De ontsnapping; van de zeven gevangenen uit Breda
POLITIE-APPARAAT RIJKELIJK
LAAT OP TOEREN GEKOMEN
Minister Donker verschaft
Eerste Kamer uitvoerige
inlichtingen
Woningbouw
beleid
gevangenissysteem I
zonder strengheid
I D
Vooraanstaande communist
vlucht naar West-Berlijn
Aanvaring tussen treiler en
kustvaarder voor IJmuiden
OPSTAND ONDERDRUKT
IN BOLIVIA
ORGANISATORISCHE FOUTEN
BIJ GEVANGENISWEZEN
Beschuldigd van Zionisme
Tot hoofd en hart
J
Pissarev blijft in
hechtenis
Kustvaarder gezonken, bemanning van
zeven koppen gered
Sterke communistische groepen
Dood door schuld
weer
WOENSDAG 7 JANUARI 1953
o
76ste JAARGANG No. 25575
Dr. W. Drees over de
gerepa trieerden
Greep in étalage van
juwelierswinkel
Ambtenaar van piket
vergat telefoon over
te zetten
lils - - -
Treiler had niemand
aan het roer staan
Katwijkse matroos
verdronken
Schipper Plug vertelt
Teddy gevoerde Wind-jackets
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 145480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr 45, tel 5998
Bijkant. Ilmuiden: Bonifaciusstr. 27 tel. 5790
Directie: J. J. W Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severln.
Wnd. hoofdredacteur: W van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.— per maand, f 6.— per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
De directeur-generaal van het Gevangeniswezen, mr. E. A. M. Lamers (midden)
bezocht ook de interpellatie 'in de Eerste Kamer. Met hem kwamen mr. J. P. Hus-
tinx (links), subst.-officier van Justitie in Breda, en de heer R. B. Broekaart,
directeur van de gevangenis in Breda, naar het Binnenhof.
Het mag algemeen bekend worden
geacht, dat de leniging van de
woningnood tot dusver voor het
overgrote deel geschiedt door de bouw
van woningwetwoningen. Dat zijn be
scheiden huur-woningen, waarvan de
bouwkosten voor 100 pet. door de over
heid worden gefinancierd. Sedert de
bevrijding tot November 1951 zijn 140.000
woningwet-woningen gebouwd, terwijl
de particuliere bouw in die periode
48.000 woningen heett opgeleverd. Als
men nu weet dat in de periode van 1915
tot en met 1923 104.000 woningwet
woningen werden gebouwd en 120.000
woningen door particulieren, dan behoeft
het geep betoog, dat onder het bewind
van minister Aalberse het particulier
initiatief meer kansen werden geboden
dan onder liet bewind van minister In
't Veld. Het is de grote verdienste ge
weest van minister Aalberse, dat deze
door een premieregeling, welke volko
men paste in de verhoudingen van het
ogenblik, op een doortastende wijze de
Particuliere bouwondernemer in de ge
legenheid stelde zich ten volle te ont
plooien, waardoor mede werd bereikt
dat het woningtekort na de eerste we
reldoorlog snel kon worden ingelopen.
Men vraagt zich af. waarom de over
heid. die toch met grote financiële zor
gen heeft te kampen, niet heeft k u n-
n e n bereiken, dat de leniging van de
Woningnood voor een groter deel door
Particulieren plaats vindt. Immers, in
dien een particuliere ondernemer bouwt,
fcal slechts een deel der bouwkosten
hamelijk de premie door de overheid
behoeven te worden gefinancierd en de
jaarlijkse rijksbijdragen welke voor
de woningwetbcuw worden toegekend
hunnen achterwege blijven. Wij zouden
hier een andere vraag aan willen toe-
Voegen: heeft de overheid dit resultaat
zo sterk mogelijke bevordering van
he| particulier initiatief wel w 111 e n
bereiken? Met andere woorden: hebben
wij hier weer te doen met een uiting van
het streven naar nivellering en socialisa
tie, waardoor het particulier vermogen
Wordt aangetast en beperkt en het col
lectieve bezit (dat van de staat en de
andere overheidslichamen) wordt ver
groot?
