GEMOTORISEERDE SLEE
B. N. Loerakker overleden
cmSföi
Op zijn
het
verjaardag voor
gerechtshof
Van de
verlos
gesel
ons
der Noormannen
Heer
CENTRALE VERWARMING
„Engelen zonder
vleugels"
Zijn gehele leven was hij voorvechter
voor de rechten van de arbeiders
SLEUTEL WEG?
GROEN Co.
JAARLIJKSE
OPRUIMING
Twee jaar tegen oplichter geëist
n;, s'
KROMSTAF OVER HAARLEM
Het verder-dringen van het christendom
Mgr. Bossilkoff
krijgt gratie
Optimisme in
Nw.-Guinea
ZES PERSONEN ONTVOERD IN
ZUID-CELEBES
-f
HERINGA WUTHRIGH
ZATERDAG 3 JANUARI 1953
PAGINA 7
-
CULTURELE VORMING
SCHOLIEREN
Grote belangstelling
te Haarlem
„De Vrije Tijd"
Kostelijke voorstelling
voor G. en W
Het officiële adresboek 1953
van Haarlem
H.H. Missen op Zondag
Bekende figuur vooral
in de Bollenstreek
„DE SLEUTELSPECIALIST"
Schaken
BLOEMEND AAL - TEL. 22143
Maamlag 12 Jaztuasi
Zaïerdag £7 Jan. a.s,
Populair H.O.V.-concert
Voor de K.A.B.-leden
Geen H.V.B.-wedstrijden
Meisje door hond gebeten
Uitslag schoolschaak-
tournooi
4%-sv,
Jeroen van Noord wijk
Gewoontedievegge
Brits admiraal bezoekt
Nederland
JUBILEUM J. KUYKEN
Gunningen
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Bulgaarse bisschop was
ter dood veroordeeld
Bezoek van minister
Kernkamp
„Schep ruimte voor
Europa in Z.-Amerika"
Na drie jaar knutselen heeft de heer C. P. de Jonge, techniker en amanuensis
aan het Coornhert-lyceum te Haarlem, een bromslee gefabriceerd, die voortbe
wogen door een motortje van veertig c.c. met eert snelheid van veertig km.
over de sneeuw en over het ijs kan glijden. De schoepen van het vliegwiel grij
pen in de sneeuw en geven de slee haar vaart. De slee is uitgerust met een com
plete stuur- en rem-installatie, voor- en' achterlicht, motorkoelingclaxon en
een rugleuning voor de bestuurder, waarmee de druk van de schoepen op de
sneeuw geregeld kan worden. De heer De Jonge woont in de Karei van Mander-
straat 44 te Haarlem, en als de sneeuw gesmolten is, gaat het motortje weer in
het autootje, dat hij voor zijn zoon gemaakt heeft.
Bij de hervatting van de lessen op de
scholen na de Kerstvacantie wordt de aan
dacht van heé onderwijzend personeel en
de leerlingen onmiddellijk gevraagd voor
enige belangrijke gebeurtenissen op cultu
reel gebied.
Op Zaterdagmiddag 10 Januari treedt
voor de leerlingen van de lagere klassen
van de scholen voor voortgezet onderwijs
in het Gemeentelijk Concertgebouw het
bekende Scapino-ballet op. Het Scapino-
ballet geniet onder de scholen een zekere
vermaardheid door de paedagogische waar
de van zijn kunstuitingen.
De opvoering is bij de leerlingen zeer in
trek; er is dan ook nog slechts een beperkt i -g
aantal toegangsbewijzen verkrijgbaar. -S
Op Woensdagmiddag 14 Januari treedt -8
voor de oudere leerlingen het gezelschap i -ê
Jan Musch in zijn afscheidstournée op met i -9
„De Vrek" van Molière. Deze voorstellin» -6
is geheel uitverkocht evenals een tweede
opvoering op 18 Februari.
Op Vrijdag 16 Januari des avonds om
half acht geeft de H.O.V. haar tweede jeugd-
concert in de Concertzaal. Het orkest staat
onder leiding van Marinus Adam. die de
uit te voeren werken van Smetana en De
bussy bij de toehoorders zal inleider.
Ook voor dit concert is nog een aantal
toegangsbewijzen verkrijgbaar.
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij
de hoofden van de scholen of de school
administratie alsmede bij de afdeling On
derwijs ter gemeentesecretarie van Haar
lem.
Advertentie
b cL eb cL cb ch cL cjo ct> cb ch cb ch cfc cb ch ch cb cb cta ch eb cta ct>
Onder auspiciën van de R.K. Commis
sie „De Vrije Tijd" zal kapelaan Balestra
een lezing met lichtbeelden houden over
Fatima. Zoals gewoonlijk heeft ook deze
bijeenkomst plaats in het gebouw aan
de Zoetestraat. Aanvang 8 uur.
„Geloof en Wetenschap" lieeft gister
avond in de Stadsschouwburg het
nieuwe jaar allerplezierigst ingezet.
