Aantal Nederlanders in
Indonesië mindert
Politiek der Indonesische regering
in scherp contrast met die
van vele andere landen
V.N. nemen genoegen met
zachte resolutie
COMMUNISTISCHE VALKUIL
Trawler „Alkmaar" volkomen
zeewaardig schip
Aanval en
verweer
GEVOLG VAN SCHERPE BEPALINGEN
Ernstig auto
ongeval
Vrouw te Weert
doodgereden
Schip in de IJsel
gezonken
Het Vredescongres
in Wenen gesloten
J5 Januari vergaan
Het weer
Dooi met regen
Tol hoofd en hart
ZATERDAG 20 DECEMBER 1952
o
76ste'JAARGANG No. 25563
Terugkeer verlofgangers
Oud-militairen
Een dode en een zwaar-
gewonde
Auto in Heerlen
ontdekt
Geen aandacht voor
critiek op Rusland
DE VERWIKKELINGEN IN MAROKKO
55'
De week van het
„vredescongres'
Teddy gevoerde windjackets
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon; Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr 45, tel 3998
Bijkant. Ilmuiden: Bonifaciusstr. 27 tel. 5790
Directie: 3. 3. W Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich hei recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 47 cents per week,
f 2.— per maand, f 6.per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
V
(Van onze correspondent per luchtpost)
DJAKARTA, 15 December. Waar verschillende Zuid-Amerikaanse landen, pas
te kennen hebben gegeven Nederlandse emigranten te willen opnemen, waar deze
sinds lang welkom zijn in Australië, Nieuw-Zeeland, Canada, Zuid-Afrika, daar
maakt Indonesië de toelating van Nederlanders juist steeds moeilijker. De toe
lating van nieuwe Nederlanders in Indonesië is aan een quotum en zeer scherpe
bepalingen gebonden; Nederlanders in Indonesië, die met buitenlands verlof gaan,
krijgen vaak geen toestemming terug te keren; en in de laatste tijd worden in
Indonesië zelfs Nederlanders, onder wie die daar jarenlang gevestigd zijn geweest
Of er zelfs geboren waren, uitgewezen. Voorwaar een schrille tegenstelling.
Het aantal Nederlanders dat in 1953
In Indonesië toegelaten zal worden
staat nog niet vast. De van officialp
zijde daarvoor opgegeven cijfers willen
nog wel eens variëren. Er is een totaal
van 1.000 Nederlanders genoemd, maar
ook een van 2.000. In dit laatste cijfer
zouden dan echter de gezinsleden be
grepen zijn, zodat het in de praktijk
neer zou komen op slechts 500 gezinnen.
De Indonesische immigratiedienst heeft
richtlijnen uitgevaardigd voor de toe
lating van Nederlanders tot Indonesië.
Volgens deze mogen zij uitsluitend uit
komen als „deskundigen". In eerste in
stantie moeten in principe alle werk
zaamheden in Indonesië zowel die
in dienst van de staat als die van het
particuliere bedrijfsleven verricht
worden door Indonesische staatsburgers.
Waar dit (nog) niet mogelijk is, mag
gebruik gemaakt worden van buiten
landse deskundigen. Daarbij mogen deze
pas dan uit het buitenland aangetrok
ken worden, indien gebleken is dat in
Indonesië zelf geen buitenlanders aan
wezig zijn, die de bewuste werkzaam
heden kunnen verrichten.
In principe kunnen, aldus de richt
lijnen van de Indonesische immigra
tiedienst, als deskundige beschouwd
'worden al diegenen die een universi-
taire^titel (mr., dr.. ir.) voeren. Daar-
'haast kunnen ook als deskundigen
beschouwd worden mensen die we-
'gens hun ervaring bijzóndere werk
zaamheden kunnen uitvoeren. Als
voorbeeld noemt de circulaire van de
immigratiedienst de Japanse duikers
voor het bergen van gezonken sche
pen.
