Oorlogsdagboek van Koning Albert
Pleidooi voor de handhaving
van nationale souvereiniteit
Moderne missieproblemen
J
SheiPi Siroop
omwil©
f SCHEEPVAART BERICHTEN
Kromdorp op stelten
Slilll:.
r
Het oorlogsdagboek
van koning Albert
J
I
en
Eerste monument voor in Indonesië
gesneuvelde militairen
25
ECHO VAN ROME'S WAARSCHUWINGEN
MAANDAG 23 MAART 1953
PAGINA 4
(Van onze Brusselse correspondent)
Op een avond in 1932 vertrouwde koning Albert van België
zijn vleugeladjudant, generaal R. van Overstraeien, twee
in blauw leer gebonden boekjes toe met de woorden: Later
zal de waarheid moeten gekend zijn. Ik schenk u deze nota's.
Ik weet dat u er een goed gebruik van zult maken." Het betrof
hier het eigenhandig geschreven Oorlogsdagboek van de vorst.
Generaal Van Overstraeien doceerde ie dien tijde de geschie
denis aan de Belgische Krijgsschool en tijdens talrijke gesprek
ker}, die hij mei de koning voerde, gaf deze telkens blijk van
een zeer levendige belangstelling voor alles wat verband hield
mei de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. Niet zonder
fierheid wees koning Albert er op, dat het Belgisch leger onder
zijn bevel gedurende vier en vijftig maanden een essentiële
rol in de oorlogvoering had vervuld zonder dat de opperbevel
hebber ooit lichtzinnig nutteloze bloedoffers had gevraagd.
Bij hei volbrengen van deze taak had de koning vaak verzei
moeien bieden aan de eisen van de Franse en Britse bond
genoten en aan die van zijn eigen Ministers, die vanuit hun
bureaux in Le Havre herhaald aandrongen op steeds nieuwe
offensieve operaties.
Historisch en politiek
belangrijk document
Generaal Van Overstraeien
heeft het opportuun geacht
de nota's van de koning te
publiceren. Het enigszins
fragmentair karakter er van
heeft hem er toegenoopt
ze in te kleden door toevoe
ging van eigen commentaar,
hierbij gebruik makend van
persoonlijke herinneringen,
van de aantekeningen van
generaal Gillain, stafchef van
het Belgische leger in 1918,
en van een bundel brieven
van graaf de Broqueville, die
gedurende het grootste deel
van de oorlog Minisierpresi
dent was.
Vragen aan de premier
HOESTBUIEN, VAST SLIJH
SLUM-OPLOSSEND
Woltentoonstelling in
Museum van den Arbeid
MARKTBERICHTEN
Koning Albert neemt een parade van zijn troepen af.
Over de opportuniteit van deze pu
blicatie zijn de meningen in België ver
deeld. Generaal Van Overstraeten is nl.,
zoals bekend, militair adviseur geweest
van koning Leopold III en de rol die hij
vóór en tijdens de tweede wereldoorlog
speelde werd door de tegenstanders van
de afgetreden koning zeer scherp ge-
critiseerd. Generaal Van Overstraeten
heeft destijds met nadruk betoogd, dat
koning Leopold zich in 1940 volkomen
in overeenstemming heeft gedragen met
d« principes die de houding van zijn
vader inspireerden en de huidige publi
catie van het Oorlogsdagboek moet als
het ware de proef op de som leveren.
Er schijnen echter nog andere motie
ven bij de uitgever te hebben voorge
zeten. In het dagboek is nl. veel sprake
van Albert's onverzettelijkheid op het
stuk van grondwet en souvereiniteit en
het ligt voor de hand dat deze onver
zettelijkheid een hoogst actuele politie
ke waaide krijgt in een tijdsgewricht
waarin heftige discussies worden ge
voerd over de wenselijkheid het verdrag
der Europese Defensiegemeenschap te
ratificeren. Van een zuiver historisch
standpunt uit hebben wij hier ongetwij
feld te doen met een hoogst waardevolle
publicatie, omdat zij de figuur van Al-
bert ontdoet van de mythologische au
reool waarmee zij voor velen nog om
geven is, omdat zij de koning der
prentjes voor vaderlandse geschiedenis
van zijn kunstmatig voetstuk haalt en
er een mens van vlees en bloed van
maakt, naar het woord van Lord Cur-
zon a King amongst the men and a man
amongst tiie Kings. Een nuchter man
in de eerste plaats die de oorlogskan
sen zakelijk afweegt in termen van
menselijk leed, en die bovendien oor
deelt, dat het belangrijker is de vrede te
winnen dan de oorlog. Een man die
zich de hoeder voelt van de belangen
van het Belgisch volk en die zich juist
daarom niet wil laten inschakelen inde
geallieerde oorlogsmachine als een on
dergeschikt raderwerk, dat men ge
bruikt zonder rekening te houden met
zijn speciale positie en structuur.