Daar stond „Het Vrije Toneel" overi
gens borg voor, dat met het biijspelie-
tje „Engelen zonder vleugels" voor
soms even vrolijk ais sinister amuse
ment zorgde. Dit stuk van Alfred Hus-
son, vertaald en nog geregisseerd door
Cor Ruys, wil hst zorgeloos gefilo
sofeer daargelaten alleen enkele
uurtjes plezier brengen en de toeschou
wers krijgen daarvan het volle pond,
als ze getuigen zijn van de meest on
mogelijke situaties in Cayenne, waar
drie dwangarbeiders het huis van Felix
Ducotel op stelten zetten en tegelijk
op een wat buiten-natuurlijke manier
orde op zaken stellen. Over deze ver
makelijke geschiedenis, waarin de gek
ste dingen nog normaal lijken te zijn,
schreven wij onlangs nog uitvoerig,
maar wij memoreren toch nog graag de
uitgekookte types, die Ton van Duin
hoven, Eric van Ingen en Willy Ruys
van de dwangarbeiders maakten. Ver
der Wim v. d. Brink als de onzakelijke
Ducotel, diens reëele vrouw van Sara
Heyblom en hun verliefde dochter
Isabelle (Henny Orri). Anton Ruys
bracht een gesoigneerde Juste Trochard
op de planken en de fat Paul Cassagnol
vond zijn ware gedaante in Th. Dudok
Van Heel. Natuurlijk ging ook deze
Voorstelling vlot van stapel, waarbij er
te genieten viel van fonkelend in
dividueel spel. Daarvoor hoeven wij
Slechts de naam van Nell Koppen te
noemen, die Madame Parole haar naam
alle eer liet aandoen.
De leden van „Geloof en Wetenschap"
lieten zich aan het eind van de avond
niet onbetuigd.
Bij de Uitgeverij G. Eikelenboom Zn.
te Haarlem is sinds geruime tijd de nieuwe
uitgave in bewerking.
Aanvankelijk was het de bedoeling, dat
het adresboek eind 1952 zou verschijnen.
Dit is echter niet mogelijk gebleken, om
dat er tussentijds een adresboek van de
gemeente Velsen-IJmuiden en een platte
grond van deze gemeente moesten worden
gemaakt, welke uitgaven reeds zijn ver
schenen.
Het adresboek van Haarlem gaat nu over
een paar maanden ter perse, zodat ver
wacht mag worden, dat het werk voor
jaar 1953 gereed komt. De gegevens voor
de namenlijst en de stratenlijst worden
weer verstrekt door het gemeentelijk Be
volkingsregister.
Nu de gemeente een citograaf heeft ge
kocht. worden de benodigde gegevens door
middel van deze machine geleverd.
Dat is een belangrijke verbetering voor
het adresboek, immers, voorheen moesten
de namen door ambtenaren worden over
geschreven van de persoonskaarten: een
werk dat ongeveer drie maanden in beslag
nam en nu draait deze machine alles af
binnen een week.
Dat betekent veel minder mutaties en
het komt de betrouwbaarheid ten goede.
Stelt men prijs op een juiste vermelding
van ambt of beroep dan geve men hiervan
tijdig kennis aan het Bureau Burgerlijke
Stand en Bevolking aan het stadhuis.
De Haarlemse politie heeft aangehou
den de 46-jarige werkster G. H., die
van diefstal in dienstbetrekking ver
dacht wordt. Zij had namelijk van een
Haarlemse familie, bij wie zij werk
zaam was, acht zilveren rijksdaalders
gestolen. Bij nader onderzoek bleek,
dat zij tevoren reeds tweemaal yier
rijksdaalders had weggenomen. Zij is
nu ingesloten.
AERDENIIOUT (BENTVELD)
H. Antonius van Padua: 7.30, 11 uur.
Om 9 uur de Hoogmis.
BLOEMENDAAL
H. Drieëenheid: 7, 10.15, 11.30; om 8.30
uur de Hoogmis.
Hulpkerk van het Allerheiligst Sacra
ment, Dennenweg 17, Bloemendaal-Nrd.:
7.30 uur; om 10.15 de Hoogmis.
HAAKLEM
H. Antonius: 6.30, 7.30, 10, 11, 12 uur
Om 8.30 uur de Hoogmis.
H. Bavo: 6.30, 7.30, 11 uur en 12 uur;
de Hoogmis om 9 uur.
H.H. Elisabeth en Barbara: 6.30, 7.45,
11 uur; om 9 uur de Hoogmis.
Allerh. Hart van Jezus: 6.30, 7.45, 9
en 12 uur; 10.30 de Hoogmis.
H. Joannes de Doper: 6.30, 7.30, 8.45,
11 en 12 uur; 9.30 Hoogmis.
H. Joseph: 6.45, 8 en 11 uur; 9.15 uur
de Hoogmis.
O.L.Vr. Rozenkrans en H. Domimcus:
6.15, 7.30, 9 en 12 uur; 10.30 uur pl.
Hoogmis.
O. L. Vr. van Zeven Smarten en
H. Bavo: 6.30, 7.30, 10.15, 11.30; om 8.45
uur de Hoogmis.
Bijkerk te Spaarndam: 8.30 en 10 uur
de Hoogmis.
H. Liduina: 6.30, 7.30, 8.30, 11.30 uur;
0.45 de Hoogmis.
