vliegtuigen overgebracht. In het
geheel zijn al meer dan 20.000 per
sonen door de lucht naar Thule
vervoerd en voor een deel ook
weer naar het vaderland terugga-
bracht.
ALS STRATEGISCHE BASIS
(Van onze Luchtvaartmedewerker)
Op het uiterste Noord-Westelijke deel van Groenland, op een afstand
van slechts 1450 kilometer van de Noordpool, ligt de Noordelijkst
gelegen luchtbasis ter wereld: Thule. De naam van deze luchtbasis
waarvan het bestaan eerst kortgeleden werd bekend gemaakt, en waaraan,
als deze geheel klaar is, een bedrag van niet minder dan 263 millioen dollar
ten koste gelegd zal zijn, trof men de laatste maand in vrijwel alle kranten.
Thule is namelijk niet alleen de meest Noordelijk gelegen luchtbasis; als de
tekenen niet bedriegen zal het ook één van de belangrijkste, zo niet de be
langrijkste luchtbasis ter wereld worden. Gelegen op de 77e breedtegraad
dus een goed eind binnen de poolcirkel waar in de winter de zon zich
in geen twee volle maanden laat zien, vormt Thule de meest vooruitgeschoven
Amerikaanse luchtbasis, die het Noord-Amerikaanse vasteland tegen aan
vallen van die zijde kan verdedigen.
geles in Californië denkt te onderne
men. heeft reeds een geslaagde proef
vlucht over het poolgebied gemaakt.
Weldra zullen dan ook de Amerikaanse
en Engelse maatschappijen en wellicht
ook de K.L.M., lijnen over het hoge
Noorden uitleggen. De kortste verbin
dingen tussen de werelddelen lopen im
mers over de Noordpool en alleen de
vliegtuigen die de afstanden toch al
zo bekort hebben zullen deze wegen
kunnen volgen.
Rum. Steunpunt
Q U-S.A. Steunpunt
aantallen vrachtauto's, bull-dozers, graafmachines en allerlei andere voerlui-
olPt b°uw ban de Thule-luchtbasis nodig zijn, worden per schip naar
larw -U5n bestemming gebracht. De luchthaven ligt in een grote vlakte, die
ndoor een b°°g, met eeuwige sneeuw bedekt gebergte, is omgeven.
J->at is de grote ijskap, die een groot deel van Groenland bedekt.
(Van onze Haagse redacteur)
Een bibliophiel uit het P.T.T.-personeel heeft onlangs een oude gids over de
stad Amsterdam op de kop getikt; het boekje dateert van 1882 ere er stonden
ook posttarieven in. Deze tarieven hebben uitgewezen, dat men zeventig jaar
geleden voor het verzenden van een brief tot een gewicht van 15 gram vijf cent
moest betalen en bij een gewticht tot 20 gram een dubbeltje. Ook na de zo pas
aangekondigde verhoging van een aantal P.T.T.-tarieven blijven voor het ver
zenden van een brief, die niet meer dan 20 gram weegt, de kosten beperkt tot
tien cent. De P. T. T. is dus wat dit betreft niet duurder geworden in die zeven
tig jaar en dit zegt toch wel 'iets wanneer men bedenkt, dat een liter melk in
1882 zeven cent kostte en thans drie-en-twintig cent en een pond boter toen
zeventig cent en thans twee gulden twintig....
Deze vergelijking werd gisteren te
Den Haag opgezet door de heer L. Ne-
her, die overigens daarmee geenszins
alle vragen, welke bij de komende ta
riefsverhogingen rijzen, beantwoord
achtte! Hiervoor had de directeur-gene
raal van de P.T.T. nog wel andere pij
len op zijn boog. Hij wees er namelijk
o.m. op, dat de posttarieven in ons land
de laagste ter wereld zijn. Om dicht bij
huis te blijven: in België is onlangs het
tarief voor interlocale briefpost op
(omgerekend) 15,2 cent gebracht en dat
voor briefkaarten in het binnenlands
verkeer op 9,12 cent.
Ter motivering van het besluit tot ta
riefsverhoging gaf de heer Neher ver
der de bekende argumenten zoals de
enorm gestegen kosten voor vervanging
en nieuwbouw van technische installa
ties, waarbij de invloed van het Ko
reaanse conflict zich heeft laten gelden
en de devaluatie. Spr.'voegde hier nog
de mededeling aan toe, dat over het
gehele land gerekend de inkomsten voor
de P.T.T. per telefoonaansluiting dalend
rijn.