Dat de regering de particuliere bouw
dusver niet met een welwillend oog
bekijkt, is duidelijk als men de financiële
hulp voor de woningwetbouw vergelijkt
(het die voor de particuliere bouw.
De woningwet-bouw wordt, zoals ge
zegd, voor 100 pet. door 't Rijk gefi
nancierd: maar het exploitatietekort
Wordt ook door de overheid gedragen.
Volgens de terzake getroffen regeling
beloopt die bijdrage voor een normaal
Woningtype f 225 per jaar; dat is, ge
kapitaliseerd naar een 50-jarige annuïteit
a 4 pet., ruim f 4800. Deze regeling
heudt rekening met verschillende om
standigheden als bodemgesteldheid e.d.
en zo kon het gebeuren dat voor ver
schillende complexen te Amsterdam een
bijdrage van meer dan f 300 per jaar
^'erd toegezegd, hetgeen gelijk staat met
een kapitaal van f 6.500.
Voor de particuliere bouw geldt alleen
een premieregeling. De bouwer moet zelf
Voor het nodige kapitaal zorgen; het
Hijk volstaat met de toekenning van een
Premie, welke voor een woning van het
bormale type f 3.800 bedraagt. Alle bui
tengewone risico's blijven voor rekening
yau de particuliere bouwondernemer,
terwijl hier niet, zoals voor de woning
wetbouw, de registratierechten en de
hetariële kosten volgens een lager tarief
Worden berekend. De conclusie ligt dan
ook voor de hand. dat er momenteel nog
een grote wanverhouding bestaat tussen
?tgeen de overheid doet voor de wo-
mngwetbouw en voor die welke door
Particulieren wordt ondernomen.
Het gelukkige feit, dat de leiding van
"et departement van Wederopbouw en
t| huisvesting uit socialistische in ka-
lOüeke handen is overgegaan, wettigt
lin verwachting dat aan de tenachterstel-
jipf en belemmering van de particu-
er 1<H Won'nëhouw een einde zal komen
v,,' J een aan redelijke eisen voldoende
emie-regeling zal worden getroffen.
(Je komende huurverhoging houdt met
ze materie ten nauwste verband, want
en verhoging van de huur vermindert
ten SP^ abele deel van de bouwkos-
aaiiiü-j-öuurverhoging mag evenwel geen
verl Sr> Zljn 0m de bouwpremie te
ton en' Bereheningen van deskundigen
hnJln aan dat, vooral in de steden met
de? ,srcndhosten. zelfs bij een verhoging
Piet en tot 145 Pet., de particulieren
niet tnl" premie van f 3800 per woning
komen; e8n rendabele exploitatie kunnen
Dr. W. Drees zal Donderdag om 2G.25 uur
in een gezamenlijk programma over Hilver
sum I spreken over: „Onze gerepatrieerde
landgenoten uit Indonesië".
^iiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu
(Van onze parlementaire redacteur)
De mededelingen van minister Donker en zijn beide collega's van Buitenlandse
Zaken, de ministers Beyen en Luns, over het ontsnappen van de gevangenen uit
de Bredase koepelgevangenis hebben gisteren bij de interpellatie in de Eerste
Kamer omtrent de mogelijkheid, dat via contacten met de Duitse autoriteiten de
ondergedoken misdadigers binnenkort gegrepen en uitgeleverd zullen worden,
nog weinig aan het licht gebracht. Zoveel te meer kwam er aan het licht over wat
is geschied op deze tweede Kerstdag in Breda, waar men met de beste bedoelingen
aan de 180 zware gevangenen een avond heeft willen bezorgen met wat ontspan
ning, die geëindigd is met de ontvluchting van zeven van de gevaarlijkste indivi
duen uit de oorlogstijd: Nederlanders, die in dienst van de Duitsers sadisten en
misdadigers zijn geworden. De interpellant In 't Veld schilderde hun gedrag:
schoppen en slaan, brandende sigaretten uitdoven op de lichamen van de gevan
genen, moord en doodslag. Terecht, zei hij, is het Nederlandse volk verontrust
over wat er in Breda gebeurd is en het beschouwt dit niet als een doodgewone
ontvluchting, zoals wij destijds met Gerrit de Stotteraar beleefd hebben. Minister
Donker heeft uitvoerig de gang van zaken in Nederland en de fouten, die daarbij
zijn gemaakt, voor de Kamer uiteengezet. Minister Beyen sprak zeer kort over de
verhouding terzake tussen de Nederlandse regering en die van de West-Duitse
Bondsrepubliek. Hij kon de senatoren de verzekering geven, dat volledige mede
werking van Duitse zijde is toegezegd. De Nederlandse regering zou een beroep
kunnen doen op de Hoge Commissaris der geallieerden in West-Duitsland. omdat
het hier een zaak betreft, die ligt op het gebied van de veiligheid. Uitdrukkelijk
is hepaald. dat in dat geval de geallieerden nog hun bestuursmacht kunnen doen
gelden. Maar de Nederlandse regering heeft zoveel vertrouwen, dat de volledige
medewerking, die door Duitsland is toegezegd, ook werkelijk zal worden gegeven,
dat zij er zich voorshands van wil onthouden om een beroep op de geallieerden
te doen.
