FELLE BRAND IN DE
TERNATESTRAAT
Nederlands Studenten Orkest
in Haarlems Concertzaal
F
JAN ARTS EXPOSEERT
„DE KERKUIL"
H
BIJ
D
President Eisenhower werkt
zijn beleid uit
Zijn verhouding met is
voorlopig nog onzeker
INTERPELLATIE IN
DE EERSTE KAMER
RADIO-REPARATIE
fcl tl L
F. DAMIAANS ZN
SÏÉUm llbl
Moeder met vijf kinderen op tijd
gewaarschuwd
Lampen van Jan
Hoogevorst
Big Business in de
regering
Daar moet je een
vrouw voor zijn
H. J. Maertens N. V.
11" i F'h ff fy
GEEN NACHT ZONDER MATRAS!
HAARLEMS MATRASSENHUIS
DINSDAG 6 JANUARI 1953
PAGINA 2
Betrouwbare
Dit jaar doorlichting
in Haarlem
Werk van citograaf voor
beeld voor ons land
DE TARIEVEN VAN
HET P.E.N.
Hoe de verhoudingen na
de verhoging liggen
Burgerlijke Stand
Th. A. Wigcherink
koninklijk onderscheiden
H.O.V.-Vrijdagavond-
concert
EEN DURE KLAP
Ritje per arrestee verstoord
Gedistingeerde entrée
Eén dag later naar school
Geloof en Wetenschap
Ijsbaan aan de Kleverlaan
nog niet geopend
Ijsbaan te Heemstede open
Waterstanden
KAMER VAN KOOP-
HANDEL
Verkiezing nieuwe voorzitter
ipr
iffe'4 «F
Moderne interieurverzorging
Première bij het Vrije
loneel te Haarlem
ZANDVOORT
Natuurbescherming
Rode Kruis vraagt donores
Veilingnotering
Geen verklaring voor
ramp „Koningin Juliana
Ontvluchte politieke delinquenten
Beurs van Amsterdam
Beurs van New York
Hedenmorgen omstreeks elf uur werd
een felle uitslaande brand gemeld in
het perceel Ternatestraat 84 hoek Zaa-
nenstraat in Haarlem-Noord. Dit pand
bestaat uit drie verdiepingen en is be
woond door twee families. De eerste
etage en de zolder had de familie B.
Meijer in gebruik. De vrouw des huizes
was vanmorgen bezig met stofzuigen,
toen in de woonkamer haar 5-jarig
zoontje angstig kwam toegelopen met
de Jobstijding, dat het op zolder brand
de. Bijna tezelfdertijd werd mevr.
Meijer ook van andere zijde gewaar
schuwd, dat de brand zich van buiten
af ernstig liet aanzien, zodat zij onmid
dellijk met haar vijf kinderen het pand
moest verlaten. De brandweer was na
meldingspoedig ter plaatse met groot
materieel, o.a. de Magyrusladder. En
kele brandweerlieden drongen het huis
binnen en troffen op de zolder een
grote wasketel aan, die op een petro-
leumtoestel verwarmd werd. Vanmid
dag zou mevr. Meijer de was gaan doen.
Intussen drongen enorme rookwolken
door de ramen naar buiten, zodat de
voorbijgangers meenden, dat het pand
Advertentie
Nassaustraat 5
Haarlem Telef. 15220
In October zal dan eindelijk de ge
hele Haarlemse bevolking worden door
gelicht. Reeds nu worden er voorberei
dingen getroffen om dit massale onder
zoek vlot te doen verlopen. Teneinde
verzekerd te zijn van het feit, dat nie
mand zal vergeten worden, wordt de
citograaf, die tijdens de verkiezingen
van het afgelopen jaar zo uitstekend
werk heeft verricht, ingeschakeld. Hot
Centraal Bureau voor Keuringen op
Medisch-Hygiënisch Gebied te 's-Gra-
venhage heeft laten weten, dat de wijze
van doorlichting als model zal dienen
voor het gehele land. In zekere zin
wordt deze primeur afgesnoept door de
gemeente Haarlemmermeer, die reeds in
Februari met een soortgelijk onderzoek
zal starten. Sinds enkele maanden be
schikt deze gemeente over de plaat
jes, die nodig zijn voor de citograaf.
Een machine bezit zij echter niet, zodat
thans een regeling is getroffen, waarbij
het werk zal geschieden door de cito
graaf van Haarlem. Waaruit wij dus
met enige trots mogen concluderen, dat
de primeur toch in Haarlem blijft.
De wintermaanden vragen van het
huishoudelijk budget verschillende gro
tere uitgaven. De vroeg ingevallen win
ter veroorzaakt flinke kolenrekeningen
en de nota's van gas- en electriciteit zijn,
na de tariefsverhogingen, vrij gepeperd.
Gedeputeerde Staten van Noord-Hol
land overwegen geen verdere verhoging
van de electriciteitstarieven. De directe
aanleiding tot een tariefsverhoging van
ongeveer 25 pet. was gelegen in de kapi-
taalsschaarste, maar zij was ook nood
zakelijk om bedrijfseconomische redenen.
Een electriciteitsbedrijf toch beschikt
over een zeer kostbare apparatuur, zo
schrijven Ged. Staten. Het zou onjuist
en onverantwoord zijn de berekening
van de kostprijs van het product van
dit kapitaalintensieve bedrijf onder de
huidige omstandigheden te blijven ba
seren op de historische kostprijs van de
productiemiddelen. Men zal hierbij dan
ook zoveel mogelijk in de richting van
de vervangingswaarde dienen te gaan.
