Dwerg-atoombom
kan NAT O-strijd
krachten steunen
c
Het spoor het zwaaroL
i
Minister Witte verdedigt de
vrije ondernemer
r
31ste dodenlijst
Nederlandse ingenieurs projecteren
enorm plan voor waterstaat van Syrië
Stuwdammen en geheel nieuwe
rivieren ontworpen
2WITSAL
SIROOP
SCHEEPYAARTBERICHÏEN
De waarde van atoom-luchtoffensief
Tocp
assing van het
ziekenfondsen-
besluit
Dertig stakers in
Delfzijl ontslagen
m
Aantal werklozen
met 20.000 gedaald
Senator Woudenberg rammelt
met de fractie-portefeuille
Twee werelden
botsen op elkaar
DONDERDAG 12 MAART 1953
PAGINA 9
PIERRE FREDERIX
102-jarige overleden
H.H. Wijdingen
Verwaarloosde Hoest...
Philipsfabriek in Brazilië
wordt stilgelegd
Wanneer de bewoners van West-
Europa zich een beeld trachten
te vormen van een eventuele
nieuwe oorlog, dan is dat bijna altijd
het beeld van een viervoudige Russi
sche overmacht, die zich op dc strijd
krachten van de N.A.T.O. werpt. „Van
de Elbe tot aan het Kanaal binnen 25
dagen". Het Kanaal zal de Engelsen
enig uitstel verlenen; misschien zal het
hun zelfs weer redding brengen. West-
Europa wordt echter onder de voet ge
lopen. Er gaan dan twee of drie jaar
overheen eer de Amerikanen op het
Vasteland zouden landen. En wat voor
jaren!
Dit zou juist zijn, wanneer men al
leen maar rekening houdt met de mo
gelijkheden en de bewapening van
SHAPE Het is echter een volkomen
Verkeerde voorstelling van zaken te
denken, dat de strijd zich gedurende de
eerste weken van de oorlog enkel op
Europees grondgebied zal afspelen, met
mogelijk een nevenfront in het Mid
den-Oosten. De Amerikaanse leiders
zijn er vrijwel zeker van. dat de Russi
sche operatie, welke de vijandelijk-
Door
heden van een eventuele derde wereld-
Oorlog zal openen, een soort atoom-
Pearl Harbour" zal zijn, gericht tegen
het grondgebied van de Verenigde
Staten zelf: In plaats van Parijs te bom
barderen, dat zij menen onmiddellijk
te kunnen bezetten, zullen de Russen
het van groter belang achten hun
Voornaamste tegenstander te treffen in
Washington, New York, Oak Ridge,
Henford en Detroit. Bovendien weet
men heel precies welke ook de a a
en de kracht van de Russische aanval
zou mogen zijn dat de Amerikaanse
strategische luchtmacht zich binnen 24
Uur tegen de Sovjet-Unie zal keren. De
Strategical Air Command (SAC) heeft
hu reeds de beschikking over enige
honderden atoombommen, die wee- of
driemaal sterker zijn dan die van
Hirosjima. Hij heeft veertig bases ver
spreid over de Verenigde Staten en
heel het Noordelijk halfrond, en han
delt uitsluitend in opdracht van het
Pentagon en van het Witte Huis. En er
bestaat momenteel geen enkele over
eenkomst die de Amerikaanse regering
Zou verplichten haar bondgenoten rif
de NATO-raad te raadplegen, alvorens
de machine van de SAC in beweging te
brengen.
Op het ogenblik dus, dat de Russen
de demarcatielijn in Europa over
schrijden, kunnen er best in de Ver
enigde Staten volgens officiële
Amerikaanse schattingen reeds
meer dan een millioen slachtoffers te
betreuren zijn. De nacht daarop zal
Rusland zelf echter zonder enige
twijfel het slachtoffer zijn van een
geweldige aanval met atoombommen.
En deze vernietiging zal in de daar
opvolgende weken worden voortge
zet. Behalve de slag om Europa, die
de SHAPE, de Europese sectie van
de NATO, levert met de Russen,
wordt er dus met geweldige wapenen
een andere slag uitgevochten door de
SAC. En deze slag is gericht tegen de
vitale objecten van de Russische
macht.
Gegeven dus zijn overwicht aan
atoomwapenen hoopt de SAC in enkele
Weken een totale overwinning te kun-
hen bewerken op het gebied, waarop
hij aanvalt. Op zijn minst kan men zeg-
Sen, dat deze overwinning, waardoor
het centrum van de Sovjet-Unie volko-
De vaste commissie voor de sociale
Verzekering kon ten volle instemmen
biet het voorstel der regering de loon
grens, geldend voor de Invaliditeitswet,
de Ziektewet en de Wet van 21 Decem
ber 1950, van f 4925 te verhogen tot
5025; in haar verslag merkt zij niette
min op daarbij wijzend op de voor
"e werkloosheidswet gestelde loongrens
van f 6000 dat met de voorgestelde
Wijziging nog niet de zozeer gewenste
Unificatie op dit punt in de sociale
Verzekeringswetten is bereikt, aldus
ontlenen we aan een nota van de staats
secretaris van Sociale Zaken naar aan
leiding van het verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot wijzi
ging der Invaliditeitswet, der Ziektewet
Oh der Wet van 21 December 1950, hou
dende uitbreiding van de toepassing
van het Ziekenfondsenbesluit. De
staatssecretaris tekent in de nota hier
bij aan, dat het vraagstuk van een
gelijkmaken van loongrenzen van ge
noemde wetten met de voor de werk
loosheidswet geldende grens niet aan
de orde was. Dit vraagstuk heeft intus-
son de aandacht der regering. Ook de
staatssecretaris is van oordeel, dat aan
lassing aan de gewijzigde omstandig
heden op dit gebied gewenst is. Voor
V'ijziging van de weistandsgrens der
Vrijwillige verzekering is echter over-
Venstemming tussen de bij deze verzeke-
ïjng betrokken groeperingen noodzake-
Ük. Aan de Ziekenfondsraad is daarom
jOrzocht op korte termijn voorstellen
zake te doen, welke voorstellen nog
h'et zijn ontvangen.