e gebeurtenis in de gevangenis
te Breda en de uitvoerige uit
eenzetting, die de minister van
Justitie gisteren van deze voor Neder
land nogal pijnlijke zaak heeft gege
ven, hebben enkele dingen naar voren
gebracht die van belang zijn overwo
gen te worden. Op de eerste plaats de
vraag of wij met ons gemoderniseerde
gevangeniswezen wel op de goede
weg zijn. Als er in een gevangenis
met Kerstmis aan de gedetineerden
wat ontspanning werdt gegeven, is dit
een daad van eenvoudige menselijk
heid. Maar als de humaniteit in deze
gevangenis niet tegelijkertijd gepaard
gaat met de elementaire gestrengheid,
dan is er iets helemaal mis. Er mag
een goede gevangenisdirectie op de
hoge heren door de interpellatie-In
't Veld en alles wat erover los kwam
te zeer uit het veld geslagen en zagen
zij door de vele details het bos niet
meer. Zoveel is zeker, dat, achteraf
het hele relaas nog eens overlezende,
de bewering, dat hier toch eigenlijk
alleen maar fouten gemaakt zijn die
irrelevant waren aan het feitelijk ge
beuren. dat alleen maar op een ver
geeflijke verkeerde conclusie zou be
rusten van een directeur in Kerst
stemming. ons als een wat al te ge
makkelijke ministeriële trouvaille
voorkomt.
Eén ding is te hopen, namelijk da)
uit deze gebeurtenis vooral de les
wordt getrokken, dat gevangenisper
allereerste plaats niets ontgaan. In soneei zowel als alle leidinggevende so-
Breda blijkt zo ongeveer alles wat
een ontvluchting in de hand kon wer
ken aan het toezicht te zijn ontsnapt.
Men had niet in de gaten dat dege
nen die de verwarming stookten zo
maar door het kolenluik naar buiten
konden, men wist niets van hun com
plot af, hoewel er toch nog een tip
over is gegeven die de hele zaak nog
had kunnen laten mislukken als er
tijdig op was gereageerd. En men
heeft de ontsnapping door gebrek aan
controle vooraf in de hand gewerkt en
bovendien daarna door laks optreden
gemakkelijk gemaakt. Het is een knap
stukje werk van een minister van
Justitie om dan toch nog voor de
Kamer te komen met een betoog
waarop wijze senatoren niet ongun
stig reageren. Misschien waren de
ciale werkers niet genoeg getraind kun
nen worden in een combinatie var
deze beide eigenschappen: gestreng
heid aan de ere kant en sociaal ge
voel en menselijkheid aan de andere
Het eerste is nodig om het laatste te
doen slagen. Het gelukken van het
na-oorlogse systeem in ons gevange
niswezen hangt mede van een vol
doende scherpe controle af. Wanneei
naast allerlei organisatorische tekort
komingen deze hoofdlijn hersteld
wordt, dan zal het moderne gevan
geniswezen te redden zijn. Maar wan
neer een van beide eigenschappen
ontbreekt, dan geven wij aan de toe
komst daarvan geen kans. Zelfs de
socialistische senator In 't Veld heeft
de heren in Breda voor hun waak
zaamheid een onvoldoende gegeven.
nlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllll1llllllllllllll|li|||lHl||imi|||||||MIMIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIMtlilHllllllllllltlllllllh=
Dr. Leo Zuckermann, de voormalige kanselarij-chef van President Wilhelm Pieck
van Oost-Duitsland, heeft met zijn gezin gisteren de vlucht genomen naar West-
Berlijn, Zuckermann is een van de vooraanstaande Joodse communisten, die in de
Zondag uitgegeven resolutie van het centrale comité der Oost-Duitse communisti
sche S.E.D. beschuldigd werden van Zionisme.
Zuckermann verbleef tijdens het Hit-
Ierregiem in Frankrijk en in Mexico. Na
de oorlog keerde hij naar Duitsland te
rug en in 1946 werd hij benoemd tot
chef van de kanselarij van de Oostduitse
president- Hij was tevens juridisch advi
seur van de „Volkskammer", het Oost
duitse parlement, dat de regering ge
vormd heeft. In 1951 trad hij plotseling
af als kanselarij-chef. Nadat hij geruime
tijd in ongenade was geweest werd hij
in November van het vorig jaar be
noemd tot directeur van het rechtskun
dig college in Potsdamerbabelsberg.
Een West-Berlijnse Joodse woord
voerder heeft verklaard, dat de Oost
duitse aanvallen gericht waren tegen
alle Joden en niet slechts tegen zionis
ten. „Onze Joodse organisatie in West-
Berlijn is gereed om de toevloed van
Joodse vluchtelingen, die wij verwach
ten, te helpen. Wij zullen een uitweg
door Zwitserland en andere landen
naar het Westen organiseren. „De
Oost-Berli.jnse en Oostduitse takken
van genoemd organisatie", zo zeide hij,
..hadden alle pogingen, om h«in werk te
blijven doen. opgegeven. De toestand
was drie maanden geleden begonnen
Vaak bepalen kleine nietige
oorzaken de levensloop
der mensen
moeilijk te
werk stil.
worden, Thans staat
het
E
Volgens de Berlijnse socialistische se
nator Otto Bach verblijven in West-
Berlijn ongeveer 225.000 vluchtelingen
uit Oost-Duitsland. die niet officieel in
het Westelijke deel van Duitsland zijn
opgenomen Bach eiste dat ongeveer de
helft van deze vluchtelingen door de
West-Duitse regering zal worden opge
nomen. Hij drong aan op vorming van
tienduizend onderkomens voor vluchte
lingen, omdat de 69 kampen in West
Berlijn overvol zijn.
Bach legde er de nadruk op dat hei
probleem van de vluchtelingen in geer.
geval door de autoriteiten van de
Bondsrepubliek en West-Berlijn alleen
dient te worden opgelost. Het moet op
internationaal plan worden behandeld
Tot nu toe staan de Duitsers in deze
kwestie nog alleen.
Door vernieling van een ruit is
's nachts een greep gedaan in de étalage
van de juwelierszaak Van H. aan de
Oostzeedijk te Rotterdam. Een agent
van politie, die glasgerinkel had ge
hoord. snelde er heen en vond op straat
een armbandje, dat ruim duizend gul
den waard was. De dader was echtei
verdwenen. Wat er precies vermist
wordt is nog niet vastgesteld. Voorlopig
wordt de waarde van het gestolene op
enige duizenden guldens geschat.