De bijzondere afschrijving van f 4.100.000
is slechts een bescheiden stap in deze
richting. Ook na de laatste tariefsverho
ging zal het niet mogelijk zijn volledig
op basis van vervangingswaarde af te
schrijven. Deze tariefsverhoging blijft
n.l.. zoals hierna nader ten aanzien van
de kleinverbruikers wordt toegelicht, be
langrijk beneden de toegestane 25 pet.
Dit was mede mogelijk doordat de ex-
ploitatiesaldi steeds aan het bedrijf ten
goede zijn gekomen, terwijl in de afge
lopen jaren met een te gering vermogen
en nog zonder kostbare investeringen
grote hoeveelheden electrische energie
zijn afgeleverd.
Ten aanzien van de werking van de
jongste tariefsverhoging zij medegedeeld,
dat de bewoner van een normale arbei
derswoning bij een verbruik van 300
kWh per jaar vóór de laatste tariefs
verhoging f 48.90 per jaar voor de door
hem afgenomen electriciteit betaalde;
thans is hij f 54.75 verschuldigd. Voor
een kleine arbeiderswoning zijn deze
bedragen resp f 42.90 en f 47.25. Bij een
verbruik van 500 kWh per jaar betaalde
vóór de laatste verhoging een bewoner
van een normale arbeiderswoning f 67.50;
thans is dit f 74.75. Voor de bewoner van
een kleine arbeiderswoning zijn deze
bedragen bij een veroruik van 500 kWh
per jaar resp. f 61.50 en f 67.25. De ver
hoging bedraagt dus ten minste 9.4 pet.
en ten hoogste 12 pet. In absolute be
dragen varieert zij tussen 8.4 cent per
week voor de bewoner van een kleine
arbeiderswoning met een jaarverbruik
van 300 kWh en 13.9 cent per week voor
de bewoner van een ruime arbeiderswo
ning met een verbruik van 500 kWh per
jaar.
GEBOREN: A. R. DamSelles, z; C.
A. C. SandfortScheepers, z; A. H.
SpruijtJacobse, z; E. M. Eeltjesvan
Rijswijk, z; G. M. RoozenHaid, z; J. W.
Gagel—Swart, z; E. van der MeerLe
Febre, z; A. H. de JongKleinenbroich,
z; G. J. H. ParkKloosterman, z; G. M.
HopstakenSpruijt, z; H. C. Dijkstra
Phillippo, z; M. E. Huijsser—Francken,
d; G. BurgmanMeijer, d; J. M. A. Si-
valde Vilder, d; M. VisserKieft. d.
OVERLEDEN: J. H. Weustink, 75 j„
Tetterodestraat; P. W. J. Christiaans, 71
j„ Rollandstraat; A. Geldman, 61 j., Vos-
maerstraat; J. van Merkenstein—Snoek,
62 j.. Rijksstraatweg; C. M. G. M.
BruijnsBakker, 48 j., Byzantiumstraat.
niet meer te redden was. Van de straat
af was het onmogelijk het blussings-
werk voort te zetten, zodat de slangen
naar binnen werden gebracht en het
mistnevelapparaat in werking werd ge
steld. Voornamelijk stond echter het
puntdak in brand en de asphaltlaag on
der de dakpannen gloeide. Vier brand
weerlieden klommen naar boven en
konden daar na enige tijd het vuur be
dwingen. Inmiddels hielpen vele men
sen het huisraad van de bewoners der
benedenverdieping in veiligheid te
brengen, voornamelijk in de tuin en bij
de buren. De bedden en kleren op dé
bovenste verdieping gingen geheel ver
loren. Waterschade kon natuurlijk niet
uitblijven. Om kwart over twaalf kon
het nablussingswerk begonnen worden.
De buren hebben zich voorlopig over
het getroffen gezin ontfermd.
Gisteren herdacht de heer Th. A.
Wigcherink het heuglijk feit, dat hij
veertig jaar geleden als zetter in dienst
trad bij de drukkerij O. Th. Dantuma.
Ter gelegenheid van dit jubileum heeft
burgemeester mr. P. O. F. M. Cremers
de heer Wigcherink meegedeeld, dat
het H. M. de Koningin had behaagd
hem de bronzen eremedaille, verbonden
aan de orde van Oranje-Nassau, toe te
kennen. Vele belangstellenden kwamen
de jubilaris complimenteren. Tijdens
een bijeenkomst van het personeel wer
den de heer Wigcherink geschenken
aangeboden door de heer O. Th. Dantu
ma en het personeel.
Vrijdag 9 Januari zal de Mexicaanse
zanger Carlos Puig zijn medewerking
verlenen aan het vijfde concert in de
serie Vrijdagavondconcerten, te geven
door de HOV.
In het programma is o.m. opgenomen
een aria uit de opera „Snégourotchka"
van Rimsky Korsakoff en Zeven Liede
ren voor tenor en kamerorkest van Sil-
vestre Revueltas.
Voorts wordt nog ten gehore ge
bracht: Sinïoniëtta van Godron, het
Largo en Allegro van Badings en „Ta
bleaux d'une exposition" van Mous-
sorgsky. Het geheel staat onder leiding
van Marinus Adam.
FILMS:
Rembrandt: Prolongeert (Tweede week)
„Limelight", Charles Chaplin. Toegang:
alle leeft. Tijden: 2, 6.30, 9.15 uur.
