Sultan Buvoono
exit
Aftreden van Sultan van Djocja heeft geen consequenties
KABINETSCRISIS VOORKOMEN
IN INDONESIË
Vice-premier Prawoto thans
minister van Defensie a.i,
Osservatore'' verwerpt
Tito's beschuldigingen
i
m
EEN AMERIKAANSE MISSTAP
E
D
Agenda 1953
m
Tot hoofd en hart
Drieling met Nieuwjaar
E IIR
Godsdienstvrijheid slechts op papier
,,Buikwarmers in Japan
Staking in haven
van New York
Ontploffingsramp
in Valparaiso
Gladheid eist
een dode
Russische protest
nota
weer
J
DE WET VAN
McCARRAN
ZATERDAG 3 JANUARI 1953
76ste JAARGANG No. 25572
„Hel kabinet gevoel! leedwezen over hel aftreden van de
minister van Defensie, de sultan van Dj'ocja, ten gevolge
van onenigheid mei hel kabinet. Zijn portefeuille zal
ad-interim waargenomen worden door vice-premier Pra-
woio", aldus een Indonesische regeringsverklaring van
gisteravond.
Sultan van Djocja weer
daerah-hoofd
Joegoslavië en het Yaticaan
Autoriteiten vrezen
langdurig conflict
Aantal doden thans 48,
arrestaties verricht
Arrestatie Pissarev
Door min. Luns afgewezen
Dames - Heren Monty-Coats
V oetbalprogramma
niet afgelast
Vrachtauto in sloot;
dode
één
Mgr. A. Albers naar Rome
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr 45, tel 3998
Bijkant. Umuiden: Bonifaciusstr. 27. tel. 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
De gezagscrisis, welke nu al maan
denlang in Indonesië woedt, en
de jonge republiek op de rand van
de afgrond brengt, speelt zich groten
deels achter de schermen af. Slechts nu
en dan treedt een spectaculair feit naar
voren, dat enig licht kan werpen op de
stand van zaken, juister misschien op
het verloop der worsteling tussen de
krachten, die de revolutie willen conti
nueren en tot haar uiterste consequenties
voortzetten en de meer gematigde ele
menten, die de republiek wensen te con
solideren op een hechte basis van orde
en gezag. Spectaculaire feiten der laat
ste maanden waren bijvoorbeeld de hef
tige demonstraties te Djakarta op 17
October, waarbij het leger, het parle
ment en op de achtergrond niet minder
de president der republiek, Sukarno,
zelf, ieder zijn eigen merkwaardige, voor
Westerse begrippen bijna onbegrijpelijke,
rol speelde. Er ontstond in die dagen een
kabinetscrisis, die tot op de dag van
vandaag voortduurt. Andere spectacu
laire feiten, die de gemoederen in bewe
ging brachten, waren in October en
November de deviaties in de hoogste
militaire regionen. Ondergeschikten zet
ten hun superieuren af, zonder dat de
regering kon of wilde ingrijpen. Op
Celebes was het overste Warouw, die
met de zevende divisie een Putsch on
dernam en kolonel Subroto afzette. Deze
vreemde situatie is alleen enigszins te
begrijpen als men met het feit rekening
houdt, dat in allerlaatste en allerhoogste
instantie het conflict zich heeft toege
spitst op twee figuren: Sukarno, de pre
sident der republiek en de Sultan van
Djccja. Hamengku Buwono. de minister
van Defensie.
Reeds eerder schreven wij over de
achtergrond van de onrust in het leger.
Zekere Indonesische militaire kringen
verzetten zich tegen de plannen van de
Sultan om het uit 200.000 man bestaande
leger tot de helft in te krimpen door er
de oude guerillastrijders van vóór de
soevereiniteitsoverdracht uit Ie verwij
deren. De meerderheid van de hoge
°JReieren, van wie er velen uit het
zi.in voortgekomen, geeft de voor-
keur aan een klein, doeltreffend leger.
De voormalige guerilla's, zoals Warouw.
Sucurman en Kretarto, zijn daarentegen
van mening dat militairen, die voor de
totstandkoming van de republiek heb
ben gevochten, niet opzijgezet mogen
worden.
Dit is de inzet van de huidige machts
strijd.