Wat de posttarieven betreft vernamen
wij in aanvulling op hetgeen reeds ge
publiceerd is nog, dat het verzendeii
van een briefkaart naar Indonesië (port
plus luchtrecht) van 20 op 25 ct. zal
worden gebracht. Voor het verzenden
.van een brief naar Indonesië waren
de kosten tot dusverre 30 ct. per tien
gram; dit gaat nu worden 45 ct. per vijf
gram en voor elke vijf gram meer 30
ct. daarbovenop. Gedrukte stukken voor
Indonesië zullen straks kosten 35 ct. bij
een gewicht tot en met twintig gram en
80 ct. bij een gewicht tot en met vijftig
gram. De speciale luchtpostbladen wor
den niet duurder dan ze thans zijn, d.i
30 ct.
Voorts kan aangekondigd worden,
dat er postzegels met een nieuwe
beeltenis zullen kmen. De Directeur-
Generaal van de P.T.T. heeft een
dringend beroep gedaan op het pu
bliek en hij dacht daarbij vooral
aan het bedrijfsleven om niet alle
stukken tegen de avond ter post te
bezorgen. In vrijwel alle onderne
mingen is de gang van zaken nu een
maal zo, dat de uitgaande brieven aan
het eind van de dag getekend worden
en dan de deur uit gaan. Daardoor
ontstaan echter hoge pieken in de
drukte op de postkantoren, hetgeen de
bedrijfskosten van de _,.T.T. opvoert.
Over het telefoonverkeer heeft de heer
Neher nog medegedeeld, dat er naar
gestreefd wordt in de toekomst thans
is dit nog niet aan de orde bij de
tarieven slechts één onderscheid te ma
ken, namelijk tussen locaal en interlo
caal verkeer. De dezer dagen aangekon
digde tariefsveranderingen zullen ge
leidelijk aan in 1953 worden doorge
voerd. De kosten voor het aanbrengen
van een telefoonaansluiting bedroegen
voorheen slechts zes gulden, thans komt
deze aansluiting op f25.en dit wordt
veertig gulden; met laatstgenoemd be
drag blijft de nieuwe abonné echter nog
vijftig procent beneden de werkelijke
kosten.
De verklaring hiervoor is te vinden
in de hoge materiaalprijzen.
De P.T.T koopt jaarlijks bij de Ne
derlandse industrie materiaal tot een
waarde van 70 millioen gulden en in het
buitenland voor 20 millioen.
ZONDAG 14 December: 3de Zondag van
de Advent (Gaudete); Mis v. d. dag; 2
Onb. Ontvangenis; Credo; prefatie v. d. H.
Drievuldigheid; paars. MAANDAG: Octaaf
dag v. d. Onb. Ontvangenis; Mis v. h. feest;
2 gebed v. d. dag; Credo; prefatie v. O. L.
Vrouw; wit. DINSDAG: H. Eusebius, bis
schop, martelaar; Mis Sacerdotes; 2 gebed v.
d. dag; 3 tot de H. Maagd; (Haarlem: 4 voor
de bisschop); gewone prefatie; rood.
WOENSDAG: Quatertemper-Woensdag; Mis
v. d. dag; 2 tot de H. Maagd; 3 voor Kerk
of Paus; gewone prefatie; paars. Ook: Gul
den Mis; Mis Rorate; 2 gebed v. d. dag;
Credo; prefatie v. O. L. Vrouw; wit. DON
DERDAG: Mis v. d. Zondag; 2 tot de H.
Maagd; 3 voor Kerk of Paus; gewone pre
fatie; paars. VRIJDAG: Quatertemper-Vrij
dag; Mis v. d. dag; 2 tot de H. Maagd;
3 voor Kerk of Paus; gewone prefatie;
paars. ZATERDAG: Quatertemper-Zater
dag; Mis v. d. dag- 2 vigilie v. d. H. Tho
mas; 3 tot de H. Maagd; gewone prefatie
laakte evangelie v. d. vigilie; paars. ZON
DAG 21 December: 4de Zondag v. d. Ad
vent; Mis v. d. dag; 2 tot de H. Maagd;
3 voor Kerk of Paus; Credo; prefatie v.
d. H. Drievuldigheid; paai*.