Palace: „Het barre Noorden", Stewart
Granger. Toegang: 14 jaar. Tijden: 2, 4.15,
7, 9.15 uur.
Luxor: Prolongeert (Tweede week) „Li
melight", Charles Chaplin. Toegang: alle
leeft. Tijden: 2, 6.30, 9.15 uur.
Lido: „Mandy", Phyllis Calvert, Jack
Hawkins. Toegang: 14 jaar. Tijden 2, 4.15,
7, 9.15 uur.
City: „Fanfaren der Liebe". Dieter Bor-
sche. Toeg.alle leeft. Tijden: 2.15, 4.30,
7, 9.15 uur.
Spaarne: „Wad-BascoTnb", Wallace Beery.
Toegang: 14 jaar. Tijden: 2.30, 7, 9.15 u.
Minerva: „De kampioen melkboer". Danny
Kaye. Toegang: alle leeftijden. Dag. 2.30,
8.15 uur.
Dinsdag 6 Januari
Stadsschouwburg: Het Vrije Toneel: „Daar
moet je een vrouw voor zijn", 8 uur.
Concertgebouw (tuinzaal): N.V. Odin, le
zing met filmprojectie.
Woensdag 7 Januari
Gem. Concertgebouw: H. O. V. jeugd-
concert o. 1. v. Marinus Adam. Inleider
Wouter Paap, aanvang 7.30 uur.
Stadsschouwburg: De Haagse Comedie:
„Als het kindje'binnenkomt", 8 uur.
Vanmorgen werd wegens mishande
ling de Heemsteedse bollenhandelaar
D. H. Ph. bij verstek veroordeeld tot
f 100 boete en 14 dagen v.w. met een
proeftijd van 2 jaar. Tevens werd toe
gekend de civiele vordering van f 140.
Begin December 1952 maakte de 37-
jarige veehandelaar C- A. P. P. uit
Heemstede met zijn vrimd C- S- uit
Hoofddorp, een ritje per arreslee over
de Glipperwcg. Nabij de buitenplaats
de „Glipperhoeve" lag te weinig sneeuw
om op de zijweg verder te gaan, zodat
beiden besloten op het trottoir verder
te gaan. Op een gegeven ogenblik kwam
van achter een hoorn de heer Ph. te
voorschijn. C. S„ die een paar dagen
te voren al op een niet al te vriende
lijke. wijze h'ad kennis gemaakt met
Ph., sprong van de slede, menende, dat
hij wel eens een flinke klap van Ph.
zou kunnen ntvangen. Nadat het paard
Ph. gepasseerd was, gaf de man C. A.
PP. op de bok een zodanige klap, dat
deze 17 dagen met een lichte hersen
schudding op bed heeft gelegen.
De verdachte Ph. staat bij de recher
che bekend als een echte branieschop
per, die graag in de buurt van „De
Glip" heer en meester wil uithangen
en het niet kan verdragen als een an
der met een prachtig paard rijdt. etc.
Op grond van de getuigenverklarin
gen achtte de officier van Justitie het
ten laste gelegde bewezen en eiste een
gevangenistraf van 6 weken onvoorw.
met toezegging van de civiele vorde
ring van f 140, wegens de schade, die
C. A. P. P. had geleden.
Ph. werd veroordeeld, zoals reeds bo
ven vermeld.
Instrumentalisten van een 8-tal uni
versiteiten hebben zich verenigd tot een
volledig bezet symphonie-orkest, onder
leiding van dirigent Yvon Baai-spul ge
steld, (in het bijzonder bekend gewor
den door de vorming in de eerste na
oorlogse jaren van een dusdanig orkest
in Djakarta en welks 3-jarig bestaan
het afsloot met een grandioze uitvoering
van Beethoven's Negende Symphonie!)
en zijn vervolgens wel tamelijk kort,
doch intens en ernstig gaan studeren.
Zijn eerste concert gaf het orkest in
Haarlem en wij voegen hier direct aan
toe: van Haarlem gaat uit dé victorie!
De heer W. Bertseh, voorzitter en
eerste concertmeester van het orkest,
zeide voor de aanvang van het concert,
verheugd te zijn over de keuze van
Haarlem voor het orkest, in nog grotere
mate over de talrijke opkomst van het
publiek. Spreker heette vervolgens de
vertegenwoordigers van H. M. de Ko
ningin, het Provinciaal en Gemeente
lijk bestuur welkom. Hij wees er op,
dat men hier een groep personen voor
zich ziet, die met vreugde het orkest-
spel beoefenen en sprak de wens uit,
dat door het spel de aanwezigen in die
vreugde kunnen gaan delen en een ge
noeglijke en hopelijk ook een culturele
avond zullen medemaken.
Laten we direct volmondig erkennen:
het orkest heeft onze verwachtingen
grotendeels verre overtroffen. Er is na
tuurlijk menige tekortkoming te consta
teren, meestal slechts kleine, doch diri
gent Baarspul is hier de rechte man
op de rechte plaats, om dit orkest te
vervolmaken, het aan de spits te doen
staan van Nederlands amateur-orkesten,
wellicht op gelijk niveau te brengen van
de kleine beroeps-symphonie-orkesten.
Als bijzender goede eigenschappen no
teren wij de reeds behoorlijke homoge
niteit van het strijkersensemble, al is de
tweede violengroep iets te zwak tegen
over de eerste. Het klanktimbre en vo
lume van de eerste violen is verrassend
mooi, menig orkest kan daar jaloers op
zijn.
