Nederlanders wensen Indonesië zo
spoedig mogelijk te verlaten
Missie en wetenschap in Japan
Het spoor van het zwaarcL
I
I
MAJOOR KRIJGT TWEE
MAANDEN DETENTIE
WAGENINGEN ontvangt de
capitulatie- documenten
Russisch Gibraltar in Adriatische
Sas en o, sterk bewapende eiland-vesting
D
Zee
Klok voor nationaal monument
gegoten
>5Slechter dan hier kan het in het moeder
land moeilijk zijn
Leven over gehele
linie zéér duur
Bevel van schildwacht niet opgevolgd
Ned. opdracht aan
Joep Nicolas?
Reeds 105 millioen
in Rampenfonds
58ste dodenlijst
voor
Mg
DONDERDAG 16 APRIL 1953
PAGINA 5
Drs. Gerard Groot S.V.D. specialist in Japans
proto- en praehistorie
R. S. STOKVIS 4,ZONEN
Beglazing van Roermonds
kathedraal
A.NW .BW egen wacht
Oost-Indonesië en de
17 October-affaire
Varkens en biggen naar
het rampgebied
Generaal Foulkes noemt zich niet-belasting-
betalend ereburger
y'erk:
r* O. Gremers viert
Priesterfeest
Onderaardse vloot-
en luchtbasis
Duits oorlogskerkhof
weer open
Stop dat branden
op Uw maag!
Neem 'n paar Reünies.
Gift van f 508.920 van
Limburgse mijnen
A erbeten strijd tegen
water te Bruinisse
Geen vooruitgang met
dichten van dijken
Na geslaagde „centen-actie'
(Van onze correspondent)
m A^ARTA, April. Onder de Nederlanders in Indonesië heerst op het ogen-
s. een zeer gedrukte stemming. De gesprekken onderling draaien als het ware
echts om één onderwerp: „Weggaan". Iedereen, of althans bijna iedereen, wil
eS. Uiteraard is dat echter niet zo maar zonder meer voor iedereen mogelijk.
Velen
moeten een bepaalde contractperiode uitdienen. De Nederlanders, die hier
s eg kunnen, gaan echter over het algemeen ook. Op het ogenblik is er al weer
Prake van het begin van een exodus en het valt te verwachten, dat deze in de
mende maanden verder zal doorzetten,
de j0rzaak van deze drang tot weggaan is gelegen in het steeds moeilijker wor-
Inl 6 '?vcn in Indonesië. Dat is een gevolg van de nieuwe maatregelen van de
v ®®esische regering. Deze heeft een groot aantal goederen tot „luxe" artikelen
infl rd' Deze 'uxe artikelen worden bij import belast met een extra belasting,
dpf^etri.en' Seheten. Deze bedraagt, al naar de klasse waarin de goederen inge-
di zÜn, 30%, 100% en 200%. Als gevolg hiervan zijn tal van levensmiddelen,
gee,Voor een Europeaan als primair beschouwd kunnen worden, enorm in prijs
j0f, ®gcr>. Dit heeft zijn weerslag op de binnenlandse producten van Indonesië,
ook deze in prijs beginnen te stijgen.
isMhelk'
honderd procent duurder geworden.
om een voorbeeld te noemen,
Êp
Inch, blikje ongesuikerde melk kost in
dat esië nu Rp. 7.50. Als men rekent,
koc/h. Nederland een liter melk 24 ct.
sis betekent dit dat melk in Indone-
derl s maal zo duur is als in Ne-
ar>d! Verse melk is in Indonesië
de, Spedkoper dan blikkenmelk, doch
veA.Is zeer moeilijk te krijgen. Bo-
ciir is de kwaliteit vaak inferi
eur Z0(*at vrijwel iedereen de voor
liet) geeft aan blikmelk, waatvan
h weet dat deze aan bepaalde voor-
"fden voldoet.
Voorts heerst er op het ogenblik
J? Indonesië een grote meelschaar-
,te- Dat maakt dat brood met name
j? de hoofdstad Djakarta maar ook
'uers, bijna niet meer te krijgen is.
r* is een prijsbesluit voor brood,
®aar dat wordt op een handige wü-
,e omzeild. Betaalde men tot voor
*°rt voor een broodje van 450 gram
P- 1.25, thans komt men bij nawe-
gen tot de ontdekking dat dat brood-
«e van Rp. 1.25 nog maar 250 gram
J^cegt. Als wij het wel hebben kost
U in Nederland een brood van
«00 gram 36 cent. Een kleine bere
kening toont aan, dat brood in Indo
nesië dus elf maal zo duur is als in
Nederland.
Z° zijn er heel wat artikelen, die in
hdonesië tien, twintig, ja zelfs dertig
?aal zo duur zijn als in Nederland. In
he eerste plaats geldt dit voor vrijwel
klje importgoederen, doch daarnaaast
.B ook vele producten van Indone
sische bodem hier aanmerkelijk duur-
dan in Nederland. Aardappelen
hij voorbeeld kosten in Djakarta Rp.