Reeds dadelijk bij de aanvang van
de oorlog rijzen dienaangaande moei
lijkheden met het Frans-Brits opper
commando. In November 1914 stelt
generaal Foch voor vier Belgische di
visies brigadegewijs in de Franse
strijdkrachten op te nemen. Door de
Belgische stafchef laat de koning ant
woorden „Het Belgisch leger moet
een blijven, meester over zijn opera
ties en over zijn organisatie. Aan de
bewegingen van zijn geallieerden zal
het zich aanpassen. De diensten die
het reeds bewezen heeft staan daar
voor borg". Een gelijkaardig voor
stel van maarschalk French wordt in
analoge bewoordingen afgewezen. Het
geallieerd oppercommando dringt
niet aan. In het domein van de grote
strategie duikt hetzelfde probleem
echter spoedig weer op onder een an
dere vorm. In 1915 worden plannen
voor een grootscheeps geallieerd of
fensief ontworpen met het hart van
België als marsrichting. De koning
betoogt dat dit offensief zal doodlo
pen op de sterke verdedigingslinie
Antwerpen, Brussel, Namen, Maas en
dat een groot deel van het Belgisch
grondgebied zonder het minste resul
taat aan de vernietiging zal worden
prijsgegeven. Hij stelt voor van Ver
dun in de richting Montmédy aan te
vallen en aldus de Duitse achter
waartse verbindingen af te snijden.
Foch is niet voor dat voorstel te win
nen, maar het door hem ontworpen
grote offensief loopt hopeloos dood.
De offensieven volgen elkaar op.
Honderdduizenden worden de dood
ingejaagd zonder enige kans op be
slissend succes. Koning Albert hoopt
dat men in beide kampen de noodzaak
van onderhandelingen zal inzien, In
October 1915 begint echter de Duitse
opmars in de Balkan. De bedreiging
tegen de verbindingswegen van het
Brits imperium tekent zich scherper
af. De koning noteert„Het Ger
maans en het Brits imperium komen
in botsing; het zal een eeuwenlange
strijd worden". Vlak hierop wordt het
„pact van Londen" door Britten en
Fransen ondertekend. De pactgenoten
nemen de verplichting op zich geen
afzonderlijke vrede te sluiten. Een
geheime bijlage bevat een heel pro
gram van territoriale annexaties ten
nadele van de Centrale Mogendhe
den. De koning tekent hierbij aan
„Landen zoals Frankrijk en België,
die tegen hun wens in het conflict
werden meegesleept, hebben alles te
verliezen wanneer zij gebonden wor
den aan een onverwoestbaar impe
rium zoals, het Britse. Op <te keper
beschouwd ontvangen zij de slagen
die niet voor hen bestemd zijn
België moet tegenover niemand horig
Koning Albert tijdens de wereldoorlog
van 1914'18.
zijn, noch tegenover Frankrijk noch
tegenover Engeland. Het land was
neutraal vóór de oorlog en de meer
derheid van de bevolking wenst zich
aan geen der buren te binden".
Albert neemt dezelfde houding aan
tegenover sommige van zijn ministers
die achter hun veilige schrijftafels
steeds maar bloedige offensieven ont
werpen en die vooral dromen van an
nexaties. De koning wijst er zijn mi
nisters op, dat de oorlog onbeslist blijft
en dat men er het best aan doet voorzich
tig te zijn. Het komt er niet alleen op aan
rekening te houden met het feit dat de
vijand bij eventuele vredesonderhande
lingen ook zijn woord zal meespreken,
maar het is tevens nodig afstand te ne
men ten opzichte van de geallieerden
die komen aandraven met voorstellen
tot het aangaan van „eeuwige" militai
re bondgenootschappen. ..Wij moeten
onze verdiensten in het licht stellen
De geallieerden hebben weinig voor ons
gedaan. Indien het waar is dat de Duit
sers hun beloften hebben gebroken, het
is ook waar dat de geallieerden de hun
ne niet zijn nagekomen. Vooral in
Frankrijk bestaat een neiging om onze
verdiensten te kleineren".
Over de Franse opvattingen inzake
oorlogvoering is Albert niet te spreken
Hij verwijt de Franse politici hun
jusqu'au bout-Isme en hun artificiële
geestdrift voor de grote principes in
naam waarvan de strijd heet te worden
gevoerd. „De Franse politiek wordt
door demagogie beheerst, schrijft hij bij
de aanvang van 1916. Zij wordt gedra
gen door de meest luidruchtige elemen
ten: radicalen, socialisten, reyolution-
nairen. Nadat dezen in vredestijd het le
ger slagen hebben toegebracht, waarvan
het nog steeds niet is bekomen, berei
den zij zich thans voor om hun land
ten onder te brengen in naam van de
beschaving, door de strijd voort te zet
ten onder voorwaarden die Frankrijk
alleen maar totaal kunnen uitputten".
De koning deelt deze opvattingen mee
aan generaal Castelneau, maar hij ver
neemt dat de uitputting Frankrijk wel-
Les carnets de guerre d'Albert I,
Roi des Beiges. vEd. Charles Dessart,
Brussel-Parijs).
licht zal redden van de ontbinding
waardoor het land vóór de oorlog meer
en meer was bedreigd. Dezelfde scherp
zinnige Castelneau, die later naar Sint
Petersburg werd gestuurd, seinde acht
dagen vóór het uitbreken van de revo
lutie in 1917, dat de tsaar nog nooit zo
vast op zijn troon had gezeten.