De houtblazers muntten vooral bij in
dividueel optreden uit, niet het minst in
het Beethovenconcert (clarinettist de
Haarlemmer Joop Nelissen, die met zijn
stadgenoot Nico v. d. Lee, slagwerker,
deel uitmaakt van het orkest) en Rous-
sel's Petite Suite, waarin mede fluitist en
hoboïst uitblonken. De solo-fluitist had
ook zeer goede mementen in Bach s
Tweede Suite o.a. in de Polonaise.
De kopergroep zal nog wel enige tijd
het zorgenkind van de dirigent zijn. De
hoorns vormen nog geen vaste, nobele
toon en de trompetten deden qua klank
ietwat aan toonvorming a la Jazz den
ken. Maar nogmaals: dirigent Baarspul
zal het wel gelukken iedere groep te
verbeteren en van glles tezamen een
goed sluitend geheel te maken.
Wat nu de muzikaliteit betreft, daar,
waar het spel niet boven het technisch
vermogen van het orkest ging, werden
met goed begrip van stijl en inhoud der
werken cultureel verantwoorde her
scheppingen van meesterwerken gege
ven.
Landré's Suite en Brahms' Akademi-
sche Festouverture gingen schijnbaar
nog ten dele boven de macht van het
orkest of waren niet voldoende gerepe
teerd. Daarentegen kwam Bach's Suite
bijna geheel uitstekend tot uitvoering en
de begeleiding van Beethoven's Derde
Pianoconcert was doorgaans zeer gced.
Dit concertwerk werd door Abbey Si
mon voorgedragen. Het voldeed in
meerdere mate dan het Vijfde, onlangs
door hem op een HOV-concert gespeeld.
Het Derde ligt hem blijkbaar beter, is
dan ook meer van het oude solo-type,
met een veelal meer virtuoze inslag van
de pianopartij. Jammer, dat de hier be
schikbare Bechstein-vleugel in het forte
enigermate droog en stug klinkt, want
Simon's aanslag is, uitgezonderd in het
pianissimo, vrij hard.
Het auditorium stelde orkest- en solo-
spél op hoge prijs. Het applaus na het
pianoconcert nam een ovationeel karak
ter aan, toen de dirigent in de hulde liet
delen.
O. K.
Advertentie
En nu
voor de verhuizing naar
ZIJLVEST 41 - HAARLEM
Verhuizingen Verpakkingen
Tel. 12456 - 14155 - 11141
Vanwege de herstelwerkzaamheden
aan de centrale verwarming zal de St.
Antoniusschooi aan de Zijlsingel haar
poorten één dag later openen dan eerst
was vastgesteld. De leerlingen van deze
school worden dus niet Woensdag 7 Ja
nuari maar Donderdag 8 Januari ver
wacht.
Door technische moeilijkheden ziet
het bestuur van „Geloof en Wetenschap"
zich genoodzaakt verandering in het
programma aan te brengen. Aanvanke
lijk zou op 16 Januari het Concertge
bouwkwartet optreden, en op 27 Maart
Hubert Cuypers' „Minnestrelen". Deze
beide uitvoeringen zijn echter onderling
van datum verwisseld, zodat op 16 Ja
nuari de „Minnestrelen" voor het voet
licht zullen treden, terwijl op 27 Maart
het Concertgebouwkwartet naar Haar
lem komt.
Naar men ons vanmorgen mededeelde,
zou vanmiddag de ijsbaan aan de Kle
verlaan nog niet voor het publiek wor
den geopend. Het ijs is gekeurd, doch
niet sterk genoeg geacht, om de baan
open te stellen. Het bestuur van de IJs
club „De Volharding", die een baan aan
de Wagnerkade heeft, besloot gister
avond de baan vanmiddag om half twee
open te stellen. De baan zal 's avonds
echter weer gesloten zijn.
Hedenmiddag is de ijsbaan „De Vol
harding" te Heemstede geopend.
Dinsdag 6 Januari
Hoog water: 7.25 u. en 19.40 u.
Laag water: 2.57 u. en 15.16 u.
Woensdag 7 Januari
Hoog water: 8.03 u. en 20.22 u.
Laag water: 3.28 u. en 15.49 u.
Het ogenblik, waarop het
„lo Vivat" werd gespeeld ter ope
ning van het eerste concert van het
Nederlandse Studenten Orkest, dat
gisteravond in het Haarlemse Con
certgebouw werd gegeven.
Tijdens de vergadering van de Kamet
van Koophandel en Fabrieken, welke
Donderdag 8 Januari des avonds om 8
uur in het gebouw der Kamer wordt
gehouden, zal de verkiezing zowel van
de voorzitter als van de onder-voorzit
ters plaats vinden. Zoais men zich zal
herinneren heeft de heer J. J. Swens
Maandag 29 December als zodanig zijn
functie neergelegd en tevens afscheid
van het college genomen.
et is natuurlijk mogelijk om ook
een van die aardige, nieuwge
bouwde huisjes of flatjes te be
zetten met een splinternieuw meubilair,
waarvan de stijl geleend is uit over
grootvaders tijd, toen de kamers nog
zalen waren met hoge, met lofwerk en
engeltjes bepleisterde, plafonds, lange
spiegels tussen de ramen en gedrapeerde
overgordijnen. Maar die suggestie is
meestal even onbevredigend als onecht
voor wie het origineel kent.