Toen het conflict in November tot
uitbarsting dreigde te komen, ver
dween Sukarno plotseling van het
publieke podium en trok zich terug
naar Baii, naar hij voorgaf om rust tc
nemen. Een nevelschema werd uitge
spreid en onttrok de werkelijke gang
der gebeurtenissen aan de ogen van het
publiek. Sukarno had intussen zijn
strategische positie niet slecht gekozen.
Al spoedig bleek, dat hij niet zo ziex
of overspannen was, dat hij geen hoge
lejders en politici kon ont-
Terwijl de president op Bali
„f" en zijn eigen spel speelde,
ging ook het kabinet voort op typisch
Oosterse wijze politiek te manoeuvre
ren. Het optreden der militairen werd
ten scherpste afgekeurd; de regering
weigerde de eis van de legerleiding tut
ontbinding van het parlement in te wil
ligen; zij zeide, overschrijding der gren
zen van de militaire plichten niet te
zullen dulden, en, waar overtredingen
hadden plaats gehad, de nodige stappen
te zullen onjernemen cm deze onge
daan te maken.
Wil men de gecompliceerde Indone
sische politiek echter enigszins trachten
te volgen, dan dient men ook te letten
op nevenverschijnselen. Zij zijn als de
donkere wolken, die een zwaar onweer
aankondigen.
Half December droeg kolonel Nasu-
toion zijn bevoegdheid als chef-staf over
aan kolonel Bambang Sugeng, die lange
tijd geaarzeld had deze functie te aan
vaarden.
Men verlieze intussen vooral niet uit
het oog, dat het politieke schaakspel
tussen Sukarno en de Sultan nog niet
was uitgespeeld. Toen men aan Bam
bang Sugeng dan ook vroeg, hoe zijn
rr.ening was over de minister van De
fensie, gaf hij het diplomatieke ant
woord, dat deze een politieke figuur
was.
Daar militairen zich niet hebben te
bemoeien met de politiek, wenste hij
hierover geen verklaring af te leggen.
Op een vraag over de Nederlandse
militaire missie zei Sugeng, dat het In
donesische leger zeker nog een militaire
missie nodig heeft. Ook dat was
diplomatiek gezien niet onaardig ge
zegd. Want enige dagen later voorspel
de het Indonesisch blad „Merdeka", dat
binnenkort wellicht de Nederlandse
militaire missie waarmede de Sultan
van Djocja gaarne wilde samenwerken
zou vervangen worden door Duitse
militaire instructeurs.
„Merdeka" schreef verder, dat er
tekenen zijn waar te nemen, dat de In
donesische regering bezig is een nieuwe
politiek ten aanzien van Nederland
voor te bereiden, die gericht zal zijn,
tegen de economische belangen van Ne
derland in Indonesië. „De verwaande
houding van de Nederlandse regering
betreffende West-Irian kan men in In
donesië blijkbaar niet uit de gedachten
bannen, zodat men zich genoodzaakt
voelt maatregelen te treffen om dat
kleine land op de juiste plaats te zet
ten. Om dit doel te bereiken, dienen
stappen te worden genomen, waarvan het
effect zwaar op Nederland zal drukken,
zoals het verminderen van het bordje
rijst voor de Nederlanders in Indone
sië", aldus „Merdeka".
Dat hierop vrij onverwacht het be
richt komt, dat de Sultan van Djocja
als minister van Defensie is afgetreden,
is in het licht van het bovenstaande
niet zo verwonderlijk.
Moeten wij nu concluderen, dat Su
karno het schaakspel heeft ge
wonnen? Het is mogelijk. Dan
betekent het, dat Indonesië nog ver-
der zal wegzinken in de chaos. De ge
beurtenissen volgen elkander echter op
het ogenblik snel op. De sultan trad af
uit protest, omdat de rebellerende over
ste Warouw benoemd werd tot terri
toriaal commandant van Oost-Indonesië.
Aanvankelijk zag het er naar uit, dat
een aantal ministers uit het kabinet-
Wilopo het voorbeeld van de sultan zou
den volgen. Er volgde echter in enkele
uren een hele reeks van compromissen,
welke uiteindelijk resulteerden, typisch
Oosters overigens, in het besluit, dat de
ministers zouden aanblijven, als Wa
rouw zou worden vervangen. Wij heb
ben nu derhalve de merkwaardige fi
guur, dat zowel de sultan ais Warouw
zijn uitgeschakeld. De vraag is of de „re
bel" Warouw zich bij dit besluit zal
neerleggen Het is ook heel zeker, dat
de sultan nog een groot deel van het
leger op zijn hand heeft. Het komt ons
Voor, dat de laatste phase van deze
machtsstrijd nog niet is afgesloten.