,7" Per kilo Ook rijst, het landsvoed-
'el. kost circa Rp. 3.— per kilo in Dja
karta. In andere plaatsen liggen deze
Prijzen iets hoger of lager. Soms va
rieert dat zelfs vrij veel. Zo betaalt
men in sommige steden Rp. 5.voor
een kilo aardappels.
o u is het natuurlijk allang zo, dat
3?itic?®le verhouding rupiah-.gulden
j,j,r "?leJ meer opging. Het leven was
sinds lang belangrijk meer dan
drie maal duurder dan in Nederland.
e nieuwe maatregelen hebben echiter
voor velen de deur toegedaan. Zowel
import- als binnenlandse producten
stegen daardoor dusdanig in prijs, dat
«et schrikbarend is. Zo is by een
lieuw prjjsbesluit bepaald, dat mar
garine en braadolie 35% in prijs ver
hoogd mogen worden, toiletzeep 25%,
huishoudzeep 10%. Van de verdere
Prijsstijgingen kunnen wij noemen:
Jhaizena 25%, suiker 10%, aardappe-
havermout 90%, posttarieven
ion
*0%
ijs 25%, electriciteit 30%.
Nu zal men zich afvragen: Staat
daar nu niets tegenover? Zijn er in
Indonesië nu ook geen artikelen, die
goedkoper zijn dan in Nederland?
Voor zover wij kunnen nagaan zijn die
er inderdaad niet. Voor het meest
gunstige artikel is de verhouding toch
altijd nog 1:4. En dat is dan nog een
hoge uitzondering. Wel zijn in Indo
nesië de huren lager dan in Nederland
en is huispersoneel er goedkoper. Voor
een keukenmeid betaalt men in Dja
karta op het ogenblik gemiddeld Rp.
60.per maand, voor een wasmeid
Rp. 50.— Daar komt dan echter nog
de kost bij, die dus ook in prijs steeg.
Bovendien moet men rekenen dat in
een tropisch klimaat, waar de kleren
elke dag gewassen moeten worden, en
waar de hitte het een Europese vrouw
vrijwel onmogelijk maakt huiswerk
te doen, de behoefte aan personeel
veel groter is.
Over de gehele linie is het le
ven in Indonesië thans echter dus
danig duur geworden, dat bijna
geen Nederlander er meer voor
voelt hier nog langer te blijven.
Uiteraard is er een kleine groep,
die zoveel verdient dat deze prijs
verhogingen haar niet deren. Voor
de grote meerderheid van de Ne
derlanders in Indonesië geldt ech
ter dat zij worden neergedrukt tot
een zo laag levenspeil, dat zij het
gevoel hebben bij wijze van spre
ken als steuntrekker in Nederland
nog een royaler bestaan te hebben
dan als „stafemployé" in Indone
sië.
Daar komt bij, dat het leven in In
donesië toch al onaangenamer was
dan in Nederland, althans voor de
meeste Nederlanders. De veiligheid in
Indonesië, hoewel verbeterd vergele
ken met enkele jaren geleden, is nog
geenszins verzekerd. Gelegenheid tot
ontspanning heeft men hier ook min
der dan in Nederland. Ook staat vrij
wel iedere Nederlander bijna dage
lijks aan onhebbelijke behandelingen
van Indonesiërs bloot. Verder heeft
men te kampen met tal van moeilijk
heden, zoals gebrek aan stroom, wa
ter, huisvesting, enz.
Dit alles werd geslikt. Wie het niet
meer kon harden ging weg, maar er
waren er nog steeds velen die bleven.
Er was een ding, dat voor hen de bit
tere pil zoet maakte: de spaarregeling.
In Nederland komt men over het al
gemeen niet zo gemakkelijk tot spa
ren, en zeker niet tot het sparen van
enigszins noemenswaardige bedragen.
De Nederlander in Indonesië kon tot
vorig jaar echter nog wel elk jaar
wat opzij zetten. Het maximum dat
naar Nederland overgemaakt mocht
worden was f 5.000.per jaar, en
hoewel natuurlijk slechts een deel dat
haalde, het minimum van wat een Ne
derlands gezin in Indonesië kon spa
ren lag doorgaans toch niet onder
f 1000.Nederlands courant per jaar.