Uiteraard mag men het een gevestigd
gezin niet kwalijk nemen dat het, bij
het betrekken van een nieuw huis het
oude meubilair niet laat staan in het
huis van vertrek, en eisen dat het zich
nieuw installeren zal in de stijl van het
moderne huis, Maar onder de jongelui
zijn er toch heel wat die, alvast het een
en ander kopend, hun verlangen laten
uitgaan naar het moderne, veelal lichte
en op de practijk ingestelde meubel, dat
juist aan de niet al te ruime behuizing,
waaraan de wet thans de bouwmeesters
bindt, eerder een verruimende dan een
benauwende werking verleent.
Aan de snelle verspreiding van het
serie-meubel in nieuwe stijl zou het
zeker ten goede komen als de prijzen
niet betrekkelijk hoog lagen in verhou
ding tot de zij het elegante een
voud van uitvoering. Uitgaande van de
koop-mentaliteit weegt een gering prijs
verschil niet op tegen dikker en meer
hout, kapitale koperen stoffeernagels.
bloemig geschoren bekleding, draai- en
(opgeplakt) snijwerk. Dit in vergelijking
tot het ranke, blanke; strak'gestoffeerde
meubeltje waarin de strakheid en de
lijn alle sier zijn, en waarvan het juist
de verdienste' is niet op te vallen. De
angst om geen „waar voor zijn geld" te
krijgen, zal menigeen doen besluiten tot
het met beits beschilderde en met ge
goten smeedijzer opgesierde ameuble
ment, dat gedurende een half leven de
taak heeft het leefdécor te vullen. Maar
wie bij zijn kennissen de vederlichte en
ruimte scheppende charme heeft onder
gaan van een niet dogmatisch ingerichte
moderne woonkamer, zal het met ons
eens zijn dat zulk een interieur een
blije gezelligheid weet te scheppen. Voor
ons ligt in dit interieur het accent van
het woord Meubel op de eu, terwijl dit
in de terra pluche valt op de dikke b en
de 1.
e Kerkuil, toonzaal voor interieur
verzorging aan de Nieuwe Gracht,
bericht dat zij van Jan Arts
wat staaltjes laat zien van moderne
vormen bij wijze van expositie. Deze
interieurarchitect gaat uit van een min
der vaak geziene kantige bouw, hetgeen
meer naar de gedachte van de Franse
meubelontwerpers neigt dan naar het
gebogen lijnenspel van de Scandinavi
sche stijlwelke laatste ten onzent meer
bekend is. Arts sluit hierdoor ook
nauwer aan bij do strakheid die de
,,stijl"-periode in haar experimenten van
een dertig jaar terug toonde. Hij ver
werkt meestal het blanke essenhout, dat
hij nogal eens met een zwarte lak accent
geeft.
Als wij een bezwaar mogen hebben
dan is dat tegen zijn neiging om, nu en
dan, een constructieve vondst of een
sierlijke lijn te stellen boven de ge-
bruikspractijk, die toch in de ambachts
kunst dient te prevaleren.
Als aanvulling zagen wij van Jan
Hoogevorst, een Haarlems ontwer
per, metalen verlichtingsornamenten, die
een intelligente vondst vanuit de prak
tijk geboren doet worden en er is nog
potterie van Ver berkmoes die over
een fraai glazuur blijkt te beschikken.
Tot 17 Januari kan men gaan zien wat
meer bedoeld is om bezichtigd dan be
schreven te worden.
L. T.
(Van onze correspondente)
NEW YORK, December.
Het Is een t\jd van afwachten en opletten geweest, maar langzamerhand be
ginnen de verhoudingen in de nieuwe regering en het Congress en de per
spectieven van de samenwerking tussen beide te verhelderen. Wat voor
alsnog niet met zekerheid bepaald kan worden, is hoe de betrekkingen tussen
Taft en Eisenhower zich zullen ontwikkelen. Ook al heeft Eisenhower door zijn
benoeming van de Katholieke Democraat Durkin tot minister van Arbeid, zónder
Taft in die benoeming te kennen, zich daardoor van de laatste gedistancieerd,
het is nog veel te vroeg om daaruit te concluderen, dat tussen „Mr. Republican"
en „Mr. President" geen betere dan een koele verstandhouding zal ontstaan. Taft
heeft in Eisenhower met een ongewoon tegenspeler te doen. Eisenhower is nog
niet in een politiek keurslijf geregen en handelt en reageert politiek soms geheel
onconventioneel. Dit nu heeft een haast neutraliserende werking op Taft's vast
omlijnde opvattingen en zijn onbuigzaamheid, waar Eisenhower soms onverschil
ligheid, soms compromis tegenover zal stellen. Een grote kracht van Eisenhower
ligt in het feit, dat hij diegenen, met wie hij samenwerken moet, in de eerste
plaats niet als politicus beoordeelt en benadert, maar als mens. Om deze zelfde
reden worden z.g. fouten, die hjj maakt (zoals het niet betrekken van Taft in de
benoeming van een man uit Taft's staat door velen werd beschouwd), hem ook
heel anders aangerekend. Als niet professioneel politicus schijnt Eisenhower zich
ook ten enenmale niet erg te kunnen bekommeren om traditionele politieke
veten, en omdat hü er nooit iets mee te maken heeft gehad, kunnen die geen
grote indruk op hem maken. Hierom zal hij zich ook een tijdlang nog wel als
„neutraal" in zijn partij kunnen handhaven, en ook de verhouding tot Taft zal
zich daardoor pas langzaam kristalliseren.