Aneta's politieke correspondent
schrijft, dat men vreesde, dat de twee
ministers van de P.S.I., Sumitro en
Bukman, mogelijk zoudei aftreden, om
dat zij zich oneens verklaard hebben
met het besluit betreffende de benoe
ming van overste Warouw en gezegd
hebben de consequenties van hun hou
ding te zullen aanvaarden.
Na de kabinetszitting van Vrijdag
werd echter bekend gemaakt, dat kolo
nel Sadikin, thans commandant van het
zesde territorium (Borneo), benoemd
is tot commandant van het zevendp
territorium (Oost-Indonesië). In af
wachting van zijn komst zal' het com
mando berusten bij overste Warouw,
die immers benoemd was tot fungerend
commandant.
Door deze „modus vivendi" is voor
komen, dat de ministers van de P.S.I.
zich uit het kabinet terugtrekken. De
voorganger van de thans benoemde Sa
dikin, Gatot Subroto, is op eigen ver
zoek gepensionneerd.
In regeringskringen verklaarde men
echter tegenover Aneta, dat de benoe
ming van Sadikin tot commandant van
Oost-Indonesië, niet inhoudt, dat de be
noeming van overste Warouw tot fun
gerend commandant is ingetrokken.
De minister van Financiën, Sumitro,
(P.S.I.) zei, dat hij en zijn collega op
grond van het genomen besluit kunnen
voortgaan verantwoordelijkheid tc dra
gen voor het regeringsbeleid. „Voor ons
is het hoofdzaak dat het kabinet maat
regelen treft, zoals het een waarachtige
regering betaamt, in het bijzonder op
militair gebied en wel op een integrale
en rechtvaardige basis", zo zei hij.
In Edinburgh staat 'n postbus, waarop
de letters E II R (Koningin Elizabeth
11) zijn aangebracht. Toen gistermor
gen een postbeambte de bus wilde
lichten, ontdekte hij er tot zijn grote
verbijstering een grote bom in. Door
dat de lont was losgeraakt, was het
geval niet tot ontploffing gekomen.
Volgens de politie was de bom, die uit
geligmet was vervaardigd, groot ge
noeg om een flink huis te verwoesten.
In dezelfde postbus werd al eens
eerder een kleiner soort bom aange
troffen, die evenmin ontplofte, ter
wijl de letters ook al enige malen
met verf besmeerd werden. Er zijn
klaarblijkelijk nog altijd Schotten,
die zich tegen de titel Elizabeth 11
verzetten. En dat alleen maar, om
dat Schotland ten tijde van Elizabeth
1 nog een onafhankelijk koninkrijk
was.
De afgetreden minister van Defensie,
de sultan van Djocja, heeft medegedeeld,
dat hij weer actief zal optreden als dae
rah-hoofd van de daerah Istimewa
(bijzondere gebied Djocjakarta), in zo
verre, dat hij zich zal bepalen tot prin
cipiële aangelegenheden van bestuur
over dat gebied.
(Eigen telegram)
VATICAANSTAD, hedenochtend
Onder de titel „Over het einde der diplomatieke betrekkingen tussen de Joego
slavische republiek en de H. Stoel" schrijft de „Osservatore Romano", na te
hebben gewezen op de motieven, die de Joegoslavische regering gebruikt heeft
om de breuk te rechtvaardigen (interventie van het Vaticaan in binnenlandse
aangelegenheden van Joegoslavië en de kardinaalsverheffing van mgr. Steplnac):
„De werkelijke redenen van het Joegoslavische besluit moeten gezocht worden in
de beredeneerde vijandigheid ten aanzien van de godsdienst, een vijandigheid
die zich in het bijzonder richt tegen het katholicisme, vanwege het universeel en
supranationaal karakter van het katholieke geloof, alsook wegens de plichten en
morele rechten, die daaruit voortvloeien".