(Van
onze speciale verslaggever)
Par i®ang van het katholicisme in Ja-
toen een geschiedenis sinds 1549
dit ranciscus Xaverius er landde en
im Uitgestrekte missiegebied in Europa
gej duceerde. Nadien heeft een hevige
de sYervolging gewoed, die eerst in
gaan°r^e eeuw geheel was voorbijge-
t°en Franse missionarissen er zich
vonrt n vestigen. Merkwaardigerwijze
de0] h zij er een katholiek bevolkings-
z0r dat gedurende 250 jaar zonder de
t- van priesters het geloof had weten
thon yaren- Helaas waren het die ka-
var, I, n- die in 1944 door de atoombom
fetl Nagasaki het meest werden getrof-
Oaaraan is
is nog eens herinnerd tij-
(j,.'seetj onderhoud met drs. Gerard
Q.yll' lid van de Sociëteit van het
•te in Woord, die in 1931 als eer-
haa ^°derlandse priester-missionaris
hief1 pan was vertrokken en die er
Hcht s kts pionierswerk heeft ver-
hiaa uP 11 et terrein van de zielzorg,
op bovendien jarenlang vakwerk
reoiu- gebied van de prae- en proto-
«Bchiedenis van Japan.
Vap .yertelde, dat reeds in 1907 leden
getrokif ConSregatie naar Japan waren
'baar ri om er scholen te openen;
kop "e specialisatie op onderwijsgebied
lojr s( tijdens de jongste wereldoor-
Na ,»i0rden J-
;a«ya
doorgezet. Toen werd in
"Pend katholieke universiteit ge-
Pater*' svnS'aa( onder leiding van de
fcfofe**? en waaraan drs. Groot als
Hu eni°f verbonden. Hg vertoeft
Verbanrt in Europa en verricht in
Proefsoi.JSft het gereed maken van zijn
aan d<> tt wetenschappeiyk onderzoek
cbUurL.n,ver,siteit van Cambridge. De
®Ul"ona oude steentijd in West-
IntuL n er, ziin volle aandacht.
0p ganp „„i's ln Pan °°k de zielzorg
ekomen, zy het dan onder zeer
tW JKe omstandigheden. In 1922 wer-
richt het Archaeologisch Instituut van
Janpan; hij publiceerde vakartikelen in
verschillende talen en is de auteur van
twee, in vakkringen bekende werken.
Op het internationaal congres van
ethnologische en anthropologische we
tenschappen te Wenen heeft hij verleden
najaar op uitnodiging gesproken over
de Japanse voorgeschiedenis en hij heeft
er een documentaire film vertoond over
zijn moeizaam en veelzijdig vakwerk.
Dit jaar is nog niet bekend gemaakt
hoeveel gespaard geld naar het bui
tenland overgemaakt zal mogen wor
den. Vast staat echter wel, dat dit be
langrijk minder zal zijn dan de vori
ge jaren. Daar komt bij dat het sparen
als zodanig voor vrijwel iedereen tot
een onmogelijkheid is geworden. Al
leen indien de werkgever het bedrag
dat overgemaakt mag worden in de
vorm van een tantième of gratificatie
geeft is men doorgaans nog in staat
dit over te maken. Zodoende is voor
velen ook deze aantrekkelijkheid van
het werken in Indonesië verloren ge
gaan. Een uitzondering op deze rege
ling vormen natuurlijk degenen die
werkzaam zijn bij de enkele grote
firma's, zoals de B.P.M. en de K.L.M.,
die een gedeelte van het salaris in Ne
derlands courant in Nederland uitbe
talen.
"Voor de werkgevers in Indonesië
wordt het steeds moeilijker om de
prijsstijgingen met nieuwe loonronden
bij te houden. Ook zij ondervinden
steeds meer moeilijkheden bij het uit
oefenen van hun bedrijf. En zodoende
staan de Nederlanders in Indonesië,
voor zover hun werkgevers niet in
staat zijn de klappen voor hen op te
vangen, voor de keus: nog soberder
gaan leven of weggaan. Daarbij geven
velen aan het laatste de voorkeur.
Wie nu al weg kan, gaat nu. Wie
nog een contractperiode moet uitdie
nen en niet in staat is zelf de reis
naar Nederland (of bijvoorbeeld voor
emigratie naar Australië) te betalen,
wacht tot zjjn tijd erop zit. Steeds ge
ringer wordt echter het aantal derge
nen, dat na verlof nog naar Indone
sië wi' terugkeren. Uiteraard maakt
men zich er ook wel ongerust over, of
men in Nederland nog aan de slag zal
kunnen komen, doch over het alge
meen is de opvatting van de Neder
landers in Indonesië thans echter:
„Slechter dan hier kan het al heel
moeilijk zjjn".
Advertentie
m
65. „Wat nu, heer Thorkell," vraagt Eric streng, terwijl hij de andere met een
ijskoude blik monstert. „Gij waagt het, u met mijn persoonlijke zaken te bemoeien?
Mijn besluit staat vast. Indien het u niet bevalt, kunt ge naar uw burcht terugkeren."
Doch Thorkell slaat zijn ogen niet neer. De anderen zien in ademloze spanning toe.
Doch voor de trotse edelman kan antwoorden, dringt'Winonah zich naar voren, haar
arm beschermend om Erwin heengeslagen.