(Van onze Utrechtse correspondent)
Talrijke militaire en burgerlijke
autoriteiten waren Vrijdagavond te
Utrecht in het N.V.-huis bijeen ter be
groeting van vele uit Korea gerepartri-
eerde militairen, in het bijzonder die
van het tweede detachement van 1951.
De staatssecretaris van oorlog, mr. F.
J. Kranenburg, heeft bij deze gelegen
heid de Nederlandse vrijwilligers voor
Korea openlijk de hulde gebracht die
zij verdienen als mannen die zijn opge
komen voor de rechten van de mens,
met name voor de geestelijke vrijheid.
Mr. Kranenburg zei te geloven dat het
Nederlandse volk niet altijd zonder
voorbehoud een rechtvaardige waarde
ring heeft getoond. Men heeft wel eens
al te zeer getwijfeld aan de zuiverheid
der motieven, en deze te veel in. het
persoonlijke vlak getrokken. De staats
secretaris stelde hiertegenover dat het
op zijn minst geoorloofd is, de Korea-
manschappen de eer te geven die hun
toekomt. In zijn toespraak herdacht hij
de 93 strijders die in hun plichtsvervul
ling zijn gevallen.
Hierna werden door jhr. F. Beelaerts
van Blokland aan tien vertegenwoordi
gers van het detachement bij oorkon
den behorende legpenningen uitgereikt,
als blijk van waardering voor de plichts
betrachting van het gehele detache-
Het onderzoek aan boord van de
Duitse tanker „Ellen", die, zoals bekend,
door de „Maasdam" is overvaren, heeft
geen- verder resultaat gehad. De over
schotten van de vier bemanningsleden
die- nog vermist worden, zijn niet aan
getroffen.
ment. Vice-admiraal Stöve, waarnemend
voorzitter van „Onze Vloot", overhan
digde aan tien man marinepersoneel
een bij de oorkonde behorend boekwerk.
Na een dankwoord van luitenant-kolo
nel G. H. Christan. oud-commandant
NDVN, w4rd het officiële gedeelte be
sloten. Hierna begon voor de aanwezige
oud-Koreastrijders en hun invité's het
officieuze en feestelijke gedeelte van
de avond, dat tot ver na het midder
nachtelijk uur heeft voortgeduurd.
De nieuwbenoemde internuntius in
Ir,dia, de Nederlandse bisschop mgr.
Lucas SVD, tot dusverre apostolisch
delegaat in Zuid-Afrika, is gisteren uit
Pretoria in Rome aangekomen. Hij blijft
daar tot eind December om besprekin
gen te voeren met de monseignori Mon-
tini en Tardini, beiden pro-secretaris
sen van het Pauselijk staatssecretariaat,
alsmede met de H. Congregatie der
Fropagande Fide en van de Oosterse
Kerk. Hij komt daarna voor een kort
bezoek naar Nederland om tenslotte in
de tweede helft van Januari zijn functie
in New Delhi te aanvaarden. Hij is de
opvolger van de Nederlandse bisschop
mgr. Leo Kierkels, die kortgeleden ont
slag heeft genomen om gezondheids
redenen.
Naar wij vernemen heeft de N.V.
Midde.-standsbank voor Bleiswijk en
omstreken bij de Arrondissements
rechtbank te Rotterdam surseance van
betaling aangevraagd. Deze bank maakt
geen deel uit van de Nederiandsche
Middenstandsbank te Amsterdam.
„Het curatorium van de Katholieke Economische Hogeschool te Tilburg heeft
opdracht gegeven tot het ontwerpen van een eigen gebouw aan de architecten
Jos. Bedaux te Tilburg en ir. J. v. d. Laan te Leiden." Deze vreugdevolle mede
deling deed dr. ir. F. Teilegen gisteren tijdens de recepetie, die ter gelegenheid
van het vijfde lustrum der Hogeschool werd gehouden.
Het was tevens het laatste van een lange reeks van geschenken, dit met vele en
hartelijke gelukwensen aan de jubilerende instelling ten deel waren gevallen.
Cobbenhagen door ziekte verhinderd was
deze bijeenkomst bij te wonen, evenals
de president-curator, de heer H. Blom-
jous en mr. Van Sonsbeek, lid van het
curatorium. Spr. wenste hun allen een
spoedig herstel toe.
