Mr. Kropman tussen K.Y.P. en Debat over humanisme en katholieke politiek trekt de scheidslijnen P.v. d. A. Chefarine „4" E Regering kondigt nieuwe belastingplannen aan Drs. Janssen stelt vragen over het werkgelegenheidsbeleid De Kerk kan de fundamentele rechten niet prijsgeven De eenzame Reizig er W Vrachtauto ramt handwagens Ter bevordering der industrialisatie Ontvouwing van plannen gevraagd Oorzaak nog niet opgehelderd Organisatie van „patriottische priesters van de hand gewezen J VOORBEREIDING NIEUW B.W. Geen principiële veranderingen in het materiële echtscheidingsrecht MR. IN 'T VELD VREEST ERNSTIGE ECONOMISCHE CRISIS Kabinetsformatie punt van veel critiek dragen over conflict specialisten en ziekenfondsen Vier bondgenoten tegen pijnen en griep De H. Stoel antwoordt Joegoslavië ROXY? Ruik Raak Slaapt U slecht WOENSDAG 14 JANUARI 1953 PAGINA 3 ^achtoffer in zorgwekkende toestand Uitvaart pater Alexander De brand in Enschede k - Saalborn en Van Dalsum moeten rust houden Partij-orgaan K.N.P. Adres ouden van dagen Veestapel afgeslacht te Loenersloot Voorsanering van gebit voor a.s. militairen Nieuwe chef Marva 2 (Van onze parlementaire redacteur) Politieke kwesties, gedeeltelijk van theoretisch karakter, maar ook enkele actuele onderwerpen zijn tijdens de algemene politieke beschouwingen in de Eerste Kamer Bisteren aan de orde geweest. De verschillende fractieleiders debatteerden zowel •net de regering, die door alle leden van het Kabinet met uitzondering van minis ter Mansholt vertegenwoordigd was, als met elkander. De stemming, waarmee de 'egering werd begroet, was er een van gereserveerd vertrouwen. Over het alge meen was de Senaat van oordeel, dat nog te weinig duidelijk is hoe het regerings beleid in de naaste toekomst zal kunnen worden. Enkele onderwerpen werden breed Uitgesponnen. Van verschillende zijden tferd hierbij gewezen op gevaarlijke deviaties van de vaste koers, die het 'chip van staat in een parlementaire 1 democratie moet varen. De Staten-Ge- heraal moeten onafhankelijk blijven van de regering. Door allerlei afspraken bedoeld werden de z.g. „richtlijnen" JJan Kabinets-formateur Drees, zoals die in de zomer van 1952 zijn gemaakt J- dreigen de fra Hies aan het Kabinet te worden vastgebonden, met het ge- volg dat de Tweede Kamer, zoals prof. Anema (A.R.) opmerkte, ofwel zelf Baat regeren, waartoe zij niet geochikt js, ofwel over zich heen moet laten i°Pen. Prof. Anema betoogde dat de leerhouding RegeringVolksvertegen woordiging niet door prealabele afspra ken dient te worden bepaald, maar door de politieke problemen. Ook prof. Molenaar (V.V.D.) ging op dit punt na der in en trok daarbij ook de zelfstan digheid van de Kroon in twijfel, r.a al les wat er bij deze langdurige en moei zame Kabinetsformatie door „behendige touwtrekkers" achter de schermen was uitgevochten. Hij vroeg de regering welke fracties zich nu precies gebonden "adden door de richtlijnen en hij Schreef de lange duur van de Kabinets formatie toe aan deze wijze van on derhandelen. Mr. Kropman meende dat op allerlei manieren het landsbelang door deze kabinetscrisis is geschaad. Dat is natio naal zowel als internationaal het geval Bcweest. Een derde schadelijk verschijn sel meende hij bij de openbaarheid van ?"es wat er in de zomermaanden ge peurd is te moeten onderkennen. De ene 'ormateur na de andere is aan de slag Begaan en deze ernstige zaak werd nu ei dan een publiek amusement. Een an de formateurs heeft zelfs de pers eens inlichtingen gegeven, waarbij hij pen beeld gebruikte dat aan Je natio- Pa'e visserij was ontleend. Nooit zijn er *oyeel mislukte pogingen tot een Kabi netsformatie geweest, aldus de katho- 'eke senator. Met prof. Molenaar, prof. knema en de heer Kolf (C.H.) was hij zw ip,e?s' dat van dit alles slechts ver- wakking van de regeerkracht en steun „f," .,e gedachte van de volkssouverei- te verwachten valt. ft.?? ,.sPrak ook over een verschijnsel, z]„u tyP.erend noemde voor alles wat cn de laatste tijd in dit verband heeft jugespeeld, namelijk de toespelingen die Men links en rechts tegenwoordig kan boren over een eventuele afschaffing Pan