Inmiddels heeft minister Donker ont
huld, dat wat voor de hoogste Duitse
instanties en hun goede bedoelingen
geldt, niet van de lagere ambtenaren kan
worden gezegd. De wijze waarop de
ontsnapten aan de grens en onmiddel
lijk na hun arrestatie in Duitsland zijn
opgevangen en de opmerkingen die de
minister in alle ernst hierover maakte,
werden meermalen met een veelbeteke
nend gelach ontvangen. Niet zozeer het
feit, dat aan de Nederlanders, die zich
aanstonds bij hun ontmoeting met de
Duitse grenswacht voor Duitsers hadden
uitgegeven, asyl was verleend bracht
enig rumoer in de Kamer. Minister
Beyen zette uiteen, dat iedere staat in
beginsel bevoegd is hieromtrent naar
eigen inzichten te handelen. Wel echter
stond men verbaasd over de eigenaar
dige manier waarop dit alles is toege
gaan. Aanstonds bij hun arrestatie en
hun verklaring dat zij Duitsers waren,
had de Duitse grenswacht gezegd: „Dan
is het goed; als jullie Nederlanders wa
ren. hadden we jullie doodgeslagen". De
minister onthulde voorts, dat de Duitsers
erg vlot zijn geweest in het onvoorwaar
delijk aannemen, dat deze bewering van
grenspassanten zonder papieren omtrent
hun nationaliteit juist was. De boete
van 10 Mark. die hun werd opgelegd
kon zelfs in Nederlands geld worden
betaald! De heren moesten het adres
opgeven waar zij van plan waren heen
te gaan en daarmede was de zaak in
orde.
Toen de minister toen nog mededeelde,
dat de commandant van de grenswach
ten een voormalige SS-er was „met wie
de Koninklijke Marechaussee altijd be
hoorlijk had samengewerkt", proestte
menigeen het uit.
Ook bij het omstandig relaas van
minister Donker van wat zich in Breda
en elders in Nederland vlak na het
bekend worden van de ontvluchting
heeft afgespeeld, ging ei- menig maal
een cynisch gelach langs de banken
van de senatoren. De minister verde
digde het optreden van de gevangenis
directeur in Breda door uiteen te zet
ten. dat hij zich op het moment van
de ontvluchting in bijzonder moeilijke
omstandigheden bevond. Vlak voor de
aanvang van de filmvoorstelling heeft
een van de gedetineerden aan een
bewaker iets losgelaten omtrent de
plannen die andere gedetineerden zou
den hebben om uit te breken. Deze
bewaker heeft wel de directeur ge
waarschuwd, maar men liet de film
voorstelling gewoon doorgaan en heeft
eerst tijdens de pauze door sigaretten
uit te delen op geruisloze wijze con
trole gehouden. Er bleven toen zeven
sigaretten over en men moest (oen.
helaas te laat. de conclusie trekken.
dat er zeven ontsnapten waren
In een gevangenis waar geregeld ach
terklap en gefluister aan de orde is.
is het niet de gewoonte van de directie
om op allerlei vermoedens direct in
te gaan Herhaaldelijk worden tips
gegeven die immers op niets berusten.
Bovendien betrof het een gezelschap
van de allerzwaarste jongens, 180 hope
loze mensen, die men zeker niet op dat
moment op het Kerstfeest nodeloos in
onrust wilde brengen. Inderdaad, zo
leeft de min ster toegegeven, toen hp de
reeks fouten opsomde, die op deze ge
denkwaardige Kerstavond in de Bre
dase gevangenis en ver daarbuiten in
het politioneel apparaat zijn gemaakt,
inder laad, dit soort filmvoorstellingen
Na de verdachte te hebben gehoord,
heeft de Haagse rechtbank in de Raad
kamer gevangenhouding van de Russi
sche journalist Pissarev voor de tijd van
dertig dagen bevolen.
Deze dertig dagen gaan in na afloop
van het thans lopende, door de rechter-
comissaris gegeven, bevel tot bewaring.
De bemanning van de „Frederik" aan
boord van de „Libelle" bij aankomst te
Rotterdam. Tweede van links de kapitein
van de „Frederik" de heer Timmerman.
in een donkere zaai zijn kennelijk voor
deze gezelschappen niet geschikt
De directeur was toch wel zc actief,
om aanstonds buiten de zaal, ter voor
koming van de ontsnapping, die inmid
dels al lang was geschied, wachters op
te stellen. Zij hebben daar met het ge
weer in de aanslag gepatrouilleerd, ter
wijl binnen het filmapparaat draaide
Er was niets te bekennen, totdat men
tijdens de pauze tot de ontstellende
ontdekking kwar dat er toch zeven ont
snapt waren.