Indien een werkgever in Indonesië
een in Nederland woonachtige Neder
lander als deskundige wenst uit te la
ten komen dient hij een aanvraag daar
toe in te dienen bij de immigratiedienst
fe Djakarta. Wil een werkgever een
deskundige uit een ander land dan Ne
derland doen uitkomen dan moet niet
hij, maar de adspirant-werknemer de
aanvraag daartoe indienen, en wel bij
de diplomatieke vertegenwoordiging
van Indonesië in het land waar hij zich
bevindt.
De werkgever, die uit Nederland een
deskundige wil laten uitkomen, moet
een formulier invullen, waarop 17 vra
gen gesteld worden. Hij moet dit in
zevenvoud bij de immigratiedienst in
dienen.... Onder meer wordt daarbij
uitvoerig naar de militaire antecedenten
van de uit te komen kracht geïnfor
meerd. Voorts worden onder meer een
verklaring dat huisvesting in Indonesië
aanwezig is en fotocopieën van getuig
schriften en diploma's van de uit te
komen kracht gevraagd. Het ministerie
waaronder de werkgever ressorteert
(een krant ressorteert onder het mi
nisterie van voorlichting, een transport
bedrijf onder het ministerie van ver
bindingen, een importzaak onder het.
ministerie van handel) moet een urgen
tieverklaring afgeven.
Daarnaast bestaat in Indonesië de re
geling dat elke buitenlander (Nederlan
der), die met buitenlands verlof gaat,
slechts dan naar Indonesië mag terug
keren als hij een re-entrypermit krijgt.
Hoewel bij de uitreiking van deze re-
entrypermits misschien in de praktijk
niet zo'n zware maatstaf wordt aange
legd als bij het uitkomen van nieuwe
krachten wordt toch ook hier een scher
pe selectie toegepast. Heel wat Neder
landers 'kunnen dan ook niet wan hun
verlóf naar Indonesië terugkeren.
Daarbij is het dan nog zo, dat de be
trokkenen in feite tweemaal geschift
worden: De eerste keer voor hun ver
trek uit Indonesië en de tweede keer
voor zij uit Nederland naar Indonesië
terugkeren. Bij het vertrek uit Indone
sië krijgt betrokkene een exit-permit
en eventueel een re-entrypermit.
Zeventig wagens u'it het wagenpark van ex-koning Faroek zullen binnenkort
in gebruik worden genomen door de Egyptische regering. De wagens, die
destijds werden gebruikt door hoge regeringsautoriteitenen die thans ook
in het bezit van de staat zijn, zullen worden verkocht. Een kijkje in de konink
lijke garage. De auto's, die u op de foto ziet, zijn hoofdzakelijk Cadillacs an
Packards. En dan te bedenken, dat dit nog slechts een gedeelte is....
Met deze re-entrypermit alleen mag hij
echter nog niet naar Indonesië terug
keren. Hij behoeft daartoe ook nog de
zgrr. ontschepingsvergunning (izin men-
darat), die wordt uitgereikt door het
Indonesische hoge commissariaat in
Den Haag. Hier kan hem dus alsnog
belet, worden om naar Indonesië terug
te keren.
Bijzonder scherp treedt de Indonesi
sche immigratiedienst op tegen ex-mili
tairen van de Koninklijke Landmacht,
en van het KNIL. Hiermede werd ruim
een jaar geleden een aanvang gemaakt.
Het werd regel dat aan de leden van
deze groep, indien zij met verlof naar
Nederland gingen, een re-entrypermit
werd geweigerd. Uiteraard werd en
wordt daarbij verschil gemaakt naar ge
lang van de categorie, waartoe betrok
kene behoord heeft. Zo krijgen b.v. per
sonen, die bij de inlichtingendienst ge
werkt hebben, vrijwel nooit een re-
entrypermit.' Ook voor voormalige oor
logsvrijwilligers is dit zeer moeilijk
Voor oud-dienstplichtigen wordt het
weer wat gemakkelijker.
De B.P.M. bijvoorbeeld is op deze
wijze reeds 17 Nederlandse employees
kwijt geraakt, de Borsumij drie. Totaal
cijfers zijn niet bekend, doch zij schij
nen reeds in de drie cijfers te lópen
Van officiële zijde wil men tot op heden
nog geen cijfers loslaten.