de Eerste Kamer. Mr. Kropman kon '1 een verwezenlijking van deze gedach te geenszins geloven, maar het past in "et beeld van de verzwakking van de Positie van Kabinet zowel als Volksver tegenwoordiging, die men uit het boven wande kan afleiden. In dit verband noemde hij ook de Diesrede van de Amsterdamse Rector- Magnificus, prof. mr. dr. G. van den ®ergh, waarvan hij ook de practische bruikbaarheid met name terzake van u® referendumsgedachte bestreed. Bij Mjn verdediging van het bestaansrecht van de Eerste Kamer wees mr. Krop- jhan nog op de onbegrijpelijke hou ding van de regering, die het overleg °yer het nieuwe Burgerlijk Wetboek Ml beperken tot de Tweede Kamer, jh de Eerste zitten vijf functionneren- oe hoogleraren in de rechtsweten schappen, een oud-hoogleraar en vier Practijkjuristen. Daaraan kan de tweede Kamer in de verste verte biet tippen. vMr. Kropman had in het voorlopig jjTslag de kennelijk van socialistische Jde gemaakte opmerking aangetroffen, confessionele partijen niet tot een (Van onze correspondent) q Maandagmiddag omstreeks 5 uur had op c ^ranciscus Romanusweg te Maastricht gecompliceerde aanrijding plaats, waar- het slachtoffer, de 44-jarige C. A. H., een zware hersenschudding in zorg- *kkende toestand naar het ziekenhuis St. lïladal moest worden overgebracht. vrachtauto, bestuurd door F. H. W., tegen een tweetal voor hem uitrij- met meubels beladen, handwagens, kij wilde uitwijken voor een van de *Ut re ziJde komende autobus. De vracht- 0 ramde beide handwagens, botste tegen autobus en vervolgens tegen de trottoir- tengevolge waarvan hij ook nog een *^iel verloor. Set Eerste-Kamerlid de Vos van Steen- duidelijk politiek standpunt meer in staat zouden zijn, waaruit dan de con clusie werd getrokken, dat de zetelwinst van de P. v. d. A. daaraan te danken zou zijn, dat dit duidelijke politieke standpunt wel bij de socialisten werd aangetroffen. Hij betoogde, dat deze ze telwinst alleen is ontstaan omdat de dis sidente katholieken elders hun belangen beter behartigd wanen. Electoraal opti misme van de socialisten acht hij niet gerechtvaardigd, daar het politieke standpunt van de K.V.P. zo duidelijk mogelijk is. De wet van God zal altijd richtsnoer voor de K.V.P. blijven. Dat er in een grote en zeer gevarieerde par tij als deze altijd zekere spanningen zullen bestaan, is vanzelfsprekend. Zelfs als het om beginselen gaat kan men zeggen dat de P. v. d. A. een eind met de K.V.P. samen optrekt, maar op een gegeven ogenblik moeten de wegen scheiden. Veel meer dan schoolstrijd Wanneer het gaat om elementaire kwesties in de gezinspolitiek, om de strijd tegen het Neomalthusianisme en de pornografie, als het gaat om kwes ties als de bestrijding van de Godslas tering en om tal van zaken waarbij het geloofs- en zieleleven, de tradities van het katholieke volksdeel en de gehele levenshouding een rol spelen, dan kan de P. v. d. A. de K.V.P. onmogelijk vol gen. Ook bij de waardering van het private bezit, waarbij het ethisch postu laat van waakzaamheid voor de vrije persoonlijkheid aan de orde komt, blijkt duidelijk hoezeer beide partijen ver uiteen liggen. Dit behoeft overigens samenwerking, voor zover dit mogelijk is, niet uit te sluiten. Maar dat een dui delijk politiek standpunt zou ontbreken, wordt zonneklaar weerlegd, als men maar niet, zoals de liberalen en de so cialisten steeds weer trachten, het Evangelie onder een glazen stolp zet en niet inziet dat het herstel der sociale orde en de volmaking van de maat schappij volgens het Evangelie juist die vaste koers is waarop de Katholieke Volkspartij steeds blijft varen. Als het erom gaat de hoogste waarden te ver dedigen, dan is de Partij van de Arbeid zelfs verplicht te zwijgen. Men moet nu niet meer aankomen met de opmerking, zoals in het voorlopig verslag gedaan, dat de schoolstrijd in het verleden nog een bestaansreden gaf aan een princi piële katholieke partij. Het gaat thans om veel meer dan de schoolstrijd. De toekomst van het gehele maatschappe lijke leven staat op het spel. Wij vre zen, aldus mr. Kropman, dat er een tijd komt waarin de P. v. d. A. ons niet meer kan volgen