pöe staking bij de scheepswerf fa.
N®br. Sander te Delfzijl is gisteren niet
3 een einde gekomen. Verschillende
pakers hebben gistermorgen het werk
ervat, maar ongeveer dertig arbeiders,
^yerwegend E.V.C.-leden, zijn opnieuw
nagebleven. Zij zijn thans ontslagen.
t-an de zijde van N.V.V., C.N.V. en
B. werd meegedeeld dat deze orga-
ies de stakinS ten strengste efkeu-
(Van onze correspondent)
Eenrum (Gr.) is Opoe Beuker—
st ®phuis overleden, de oudste inwoon-
êén Van deze Noordelijke gemeente en
ae Van de oudste inwoonsters van Ne-
ind' °P°e Beuker was op 16 Janu-
112 jaar geworden. Toen was haar
at j""eldstoestand reeds van dien aard
öeze uitzonderlijke verjaardag na-
'°eë niet gevierd is.
men wordt gedesorganiseerd, invloed
zal uitoefenen op het verloop van de
strijd die de SHAPE voert in Europa.
Ander gebruik van de atoombom
Wanneer de Amerikanen ,/erkelijk
over de middelen beschikken
zo zal men zich wellicht afvra
gen om alle vitale centra van de
Sovjet-Unie binnen een maand te ver
nietigen, waarom moeten wij ons dan
zo'n enorme militaire inspanning ge
troosten, die Europa dreigt uit te put
ten? Het antwoord is eenvoudig: een
overwinning van de SAC zou Rusland
op zijn grondvesten doen schudden; zij
zal echter de opmars van de Russische
legers niet tegenhouden. Laten we een
ogenblik tot in het absurde doorredene
ren: De Verenigde Staten demobilise
ren hun leger; zij verpletteren Rusland
onder 50.000 atoombommenen wor
den vervolgens bezet door 300000 Rus
sische parachutisten! Het is even ver
keerd om de kansen van de SHAPE te
willen berekenen zonder rekening te
houden met de bijna niet voor te stel
len gevolgen van een atoombomba:*de-
ment op Rusland, als het dwaas is om
zich voor te stellen, dat de vernieti
ging van Rusland alléén een bezetting
van Europa door de Russen zou kunnen
verhinderen.
De snelle ontwikkeling der atoom
wapenen zal evenwel niet alleen in
direct haar terugslag hebben op de
slag om Europa, wanneer die onver
hoopt zou moeten worden gestreden,
zij zal ook rechtstreeks de eventuele
ornstandigheden wijzigen, waaronder
hij wordt geleverd. Deze wijziging is
zelfs reeds zonder dat wij er reke
ning mee houden begonnen.
Toen in grote lijnen het plan voor
de verdediging van West-Europa werd
vastgesteld, was dit nog geheel en al
gebaseerd op het gebruik der klassieke
wapenen. De Verenigde Staten be
schikten toen nog over een gering aan
tal atoombommen. Er was destijds nog
geen sprake van en er kon teen ook
nog geen sprake v*n zijn om de
bommen te gebruiken voor enorme
doelen grote steden en industriële
centra die na lang beraad zouden
worden gekozen en ver achter het
front zouden liggen, liefst in het hart
van het vijandelijk gebied. Sedertdien
is de voorraad atoombommen in Ame
rika voortdurend toegenomen: men
heeft de indruk, dat de SAC reeds al
het nodige beschikbaar heeft om de
daarvoor aangewezen objecten te ato
miseren. De Amerikaanse productie
van Uranium 235 en Plutonium zou dus
kunnen worden besteed aan andere
vormen van atoomwapenen dan de
atoombom
Beter hanteerbaar
Tegelijkertijd is de bom ook beter
hanteerbaar geworden: Het exemplaar
van 50 kiloton (het equivalent van
50.000 ton gewone springstof), dat het
standaardmodel schijnt te zijn, waar
mee de strategische bommenwerpers
van de SAC worden uitgerust, weegt
tweemaal zo weinig als de bom van 20
kiloton, waarmee Hirosjima werd ge
bombardeerd. Ook de vervaardiging
is anders geworden. In 1951 experimen
teerden de Amerikanen op Eniwetok
met een reuze-atoombom van 120 kilo
ton. Hetzelfde jaar nog begonnen zij
met de productie van dwerg-bommen,
de „baby-bombs". Zo men al niet de
atoom-machines heeft teruggebracht
tot het formaat van een granaat, dan
zijn ze toch in ieder geval in zoverre
gecomprimeerd, dat het mogelijk is ge
worden de granaat van een kanon van
280 m.m. „atomisch" te wijzigen. Be
halve dus de strategische bommen, die
bestemd zijn voor de zware en middel
zware bommenwerpers van de SAC, pro
duceren de Amerikanen ook nog kleine
bommen van enkele kilo-tonnen, z.g.