„Eric," zegt ze zacht, doch beslist. „Erie, neem hem dan mee om mijnentwille,
hoezeer het me ook aan het hart gaat hem te moeten missen. Maar ik geloof, dat
het onder deze omstandigheden voor hemzelf het beste zal zijn."
„Bravo," valt Yark in. „Goed gesproken, vrouwe! Natuurlijk moet die knaap nu
eindelijk eens de kinderkamer uit. Hij heeft bewezen, dat hij uit het goede hout
gesneden is."
Doch de Noorman let nauwelijks op zijn woorden. Verbaasd en bedroefd staart hij
naar zijn gade. „Maar Winonah," komt het eindelijk over zijn lippen. „Hoe kunt gij
zoiets vragen? Onze enige zoon! Indien er hem wat overkomt?"
„Wanneer gij er bij zijt," antwoordt Winonah en haar ogen glanzen van liefde en
vertrouwen, „kan hem niets overkomen. En bovendien, denk aan uu> eigen jeugd.
Ge waart toch zelf ook nauwelijks de kinderschoenen ontwassen, toen ge voor het
eerst naar het hoge Noorden trok?"
Enkele ogenblikken staart Erie zwijgend voor zich heen. Het is muisstil geworden.
Allen voelen zij, dat hier een strijd gestreden wordt, waarin zij zich niet meer
mogen mengen.
„Goed," zegt Erie eindelijk met een diepe zucht. „Ik geef me gewonnen. Ge moogt
mee, Erwin!" En zonder te letten op de vreugdekreet, die Erwin's lippen ontsnapt,
gaat hij verder: „Doch ik wil niet, dat ge verloren tussen ons rondloopt. Gc zult
veel, veel moeten leren en de beste wijze, waarop dit kan gebeuren, is dat ge
inderdaad als York's schildknaap meegaat."
„Natuurlijk!" briest Yark met een brede lach van voldaanheid. „Ik zal n wel
leren hoe ge met het hakijzer moet omgaan, prutser. En ge moet al erg hardleers
zijn, als ge het er niet beter afbrengt dan die lummel met de vlechten, die ik
eerst had."
EINDE IE DEEL: DE JACHT OP HET ZWAARD.
Twee maanden militaire detentie heeft zien, zoals iedereen, die de P°°ft Pas-
de krijgsraad te velde West opgelegd I seert, verplicht is het te tonen. Toen de
aan de res.-majoor van het hoofdkwar-majoor 's avonds om half zes de poort
V«ft dér Hftftm fabrikaat
tier van de generale staf J. de G. we
gens het beschimpen, ongehoorzaam zijn
aan en insubordinatie plegen jegens een
schildwacht. De president van de krijgs
raad gaf de schildwacht, de korporaal
J. L. Matla een pluim. „Ik maak u mijn
compliment, dat u uw plicht als schild
wacht goed bent nagekomen en niet
door de knieën bent gegaan
De majoor kwam op 25 Januari haas
tig de achterpoort van de Nieuwe Fre-
derikskazerne in Den Haag binnen fiet
sen en schreeuwde tegen de schild
wacht, die hem aanriep „Ik heb geen
tijd, je kent me wel." Deze wilde het
legitimatiebewijs van de hoofdofficier
Naar wij uit goede bron vernemen,
ligt het in de bedoeling aan de ver
maarde Roermondse glazenier Joep Ni
colas, die sedert 1939 in New York
woont, opdracht te geven heel de thans
gerestaureerde kathedraal van Roer
mond te beglazen. Dit zal dan wel een
van de grootst denkbare opdrachten
van deze aard worden, want dit gothi-
sche monument heeft tal van ramen.
Met de beglazing was reeds aangevan
gen, doch, wordt de opdracht uitge
voerd, dan zal een drietal reeds ge
plaatste ramen, om eenheid te verkrij
gen, weer worden uitgenomen. Beglaasd
door een der eerste kunstenaars op dit
gebied, kan hier een machtig kunst
werk ontstaan.
Niet alleen de kathedraal wil men
beglazen, ook de laat-Romaanse Mun
sterkerk. De opdracht hiervoor is ge
dacht aan Gisèle van Waterschoot van
der Gracht, leerlinge van Joep Nicolas,
die ook reeds in een der kerken van
Venray heeft gewerkt.
Het is thans zeven jaar geleden, dat
de A.N.W.B. als proef de eerste zeven
wegenwachters op de trajecten Den
HaagAmsterdam, Den HaagUtrecht
en Den HaagRotterdam liet dienst
doen, teneinde het wegverkeer de uit
gebreide service te verlenen, bij de in
die eerste jaren na de oorlog zo massaal
voorkomende pechgevallen. Het corps
van de Wegenwacht bestaat thans uit
120 manschappen, die op een totaal tra
ject van 2200 km. patrouilleren, d.w.z.
de afstand Amsterdam—Sofia dagelijks
afleggen.
In de periode van 15 April 1946 t.m.
14 April 1953 heeft het corps Wegen
wachters in totaal 459.635 pechgevallen
behandeld. Het ledental van de A.N.