De zitting van de Senaat van de Hoge
school in de Metropoleschouwburg, waar
rector-magnificus, prof. dr. M. Smeets,
een rede uitsprak, getiteld: „Bevorderen
hoge belastingen de bedrijvigheid?"
werd o.m. bijgewoond door Z. H. Exc.
mgr. W. Mutsaerts, bisschop van Den
Bosch, mgr. dr. J. Hanssen, bisschop
coadjutor van Roermond, mgr. Jos Bae-
ten, bisschop van Breda, mgr. J. Groot,
vicaris-generaal van het bisdom Haar
lem, dom Wil. van Dijk, abt van het
Trappistenklooster Koningshoeve, de mi
nisters prof. dr- L. Beel en A. C. de
Bruijn, dr. G. Veldkamp,, staatssecretaris
voor de middenstand, mr. J. A. Jonkman,
voorzitter van de Eerste Kamer, mr. dr.
F. Houben en prof dr. J. de Quay, com
missarissen der Koningin in Limburg en
Brabant, prof- dr. Th. de Vries, voorzit
ter van de S.E.R. en vele vertegenwoor
digers van andere Nederlandse hoge
scholen en universiteiten, alsmede cura
torium, senaat en studenten.
Prof. Smeets betreurde het, dat prof.
Advertentie
Verschenen:
ECONOMISCHE WETENSCHAP
EN ECONOMISCHE POLITIEK
Een bundel opstellen, aangeboden aan
de Senaat ter gelegenheid van het
25-jarig bestaan van de Katholieke
Economische Hogeschool te Tilburg,
(geb. 14.—).
BEVORDEREN HOGE BELAS
TINGEN DE BEDRIJVIGHEID?
Rede uitgesproken bij de feestelijke
herdenking door de rector-magnificus,
dr. M. J. H. Smeets. (ing. 1.50).
Bestelt nog heden bij Boekhandel
Gianotten, Tilburg, telefoon 3218.
„De Economische Boekhandel van het
Zuiden".
Erkentelijkheid der regering
Minister dr. L. Beel sprak namens de
regering en in plaats van zijn ambtge
noot bij O., K. en W-, die door de be
groting was weerhouden.
Spr. zei, dat in de afgelopen 25 Jaar
de Tilburgse hogeschool haar naam ge
vestigd heeft als centrum van weten
schappelijke vorming. De vruchten van
deze vorming worden thans allerwegen
door het maatschappelijke en weten
schappelijke leven geplukt.
Spr. zei, dat de regering zeer
erkentelijk is voor de diensten, die de
hogeschool in haar bestaan reeds aan
maatschappij en wetenschap heeft be
wezen. Hij memoreerde nog de ont
wikkeling van de sociologische weten
schap, welke ontwikkeling de grond
slag is geworden voor de nieuwe wet
telijke regeling van de economische en
sociologische studie.
Bij de oprichting en de uitbouw van
de Katholieke Economische Hogeschool
is prof. dr. M. Cobbenhagen de centrale
figuur geweest. Wegens zijn grote ver
diensten heeft H. M. de Koningin hem
thans benoemd tot Commandeur in de
orde van Oranje Nassau.
Gelukwensen van Episcopaal
Mgr. Mutsaerts bracht de gelukwen
sen van het Nederlandse Episcopaat
over. Spr. wenste de curatoren een
wijs beleid, de beheerder der finan
ciën een goede subsidieregeling, de
professoren een steeds toenemende
kunde en ijver en de studenten de
goede combinatie van luim en ernst.
Prof. dr. Kernkamp, de rector-mag
nificus der Nederlandse Economische
Hogeschool te Rotterdam, deed zijn ge
lukwensen vergezeld gaan van een fraai
havengezicht van De Jongere. Mr. E.
baron van Voorst tot Voorst, burgemees
ter van Tilburg zei, dat het belang van
de hogeschool voor Tilburg niet hoog
genoeg kan worden aangeslagen. Na
mens het gemeentebestuur bood spr. een
klok aan voor de senaatskamer.
Drs. A. Tummers, de voorzitter van
de Tilburgse Academische Economische
kring vertolkte de dank der afgestu
deerden, die men thans kan vinden in
alle geledingen van de maatschappij.
Als getuigenis van hun dankbaarheid
zowël voor de professionele vorming als
De Senaat verlaat de St. Jozefkerk. Op
prof, dr. Th. Goossens en prof. mag.
voor de ontwikkeling van hun persoon
lijkheid boden zij de senaat een bundel
opstellen aan, getiteld: „Economische
wetenschap en economische politiek".