wegens een verbod om deze idealen na te streven. Dan zal het voor iedereen duidelijk zijn, dat de on duidelijke politieke koers de P. v. d. A. en niet de K.V.P. kenschetst. De socialistische fractieleider mr. In 't Veld heeft op deze scherpe terrein afbakening met woorden van diepe teleurstelling gereageerd. Hij zag in de uiteenzetting van mr. Kropman een teken dat er bij de katholieken van een doorbraak, zoals de socialisten zich die gedacht hebben, geen sprake meer kan zijn. De toekomst van heel Europa, die hij op zuiver economische gronden zwart had afgeschilderd, meende hij ook om deze reden somber te moeten inzien. Mr. In 't Veld verwacht stellig een econo mische crisis, waartegen de regering z.i. ons volk niet voldoende en niet op vol doende lange termijn heeft beveiligd door een juiste werkgelegenheidspoii- tiek. In dit verband noemde hij de jaren '55—'56 als het critieke punt in de toe komst. Christendom en Humanisme Mr. In 't Veld kwam bij zijn antwoord op de uiteenzetting van mr. Kropman ook over een onderwerp te spreken, dat de politici de laatste tijd sterk bezig houdt, namelijk het humanisme. Mr. In 't Veld poneerde, dat de christenen het heel verkeerd zien, wanneer zij menen dat het humanisme een vijand van de Kerk zou zijn. Het humanisme ziet wel degelijk de grote waarde van het Chris tendom voor Europa naast die van zijn eigen ideologie, die volgens mr. In 't Veld van het Christendom alleen ver schilt door het ontbreken van het ge loof in een persoonlijke Godheid. De socialistische spreker zou het zelfs toe juichen, wanneer de Kerk de vele bui tenkerkelijken weer terug zou kunnen winnen. Zolang dat niet gebeurt, de hü echter dat het onverantwoordelijk zou zijn, wanneer het humanisme zich niet over hen ontfermde en hen zodoen de in bescherming nam tegen wat van humanistische zijde tegenwoordig „nihi lisme" wordt genoemd. Men bedoelt daarmede het totaal ontbreken van iedere godsdienstige band. Hij moest toegeven, dat deze buitenkerkelijken wel een heel eind mee op drift worden ge nomen. Want inderdaad, als het om de huwelijksmoraal gaat zoals bij het echt- scheidingsvraagstuk of de geboorterege ling, dan zal geen overeenstemming met gelovige christenen te bereiken zijn. Interessant was het antwoord, dat de heer In 't Veld gaf op een vraag van mr. Kropman, die deze nem bij wijze van interruptie stelde op een moment, waarop eerstgenoemde trachtte aan te tonen, dat de beginse len van Christendom en humanisme veel gemeenschappelijks hebben. „Geeft u me nu eens duidelijk ant woord: is het nodig, dat een huma nist gelooft in de Godheid van Chris tus?" Een ogenblik was het stil in de zaal, terwijl de heer In 't Veld vóór de voltallige ministerraad en een ge spannen luisterend publiek stond te peinzen „Dat is een vraag, die niet ter zake doet. Het gaat er slechts om of wij elkaar kunnen vinden", zo luidde daarna het ontwijkend ant woord, dat voor menige verstaander meer betekende dan een heel boek deel over het moderne heidense hu manisme. Suriname Een van de punten in het regerings beleid, waarop de Eerste Kamer enige s>, V> W> De Nederlandse ambassadeur in de V. S., dr. J. H. van Roijen (3e van links), heeft aan kapitein Otis C. Gregg, de directeur van de Marine Academie van dé V. S„ uit naam van de Opleidingsschool van de Kon. Marine in Nederland, een m'iniatuur standaard overhandigd. De standaard werd aangeboden in ruil voor een medaille, die de Opleidingsschool in Nederland in 1950 kreeg aangeboden van de Academie ter herinnering aan de verbondenheid van de twee naties tijdens de tweede wereldoorlog. William G. Leftwich (links) kapitein, en com mandant van de „Brigade of Midshipmen", en Schout-bij-Nacht jonkheer H. A. van Foreest, de Nederlandse Marine-attaché in de V. S. (rechts), kijken toe. vat kon krijgen, was het beleid van minister Kernkamp bij de onderhan delingen met Suriname. Het werd ter sprake gebracht door prof. Molenaar, die niet zozeer minister Kernkamp als wel de regering in haar geheel ver weet, dat men deze bewindsman in de waan heeft gelaten, dat hij met zijn interpretatie omtrent het zelfbeschik kingsrecht wel