Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | 15 januari 1953 | pagina 5

Is het humanisme voedings
bodem van de P.v.d.A.?

Prof. Gerretson siet bom in Nicolaastaart

onder een suikeren dak

Eric de Noorman: DE MEIER DER HERULJ

Middenstand heeft groot belang
bij Europese integratie

Vereniging van rechtskundige
adviseurs bestaat 25 jaar

ZWITSAL

Tante ging heen, maar de
uitverkoop bleef

Wettelijke regeling in voorbereiding

MISSCHIEN HEEFT DE K.L.M.
DE BOOT GEMIST"

SIROOP

Commissie staatkundige eenheid der
Kath. Nederlanders samengesteld

De ware kat-uit-de-boom-kijkers
wachten soms te lang

Debat tussen Kropman en In 't Veld vlamt weer op

Dr. Drees over positie
der middengroepen

Op roof met broodmes
in de sak

PROF. ROMME BEPLEIT OPRICHTING
VAN MIDDENSTANDSINTERNATIONALE

Bisschop van Munster
in Mijnstreek

Dr. Plesman voor ABC:

Opnieuw: de atoom
vliegtuigen

Fruittelers ontstemd
over Benelux
„Groeiend verzet

Gemiddelde dagproductie
gestegen in November

Ontvangsten en uitgaven
koopvaardijvloot in 1951

DONDERDAG 15 JANUARI 1953

PAGINA 5

Geen geld genoeg voor de
Sinterklaas

Examens

Bescherm Uw Kinderen

(Van onze parlementaire redacteur)

Op het verwijt, dat de dubbelhartige politiek van het nieuwe kabinet ten aanzien
Van de verhouding tot Suriname voor de Staten-Generaal grievend is, heeft mi
ester Drees de heer Gerretson gisteren in de Eerste Kamer van repliek gediend
®P een wijze, die af en toe voorzichtig de kern van het betoog van de C.H. spre-
r omzeilde. Dr. Drees ging n.l. niet zozeer op de binnenlandse kant van de zaak
als wel op de buitenlandse. Op dat punt was er dan ook een merkwaardige
overeenkomst tussen het standpunt van de professor en dat van het kabinet. Deze
«ad volmondig toegegeven, dat de vraag of men Suriname zou dienen te dwin-
&en, om binnen het Koninkrijk te blijven, vanzelfsprekend ontkennend diende te
borden beantwoord. Op dat punt stond dus ook de minister-president sterk te
genover de Utrechtse professor, wiens rede, die ruim twee uur geduurd had, niet
temin van bittere kritiek over het regeringsbeleid vervuld was.

Prof. Gerretson had de houding van
ae regering dubbelhartig genoemd. In
Suriname zegt minister Kernkamp:
h)aar natuurlijk heeft u het recht van
hhtreden; en in Nederland stelt het ka
mnet het voor, alsof dit recht zuiver
theorie is, terwijl men hier tevens de
uctie laat voortbestaan alsof er een
sentlemans agreement is getroffen ten
?anzien van deze kwestie. Hij had het
'hgrijpen van dr. De Kort in deze po-
|'hg van de regering om de zaak snel
«oor het parlement heen te brengen ge-
Wezen en vond de uitdrukking, dat
ST°f. Kernkamp een tijdbom onder het
ft°ninkrijk had gelegd, voor deze ma
noeuvre nog veel te zacht. Neen het
2fas een acute bom, zo stelde prof.
gerretson het voor, die als het ware
Y®rpakt zat in een Sint Nicolaastaart.
^nder het suikeren dak, dat de volks
vertegenwoordiging moest misleiden,
het acute gevaar verborgen. Het was
D'Jha precies zo gegaan als met het
geoord van Linggadjati: eenmaal ver
«enoeg op wandel door de parlementai-
molen, zou men achteraf tot het in-
?lcht komen wat daar in die taart ver
borgen was, maar dan zou de volksver
tegenwoordiging toch niet meer terug
kunnen, omdat men zijn gezicht niet
«Jeer zou kunnen verliezen nu de zaak
a' zo ver gevorderd was. De professor
"ond erop, dat de speciale Kamercom
missies voor de West in het vervolg
«eter worden ingelicht omtrent de be
doelingen die de regering bij zulke
Plannen heeft.

De verklaring van dr. Drees, dat men
er veel te veel achter zocht, achtte de
Professor een sprookje en hij bleef op
®Jn standpunt staan, dat het streven
van de regering lijnrecht in tegen-
ËPraak was met de wensen van de
Tweede Kamer.