W.B.-Wegenwacht bedraagt thans 120.000.
weer wilde passeren, hield dezelfde
schildwacht hem aan en vorderde legi
timatie. De majoor weigerde en sprak
hem nu niet bepaald minzaam toe. Toen
de officier door wilde lopen, greep de
schildwacht het stuur van de fiets. De
majoor werd driftig en sloeg, welke
daad hem voor de krijgsraad bracht.
De commandant van de beklaagde zet
te breedvoerig uiteen, dat deze bijzon
der gepresseerd was geweest door een
spoedopdracht, die zijn gedachten vol
ledig in beslag nam. Hij heeft spijt van
het voorgevallene.
De auditeur-militair zei, dat deze daad
de goede naam van de hoofdofficier in
discrediet bracht. Wanneer men eist, dat
een schildwacht zijn plicht doet, dan
moet men dat van anderen ook eisen,
aldus de auditeur. Iedere schildwacht is
de meerdere van alle andere militairen,
behalve van zijn directe bevelhebber.
Hier is opzettelijk ongehoorzaamheid en
feitelijke insubordinatie gepleegd, wes
halve de auditeur-militair een bestraf
fing met twee maanden militaire deten
tie juist vond.
De krijgsraad sloot zich bij deze op
vatting aan.
Naar aanleiding van het ultimatum,
dat de in Oost-Java gelegerde Brawi-
djaja-divisie ten aanzien van de afwik
keling van de 17 October-affaire aan de
regering heeft gesteld, heeft een woord
voerder van het zevende territorium
(Oost-Java) verklaard, dat het comman
do van dit territorium zich thans in ver
band met le nieuwe phase in de ont
wikkelingen zich over zijn standpunt
beraadt.
Volgens A.P. heeft de Indonesische
regering op het „ultimatum" van de
commandant der vijfde divisie, luite
nant-kolonel Soedirman, geantwoord
met terugplaatsing in het regiments
commando, dat hij bekleedde voordat hij
in het najaar de eigenlijke commandant
afzette.
Na de ramp, die ons land trof, is
destijds in Drente door vertegenwoor
digers van de Drentse landbouwers het
landbouw noodfonds Drente opgericht.
Werd enige weken geleden onder
auspiciën van dit fonds reeds een res
pectabele hoeveelheid veevoeder, door
de landbouwers en veehouders bijeen
gebracht, naar het rampgebied verzon
den, Woensdag waren varkens aan de
beurt. In totaal zijn 370 dieren bijeen
gebracht, waaronder ongeveer 200 big
gen en verder goede fokzeugen en
drachtige zeugen. Deze zijn in Breda
overgedragen aan de getroffenen in
Noord-Brabant.
„Aangeboden aan de stad Wageningen.
Ondertekening van de acte van capitu
latie. 5 Mei 1945". Zo luidt de aanhef
van de in rood leer gebonden oorspron
kelijke afschriften, die de Canadese ge
neraal. Ch. Foulkes, de geallieerde on
dertekenaar er van, vandaag aan de bur
gemeester van Wageningen ten geschen
ke heeft gegeven.
De generaal kwam gisteravond, door
de ambassadeur mr. Thomas a Stone be
groet, op Schiphol aan. Een gereserveerd
maar voorkomend man, begin 50, met
een kleine grijzende snor, voorzitter van
de Canadese stafchefs, die in een oog
wenk met een paar droge opmerkingen
de lachers, merendeels journalisten,op
zijn hand had. Niet-belastingbetalend
ere-burger van Wageningen sinds 1947,
noemde hij zichzelf. „Toen al, in 1947, is
het denkbeeld gerezen, één van de twee
oorspronkelijke afschriften van de capi
tulatiedocumenten het andere zal zich
nog wel bij de nalatenschap van generaal
Blaskowitz bevinden voor de archie
ven van Wageningen af te staan. Voor
enige jaren stond ik gereed het boek te
gaan brengen; de oorlog in Korea heeft
het uitstel veroorzaakt. En ziehier nu
(Bijzondere correspondentie)
den
tha'nser ^?„ee prefecturen gesticht
zun er tachtig
en
-rkzaam Tir- missionarissen
JlO.Oob kath^fr1n 6r t na de oorlog
het aantïh a I en m Japan' thans is
B ntal gestegen tot 170.000.
°°hC archor?l'ss'0?aris is drs- Groot dus
archeoloog. In 1946 heeft hij opge-
?r°epm ,m°ïe belangstelling van alle
£h'en heeft nl bUrgf'ij en van de mpi
iJ°Uandia 4 apostolische prefect van
?remers O.FM -lnea),' mgr' °s=ar
?yhileum ljn_z^'lveren priester-
rv -andia
remers
wiel eigenlffNn'Aa iPe herdenkiugsdag
Sd met de ,Maart' maar in ver?