door de Volksvertegen woordiging heen zou komen. Natuurlijk heeft net Kabinet heel goed geweten, dat dit een zaak was, die niet goed zat. De heer Molenaar vroeg aan de minis ter-president om eens duidelijk uiteen te zetten wat er nu over en weer is getelegrafeerd tussen minister Kern kamp in New York en Den Haag. Zonder Grondwetswijziging, meende prof. Molenaar, zou men het zelfbeschik kingsrecht met impliciet secessierecht nooit zo kunnen interpreteren als mi nister Kernkamp dat reeds in Suriname is gaan doen nog voordat hij naar Den Haag kwam. Hij noemde dit een mise rabele geschiedenis. Mr. Kropman wil de vanwege de vele gevoeligheden, aan deze zaak verbonden, van een uitvoeri ge uiteenzetting van zijn opvattingen over het secessierecht voorlopig afzien. Nederland heeft het bij de onderhande lingen met de West volgens hem aan zwaarwichtigheden en gecompliceerd heden niet laten ontbreken en dit is een van de redenen waarom ook het vorig jaar in de zomer de onderhandelingen ter R.T.C. zijn misukt. De communist Brandenburg is als hekkensluiter de re gering nog komen lastig vallen met en kele vragen waarbij ieder begrip om- ttent de moeilijkheden bij de kwestie van de ontsnapte gevangenen duidelijk afwezig bleek. Hij vroeg nogmaals aan de minister van Buitenlandse Zaken of het verdrag van de Europese Defensie Gemeenschap nu werkelijk een clausule bevatte volgens welke het aan Duits land zou zijn toegestaan oorlogsmis dadigers niet uit te leveren. Ook wilde hij weten of Lages nog altijd in een Nederlandse gevangenis vertoeft. Advertentie De 4 bestanddelen van Chefarine „4" tezamen in één tablet ver enigd vormen het beroemde ge neesmiddel, dat vaak uitkomst brengt, waar andere middelen (alen. BEROEMDE GENEESMIDDELEN IN ÉÉN TABLET 'n Jflje doet wonderen j In de St. Antoniuskerk aan de Tichel straat te Amsterdam heeft vanmorgen de rector, pater Hieronymus O F.M. Cap., met assistentie van de paters Vicarius O.F.M. Cap. en Maximinus O.F.M. Cap., de plechtige uitvaartmis opgedragen, voorafgegaan door de lauden, voor wijlen pater Alexander O.F.M. Cap., de kern leider van de K.A. in het Bisdom Haar lem. De Deken van Amsterdam, Mgr. G. P. J. v. d. Burg, en afgevaardigden van de zeer vele verenigingen, organisaties en corporaties, waarvan pater Alexander Geestelijk Adviseur of kernleider is ge weest, woonden de H. Mis bij. De be grafenis heeft op het kloosterkerkhof te Udenhout plaats gehad. De minister van Financiën heeft in zijn Memorie v. Antwoord aan de Eer ste Kamer op de algemene financiële be schouwingen over de Rijksbegroting 1953 medegedeeld, dat de regering een be leid voorstaat, waarbij een belangrijke plaats wordt ingeruimd aan een krach tige bevordering der industrialisatie, vooral te verwezenlijken door het tot stand brengen van investeringen in het particuliere bedrijfsleven. Aan de fis cale aspecten van dit vraagstuk komt groot gewicht toe. Met de voorberei ding van de in de Tweede Kamer reeds in het vooruitzicht gestelde wetsvoor stellen dienaangaande is inmiddels ver dere voortgang gemaakt. Tussen het uitgavenbeleid en de bin- Het lid van de Tweede Kamer de heer drs. M. Janssen heeft aan de regering een achttal vragen gesteld aangaande het werkgelegenheidsbeleid. Het feit, dat de regering sedert het optreden van het kabinet nog steeds geen afgerond beeld van haar werkgelegenheidspolitiek openbaar heeft gemaakt, heeft bezorgd heid gewekt, welke nog wordt vergroot door het verschijnen van publicaties aangaande uitbreiding van de openbare- werken-politiek, die de schijn wekken als zou de regering in de praktijk van haar werkgelegenheidsbeleid de ont wikkeling van het normale bedrijfs leven niet primair achten. Is het waar, aldus de eerste vraag, dat de regering heeft besloten tijdelijk een uitbreiding te geven aan de omvang van de openbare-werken-politiek en daarbij met name ook te trachten gedurende een beperkte periode de uitvoering van een aantal objecten van lagere publiek rechtelijke lichamen te stimuleren? Is het waar, dat voor de bedoelde openbare werken een financiële tege moetkoming van rijkswege zal worden verleend? Indien dit