Dr. Drees heeft er bij de beant
woording van deze zaak nog eens de
nadruk op gelegd, dat men toch in
Nederland niet de fout moet begaan
het zo te willen uitleggen, alsof de
Surinamers uitzien naar de eerste de
befte gelegenheid om uit het Konink
rijk te treden. Zij willen er juist heel
gaarne inblijven en waar maakt men
zich dan in het parlement zo druk
over? Hierover waren in het kabinet
ten slotte ook moeilijkheden ontstaan,
nadat de ministers het over de hele
zaak aanvankelijk volkomen eens wa
ren. Men had vanwege de goede ver
houdingen met Suriname bedenkingen
die er waren gerezen genereus opzij
gezet. Toen daarop de Antillen het
standpunt hadden ingenomen, dat door
het op losse schroeven komen van de
afspraken met Nederland slechts twee
mogelijkheden overbleven: ofwel „een
interpretatie, ofwel een die door de
drie deelnemers tezamen moest wor
den gegeven, kwam er een nieuw
gezichtspunt, waarop minister Kero-
kamp zich thans moet instellen. Er
Zal, zoals dr. Drees mededeelde, bin
nenkort een nota van minister Kern
kamp komen over de vraag wat nu te
doen staat. Eerst moet daarvoor met
de Antillen overleg worden gepleegd.
Dr. Drees blijft op het standpunt staan,
dat alleen verbondenheid in het Ko
ninkrijk in volkomen vrijwilligheid
een goede verbondenheid is.

Humanisme

Een ander punt dat bij de replieken
°P de algemene beschouwingen weer
Scherp naar voren kwam, was het tussen
de fractieleiders van de K.V.P. en van
de P.v.d.A. de dag tevoren gevoerde
duel over de geestelijke achtergronden
van de politiek van katholieken en so-
cdalisten. Mr. In 't Veld zette het thema
Weer in door te verklaren, dat hij de
®cherpe toon waarin Dinsdagavond over
deze zaak tussen hem en mr. Kropman
Was gesproken, zeer betreurde. Hij had
hoegenaamd geen behoefte aan een
mherpe toespitsing van tegenstellingen.
Nogmaals stelde hij vast, dat het Huma
nistisch Verbond niet anti-christelijk is
de strijd tegen de Kerk niet wil. Hij
Sing zelfs zover, te verklaren, dat zijn
feestgenoten, de humanisten, bereid zijn
°m voor het behoud van de waarden
van christendom en humanisme grote
?ifers te brengen, zelfs het offer van het
/®Ven, wanneer dat weer nodig mocht
blijken.

Mr. Kropman beklom onmiddellijk het
Spreekgestoelte en klampte direct vast
de mededeling van senator In
Veld, dat hij niet als fractievoorzitter

(Van onze correspondent)
Een jaar gevangenisstraf met aftrek
boorde de Enschedeër W. V. door de
?."icier van Justitie te Almelo tegen
Jch eisen wegens poging tot roof. Hij
,.as zonder werk en de dag voor hij met
inu vrouw 'n zijn woonstad Sinterklaas
inkopen wilde gaan doen, besloot hij
£.®gens geldgebrek tot roof over te gaan.
j'lu slachtoffer zou een alleenwonende,
ve, bejaarde Enschedeër worden. Hij
de woning van de oude man binnen
b vertelde met behulp van een lei en
'ffel dat hij van de politie kwam. Hij
°est de woning doorzoeken omdat aan
werd dat de oude baas geld,
niet meer geldig was, in zijn bezit
Gun hebben. Gelukkigerwijs wist de
«de man de aandacht te trekken van
a n toevallig passerende geüniformeerde
Sfi1 t.van politie. Deze had de snoodaard
jPOedig door en bracht hem over naar
T Politiebureau.

kinder zijn kleren werd op het politie-
reau een groot broodmes gevonden
oude man is dus waarschijnlijk aan
11 groot gevaar ontsnapt

maar als modern humanist deze verkla
ring had afgelegd.

Uit het oogpunt van duidelijkheid om
trent het politieke standpunt van de
Party van de Arbeid vroeg hy zyn op
ponent, of dit alles moet betekenen, dat
het humanisme de voedingsbodem van
zijn party is. Met alle respect voor de
goede bedoeling van de heer In 't Veld,
waarvan hy overtuigd is, moet dit toch
voorop staan: tegen de gevaren die de
mensheid thans bedreigen bestaat maar
één redmiddel: het Evangelie. Het hu
manisme ontkent dit en stelt er de liefde
voor in de plaats. Waarop is uw barm
hartigheid gebaseerd, als ge alle waarden
van het christendom wilt overnemen,
maar de Christus niet?

Ook wilde hy nog eens terdege vast
stellen, dat het humanisme zich richt
tot de onkerkeiyken, maar dat onkerke-
ïyken volstrekt niet geiyk staan met de
genen die onchristelijk zijn of die het
Evangelie verwerpen. De Kerk is de
eerste die zich het lot der onkerkelijken
aantrekt. Hy wees er op, dat er tal van
begripsverwarringen ontstaan, als men
met humanisten redeneert. Daarom is
het af en toe nodig tot klaarheid te ko
men. Mr. Kropman hoopte ook, dat een
en ander de minister van Oorlog duide-
lyk zou worden, die subsidie geeft aan
zorg voor militairen door het Humanis
tisch Verbond.