55
Het Marxistisch regiem in Joegoslavië
staat op papier vrijheid van godsdienst
toe, maar gedoogt geen enkele vorm van
katholiek leven, geen enkele directe of
indirecte invloed van de godsdienst op
de maatschappij Men laat de eredienst
toe binnen de kerken, maar het ont
breekt niet aan daden die slechts ten
doel hebben de beoefening van de gods-
dienst te verstoren Biina de helft van
de seminaries is gesloten, terwijl de
overigen een ellendig bestaan leiden,
omdat men de katholieken niet toestaat
ze materieel te steunen, ilet catechis
mus-onderricht is toegestaan, zegt men.
maar ontmoet in de praktijk overal
ernstige moeilijkheden
De Osservatore herinnert vervolgens
aan de beledigingen tegenover het ka
tholicisme, welke zo gaat zij voort
staan afgedrukt in de Joe^os avisch
regeringspers. Het blad verklaart, dat
het voor jonge mensen onmogelijk
wordt gemaakt hun godsdienstplichten
te vervullen en dat de bisschoppen en
de priesters het doelwit van de com-
munistische aanvallen vormen. Het wijst
ook op de onverenigbaarheid van het
lidmaatschap van de communistische
partij met het ontvangen van de sacra
menten.
„De federale republiek Joegoslavië''
vervolgt het blad, „onderscheidt zich,
zeker met betrekking tot de gods
dienst, niet van de andere communis
tische „volksdemocratiën". Zij treft
onder vaak nauwelijks verholen, las
terlijke voorwendselen en psêudo-
legale formules de bisschoppen en
priesters die niets anders hebben mis
daan dan trouw te zijn gebleven aan
nun pastorale zending. De regering in
Belgrado bedient zich eenvoudigwe"
van zekere oppervlakkige en haastige
waarnemers, die de kerken geopend
en di uk bezocht zagen, en daaruit
het bestaan van godsdienstvrijheid
hebben afgeleid, evengoed als dé an
dere communistische regeringen zich
van dergelijke „getuigen" bedienen te
beginnen met die van Moskou".
„Wanneer de H. Stoel een staat zou
zijn geweest als alle andere", vervolgt
de Osservatore Romano" zouden er
reeds lang redenen te over geweest
zijn om zijn vertegenwoordiger uit Bel
grado terug te trekken. Maar aangezien
zij altijd uitsluitend het heil van de zie
len op het oog heeft, zowel in ait ge
val als in voorgaande gevallen, heeft
zij een eindeloos geduld getoond, om
dat een diplomatieke betrekking wel
licht een „modus vivendi" mogelijk zou
hebben gemaakt, wanneer slechts een
blijk van goede wil of van verandering
van houding de daarvoor onontbeerlijke
voorwaarden zou hebben geieverd".
Op de eerste dag van het jaar werd
de familie Le Bris te Colombes in
Frankrijk verblijd met de geboorte
van een drieling en daarmee is het
gezin in één slag verdubbeld. De
twaalf-jarige zoon en twee doch
tertjes, een van acht eri een van
vijf jaar, hebben hun nieuwe zus
jes vooralsnog slechts achter het
glas van de couveuses kunnen be
wonderen.
w "e
'VA
BH
Bijna vijfhonderd wegers en tellers
hebben gistermiddag in de haven van
New York het werk neergelegd. De mo
gelijkheid is niet uitgesloten, dat de
staking zich zal uitbreiden tot alle New
Yorkse havenarbeiders. Ook wordt ge
vreesd. dat sympathie-stakingen zullen
uitbreken in Boston, Baltimore en Phila
delphia.
De stakenden behoren tot drie plaat
selijke afdelingen van de internationale
bond van havenarbeiders. De leiders
van deze bond staan achter de staking,
hoewel sommigen het er niet geheel
mee eens schijnen te zijn. Op zestien
havenhoofden ligt het werk thans stil.
De voorzitter van de internationale
bond Joseph Ryan heeft medegedeeld,
dat de staking zich waarschijnlijk zal
uitbreiden.
Hoewel de aanleiding tot deze staking
een eis tot loonsverhoging is, schijnt de
werkelijke reden gezocht te moeten
Worden in de werkzaamheden van de
commissie voor crimineel onderzoek van
de staat New York, die momenteel een
onderzoek instelt naar de misstanden in
de haven. Men vreest, dat alle activiteit
in de New Yorkse haven stil zal komen
te liggen. In Washington toonde de fe
derale bemiddelingsraad zich niet ge
rust over de staking. Er is alle kans,
dat zij een lange tijd zal duren.