Op een en ander kan men het vermoe
den baseren dat Eisenhower met het
Congress het eerste halve jaar in vrede
en eendracht zal samenwerken. want
uiteraard zal dit Republikeinse Congress
beginnen met zijn goede wil te tonen.
Doch daarna is alles mogelijk: Taft zou
met zijn aanhang zachtjes aan geïsoleerd
kunnen worden; maar er bestaat even
veel kans dat, wanneer hij intussen aan
leiding heeft gevonden tot meer explo
sies als die we n.a.v, de Durking-benoe-
Advertentie
Uw Matrassen bijgevuld of vernieuwd
Maakloon 1-pers. f 12.50, 2-pers. f 15.-
H. DE GRAAFF
Grote Houtstraat 103 - Tel. 11485
Haarlem heeft gisteravond de pre-
mièfe beleefd van „Daar moet je een
vrouw voor zijn", een blijspel van Te
rence Dudley, dat in de Engelse versie
„Trust a Woman" heet. De titel „blij
spel" is er trouwens niet geheel op van
toepassing, omdat het nogal eens graag
overspringt naar de klucht. Heel dik
wijls lijkt het ook tussen die beide gen
res in te aarzelen en dan is het zeker
niet op zijn sterkst. Misschien had Jan
Teulings, die ditmaal de regie over het
„Vrije Toneel" van Anton Ruys voerde,
zelfs wijzer gedaan de knoop grondig
naar de kant van de klucht door te hak
ken. De tante in het stuk zou dan mis
schien voluit :en dwaze tante zijn ge
worden, zodat men haar tenminste in
het geheel niet ernstig had behoeven te
nemen, wat haar niet zeer sympathiek
maakt.
Maar in de opvatting, die er nu een
maal van vast stond, heeft men met
veel zorg en met veel plezier gespeeld
en als de spelers hun kansen krijgen,
dan buiten zij die óok terdege uit. Nel
Koppen had prachtige ogenblikken, voor
al als zij op haar eentje een gesprek
met een man moet suggereren, Eric van
Ingen in het bijzonder als hij paranoia
moet simuleren. Wim van den Brink
wanneer hij de dronken agent speelt
I?- ^eyblom speelt zulk een onsym
pathieke tante, natuurlijk uitstekend,
misschien zelfs iets te goed, zodat haar
figuur eigenlijk niet werkelijk doet
lachen. Marianne van Waveren is eigen
lijk voortdurend goed en Th. Dudok van
Heel speelt het kleine doktersrolletje
voortreffelijk. Er zitten natuurlijk her
haaldelijk zotte situaties in het stuk,
vooral in het derde bedrijf, en dat alles
was voor de Haarlemmers voldoende re
den om zich hartelijk te amuseren en
ook zeer gul te zijn met het applaus.
R
Vrijdagavond zal op initiatief van de
burgemeester in de raadzaal van het
Zandvoortse raadhuis voor genodigden
een propaganda-avond worden gehou
den voor de natuurbescherming. Drs.
H. J. Jonker, voorzitter van de natuur-
beschermings -commissie Zuid-Kenne-
merland zal een inleiding houden. Ver
der zal de vertoning plaats vinden van
de filmstrip „Ons land en wij" van de
publicist Kees Hana.
De afdeling Zandvoort van het Ne-
derlandsche Roade Kruis geeft Woens
dag 14 Januari 's avonds in hotel Keur
de gelegenheid om bloed af ie staan
voor de bloedtransfusiedienst van het
Roode Kruis. Tot en met Woensdag kar
men zich als „donor" opgeven bij de
heer J. van der Ven, Stolbergweg 19 te
Zandvoort.
BEVERWIJK, 5 Januari Andijvie
20118, waspeen 836, spruiten 3894,
prei 3650, knollen 1224, boerenkool
1126, groenekool 720, rode kool
615, gele kool 716, uien 1723, bie
ten 913, breekpeen 712, soep 817.
De Raad voor de Luchtvaart heeft
gisteren uitspraak gedaan in de zaau
van het K.L.M.-vliegtuig „Koningin
Juliana", dat 22 Maart 1952 bij Frank
furt verongelukte. Van de zevenenveer
tig inzittenden waren slechts twee over
levenden. De raad is van oordeel ge
bleken, dat het onderzoek niet tot een
andere slotsom heeft geleid dan hei
vooronderzoek door de Amerikaanse en
Nederlandse autoriteiten en deskundi
gen, n.l. dat een bevredigende verklaring
voor de ramp niet te vinden is.
ming hebben beleefd, de orthodoxe
groep zich weer nauw om hem zal aan
sluiten. Taft's macht zal in het 83e Con
gress mede bepaald worden door die
Republikeinen, die wat hun politieke
overtuigingen betreft, hetzij uit oppor
tunisme, hetzq uit gebrek aan inzicht,
op het ogenblik in een labiele status
schijnen te verkeren.
Wie had b.v. het ooit mogelijk geacht
dat de isolationist Senator Jenner, die
zich o.m, met hand en tand tegen hulp
aan het buitenland verzet heeft, plotse
ling, onlangs op een persconferentie,
verklaarde dat hij van nu af aan vóór
hulp aan het buitenland zou stemmen?
Waar deze veranderde houding wel van
daan kwam?, vroeg een verslaggever.