In elk geval staat wel vast dat het
aantal Nederlanders in Indonesië ge
staag mindert en dat het dit ook voors
hands nog wel zal blijven doen. Dat het
Nederlandse bedrijfsleven in Indonesië
bij gebrek aan personeel eveneens
steeds meer in het gedrang gaat komen
behoeft geen betoog. Dit is echter mede
de bedoeling van de Indonesische rege
ring, die ook op deze wijze meehelpt
aan een „bescherming" van de nationale
handel.
4
Gistermiddag omstreeks 2 uur vond op
de Teylingerlaan te Voorhout een botsing
plaats tussen een personenauto, be
stuurd door de heer P. uit Amsterdam,
en een vrachtauto van de steenkolen
handelaar v. V. uit Sassenheim. De
auto's reden beide rechts van de weg.
De luxe-wagen is vermoedelijk gaan
slippen, daar de weg met een laagje
natte sneeuw was bedekt. Met een slin
gerbeweging kwam de volkswagen
onder de vrachtwagen en werd geheel
in elkaar- gedrukt. De gevolgen waren
zeer ernstig. De bestuurder, de heer P..
directeur van een schrijfmachine- en
boekhandel uit Amsterdam, moest zwaar
gewond naar het Academisch Zieken
huis te Leiden worden vervoerd. Een
verhoor kon niet worden afgenomen.
Zijn 52-jarige echtgenote was op slag
dood. De doktoren A. W. Bots van
Voorhout en Huber van Sassenheim
waren spoedig ter plaatse, evenals de
Rijkspolitie. Het stoffelijk overschot
van mevr. P. is naar Noordwijkerhout
vervoerd.
Voor een hotel te Heerlen werd Vrij
dag de aandacht getrokken van een
surveillerend politieagent door een
auto, die duidelijke sporen droeg van
een aanrijding. Na onderzoek bleek de
bestuurder van deze wagen de roeke
loze veroorzaker te zijn van een aan
rijding te Weert op Donderdagavond,
waarbij de 36-jarige mevrouw S. dood
gereden is. Twee kinderen werden ern
stig gewond.
Om half zeven die avond wandelde
het slachtoffer met een kinderwagen,
waarin twee kinderen, naar huis toen
zij werd aangereden door een met grote
snelheid passerende personenauto. Me
vrouw -S. werd dertig meter meege
sleurd en bleef levenloos langs de weg
liggen, waar zij werd gevonden door
omwonenden, die bij het horen van de
slag en het gekerm van de kinderen
naar buiten renden. De kinderwagen,
die over een grote afstand was meege
sleurd, yertopnde duidelijk sporen van
een aanrijding Het jongste kind was
er uit geslingerd. Op de plaats van de
aanrijding was het wegdek bezaaid met
kleine glassplinters. De automobilist is
met grote snelheid en slechts met de
linker koplamp van zijn auto brandend,
doorgereden. De beide kinderen werden
per ambulance naar het ziekenhuis
overgebracht. Hier werd geconstateerd
dat het acht maanden oude kindje een
schedelbasisfractuur had opgelopen en
het 4-jarige kind een beentje had ge
broken.
Vrijdagmiddag heeft H. M. Konin
gin Juliana te Amsterdam op het
Jonas Daniël Meyerplein het ver-
zetsmonument ter herinnering aan de
Februaristaking 'in 1941 onthuld. Bij
deze plechtigheid waren Pfins Bern-
hard en vele autoriteiten aanwezig.
Het monument, genaamd Dokwer
ker",is vervaardigd door de beeld-
houwer Mari Andriessen. Rechts op
de foto Koningin Juliana, Prins
Bernhard en Amsterdams burge
meester, mr. Atn. J. d'Ailly.
Vrijdagmiddag is de „Munificentia"
uit Rotterdam in de IJssel bij Deventer
op een peiler van de oude spoorbrug
gevaren en binnen een half uur gezon
ken. De zoon van de schipper, die de
voortstuwende sleepboot bediende, wist
de boot nog buiten de vaargeul te ma
noeuvreren, zodat de „Munificentia"
het scheepvaartverkeer op de IJssel
niet belemmert.