Het aantal doden, dat tengevolge
van de ontploffingsramp te Valparaiso
om het leven is gekomen, bedraagt thans
148. Enige ernstig gewonden, die nog
i niet tot bewustzijn zijn gekomen, zijn
i nog niet geïdentificeerd. De Chileense
president heeft drie dagen van nationa
le rouw afgekondigd. De regering zal de
kosten der teraardebestelling van de
slachtoffers dragen, die heden plaats
heeft gevonden.
De autoriteiten, die een onderzoek in
stellen naar de oorzaak van de explosie,
hebben gisteren verscheidene arrestaties
verricht. Een der gearresteerden is de
beheerder van een magazijn van de
Dienst van Weg en Werken, waar Don
derdag de explosie in de vroege ochtend
uren plaats vond, terwijl de brandweer
een snel om zich heen grijpende brand
bestreed. Het dagblad „La Nacion" pu
bliceerde gisteren een verklaring van de
beheerder, dat zich in het magazijn 24
kisten bevonden, elk inhoudende 23 kilo
dynamiet.
Een ingenieur van de provincie Val
paraiso, Alejandro Lacalle, heeft dit
echter ontkend en verklaard, dat er
slechts twee kisten met explosieve stof
fen in het magazijn waren. Lacalle is
vrijgelaten na sinds Donderdag in hech
tenis te zijn gehouden.
Tengevolge van de gladheid is gistermor
gen de 33-jarige motorrijder J. Knooren
uit Heer bij Maastricht op de weg van
Heer naar Grondsveld geslipt. Het motor
rijwiel botste tegen een staande perso
nenauto, waardoor de bestuurder ernstig
werd gewond en naar. het ziekenhuis ,,St.
Annadal" te Maastricht moest worden over
gebracht, alwaar het slachtoffer is over
leden. De man was op weg naar zijn werk
in België. Hij was gehuwd en vader van
vier kinderen.
De Russische ambassadeur heeft een
protestnota overhandigd op het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken,
waarin hij onmiddellijke vrijlating ver
zoekt van de Tass-correspondent Pis
sarev, die 23 December onder verden
king van spionnage is gearresteerd. De
Russische ambassadeur verzocht tevens,
dat de personen, „die schuld droegen
voor deze „onwettige" arrestatie, ter
verantwoording geroepen zullen wor
den".
Minister Luns, die de ambassadeur
ontving, heeft de protestnota monde
ling afgewezen en beschouwt de dé
marche hiermede als afgedaan.
Advertentie
Verwachting tot Zondagavond:
Veranderlijke bewolking met en
kele sneeuwbuien. Matige en later
voornamelijk langs de Waddenkust
krachtige Noord-Oostelijke wind.
Aanvankelijk echter in het Zuid-
Oosten van het land nog zwakke
winden met hier en daar mist. Over
wegend lichte vorst.
Zondag: Zon 8.48-16.42. Maan 21.31
-10.43. Maandag: Zon 8.48-16.44. Maan
22.40-10.54.
Van het Boijdsbureau van de KNVB
vernamen wij hedenmorgen, dat men
besloten heeft het voetbalprogramma
voor morgen niet in zijn geheel af te
gelasten. De consuls en de scheids
rechters wordt het overgelaten de be
speelbaarheid van de terreinen te be
oordelen.
Inmiddels is ons door het Olympisch
Stadion en door de Volewijckers ver
zekerd, dat getracht zal worden de vel
den sneeuwvrij te maken. Zoals men
weet vermeldt het programma de wed
strijden Blauw Wit—DWS en De Vole
wijckers-Ajax.
Pak alleen die dingen aan,
waarvan ge zeker weet,
dat ge ze aan kunt
In Japan brengt de hevige koude
zoals overal elders niet alleen
voor mensen en dieren, maar ook
voor de planten grote problemen
met zich mee. In het land van de
rijzende zon bindt de boer echter op
een wel zeer aparte manier de
strijd aan met de vorst. „Buikwar-
mers" noemt men in de volkstaal
deze sierlijk amengebonderc om
hulsels van stro, die men met een
modieus hoedje completeert.
Vanochtend vroeg is in Wateringen
een vrachtauto bij het uitwijken voor
een tegenligger van de weg geraakt en
van een hoogte van twee meter in een
sloot gekanteld. Van de drie personen
die zich in de cabine bevonden konden
er twee, een man en een vrouw, zich
redden. De chauffeur, de 47-jarige J. H.