HEEMSTEDE
H. Bavo: 7.15 en 8.45 uur; 10 uur
Hoogmis en 11.30 uur.
O. L. Vrouw Hemelvaart: 7 uur, 8.30
Hoogmis, 10.15 en 11.30 uur.
OVERVEEN
O.L.Vr. Onbevl. Ontvangen: 7, 8, 10.30;
om 9 uur de Hoogmis en 11.30 uur.
ZANDVOORT
H. Agatha: 7 uur, 8.30 uur en 10 uur
de Hoogmis,
Na een ziekte van enige dagen is
Vrijdagmiddag in het ziekenhuis de
„Mariastichting" te Haarlem de heer
B. N. Loerakker, na voorzien te zijn
van de H.H. Sacramenten der Sterven
den, overleden.
Met het heengaan van de heer Loer
akker is een der meest bekende Hille-
gommers uit het openbare leven ver
dwenen. In 1879 te Heemstede geboren,
volgde hij daar het lager-onderwijs en
werd na het verlaten der school bloe
mistknecht.
Nadat hij had gezien en zelf onder
vonden de rechteloosheid, alsmede de
vaak willekeurige behandeling, die in
die tijd de arbeiders ten deel viel, nam
hij het initiatief, daarin verandering te
brengen. Het was toen een staaltje van
durf, de arbeiders te wijzen op het be
lang, zich te organiseren en nog moei
lijker was het dikwijls, zich bij de or
ganisatie aan te sluiten.
Doch eenmaal het besluit genomen
om de strijd aan te binden, wist Loer
akker van geen wijken meer. Ontslagen
en afgewezen bij de bloemistenbazen
van die dagen,niet gesteund door hen,
die daartoe toch eigenlijk verplicht
waren, werd hij lange tijd door velen
vermeden. Hij werd genoodzaakt buiten
het „vak" werk te zoeken. Er waren er
wel, die hem bewonderden, maar zij
durfden daar niet voor uitkomen en nog
anderen meenden hem te moeten be
strijden. Tot ten slotte de deur der „pas
torie" open ging en men daar gehoor
verleende aan de jonge arbeider, wie
meteen de steun werd toegezegd, waar
op hij voor hem en zijn kameraden
rechten kon doen gelden.
Deze dagen waren het, waarover hij
later het liefst sprak: dagen vol strijd
en moeilijkheden. Hoe hij in die eerste
jaren als vertegenwoordiger ,der orga
nisatie heeft moeten vechten om te
doen begrijpen, dat de arbeiders ook
rechten hadden op een menswaardig
bestaan.
De strijd was heftig en nooit hebben
de liberaal-getinte werkgevers in de
Bloembollenstreek het hem vergeven,
dat hij de eerste was geweest, die had
durven „eisen" het recht van vereniging
en lotsverbetering van de arbeiders.
Zo is hij meer dan een kwart eeuw
de voorman geweest. Hij werd voor
zitter vas St. Deusdedit. Vrijgesteld
bestuurder! Dat was in die tijd geen
sinecure. Bij dag en nacht was hij in
touw. Soms 's avonds laat nog in Bra
bant of op een of ander klein plaatsje
in het Noorden. Talloze vergaderingen
werden belegd en tu>j voerde vele be
sprekingen over arbeidszaken.
In de plaats zijner inwoning werd hij
lid van de raad en bleef dit 35 jaar
lang, tot aan zijn dood.
Hij bleef, ook nadat hij in 1946 offi-
td vertentie
LANGE VEERSTRAAT 10 TEL. 11493
Ook de 2e competitiewedstrijd van
H.W.P. 1 leverde een overwinning op.
Het zeer sterke Heemstede 2 werd met
de volgende cijfers verslagen:
Vollenga—W. Happel 1— 0
v. Dorpv. Emmerik 01
BarensKiein 01
Baalbergen—Comans K—
MusszeH. Happel 1— 0
Vlaarv. d. Velde
v. Beek—v. Deyzen
•PennockStolvoort 10
Seinstra—Hoogland V-]A
SchreursTh, Happel I
cieel afscheid had genomen van zijn
taak als arbeidersvertegenwoordiger,
zijn aandacht wijden aan de belangen
yan de werknemers. Als er in de raad
iets aan de orde was, waarbij de be
langen der ambtenaren of werklieden
in het geding kwamen, was hij degene,
die deze belangen verdedigde en hij deed
dat op een zodanige manier, dat zijn
adviezen gaarne werden opgevolgd.
Zijn woord had gezag en overtuiging.
Daarbij was hij een goed spreker en be
kwaam debater.
Het Electriciteitsbedrijf verliest in
hem een van zijn meest bekwame advi
seurs.
Ook maakte hij deel uit van de Huis
vestingscommissie.
Het stond reeds vast, dat de heer
Loerakker zich dit jaar uit het open
bare leven zou terugtrekken. Hij achtte
de tijd van heengaan aangebroken,
ofschoon hij nog altijd volop meeleefde
met alles wat met zijn raadslidmaat
schap te maken had.
Maandag j.l. was hij nog in de raad
aanwezig en beantwoordde hij de
Nieuwjaarswens van de burgemeester.
