Redding van uitgeputte bevolking van Schouwen—Duiveland
De meeste mensen huilenzijn met stomheid
geslagen of lijken zo afwezig als komen
zij uit een andere wereld
DROEFHEID ZO ONAFZIENBAAR ALS
DE OVERSTROOMDE GEBIEDEN
Schip
Ni 'V
2000 vaartuigen varen af en aan
873 doden
Eén militair
verdronken
Ruim 130 vliegtuigen bij de
reddingsactie betrokken
Tot hoofd en hart
Beeld van vandaag
Nu is alle nieuws
oud
met evacue s
in nood
i
Twee vermist
Eerste overwinning op elementen
HULP NEEMT GROOTSE EN TREFFENDE VORMEN AAN
J
M
WOENSDAG 4 FEBRUARY 1953
76ste JAARCANC No. 25599
De redding van de uitgeputte bevolking
van hei verdronken Schouwen-Duiveland
is begonnen! Dinsdagmiddag omstreeks
iwee uur hebben wij mei de eersie com
mandotroepen hei eiland bereikt. Bij Zijpe
aan de Wesikani van dii erbarmelijke
noodgebied. zijn nog slechis de aanleg
steiger van hei poniveer mei Si. Philips-
land en hei spoorwegemplacement droog,
hei geheel ier grooiie van hooguit iwee
hectaren. Verder ziet men slechis waier,
alleen maar waier. Wij worden er bijkans
hopeloos onder. Zo langzamerhand hebben
wij sederi onze komsi in Zeeland, Zondag
morgen, nog niei anders gedaan dan ge
varen over roestbruin waier, dai rond dor
pen en eenzaam gelegen boerderijen
slroomi. Wij hebben nieis anders gezien
dan ellende, vreselijke ellende. De meeste
mensen die wij spraken huilden, of waren
siom geslagen. Zij leken zo afwezig, zo ko
mende uit een andere wereld, zo onwerke-
Dii is de overheersende indruk die een onzer verslag
gevers heefi opgedaan uii zijn talloze ontstellende
ervaringen van de laaisie dagen.
Opa Kwaak applaudisseert
lijk dai wij ondanks de schrikwekkende
realifeii van hun verhalen haasi niei
konden geloven, dai er zoveel misère en
leed kan beslaan. Ook al zien wij hei de
gehele dag. Ook al hebben wij er lof onze
hals lelierlijk midden in gesiaan. Wij be
grijpen hei niei, werkelijk niei. Wij zijn
moe, niei alleen van de lichamelijke in
spanning, maar evenzeer van de geeste
lijke uitpuiling, die hei zien van al deze
droefheid een mens aandoei. Wij voelen
ons nauwelijks meer uw reporter, wij voe
len ons vereenzelvigd mei de Zeeuwen,
voor ons besiaai slechis waier. Onze be
langstelling voor de resi van de wereld is
mee verdronken. Eisenhower besiaai voor
ons niei meer, hei neo-nazisme evenmin.
Er is nieis anders dan waier, vuil vies wa
ier en droefheid; een droefheid, zo onein
dig en onafzienbaar als de overstroomde
gebieden.
Zwerm grote muggen
Zeshonderd doden
in schuur?
Drie beroepsmilitaire!
weigeren hulp
Onmiddellijke degradatie
Drie doden in land van
Heusden en Altena
Hei aantal doden bedraagt thans 873, daarin niet begrepen
de getallen, die uit Oude Tonge zijn gemeld, variërend
van 180 tot 600. Schouwen-Duiveland, en daarvan vooral
het gebied lussen Bruinisse en Oosterland, en Goeree-
Overflakkee, en daar vooral Oude Tonge en Den Bommel,
staan sinds Dinsdagmiddag in het brandpunt van de red
dingsactie, die nu volledig op gang is, al mag men aan
nemen, dal zij vandaag nog in omvang zal toenemen.