T. uit Den Haag, zat geklemd tussen het
portier en de cabine. Toen hij was be
vrijd bleek hij te zijn. overleden. Hij
laat een vrouw en twee kinderen na.
en groep vooraanstaande Amerikanen is eergisteren
het nieuwe jaar goed begonnen door in een aan Tru
man uitgebracht rapport geduchte critiek uit te oefe
nen op de hoogst onsympathieke immigratie-wet van de
Amerikaanse senator McCarran. Een wet, die nota bene in
werking is getreden aan de vooravond van Kerstmis, het
feest van de naastenliefde; terwij] er zelden een zo liefde
loze maatregel door de volksvertegenwoordiging van de
Verenigde Staten is uitgevaardigd. Het is verbijsterend, dat
het Amerikaanse Congress deze wet heeft willen aanne
men, al staat daar tegenover, dat enige gezaghebbende
Amerikaanse dagbladen scherp hebben geprotesteerd. De
„Washington Post" heeft de bepalingen krachtig veroor
deeld, en gisteren heeft ook de „New York Times" in een
lang hoofdartikel een heftige aanval gedaan op dit onge
lukkige geestesproduct van een Amerikaanse senator, die
nog de oude isolationistische denkbeelden blijkt te koeste-
■en. Indertijd heeft ook president Truman zich tegen de
vet verzet, maar hij was niet bij machte de uitvoering
;e verhinderen. Tenslotte heeft Eisenhower, gedurende een
van zijn verkiezingsredevoeringen, McCarran's maatrege
len „onrechtvaardig" genoemd.
De „McCarrans Immigration and Nationality Act", zoals
de officiële titel luidt, bevat enerzijds bepalingen, die be
trekking hebben op de immigratie, anderzijds maatregelen,
lie de naturalisatie betreffen. De eerste categorie heeft
lezer dagen het meest de aandacht getrokken, maar de
laatste groep is eigenlijk van ernstiger aard.
e wet machtigt immigratie-inspecteurs alle buiten
landers, inclusief de bemanningen van schepen, bij
hun aankomst in Amerikaanse havens te onder
vragen, en diegenen de toegang tot de Verenigde Stalen
te weigeren, die lid zijn of zijn geweest van communis
tische, communistisch-gezinde of totalitaire partijen. Aan
gezien sommige oceaanschepen een omvangrijke beman
ning hebben, had de Amerikaanse Immigratiedienst de be
treffende buitenlandse rederijen verzocht een inspecteur
gedurende de overtocht op de schepen toe te laten, om
aldus oponthoud in de Amerikaanse havens te voorkomen.
De eerste toepassingen hebben reeds bewezen, dat de maat
regel geen of weinig positief effect heeft. Het is niet waar
schijnlijk, dat de ondervragingen ooit de identiteit van een
geslepen communistische spion aan het licht zullen bren
gen. Intussen heeft het optreden van de immigratie-inspec
teurs wel reeds negatief effect gesorteerd. De meeste zee
lieden beschouwden deze schending van gevestigde tradi
ties terecht als beledigend, en de aanwezigheid van Ame
rikaanse regeringsambtenaren op onder niet-Amerikaanse
vlag varende schepen heeft velen geërgerd. Verscheidene
Europese regeringen, waaronder de onze, hebben dan ook
b'jj het ministerie van Buitenlandse Zaken te Washington
een protest-nota ingediend, en vooral de Britse pers heeft
zeer onvriendelijk gereageerd.
De wet van McCarran geeft ook bepalingen ten aanzien
van het aantal toe te laten immigranten. Men is daar
bij uitgegaan van een oud stelsel, dat onder meer de
immigratie van personen uit Zuid- en Oost-Europa dras
tisch beperkt, hetgeen nu in de praktijk vooral de slacht
offers van Hitler en Stalin treft. De wet, die enerzijds dus
opgesteld is om het communisme uit de Verenigde Staten te
weren, belemmert anderzijds juist, door onmenslievende
immigratie- en naturalisatie-voorschriften, de vrijheid van
de ongelukkigen, die door het communisme van huis en
haard verdreven zijn.