In de loop van 1916, na een conflict
met enkele van zijn ministers, schrijft
de koning aan premier de Broqueville
dan,;Ik ben ten zeerste verheugd te
vernemen, dat de regering gekant is
tegen elke alliantiepolitiek en dat zij el
ke verbintenis van de hand wijst die
ons na de oorlog aan de Grote Mogend
heden zou kunnen vastleggen ten nade
le van onze nationale souvereiniteit
Laat ons nooit uit het oog verliezen dat
elke verbintenis ten overstaan van een
grote mogendheid, vooral tegenover
Engeland of Frankrijk, fataal moet uit
lopen op een inmenging van deze mo
gendheid in onze politieke, militaire of
economische aangelegenheden.
Wie zelfs maar van verre de polemie
ken in verband met de Belgische ko
ningskwestie gevolgd heeft zal zeker
geen moeite hebben om in te zien, dat in
vele opzichten een frappante analogie
bestaat tussen de houding van Alben
tijdens de Eerste Wereldoorlog en de
houding van Leopold tijdens de Tweede.
Koning Albert was een hartstochtelijk
alpinist, zó, dat de bergbeklimmingssport
hem zelfs het leven kostte.
Men denke b.v. aan de zuiver menselijke
overwegingen, die bij de capitulatie van
1940 een rol hebben gespeeld. Men denke
aan het pijnlijk conflict tussen de koning
en de ministers toen het er om ging ai
of niet het land te verlaten. Of aan het
z.g. politiek testament van Leopold waar
in met zoveel nadruk afstand wordt ge
nomen van sommige bevrijdende mo
gendheden en waarin met zoveel woor
den België's zelfstandigheidswil wordt
naar voren gebracht.
Anderzijds kan het de objectieve waar
nemer niet ontgaan hoe sterk het kli
maat van de Eerste en van de Tweede
Wereloorlog van elkaar verschilde en
hoeveel meer gewicht de grote mogend
heden tijdens deze laatste in de schaal
wierpen. Alle kleinere mogendheden
werden in mindere of meerdere mate ge-
satellitiseerd en deze satellitisering
strekte zich zowel tot het militaire als
tot het politieke en economische terrein
uit. De nationale souvereiniteit werd als
het ware uitgehold en dit uithollings
proces is ook na de oorlog voortgegaan,
omdat de wereld bijna dadelijk in twee
vijandelijke coalities is uiteengevallen,
waarvan de militaire en economische
integratie een aantal problemen stelt in
een volkomen nieuwe dimensie.
Door de publicatie van het Oorlogs
dagboek van koning Albert heeft gene
raal Van Overstraeten, minder wellicht
de wonde die de koningskwestie naliet
weer willen openrijten dan willen waar
schuwen tegen „een politiek van abdi
catie" inzake het Europese Defensiever
drag. De Brusselse „Llbre Belgique"
heeft het in elk geval zo begrepen. Dit
blad schreef dat de datum van verschij
ncn van een boek zelden beter ge
kozen werd dan in onderhavig
geval. „Onze politici, aldus de
^Libre", zijn maar al te zeer ge
neigd grote brokken van de natio
nale souvereiniteit en onafhanke
lijkheid prjjs te geven. Wellicht
zullen de dagboekaantekeningen
van koning Albert hen tot naden
ken stemmen. Vooraleer toegevin
gen te doen, die de toekomst van
het land in gevaar brengen, zou
den zij er goed aan doen zich de
vraag te stellen: Hoe zou koning
Albert in onze plaats hebben ge
handeld?"
De publicatie van het dagboek
vormde voor het christelijk demo
cratische blad „Het Volk" de aan
leiding tot het stellen van een heel
andere vraag, n.l. die hoe het mo
gelijk was, dat een Belgisch gene
raal zich het recht kon toeëigenen,
de persoonlijke aantekeningen uit
te geven van de koning van zijn
land, nog geen twintig jaar na
diens dood, zonder hiervoor de
toestemming te hebben verkregen
van degenen die verantwoordelijk
zijn voor 's lands bestuur, omdat
z(j daartoe van de Natie het grond
wettelijk mandaat hebben ont
vangen.
(Van onze Brusselse correspondent)
Naar aanleiding van de recente publi
catie van het oorlogsdagboek van
koning Albert, heeft de liberale afge
vaardigde Rey schriftelijk vier vragen
tot de eerste minister gericht. Op de
eerste vraag, of de regering over de
opportuniteit van deze publicatie was
geraadpleegd, antwoordde premier Van
Houtte ontkennend. Hij wou ook weten
of door generaal Van Overstraeten om
de toestemming van het ministerie van
Defensie was verzocht. Uit het antwoord
bleek dat deze toestemming niet vereist
was, omdat de auteur, als generaal met
pensioen, die meer afhangt van dat
departement. Verder kon de premier
geen uitsluitsel verstrekken over de
vraag of de genubliceerde koninklijke
nota's volledig zijn dan wel of het hier
een willekeurige bloemlezing betreft.
Op de laatste vraag of de regering niet
van oordeel is dat het dagboek de Bel
gische staat resp. de Koninklijke Familie
toebehoort en of het niet gepast zou zijn
maatregelen te treffen om het aan zijn
wettige eigenaar terug te bezorgen,
luidde het antwoord: niets laat toe de
eigendomsrechten van de uitgever te
betwisten.
DINSDAG
HILVERSUM I, 402 m. AVRO: 7.00
nieuws. 7.10 gram. VPRO: 7.50 prot. pr.