Huxley, één van de voormannen van
het humanisme, heeft verklaard, dat het
humanisme een persoonlijke God ont
kent en dat het leert, dat de mens met
de kosmos verbonden is. Om de vraag te
beantwoorden wat de wetten van de kos
mos zijn, moeten wij terugzien naar de
wereldgeschiedenis in de laatste twintig,
dertig jaar, of naar de prijsvraag die het
Humanistisch Verbond heeft uitgeschre
ven over de wenselijkheid van het
straffeloos bekorten van het leven der
zieken. Daaruit blijkt duidelijk, dat
wij hier met a-religieuze en a-theïstische
wetten te maken hebben. Al staan daar

de meest nobele bedoelingen achter, wij
zullen dit bestrijden, aldus de katholieke
woordvoerder. Dit betekent niet dat wij
onverdraagzaam zijn, want wij laten het
humanisme alle vrijheid in woord en
geschrift, maar wij wensen duidelijk te
stipuleren waar het om gaat. God prin
cipieel afwijzen betekent Hem looche
nen. De humanisten brengen de nihilis'
ten alleen uiterlijke waarden, niet het
levend beginsel, zonder hetwelk deze
waarden zullen verschrompelen.

Bij de beantwoording van de vra
gen die door de socialistische fractie
leider tot de regering waren gericht
terzake van de werkgelegenheidspoli-
tiek heeft dr. Drees nog mededelingen
gedaan, waaruit bleek, dat er zowel
plannen op korte als op lange termijn
bestaan. De eerste zijn thans zicht
baar. Aan de andere wordt gewerkt.
Ook de industrialisatie en de export
bevordering bevatten elementen van
die werkgelegenheidspolitiek. Tegen
over het pessimisme van de socialis
tische senator stond het optimisme
van de socialistische minister, dat ge
baseerd was op het vele dat in Neder
land op economisch gebied na de oor
log is bereikt ondanks de uitermate
nadelige structuur van het land in
verband met de nog steeds toenemen
de dichtheid van bevolking en de af
hankelijkheid van exporten produc
tieverhoging. In het voorjaar zal we
derom blijken, dat ook met de werk
loosheidsbestrijding vorderingen wor
den gemaakt. Het wisselvallige en na
delige weer heeft veel werkgelegen
heid tijdelijk weggevaagd.

Middengroepen

Ten aanzien van de positie van de
middengroepen zei de minister-presi
dent, dat hij drie groepen onderscheidt:
de zelfstandige middenstand, de gesala
rieerde middengroepen uit het vrije be
drijfsleven en de gesalarieerde over
heidsdienaren. Aan de positie der eer
sten is mogelijk iets te doen, de sala
rissen der tweede groep worden niet
door de overheid beheerst (geroep: en
de ryksbemiddelaars dan!), terwijl de
derde groep, de ambtenaren, op initia
tief van de ministers Cals en Beei bij
de ministerraad in behandeling is ge
nomen.

Tenslotte deelde de minister mede,
dat binnenkort de instelling van een
gezinsraad is te verwachten. De commu
nist Brandenburg kreeg als douceurtje
te horen, dat Lages in Scheveningen ge
vangen zit.

HA»ItN TOONDE* STUOK»

60. Het tweegevecht tussen Eric en heer Robart heeft zich tussen de rotsblokken
voltrokken en de bij de boten verzamelde Heruli zien elkaar onzeker aan, als Bogul
schreeuwend op hen toe komt rennen. Flarden van zijn wilde kreten dringen tot hen
door. Eric springt onmiddellijk achter de onderaanvoerder aan, om hem de mond te
snoeren. Misschien kan hij daardoor een bloedige strijd nog verhinderen.

„Fadir!" klinkt het achter hem. Eric kijkt snel om.

,,Erwinroept hij zijn zoon toe, zonder dat hij stil blijft staan. „Naar de burcht!
Haal hulp! Snel!'*

Als aan de grond genageld blijft de jonge prins staan. Doodsbleek staart hij zijn
vader na. „Haal hulp!" klinkt 't hem nog in de oren en hij voelt een schrijnende pijn,
omdat hij die woorden meer gehoord heeftAllan en de beerzijn vader heeft
datzelfde woord gebruikt als Allan, voor hij stierf Een snik breekt in hem los.
In hevige gemoedsbeweging ziet Erwin hoe zijn vader het strand nadert. Doch Eric
heeft reeds begrependat hij Bogul niet achterhalen kan. Uiterlijk volkomen rustig

blijft hij staan en wacht, het trouwe zwaard in zijn hand geklemd, de Heruli af. Hij
ziet, hoe Bogul zijn mensen met geschreeuwde bevelen verzamelt. Hoe ze tierend in
beweging komen. En als hij de bende op zich toe ziet komen, beseft hij, dat slechts
een wonder zal kunnen verhinderen, dat dit gevecht tevens zijn laatste zal zijn.