Amerika heeft steeds gestreden voor de vrijheid en de
Amerikanen hebben de laatste jaren voortdurend getoond
grote offers te willen brengen voor het behoud van dit kos
telijke goed. Maar de wet van McCarran is een aanfluiting
van dit aloude Amerikaanse beginsel. Alle hoop is nu ge
vestigd op de toekomsti
ge president van de Ver
enigde Staten, generaal
Eisenhower. Generaal
Eisenhower heeft inder
tijd verklaard, dat
de wet herzien zou moe
ten worden en op die
herziening is ook door de
weldenkende Amerikaan
se kranten krachtig aan
gedrongen. Het is te ho
pen, dat Eisenhower het
Congress er toe zal Kun
nen bewegen op het in
dertijd genomen besluit
terug te komen. Het Don
derdag aan Truman uit
gebrachte rapport, waar
in, met betrekking tot de
wet, gesproken wordt van
vijandigheid en wantrou
wen ten aanzien van
bevriende mogendheden,
zal ook aan Eisenhower
worden voorgelegd. De
nieuwe Amerikaanse pre
sident zou de vrije we-
Het New Yorkse Vrijheidsbeeld reld ten zeerste aan zich
in het schandblok. Het opschrif/t verplichten als hij deze
hekelt de communistenjacht, nationale schande onge-
(Uit het Amerikaanse blad „The daan zou weten te ma-
Sacramento Bee"), ken.
(Van een bijzondere medewerker)
Ziezo, de kop is er weer af. 1953 is
zijn mars in de geschiedenis be
gonnen. Het is een typische trek
in de met interesse levende mens dat
hij altijd zo graag vooruit wil zien. Wat
zal dit jaar ons weer brengen? En dan
herinneren we ons bij voorkeur het min
der aangename uit het voorbije jaar.
Shakespeare wist het wel: „Het kwaad
dat mensen doen, leeft na hen voort...."
Zo gaat het ook met de jaren vaak.
Toch hadden en hebben we het voor
een niet gering deel zelf in handen wel
ke naam een jaar in onze herinnering
behoudt. Rampjaar of jaar vol geluk en
zege. Het ligt er maar aan met welke
intentie we in het leven staan. Als we
nu nog eens praten met mensen die
klagen over de stembus-uitslag 1952, en
we vragen hun dan wat hebt U gedaan
om het bereiken van een betere uitslag
mogelijk te maken, moeten zij vaak een
antwoord schuldig blijven. 1952 heeft
wel geleerd, dat negatieve critiek een
gevaarlijke bezigheid is.
Maar vooruit, dan is daar '53 waarin
we veel kunnen goedmaken. En, heb
ben we niets goed te maken, dan kun
nen we in het zo juist bégonnen jaar
bij tal van gelegenheden tonen dat het
ons. heilige ernst is met het dienen van
de goede zaak. Bedriegen de tekenen
niet dan zijn we aan een in veel op
zichten gedenkwaardig jaar begonnen
voor het katholieke kerkelijke, sociale
en staatkundige leven. De „agenda 1953"
zouden we in drie hoofdsectoren kun
nen verdelen en deze respectievelijk
noemen: herdenken, coördineren en sa
neren en ageren. (In de goede zin van
dat woord.)
Vier gedenkwaardige feiten vullen
het eerste „agendapunt": het eeuwfeest
van het herstel der Kerkelijke Hiërar
chie, de 60e geboortedag van de K.A.B.,
zoals die in het Aartsbisdom begon, de
50e sterfdag van dr. Sehaepman en de
25e sterfdag van dr- Ariëns. Wat stof
tot overdenking bieden deze vier pun
ten. Hoe merkwaardig grijpen zij in el
kaar. Het herstel der Hiërarchie stoot
te de poort open naar de mogelijkheid
tot emancipatie der katholieken;
Sehaepman gaf het werkprogram, niet
alleen in sociaal, maar ook in politiek
opzicht. Ariëns lichtte uit het totaal
der noodzakelijke activiteiten dmeest
urgente: de vrijmaking der arbeiders
klasse uit slavernij en rechteloosheid.
Hij richtte, met Sehaepman samen,
thans 60 jaar geleden een bond op van
verenigingen van arbeiders, die naar
het aanvankelijke project bedoelde de
„broederschap tussen alle mensen" te
bevorderen. Sehaepman, de practicus,
stelde: als de arbeiders gerespecteerd
willen worden, moeten zij eerst respec
tabele mensen zijn. Daarom „wens ik
aan Nederland te geven een school van
arbeiders met rotsvast geloof en ken
nis". Nog altijd toont Nederland en spe
ciaal daarin Katholiek Nederland, niet
volledig te begrijpen wat het aan deze
feiten en persoonlijkheden te danken
heeft.