AVRO: 8.00 nieuws, 8.15 gram.. 8.45 or
gel, 9.00 prot. pr., 9.15 geestelijke liede
ren, 9.25 huisvrouw, 9.35 gram.. 10.50
kleuters, 11.00 zieken, 11.30 sopraan en
piano, 12.00 Musette-orkest, 12.33 platte
land, 12.40 Hammondorgel, 13.00 nieuws.
13.15 gram., 13.20 Metropole-orkest, 14.00
zeg eens, Amerika, 14.30 gram., 14.40
schoolradio, 15.00 gram., 15.15 vrouw,
15.45 gram., 16.30 jeugd, 17.30 lichte mu
ziek. 17.50 vraaggesprek over luchtacro-
batiek In formatie, 18.00 nieuws. 18.15
piano, 18.30 RVU. 19.00 Paris vous parle.
19.05 fanfare-orkest, 19.25 gram., 19.30
piano, 20.00 Beurzen open! Dijken dicht!.
20.05 nieuws, 20.10 gev. progr., 21.20
lichte muz„ 21.45 gram.. 21.55 Tiroler
muz„ 22.35 buitenl. overz., 22.50 gram
23.00 nieuws. 23.15 New York calling.
23.20 gram.
HILVERSUM II. 298 m. KRO: 7.00
nieuws, 7.10 gram., 7.15 gymn., 7.30
gram., 7.45 Morgengebed, 8.00 nieuws,
8.15 symphonette-orkest en solisten, 8.55
gram., 9.00 huisvrouw, 9.35 gram., 9.45
Lichtbaken. 10.00 kleuters, 10.15 gram.,
11P0 vrouw, 11.30 schoolradio, 12.00 An
gelus, 12.03 gram.. 12.55 zonnewijzer.
13.00 nieuws, 13.20 act., 13.25 amusem.-
muz„ 14.00 gram.. 14.25 piano, 15.00
schoolradio, 15.30 Ben je zestig. 16.00
zieken, 16.30 Ziekenlof. 17.00 jeugd. 17.15
felicitaties jeugd. 17.45 regeringsuitz.,
18.00 gev. muz„ 18.15 gram.. 18.20 sport. VARA: 20.15 Actualiteit. Weeroverzicht,
18.30 jeugd. 18.62 act.. 19.00 nieuws, 19.10 Dokters televisie. Geacteerde improvisa-
gram., 19.15 Boek der Boeken, 19.30 ties.
gram., 20.05 de gewone man. 20.30 Lij
densmeditatie, 21.30 gram., 21.40 Radio
Philh. Orkest en solist, gram., 22.45
Avondgebed, 23.00 nieuws, 23.15 cemba
logezelschap en solisten.
ENGELAND, BBC. Home Service, 330
m.: 17.00 orkest. 23.30 piano.
BBC, light progr., 1500 en 247 m.:
12.15 lichte muz., 13.45 Schots orkest,
16.00 lichte muz.. 16.45 accordeonork.,
17.30 concert, 18.00 arbeidersorkest, 22.00
BBC-koor en -orkest, 23.20 lichte muz.,
0.20 salonorkest.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK.
309 m.: 12.00 omroeporkest, 13.25 om
roeporkest, 14.15 Philharm. orkest, 15.00
lichte muz., 16.10 kamermuz., 17.45 amu-
sem.muz„ 20.00 lichte muz., 22.10 jazz-
muz„ 0.30 strijkkwartet.
FRANKRIJK, nationaal programma,
347 m.: 12.30 orkest, 20.00 kamerorkest.
BRUSSEL, 324 m.: 12.00 omroeporkest,
20.00 omroeporkest.
484 m.: 12.05 omroeporkest, 14.30 elec-
trisch orgelspel, 16.00 lichte muz., 22.10
gevar. muziek.
ENGELAND, BBC. European Service.
Uitzending voor Nederland. 224. 49 en
42 m.22.00 Nieuws. Vraaggesprek met
onze luisteraars. Boeken en schrijvers.
WIJ KIJKEN NAAR TELEVISIE.
n zijn missie-Encycliek „Evangelii
praecones" wijst Z H. Paus Pius XII
met grote nadruk op de vorming
van een leidende klasse in de missie
landen. Hij doelt hier meer speciaal op
de onafwendbare noodzaak, een lekcn-
élite te vormen in katholieke geest.
De opgroeiende inheemse kerken
zullen eenmaal hun eigen lot in handen
moeten nemen, sommige binnen zeer
afzienbare tijd. Dit veronderstelt de
aanwezigheid niet alleen van waardige
«n bekwame inheemse priesters, maar
ook van leiding-gevende leken. Deze
laatsten vooral zullen de katholieke be
ginselen moeten uitdragen op het ter
rein van het profane, op sociaal gebied,
in de politiek, in de handel, in alle ver
takkingen van het maatschappelijk
leven. Zij zijn geroepen, het substraat
te vormen van de jonge kerkgemeen
schappen.
Zelfs in de minst ontwikkelde
gebieden beginnen de zogenaamde
„ge-evolueerden" reeds hun stem te
verheffen. De grote kwestie is: wie
zal deze wordende élite opvangen en
vormen? Wie zal de nieuwe stromin
gen in goede banen leiden? Deze min
of meer ontwikkelde leken worden
reeds op zeer actieve-wijze commu
nistisch of humanistisch beïnvloed:
zal de Katholieke Kerk ten achter
blijven? Zal zij de tekenen des tijds
niet verstaan?