inderdaad in het voornemen ligt, welke zullen dan de voorwaarden zijn, die deze lagere publiekrechtelijke organen op zich zullen moeten nemen? Is de regering niet van oordeel, aldus een volgende vraag, dat het nog steeds uitblijven van de aankondiging van fis cale en economische plannen, resp. maatregelen, welke de investeringen in het normale bedrijfsleven kunnen be vorderen waarbij bij wijze van voor beeld gewezen wordt op de voorzienin gen ter zake van de extra vervroegde De oorzaak van de brand bij de N.V. Se sam is nog steeds niet opgehelderd, doch de politie verwacht veel van de verkla ringen van een 12- tot 14-jarige jongen, die kort nadat de brand is uitgebroken, 'heeft aangeklopt bij de familie Ter Mors' in de Spoordijkstraat te Enschede, met de mede deling, dat er bij de „Sesam" brand was ontstaan en dat de brandweer moest komen. De jongen was tamelijk opgewonden. Men kon hem niet helpen, want de familie had geen telefoon. Men verwees hem naar een café in de buurt. De vrouw van de café houder wilde de jongen aanvankelijk niet geloven en liep even naar buiten, om zich te overtuigen. Ze zag inderdaad een beetje rook opstijgen. Daarna is de brandweer gewaarschuwd. Inmiddels hadden ook an deren al de brandweer gewaarschuwd. On geveer vijf getuigen hebben gezien, dat de brand is ontstaan bij de balen, die buiten stonden opgestapeld. Er is nog een poging gedaan, de balen direct weg te slepen, maar daarvoor waren ze te zwaar. Het vuur greep bovendien met grote snelheid om zich heen. afschrijvingen op bedrijfsmiddelen een toestand van onzekerheid schept, welke ten nadele strekt van de realisa tie der noodzakelijke investeringen en van schadelijke werking zal blijken te zijn op de omvang der werkgelegen heid? De laatste vraag, die de heer Janssen stelt, is: Of en, zo ja, op welke wijze thans op korte termijn het werkgele genheidsbeleid in zijn geheel door de regering zal worden ontvouwd en de uitvoering daarvan in de eerste plaats met betrekking tot de stimulering van het normale bedrijfsleven bevorderd, opdat de werkloosheid alsnog binnen de engst mogelijke grenzen zal worden ge houden? renkort voor te stellen belastingplannen bestaat een nauwe samenhang. De vraag, in hoeverre de belastingvoorstellen ook bepaalde consequenties moesten hebben voor de uitgavenzijde der begroting maakt nog een onderwerp van beraad uit. Voor een land als Nederland, met zijn sterke afhankelijkheid van de interna tionale conjunctuur en de grote gevoe ligheid van de betalingsbalans voor de binnenlandse ontwikkeling kunnen mo netair evenwicht en betalingsbalanseven- wicht licht in conflict komen met het gelijktijdig handhaven van volledige werkgelegenheid. Voorzichtigheid bij de te voeren werkgelegenheidspolitiek zal daarom naar het oordeel van de rege ring geboden blijven. Sprekende over de algemene conver tibiliteit van de gulden deelt de minis ter mede, dat de regering van mening is, dat, ondanks de huidige, relatief gun stige positie van de gulden, dit vraagstuk niet op korte termijn tot een oplossing kan worden gebracht. Daarnaast is het echter wel mogelijk op grond van gwn- stige betalingsbalansuitkomsten bepaalde deviezenvoorschrlften te verzachten, res pectievelijk op te heffen. Wat de militaire orders van Neder landse departementen betreft is door het ministerie van Oorlog en Marine aange toond, dat van het voor aanschaffingen bestemde bedrag voor ca. 82 bij de Nederlandse industrie is besteed. Ten aanzien van de handhaving van het rentegamma merkt de minister op, dat de rentevoorschriften, zoals zij thans bestaan, de marktpositie van de lagere publiekrechtelijke lichamen versterken tegenover het monopoloide kapitaals aanbod der institutionele belegggers. De Osservatore Romano heeft gisteravond, aldus het K.N.P., de volledige tekst gepubliceerd van een antwoordnota van het pauselijk staatssecretariaat, waarin gereageerd wordt op de nota van de Joegoslavische minister van Buitenlandse Zaken Kardelj over het verbreken van de diplomatieke betrekkingen met Joego slavië met de H. Stoel. In de nota wordt verklaard, dat zowel uit de nota der Joegoslavische