Het gaat vanzelfsprekend niet aan om
bij het formuleren van deze agenda ook
maar een poging te doen de betekenis
van deze feiten en personen te schet
sen. Er zal nog voldoende gelegenheid
zijn zulk een poging te ondernemen.
Nu hebben we geen ander doel dan al
onze lezers te vragen, zich met trots te
herinneren dat zij behoren tot een be
volkingsgroep van Nederland, die man
nen voortbracht als Sehaepman en
Ariëns, dat zij de plicht hebben te vol
tooien wat deze twee hebben durven
doen ontstaan. Dan zal men eindelijk
gaan begrijpen dat bijvoorbeeld een
K.A.B- r.aar haar wezen niet een
groeps-organisatie is, die zich exclusief
op het behartigen van een groepsbelang
instelt, maar streeft naar het bereiken
van een door God gewilde orde. Dan
zal het ook het belang van het tweede
„agendapunt" begrijpen: het coördine
ren en saneren. Dat de onderlinge ver
houdingen tussen de katholieken in
Nederland moeten worden gesaneerd,
moeten worden gezond gemaakt, zal
wel geen nadere toelichting behoeven.
Zolang een Duynstee en een De Bruijn,
een Romme en een Weiter, een Ruygers
en een Andriessen, een arbeider en een
middengroeper nog zowel ideologisch,
als sociaal en politiek tegenover elkan
der staan, is er in al deze opzichten
nog veel te doen. De boodschap van
Kribbe en Kruis zal. ook in zijn prac-
tisehe betekenis voor het leven van
alle dag, geestelijk bezit van allen moe
ten zijn of zo spoedig mogelijk worden.
In practisch sociale zin betekent dit,
dat o.m. een oplossing moet worden ge
vonden voor de organisatievorm der
katholieken in Nederland. Dit is een
ereschuld, die wij hebben tegenover het
erfdeel, dat Sehaepman en Ariëns ons
nalieten. Ereschuld ook is het te stre
ven naar een herbereiken van de zo
tragisch gesehonden staatkundige een
heid. Daarbij dienen we niet alleen te
denken aan de mensen, die onderdak
meenden te vinden bij een dissidente
katholiek-staatkundige groepering, maar
eveneens aan hen, die. God geve met de
beste bedoelingen, van oordeel zijn, dat
het katholiek maatschappij-ideaal het
best te realiseren valt door middel van
een politieke partij, waarin het op zijn
zachtst gezegd mangelt aan christelijk
idealisme. Moge het Bureau voor cul
tureel en maatschappelijk overleg hier
zijn hoge roeping volledig verstaan.
En terwijl men streeft naar het be
reiken van deze twee desiderata, mag
niets achterwege worden gelaten om
door middel van gezonde sociale en po
litieke actie het totale welvaartsbeeld
van het Nederlandse volk te verbeteren.
Hierbij is zeer in het bijzonder te den
ken aan een viertal punten: de komen
de huurverhoging met een daarbij pas
sende looncompensatie; de looncorrectie
voor de middengroepen: de vraag of het
5 consumptieoffer ongedaan moet
worden gemaakt en het geweldige pro
bleem van de gemeenteclassificatie.
Voor het ogenblik laten wij het graag
aan anderen over uit te maken in wel
ke volgorde deze vier vraagstukken
moeten worden gerangschikt. Indien
men er maar steeds bii blijft denken aan
de dringende noodzaak om de werkge
legenheid voor de Nederlandse werk
nemers niet alleen op peil te houden,
maar te verbeteren. Heel gezond is de
gedachte in arbeiderskringen zo levend:
liever een wat lager welvaartspeil,
maar arbeid voor allen, dan hoger in
komen en massale werkloosheid.
Er valt veel te doen dit jaar. Dat be
tekent, dat de arbeid zal moeten wor
den gespreid over allen, die van goeden
wille zijn. Werkelijk van kwade wil
zijn niet zo veel mensen. Maar we ken
nen veelal niet onze eigen kracht, de
mogelijkheden, die in ons leven, om niet
alleen voor ons zelf, maar ook voor an
deren iets te zijn. Geve God ons de
moed en de kracht die bewustwording
aan te kweken. Dan dragen we bij tot
een Zalig Nieuwjaar voor allen.
Mgr. A. Albers O.Carm., Apostolisch
Prefect van Malang in Indonesië, zal 8
Januari naar Rome vertrekken.