tactische bommen, die bedoeld zijn om
door de veel lichtere jachtbommen
werpers te worden afgevuurd. Het ge
volg hiervan is, dat de slag om Europa
dus niet alleen gepaard zal gaan met
een bombardement op de Sovjet-Unie,
de atoombom zal ook worden gebruikt
om het onmiddellijke achterland van
de tegenstander tactisch te bestoken en
om de troepen van de SHAPE recht
streeks te ondersteunen. Dit is een as
pect, dat in feite al twee jaar als zo
danig bestaat, maar waarvan het me
rendeel der Europeanen zich nog niet
bewust is.
Copyright A.F.P.
(Wordt vervolgd)
De eerste vier artikelen van deze
serie zijn verschenen in ons blad
van 27 en 28 Februari en van 6 en
7 Maart.
36. „Uw aanhankelijkheid jegens de kleine man is waarlijk ontroerend," knikt
Halfra, wanneer zij gezeten zijn. „Doch wil uw dienaar zich ook niet bö het knap
pend haardvuur zetten?"
Pum-Pum werpt een schichtige blik achterom. De Nomade met het mes heeft als
een waakhond achter hem plaats genomen en de bedoeling hiervan is niet mis te
verstaan. Althans voor de dwerg niet. Tsacha glimlacht verontschuldigend.
„Mijn onbelangrijke metgezel schuwt het vuur gelijk de wolven der Steppe," spint
hij minzaam. „Hij is gewend aan de koelte."
„Juist! Wel, wel, wel," buldert de zwierige edelman. „Als gw het zegtHij ziet
er inderdaad koelbloedig genoeg uit! Ha, ha, ha! Dat is een aardig grapje, geloof tic.
De Nomade buigt waarderend. „Komaan, thans dringt de plicht, nietwaar? Zeg mij,
waarom zond heer Eric, mijn trouwe vriend, u herwaarts?"
Tsacha heeft bezwerend een dikke hand opgeheven. „Ach, gij zijt vurig en door
tastend gelijk een steppepaard, grootmachtige. Mijn arm hoofd is moe van de lange
reis en ongaarne zou ik de ivoorden van de Grote Khan verkeerd overbrengen. Laat
ons eerst de bekers ledigen."
„Een uitstekend plan voorwaar!" snuift de edelman. „Laat ons het glas heffen en
dn,Deze' wijn is uitstekend," lispelt de Nomade met een neerbuigend hoofdknikje.
„Zeg mij, o grote edele, zijn alle verhalen
waar?"
die men over uw heldenmoed vertelt
„Waar? Ha! Men weet nog niet de helft. Ge begrij-pt, mijn ingeboren bescheiden
heid En luidruchtig begint de ijdeltuit een verhaal op te dissen van zijn moed
en doortastendheid.
Pum-Pum luistert zwijgend toe. Eensklaps onderbreekt Halfra zijn verhaal, terwijl
hij de dwerg aankijkt. ,,G\j lijkt mij vermoeid, kleine!" roept hij. „Ge moest u bedde-
waarts spoeden. Bovendien zijn de verhalen, die nog komen moeten, niet geschikt
voor angstige harten
„Vergis u niet, machtige," zegt Tsacha snel. Onze kleine makker zwijgt om beter
te kunnen denken over het gevaaqr, dat u en de Grote Khan dreigtNietwaar?"
Pum-Pum kijkt hulpeloos. „Gevaar? Hoe?" krijt Halfra. „Spreek, goede man. Men
late zijn vrienden niet in het onzekere."
Verontschuldigend haalt de Nomade de schouders op, doch zijn ogen schitteren. De
talrijke bekers wijn, die Halfra onder het spreken geledigd heeft, zijn niet aan zijn
aandacht ontsnapt.
„Vergeving, berg van kracht," lispelt hij. „Ge hebt gelijk, ik had u wellicht beter
meteen kunnen inlichten. Welnu, de boodschap van de Grote Khan der Noormannen
betreft het zwaard Tyrr. Ik mag toch aannemendat gij als goede vriend van de
Khan daar alles van weet?" laat hij er vertrouwelijk op volgen.
„Het zwaard van Tyrr?" zegt Halfra breed. „Maar natuurlijk! Luister, ik zal u dat
eens haarfijn uitleggen."
Eind Februari bedroeg het aantal ge
registreerde werkloze mannen 120.670
tegen 140.535 op 31 Januari. In dit
cijfer van 120.670 zijn 2636 geëvacueer-
den uit de noodgebieden begrepen.
Daarenboven waren op 28 Februari
28.752 personen werkzaam op een der
objecten van de Rijksdienst Uitvoering
Werken, tegen 30.504 op 31 Januari.