Een boot van de Waterstaat heeft
schipper, vrouw en een dochter aan
boord genomen.
Vanochtend is in Wenen het congres
voor de vrede gesloten. In de plenaire
slotzitting werd een aantal resoluties
aangehomen, die in feite aansloten bij
de Sovjet-voorstellen .Hierin wordt aan
gedrongen op een vijf-mogendheden-
conferentie, waaraan Communistisch
China zal deelnemen, op evenredige
ontwapening en beëindiging van de
vijandelijkheden op Korea, in Indo-
Chna en op Malakka. Verder wordt er
in deze resoluties gepleit voor uitbrei
ding van de handel tussen Oost en West
en tegen het ratificeren van het West-
Duitse vredescontract en het E.D.G.-
verdrag.
Het congres werd gesloten zonder ook
maar enige aandacht te besteden aan de
critiek op de Sovjet-Unie. die door som
mige sprekers gedurende de afgelopen
week is geuit.
Duitsland De overeenkomst ter af
lossing van de Duitse voor- en na
oorlogse schuldenlast ter grootte van
3,5 tot 4 milliard dollar zal einde Januari
in Londen getekend worden. Dit is gis
teren meegedeeld door Warren Lee Pier-
son, Amerikaans vertegenwoordiger van
de schuldencommissie, waarin Frankrijk,
Groot-Brittannië en de V.S. zitting heb
ben.
De Algemene Vergadering der Vere
nigde Naties heeft haar debat over Ma
rokko gisteren besloten en bij die gele
genheid uiting gegeven aan de hoop, dat
Frankrijk en het volk van het Noord-
Afrikaanse protectoraat met de meeste
spoed zullen streven naar de totstand
koming van vrije politieke instellingen.
De uitslag van de stemming over dc
betrokken resolutie was 45 tegen 3 stem-
De Raad voor de Scheepvaart, die 3
November een onderzek instelde naar
•Ie oorzaak van het vergaan van de mo
tortrawler „Alkmaar" IJM 31, heeft het
voigende oordeel uitgesproken:
De motortrawler „Alkmaar" IJM 31 is
*5 Januari tijdens zwaar stormweer
Vergaan; alle opvarenden verloren bij
Jleze ramp het leven. Het is uit het on
derzoek gebleken, dat de „Alkmaar"
*Cn volkomen zeewaardig schip was.
Allen, die met deskundigheid deze zee
waardigheid konden beoordelen, hebben
dit bevestigd. Toen na de verbouwing in
het schip weer was teruggebracht
'n de toestand, waarin het hij oplevering
door de werf in 1933 verkeerde, is
himmer bij de rederij of bij de scheep-
aartinspectie een klacht over minder
""ede hoedanigheid binnengekomen. Na
de
ramp rijn geruchten verspreid, waar-
'1 het schip als niet geheel zeewaardig
geacht, maar de Raad acht be
ssen, dat deze geruchten alle grond
•dissen.
.Het is niet duidelijk geworden hoe de
sr??P zich precies heeft voltooid. Het
du-P ondervond een weliswaar kort
bi|leri^e' maar zeer zware storm, waar-
sch °°k audere in de buurt zijnde
0r_ ePeri al hun best hebben moeten doen
.-deze met succes door te komen.
Hoem te 10 uur beeft schipper
deeld nog radi°telefoniscch medege
en ri'dat: de toestand zeer moeilijk was
de bij volle kracht moest varen om
tej-e_°P °P zee te houden. Hierbij zal
de Maier-steven van dit schip,
die een heel ander beloop heeft onder
water dan de steven van andere traw
lers en gemakkelijk van de zeeën af
glijdt, van invloed zijn geweest. Het valt
de Raad op, dat blijkbaar bij alle traw
lerschippers de opvatting heerst, dat
een zware storm alleen het hoofd kan
worden geboden door de kop recht op
zee te houden. Hoe zwaarder weer men
ondervindt, hoe sneller de machine zal
moeten draaien om stuur in het schip te
houden en te verhinderen, dat de kop
afvalt. Bij een Maier-steven, met zijn
ander beloop onder water, zal de ma
chine nog sneller moeten draaien dan
bil schepen met een rechte steven.
