Mgr. Tillemans gaat toekomst met vertrouwen tegemoet huisen HET APOSTOLAAT VAN DE CULTUUR Stichting '40'45 heeft nog 11 millioen nodig Moord in de lift HAARD Onder nieuwe gouverneur in Nw.-Guinea: Worden subsidieplannen voor onderwijs 1la jarenlange strijd nu gerealiseerd? Belgische helicoptère-bestuurder onderscheiden en gehuldigd Zaak van de Z.-Molukken moet onder aandacht van V.N. gebracht worden Congres voor Lekenapostolaat Eerst: persoonlijke geloofsbeleving Zorg voor 5500 gezinnen en invaliden OUDE GENEVER EXTRA 7.75 MAANDAG 27 APRIL 1953 PAGINA 3 Apostolisch Vicaris vertrokken Jaarvergadering K.N.V.L. Hij landde reeds 1 Februari in Oude Tonge Meeting van Stichting Door De Eeuwen Trouw demonstratie voor vrij lating ministers ,Mr. R. Thijs Booy, secretaris Prinses Wilhelmina Dr. H. van Rooy O.F.M. lector te Groningen De enige gedoctoreerde Ned. criminoloog I, Sfeer, comfort en gezelligheid WETERINGSCHANS 165 Ned. militaire missie Opleiding Indon. Marine Juni 1954 voltooid Noor te Utrecht gepromoveerd Twee boerderijen in Drente afgebrand Twaalf koeien omgekomen Intern, romanprijs voor een Noor Kerstening van beroep en gezin Beroeps- en gezins- kerstening Benoemingen bisdom Haarlem Geen prijsverlaging voor piano's Congres over leken-aposto- laat in Den Bosch door NGAIO MARSH Grote koffiesmokkel ontdekt Woning, hooiberg en schuur verbrand Advertentie (Van onze Haagse redactie) be«t„e.sc!leidinS tussen Kerk en Staat Vonru U|teraard ook op Nieuw-Guinea. in r» specifieke terrein van de Kerk, loof Kudus de. verbreiding van het Gc- rjj, "ben wij geen steun van de rege- "let i7an node- Anders is het gesteld gin "5* onderwijs en de ziekenverzor- steli zou^en bet ten zeerste op prijs va,. en a's onze Missie in de kosten hier- Staafeeï.-tesemoetkorning ontving van de "it zou kunnen geschieden in de Vorm 'ouden van subsidies, die wij dan niet au ontvangen als geestelijken, maar 'oud rZOr-ers van het onderwijs. Verder stJen wij het appreciëren, als wij, als kosfï i ons werk een gedeelte van onze fedi ?-re overtocht vergoed kregen en Zei» bij de reizen in het binnenland •vrijheid van passage op gouverne- ko scbepen en tegemoetkoming in de ]u t®n van het vrachtvervoer", aldus j^Ute Z.H. Exc. Mgr. H. Tillemans on jP" Apostolisch Vicaris van Merauke ,P Nederlands Nieuw-Guinea, zijn hart «la eCn vraaS?esPrek, dat wij een deze» Sen met hem mochten hebben. ^Plannen hiervoor hebben de missiona- j>pS op Nieuw-Guinea al vele jaren, ^absering bleef echter uit, want de Sering, in de persoon van de gouver- wUT\verleende nu niet direct die mede- vfking, die de paters gaarne hadden ei'kregen. Het tegendeel was eerder ,aar en de ondervonden tegenwerking ®ft al eerder de pennen in beweging inwacht. Wat echter in de afgelopen £?riode niet mogelijk was, hoopt mgr 'demans thans wel van de regering =?daan te krijgen. Nu sinds 1 April een !"ouwe gouverneur over Nieuw-Guinea t aangesteld, leeft algemeen de ver- achting. dat thans een tijdperk is aan gebroken van positieve medewerking. Mgr. Tillemans acht nu de tijd aange keken, waarop hij zijn subsidieregeling de regering kan aanbieden, waarbij j\'J gaarne zou zien. dat de regering niet 81 te formalistisch zal zijn en de nodige E°epelheid zal betrachten. Tijdens zijn •erblijf in ons land mgr. Tillemans is J November van het afgelopen jaar in •jederland gearriveerd heeft de vica- ïs verscheidene besprekingen met auto- 'deiten gevoerd en de algemene indruk, _le hij bij deze gesprekken kreeg, was kunstig. Met deze subsidieregeling hangt nog een tweede kwestie, een zeer