Deze belangrijke daling van het werk
loosheidscijfer moet aan verschillende
oorzaken worden toegeschreven. Voor
eerst werden, vooral in streken met
grote werkloosheid, een aantal van
rijkswege gesubsidieerde openbare wer
ken in uitvoering genomen. Vervolgens
werd de werkgelegenheid gunstig be
ïnvloed door het voortschrijdend seizoen
en bijzonder goed weer. In hoéverre
daarnaast de gevolgen van de waters
nood van invloed zijn geweest op de
verruiming der werkgelegenheid, kan
moeilijk nauwkeurig worden bepaald.
Aangenomen wordt, dat het aantal ar
beidskrachten. werkloos geworden ten
gevolge van de ramp. globaal genomen
eind Februari even groot was als het
aantal arbeidskrachten, betrokken bii
het herstel.
De relatieve werkloosheid was eind
Februari het hoogst in Groningen met
61 werklozen per 1000 mannelijke be
roepsbeoefenaren. terwijl het rijksge-
middelde 39 bedroeg tegen 45 op 31
Januari.
Het aantal als werkloos geregistreerde
vrouwen daalde van 10.305 tot 9618
Zaterdag 14 Maart zal Z. H. Exc. mgr.
Constans Kramer O.F.M. bisschop van
Inan, China, in de kloosterkerk te
Weert de csubdiakenwijding toedienen
aan de fraters: Paschasius Brom, Haar
lem; Diederik Ruigt, Den Haag; Padua-
nus van Vugt, Utrecht; Liberatus van
der Lubbe,, Den Haag; Valericus Oos
trum, Utrecht; Lucianus Beekman, Den
Haag; Josephat van Luijk, Honselerdijk;
Ferdinand Sluiter, Groningen; Casimi-
rus Faase, Noordwijk; Vivaldus Oor
schot, Boskoop; Fabiamus v. d. Brom,
Rotterdam; Hermes van Vliet, Utrecht;
Maximilianus Demes, Dokkum; Theo-
dotus Polman, Westervoort; Basilius
Peperzak, Hilversum; Silas Plouvier.
Leiden.
Zondag 15 Maart de H. Priesterwij
ding aan de fraters: Manuel Schilder,
Heerhugowaard; Odoricus Waelpoel,
Amsterdam; Berchmans Gijsen, Was
senaar; Januarius Minninghoff, Biltho-
ven; Marianus Coenen, Weert; Teren-
tius Zijverveld, Nieuwkoop; Philotheus
Kruijdenberg, Den Haag; Magnus van
Tienen, Leiden; Hermenegild Geerlings,
Leiden; Hildebertus Polman, Alverna-
Wychen; Fortunatus van Vugt, Amster
dam; Euslachius de Ridder, Voorhout-
Sassenheim; Placidus Frankenmolen,
Den Haag; Sergius Reintjes, Leunen-
Venray; Valcns Meijs, Den Haag; Sup-
plicius Lau, Den Haag: Chrysostostomus
Dekker, Delft; Regalatus Pollmann,
Leiden; Gualbertus Steeman, Rotter-
dam-Hillegersberg; Indolf Alting von
Geusau, Utrecht; Ubaldus Muskens,
Venray; Rumoldus van Sambeek, Veld
hoven- Gondulphus Hoeberichts, Sit-
tard; en Bentivolius Selhorst, Benne-
broek; allen van de Orde der Minder
broeders.
Donderdag 19 Maart zullen Ananias Ney-
zen en Hyppolytus van Bohemen de H.
Priesterwijding ontvangen in het Theolo-
gicum der paters Augustijnen.
Mgr. C. van Lierde O.E.S.A., vicaris-ge
neraal van Vaticaanstad die gedurende
korte tijd in ons land vertoeft, zal hen
de H.H. Wijdingen toedienen, waarna zij
respectievelijk 2e Paasdag en beloken Pa
sen hun eerste plechtige H. Mis
opdragen in de St. Hyppolytuskerk te Delft.
Advertenti
Het informatiebureau van het Nederland
se Rode Kruis heeft de 31e lijst van ge
borgen en geïdentificeerde slachtoffers
„Watersnood" uitgegeven.
's-GRAVENDEEL: HeijdenDe Zeeuw,
Judith Elisabeth, geb. 5.11.17 te 's Graven
deel echtgenote van Herman J. Heijden:
Kranendonk, Cornelia, geb. 12.1.39 te 's-Gra-
vendeel, laatste adres: Prins Bernhardstraat
16; Verdonk, Marinus, geb. 28.11.24 te
's-Gravendeel, 'laatste adres: Molendijk 70;
Van Verk, Johannes, geb. 16.11.52 te 's-Gra
vendeel, laatste adres: Molendijk 68; De
Zeeuw, Cornelia Fiorina, geb. 1.10.51 te
's-Gravendeel, laatste adres: Julianastr. 10;
De Zeeuw, Cornelis, geb. 18.10.41 te 's-Gra
vendeel, laatste adres: Julianastraat 10.
KORTGENE: Barentsen, Adriana Pieter-
nella Lena, geb. 25.11.93 te Wissekerke, laat
ste adres: Spuiweg 6.
NIEUW VOSSEMEER: Ooms—van Wezel,
Anna Maria Johanna, geb. 14.6.92 te Oud
en Nieuw Gastel, laatste adres: Veerweg
355; Van SomerenOtte, Antonia, geboren
16.10.19 te Nw. Vossemeer, laatste adres:
Pelsendijk 325.