De Raad betwijfelt of deze wijze van
afrijden van een storm wel juist is. Door
de grote snelheid door het water zal
toch de weerstand van het schip tegen
de aanlopende zeeën zo groot worden,
.dat, indien een breker overkomt, deze
vijrwel alles aan dek kan vernielen. Het
verdient wellicht aanbeveling om het
schip zijn eigen positie te doen vinden.
Indien het schip de ruimte heeft, zal het
veel gunstiger komen te liggen, wan
neer de machine wordt gestopt en het
schip zijn beste positie zoekt. Zeeschepen
rijden zo meermalen een storm af; de
Raad geeft de tralerschippers in overwe
ging deze mogelijkheid te overdenken.
De Raad sluit zich aan bij de woorden
van de inspecteur voor de scheepvaart,
waar htf het minder gewenst acht om in
een bailasttank vaste ballat aan te bren
gen. Wanneer een bailasttank te groot
is, is het beter deze onder te verdelen.
De Raad spreekt zijn deelneming uit
met de nabestaanden van de opvarenden
van de „Alkmaar", die bü deze ramp
hun leven verloren.
In Wenen is deze week een zogenaamd Volkeren Con
gres voor de Vrede gehouden, waar enige critiek is
uitgeoefend op de Sovjet-Unie, ofschoon de bijeen
komst georganiseerd was door communisten en pro-com
munisten. Deze paradox is evenwel eenvoudig te verkla
ren. Bij oppervlakkige kennisname van de geuite beschul
digingen aan het adres van Moskou op dit Rode Congres
zou men misschien geneigd zijn zich over de gang van
zaken te verheugen, en wellicht krijgt men zelfs de indruk
dat de opzet van de organisatoren mislukt is. In werke
lijkheid kan dit verloop voor de leiding van.de conferen
tie niet verrassend geweest zijn men kon immers ver
wachten wat de uitgenodigde sprekers zouden zeggen
en reden tot vreugde geeft de Weense vergadering ons
allerminst. Integendeel: vooral Donderdag kwam het tra
gisch karakter van deze hele vertoning bijzonder sterk
tot uiting, hoewel toen een Britse pacifistische predikant
de afwijzing van het Indische vredesvoorstel voor Korea
door Vishinsky veroordeelde. In de oorspronkelijke tekst
van dezelfde redevoering van deze dominéé kwam name
lijk ook een scherpe afwijzing voor van het onlangs te
Praag gehouden proces tegen de vroegere secretaris-gene
raal van de Tsjechoslowaakse communistische partij, Slans-
ky, en enigen van diens vroegere medewerkers. De af
schuwelijke bijzonderheden van deze bespotting van de
rechtspraak liggen ons nog vers in het geheugen. Alle be
schuldigden verklaarden zich prompt schuldig aan de
grootste misdrijven en aan het slot van deze geënsceneer
de rechtzitting, na de veroordeling, stonden de elf onge-
lukkigen als één man op en smeekten zij de autoriteiten
de executie onmiddellijk te doen plaats vinden, hetgeen
twee dagén later dan ook gebeurde. Het verloop van dit
proces kwam geheel overeen met de talrijke soortgelijke
processen die de laatste jaren in de Oost-Europese landen
hebben plaats gevonden.
De Britse predikant heeft Donderdag zijn voorgenomen
aanklacht tegen het gebeurde te Praag niet in de verga
dering uitgesproken, omdathij zich wilde houden
aan de regel dat op het congres geen critiek mocht wor
den geleverd op binnenlandse aangelegenheden van andere
landen!
Hst vooraanstaande Britse blad „The Economist" heeft
zich twee weken geleden in een voorbeschouwing
over de Weense conferentie afgevraagd hoe niet-com-
munistische kunstenaars en intellectuelen in een zo slecht
gecamoufleerde valkuil konden lopen. Met het argument
dat hier sprake is van artistieke naïviteit of verward den
ken, kan men deze zaak niet afdoen; de betrokkenen kon
den immers weten dat zij in net communistische spel zou
den worden ingeschakeld. De „Economist" constateert dan
dat een eerlijk man moeilijk de illusie kan koesteren dat
zijn deelname aan het congres te Wenen van enig nut zou
kunnen zijn, en het blad stelt tenslotte de rhetorische
vraag: „Zal een van deze intellectuelen of kunstenaars de
moed hebben om aan de communistische gastheren te vra
gen wat er onlangs precies in Praag gebeurd is?" Het ant
woord is ons inmiddels bekend. Niemand heeft deze kwes
tie durven opwerpen.