De opperste leiding der kerk verstaat
ze. Zelfs een oppervlakkige lezer van
de nieuwste missie-encycliek kan dit
constateren. Niet alleen de missionaris
sen zullen volgzaam moeten zijn. maar
de werkers van het „thuisfront" zullen
evenzeer hun medewerking moeten
verlenen.
In de aanstaande Paasvacantie, van
li tot 16 April, gaat men in de Univer
siteitsstad Nijmegen een zogenaamde
missiologische „Week" houden, over het
thema: HET ÉLITE-VRAAGSTUK EN
DE MISSIE. (Programma's verkrijg
baar: Heemraadssingel 109, Rotterdam).
De leiding van dit twee-jaarlijks con
gres is sinas enige maanden samenge
steld uit drie vertegenwoordigers van
bet universitair missiologisch Instituut
en drie vertegenwoordigers van de
„Verenigde Missionarissen".
Leiders en sprekers van de „Week",
missionarissen en missiologen, beogen
niets anders dan een echo te zijn van
Rome's waarschuwingen. En het bij
zondere ir deze missiologische Week
zal zijn, dat ook de aandacht en de
actieve interesse gevraagd wordt van de
priesters in de zielzorg, van de semina
risten, van de ontwikkelde leken in
Nederland en België. Welke rol zullen
de priesters hier te vervullen hebben
met het oog op de élitevorming in de
missielanden? Welke rol kunnen de
Europese leken spelen in de missielan
den zelf?
Vraagstukken komen aan de orde
over inheemse geestelijkheid en élite
vorming: over inheems klo'osterleven;
over de catechisten-opleiding; over de
leken-élite in en buiten schoolverband;
over Unesco en Missie; over de stude
renden van overzee in Europa en Ame
rika.
De aandacht van de referenten en de
co-referenten, van degenen die deelne
men aan de discussies, zal uitgaan naar
Afrika, India, het Verre Oosten....
Door een congres als dat van de aan
staande Paasvacantie valt weer eens het
volle accent op het belang van de we
reld-missie. Acties worden gestimuleerd,
nieuwe problemen worden opgeworpen
en door de Pers onder het publiek ge
bracht. Hiervan kan een machtige In
vloed uitgaan, zowel tot stimulering
van de missie-actie in onze landen,
als tot oriëntering van de werkzaam
heden in de missie zelf.
Om deze reden worden dergelijke
congressen door de Paus uitdrukkelijk
en met lof vermeld, waar Hij in de
laatste missie-Encycliek de factoren op
somt, die in de laatste vijf en twintig
jaren de wereld-missionnering tot een in
de geschiedenis ongekende bloei heb
ben gebracht.
Kasteel-Gemert.
Drs. Ed. LOFFELD C.S.Sp.
Herdrukken Ten gerieve van
enige herdrukken: „Een hof
dame uit de achttiende eeuw", van Marie
van Zeggelen (Uitgave Meulenhoff, Am
sterdam), welke de levensroman is van
Anne Marie Boreel, hofdame van prin
ses Wilhelmina, dg echtgenote van Prins
Willem V Het is de vijfde druk. Ook de
schrijver Jan Mens zit goed in zijn her
drukken. Zijn boek „Koen", dat hij de
roman van een jongen noemt, beleefde
bij de uitgeversmij. Kosmos in Amster
dam en Antwerpen, eveneens de vijfde
druk. „Grillig geld", de roman van Har
Scheepens, beleefde zijn derde druk bij
Nijgh en Van Ditmar te 's-Gravenhage
C.
DE TRAP Ds. G. v. Veldhuizen en
Willem van lependaal. Een dominee raakt,
onder aan de trap staande, in gesprek
met een beeldjesmaker, die hoog maar niet
droog woont. Gaandeweg komen de twee
antipoden (predikant en vrijdenker), in
wie men de beide auteurs kan herkennen,
letterlijk en figuurlijk naar elkaar toe
De aardige opzet wordt niet overtuigend
uitgewerkt, zodat men zijn aandacht
hoofdzakelijk concentreert op het debat
als zodanig Dit dreigt echter nogal eens
langdradig te worden, terwijl bepaalde
specifieke katholieke aangelegenheden
naar onze smaak' in de dominee begrij
pelijkerwijze geen ideale verdediger of
commentator vinden.
Fr. Br
Advertentie
ALBLASSERDIJK 22 te Antwerpen.
ALPHEKAT 22 te Bremen.
AALSDIJK p. 23 Wight n. Antwerpen.
AALSUM 22 te Antwerpen.
ADINDA 22 te Singapore.
ALBIREO 22 te Paranagua.
ALBLASSERDIJK 22 te Antwerpen.
ALDEGONDA 22 te Pladju.
ALIOTH 23 te Monteviedo.
ALMKERK 23 nm. te Antwerpen.
AMOR 22 van Malta n. Piraeus.
AMSTELKROON 22 van Suez n. Djeda
AMSTELLAND 23 te Amsterdam.
AMSTELVAART 23 nam. te Balikpapan.