OUDERKERK a. d. IJSSEL: Rijkaart,
Cornelis Pieter, geb. 30.6.77 te Ouderkerk,
laatste adres: B 189.
STRIJENVan Dommelen, Adrianus,
geb. 11.4.35 te Strijen, laatste adres: Sas-
sendijk 4; Verrijp, Gerrit, geb. 10.7.36 te
(Van onze parlementaire redacteur)
/n de achtenswaardige vergaderzaal van de Eerste Kamer, waar sinds mensen
heugenis geen staatsgreep meer is voorgevallen, zijn gisteren twee politieke
werelden op elkaar gebotst. Zelden was er een zo vredige stemming bij de
behandeling van een begroting geweest als tijdens het gezapige debat over de
begroting van Wederopbouw, waarbij zelfs de communisten hun klassieke hou-
ding van contramineurs aflegden en met voorbij zien van alle oude veten voor
de begroting stemden. Maar temidden van die irenische rust werden de hoeven
op scherp gezet. De werelden, die op elkaar botsten, zoals de heer De Vos van
Steenwijk het had uitgedrukt, waren die van de vrije ondernemer in het bouw
en woningbedrijf en de wereld van de staat. De wereld van het vrije bedrijf,
dat het zijn goed recht acht om winst te maken als de omstandigheden gunstig
zijn en het overheidsbedrijf, dat zich nooit bezondigt aan winst.... of verlies.
Dit laatste was de toevoeging van
minister Witte, die zich midden in het
gevecht achter het particuliere bedrijf
plaatste. Vergeet u vooral niet, zo pa
reerde hij de aanval van de staat-ver-
goders, dat het lot van de ondernemer
heus niet alleen is om maar winsten op
te strijken. Hij krijgt ook zijn nadelige
saldi te incasseren als het hem tegen
loopt.
De aanval op de vrije ondernemer
kwam wederom uit de richting van
de P.v.d.A., waar de heer Woudenberg
de dag tevoren al enigszins onheil
spellend had aangekondigd, dat hij
„niet wist wat hij precies aan deze
minister had". Minister Witte had zich
in eerste instantie tactisch niet op het
principiële niemandsland begeven,
maar bij de replieken werd hem we
derom duidelijk te verstaan gegeven,
dat men zijn principes wel een wilde
horen. Daaraan wilde de minister op
dat moment gaarne voldoen en dus
kwam er een duidelijke uitspraak,
dat hij er niet over dacht om achter
de Partij van de Arbeid te gaan staan
die zich zo scherp mogelijk had uit
gesproken voor overheidsbouw. Geen
arbeiderswoningen van particuliere
bouwers was daar het parool, dat
Strijen, laatste adres: Schenkeldijk 74; Ver-
rijp, Neeltje Trijntje, geb. 12.1.35 te Stijen,
laatste adres: Schenkeldijk 74.
ZEVENBERGEN: Stoop. Maria Anna,
geb. 4.3.21 te Zevenbergen, laatste adres:
Breda.
KLUNDERT: Aanvulling 3e verlieslijst,
dd. 6.2.53: Van Wensen, Cornelis Leendert,
geb. 28.6.49 te Klundert, laatste adres: Lan-
geweg 10; Van Wensen, Marijnus Pieter,
geb. 6.3.39 te Klundert, laatste adres: Lan-
geweg 10.
ST. PHILIPSLAND: Aanvulling 3e ver
lieslijst d.d. 6.2.53. Thans geborgen: Lig-
tendag—den Haan, Maatje, geb. 3.3.73 te
St. Annaland weduwe van Jan Ligtendag,
laatste adres: Zulddijk 100.
STRIJEN: Aanvulling 4e verlieslijst, d.d.
7.2 53. Thans geborgen: MonenDiphoorn,
Maria geb. 6.3.86 te Zuidwolde, echtgenote
van H. Monen; Van der Merwe, Huigje,
geb 18.7.14 te Strijen, laatste adres: Schen
keldijk 44; Van Soest—Versendaal, Pe-
tronella, geb: 4.6.11 te Rhoon, echtgenote
van H. van Soest, laatste adres: Buiten
dijk 62; Den Tuinder, Johanna Martina,
geb. 19.12.51 te Strijen .laatste adres.
Schenkeldijk 62.
ZUIDLAND: Aanvulling 4e verlieslijst,
d.d. 7.2.53. Thans geborgen: Van der Wel—
Zoeteman, Mara Geertruida, geb. 25.10.64
te Zuidland, laatste adres: Raadhuis
straat 129.
(Van onze Haagse redacteur)
Nederlandse Ingenieurs hebben ten behoeve van de Sy
rische regering een enorm plan ontworpen voor
drooglegging, bevloeiing, ontginning en verdere
landbouwkundige ontwikkeling van gronden, gelegen in de
Ghab-vallei en de daarbij aansluitende Acharneh-vlakte in
het Noordwestelijk deel van Syrië. Het gaat hier om een
project voor 72.500 ha., d.i. ongeveer anderhalf maal de
oppervlakte van de Noord-Oostpoldêr; met de uitvoering
van de plannen, die circa 120 millioen gulden kosten, zal
waarschijnlijk tien jaar gemoeid zijn.