Wel heeft men op deze vredesconferentie weer eens de
bekende beschuldigingen tegen Amerika horen uitspreken.
In de openingsrede, die gehouden werd door de atoom
deskundige Prof. Joliot Curie, werd gesproken van ae
„bacteriologische oorlog in Korea", een onderwerp dat ook
nog door een Noord-Koreaanse vrouwelijke afgevaardigde
uitvoerig behandeld is. Ofschoon de onbetrouwbaarheid
van de zogenaamde bewijzen der Chinezen en Noord-Ko-
reanen indertijd duidelijk is aangetoond, hebben de niet-
„De communistische leiders nemen een parade af van de
zware microscopen, die in de Koreaanse bacteriënoorlog
tegen de 'Amerikanen gebruikt worden". (Een spotprent
van de tekenaar Sennep in het Parijse blad „Le Figaro".)
Communistische afgevaardigden te Wenen hét oude ver
haal van de met bacteriën geladen bommen' rustig aan
hoord. De Noord-Koreaanse dame die' het sprookje weer
eens opdiende werd zelfs na afloop van haar redevoering
tien minuten lang door de aanwezigen toegejuicht. Die re
devoering was typerend voor de opzet van dit congres.
Op de conferentie is ook het woord gevoerd door de be
kende Sovjet-Russische auteur Ilja Ehrenburg: „Hoe zou
den wij, die het Wolga-Don kanaal hebben aangelegd,
die de steppen ontgonnen en die Stalingrad hebben bevrijd
en weer opgebouwd, schade willen veroorzaken aan de
wijngaarden van Frankrijk, aan de oude monumenten van
Rome, aan de nog overgebleven trots van Engeland, of aan
de koffie-aanplantingen in Brazilië?", heeft Ehrenburg op
het congres pathetisch uitgeroepen.
Over de ellende die door Moskou reeds in Oost-Europa
veroorzaakt is spreekt de Sovjetschrijver echter niet. Er
zijn op het congres ift Wenen door enige niet-communisten
protesten geuit tegen wantoestanden achter het IJzeren
Gordijn, maar over de ten hemel schreiende schending van
de Rechten van de Mens te Praag is niet gerept. Dat was
immers een Tsjechoslowaakse „binnenlandse aangelegen
heid."
men bij elf onthoudingen. Deze stem
ming werd gehouden nadat de plenaire
zitting van de vergadering de deze week
door haar Politieke Commissie goedge
keurde resolutie, waar „zelfbestuur" het
doel der voorgestelde onderhandelingen
genoemd werd, gewijzigd had.
Hoewel voor vrijwel alle delegaties
dezelfde mensen zitting hebben in zowel
de Politieke Commissie als de Algemene
Vergadering werd gisteravond met 29
tegen 8 stemmen bij 22 onthoudingen
besloten het woord „zelfbestuur" te
schrappen. Deze „krachtige term" was
aan de oorspronkelijk milde Zuid-Ame
rikaanse resolutie toegevoegd op voor
stel van Pakistan. Als gevolg van deze
toevoeging hadden de Verenigde Staten
hun handen van de resolutie afgetrok
ken.
Sir Zafrullah Khan, minister van
Buitenlandse Zaken van Pakistan, voer
uit tegen 't „politieke gemanoeuvreer"
achter de schermen, welk gemanoeu
vreer zijns inziens tot de wijziging van
gisteren geleid had.
België, Luxemburg en Zuid-Afrika
schaarden zich door tegenstemmen ach
ter Frankrijk, terwijl Australië, Groot-
Brittannië en Nederland zich van de
stemming onthielden omdat zij dat voor
de Vergadering een betere methode
achtten om aan te tonen, dat een dis
cussie over Marokko niet tot haar be
voegdheden behoorde. De Verenigde
Staten stemden gisteren voor de her
ziene resolutie.