In Bruinisse zijn commandotroepen aangekomen; zij heb
ben er de helicopters volop in actie getroffen. Bij Oude
Tonge waren gisteravond de eerste schepen gearriveerd;
helaas moet men vrezen, dat daar de hulp voor zeer velen
te laat komt. Op deze eilanden en op St. Philipsland wordt
intensief naar geïsoleerden gezocht. Het schokkendste
bericht uit Tholen is, dat Stavenisse minstens 200 doden
heeft te betreuren, maar overigens is daar de ernstigste
nood achter de rug. Van de overige eilanden komen be
richten, die men, gezien de omstandigheden, gunstig zou
kunnen noemen, omdat zij spreken van herstel, zo nu
ook uil Zuid-Beveland.
Bij de reddingsactie zijn nu 2000 vaartuigen betrokken en
ruim 130 vliegtuigen.
DAMESPANTALONS
O
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 145480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Bijkant IJmulden: Bonifaciusstr. 27 tel. 5790
Directie: J. J. W Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severln.
Wnd. hoofdredacteur: W van Willige
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents pe: week,
f 2.— per maand, f 6.— per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel 21544
ELLENDE, NIETS DAN VRESELIJKE ELLENDE
Hij vervolgt: Dinsdagmiddag waren
jj'ij dan in SchouwenDuiveland, in
«ruinisse en in Oosterland, in dat
trieste Oosterland waarom men moet
schreien omdat het zo erg is. Bij het
Zien daarvan realiseren wij ons eigen
lijk pas goed hoe vreselijk deze ramp
Wel is. Tot dan toe had voornamelijk
ons journalistiek hart gesproken. Wij
zochten naar het nieuws. Maar nu is
alle nieuws oud. Elk gebied dat wij nu
nog bereiken is hetzelfde als al die
plaatsen waar wij reeds zijn geweest,
Alleen is de toestand er erger, omdat de
mensen die daar op zolders, op daken en
zelfs in de bomen zitten er al drie dagpn
lang hebben gezeten zonder drinken,
zonder eten en zonder slaap. Zij kunnen
bijna niet meer. En waar wij morgen
komen zal het weer erger zijn. De toe
stand wordt steeds verschrikkelijker.
De burgemeester van Middelharnis
beeft vandaag via de radio dringend
°m hulp uit de lucht gevraagd voor een
schip met evacué's, dat op dat moment
ih het Haringvliet in moeilijke omstan
digheden verkeerde.
Onmiddellijk zijn door Valkenburg
twee Sea-Otters en een helicopter van
de Marine-luchtvaartdienst, die van
V'oensdrecht via het noodgebied naar
Valkenburg onderweg waren, naar de
ongeluksplaats gedirigeerd.
steeds hopelozer. En het aantal doden
zal daardoor met de dag meer stijgen,
ondanks de hulp die hand over hand
toeneemt.
Om het eiland Schouwen te bereiken
moesten wij dwars door St. Philipsland
gaan. over wegen die grotendeels onder
water stonden. Op sommige plaatsen
waren de poelen zelfs meer dan een
halve meter diep. Het brute geweld van
de zware trucks van de commando's
trok ons er echter doorheen. De wagens
geleken raderboten, die ploegend een
weg zochten door de woelige massa.
Bjj Anna-Jacoba lag de veerpont naar
Zijpe klaar. De wind was koud en sneed
door alles heen. Een paar honderd com
mando's sleepten na enkele korte beve
len zwijgend hun stormboten op het dek
van de pont. Zij zochten beschutting
voor de wind achter de railing, waar zij
direct in slaap vielen van vermoeienis.
In Zjjpe droegen zij de boten weer aan
land. De aanlegsteiger was verlaten. Er
was geen mens te zien. Nauwelijks een
kwartier later lagen de boten in het
water en begonnen de kranige soldaten
hun tocht in het onbekende. Richting
Oosterland, waar 1500 mensen op de
daken zaten.