De opdracht uit Syrië werd verkregen door het Neder
lands Adviesbureau voor ingenieurswerken in het Buiten
land „N.edeco" te Den Haag in samenwerking met de
Nederlandse Heidemaatschappij en het Ingenieursbureau
Dwars, Heerik en Verhey te Amersfoort; zjj was het resul
taat van een door de Syrische regering uitgeschreven inter
nationale competitie.
Volgens overeenkomst moet het voor-project in zjjn ge
heel begin April gereed zijn. Het eerste deel van de plannen
is enkele maanden geleden aan de Syrische regering over
handigd en met duidelijke waardering ontvangen. Het staat
verder aan de autoriteiten in Syrië zelf te beoordelen aan
wie men de uitvoering van het project wil gunnen; gehoopt
wordt uiteraard, dat ook hiervoor op de capaciteit van ons
land een beroep zal worden gedaan, doch of dit ook inder
daad zal geschieden moet worden afgewacht.
Meer nog dan de omvang van het
project in hectaren uitgedrukt is in
drukwekkend het complex van maat
regelen, dat de Nederlandse deskundigen
hebben voorgesteld ter verbetering van
de bodemgesteldheid en daarmee van
de gehele economie van Syrië. Zo is
bijvoorbeeld een geheel nieuwe rivier
van 60 km lengte geprojecteerd, waar
voor 15 millioen kubieke meter grond
moet worden verzet. Men meent, dat dit
onderdeel van de plannen met twee
over land aan te voeren baggermolens
met een capaciteit van 300 m3 per uur
in zes a zeven jaar zal kunnen worden
uitgevoerd. Voor een andere nieuwe ri-
rivier van 33 km lengte zal een derde
molen moeten worden ingezet
Het gaat hier om een betere water
afvoer te bewerkstelligen in het 30.000
ha grote moerasgebied van de Ei-
Ghab-vallei, waar thans de rivier
Orontes doorstroomt. Deze rivier zal
in de Nederlandse plannen vervangen
worden door twee andere en zelf
dienst blijven doen als bevloeiings-
kanaal. De Orontes, de enige rivier
van Syrië, die in zee uitmondt, is
thans nog kleiner dan de Linge; de
stroom is reeds lang een zorgenkind
voor het land: al in de Romeinse tijd
is aan verbetering gewerkt.
Alvorens men de huidige plannen
vorm kon geven heeft de K.L.M. over
een oppervlakte van 2200 vierkante ki
lometer luchtfotografische opnamen ge
maakt. Verder zijn het vorig jaar van
April tot September vijftien Nederland
se technici onder leiding van ir. J. P.
der Weduwen in Syrië werkzaam ge
weest om de nodige gegevens te ver
zamelen. Onder meer is toen een ge
schikte plaats gezocht voor het maken
van een reservoir met een inhoud van
140 millioen kubieke meter voor het
opzamelen van water voor bevloeiings-
doeleinden. Hiertoe zal een der dalen
van de Orontes 100 km stroomopwaarts
door een vijftig meter hoge dam worden
afgesloten. Men wil verder op een an
der punt, namelijk bij Acharnee water
van de rivier aftappen en door een 8 km
lange tunnel naar de vlakte brengen.
Wat het moerasgebied betreft omvat
ten de plannen allereerst het maaien
van de begroeiing, vervolgens droog
legging, o.a. door begreppeling en daar
na de eigenlijke ontginning, waarbij
vaak tot op 1 meter diepte geploegd zai
moeten worden.
Ir. P. M. v. d. Sluis van de Heidemij.
heeft speciaal de landbouwkundige as
pecten van het project onder zijn ver
antwoording. Er is in Syrië een nogal
lucratieve katoenverbouw, doch om de
bodem niet uit te putten zal een vrucht-
wisselingssysteem moeten worden toe
gepast, waarbij om de vier jaar katoen
verbouwd wordt en verder suikerbieten,
aardappelen en bonen. Daarnaast wor
den mogelijkheden gezien voor hennep,
rijst, aardnoten, groenten en fruit. Voorts
is veel aandacht geschonken aan het
verkavelingsprobleem.
Een aparte moeilijkheid leverde het
bemestingsadvies, omdat namelijk in
Syrië de mest van de schapen en geiten
gebruikt wordt als brandstof. Het plan
voorziet nu enerzijds in opvoering van
het houtbestand, waardoor men dus
tevens de beschikking krijgt over andere
brandstoffen en anderzijds het verbou
wen van vlinderbloemige gewassen ter
verbetering van de grond.
Wanneer men verder nog weet, dat er
visvijvers geprojecteerd zijn om de voe
ding wat eiwitten betreft op peil te
houden als de visvangst in het moeras
sengebied vervallen zal zijn en dat er
gerekend is met boerderijenbouw en
zelfs met de oprichting van een heel
dorp, krijgt men wel een indruk van de
uitgebreidheid van het verrichte onder
zoek. Het eerste deel van het advies,
dat de Syrische regering ontvangen
heeft, omvatte reeds 13 rapporten met
130 kaarten en tekeningen. Het werk
van het „Nedeco" wordt mogelijk ge
maakt door financiële bijdragen van een
groot aantal banken, aannemingsmaat
schappijen en industriële ondernemin
gen, die het van belang achten, dat
Nederlandse kennis en kunde in het
buitenland gepresenteerd worden.
kennelijk namens de fractie door de
heer Woudenberg was aangeheven.