De T.A.E.K. ziet dit geschenk als een
eerbewijs aan de Hogeschool, die voor
de T.A.E.K.-leden een ware Alma Mater
is geweest.
De dank en waardering van de Til
burgse burgerij werden tot uitdrukking
gebracht dor de heer L. Janssens. Als
geschenk voor de jubilerende Hoge
school werd een bedrag van f 50.000 bij
eengebracht voor een Hogeschoolfonds,
dat zich ten doel stelt het bevorderen
van wetenschappelijke arbeid op sociaal
en economisch terrein van docenten,
studenten en afgestudeerden der hoge
school. Nadat dit
vorstelijke geschenk
aan de rector-mag
nificus w-as over
handigd, kwam drs.
Nadaud in een stu
dentikoze speech
vertellen, hoe ook
de zeshonderd af
gestudeerden een
fonds. nl. het T.A.
E.K.-fonds, hadden
bijeengebracht,
naast het reeds
eerder genoemde
spirituele ge
schenk. Het doel
van het T.A.E.K.-
fonds komt vrijwel
met dat van het
Hogeschoolfonds
overeen. De ge
zamenlijke T.A.
E.K.-leden schon
ken aan dit fonds
f 18.000.
Als laatste sprak
de praeses van „SL
Olof". de heer J.
Meinders. die na
mens de leden een
monumentale rec
torszetel aanbood.
Prof. Smeets be
sloot deze zitting
met een zeer har
telijk dankwoord,
In dit slotwoord
deelde spr. mee,
dat de gezamenlij
ke Staatsmijnen
aan de jubilerende
hogeschool als
feestgeschenk een
bedrag van f 2000
de voorgrond mgr. hadden doen toeko-
dr. F. A. Weve. men.
ken. 's Winters kan het er 40 gr. C.
vriezen, terwijl de ijzige poolwinden
met een sneltreinvaart over de vlakte
waaien. Dan houdt geen mens het er
uit. Zelfs de Eskimo's duiken in hun
iglo's om beschutting te zoeken tegen
het geweld van de natuur. Sneeuwstor
men verblinden de manschappen, zodat
ze alleen langs geleidingstouwen van de
ene barak in de andere kunnen komen
De eerste Amerikanen die hier in 1950
aan land gingen om met de bouw te
beginnen hadden het hard te verduren
Thans echter zijn de grote startbanen
klaar. Enorme hangars en werkplaatsen
zijn er verrezen. Er zijn woonhuizen,
cantines en bioscopen, waar de bezet
ting meer dan 10.000 man in een
redelijk comfort kan leven. Het is een
klein op zichzelf aangewezen stukje
Amerika, ver van de bewoonde wereld
verwijderd. Maar de bewoners kunnen
zich ook zelf redden. De vliegtuigen
van de MATS. waarvan er vier per
dag van Westover in Massachussets naar
Het vliegveld ligt op een vlakte van
ongeveer 360 vierkante kilometer gren
zende aan een fjord aan de Baffins-
baai. Aan landzijde is de vlakte aan alle
zijden door een hoog gebergte omgeven,
dat het gehele jaar door een dikke
sneeuwlaag is bedekt. Dit is de bekende
ijskap van Groenland, die van zee uit
reeds van verre zichtbaar is.
Natuurlijk staat de vliegbasis Thule
hier niet alleen. Het is zeer waarschijn
lijk dat er zich in het onherbergzame
Noorden van Groenland nog meer Ame
rikaanse vliegvelden bevinden, evenais
er een groot aantal weerstations is
ingericht. Dat alles is mogelijk dank zij
de militaire overeenkomst die ere Ame
rikanen met de Denen hebben gesloten
Groenland staat evenals IJsland on
der Deense Souvereiniteit voor een
gemeenschappelijke verdediging. Thule
echter is het brandpunt van alle activi
teiten in de lucht boven Groenland. Het
is de centrale basis waarom de kleinere
steunpunten zijn gegroepeerd. Van Thu
le uit zullen ook de reddingspatrouil
les vertrekken in helicopters om bij on
gevallen hulp te kunnen bieden. De
hefschroefvliegtuigen kunnen tot vlak
boven het ijs neerdalen en mensen met
een takel aan boord nemen.
K.L.M. ook over de Noordpool?