En nu a.s. Maandag zal hij worden
begraven, nadat om half tien de
plechtige Requiemmis zal zijn opge
dragen in de St. Martinuskerk.
Zijn harde werken voor de belangen
van de arbeiders en zijn strijden voor
de goede zaak zullen niet vergeten wor
den. Want alles wat hij deed, deed hij zo
goed mogelijk, met de bedoeling zich
dienstbaar te doen zijn voor de belan
gen van anderen. Talrijke malen is
hem ook getoond, dat zijn werk gewaar
deerd werd en 4 Juli 1946 onderscheidde
Z. H. de Paus hem met de orde van St.
Silvester.
Advertentie
Wij houden onze bekende
van
(aanv. half twee)
tot en met
In verband met ons
EEUWFEEST
zal deze opruiming een
bijzonder karakter dragen.
Zaterdag 10 Januari is
de zaak de gehele dag
GESLOTEN
Complete woninginrichting
Barteljorisstraat 1317
HAAKLEM
CjO C|3 C|3 C|3 CJ0 CjD C£> C|0 C|3 CjD Cj3 CjD C|3 CjD CjD Cj3 C|D <^3 Cj3 C|3 CjD CjD CjD Cj3 C£> O
Woensdag 7 Januari, des avonds acht
uur zal in de gem, concertzaal voor de
drie vakcentrales door de H.O.V. een
populair concert worden gegeven, onder
leiding van Marinus Adam en toege
licht door Wouter Paap. Kaarten zijn
nog verkrijgbaar bij de kringbesturen
en aan het gebouw St. Bavo.
Alle wedstrijden van de afdeling
Haarlem (voormalige Haarlemse Voet
balbond) vastgesteld voor Zaterdag 3 en
Zondag 4 Januari zijn in verband met
de gesteldheid der terreinen afgelast.
Toen gistermiddag op „Het Kalfje"
aan het Prinsen Bolwerk de jeugd
rond het laaiend vuur, dat uit de grote
stapel Kerstbomen omhoog steeg, dans
te, werd een 8-jarig meisje door een
hend, welke tijdens dit vreugdevuur
nog al nerveus geworden was, zodanig
gebeten, dat zij twee flinke bloedende
wonden opliep, een aan de linkerzijde
van het gelaat en een aan het achter
hoofd. Zij werd naar St. Joannes de
Deo gebracht, waar de wonden werden
gehecht.
(Van onze verslaggever)
Een 33-jarige Amsterdamse machinist
moest Vrijdag juist op z'n verjaar
dag! in hoger beroep voor het Am
sterdamse Gerechtshof terechtstaan we
gens oplichting van een Joodse vrouw,
die hij op slinkse wijze f 3090 had afhan
dig gemaakt door te beweren dat hij
haar man had ontmoet in een Russisch
kamp en hij wel in staat zou zijn om
deze man te bevrijden.
Hoofdtournooi: Eindronde: K. Steyn
A. de Klerk V2-V2, R. FaasePorrenga
1-0. 3e V.ronde: L. v. d. WeeleK. de
Kluis 0-1; J. de MunckT. v. Nanen 0-1
H. Behrendt—mej. M. Romijn 0-1. 2e
V.ronde: A: T. RippenG. de Zeeuw
Vs-Ys. 2e V.ronde B: P. v. d. HarstJ.
Koers 0-1- le V.ronde: R. Ballot—C.
Mestral 1-0.
Bijt. Ie V.ronde: H. BerkhoutA. de
Muinck Keizer 1-0, C. Mestralv. Pollè
1-0, K. Steyn—D. Porrenga 1-0. Eind
ronde: A. de KlerkR. Faase 0-1. 3e
v.r.: J. de Munck—L. v. d. Weele 0-1, K.
de KluisT. v. Namen 1-0, na gong
wedstrijd. le v.r. B: H. DouwesC,
Mestral %-Va. le v.r. C: K .Berkhout—
P. Engelenberg 1-0.
Bijtournooi: le verliezersronde A: H.
Hogendijk—S. Brongersma 1-0, S. Bron-
gersmaD. de Laat 1-0. Winnaar H. Ho
gendijk (I.V.O.-school Bloemendaal).
le verliezersronde B: C. RippenK.
v. Esch 1-0, J. KoeneH. Hietberink 1-0.
Winnaar J. Koene (Christelijk Lyceum).
Eindronde: G. SchoutenH. Bruitsman
1-0, H. v. d. Glind—K. Spook 1-0. Uit
slag eindronde 1 G. Schouten, 2 H.
Bruitsman, 3 H. v. d. Glind.
Einduitslag Hoofdtournooi: Eindronde:
1 K. steyn (Rijks H.B.S., Velsen), 2 R.
Faase (Triniteits Lyceum), 3 Ponenja
(Kennemer Lyceum), 4 A. de Klerk
(Stedelijk Gymnasium).
3e Verliezersronde: 1 K. de Kluis, na
gongwedstrijd, 2 T. v. Namen (Christe
lijk Lyceum).
2e Verliezersronde A: T. Rippen (I)a
Costa Kweekschool); B: mej. M. Romijn
(Gymnasium).
le Verliezersronde B: R. Ballet (Chr.