Ik ben het vierkant met U oneens,
antwoordde de minister. Wat is er te
gen dat particulier kapitaal, als het er
om gaat zakelijk goed te bouwen? Zo
repliceerde hij en hjj gaf de volgende
principiële koers aan voor het bouw
beleid: de beste bouwer is degene die
voor zichzelf bouwt. Kan dat niet, dan
moet een ander voor hem bouwen. Op
de derde plaats komt de overheid eerst
in aanmerking. Ik houd mij geheel aan
het subsidiariteitsbeginsel. Maar U
trekt mü nu wel in principiële uitspra
ken, zo liet de minister er op volgen.
Daar gaat het echter niet om. Het gaat
om de volkshuisvesting. Dat kan door
de woningwet en het kan door de pre-
miebouw. Het gaat er hoogstens om in
welke mate men die zou moeten toe
passen. En wat dit laatste betreft kon
de minister nog mededelen dat, indien
er ergens spontaan voldoende premie
bouwactiviteit ontstaat, hij daaraan geen
beletselen in de weg zal leggen. Wel
zou hij zich streng houden aan de een
maal bepaalde contingenten voor de
toewijzingen van het bouwvolume in
het algemeen.
Hoe dat binnen het raam van die toe
wijzingen dan precies tussen beide fi
nancieringsmethodes verdeeld dient te
worden, liet hij geheel aan de plaatse
lijke autoriteiten en omstandigheden
over. Om te zorgen dat zich geen nieu
we bouwstoppen meer voordeden en
dat ook de algemene werkgelegenheid
niet in de knoop zou komen, wilde hij
echter niet de maandelijkse contingen
ten rekbaar gaan maken.
Men wist in ieder geval na afloop
van dit debat waar men aan toe is met
deze minister.
Aan het debat met de bewindsman
ging nog een duel tussen de heren
Kraayvanger en Woudenberg vooraf,
waarbij eerstgenoemde zijn socialistisch
medelid verweet, dat hij een novum in
de staatkunde had gevonden, n.l. het
rammelen met een fractie-portefeuille
tegen een pas optredend minister. De
laatste hield koppig vol, dat er particu
liere bouwers zijn, die met een deel van
de premiegelden gaan strijken, waar de
schatkist per jaar vier en vijftig mil
lioen voor moet neertellen.
De heer Kraayvanger vroeg zich af,
wat er toch in principe voor kwaad»
in kan steken, dat particulieren
daarbij dacht hij ook aan institutionele
beleggers, maatschappijen van onroe
rend goed en dergelijke voor eigen
rekening bouwen en ook exploiteren.
Er zijn ook behalve de arbeiders nog
vele andere groepen waarvoor huur
huizen gebouwd moeten worden. De
particulier moet zijn geld weer in on
roerend goed kunnen steken. Dan
voorkomt men tevens de moeilijkheid,
dat de voor huurhuizen onhandelbare
premiebouw het enige alternatief zou
zijn van woningwetbouw.
Van verschillende zijden werd de mi
nister ook de raad gegeven om een
tweede Paul Vlaanderen uit te sturen
om de ambtenaar op te sporen die de
indiscrete publicatie van het ontwerp-
huurverhoging op zijn geweten heeft.
Tweemaal heeft minister Witte bij dit
debat moeten horen dat zijn ambtena
ren hem door eigengereid optreden in
een moeilijk parket hadden gebracht.
Het eigenmachtig ambtelijk advies in
zake de uitleg van de fifty-fifty ver
houding bij de verdeling der contingen
ten was hem eerst door toedoen van de
Kamer ter kennis gebracht.
KALVERENMARKT UTRECHT, 11 Mrt.
Aanvoer 563 nuchtere kalveren, prijs f 39
40. slachtgew. f 0.951.05 per kg. Handel
redelijk.
KAASMARKT WOERDEN, 11 Maart.
Aanvoer 10 partijen, le soort f 2.222.25,
2e soort f 2.18—2.21, zware tot f 2.31.
Advertentie
kan oorzaak zijn van allerlei kwalent
iGeefUwkind al bij het kleinste kuchje :j
AAGTEDIJK p. 11 Recife n. N. York.
ABBEDIJK 11 te Rotterdam.
ALBIREO 12 te Rio de Janeiro.
ALBLASSERDIJK 11 van R'dam n. Hamb.
ALDABI 11 van Bahia n. Las Palmas.
ALDERAMIN p. 11 Kp. Palos n. Marseille.
ALMDIJK 11 van New York n. Golf van
ALMKERK p. 11 Stromboli n. Genua.
ALNATI 12 te Rotterdam.
ALPHACCA 11 van Santos n. B. Aires.
APPINGEDIJK 11 van Galvest. n. Tampa.
AMSTELVEEN 11 van Tarakan n. Bombay.
ANNENKERK 11 van Hongkong n. Kobe.
ARENDSDIJK 12 te Aden.
ARGOS 12 te Rotterdam.
BINTANG 12 te San Francisco.