Thule wordt ook de grote basis in
het toekomstige poolluchtverkeer. Het
eerste vliegtuig van de Scandinavische
luchtvaartmaatschappij S.A.S., die te
gen het voorjaar van 1953 een geregel
de dienst van Stockholm naar Los An-
Het bouwen bij Thule is minder eenvoudig dan men denkt. Een deel van de
met water doordrenkte bodem, dat dieper dan 1.20 meter onder het oppervlak
ligt, blijft permanent bevroren. Door de warmte, die de gebouwen en barakken
uitstralen, zou de grond onder de vloeren ontdooien, waardoor de funderingen
in de natte bodem wegzinken. Men heeft deze moeilijkheid opgelost door de
kléinere gebouwen, zoals de houten barakken, op palen te zetten.
Thule vliegen een luchtbrug die
slechts door de Berlijnse luchtbrug in
capaciteit werd overtroffen hebben
zoveel goederen en machines overge
bracht, dat de bewoners als het moet
veel dingen zelf kunnen maken.
Intussen is de basis, hoewel deze
nog niet geheel klaar is en er nóg en
kele nieuwe startbanen moeten wor
den aangelegd, al voor een goed deel
in gebruik genomen. Een groot aantal
bommenwerpers en verkenningsvlieg
tuigen die in de hangars een goed
plaatsje vinden, worden blijvend ge-
stationneerd en de ondergrondse
benzinetanks waarin millioenen liters
brandstof kunnen worden opgeslagen,
zijn reeds voor een groot deel gevuld.
Nu al zijn enkele van de startbanen
geschikt om de zwaarste vliegtuigen
van de Amerikaanse luchtmacht te la
ten landen en starten. Het gaat hier om
de vliegende reuzenforten van het type
B-36. die een actieradius hebben van
16.000 kilometer en de nieuwste zware
straalbommenwerpers van het type
Boeing B-52, die een afstand van 10.000
kilometer kan afleggen zonder tussen
landing. Thule ligt op een afstand van
4500 km. van Moskou, zodat beide ty
pes vliegtuigen de Russische hoofdstad
gemakkelijk op een ononderbroken re
tourvlucht kunnen bereiken.
Overigens zijn de vliegtuigen er op
dit moment in hoofdzaak om wat pool-
ervarirjg op te doen, niet alleen in» het
vliegen, maar ook in het onderhoud en
de bediening van de vliegtuigen. Tem
peraturen van 40 gr. C., waarbij de
vliegtuigwielen op de grond vastvrie
zen en, bij het verrijden, de lappen
rubber in het ijs achter blijven, zijn
niet bepaald bevorderlijk om alles van
een leien dakje te laten gaan. Toch zijn
de vliegers over het algemeen met de
luchtbasis ingenomen. Het grootste
deel van het jaar is het vliegweer uit
stekend, alleen in de zomer kunnen er
nevelbanken hangen die een vlot ver
keer belemmeren. Sneeuwen doet het
er ook niet zo bar veel. Als men de
neerslag rekent die per jaar boven
Thule naar beneden komt, dan schijnt
het er nog droger te zijn dan in de Sa
hara.
(Eigen telegram)
VATICAANSTAD, hedenochtend.
De H. Vader heeft aan Kardinaal Fel-
tin, aartsbisschop van Parijs, de titel
kerk toegewezen van de H. Maria van
de Vrede en de titelkerk van de H.
Bernardus aan Kardinaal Grente, aarts
bisschop van Mans.
De laatste titularis van de kerk van
H. Maria van de Vrede was August Kar
dinaal Hlond, aartsbisschop van War
schau, die in 1948 gestorven is. De H.
Vader heeft de kerk toegewezen van
Kardinaal Feltin uit hoofde van diens
voorzitterschap van de Pax Christi-be-
weging. De titelkerk van St. Bernardus
hoorde destijds aan Guiseppe Kardinaal
Sarto. de latere Paus Pius X, die vorig
jaar door de Kerk tot de eer der altaren
is verheven. De laatste titularis van
deze kerk was Kardinaal Bandrillart,
die in 1942 is gestorven. Evenals de nieu
we titularis, was deze Prelaat lid van
de Académie Frangaise.