De Senator antwoordde dat, daar
Eisenhower zich bij de oplossing van alle
vraagstukken maar door één principe
laat leiden, n.l. van wat goed voor Ame
rika is, hij ook met groot vertrouwen
zijn president zou steunen, zelfs als het
hulp aan het buitenland betrofBij
Senator Wiley, die in het verleden even
eens menigmaal aan Taft's zijde heeft
gevochten, was pas ook die merkwaar
dige tegenspraak te ontdekken: men
heeft kunnen zien hoe hij tijdens deze
Zevende Algemene Vergadering der
Verenigde Naties zich opwierp voor dit
volkereninstituut. En toch draaide hij
zich het volgend ogenblik onverwacht
om en bracht het prestige van de V.N.
een gevoelige slag toe toen hij, verkla
ringen van Eisenhower en van Senator
Lodge ten spijt, zeide, dat Amerika zijn
geldelijke steun en contributie aan de
V.N. beter niet moest toekennen, zolang
er Communisten onder het personeel
van dit instituut werkten.
Er is dus wel degelijk een groep Repu
blikeinen, die in het 83ste Congress als
een onberekenbare factor moet worden
aangezien, zowel wat de versterking van
de Taft- als van de liberale vleugel be
treft.
En dan is daar de goede oude bekende:
Joe McCarthy. Uit betrouwbare bron
vernam onze correspondente dat Eisen
hower McCarthy's methoden erger dan
onsympathiek vindt en dat, als hij had
geweten met welk een meerderheid de
Wisconsin-kiezers hem hadden gekozen,
hij zich niet met Mc Carthy zo broeder
lijk voor het publiek zou hebben ver
toond. daar hij dat werkelijk niet nodig
had. McCarthy als echte maniak
is intussen bezig aanstalten te maken
om ook de nieuwe regering van Com
munisten gezuiverd te houdendaar
volgens zijn zeggen „de Communisten
hun pogingen om de regering te infiltre
ren niet zullen staken omdat Eisenhower
president wordt". En dus zullen de bond
genoten McCarthy en McCarran (wiens
nieuwe immigratiewet door Eisenhower
m een campagnespeech als „onmogelijk"
betiteld werd) wel binnen niet al te
lange tijd in moeilijkheden raken met
de nieuwe president.
De gehele samenstelling van het kabi
net waarin de grote zakenman zo
sterk vertegenwoordigd is wijst erop
dat er een conservatieve lijn in de bin
nenlandse politiek zal worden gevolgd,
maar dat de buitenlandse politiek pro
gressief zal blijven. Hoewel de koers, die
Dulles zal volgen nog niet bepaald dui
delijk is vooral daar men geen Peil
kon trekken op de inhoud van zijn ver-
kiezingsredevoeringen kan men toch
tvel verwachten dat onder Dulles' leiding
Amerika's aandacht voor Europa niet zal
verminderen, ook al zal de aandacht,
politiek en economisch, voor het Verre
Oosten toenemen. De conservatieve hou
ding van de administratie in de binnen
landse politiek zal anders hier en daar
wel een terugslag hebben op de buiten
landse.
Het is intussen waar dat nu „big busi
ness" zo sterk in de regering vertegen
woordigd is, deze zich ook met een grote
verantwoordelijkheid belast voelt en
daarom niet lichtvaardig tot het eenzijdig
bevorderen van Amerikaanse belangen
zal overgaan. Onder deze machtige figu
ren uit industriële en handelswereld be
staat wel degelijk een groot inzicht in de
wisselwerking tussen een economisch
sterk Europa en Amerika. En als men
naar de U.S. Council van de ICC (Inter
nationale Kamer van Koophandel) luis
tert. wordt het duidelijk dat in het Ame
rikaanse zakenleven een sterke stroming
is ontstaan, die de noodzaak van tariefs
verlaging en verhoogde import vooi
Europa's welzijn inziet en er ook vooi
zal vechten. Maar deze stroming wordl
bij uitstek vertegenwoordigd door Euro
pees georiënteerde zakenlieden, ofwe:
door Amerikanen die aan de kant var
Europa of aan de Oostkant van Amerika
wonen. Hoe verder men hier naar hel
Westen komt, hoe geringer het begrip
voor de Amerika-Europa wisselwerking
Alles samen schijnen de politieke pes
simisten, die in de uitkomst der ver
kiezingen haast catastrophale voorteke
nen voor de politieke toekomst van Ame
rika en Europa meenden te moeten lezen
tot hun eigen grote vreugde in het onge
lijk gesteld te worden. Eisenhower heef!
met de vorming van zijn kabinet aan
getoond dat hij toch wel in andere rich
tingen dan Taft denkt. Maar tijd om te
jubelen is het nog niet.... eerst moe!
afgewacht worden of Eisenhower mei
het nieuwe Congress, een zwaar blok
aan het been krijgt over een hall
laar dan!
Mr. J. in 't Veld (P.v.d.A.) heeft in
de hedenmiddag giehouden vergadering
van de Eerste Kamer bij zijn interpel
latie betreffende de ontvluchting van
een zevental gevangenen uit de straf
gevangenis te Breda en de ontvangst,
welke deze veroordeelden in Duitsland
hebben genoten, de minister van Justi
tie de volgende vragen gesteld:
1. Wil de minister een uiteenzetting
geven van de omstandigheden, die de
vlucht van niet minder dan zeven zwaar
gestrafte gedetineerden uit de straf
gevangenis te Breda hebben mogelijk
gemaakt?
2. Wil htj daarbij in het bijzonder ok
opheldering geven omtrent de volgende
punten, die in de tot dusver verschenen
berichten in de dagbladen niet duidelijk
zijn geworden: a. Hoe was het mogelijk, dat
naast de drie aangewezen gedetineerden
nog vier anderen zich naar de verwar
mingskelder konden begeven, zonder dat
het bewakend personeel dit bemerkte? b.