Apra\?fed was de receptie
uitgesteld.
c Middellandse Zee moge in de loop van de geschiedenis haar centrale
positie verloren hebben, zij blijft ook in onze tijd als verbindingsweg tus
sen de Westelijke landen en hun belangen in Azië van eminente beteke
nis. De Verenigde Staten, die in het huidige conflict tussen Oost en West de
leiding hebben genomen van de Westelijke geallieerden, hebben zich rond de
oude wereldzee dan ook verzekerd van een aantal steunpunten, die de veilig
heid van deze verbindingsweg moeten waarborgen.
Frankrijk heeft zijn oorlogsbases in Toulon, Bizerta, Algiers en OranEnge.
land beschikt over Gibraltar, Malta, de Vibysche bases, alsmede die in Jordanië
en Irak. Mogelijk zal het in geval van nood de Suezkanaalzone opnieuw mogen
bezetten wanneer het deze in de toekomst zal moeten ontruimen. Italië heeft
de beschikking over zijn beide vlootbases Napels en Foggia. Griekenland, Tur
kije en Joegoslavië hebben zich in een vriendschapspact verenigd, terwijl hun
generale staven gestadig werken aan een gezamenlijk verdedigingsplan, dat past
in het algemeen defertsieplan, dat het Zuidelijk NATO-commando van admiraal
Carney (Griekenland en Turkije zijn immers sinds 18 Februari 1951 lid van de
NATO) heeft opgesteld.
Een belangrijk feit trekt ln dit ver
band de aandacht. Moskou heeft het
van belang geacht Albanië, dat sinds
Joegoslavië's ontrouw aan de Comin-
form een vooruitgeschoven, maar geïso
leerde voorpost aan de oevers van de
Middellandse Zee is geworden, te hand
haven. In plaats van dit kleine, dorre
land prijs te geven, heeft men er de
voorkeur aan gegeven het te versterken
en men is er zelfs toe overgegaan het
kusteilandje Saseno tegenover de ha
venstad Valona te herscheppen in een
tweede, een rood Gibraltar. Toen de
Joegoslavische oorlogshaven Pola aan
hun machtssfeer ontviel hebben de Sov
jets hier onder leiding van Duitse ex
perts, die destijds Hitler's Westwall
hebben gebouwd, een nieuwe oorlógs-
haven aangelegd, die door 8.000 per
schip uit de Sovjet-Unie aangevoerde
arbeidskrachten uit de rotsen werd ge
houwen onder toezicht van een uitge
breide Russische militaire missie.
Het eiland kan thans als geïsoleerde
sleutelstelllng drie maanden een zelf
standig bestaan leiden. Het biedt ac-
Naast al deze Westelijke steunpunten
in het Middellandse-Zeegebied hebben
de Verenigde Staten zich verzekerd van
een aantal vloot- en luchtbases in Ma
rokko, Libye, Saudi Arabië, Turkije,
Griekenland en Italië.
De Sovjet-strategie, die het belang
van de oude wereldzee voor de gealli
eerden genoegzaam beseft, heeft vooral
de laatste jaren steeds meer haar aan
dacht op dit gebied gericht. Haar
machtsconcentraties in Bulgarije en
Roemenië zijn van dien aard, dat het
Kreml het voor mogelijk houdt binnen
niet al te lange tijd na het uitbreken
der vijandelijkheden de kust van de
Aegeïsche Zee door een snelle mars
door Thracië te bereiken, waardoor het
in staat zou zijn een aanzienlijke druk
uit te oefenen op de veelbegeerde zee
straat der Dardanelles
I commodatie voor een bezetting van
5.000 man en is overdekt met electrisch
bedienbarc luchtdoelbatterijen. Het
wordt voorts beschermd door circa
honderd straalvliegtuigen, alsmede een
aantal vliegboten, die deels op het
eiland en deels op de vliegvelden langs
de kust zijn gestationneerd. Hangars,
reparatiehallen en opslagruimten zijn
ondergronds aangebracht, de startbanen
worden gevormd door lange, onder
grondse tunnels.
Deze enorme eilandvesting is de basis
van bijna honderd onderzeeërs, een gro
ter aantal dan dat, waarmee Hitier de
oorlog begon. De meestedaarvan zijn
uitgerust met „Waltheri'-apparaten, een
verbeterde uitgave van de „schnorkel",
die hen in staat stelt lange tijd onder
water te blijven. In de rotsen van het
eiland zijn 200 a 300 torpedolanceerbui-
zen aangebracht even boven de water
spiegel. Hiermee kan de zeestraat tus
sen de Adriatische en de Middellandse
Zee naar believen worden afgegrendeld.
Verder bestaat de bewapening uit een
vijftigtal kust- en scheepsbatterijen,
terwijl een aantal platforms ziin aange
legd voor het afvuren van bestuurbare
proiectielen. Even ten Zuiden van Va
lona aan de kust bevindt zich één van
de modernste en best uitgeruste radar
installaties van het Europese continent.