Aavertentie
Verwachting tot Zondagavond:
Veranderlijke bewolking met nu
en dan opklaringen maar ook tijde
lijk enige regen. Matige en aan de
kust af en toe vrij krachtige wind,
hoofdzakelijk tussen West fcn Zuid
Aanhoudend zacht weer.
Zondag: Zon 8.4516.3L Maan
11.38—22.19.
Maandag: Zon 8.46—16.31. Maan
11.52—23.45.
(Van onze weerkundige medewerker)
In het gehele land viel gisteren regen,
sneeiyjt of natte sneeuw, veroorzaak:
dcoi <Sn depressie die langzaam van de
Noordzee over ons land naar Duitsland
trok. Alleen in het Oosten en Noorden
van ons land kwam de temperatuur gis
teren niet boven het vriespunt. De
zachtere lucht van de Oceaan heeft ons
gehele land thans overspoeld. Geduren
de het weekeinde zal het weer aanvan
kelijk rustig blijven met 's nachts kans
op mistvorming. De vorst is nu naar
Duitsland teruggedreven, zodat wij
temperaturen van enkele graden boven
het vriespunt kunnen verwachten. De
kans op neerslag wordt morgen groter,
vanwege over Engeland naderende re
genfronten.
(Van -een bijzondere medewerker)
Coöperatie Nieuws, een uitgave van
de Centrale van Nederlandse Ver
bruikscoöperaties, is ernstig boos
op ons. Op 8 November hebben we, on
der de titel: „Schoenmaker, blijf bij uw
leest" kritiek geoefend op bijverschijn
selen in de Coöperatieve beweging, die
wij onjuist achtten. Vooreerst stelt onze
opponent, dat ons artikel een aantal on
juistheden bevat (welke zegt hij niet)
en voorts s.een ernstig rechtstreekse be
schuldiging aan het adres van ons
blad". Ómdat het hier een zo algemeen
liggend geval betreft. waart naar de
mededeling van Coöperatie Nieuws
zelf. 315.000 huisgezinnen bij zijn be
trokken, is er alle reden nog een keer
op deze zaak terug te komen- Onze ge
achte opponent stelt, dat wij in ons
artikel blijk hebben gegeven van een
gebrek aan kennis omtrent het wezen
en de structuur van de coöperatie en
van de coöperatieve beweging, maar
wat nog érger is. het valt schrijver
moeilijk aan onze goéde trouw te gelo
ven. Het zal onze geachte opponent
misschien verbazen te vernemen, daf
wij reeds ongeveer een kwart eeuw
niet alleen lid zijn van een katholieke
verbruikscoöperatie, maar in die kwart
eeuw ook vele malen als propagandist
optraden voor de coöperatieve gedachte.
Let wel, niet van het coöperatisme. dat
zich langzamerhand de coöperatieve
beweging tracht eigen te maken. We
nebben op grond van een veeljarige
ervaring en van een tamelijk gedegen
studie van de coöperatieve geschiede
nis en de coöperatieve beweging. de
pretentie, iets van de materie, waarop
we kritiek hebben, te kennen. We voe
gen hieraan toe, dat we lid zijn van
een katholieke coöperatie en dat we
hiervoor zullen bedanken op het mo
ment. dat die coöperatie ophoudt een
katholieke coöperatie te zijn- En daar
wringt nu eigenlijk de schoen. We heb
ben onze beweringen van 8 November
waarachtig niet uit de lucht gegrepen.
Het is natuurlijk gemakkelijk voor on
ze opponent om uit de reeks van bewe
ringen. die wij op 8 November stelden,
er slechts ene te nemen. n.I- orze aan
val op het verschijnen van „Coöperatie
Nieuws".