ARGOS 22 te Tunis.
ARNEDIJK 21 te Baltimore.
ATLAS p. 23 Kaap St. Vincent n. Vigo.
ALDABI p. 23 Finisterre n. Antwerpen.
ALGENIB 21 van Las Palmas n. Rio Jan
ALKAID 23 te San Francisco do Sul.
ALPHACCA 23 te Paranagua.
ARENDSKERK 23 te Marseille.
AVERDIJK p. 22 Bahama's n. Le Havre.
BAARN 22 te Bremen.
BANTAM 23 van Djeddah n. Rott.
BARENDRECHT 22 te Singapore.
BONAIRE p 23 Ouessant n. Barbados
BLOEMFONTEIN 22 te Amsterdam.
BOSKOOP 22 van Barbados n. Trinidad
BREDA 22 van Valparaiso n. Callao.
CHAMA p. 23 nam. Ceylon n. Pladju.
CLAVELLA 21 van Curacao n. Havana.
CONGOSTROOM 23 te Amsterdam.
COTTICA 22 van Paramaribo n. A'dam.
CERAM 23 te Djeddah.
CALTEX PERNIS 22 te Rotterdam.
CALTEX NEDERLAND p. 22 Kp. Vilano n.
Rotterdam.
DELFT 22 van Barahona n. Curasao.
DRACO 21 te Tel Aviv.
DUIVENDIJK p. 23 Sombrero n. Antu
DONGEDIJK 21 te Vancouver.
EENDRACHT 22 nm. te Alexandrië.
EEMDIJK 23 te Rotterdam.
ELMINA p. 22 Teneriffe n. Havre.
EOS 23 te Istanbul.
ERINNA 23 nm. te Kobe.
ESSO DEN HAAG p. 22 Azoren n. Aruba.
FAIRSEA 22 nm. te Sydney.
FARMSUM 22 van Curacao n. North Pacific.
GROOTEKERK p. 23 Kaap St. Vincent naar
Antwerpen.
GORDIAS 22 te Gdynia.
GADILA p. 22 Sabang 24 te Singap.
GRAVELAND p. 23 St. Paulsrots n. Amst.
HECUBA 23 van Cristobal n. Curacao.
HEELSUM 22 van La Fallice n. N. Orl.
HERCULES 22 te Izmir.
HERSILIA 23 van Balboa n. Buenaventura
HOOGKERK 23 te Hongkong.
HECTOR 22 te Rotterdam.
HERMES 23 te Baltimore.
ILIAS 22 te Algiers.
JOH, v. OLDENB. p. 23 Kreta n. Amst.
KEDOE 22 te Rotterdam.
KOTA GEDE p. 22 Rasalhad n. Damman.
KERTOSONO p. 23 Minicoy n. Dlibouti.
LANGKOEAS 23 nrn. te Singapore.
LAERTES p. 21 Minikoy n. Aden.
LARENBERG 23 te Bremen.
LAURENSKERK 22 van Genua n. Pt. Said.
LAWAK 23 te Colombo.
LEERSUM 21 te Brownsville.
LEKHAVEN 23 nm. te Pt. Said.
LEOPOLDSKERK p. 22 Bizerta n. Barcelona.
LEUVEKERK p. 23 Maaklla n. Karachi.
LOOSDRECHT 23 te Colombo.
LUCITA 22 te Southampton.
LUNA 22 te Bermen.
LUTTERKERK 23 v. Massaka n. Rott.
MACOMA 22 te Bahrein.
MERWEDE 22 te Bremen.
MIRZA 23 van Pt. Said n. Gibr.
MITRA 22 te Taranto.
MENTOR p. 22 Wight n. Algiers.
MARKELO 23 te Ayamonte.
NERO 23 teMalaga.
NESTOR 23 te Paramaribo.
NIEUW AMSTERDAM 21 te N. Y.
NIGERSTROOM 23 te Pt. Harcourt.
NOTOS 23 te Amsterdam.
NOORDAM 21 van New York n. R'dam.
OMALA 21 te Napels.
ORESTES p. 23 Kp. Hatteras n. Pt. au Pr.
OVULA 22 te Rastanura.
POLYDORUS 23 nm. te Belawan.
PR. WILLEM III 23 te Oslo.
PR. WILLEM V 23 te Antwerpen.
RADJA p. 23 Kreta n. Frederikstad.
RIDDERKERK 22 te Bahrein.
RIOUW 22 te Charleston.
ROEPAT p. 23 Malta n. Beirouth.
ROTULA 22 te Curacao.
RIJNLAND 23 te Amsterdam.
RIJNDAM 23 te New York.
RIJNKERK 22 te Bremen.
SALLAND p. 22 Recife n. Rio Grand"
SOESTDIJK 22 te Sungeigerong.
SLIEDRECHT 22 te Londen.
STAD A'DAM 21 te Middlesboro.
STENTOR 22 te Amsterdam.
STAD MAASTRICHT 22 te Huelva.
STAD DORDRECHT p. 22 Wight n. Palermo.
STRAAT BANKA 22 te Isabella.
SCHERPENDRECHT p. 22 Kp. Frio n. Recife
TALISSE 23 te Tj. Priok.
TABIAN p. 23 Ouessant n. Marseille.
TARA 22 te Vittoria.