Het is duidelijk dat de Sovjet-stra
tegie in staat is om met behulp van
deze vesting de Adriatische Zee af te
grendelen en daarmee de mogelijkheid
van aanvoer over water van Ameri
kaanse troepen uit b.v. Triëst en Oos
tenrijk. Maar ook is zij in staat om van
Saseno uit de geallieerde verbindingen
in de Middellandse Zee te bestoken.
Eerder gaven wy reeds aan, dat deze
basis gedurende tenminste drie maan
den zonder ravitaillering van buitenaf
kan bestaan. In die drie maanden zou
dus een Sovjet-offensief vanuit Buiga-1
rge in dc riciiting van Thracië en de
Dardanellen in staat moeten zyn de
Bosporus te forceren om de Russische
Zwarte Zee-vloot die de laatste jaren
eveneens aanzlenlgk o.m. met „Wal-
ther"-duikboten is uitgebreid een
open verbinding te verschaffen met de
Middellandse Zee, zodat na deze perio
de Saseno over zee zou kunnen worden
geravitailleerd.
Of de Westelijke geallieerden in staat
zullen zijn een dergelijke ontwikkeling
tegen te houden, blijft vooralsnog een
open vraag. De Balkanlanden kunnen
circa vijftig deels goed getrainde en mo
dern uitgeruste divisies in het veld
brengen, die gesteund zullen worden
door Amerikaanse vliegtuigen en een
heden van de Amerikaanse zesde vloot.
De Bulgaarse strijdkrachten zyn echter
eveneens goed getraind en met de
nieuwste Russische wapenen uitgerust.
Zij worden gesteund door Russische
vliegtuigen en eenheden van de Zwarte
Zee-vloot, terwijl zij bovendien kunnen
profiteren van het element van verras
sing. Het aanvalsgebied der Sovjet-
strijdkrachten is in ieder geval aan
zienlijk geringer dan het verdedigings-
gebied der geallieerden. Men mag ho
pen, dat een ontwikkeling als boven ge
schetst vermeden kan worden, met de
mogelijkheid van een snelle Sovjet-aan
val naar de Middellandse-Zeekust moet
men echter voortdurend rekening blij
ven houden.
mijn eerste gelegenheid om het geschenk
persoonlijk te overhandigen".
Niet zonder een liefkozend gebaar
opende hij het boek, dat voor Neder
land de bezegeling inhoudt van het
einde van wereldoorlog II. De stuk
ken bevatten ook alle correcties, na
5 Mei 1945 nog aangebracht.
„Ik ben op doorreis naar Parijs", zo
vervolgde generaal Foulkes, „om het
werk te helpen voortzetten voor liet be
reiken van gezamenlijke veiligheid-
Evenals in 1945 bevinden er zich weer
Canadese militairen in Europa. Door
onze bedoelingen eerder te demonstreren
dan by voorbeeld in de tijd waarin Hitier
het Rijnland bezette, hopen wij bij te
kunnen dragen tot het vermijden van
nieuwe oorlog. Wij verwachten eind 1954
een volledige luchtdivisie, groot driehon
derd toestellen, ln Europa te hebben".
Zondag 19 April zal het grote Duitse
oorlogskerkhof in de Peel bij IJsselsteijn
wederom voor bezoekers uit Duitsland
worden opengesteld. Wegens de vorig
jaar betoonde grote belangstelling is een
bescheiden accommodatiegebouw opge
trokken, waar bezoekers bloemen, sou
venirs, rookwaren en verversingen kun
nen bekomen. Elke Zondag zullen in de
komende maanden groepen Duitsers dit
dodenveld, waarop 24.000 gesneuvelden
begraven liggen, bezoeken.
Advertentie
Met een pak Rennies in huis is bran
dend maagzuur eigenlijk geen probleem
meer. Nog vóór het branden begint
kunt ge de pijn opvangen. Eén of twee
Rennies laten smelten op de tong
dat is alles. Rennies zijn één voor één
hygiënisch verpakt; ze smaken lekker
en fris.
In het Nationaal Rampenfonds is tot
Woensdagmiddag 165 millioen gulden
binnengekomen. Sinds Dinsdag is er dns
één millioen bijgekomen.
Het centrale verrekenkantoor voor
brandstoffen van het Rijkskolenbureau
heeft o.m. op rekening van het Rampen
fonds een bedrag van f 508.920.31 ge
stort. Dit betreft de door extra produc
tie der Limburgse mijnen op enige Za
terdagmiddagen in Februari j.L be
spaarde toeslagen op importkolen.
Het centrale comité voor hulpverle
ning te N.-Guinea heeft weer f 70.000
aan het Rampenfonds overgemaakt. In
de Belgische Congo hebben de Belgen
een bedrag van meer dan anderhalf
millioen francs ingezameld. Te Brazza
ville hebben de „vrienden van Neder
land" aan het plaatselijke Rode Kruis
fr. 342.000 overhandigd ten bate van het
Rampenfonds.