regering, als uit alle stemmen van pers, partij en officiële organi saties, blijkt, dat de Joegoslavische regering de strijd tegen de Katholieke Kerk zonder ophouden wenst voort te zetten en alle godsdienstige gevoelens en idealen aan het volk en vooral aan de jeugd wenst te ontnemen. Hiertegenover verklaart de pauselij ke nota, dat de H. Stoel nooit zal op houden de fundamentele rechten der Kerk te verdedigen. Indien de Joego slavische regering voortgaat ook bij eventuele verdere onderhandelingen deze rechten te minachten, dan moet ieder overleg met de Joegoslavische regering zonder uitzicht blijven. De H. Stoel zet dan uiteen, welke de fundamentele rechten zijn, waar van niet kan worden afgezien. De gelovigen moeten niet alleen het recht hebben onbelemmerd de H. Sacramenten te ontvangen en hun godsdienstige plichten te vervullen, maar ook de mogelijkheid in volle vrijheid godsdienstige verenigingen te stichten en godsdienstige bladen uit te geven; zij moeten ongehinderd de financiële middelen mogen op brengen voor het onderhoud van Kerk en Eredienst en voor het herstel van beschadigde kerken en de bouw van nieuwe kerken. Voorts moeten de bisschoppen vrij de parochies van hun diocees kunnen bezoeken en het con tact met hun gelovigen onderhouden. In de scholen moet gelegenheid zijn godsdienstonderricht te geven, waar- door ANTONIA WHITE Vertaald door i. W. HOFSTRA (K.V.P.) heef aan de min. van Soci- Üjj. Zaken en Volksgezondheid schrifte- - de volgende vragen gesteld: 40q "et waar, dat de minister overweegt V 5 Hiddel van een prijzenbeschikking Stag® grijpen in het sinds enige tijd be- ti-, ^óe conflict tussen specialisten en 5ebfondsen? c"t de minister het niet wenselijker, alvorens daartoe wordt overgegaan, tW?.S getracht wordt, een voor beide 'te,:'Jen bevredigende regeling te ver- n' nu van weigering van specialis- hulp niets is gebleken en dus geen gevaar voor de volksgezondheid t^Ber minister niet van oordeel, dat het M p moet zijn, tot een oplossing van te. komen, daar de bezwaren hek, specialisten in hoofdzaak zijn ge- lih„ tf Vs ®h legen het z.g. plafond en de kor zij zich bereid hebben verklaard, Is ^Verhandelingen voort te zetten? 'at e minister bereid te bevorderen, en Paritaire commissie wordt inge- hiet „onVer een neutrale voorzitter, die Vi, z® onderhandelingen zou kunnen en belast? „Nee toch. Als je het mij vraagt, heeft ze zovegl gevoel niet." „Dat is niet waar. Dat weet ik. Ze is gewoon een van die mensen die alles maar opkroppen." „Wil je beweren dat je mijn dochter beter kent dan ik?" Er kwam een beetje kleur op Patsy's wangen. „In sommige opzichten misschien wel. Per slot van rekening is ze mijn beste vriendin. We zijn het omgekeerde van elkander. Ik flap er alles maar uit. Ik denk dat dat is, omdat ik zo oppervlak kig ben." Hij bekeek haar eens goed, zoals ze daar zat, net een klein pelsdiertje met kraaloogjes. „Oppervlakkig, is het waar?" Hij haalde eens goed adem en zei wat minder verbitterd: „Ik ben bang dat je de situatie niet begrijpt. Je hebt je best gedaan voor je vriendin. Een dergelijke trouw vind je niet dikwijls. Ik kan er nooit ongevoelig voor blijven, al is die misplaatst." Patsy knipperde haar tranen weg. „Ik weet wel dat ik een stom schep sel ben, maar ik houd erg veel van Clara, en dat moet U ook, wat U ook moogt zeggen." Hij antwoordde niet, maar bleef haar aanzien. Haar ogen, nog nat van de tranen, schitterden meer dan ooit en de lange wimpers kleefden aan elkaar, zo dat het net zachte zwarte doorntjes le ken Tenslotte lachte hij wrang. „Mannen kunnen niet onpartijdig blijven wanneer domme schepseltjes er zo lief uitzieni" Ze zette haar tanden in haar bloed koralen onderlip die ietwat gezwollen was van het huilen, maar antwoordde niet- „Ik zou je iets willen vragen," ver volgde hij. Ze fluisterde: „Ja?" „Je bent nogal op de mannen, hè?" „Ja, natuurlijk." „En je zult vandaag of morgen wel trouwen. Stel je nu eens voor dat je een zoon had en dat die zoon zou ster ven, omdat iemand zo misdadig was om niet goed op hem te passen. Hoe zou jij je dan voelen?" „Ellendig natuurlijk. Maar ik geloof toch dat ik ook medelijden met die an der zou hebben. Hoe moet die zich niet voelen?" „Ik ben bang, dat ik maar aan één ding kan denken: wat de ouders van die jongen op het ogenblik moeten uit staan." „U blijft maar net doen of Clara het met opzet heeft gedaan." „Opzet, of geen opzet, wat komt dat er op aan? De jongen is dood." „Ik weet dat het verschrikkelijk is. Maar toch.... Denk U eens in dat het Clara zelf was geweest." „Laten we ons bij de feiten houden," zei hij bijna moe. 