En over de weg. die van Wogram's burcht naar de kust leidt, stormt een ruiter
troep in vliegende galop. Voorop rijdt heer Svitjold. Zijn gelaat is als uit steen
gehouwen en zijn ogen staren in de verte. Maar het is, of hij de langs hem heen
schietende bomen nauwelijks ziet. Hij ziet slechts het bleke gelaat van vrouwe
Winonah haar hevige ongerustheid, haar tweestrijd, voor zij hem het bevel gaf:
„Ga, heer Svitjold! Red uw koning! Red hem, tegen zijn wil desnoods; doch ga!"

Svitjold beseft, dat hij tegen Eric's bevel in handelt. Doch hij wil er niet aan
denken. Zeker, hij zal omzichtig het strand naderen en slechts ingrijpen, als de nood
ertoe dringt. De nood, die hij reeds voelt als een werkelijkheid en die de vrees in
hem wakker heeft geroepen, dat hij misschien toch al te laat komt.

(Van onze correspondent)

In een rede voor de Ned. R.K. Mid
denstandsbond afd. Leiden heeft prof.
mr. C. P. M. Romme Woensdagavond de
nadruk gelegd op het grote belang dat
de middenstand heeft by Europese inte
gratie, omdat alleen door eenheid in de
Europese markt de koopkracht vergroot
en de werkloosheid verminderd kan
worden, hetgeen voor de middenstand
van elementair belang is. In dit verband
bepleitte prof. Romme de oprichting van
een middenstandsintemationale, die de
Europese integratie op hoog niveau be
handelen kan.

Op het terrein van de nationale poli
tiek erkende prof. Romme dat de mid
denstand jarenlang stiefmoederlijk is
behandeld. Het zijn tenslotte de katho
lieke politici geweest die de eerste po
ging ondernomen hebben om hierin
verandering te brengen door het cen
traliseren van alle middenstandsaange
legenheden. Daarvan getuigden in 1951
de benoeming van minister Albrechts
en bij de laatste Kabinetsformatie de
benoeming van dr. Veltkamp tot staats
secretaris voor middenstandsaangelegen
heden. Sprekend over de private eigen
dom wees prof. Romme op het grote
gevaar van wat hij noemde de monster
achtig grote bedrijven (familiebedrijven
buiten beschouwing gelaten), waarin het
verband tussen kapitaal en leiding prac-
tisch zoek is. Het economisch beschik
kingsrecht ligt niet meer bij de eigenaar,
zodat de laatste niet de verantwoorde
lijkheid kan dragen voor hetgeen er met
zijn kapitaal gebeurt. Daarom moet het
landsbelang meer gericht zijn op de
uitbouw van kundig gevoerde midden-
standsbedrijven, waarvan de eigenaars
hun door God gegeven persoonlijke ver
antwoordelijkheid over hun bezit heb
ben. Ook de P.B.O. kwam ter sprake.
Uit zuiver economisch oogpunt bekeken
vond prof. Romme de P.B.O. uitermate
belangrijk voor de middenstand, moge
lijk nog belangrijker dan voor de andere
standen. Prof. Romme hekelde het op
treden van vele middenstanders, die de
schijn wekken zich tegen de arbeiders
belangen te keren, terwijl de arbeiders,
uitgezonderd de socialisten, maar vooral
de katholieken, inzake eigendom en
arbeid in grote lijnen op hetzelfde stand
punt staan als de middenstanders. Prof.
Romme ontkende echter dat de leiding
van de katholieke middenstand zich aan
deze fout schuldig maakt. Integendeel,
mogelijk nog meer dan de andere cen
trale organisatie-leidingen streeft de
N.R.K.M. naar een goede verstandhou
ding tussen de standen. In dit verband
bepleitte prof. Romme een samengaan
van de katholieke arbeiders en midden
standers met behoud van eigen stands
organisaties in een verbond, dat van
uitermate groot belang kan zijn voor
de ontwikkeling van de samenleving en
de standen.

Hélène Oosthoek, de weduwe van de
in de oorlog overleden acteur Bob Oost
hoek, heeft zich gisteravond in de aula
van het Haagse Gemeentemuseum aan
een experiment gewaagd door het vijf
tiende eeuwse zinnenspel „Den Spyeghel
der Salicheyt van Elcerlyc" als soloto
neel met maskers op te voeren. Geen
gemakkelijke opgave voor deze voor
drachtskunstenares om de 13 personen,
die in „Elcerlyc" ten tonele worden ge
voerd, zozeer reliëf te geven dat zij
aanvaardbaar werden, voornamelijk ook
omdat met uitzondering van Elcerlyc dit
uitsluitend kan geschieden door de voor
dracht, omdat de maskers, uitgevoerd
door de beeldhouwer Hans Melis en de
kunstschilder Jan Valentijn, geen karak
ter konden geven aan de gestalten.

Ondanks dit alles heeft Hélène Oost-
hoek zich aan het experiment gewaagd

en door een absolute beheersing en een
sobere dictie is zij hierin voor een groot
deel geslaagd. Niet geheel, want het
overgaan van de ene gestalte in de an
dere moest vaak te snel geschieden, zo
dat de personen wel eens iets minder
ahtergrond kregen dan gewenst was.
Voornamelijk geldt dit bezwaar voor het
eerste gedeelte van de Elcerlyc.