BANTAM p. 12 Ceylon n. Colombo.
BANTAM 12 te Colombo.
BARENDRECHT 12 te Pladju.
BOSCHFONTEIN 11 te Tanga.
CALTEZ UTRECHT p. 11 Gibraltar n. Sid.
CERONIA 11 van Surabaja n. Pladju.
CALTEX PRENIS p. 11 Kreta n. R'dam.
CHAMA p. 11 Ras-al-Hadd n. Fao.
CISTULA 12 te Singapore.
CORILLA 11 van Ras Tanura n. Singap.
COTTICA 12 te Paramaribo.
DALERDIJK 12 te Cristobal.
DELFSHAVEN 12 te Monteviedo.
DRENTE 11 van Makassar n. Tj. Priok.
ELMINA 11 van Lome n. Takoradi.
EENDRACHT p. 12 Kp. St. Vincent naar
Alexandrië.
EOS 12 te Piraeus.
EOS p. 11 Kp. Matapan n. Piraeus.
GAASTERLAND 13 te Amsterdam.
GAROET 11 te Marseille.
GAROET 12 van Marseille n. R'dam.
GOOILAND p. 11 St. Pauls Rock n. Recife.
GROOTE KERK 11 Str. Messina n. Genua.
GROOTE BEER 13 te Rotterdam.
GORDIAS 11 Ouessant gepass.
GRAVELAND 12 te Rio de Janeiro.
HELENA 12 te Haitien.
HERMES 11 van Maracaibo n. Barranq.
HYDRA 11 van Carupano n. Pt. of Spain.
HYDRA 12 te Pt. of Spain.
HERCULES 12 te Messina.
IJSSEL p. 11 Kp. Roca n. A'dam.
KIELDRECHT 12 te Manilla.
LAAGKERK p. 11 Pt. Sudan n. Pt. Said.
LAERTES 11 van Pt. Swettenh. n. Penang.
LEKKERKERK 11 van Bombay n. Karachi.
LEMSTERKERK 11 te Kuwait.
LIMBURG 11 van Bombay n. Calcutta.
LUTTERKERK 12 te Bahrein.
LOMBOK 11 van Acapulco n. Balboa.
MAAS 12 te Rotterdam.
MAASLAND 12 te Pto. Alegro.
MAASKERK p. 11 Finisterre n. A'dam.
MANOERAN 12 te Surabaja.
MATARAM 11 te Genua.
MATARAM 11 van Marseille n. Genua
NOORDWIJK 11 van Baltimore n. Pto. la
Cruz.
OMALA 11 van Berre n. Bone.
ONDINA 11 te Stavanger.
ORANJESTAD 12 te Antwerpen.
PERNA 12 te Singapore.
POLYDORUS 12 te Semarang.
PR. WILL. Ill 11 van Valencia n. Cart.
RAKI p. 11 Cochin n. Calcutta.
RIDDERKERK p. 11 Ras Fartak n. Muse.
RONDO 10 te Marseille.
SAROENA 11 van Miri n. Pladju.
SLAMAT 12 te Belawan.
SLIEDRECHT 11 te Rotterdam.
SOESTDIJK 11 van Tj. Priok n. Cheribon.
STAD ALKMAAR p. 11 Wight n. Golf van
Mexico.
STAD DORDRECHT 11 van Huelva n. R'd.
STAD LEIDEN p. 11 Bermuda n. Engel.
STRAAT BANKA 12 te Tj. Priok.
TARAKAN 11 van Belawan n. Singapore.
TARIA 11 te Stockholm.
ZIJPENBERG p. 11 Gibraltar n. Kaarchi.
Mexico.
TAWALI 12 van Colombo n. Cochin.
TERNATE 12 te Belawan.
TOMINI 12 te Suez.
UTRECHT 11 te Bahrein.
WAAL p. 11 Kreta n. Beirouth.
WATERLAND 11 van Montev. n. Santo».
WATERMAN p. 11 Kp. de Gata n. R'd.
WILLEM RUYS 12 te Pt. Said.
WILLEMSTAD 12 te Pto. Limon.
WOENSDRECHT 11 te Boston.
De radiofabriek van Philips in Sao
Paulo de grootste van Brazilië
heeft aan 300 werknemers medegedeeld
dat de fabriek stilgelegd zal worden
omdat er geen onderdelen uit Nederland
komen. De fabriek heeft een capaciteit
van 125.000 radiotoestellen per jaar.
Volgens de functionarissen van de
fabriek is de situatie een gevolg van de
restricties der Braziliaanse regering ten
aanzien van de import van onderdelen.
Zij wezen er op, dat het werk door
gang zou kunnen vinden indien import
vergunningen verkregen en de onder
delen onmiddellijk per vliegtuig naar
Sao Paulo gebracht konden worden.
De minister van Oorlog en van Ma
rine zal Zaterdag 28 Maart te Venlo
op het Mgr. Nolensplein de parade en
het défilé afnemen van vrijwilligers der
Nationale Reserve, der Reserve Grens
bewaking. der Reserve Rijkspolitie, der
Reserve Gemeentepolitie en van het
corps Luchtwachtdienst, die dan ter ge
legenheid van een „provinciale dag",
georganiseerd door „Steun Wettig Ge
zag", naar Venlo zullen komen.