Lyceum).
le Verliezersronde C: E. Caskoek
(Coornhert-Lyceum)
i v^'; A
h ft
V,
*3$ t j. v
Het oudste klooster van het bisdom, de abdij van Egmond, in 950 gesticht. Zo
torende dit machtige bolwerk van het Christendom hoog boven Kennemerland
uit, m de jaren voor de verwoesting (1573).
Willibrord, de grote Benedictijn, heeft persoonlijk in Kennemerland tastend,
zoekend, de punten gevonden, waar een zekere ontvankelijkheid voor
het christendom bestond. Hij ging zeer omzichtig te werk, stichtend zijn
centra met veel overleg. Er is een wezenlijk verschil tussen zijn beheerst, wel
overwogen optreden en de zielenhonger van een Franciscus Xaverius bijvoor
beeld, die brandende fakkel, die heel Indië in gloed zette. Hun spiritualiteit,
Benedictijn en Jezuïet, was heel verschillend. Het is de Benedictijnse spiritua
liteit, die langzaam Kennemerland heeft gekerstend.
In de laatste jaren van de zevende eeuw is het christendom naar onze gewesten
gebracht. De beginperiode was heel moeilijk, zowel tengevolge van tegenwer
king van binnenuit als van de zware slagen, die de herhaalde invallen van
vreemde piraten aan christendom en in paniek levende bevolking toebrachten.
Het werk vorderde langzaam. Kennemerland was een zeer zwaar arbeidsveld.
Slechts langzaam breidden zich de kernen te Velsen en Heiloo-Egmond uit. Toch
was de bevolking dankbaar voor het werk van de missionarissen. Na de dood
van Engelmond en Adelhert trokken de eenvoudige christenen naar hun graven,
vereerden zij de brengers van christendom en beschaving als heiligen. Hun gra
ven werden bedevaartplaatsen, waren dat nog in de tiende eeuw, toen Graaf
Dirk II in Egmond een houten klooster voor Benedictinessen liet bouwen, spoe
dig daarna, rond 950, vervangen door een stenen klooster van de Benedictijnen,
nadat de nonnen naar Bennebroek waren gevlucht voor de Noormannen. De tijd
was gekomen, waarin de kleine christengemeenten, en in de nood ook de hei
denen misschien, die in het voorportaal der kerkjes, achter een ijzeren hek de
diensten mochten bijwonen, aan de Litanie van Alle Heiligen dit smekend ge
bed toevoegen: „Van de Noormannen, verlos ons, Heer", De Noormannen kwa
men, die het gebied van het bisdom Haarlem de eerste martelaar schonken:
Jeroen van Noord wijk.
Door deze zege heeft H W.F. 1 zich
ongeslagen op de bovenste plaats ge
nesteld.
Toen de Benedictinessen van Egmond
naar Bennebroek vluchtten was het niet
de eerste maal, dat de Noormannen
binnenvielen. Ze deden dit reeds meer
dan een eeuw tevoren. Een zeer zware
inval had in het jaar 856 plaats, toen
zij bij Vlaardingen voet aan wal zetten
en naar het Noorden trokken, rovend
en brandschattend. Rond de 15e Augus
tus, feest van Maria ten Hemelopneming
naderden zij het dorpje Noordwijk, waar
de Engelse Benedictijn Jeroen pastoor
was. De christenen spoorden hem aan
te vluchten, hetgeen de reeds bejaarde
priester weigerde. Hij werd door de
bende gegrepen en vreselijk mishandeld,
daarna voor de hoofdman van deze zee
rovers, Roland, gebracht, die van hem
eiste, dat hij hen bij zou staan in hun
afgodendienst. Hij zou het offermes ter
hand moeten nemen en de rovers met
bloed besprenkelen. Jeroen weigerde,
werd wreed gegeseld en toen hij bleef
weigeren is de deerlijk verminkte
grijsaard in de morgen van de 17e Au
gustus in de duinen onthoofd, Noordwijk
werd platgebrand, In de late avond heb
ben enkele dorpelingen hun pastoor be
graven, waarna ook zij, met de andere
Noordwijkers, elders hun toevlucht
zochten. De vrome legende verhaalt, dat
Jeroen in 955 aan een boer, Nothbodo,
verscheeen, de plaats van zijn graf aan
wees en vroeg, dat men zijn lichaam
naast dat van Adelbert in de pas ge
stichte abdij van Egmond zou bijzetten.
Dit is met grote plechtigheid gebeurd.
Intussen betekenden de invallen van
deze piraten niet alleen de marteldood
voor een priester, maar vielen ook vele
leken als slachtoffer van de moordlust
der woeste benden. Een harde tijd voor
het jonge christendom.