Onze stelling is: de coöperatie heeft
in het huidige distributie-systeem een
aparte p-aats verworven en zij dient
zich op grond van deze verworven
plaats tot een taak te beperken: het
distribueren van goederen, geleid van
uit een hoge distribuanten-moraal en
bevorderend een hoge consumenten-
moraal. We hebben er geen behoefte
aan op dit moment te gaan verdedigen
waarom wij katholieke coöperaties
voor katholieken wensen. Nu zijn we
de mening toegedaan, dat in meerdere
opzichten de coöperatie momenteel
buiten haar bevoegdheid treedt. En een
van.de manieren waarop dit gebeurt is
het uitgeven van een orgaan (het zij
toegegeven, we hebben ons verschre
ven. het betreft een maandblad met
neven-edities en geen weekblad). We
hebben tegen deze uitgave be'zwaar en
we herhalen, omdat „dit blad veel meer
tracht te bieden dan reclame voor zijn
artikelen en voor gezond coöperatief
leven". Hoe lang we dit blad zelf al in
huis ontvangen weten we niet. We heb
ben er nooit op gelet, omdat we dach
ten. dat een blad in huis kwam. dat
reclame maakte voor door de coöperatie
n de handel gebrachte artikelen Er
werden ons een aantal exemplaren toe
gezonden door een katholieke coöpera
tie, waarin citaten uit het Vriie Volk
waren opgenomen en een aanbeveling
om naar 1 epaalde Vara-uitzendingen te
luisteren. Toen zijn we op meer coöpe
ratieve publicaties gaan letten. Dat we
dit niet eerder hebben gedaan komt ge
woon. omdat we het inkopen van huis
houdelijke artikelen rustig aan moeder
de vrouw overlaten. Van welke datum
de ons toegezonden nummers waren,
kunnen we op dit ogenblik niet meer
achterhalen, omdat we de nummers
naar een ander adres, waar aan deze
zaak d? nodige aandacht zal worden ge
schonken. hebben doorgezonden. Maar
het is ook niet eens nodig dat we die
vroegere nummers er bij halen. Het
commentaar-stukje in „Cöoneratie
Nieuws" zeH is het beste bewiis. dat
Coöperatie N!<"U""- Tmtrale voorlich-
-T" tvpcht te geven in de slechtste
zin van het woord.
Onze geachte opponent schrijft Im
mers:
„Nu doen wij wel ons best in onze
beweging, die mensen van allerlei le
vensbeschouwingen en met uiteenlopen
de godsdienstige en politieke opvattin
gen omvat, ieder het zijne te geven.
Maar het is natuurlijk bij voorbaat niet
uitgesloten, dat op een gegeven momen»
de balans eens te veel naar de ene of
naar de andere kant zou.doorslaan".
Is dit een fraai stukje afschuwelijke
„neutraliteit" of niet? Dit op zich reeds
is onaanvaardbaar. Maar we bekijken
het blad verder en lezen daar een ar
tikel: „Prettige Feestdagen", waarin
eigenlijk de tendenz van neutraliteit
ons uit elke zin tegenschreeuwt: „Of
men Kerst viert uit een diepe geloofs
overtuiging, of als een ommekeer in
het korten der dagen, of louter om de
sfeer van geurig dennenhout en de dan
sende kaarsjes, het zijn stemmingsdagen
met een ernstige ondertoon".
Op de volgende pagina een verhaal
over oude Kerstgebruiken in Neder
land. Een aaneenschakeling van een
angstvallig pogen om elke herinnering
aan het wezenlijke Kerstgebeuren, zo
als het leeft in de harten van millioe-
nen christenen, uit te bannen. Het slot
van dit beschouwinkje: „De eeuwen
door is de geboorte van het licht als
een heilig wonder, gevoeld".
En nu mag „Coöperatie Nieuws" bij
ons kwade trouw veronderstellen.
Vooruit dan maar. Wij blijven onze le
verancier van levensmiddelen het recht
ontzeggen in ons gezin door te dringen
met heidense gedachten en wij hopen
van harte dat alle katholieke coöpera
ties het voorbeeld volgen van enkelen
die ons naar aanleiding van ons artikel
van 8 November schreven: ..Maak u
eeen zorg. wij verspreiden dit prul
blaadje niet. maar stoken er de oven
van onze bakkerij mee op".
Het hart, dat nooit leed
ondervond, kan geen
verrukking kennen j