Daarna is het apparaat van de politie
op toeren gebracht, maar het heeft rij
kelijk lang geduurd voor het draaide.
Door het tijdverlies dat vanwege de
verkeerde conclusie was ontstaan, is
eerst om kwart over negen twee uur
nadat de zeven ontvluchten de kelder
waren binnengegaan, waar zij de ver
warming zouden gaan stoken en waar
zij via het kolenluik naar buiten klom
men de hoofdinspecteur van politie
gewaarschuwd, die in de gevangenis
eer onderzoek kwam instellen en het
hoofdbureau van politie in kennis stel
de van net gebeurde- Om vijf minuten
voor tienen ging een telexbericht naar
alle politie- en grensposten en pas om
vijf minuten over elf is de officier van
Justitie in Breda gewaarschuwd. die
zich kwam overtuigen en daarbij ook
de ladder en de rubberslang vond, die
voor het overklimmen van de muur
waren gebruikt. Inmiddels waren de
ontvluchte gevangenen al zover onder
weg. dat geen Nederlandse grenswacht
ze meer kon tegenhouden. Om half
twaalf zijn zij door de Duitse douane
aangehouden. Geruime tijd daarvoor
moeten zij de grens zijn gepasseerd.
Een apart drama uit deze vertraagde
film is de poging geweest, die de Bre
dase politie heeft aangewend, om de
Rijksidentificatiedienst te bereiken. De
ambtenaar van piket was thuis en sliep.
Hij had vergeten de telefoon op zijn
slaapkamer over te zetten en eerst om
vier uur kon dit waardevol rad in het
mechanisme mee gaan draaien. Maar
ook dit wilde niet best vlotten, want
de Landsdrukkerij was op Zaterdag na
Kerstmis gesloten, zodat met een druk
kerij in Utrecht moest worden samen
gewerkt voor het drukken van een
buitengewoon opsporingsblad. Om half
elf in de morgen van Zaterdag was dit
gereed, maar men verzond het per post,
zodat het eerst Maandagmiddag om
twee uur werd bezorgd. Ook op deze
mededeling van de minister volgde een
homerisch gelach in de Kamer. Minis
ter Donker gaf toe. dat er meer fouten
zijn gemaakt. Hij somde ze zelfs eerlijk
op en zei, dat zelfkritiek een goed en
nuttig ding is bij zulke gebeurtenissen.
(Vervolg op pag. 3)
Dinsdagmiddag omstreeks vijf uur
zijn de treiters KW 76 „Excelsior" uit
Katwijk en de kustvaarder „Frederik"
uit Kampen op zeven mijl buiten de
kust bij IJmuiden met elkaar in aan
varing geweest. De kustvaarder is la
ter gezonken, maar de bemanning van
zeven koppen is gered.
Om kwart over vijf seinde de „Ex
celsior 3" in zinkende toestand te ver
keren. Het schip vroeg onmiddellijke
assistentie van een reddingboot en van
een sleepboot. De reddingboot „Neeltje
Jacoba" is daarop uit IJmuiden uitge
varen, evenals een sleepboot. Inmiddels
had de „Excelsior" de bemanning van
de „Frederik" aan boord genomen. La
ter zijn deze mensen overgestapt op een
passerende Duitse coaster, de „Libelle".
Het Katwijkse vaartuig zette daarop, be
geleid door de „Neeltje Jacoba" en d®
sleepboot, koers naar IJmuiden, waar
het nog steeds in zinkende toestand
omstreeks zeven uur aankwam. De
reddingboot „President Steyn" uit Eg-
mond aan Zee, die ook nog was uitge
varen, behoefde geen assistentie ts
verlenen.
De „Excelsior 3" is eigendom van de
visserij maatschappij „Kennemerland" te
Katwijk. Schipper is de heer C. Plug
uit Katwijk. De „Frederik" is eigen
dom van de reder G. Reumer te Kam
pen. Schipper is de heer Timmerman
uit Tamineau (België) Het schip ma*
520 ton of 366 brt. en was met een la
ding graan onderweg van Denemarken
naar Antwerpen.