In het tweede gedeelte, waarin de
Vroedschap, de Schoonheid, de Vijf Zin
nen en de Kracht aan Elcerlyc ontval
len, kon Hélène Oosthoek aanzienlijk
aan uitdrukking winnen, waardoor dit
solo-toneelspel van Elcerlyc toch aan
vaardbaar werd.

F. v. H.

De bisschop van Munster, mgr. dr. M
Keller, zou vandaag een bezoek brengen
aan de Mijnstreek.

(Van onze correspondent)
„De jurist zal er zijn ogen niet voor
kunnen sluiten, dat in ons land steeds
een belangrijk deel van het publiek
bij voorkeur de hulp van niet-gegra-
dueerde rechtskundigen inroept en dat
er onder die niet-gegradueerden zijn,
die feitelijk volledig advocatenwerk
verrichten, zoals een goede advocaat
het verrichten zou en beter dan som
mige minder goede advocaten het
doen". lAldus schreef eens prof. mr. G.
E. Langemeyer, advocaat-generaal bij
de Hoge Raad der Nederlanden, een
uitspraak, die de Ned. Vereniging van
Rechtskundige Adviseurs gaarne aan
haalt bij haar streven naar het verknj-
gen van wettelijke bescherming van dit
beroep. De vereniging bestaat dezer da
gen 25 jaar en hoewel het feest niet ge
vierd zal worden in verband met het
onlangs overlijden van de heer Ad. de
Vries te Amsterdam, oudste bestuurs
lid van de vereniging en mede-oprich
ter, wilde de secretaris, de heer Th. J.
van der Heyden te Leiden, ons gaarne
iets over dit streven vertellen.

Momenteel zijn er in Nederland 800
4 900 rechtskundige adviseurs en in-
casso-bureaux. Herhaaldelijk worden
er nieuwe kantoren geopend, maar de
meeste verdwijnen weer na een half
jaar, omdat de lieden, die zich voor
rechtskundige adviseurs hebben uitge
geven, aan een grote dosis brutaliteit,
een niet te groezelig boordje, een niet
al te ongunstig uiterlijk, een tweede
hands schrijfmachine, wat briefpapier
en een naambordje toch niet voldoende
bleken te hebben. Het vormen van een
practijk is een kwestie van jaren en
wordt niet door een grootse reclame,
maar door een accurate behandeling
van de aan rechtskundige adviseurs
toevertrouwde belangen verkregen.
Men vindt alle mogelijke types onder
hen, die het wel eens proberen te, wor
den. Mr. Kolff heeft in dit verband
zelfs eens in de Eerste Kamer gespro
ken over ontslagen tuchthuisboeven.

Er is thans weliswaar een wets
ontwerp gereed, dat de positie van de
kantongerechtsgemachtigden enigs
zins regelt, maar de vereniging heeft
hiertegen bezwaren ingebracht, om
dat zij het ontwerp onvolledig en on
voldoende acht. Deze bezwaren heeft
prof. mr. R. P. Cleveringa in een ar
tikel in „Themis" onlangs onder
schreven. Prof. mr. C. W. Star Bus-
mann te Utrecht heeft thans voor de
vereniging een ander wetsontwero
gereed.

Ondertussen is het iedereen nog
steeds mogelijk zich als rechtskundige
adviseur te vestigen. Daarom stelt de
vereniging hoge eisen voor het ver
krijgen van het lidmaatschap, zowel ten
aanzien van de vakbekwaamheid als
van de betrouwbaarheid, leder toekom
stig lid moet aantonen, dat hij in staat
is de rechtspractijk zelfstandig naar
behoren uit te voeren. Hij dient zich
daartoe aan een examen te onderwer

pen. Eenmaal lid van de vereniging
staan de rechtskundige adviseurs onder
disciplinair toezicht van vier Colleges
van Toezicht, die gepresideerd worden
door de kantonrechters van Amster
dam, Rotterdam, Utrecht en Arnhem.
Deze colleges kunnen streng ingrijpen
bij onjuiste uitoefening van de rechts
practijk door de leden.

Ter gelegenheid van het 25-jarig be
staan, zo deelde de heer Van der Heij
den ons mede, zal bij de Kon. Druk
kerij Van Gorcum en Comp. te Assen
een speciaal nummer van „De Rechts
kundig Adviseur" verschijnen, dat een
wetenschappelijk karakter dragen zal
door de artikelen van enige hoogleraren
en leden van de rechterlijke macht.

GRONINGEN Cand. geneeskunde: mej.
M. W. T. Huurneman, Vorden: P. F. Red-
dingius, Hoogkerk: P. J. A. M. Wijffels,
Brunssum: R. J. v. d. Hell, Overveen; K.
J. Hoving, Groningen: R. N. Zeven, Was
senaar.