Is de marteldood van Jeroen een his
torisch feit, er zijn vrome legenden uit
deze periode, waarvan we er een men
moet er geen enkele historische waarde
aan toekennen! willen navertellen,
omdat dit verhaal tekenend is voor de
sfeer van deze eerste christengemeenten
in ons gewest. Eens tijdens een inval
van de Noormannen in Kennemerland
het dorp Velsen was in de as gelegd
liet Horik, de aanvoerder, zijn oog
vallen op een meisje, Altrude, dat ver
schrikt op de vlucht sloeg. Hij volgde
haar, tot hij viel en zijn achtervolging
werd gestuit door een breed water. In
de mening, dat ze daarin wel zou zijn
verdronken, ging hij terug naar zijn
plunderende mannen. Des nachts wekte
hem de duivel uit zijn slaap, bracht hem
bij het water en wees hem de plek, waar
Altrude rustig op een boomstronk ge
leund, lag te slapen. Horik's bloed vloei
de sneller door zijn aderen. Hij wilde het
meisje grijpen, toen ineens een blinkend
witte* vlam de duisternis rondom in dag
licht zette. De duivel vluchtte weg.
Horik zag een blanke gestalte voor zich:
Sint Agatha, patrones van de onschuld,
die Altrude bewaakte. Horik viel dood
neer. Altrude was gered. Het wonder
werd bekend en op de plaats, waar
Horik, de woeste Noorman het meisje
had aangetroffen, bouwden de christe
nen een kapel, die aan St. Agatha wérd
toegewijd. En dit was het eerste kerkje
van de plaats, die St. Aagtenkerke werd
genoemd, waarvan men aanneemt, dat
het later Beverwijk is gaan heten. J. ter
Gouw heeft in 1840 in zijn bekende ge
schiedenissen van de streek, dit gebeu
ren berijmd.
Kennemerland, de kuststreek, over
leefde de ramp van de invallen der
Noormannen, en het christendom drong
dieper door, vond een goed onthaal,
bloeide. In 752 schreef Sint Bonifacius
reeds, dat het werk een vruchtbare
bodem vond, en dat een groot deel van
de bevolking zich had bekeerd. Dit
alles dank zij het ongewone feit, dat
contemplatieve monniken, de Benedic
tijnen, zich toelegden op het apostolaats-
werk, de actie aan de beschouwing ver
bonden.
Kloosters verrezen na de tiende eeuw.
Egmond werd gevolgd door stichtingen
te Rijnsburg (Benedictinessen: „de juf
fers van Rijnsburg"), te Leeuwenhorst
bij Noordwijk, Koningsveld bij Delft en
te Loosduinen. In de twaalfde eeuw
kwamen de Norbertijnen naar Middel
burg, waar Graaf Willem IX, Rooms
Koning, het kloosterleven beschermde
en vergemakkelijkte.
Intussen kwam de stad Haarlem tot
bloei, stad van lakenwevers en spinne
rijen. De Haarlemmers onderhielden een
nauw contact met de Zuidelijke Neder
landen, met Gent en Brugge, steden
waar het katholieke leven en de chris
telijke cultuur reeds eeuwen bloeide.
Er moet dan ook van dit katholieke
Zuiden een grote geestelijke invloed zijn
uitgegaan op de jonge christenen van
de jonge stad in het Noorden, een in
vloed, die alleen al duidelijk wordt uit
het feit, dat de Haarlemmers van hen
de verering van St. Bavo overnamen,
de heilige, die op 1 October 654 was
gestorven en zeer werd vereerd.
JAN B.
De machinist was wegens oplichting
door de Amsterdamse rechtbank tot twee
jaar veroordeeld en in hoger beroep ge
komen omdat hij deze straf wel erg
zwaar vond.
De president: „Erg zwaar? Het Hof
kan u wel drie jaar opleggen, u hebt
immers een allerschandelijkste daad ge
pleegd".
Het psychiatrisch rapport noemt de
verdachte verminderd toerekeningsvat
baar en acht reclassering niet mogelijk.
De man moet zo lang mogelijk uit de
maatschappij verwijderd worden want
hij kan waarheid niet meer van leugen
onderscheiden. Hij is al negen maal ver
oordeeld.
De Procureur-Generaal verzocht het
vonnis van de rechtbank te bevestigen-
Een 47-jarige Amsterdamse vrouw was
door de Amsterdamse rechtbank zeer
clement gestraft. Ondanks haar elf ver
oordelingen had ze slechts een Jaar ge
vangenisstraf voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd gekregen voor diefstal van
allerlei kledingstukken uit een Amster
dams warenhuis.
De Officier van Justitie was -echter
van dit vonnis in hoger beroep gekomen
en Vrijdag stond de vrouw voor het
Hof terecht.
De president hield haar voor dat ze na
haar vrijlating in Amsterdam, toch weer
aan het stelen was gegaan en wel in
Haarlem, waar de rechtbank haar zes
maanden had opgelegd. Ze had trouwens
al straffen van anderhalf jaar achter
de rug.
Het psychiatrisch rapport noemde haar
een buitengewoon gevaarlijke gewoonte
misdadigster. Vrijwel al haar veroorde
lingen betreffen winkeldiefstallen.
De Procureur-Generaal eiste een jaar
gevangenisstraf, maar dan onverwaarde-
lijk. De verdediger wees er op dat de
diefstallen steeds uit broodgebrek zijn
gepleegd en verzocht clementie.
Uitspraak in beide zaken 16 Januari.
De opperbevelhebber van het Kanaalcom-
mariHo admiraal sir John H. Edelsten, zal
volgende week een bezoek brengen aan' Ne
derland en Belgi6 om de hoogste marine
autoriteiten in deze landen te ontmoeten.