Hoe lang was de bewaker-hooldstoker reeds
ziek en waarom is in diens plaats niet een
ander met het toezicht op de werkzaam
heden van de drie gedetineerden belast?
c. Was het toezicht op het contact van de
gedetineerden met de buitenwereld wel
voldoende? d. Waarom is de ontsnapping
pas zo laat bemerkt? e. Hoe kwam men
op het denkbeeld tijdens of in de pauze
van de filmvoorstelling een telling van de
aanwezigen te houden? f. Waarom is niet
onmiddellijk na de ontdekking het signale
ment van de zeven vluchtelingen met hun
foto's aan de gehele pers doorgegeven en
ook via de radio een beroep op de mede
werking van het publiek gedaan? g. Wan
neer en op welke wijze zijn de Nederlandse
grensposten gewaarschuwd? h. Kon met
vrucht een beroep worden gedaan op de
medewerking van de Duitse on de Bel
gische grensbewaking en, zo ja, wanneer en
op welke wijze is deze medewerking ge
vraagd?
3. Heeft het onderzoek zich ook uitge
strekt tot de hulp, welke de vluchte
lingen van buiten hebben gekregen en,
zo ja, met welk resultaat? Heeft met
name het onderzoek naar de auto's,
welke bij de vlucht zijn gebruikt, iets
opgeleverd?
4. Zijn de na deze ontvluchting ge
nomen maatregelen ter verscherping
van de bewaking bedoeld als blijvend?
Zo neen, hoe denkt de minister in de
toekomst dergelijke ontvluchtingspogin
gen te verijdelen?
5. Deelt de minister het oordeel, dat
het geven van vertrouwensposities aan
gedetineerden van dit kaliber verder
gaat dan uit een oogpunt van mense
lijke behandeling behoort te worden
toegestaan en dat daaraan na de opge
dane ervaring onherroepelijk een ein
de behoort te komen?
6. Wordt in dit verband ook aandacht
geschonken aan de noodzaak van ver
scherpt inzicht op de verbindingen van
de gedetineerden met.de buitenwereld?
7. Kan er op gerekend worden, dat
de organisaties van gewezen NSB ers
e.d., zomede organisaties, waarin dezen
I een vooraanstaande rol spelen, scherp
in het oog zullen worden gehouden en
bij ontdekking van enigerlei illegale
activiteit onmiüdellijk krachtig zullen
worden aangepakt?
Aan de minister van Buitenlandse
Zaken zijn de volgende vragen .gesteld:
1. Wil de minister een uiteenzetting
geven omtrent de overschrijding van
de West-Duitse grens door de zeven
ontvluchte gedetineerden uit de straf
gevangenis te Breda en wat daarop
verder gevolgd is?
2. Mochten de dagbladberichten ter
zake juist zijn. wil dan de minister zijn
oordeel te kennen geven, of het in
overeenstemming is met goede inter
nationale gebruiken en in het bijzon
der met de beginselen van goed na
buurschap, dat personen, die illegaal
de grens hebben overschreden, op de
simpele verklaring, dat zij politieke
vluchtelingen zijn, weer worden vrij
gelaten?
3. Zo men in West-Duitsland ter zake
andere opvattingen mocht huldigen dan
in Nederland, vindt de minister in het
gebeurde dan geen aanleiding overleg
te doen opnemen met de regering van
West-Duitsland, teneinde een herhaling
van wat zich nu in Kleef zou hebben
afgespeeld in de toekomst te voorko
men?
4. Hebben de bezettingsautoriteiten
nog zeggenschap inzake toelating, uit
zetting en uitlevering van hen, die in
bevriende landen wegens oorlogsmis
daden veroordeeld zijn?
5. Kan de minister reeds mededelin
gen doen over het resultaat van de be
sprekingen, welke met de West-Duitse
regering en eventueel de bezettings
autoriteiten gevoerd zijn over uitleve
ring of uitzetting van de bovenbe
doelde ontvluchte gedetineerden?
Ongecorrigeerd
3Vi Nederl. 1948
3v4 pCt. Ned 1950
3-3% Nederland 1947
3 eNd. 62-64 PeJ.-tac.
Inschr. GrtbK 48 3 pCt.
Ned. Handel Mil cert.
A.K.Ü.
Van Berkels Patent
Calvè-Delft eert
Van Gelder
Kon. Hoogovens eert.
Unilever cert
Ned Kade)
Philips
Kon Petroleum
„Amsterdam Rubber
Holl Amerika Lijn
Kon N. Stoomb. M
Ned. Scheepv Unie
H.V.A.
Deli Mil eert.
t 160 ex-int. div. 6
93%
Vorig Opening
slot 6/1
92'4
92! 2
93%
95'4
93 ft
148 Vs
152>,4
98
1173.4
158 '/2
154%
176-%
215
164
308(2
77
126
12914
11814
80%
68
176
~t
309',i
76)2
130', 4
119',2
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp
General Electric
General Motors
Hudson Motors
Kennecott Copper
Montgomery Ward
North American Can
uactio Corp
Republic SteeJ
Shell ÜU
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
U. S. Steel
2/1
5/1
43%
44%
S6»,4'
57
95
93%
12'/,
73!4
68 !a
68(4
16%
16(4
78%
79%
62%
63 !4
21%
21%
28%
29(4
47
47%
72%
72:4
45!'2
45%
81
80
231,4
22%
43%
44