Volgens de getijtafel was Woensdag
het springtij op zijn hoogst en inder
daad was er zowel in de Zeeuwse gaten
als in de geïnundeerde polders weer be
hoorlijk veel water. Daarbij kwam een
straffe Noord-Noord-Westelijke wind.
Wind en water maakten de mensen, die
belast zijn met het herstelwK van de
Oude Dijk, alsmede van de gaten in de
buitendijken nabij Oosterland en Sir
Jansland. uiterst moeilijk. Uur na uur
werd een verbeten strijd gevoerd, zon
der dat men op noemenswaardig resul
taat kan bogen.
De bak die bestemd is om het gat in
Oude Dijk af te sluiten, is omhoog ge
varen en blijven zitten en kon Woens
dag niet worden gebruikt. Of dit van
daag het geval zal zijn, za! moeten
worden afgewacht. Bij de zinkwerken
aan de dijk nabij de hoek van Zonne
schijn in het Mastgat had men even
eens met moeilijkheden te kampen.
Het informatiebureau van het Neder-
landsche Roode Kruis heeft de 58e lijst
van geborgen en geïdentificeerde slacht
offers „watersnood" uitgegeven. Deze
luidt als volgt:
Nieuwerkerk: v. d. Berg, Gillis, geb.
25-5-38 te Nieuwerkerk, laatste adres:
Molenstraat 135b; Van der Bijl, Maatje
Maria Dina. geb. 31-10-36 te Ellemeet,
laatste adres: Gouweveerseweg 44; Van
Dienst, Neleward, geb. 23-1-01 te Scher-
penisse, laatste adres: Stoofweg 152;
Geluk, Cornelia Levina, geb. 28-2-11 te
Nieuwerkerk, laatste adres: Provinciale-
weg 74; Lodewijk, Cornelis, Iman Lou-
rens, geb. 7-1-97 te Nieuwerkerk, echt
genoot van Janna Blom, laatste adres:
Sluisweg 393; Van der Maas. Jan, geb.
20-9-96 te Bruinisse. laatste adres: Prov.
Straatweg 437a; MolDe Feijter, Johan
na. geb. 7-4-1920 te Terneuzen. echtge
note van Machiel de Mol. laatste adres:
Lageweg 412; Nikerk, Lieven A., geb.
10-6-12 te Nieuwerkerk, laatste adres:
Stoofweg 154; Overbeek. Pieter, geb.
24-4-69 te Nieuwerkerk, laatste adres:
Molenstraat 166; Ter Riet, Gerard, geb.
15-11-87, laatste adres: Muyeweg 210b;
Schoenmaker, Jacob, geb. 13-9-24 te
Nieuwerkerk, laatste adres: Stolpweg
414; Van Strien, Cornelis, geb. 18-3-06 te
Nieuwerkerk, laatste adres: Loenswegje
435; Timmerman, Cornelis, geb. 9-10-20
te Oosterland, laatste adres: Weststraat
43; Van der Weijde, Klazina, geb. 4-2-38
te Nieuwerkerk, laatste adres: Polder
weg 367a.
Oosterland: Van de VinCashoek,
Neeltje Martina M., geb. 25-7-77 te Zie-
rikzee, laatste adres; Rijksweg A 330.
Gisteren is in de hallen van klokken
gieterij B. Eysbouts te Asten de klok
gegoten, die in de toekomst bij nationa
le herdenkingen van de gevallenen uit
de jaren 19401945 zal luiden in het
Nationale hegermonument op de Greb-
beberg. Het gieten van de klok en het
vervaardigen van de klokkestoel wor
den bekostigd door de drie Nederlandse
klokkengieterijen.
De burgemeester van Rhenen, mr.
Bosch Ridder van Rosenthal, wierp een
aantal koperen centen in de kroes on
der het uitspreken van de volgende
woorden: „Deze centen, bijeengebracht
door het Nederlandse volk. voeg ik bij
de klokspijs als een symbool van de
liefde, die het Nederlandse volk voor
alle gevallenen bezit. Moge deze klok
nog lange jaren van deze liefde getui
gen." Daarna stroomde het gesmolten
brons in de vorm.
Op 4 Mei a.s. zal, zoals bekend, het
Nationaal Monument door de voorzit
ter van het comité, jhr. Grotenhuis van
Onstein uit Hoofddorp, onthuld en over
gedragen worden aan het Rijk, waarna
het in beheer gegeven wordt aan de
genie, die trouwens bij de totstandko
ming zeer veel hulp verleend heeft.
Hetspreekt vanzelf, dat „Die Haghe
Sangers" de initiatiefnemers tot de „ko
peren centen-actie" de plechtigheid
met hun zang zullen opluisteren. .Het
ligt in de bedoeling, het kerkhof met
het terrein te zijner tijd tot Nationaal
Park té verklaren.