Het bezoek staat onder auspiciën van de
Navo.
Op 6 .Januari zal sir John Edelsten een
bezoek brengen aan de marinebasis in Den
Helder.
De heer J. Kuyken, technisch ambte
naar le klasse bij Bouw- en Woningtoe
zicht, herdacht 2 Januari 1953 de dag
waarop hij voor 40 jaren in dienst van
de gemeente trad, eerst in de gemeente
Schoten en na de annexatie in de ge
meente Haarlem.
's Morgens werd de jubilaris ontvan
gen ten stadhuize door de burgemeester,
die hem op hartelijke wijze geluk
wenste met zijn jubileum.
Om kwart over elf werd hij gehul
digd door het personeel van de dienst
in een van de lokalen van Bouw- en
Woningtoezicht.
Nadat de jubilaris, die vergezeld was
van zijn echtgenote en kinderen, de
zaal was binnengeleid, sprak de direc
teur, de heer ir. R. G. Veenenbos. een
woord van felicitatie, doch vooral een
woord van waardering en dank voor de
ijverige en ambitieuze wijze, waarop de
jubilaris steeds in het belang van de
gemeeBte en de dienst zijn arbeid had
verricht. Namens het gezamenlijke per
soneel overhandigde de directeur een
fraai geschenk bestaande uit een mooie
salonlamp,
Namens de A.R.K.A., waarin de jubi
laris is georganiseerd, sprak de voor
zitter, de heer J. J. Loerakker, die met
enige hartelijke woorden de gelukwen
sen van de organisatie overbracht. Als
blijk van medeleven overhandigde hij
een fruitmand.
Hierna kwam d'e jubilaris aan het
woord, die de directeur dank bracht
voor de waarderende woorden. Hij hoop
te nog verscheidene jaren zijn beste
krachten te kunnen geven aan de ge
meente. Zeer speciale dank bracht hil
aan de collega's voor het fraaie ge
schenk, dat hem was overhandigd. Op
geestige wijze dankte hij tenslotte de
A.R.K.A.
's Middags recipieerde de jubilaris te
zijnen huize, aan de Rijksstraatweg, van
welke gelegenheid velen gebruik maak
ten. Het was voor de heer Kuyken een
onvergetelijke dag.
Aan de firma v. d. Putten, aannemers te
Haarlem en IJmuiden-O., kantoorhoudende
Pijnboomstraat 29 te Haarlem, zijn onder
staande werken opgedragen:
door Jan Plaas, architect te Purmerend,
het bouwen van een Christelijke School
voor Lager Onderwijs in Landsmeer en het
bouwen van 31 woningen in Nieuwen dam
voor rekening van Scheepvaart Maatschap
pij „Nederland" te Amsterdam;
door gemeente Velsen, het bouwen van
een flat, zijnde 6 woningen, verder 2 wo
ningen, 4 autoboxen, 3 bergwerkplaatsen en
een tandartsenkliniek, een en ander te
IJmuiden-O. in het bouwplan van J. H.
Schipper, architect te Zaandam.
Bovengenoemde werken zijn opgedragen
voor een totale som van 720.947.
Advertentie
Naar het KNP uit Rome verneemt,
heeft het Vaticaan berichten uit Bulga
rije ontvangen, dat aan Mgr. E. Bossil
koff, bisschop van Nicopolis, gTatie is
verleend. De doodstraf, die de commu
nistische rechtbank tijdens het proces
te Sofia in September over hem en nog
drie andere priesters uitsprak, zou voor
wat de bisschop betreft gewijzigd zijn
in levenslange gevangenisstraf.
Mgr. Bossilkoff was als bisschop de
hoofdpersoon van het proces dat de Bul-
gaare regering in September van het
vorig jaar tegen hem en enige priesters
alsmede tegen een groep vooraanstaan
de katholieken had geënsceneerd. De
lange acte van beschuldigingen had
voornamelijk betrekking op zgn. lands-
verraderlijke daden zoals spionnage en
anti-communistische acties.
Onmiddellijk na het proces verspreid
de zich het gerucht dat Mgr. Bossilkoff
reeds geëxecuteerd zou zijn. Enige pers-
bureaux brachten dit gerucht als een
vaststaand feit. In zijn encycliek Oriën-
talis Ecclesias van 15 December, waarin
de H. Vader Mgr. Bossilkoff met name
noemt, spreekt de H. Vader met geen
woord over de uitvoering van het vonnis.
In een voor de radio-omroep te Hollan-
dia uitgesproken nieuwjaarsrede heeft de
waarnemend gouverneur van Nieuw Guinea,
de heer N. Makkes, gezegd, dat er zeker
aanleiding is om 1953 met een zeker opti
misme in te gaan. Deze mening baseert de
wnd. gouverneur op de aan alle zijden
groeiende belangstelling ten opzichte van
Nieuw Guinea en voorts op de klare uit
spraak van de Nederlandse regering inzake
de status van dit Rijksdeel, die spreker aan
wijzingen achtte, dat het Nederlandse volk
zich steeds meer voor Nieuw Guinea gaat
interesseren.