Tot aan de komst van de com
mando's had een tweetal helicop-
tères het reddingswerk verzorgd. De
pendeldienst, die deze „reuzenlibel-
len" onderhielden tussen Oosterland
en het kleine weilandje bij het
Zijpense spoorwegemplacement, was
echter als een druppel op een
gloeiende plaat. Per vlucht kon
slechts één drenkeling worden op
gehaald. Daardoor konden de piloten
zich alleen tot de allerergste geval
len bepalen. Die bevonden zich op
het dak van een meubelwinkel. Opa
Jacob Kwaak was een van hen. Met
Put van vermoeienissen is dit kind in slaap gevallen op een hoop kleding.
zijn 69 jaren had hij drie dagen in
de kou gezeten zonder drinkwater.
Voor hij dat dak bereikte was hij al
doornat geworden, maar zijn Zon
dagse pak was droog gebleven in
de koffer. Dat had hij aangetrok
ken. Toen hij op het weitje bij Zijpe
uit de helicoptère stapte, klapte hij
in zijn handen van vreugde. Dat
was een vreemd toneel. Een oude
man die van waanzinnig geluk
stond te applaudisseren alsof hij een
grandioze voorstelling in een be
roemd theater had gezien. De reali
teit, weer op droge grond te staan,
bracht hem buiten zichzelf.
„Waar is de vrouw?" was zijn eerste
vraag. „Mijn zoon komt ook nog en er
zitten nog tien mensen op het dak",
was zijn enige mededeling. Van ont
roering kon hij niet verder spreken.
Zijn vrouw, rheumatisch en ziekelijk,
was vijf minuten tevoren aangekomen.
Bewoners van een Rijnaak, die werke
loos in de Zijpense haven ligt, hadden
haar opgenomen. Het leed van de voor
bije dagen lag op haar gezicht te lezen.
Zij kon niet meer. Ondersteund door
twee mannen kon zij het schip berei
ken. Daar zakte zij in een stoel neer en
was tot niets meer in staat.
Tegen vier uur in de middag arri
veerde een aantal Amerikaanse helicop-
tères boven Schouwen. Zij leken op
een zwerm heel grote muggen. Eerst
kwamen er twee, toen drie, toen vier.
Tenslotte waren er zes. Zij scheerden
met hun reuzenwieken over het water
en begonnen onmiddellijk hun reddings
werk. Bezijden de toestellen waren
twee reddingsstoelen aangebracht. De
piloten landden zonder meer op de
daken, zelfs al waren deze spits. Zo
werden bijna elke minuut twee mensen
in Zijpe afgezet. Daar wachtte een fre
gat van de Koninklijke Marine om
vrouwen en kinderen naar Rotterdam
te brengen. De pont naar St. Philips
land voer af en aan om materieel voor
de commando's te brengen en evacué's
af te halen. De vluchtelingen werden
door een pendeldienst naar Roosendaai
gebracht.
Het is onmogelijk te zeggen hoeveel
slachtoffers in Oosterland en Bruinisse
zijn te betreuren. De inwoners weten
het niet, want zij hebben geen contact
met elkaar. Overste Beets, commandant
der commando's, die vannacht bij gro'e
vuren met zijn mannen heeft gebivak
keerd op het droge stuk bij Zijpe, wacht
op het materieel dat Amerikaanse ge
nietroepen uit Duitsland hebben mee
gebracht. Daar zijn eindelijk de zo no
dige amphibiewagens bij. Driehonderd
Amerikanen zijn ingekwartierd bij de
commando's in Roosendaal. Ook zijn
elfhonderd Fransen, onder commando
van kolonel Robert, commandant van
het eerste regiment genie, in de mili
taire opslagplaatsen in Rucphen inge
kwartierd. Extra treinen uit Frankrijk
hebben honderden voertuigen, ducks en
pontonboten naar Roosendaal gebracht.