'Hij schudde zijn hoofd en zuchtte. „Alsof er nog niet genoeg doden van jullie generatie val len. Dit kind was net jong genoeg om het er levend afgebracht te kunnen hebben." Patsy kreeg meer vertrouwen. „Ik ben bang dat het een beetje on gevoelig van me was.... zo bedoelde ik het niet. Maar we raken er ook zo aan gewend dat onze kennissen plotseling dood gaan." Hij bekeek haar enige ogenblikken zonder te spreken. Hij keek niet meer zo grimmig, maar de uitdrukking op zijn gezicht veroorzaakte haar toch een gevoel van onbehagen „Jongens die je kendevrienden van je.... zijn ook gesneuveld, niet Pat sy?" „Ja, verscheidene." Hij keek haar weer aandachtig aan. Toen hij weer sprak, kwam zijn stem diep uit zijn keel en klonk bijna ver trouwelijk. „Je zei zo-even, dat je erg op mannen bent. Het is duidelijk dat de mannen jou ook graag mogen- Ben je aardig te gen ze.... tegen de jongens die naar het front moeten?" Weer zenuwachtig, maar nu anders, ging ze wat meer achter in de stoel zitten en vroeg: „Hoe bedoelt U." Hij zei, nog zachter: „Je weet heel goed hoe ik dat bedoel. Of denk je dat ik te oud ben om te be grijpen of.... of...." Plotseling viel hij op zijn knieën en greep een van haar zijden enkels beet, met dikke stem fluisterend: „Je bent geboren om te behagen, niet? De mensen kunnen bij jou hun verdriet vergeten." Hij boog zich over haar heen, zijn gezicht dicht bij het hare. „Niet doen.... alstublieft „Je bent toch niet bang voor me, nu, Patsy?" Ze had er wat voor over gehad, als hij zo koel en kwaad was gebleven. Zijn gezicht was zo dicht bij het hare, dat ze het niet goed kon zien. Zij trok zich zover mogelijk terug en drukte haar hoofd tegen de stoel, zodat er een plooi kwam in de zachte huid onder haar kin. Zij probeerde hem weg te duwen, toen ze de buitendeur hoorde open gaan. In een oogwenk was hij weer op de been. Zijn gezicht was op geblazen. Ze zag, hoe hij het door af schuwelijke spierbewegingen een meer normaal aanzien trachtte te geven. „Mijn vrouw," zei hij. Hij leek eensklaps zo oud en onge lukkig, dat haar afkeer in medelijden verkeerde. Ze fluisterde: „Ik begrijp het wel. Heus. Ik zal er niet meer aan denken." Hij kwam blindelings op haar af en scheen op het punt iets te zeggen, maar sprak niet. In plaats daarvan viel hij met uitzonderlijke lenigheid op één knie en kuste haar schoen. Het volgen de ogenblik opende hij de deur. Zij was genoeg van de schrik bekomen om te fluisteren: „Clara. Beloof me dat U niet te hard tegen haar zult zijn," voor hij verdwenen was. Zij hoorde lichte voet stappen op de gang en zijn stem die nederig zei: „Zo ben je daar, lieve. Ik maakte me al bezorgd." Zo versuft als ze was, hoorde Isabel toch dat Claude's stem veranderd was sinds ze hem het laatst had gesproken. Zij")stond in de donkere gang en wacht te óp verdere vragen. Hij vroeg alleen zorgzaam of ze al iets te eten had ge had. „Ik heb geen trek Ik ga maar in eens naar mijn kamer. Ik ben doodop." „Heb je nog één ogenblikje?" smeek te hij. „Ik wou je nog graag iets zeg gen voordat ik weer naar school moet. Ik moet zo weg." (Wordt vervolgd). bij de kinderen niet verhinderd mo gen worden dit godsdienstonderricht bij te wonen. Ook de seminaria moeten vrij zijn om hun activiteit te ontplooien. Over de organisatie van de „patriot tische priesters" zegt de H. Stoel: deze organisatie is alleen gesticht teneinde de normale betrekkingen tussen clerus en de hiërarchie te bemoeilijken met het doel de Kerk te compromitteren en Haar geheel aan het gezag van de staat te onderwerpen. Aan het einde van de Pauselijke nota wordt de hoop uitgedrukt, dat Joego slavië uiteindelijk niet zal weigeren