Zaterdag a.s. wordt in het Prov. Zie
kenhuis te Santpoort een beeld van
prof. dr. W. M. v. d. Scheer, vervaar
digd door de beeldhouwer Titus Lee-
ser, aangeboden. Prof. v. d. Scheer
was de eerste geneesheer-directeur van
het Prov. Ziekenhuis in Santpoort en
is thans adviseur van het ministerie
van Soc. Zaken en Volksgezondheid.
Ter herdenking aan zijn 70ste verjaar
dag wordt dit beeld in brons aangebo
den door de gezamenlijke psychiatri
sche inrichtingen in Nederland.

Gisteravond heeft dr. Plesman op
nieuw over atoomvliegtuigen gespro
ken. „In 1967 zullen de eerste vliegtui
gen met atoomenergie in de lucht zyn,"
zei de president-directeur van de K.L.M.
tot de „American Businessmen's Club"
in het K.L.M.-hoofdkantoor te Den
Haag. „zy zullen in staat zün enige
malen rond de aarde te vliegen zonder
brandstof op te nemen. Dan zal het dus
practisch zo zün, dat vliegtuigen onaf-
hankeiyk zyn van hun brandstof en in
dit opzicht zal de luchtvaart dan een
decentraliserende invloed op de we
reld hebben, omdat dan afstanden fei
telijk niet meer bestaan."

Sprekende over de toekomst van de
luchtvaart zeide hy, dat de positie van
Engeland in dit opzicht thans zeer goed
is. „Misschien heeft de K.L.M. de boot
gemist," zo zeide hij, „maar als men de
boot mist en nog steeds zijn geld in de
zak heeft,, kan men altijd nog de twee
de boot nemen."

De president-directeur wilde hier
mede tot uitdrukking brengen dat, wat
betreft het vraagstuk „passagiersvlieg
tuigen met straalmotoren" de K.L.M.
nog geen beslissing heeft genomen,
maar wel nauwgezet de ontwikkeling
in het oog houdt.

De ontvangsten van de K.L.M. over 1952
hebben 255 millioen gulden bedragen,

zo deelde dr. Plesman mede. Dit is 11
procent meer dan de ontvangsten over
het jaar 1951. De vliegtuigen van de
maatschappij hebben in het afgelopen
jaar 45 millioen kilometer afgelegd,
d.w.z. een afstand van meer dan duizend
maal rond de equator. Het aantal vlieg
uren bedroeg 135.000.

Dr. Plesman verklaarde voorts, dat
de K.L.M. aan haar in aanbouw zijnde
hotel op Biak een bedrag van f 1.800.000
ten koste moet leggen.

De Nederlandse fruittelers blijken aller
minst te spreken over de gang van zaken
in Benelux-verband. Men noemt in de be-
stuurskring van de Ned. Fruittelers Orga
nisatie, N.F.O., de tuinbouw-uitvoer naar
België ronduit een lijdensgeschiedenis.
België heeft ook weer in het lopende sei
zoen de invoer van Nederlandse appelen
en peren sterk belemmerd.

Het bestuur van de Ned. Fruittelers Or
ganisatie noemt „de manier, waarop in
Benelux-verband met de Nederlandse tuin
bouw wordt gesold, een aanfluiting van bet
beginsel van een economische unie. In onze
kringen", aldus de N.F.O., „is een groeiend
protest merkbaar tegen de wijze, waarop
België de bepalingen van het landbouwpro-
tocol toepast". Men vindt in de N.F.O. das
dezelfde opvattingen als in de vakkringen
van de Nederlandse Bloemisterij, die in
December, evenals trouwens de Stichting
voor de Landbouw, hun ongenoegen met de
gang van zaken kenbaar maakten.

Het bestuur van de NJ.O. zegt, dat Ie
Belgische autoriteiten er goed aan zull°n
doen ermede rekening te houden, dat agra
risch Nederland zich met hand en tand
zal verzetten tegen handhaving van het
landbou wprotocol

Het N.F.O.-bestuur heeft vertrouwen in
de regering. dat bij onderhandelingen,
welke in dit jaar met België zullen worden,
gevoerd om de verwezenlijking van Bene
lux naderbij te brengen, „volledig rekening
zal worden gehouden met de gevoelens van
groeiend verzet tegen de positie van de
Nederlandse tuinbouw in Benelux-verband."

Het algemeen indexcijfer van de gemid
delde dagproductie in de industrie is in
November jj. gestegen tot 161 tegen 155
in October j J. op basis van 1938 100. De
algemene productie index daalde van 165
in October tot 154 in November ji. (1938
100).

Advertentie

Bij gevatte kou direct de Uw kind
[bedreigend^ gevaren bestrijden met:

Het bestuur van het Centrum voor
staatkundige vorming heeft besloten
gevolg te geven aan het verzoek van
het bestuur der K.V.P., tot het instel
len van een commissie die de noodzaak
van staatkundige eenheid der katho
lieke Nederlanders in studie neemt.