Nog niet zo lang geleden vond men
°p deze afgelegen plaats, waar de grond
het grootste deel van het jaar met een
dikke sneeuwlaag is bedekt, een kleine
Eskimo-nederzetting, die in het Eski
mo's „Piktufik" werd genoemd. Dit be
tekent: „plaats waar de poolhonden
rusten". Nu rusten de poolhonden er
biet meer. Als ze rust nodig hebben,
dan moeten ze een ander plaatsje op-
roeken, waar het rustiger is, want in
Thule ratelen nu de pneumatische
Klinkhamers, waarmede het stalen ge
raamte wordt samengeklonken van de
Vele ijzeren loodsen en hangars of van
de stalen radiomast, die meer dan 300
meter hoog in de koude poollucht
boort. Door dit geratel heen dreunt het
Zware geluid van de tientallen bulldo
zers, die de grond gelijk schuiven en
grote massa's stenen en rotsblokken
Wegwerken. En boven dit alles uit ron
ken de motoren van de vliegtuigen van
de Amerikaanse luchtmacht, die hier
reeds in het verre noorden gestation-
beerd zijn, en van de honderden
Vrachtvliegtuigen van de MATS de
militaire luchttransportdienst die
met ruimen vol het materiaal aanvoe
ren en de manschappen, die hier in het
Poolgebied dienst zullen doen.
Tien maanden van het jaar ligt de
haven van Thule muurvast bevroren en
zelfs in de beide zomermaanden, wan-
beer het ijs gebroken wordt, kunnen de
zeeschepen slechts met de grootste
moeite door de dikke ijsschotsen varen.
Zo komt het, dat de vrachtvliegtuigen
Van de MATS reeds 2100 vluchten van
bit de Verenigde Staten naar Thule
hebben ondernomen om materiaal, ar
beiders en soldaten over te brengen.
Meer dan tien millioen kilogram aan
materiaal en ongeveer 20.000 mensen
zijn nu al op deze wijze naar Thule
overgebracht.
Het noordelijk deel van het enor
me Groenland, dat ongeveer 35 maal
zo groot is als Nederland en België
samen, werd eerst in 1910 door de
bekende Deense Poolonderzoekers
Knud Rasmussen en Bernt Balchen,
dezelfde, die in 1929 met admiraal
Byrd over de Zuidpool vloog, ont
dekt en in kaart gebracht. Bernt Bal
ehen, de vlieger, voorzag destijds al
de grote waarde van een basis in het
hoge noorden, een basis, die eens hef
centrum zou kunnen worden van het
drukste wereldluchtverkeer, dat zich
boven de onmetelijke ijsvlakte van
de Noordelijke IJszee zou afspelen.
En het ziet er naar uit, dat Baichen
gelijk gaat krijgen, want ook de bur
gerluchtlijnen van Skandinavië naar
de westkust van de Verenigde Sta
ten en van Londen naar Tokio, alle
over het Noordpoolgebied, zijn op
komst.
Toch zouden de Amerikanen er nooit
263 millioen dollar in gestoken hebben
als de basis niet in de eerste plaats uit
militaire overwegingen uit de grond
Werd gestampt. Nu ze er dan eenmaal
fs kan men het vliegveld natuurlijk
evengoed voor de burgerluchtvaart ge
bruiken, evenals men dat na de oorlog
gedaan heeft met Gander op Newfound
land en Reikjavik op IJsland, die in de
tweede wereldoorlog als springplank
Werden gebruikt voor de Amerikaanse
bommenwerpers, die uit de Verenigde
Staten naar Engeland werden overge-
vloogen. Trouwens niet alleen op New
foundland en IJsland, maar ook in Zuid
Groenland werden vliegvelden aange
legd, onder leiding van dezelfde Bernt
Balchen die jaren tevoren dit gebied
Verkende. Zo vlogen de Amerikaanse
vliegtuigen die gedurende de oorlog aan
be Engelsen werden geleverd over de
Trans-Atlantische Oceaan van New
foundland naar Groenland, van Groen
land naar IJsland en tenslotte van IJs
land naar Groot-Brittannië.
Maar in het hoge noorden van Groen
land had men toen nog niets te ma
ken. Daar bü de Eskimose nederzet-
■Jbg Thule werd eerst in 1946 een start
haan aangelegd. Misschien was het
Voorlopig bij die ene startbaan geble
ven als de oorlog in Korea de inter
nationale spanningen niet had doen toe
nemen. Toen besloot men in Amerika
«aar een van de grootste luchtbaseste
houwen die ooit tevoren was gebouwd en
*mds die tijd wordt er met man en
niacht gewerkt om het steunpunt ge-
*eed te krijgen.
Zo eenvoudig is dat overigens niet.
fhgenlijk kan men alleen de zomertijd
benutten om op het vrije veld te wer-