De heer Makkes zei, dat mag worden ver
wacht, dat minister Kernkamp in dit jaar
een bezoek aan Nieuw Guinea zal brengen.
Voorts is de komst aangekondigd van een
parlementaire commissie en van groepen
deskundigen. Hiernaast is verhoogde belang
stelling waarneembaar van de zijde van het
particuliere kapitaal.
Volgens de dienaangaande uit Den Haag
ontvangen aanwijzingen zal in dit jaar wor
den gewerkt aan de verdere openlegging
van Nieuw Guinea. Al deze tekenen wetti
gen een optimisme, dat niet beschaamd be
hoeft te worden, mits de burgers van Nieuw
Guinea hunnerzijds eveneens een positief
programma weten na te streven, aldus de
heer Makkes.
De voorzitter van de Rotterdamse
Kamer van Koophandel, mr. K. P. van
der Mandele, heeft de gebruikelijke
Nieuwjaarsrede gehouden, waarin hö
allereerst de nieuwe wereld onder de
loupe nam en de spanning tussen blank
en niet-blank memoreerde.
Spr. pleitte voor een langzame ge
stage opbouw van de Europese integra
tie van onder af en in verband daar
mede voor een vrije Rijnvaart. T.a.v.
Nederland maande mr. Van der Man
dele tot waakzaamheid. Door de een of
andere oorzaak zal. vroeger of later, de
depressie moeten komen die onze eco
nomie voor zware problemen stellen
zal. Wij zullen dan met verliesgevende
bedrijven werken, die de belastingen
niet meer op kunnen brengen, waaruit
de werkloosheidsgelden en al die andere
uitgaven op sbciaal gebied kunnen wor
den bestreden. Laat de bedrijven door
minder zware belastingen, zich goed
kunnen installeren en vernieuwen,
pleitte spr. Waakzaamheid achtte hij
ook dringend nodig t.a.v. de groeiende
buitenlandse concurrentie.
Omtrent Rotterdam zei mr. Van der
Mandele, dat het de armen uitstrekt
naar Oost en West. De haven is ondanks
alle nieuwe uitbreidingen en verbete
ringen die nog nodig zijn geheel voor
haar taak berekend. De cijfers van de
havenomzet blijven bemoedigend. Naar
schatting is men op weg de vooroorlog
se benaderen: in 1952 ruim 15.000
schepen met ruim 25.000.000 netto-regis-
ton, en een goederenvervoer van over
de 41.000.0000 tons.
Mr. Van der Mandele wekte op tot
het scheppen van ruimte voor Europa.
Zijn gedachten gingen hierbij vooral uit
naar Zuid-Amerika. Hij stelde een
„Operation Navo" voor om een deel van
de onmetelijke ruimte van Brazilië'»
Westkust te pachten waaruit dan door
Europese individuele energie vrucht-
bare streken zouden kunnen ontstaan.
Anders dan in Afrika, waar elk verder
opdringen van de Westerse invloed door
onruststokers als een nieuw soort kolo
niale uitbuiting zal worden gebrand
merkt, is het in Zuid-Amerika, waar
onafhankelijke regeringen ons Euro
peanen aanstonds een nieuwe levens
kans bieden. In dit grote Europese
vredes-offensief moet Nederland voor
zijn deel opkomen. Dan behoeven wij
niet bezorgd te zijn voor de toekomst
van ons land en ook niet van onze stad,
zo besloot mr. Van der Mandele.
De adminstrateur, een employé en
vier ondernemingswachten van de on
derneming „Polambesi" in Zuid-Celebes
zijn in de nacht van 30 December door
een bende van vijftig man ontvoerd,
aldus verneemt Aneta uit Makassar. De
bende had de telefoovverbindina met 't
plaatsje Tanette, waar een militaire
vost is, doorgesneden.
De administrateur, de heer Leyssius,
had enige tijd geleden geweigerd een
financiële bijdrage te geven aan een
groep, die opereert onder de naam
„Tentara Keselamatan Rakjat". Men
vermoedt, dat deze groep hem thans ont
voerd heeft. De naam van de employé
is Heeren. „Polambesi" is de voornaam
ste van een groep van vijf plantages
van de Celebes-landbouw-maatschappij
Aneta bericht nog, dat zich de afge
lopen maand nog enige gevallen van
ontvoering hebben voorgedaan in de
streek ten Noordoosten van Bonthain.
De ontvoerden zijn niet teruggekeerd en
tot dusver is van hen verder niets meer
vernomen.
Sofiaan. de woordvoerder van de
P.N.I., die juist is teruggekeerd van
een bezoek aan Zuid-Celebes, heeft
Aneta medegedeeld, dat de toestand
daar enigszins critiek genoemd kan
worden. Dit betreft vooral het gebied
van Pare-Pare, waar een verschil van
mening bestaat tussen troepen van het
bataljon 719 en 711. Deze onenigheid
wordt aanmerkelijk beïnvloed door
provincialistische gevoelens, aldus So
fiaan, die hieraan toevoegde, dat ten
gevolge daarvan reeds slachtoffers vie
len onder officieren en bestuursfunctio-
narissen. Localisering van de moeilijk
heden was tot dusverre mogelijk dank
zij de invloed van Warouw, aldus So
fiaan.