De commissie is als volgt samenge
steld: voorzitter: prof. mr W- C. L.
van der Grinten te Tilburg; leden:
mevr. M. van Nispen tot Sevenaer-
Ruijs de Beerenbrouck te Warnsveld;
mej. prof. dr. Chr. Mohrmann te Nij
megen; mej. 'A. H. Nolte te Amster
dam; drs. J. H- L. Albers te Bilthoven;
prof. mr. A. L. de Block te 's-Graven-
hage; C. Burger te Amsterdam; prof.

Er overleed eens, jaren geleden, een
oudoom van ons. Hy was tijdens zijn leven
'n buitengewoon gul mens geweest. Deze
oom had een ongetrouwde zuster en
haar aard was omgekeerd evenredig
aan die van haar broer. Toen zijn we
reldse bezittingen verdeeld werden,
kreeg tante te horen: „Mijn lieve zus,
die altijd op koopjes uit is, wil ik hier
mede tegemoet komen". Zij erfde f 2.75
voor „koopjes".

Ondanks deze les bleef elke uitver
koop in het middelpunt van haar be
langstelling staan en deswege liep zfj
alle uitverkopen af. Ze kwam dan, ge
pakt en gezakt, doodmoe, maar met de
glimlach van een veldheer, die zo juist
de slag gewonnen heeft, 's avonds laat
thuis.

Deze tante is heengegaan, maar de
uitverkoop bleef. En hoe! Van het
ogenblik af, dat de winkelier zijn wa
ren voor enkele centen op de markt
gooit, is het hek van de dam. Want het
publiek wil maar profiteren en voor
deeltjes halen.

We zijn dit jaar, toen de schreeuwen
de plakkaten nog vers oP de etalage
ruiten zaten, in de rij gaan staan voor
een kledingmagazijn, dat zich in een
grote publieke belangstelling mocht
verheugen. Er wordt van de Nederlan
ders gezegd, dat ze een kat-uit-de-
boom-kijkend volkje zijn. Deze stelling
wankelde sterk in ons, toen we de -be
storming zagen. We werden letterlijk
meegesleurd. Toen we van de eerste
schrik bekomen waren, klemden wij
ons vast aan de leuning van de trap,
die we inmiddels vla het kleinvak
voor de helft beklommen hadden. Het
bleek vooralsnog een rustige uitkijk
post. Van hieruit konden wij de hoof-

denzee prachtig overzien. Wij hebben
een antipathie tegen draaideuren en
toen wij zagen, hoe de mensen zich
met ware doodsverachting lieten „man
gelen" door met vier tegelijk in één
vakje plaats te nemen, om daarna tegen
de opdringende koopjes-lustigen ge
slingerd te worden, alleen maar om een
goedkoop dasje of overhemd te be
machtigen, wreven we onze ogen uit.
Zo was dus ook onze entrée geweest. En
wij hadden dit gelukkig doorstaan en
overleefd, terwijl we amper de moei
lijkheden gemerkt hadden. We waven
immers met de menigte meegejaagd en
we hebben zelfs wreed meegelachen
om een dame, die graag naar buiten
wilde, en die bij elke poging weer
„doorgedraaid" werd.

Inmiddels stuwde de stroom onver
minderd voort. Men schreeuwde en
kreet. Het klonk bijwijlen angstaanja
gend.

Een lange rij toonbanken in het mid
den van de hal, met enkele zeer stevige
portiers als admiralen op de voorste
ven, splitste de lawine, die verderop
weer samensmolt, onder luid protest
van de binnenranden. Nerveuze verko
pers werden aangevallen door zwermen
leden van het zwakke geslacht, bleke
verkoopsters prikten gejaagd prijs
kaartjes aan stapels sokken, chefs wis
ten zich bewonderenswaardig snel een
weg door de met ware koopwoede be
zeten klanten te banen.

Vooral de sokken waren een populair
artikel. Ze werden niet meer keurig
verpakt, maar voor ieder zichtbaar in
triomf meegevoerd. Hier en daar wilde
iemand flauw vallen. Was het zover,
dan namen barmhartige Samaritanen
het slachtoffer tussen zich in. En intus
sen ebde de niet te stuiten vloedgolf

af en aan. De zeer stevige portiers
verlieten hun post om de draaideur
vast te zetten, tot ongenoegen natuur
lijk van een viertal ingeslotenen en de
wachtenden buiten de muren.

Met een: „Hé daar, doorlopen", wer
den we plots uit onze verheven positie
verdreven. De brede trap, waarop wij
ons genesteld hadden, oefende eens
klaps op velen een dusdanige aantrek
kingskracht uit, dat zij haar ijlings be
klommen, om ook een kijkje op de eer
ste etage te nemen. En wij zeulden weer
mee. Aanvankelijk leek het, of ook
het „grote goed" in de verdrukking
zou komen, maar het bleek hier toph
een oase in de koopjeswoestijn te zijn.
Wij werden zelfs aangeschoten door een
verkoper, die in ons een goede klant
meende te bespeuren. Daar we echter
alleen maar even kwamen „kijken",
mocht hij andere klanten opvangen.
Er werd veel verhandeld. Doch wij
hadden er genoeg van gekregen en wil
den het „strijdperk" verlaten. Zo dach
ten er echter meer over en de lijdens
weg begon opnieuw. Wij zuchtten over
het mensdom, toen wij opnieuw ge
duwd, gestoten en vastgekneld werden,

maar eindelijk kwamen wij toch buiten.