De Duitse kustvaarder ..Libelle" is
vannacht twee uur in de Lekhaven te
Rotterdam met de gehele bemanning
van de voor IJmuiden gezonken kust
vaarder „Frederik" aan boord gearri
veerd.
De verhalen, die de geredden van
de „Frederik" deden, komen alle hier
op neer, dat de „Excelsior 3", volle
kracht varend, in de flank van de „Fre
derik" is gelopen op een moment, dat de
De regering van de Zuid-Amerikaanse
republiek Bolivia heeft gisteren een re-
volutionnaire beweging in de kiem ge
smoord. De beweging, die georganiseerd
was door uiterst rechtse elementen van
de nationale revolutionnaire beweging,
stond gereed om gisterochtend tot han
delen over te gaan.
De opstandelingen hadden het plan
om ministers die verdacht werden van
communistische sympathieën, te verwij
deren. Zo waren de minister van Land
bouw en de staf-chef van het leger reeds
in hun handen gevallen. Voorts bestond
het plan om de onderminister van De
fensie te arresteren.
De mislukte opstand is de eerste se
rieuze revolte tegen het regiem van
President Estensoro, dat in April van
het vorige jaar na bloedige onlusten
was gevestigd. De leiding van de re
volte berustte bij een voormalig mi
nister Propaganda, die' lid is van de
nationale revolutionnaire beweging en
bij een aantal stafofficieren van het
leger. De nationale revolutionnaire be
weging is de regeringspartij, waartoe
ook de president behoort. Hieruit
blijkt, dat er een kloof in de partij is
ontstaan, die tot de bekende resultaten
heeft geleid. Dat er hoge officieren bil
de opstand betrokken waren is niet
verwonderlijk als men bedenkt, dat
President Estensoro in April van het
vorige jaar het geregelde leger nage
noeg heeft afgeschaft en daarvoor m
de plaats het „volksleger" van zijn
eigen partij heeft gesteld.
De economische toestand in Bolivia is
sinds de revolutie van April 1952 zeer
achteruitgegaan, gezien het feit, dat de
tinexport vrijwel is komen stil te lig
gen door de nationalisatiewetten van
de regering-Estensoro.
Intussen heeft ook de Braziliaanse re
gering maatregelen genomen om een op
standige beweging tegen te gaan, die ge
organiseerd schijnt te zijn door commu
nisten. Grote groepen communistische
opstandelingen schijnen zich in het bin
nenland van de staat Goias te hebben
verzameld. Zij zouden zijn geïnstrueerd
door agenten die in Oost Europa hun
opleiding hebben ontvangen.
In de nacht van Maandag op Dins
dag heeft zich voor de ogen van drie
opvarenden van de IJmuidense kotter
Martha IJm 272 een drama afgespeeld,
dat de dood van hun maat tengevolge
heeft gehad. Zij visten ter hoogte van
Texel en 's nachts om kwart over twee
Katwijker niemand aan het roer had
staan.
De roerganger moet geslapen hebben
en kapitein Plug, die zijn taak tijdelijk
had overgenomen, had het roer even in
de steek gelaten en zich naar zijn hut
begeven. Toen de boeg van de treiler
zich diep aan bakboordzijde in de „Fre
derik" had geboord en het voor de be
manning van deze kustvaarder een
sauve qui peut was, had kapitein Plug
die ijlings naar zijn post was terugge
keerd tot zijn om een reddingslijn
roepende collega geschreeuw :„V móet
niet zo zenuwachtig wezen. Het is niet
uw schuld, maar de mijne".
Het was een geluk dat de „Excelsior
3". terwijl zij met de boeg in de „Frede
rik" zat, vooruit bleef draaien, zoda
het gat van de „Frederik" opgevuld blee:
en de mannen kans kregen op de
„Excelsior 3" over te springen.
Dit is de tweede maal. dat kapitein
Timmerman pech had met hetzelfde
schip. In 1947, toen de „Frederik" in re
paratie in de Waalhaven te Rotterdam
lag sloeg de vlam in een hoeveelheid
olie en het schip brandde geheel uit.
Niets hebben de mannen van de „Fre
derik" kunnen redden dan de weinige
kleren die zij aan hadden, plus.... een
zwemvest.