TITUS 22 te Bremen.
TEGELBERG 22 van Singapore n. Miri.
TERN ATE 23 te Tj. Priok.
TOMINI p. 23 Guardafui n. Londen.
VEENDAM p. 23 Scülys 24 te South.
WAAL 23 te Izmir.
WATERLAND 23 te Ilheos.
WESTERDAM p. 22 Startpoint n. N. York
WILLEM RUYS 23 te Singapore.
WILLEMSTAD 23 te Pt. of Spain.
WINTERSWIJK 21 te Santiago de Cuba.
IJSSEL 22 van Hamburg n. Amsterdam.
ZEELAND KRL. 21 te Charleston.
ZUIDERKRUIS p 23 Kp. Palmas n. Amst.
ZIJPENBERG p. 23 Brothers n. Karachi.
De Woltentoonstelling, die tot 14 April
a s. in het Museum van den Arbeid te
Amsterdam wordt gehouden, trekt vele
bezoekers. Dit is niet in de laatste plaats
te danken aan de instructieve films die
er worden getoond. Bij de rondleidin
gen worden vele vragen, die op de wol-
fabricage betrekking hebben, beant
woord. Deze rondleidingen kunnen
steeds voor groepen worden aange
vraagd. Het Museum van den Arbeid
is dagelijks geopend van 10 tot 16 uur
Zondags van 13 tot 16 uur.
(Van onze correspondent)
Als eerste in Nederland zal Zaterdag 11
April te Belfeld in Noord-Limburg een oor
logsmonument worden onthuld voor de in
Indonesië gesneuvelde militairen. In op
dracht van de Belfeldse Oud-Indiëvaarders
werd dit monument vervaardigd door de
jonge Tegelse beeldhouwer Hub. Hcndrikx
Het geheel heeft een hoogte van ca. vier
meter In het voetstuk is de tekst „Zij stier
ven voor orde en vrede" uitgebeiteld en in
het daarop geplaatste kapiteel het insigne
van Orde en Vrede. De overige drie zijden
van het kapiteel tonen de wapens van Bel
feld, Limburg en Nederland.
Het beeld zelf heeft een hoogte van 1.60
en is het eerste zelfstandige werkstuk van
Hub. Hendrikx, die zijn opleiding kreeg van
de bekende Nijmeegse beeldhouwer Meer-
tens. Het monument stelt een soldaat Voor,
die zijn gesneuvelde wapenbroeder in zijn
armen draagt. Als standplaats voor dit eer
ste oorlogsmonument voor in Indonesië ge
sneuvelde militairen is het plantsoen nabij
de kerk aangewezen.
's Middags half vier wordt het monument
te Belfeld plechtig onthuld door mevr. van
Rijckevorsel. Bij deze plechtigheid zullen
aanwezig zijn, de voorzitter der Oud-Indië
vaarders, de heer K. Witteveen, burgemees
ter van Rijckevorsel en de Regimentscom
mandant van de Limburgse Jagers, Overste
Lamberti. Verder tal van verenigingen en
de kapel van de Limburgse Jagers. Na de
onthullingsplechtigheid zal aan dertien Bel
feldse militairen de onderscheiding van Or
de en Vrede worden uitgereikt.
GRAANMARKT AMSTERDAM, 21 Ml*.
Granen. Het Bedrijfsschap stelde een aan
vullende verdeling van 16.000 ton buiten
landse voedergranen ter beschikking van
de handel, bestaande uit 4000 ton maal-
mais, 4000 ton maalgerst, 4000 ton haver
en 4000 ton Milocorn. Hiervoor bestond
goede kooplust, zodat meerdere transac*
ties konden worden afgesloten. Vrije bui
tenlandse granen trokken weinig belang
stelling en werden over het algemeen la
ger geoffreerd. In Johannesbrood ging zo
nu en dan iets om, doch paardebonen en
N Afrikaanse erwten lagen practisch ver
laten in de markt. Inlandse granen hadden
een onregelmatig gestemde markt. Alhoe
wel Groningen j.l. Dinsdag hogere noterin
gen gaf, waren haver en rogge iets gemak
kelijker te koop. Voor goede partijen zo-
mergerst bestond enige belangstelling, ter
wijl wintergerst weinig kooplust trok, daar
importgerst goedkoper in de markt was-
Gepunte haver 54-55 kg. werd per Apru
levering gelaten voor f 26.70 Rogge door
snee-kwaliteit was te kóóp bij f 28.50 en
met 17 pet. vochtgarantie voor f 29.25. Zo-
mergerst werd al naar monster gelaten
voor f 31— a f 33 terwijl wintergerst
f 30.— noteerde.
Fijne zaden. Karwijzaad aanvankelijk
vast gestemd, doch cfaarna brokkelden de
prijzen iets at, zodat de slotnoteringen ca.
f 2.onder die van vorige week kwamen.
Er ging het een en ander om. Blauw maan
zaad noteerde ca. f 2.50 lager, doordat er
practisch geen kooplust bestond Geel mos
terdzaad onveranderd in prijs, met zeer
weinig zaken. Kanariezaad iets hoger ge
noteerd. met hier en daar kleine afdoe
ningen.