De ganse avond en de gehele nacht
zijn de troepen bezig geweest dit ma
terieel af te laden. De Amerikanen heb
ben gistermiddag verkenningstochten
uitgevoerd in Westelijk Brabant en op
St. Philipsland. De Fransen hebben het
eiland Tholen voor hun rekening ge
nomen. De berichten die van dit eiland
komen zijn onrustbarend. In Stavenisse,
waarover wij gisteren reeds berichtten,
zijn tenminste tweehonderd doden ge
teld. De toestand is hier bitter ernstig.
Het hevigst schijnt de ramp echter
rond Oude Tonge op Goeree-Overflak
kee gewoed te hebben. Volgens de be
richten die wjj van schippers, die deze
plaats bekochten, ontvingen, zijn daar
in een schuur en in de kerk reeds zes
honderd slachtoffers geborgen. De mees
te huizen staan op instorten. In de
avond nog zijn reddingsbrigades uitge
rukt. In Dintelsas arriveerden de eer
ste evacué's. Hun ogen stonden hol en
zij waren totaal uitgeput.
Vandaag zullen pogingen op grote
schaal worden aangewend om de
bevolking hier te verlossen. Het is
mogelijk dat ook de commando's daar
bij zullen worden ingezet. Verbindingen
zijn er nauwelijks, maar uit alles blijkt
dat de geïsoleerder, op Goeree en Over-
flakkee het werkelijk niet meer kunnen
houden.
(Vervolg o-p pap. 3)
Een oud moedertje wordt door helpers van het Rode Kruis naar veiliger oorden gebracht.
Volgens de tot dusverre binnenge
komen berichten is het aantal doden
gestegen tot 873. Bij het vaststellen
van dit totaal is nog geen rekening
gehouden met de berichten uit Goe-
ree-Overflakkee, die van 180600
slachtoffers spreken. Uit de volgende
plaatsen zijn gegevens binnengeko
men:
Goeree-Overflakkee: 40, Ouddorp 1,
Oude Tonge 60 Stellendam 27
Schouwen-Duiveland: 4. Burg 10,
Zierikzee 19, Burgsluis 10, Bruinisse
1, Brouwershaven 3.
Tholen: Stavenisse 200
Hoeksewaard: 7, 's Gravendeel 55,
Numansdorp 55.
West-Noord-Brabant: Halsteren 17,
Willemstad 12, Moerdijk 13. Dintel-
oord 3, Raamsdonkveer 2, Fijnaart 46,
Nieuw Vossemecr 50 Lage Zwa-
luwe 2, Heiningen 25. Theodoruspol-
der 17, Steenbergen 13.
Zuid-Beveland: Krabbendijke 4,
Hoedekenskerke 1. Kruiningen 11,
Ierseke 10, Wolfaartsdijk 6, Rilland 1,
Oudelande 2, Kapelle 3, Goese Sas 7.
Walcheren: Vlissingen 3, Veere 2.
Zeeuwsch Vlaanderen: Nieuwe
Neuzenpolder 1, Temeuzen 4, Hon-
tenisse 8, Kloosterzande 9, Ossenisse
1. Kruispolder 8.
St. Philipsland: 1.
Voome-Putten: Abbenbroek 1, Hel-
levoetsluis 5, Zuidland 20.
Noord-Beveland: Kortgene 9,
Geersdijk 1.
Albiasserwaard: Sliedrecht 1, Pa-
pendrecht 1, Brandwijk 2.
Krimpenerwaard: Stormpolder 6,
Ouderkerk 2.
Rotterdam 1.
Maassluis 1.
IJselmonde 3.
Texel 4.
Hondsbosse zeewering 1.
Tijdens de hulpverlening aan slacht
offers van de watersnood is 1 Februari
de dpi. soldaat E. Kasan, legernummer
260724240, van het regiment zware lueht-
doelartillerie Waalhaven nabij Klundert
ten gevolge van verdrinking om het
leven gekomen. Hij was afkomstig uit
Amsterdam.