Gevraagd naar de vergoeding van een
en ander deelde kapitein Timmerman
mee dat hij voor alles en alles bij el
kaar hoogstens f 900 van „Zeerisico" uit
betaald krijgt. „Denkt u dat ik daarvan
alles terug kan kopen?' Mijn mannen
krijgen belangrijk minder. Bovendien,
kun je meestal ettelijke maanden op uit
betaling wachten", zo besloot de kapi
tein van de „Frederik".
tijdens het halen yan het net sloeg de ^el!SLUL iTI uc
38-jarige matroos J. v. d. Plas uit Kat- den binnen. Eerst als het schip in het
Vanmorgen hebben wij nog een on
derhoud gehad met de schipper van de
Excelsior III. „Het is allemaal zo gauw
gegaan, dat ik er zelf moeite mee heb
alles te reconstrueren", aldus schipper
Plug. die zelf niet nauwkeurig kan zeg
gen, welke coaster werd aangevaren
en die het slechts van horen zeggen
heeft, dat het de Duitse coaster „Libel
le" was. die de schipbreukelingen van
hem had overgenomen. „Een groot ge
luk is het geweest", zegt hij. „dat de
logger na de aanvaring langzaam voor
uit is blijven draaien. Daardoor bleef
de steven in het gat in de coaster zit
ten en konden de zeven opvarenden van
deze coaster zonder veel moeite over
stappen. Een van hen is in het gang
boord van de coaster uitgegleden. Daar
stond al water, zodat die man met een
nat pak aan boord van de logger kwam.
Maar niemand heeft in zee gelegen,
niemand heeft ook maar één schram
metje opgelopen."
Na het overnemen van de zeven
mensen is vanaf de logger nog een tros
overgebracht op de kustvaarder om te
proberen hem in IJmuiden binnen te
slepen of anders op het strand te zet
ten. „En daarna stuurde ik mijn men
sen". aldus schipper Plug. „naar bene
den om te kijken hoe wij er zelf bij
stonden. Wij maakten ook veel water
en toen hakte de kapitein van de
coaster de knoop door met te zeggen:
„Laten we zien dat we aan land ko
men. De coaster is niet meer te red
den."
Met de onder de gegeven omstan
digheden grootst mogelijke snelheid is
de logger, nadat de zeven schipbreu
kelingen op een andere coaster warer
overgestapt, naar IJmuiden gevaren.
Het laatste stuk werd zelfs volle
kracht gedraaid, om het nog maar te
kunnen halen. En het lukte! Met het
achterschip vreemd omhoog. zwenkte
de Excelsior III de pieren van IJmui-
wijk aan Zee, vader van 6 kinaeren,
over boord en verdronk.
Bij het binnenhalen van het net ging
het niet volgens de regel. Er waren
brokken en daarop probeerde v. d. Plas
met n haak 't net aan boord te halen.
Vermoedelijk is hij daarbij zelf blijven
haken in 'n gebrokeh ketting en zo over
boord geslagen. Zijn drie metgezellen
wierpen hem nog een boei toe. maar in
het nachtelijk duister hebben zij hem
niet meer boven water zien komen.
Een gevangenisstrat van twee maan
den en intrekking van het rijbewijs
voor de tijd van twee jaar eiste Dins
dag de officier van Justitie van de
rechtbank te Almelo tegen de 22-jarige
tekenaar B. V. uit Ootmarsum. Op 31
Augustus .1.1. reed hij met, een zesw*ie-
nge bierwagen in de omgeving van zijn
woonplaats een jongeman en oen jonge
dame aan. die ter plaatse wandelden.
Beiden werden bij deze aanrijding ge
dood.
dok of op de helling drooggezet is, zal
kunnen blijken, hoe groot de schade is.
tavertenlie
Verwachting tot Donderdagavond:
Zwaar bewolkt met enkele ver
spreide opklaringen en voornamelijk
in het Oosten van het land kans op
enige sneeuw. Overwegend matige
Noordelijke wind. Lichte, vorst tot
temperaturen om het vriespunt.
Zon: 8.46 - 16.48. Maan: 1.— - 11.27.