de rechten van de Kerk te waarborgen en zijn bijdrage tot oplossing van de ge spannen verhoudingen te geven. De nota was gedateerd 15 December 1952. Advertentie Louis Saalborn van het Amsterdams Toneelgezelschap, die sedert de Kerstda gen ziek is, en oorspronkelijk gisteren zijn werk zou kunnen hervatten, moet op ad vies van zijn dokter nog zeker 14 dagen volkomen rust houden. Albert van Dalsum, verbonden aan het zelfde gezelschap, heeft Zaterdag jl. een zware keelaandoening opgelopen. Op me disch advies mag hij tien dagen niet spe en. Hij moet eveneens rust houden. De Katholieke Nationale Partij heeft thans een eigen partij orgaan, dat onder de naam ..Onze Actie" elke veertien dagen zal uitkomen. Het hoofdbestuur van de Nederlandse Bond voor Ouden van Dagen heeft een adres gezonden aan de minister-president en aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Daarin wordt verzocht om, wanneer de Noodwet Ouderdomsvoor ziening wijziging zou moeten ondergaan, tevens de leeftijd waarop weduwen en al leenstaande vrouwen een uitkering kunnen ontvangen, op zestig jaar te stellen. Thans in dit vijfenzestig jaar. Advertentie door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- er- zenuwpijnen, neemt dan Togal. Verdrijft in al die gevallen snel en afdoende die pijnen en U slaapt heerlijk. Togal baat! Zuivert de nieren en is onschadelijk voor hart en maag. Bij apotheken en drogisten 0.95 - 2.40 en 8.88. De minister van Justitie heeft aan de Tweede Kamer doen toekomen een vierde reeks van vraagpunten over het nieuwe Burgerlijk Wetboek. Aan de door de minister gegeven voorlopige antwoorden ontlenen wij het volgende: Ofschoon een geneeskundig onderzoek voor het huwelijk aanbeveling verdient, stelle de staat dit onderzoek niet ver plicht. Aan de gehuwde vrouw moet vol komen handelingsbekwaamheid worden verleend. De algehele gemeenschap van goede ren van het huidige recht moet, behou dens enkele verbeteringen, regel blij ven, doch de afwijkingsmogelijkheid daarvan moet dusdanig worden gere geld, dat aan reële belangen zoveel mogelijk tegemoet gekomen wordt. De wet stelle geen maximum voor hetgeen een tweede echtgenoot uit de huwelijksgemeenschap meer ontvangt dan hij in die gemeenschap heeft inge bracht. De wet stelle het maximum van het geen de tweede echtgenoot naast voor kinderen bij wijze van schenking, erf opvolging bij versterf of uiterste wil mag ontvangen, op een kindsdeel. Adoptie in beperkte vorm en met de nodige waarborgen omkleed, verdient overweging. De regering heeft zich voorts bera den, of het aanbeveling verdient vraag punten over het materiële echtschei dingsrecht aan de Tweede Kamer voor te leggen. Zij is tot de conclusie ge komen, dat door haar geen vraagpunten over dit belangrijke onderdeel van het recht aan de Kamer dienen te worden voorgelegd. De regering toch heeft de overtui ging, dat de opvattingen van het Neder landse volk op dit punt, zoals die voor en na in de Staten-Generaal zijn tot uiting gekomen, geen grond opleveren voor het aanbrengen van principiële veranderingen in het materiële echt scheidingsrecht en dat een meerderheid van de Kamers zodanige verandering niet wenst. Op het bedrijf van de heer G. Ver hoef aan de Rijksstraatweg te Loener sloot is een geval van mond- en klauw zeer geconstateerd. In verband hier mede is de gehele veestapel van dit bedrijf, bestaande uit 28 koeien, 8 pin ken en 26 varkens, afgeslacht. Aan de ingeschrevenen voor de dienst plicht, die bestemd zijn om voor eerste oefening in werkelijke dienst te komen, zal tijdig voor de datum van inlijving, door middel van een kennisgeving worden ge raden hun gebit door een tandarts zo no dig te doen saneren. In de kosten zal van Rijkswege een tegemoetkoming worden verleend. Tot chef van de Marine-vrouwenaf deling (Marva) is met ingang van 1 Maart benoemd mevrouw mr. E. G. van Diemen-Mekking, te Amsterdam, secre taresse van het hoofdbestuur van de Unie voor Vrouwelijke Vrijwilligers. Zij zal kapt. t. zee A. M. Valkenburg opvolgen en de rang krijgen van offi cier Marva der le klasse.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | | pagina 3