Peulvruchten. Groene erwten iets hoger
genoteerd, met enkele kleine zaken. Brui
ne bonen onveranderd in prijs, zonder
handel van betekenis. Capucijners prac"
tisch zonder kooplust en ca. f 2.— lager
genoteerd.
Veiling Poeldijk, 20 Maart 1953
Spinazie 0.440 66, andijvie 0.160.57,
dunsel 1.20. stoof sla 1.151.55. witlof
0.35—0.45, rabarber 0.41, spruiten 0.32,
prei A 0.36—0.41, idem A2 0,32—0.37, ld.
B 2 0.250.35, alles per kg. Sla B 0.22
tot 0,24, idem C 0.20, id. C2 0.10 tot 0,20,
id. C afw. 0,11 tot 0.13, tomaten 0,43,
aardbeien 0,38, alles per stuk. Selderij
2,50 tot 6,00, peterselie 9,5012,00, radijs
15,00—25.00, raapstelen 6.30 tot 8,00, al
les per 100 bos. Tuinkers 0.37 per doos
je; aardbeien 0,64 per potplant.
GROENTEN- EN FRUITMARKTEN VAN
13—20 MAART Dank zij het zachte weer
van de laatste dagen begint de aanvoer van
voorjaarsprpdueten op de veilingen geleide
lijk toe te nemen. De aanvoeren van de
vvinterproducten geven wat de omvangrijk
heid en de export betreft nog steeds de
toon aan
De noteringen voor de koolsoorten lagen
voor de rode kool tot f 12.50, witte kool tot
f 8.50, gele Savoye kool tot f 14.— en de
groene Savoye kool van f 29.5036.— alles
per 100 kg. De handel in de sluitkoolsoorten
verliep in deze verslag week traag.
Breekpeen deed f 12—15, ronde kroten 9—
0.70 de 100 kg., waspeen 0.140.36 per kg-
De aanvoer van spruiten wordt minder,
de prijzen bleven practisch op hetzelfde
peil, de ongeschoonde trachten 0.520 62 P-
kg. op. geschoonde 0.70—1.06 per kg. Witlof
C.450.61 per kg., prei en knolselderij Drach
ten resp. 0.400.60 per kg. en 0.200 46 pef
stuk op.
De voor export geschikte sla bracht tot
f 0.26 per krop op, veldsla voor België liep
van f 1.35—2.20 per kg., terwijl voor stoofsla
van f 1.15—1 75 per kg werd besteed.
Kaskomkommers noteerden per stuk tot
f 1.17 voor de eerste kwaliteit, spinazie en
rabarber resp. 0.56—0 83 en 0.96 p. kg., ra
dijs en raapstelen resp. 0.280.32 en 0.06--*
u.16 per bos, glasandijvie bracht gemiddeld
l 0.620.90 per kg op en boerenkool f 0.10-*
0.20. Op de fruitveilingen trokken de prijzen
iets aan. Vooral de soorten Goudreinette.
Jonathan en Present van Engeland werden
voor export gevraagd.
VOORJAARSPRIMEURS OP VENLOS#
VEILING. Vrijdag zijn op ó'e Venlose vei*
ling de eerste partijtjes voorjaarssla aange*
voerd. Zij gingen voor 30 cent per krop van
de hand. De eerste radijs bracht 16 cent pe*
bos,ie op.
25. De notans liep haastig het dorp in, tot ver
bazing van de freule gevolgd door een jongen in
verkennersuniform. Met enige schaamte volgde zij
hun spoor, met enige verbittering ook tegen de sa
menleving, die haar wel dagelijks belasting liet be
talen en er toch niet in slaagde haar gemoedsrust
te verzekeren. Koster Snuiter was inmiddels, diep
nadenkend, driemaal het dorp rond gelopen, alvorens
hij bij collectant Brazels aanbelde. „Ik breng de
fles wijwater", zei hij tegen de vrouw van Brazels,
die open deed. „Waarom wijwater?" vroeg de vrouw.
„Hebt u dat dan vanmorgen niet besteld?" zei
de koster verbaasd. „Nee", zei de vrouw. „Kaar
sen dan?" vroeg de koster. „Die sla ik zelf in"
zei de vrouw. „Dat is niet half zo duur." Uw
man misschien?" vroeg de koster. „Die?" zei de
vrouw. „Die zou zelfs vergeten te biechten, als ik
er niet was." „Toch hangt Uw naam in mijn
hoofd", zei de koster. Toen riep de vrouw haar man
er bij. „Wijwater?" zei die. „Nee. En kaarsen? Ik
collecteer toch al." „Dan ben je zeker in de war"
zei de koster" „Als er ook een hele mis onder
je neus vandaan gestolen wordt", zei Brazels.
„Nee, nee", weerde de koster af. „Dat is mijn ter
rein niet", en hij maakte dat hij weg kwam.
Nog geen drie stappen van het huis van ®raz?„
vandaan liep de koster bijna tegen de notans °e'
maar die had zulk een haast, dat hij de koster n
zag. Hij liep recht op het huis van collectant o
zeis af en ging naar binnen. De koster aarzelde ei>
maar hij bleef toen tocheven verder, achter
boom verscholen, staan wachten. Hij schrok
hij vlak bij een uil hoorde oehoe-en. die ogenr,
kelijk van vier, vijf kanten in allerlei merkwa
dige toonaarden antwoord kreeg.
«ie