Bij dit ongeval zijn twee militairen
van hetzelfde onderdeel vermist. Het
zijn de dpi. soldaat N. F. Berg, legernr
310401011, afkomstig uit 's-Gravenhagt
en dpi. soldaat A. Zwarts, legernr
310501440, afkomstig uit Delft.
Op Walcheren hebben een beroeps-
sergeant-majoor en twee beroepssergean
ten zich met grove veronachtzaming van
hun plicht onttrokken aan de hulpver
leningswerkzaamheden, waarvoor zij
waren ingezet. Zij zijn onmiddellijk
gedegradeerd.
Definitief is thans vast komen te staan,
dat in het land van Heusden en Altena
drie slachtoffers zijn te betreuren.
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met en
kele regen-, hagel- of sneeuwbuien.
Matige tot krachtige en in de kust
provincies tijdelijk harde wind, aan
vankelijk Noord-Westelijk, later rui
mend naar Noord tot Noord-Oost.
Minder koud 's nachts. Morgen over
dag ongeveer dezelfde temperaturen
als vandaag.
Zon: 8.14-17.35. Maan: --9.48.
Deze vloot doorkruist de wateren
om de geïsoleerde bevolkingscentra
van het hoognodige te voorzien en om
mensen, wier levens in gevaar zijn,
op te nemen. Zo worden honderden
mensen in veiligheid gebracht.
Vliegtuigen en helicopters nemen
aan dit reddingswerk deel niet al
leen met het uitwerpen van nood
zakelijke hulpmiddelen, maar ook
door het opsporen en rechtstreeks
redden van geïsoleerden in een om
vang, dat men langzamerhand van
een „luchtbrug" begint te spreken.
Intussen neemt de daadwerkelijke
bijstand uit het buitenland steeds
grootsere en treffender vormen aan
liet iets voor een ander doen
is heel iets anders dan iemand
helpen, die men welgezind is
NOODGEBIED ZEELAND
Schouwen-Duiveland: Nog duizenden mensen geïsoleerd: reddingsacties gaande;
helicopters in actie bij Bruinisse en Oosterland; commandotroepen geland.
Tholen: Zeer veel slachtoffers in Stavenisse; overlevenden geëvacueerd, evenals
uit St. Annaland en Poortvliet. Halve eiland onder water. Elders valt schade
mee.
Philipsland: Geheel overstroomd. Militairen doorzoeken eiland naar geïsoleerde
bewoners; velen reeds in veiligheid gebracht. Onzekerheid over 400 mensen.
Zeeuwsch-Vlaanderen: Over het algemeen is men de toestand meester.
Zuid-Beveland: Eerste berichten over herstel.
Op de andere Zeeuwse eilanden hebben zich geen nieuwe feiten voorgedaan.
NOODGEBIED ZUID-HOLLANDSE EILANDEN
Goeree-Overflakkee: Toestand nog steeds onoverzichtelijk. Nieuwe dijkdoorbraak
in Den Bommel; ernstige toestand in Oude Tonge. Gehele eiland moet ont
ruimd.
Voorne-Putten: Toestand meer stabiel. In enkele polders zakt het water.
Tiengemeten: Ontruimd.
Van de overige eilanden geen nieuwe berichten.
NOODGEBIED NOORD-BRABANT
Zevenbergen en Klundert lopen nog gevaar. Toestand overzichtelijker.
Wagenberg weer droog.
- X
iËËPP «f mMM
2 -
MÉ
De eerste overwinning op de elementen is gewonnen door de IJ muidenaar G. Hui
zing, die met zijn bulldozer de bres in de zeedijk langs het Volkerak bij fort De
Hel heeft gesloten. Uren achtereen is Huizing in z'n eentje bezig geweest liet gat
te dichten met aarde van het fort De Hel.