De irisse lucht was een ware verade
ming en een glaasje bier maakte veel
goed.

Enige dagen later hebben we nog eens
een kijkje genomen. De ware kat-uit-
de-boom-kijkers druppelden binnen.
Doch zij kwamen te laat. zij hadden te
lang gewacht. De koopjes waren weg.
En daarom kochten ze maar een duur
pak of overhemd of weer iets anders. De
zeer stevige portiers hingen nu tegen
de toonbanken en gaapten ons aan alsof
zij nog nooit een blanke gezien hadden.
Een chef verklaarde, dat alles naar
wens verlopen was. Wy vroegen of er
een nooduitgang was, want wij hebben
immers (zie boven) een antipathie te
gen draaideuren. De chef leidde ons
door de magazijnen, die nog duidelijk
sporen vertoonden van de aanvallen.
Bij het verlaten door een normale deur
informeerden wij of de uitverkoop
niet. over een heel jaar verdeeld kon
worden.De geplaagde man maakte
een veelbetekenend gebaar naar het
voorhoofd

Wij gingen nog maar een glaasje bier
drinken....

dr. A. Chorus te Oegstgeest; mr. A. M.
Engels te 's-Gravenhage; A. Hennekens
te Heerlen; mr. Ph. A. M. Hillen te
Arnhem; drs. H. L. Jansen te 's-Gra-
venhagc; Tj. de Jong te Bolsward; mr.
W. A. M. van der Kallen te 's-Graven-
hage; mr. H- A. M. T. Kolfschoten te
Eindhoven; mr. H. P. A. M. Mastboom
te Oud-Gastel; C. G. A. Mertens te
HoutBlerick; J. A. Middelhuis te
Utrecht; J- J. M- Sicking, pastoor te
Eindhoven; mr. B. J. M- van Spaen-
donck te Tilburg; mr. dr. Th. W. F.
Speetjens te Venlo; mag. dr. J. G.
Stokman (O-F-M.) te Utrecht: prof. dr.
L. G. J. Verberne te Breda: B. Verhoe
ven te Arnhem; H. J. A. M. Vrouwen-
velder te 's-Gravenhage en prof. G. H.
L. Zeegers te Wassenaar; secretaris: drs.
J. M. Aarden te Voorburg; adjunct
secretaris: mr. J. A. Mommersteeg te
Amsterdam.

Het bestuur van het Centrum heeft
zich bij de samenstelling van de com
missie laten leiden door de volgende
overwegingen. Vooreerst is het van
oordeel, dat er aanleiding is zelf deel
te nemen aan de werkzaamheden van
de commissie, daar het een vraagstuk
betreft, dat zeer in het bijzonder op
het terrein van het Centrum ligt. De
leden en adviserende leden maken der
halve deel uit van de commissie, ter
wijl tot voorzitter en secretaris de
overeenkomstige functionarissen van
het Centrum zijn aangewezen. Het be
stuur meende voorts de commissie vol
doende breed te moeten samenstellen,
zodat door de verschillende maatschap-
peHjke groepen der katholieke Neder
landers in haar vertrouwen kan wor
den gesteld. Een vertegenwoordiging
van organisaties leek het bestuur min
der wenselijk.

Opneming in de commissie van per
sonen, die in het bestuur van de K.V-P.
of in de fracties van deze party in de
Staten-Generaal met de leiding zyn be
last, is naar het oordeel van het Cen
trum niet aanbevelenswaard. Partybe-
stuur en fracties moeten vrij staan te
genover de uitkomsten van het werk
der commissie. De commis.-ie zal Zater
dag 17 Januari worden geïnstalleerd.

Uit een publicatie van het C.B.S.
blijkt, dat de Nederlandse koopvaardij
vloot (exclusief kustvaartuigen en tank
schepen) in '51 ontvangen heeft f 1.317,8
min. tegen f 1.056,5 min. in 1950. Verre
weg het grootste gedeelte betreft in
komsten uit vrachten, n.l. f 1.145,9 min.
(in 1950 f817,3 min). Aan passage
gelden is binnengekomen f 155.5 min.
tegen f223,8 min. in 1950. De uitgaven
in het buitenland beliepen in 1951 totaal
f612,5 min. (1950 f569,1 min).

Het C.B.S. tekent hierbij aan, dat niet
alle ontvangsten en uitgaven in de
cijfers zijn begrepen. Zo ontbreken bij
de ontvangsten o.a. betalingen van de
Nederlandse posterijen, inladings- en
lossingskosten en schadevergoedingen in
Nederlands courant e.d., en bij de uit
gaven loods-, haven- en kadegelden,
arbeidslonen, brandstoffen, proviand,
verbruiksartikelen, onderhoud e.d. in
'Nederlands courant.