netelige overigens, samen: de kwestie van het Onderwijs zelve. Pater C. Meuwese M.S.C., een der missionarissen in het vicariaat van mgr. Tillemans, heeft enige tijd geleden in een onderhoud biet onze Brabantse redactrice hier over reeds het een en ander verteld. In Nieuw-Guinea moeten eerst be- Ec'havingscentra worden opgericht, wil b*'6" met het eigenlijke onderwijs een 8ahvang kunnen maken. De Papoea's hjoet eerst worden geleerd wat orde en pp- li? is' sPelen en handenarbeid leren, eerst dan kunnen zij gaan leren rekenen, schrijven enz. Om de ontwikkelingsgang hierbij mogelijk te maken, moet men, aldus mgr. Tillemans, niet al te hoge eisen willen stellen aan de onderwijzers, flie in dit beginstadium les zullen geven. ..Wij zijn van mening, dat in dit aller verste begin, juist zoals het in Neder land geschiedde bij de aanvang van het ijzonder onderwijs, het niet strikt nood zakelijk is, met volledig gediplomeerde onderwijskrachten te werken, te meer, u.aar dit onderwijs toch in hoofdzaak zal 'ijn gericht op het aankweken van de Primaire beginselen van de beschaving. eft men een bepaalde groep eenmaal zover, dat zij voor normaal onderwijs in aanmerking komt, dan moeten natuur lijk volledig gediplomeerde krachten het werk overnemen. Ook hiervoor moet men subsidie ontvangen, want zonder steun van het Rijk wordt de inrichting en het onderhoud van dergelijke scholen te duur. Dit plan maakt thans een goede kans van slagen." Mgr. Tillemans is dus niet pessimis tisch over de mogelijke ontwikkeling van de zaken op Nieuw-Guinea. „Maar", aldus de vicaris, „bij al onze plannen is tot dusverre sprake van regerings kapitaal. Zou hel echter niet boven alles te verkiezen zijn, als wij dit geld niet nodig hadden, maar ons werk konden doen met eigen katholiek kapitaal? De katholieken van Nederland zouden er voor moeten zorg dragen, dat een derge lijk kapitaal kon worden gevormd." Op bescheiden schaal is de vicaris begonnen met een adoptie-actie van dorpen in Nieuw-Guinea. Deze adoptie bestaat, buiten het gebruikelijke ge bed, uit een financiële bijstand van vijfhonderd gulden per jaar. Op deze manier hoopt de vicaris een oplossing te vinden voor de vele problemen. Maar, zoals reeds gezegd, pessimistisch zijn de verwachtingen van mgr. Tille mans bepaald niet. In de afgelopen jaren is een strijd gestreden, die hopeloos leek door de vele tegenwerking, welke werd ondervonden. Nu echter hoopt en rekent de vicaris op een gunstiger tijd, waarin hij zijn iedalen zal kunnen verwezen lijken. De besprekingen, die mgr. Tille mans tijdens zijn verblijf in ons land in Den Haag heeft gevoerd, geven daartoe wel aanleiding. De Apostolisch Vicaris van Merauke, die Zondagavond Neder land weer heeft verlaten op terugreis naar zijn buitengewoon zware missie gebied, kan de toekomst met een gerechtvaardigd vertrouwen tegemoet gaan. (Van onze correspondent) Het hoofdbestuur van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Lucht vaart heeft van de gelegenheid van haar eerste jaarvergadering in eigei huis op het Zweefvliegcentrum Teriet bij Arn hem gebruik gemaakt om de Belgische helicoptère-bestuurder van de Sabena, Gérard Trémerie, hartelijk te huldigen en hem de zilveren ere-médaille der Vereniging te overhandigen. Blijkens de inscriptie in deze médaille wil het hoofdbestuur der K.N.V.V.L. h'ermede de heer Trémerie danken „voor zijn nobel initiatief en moedig gedrjg in de dagen der overstromingsramp, die Ne derland in Februari 1953 trof". Tegelijk met de heer Trémerie ont vingen de zilveren médaille ir. J. Blackstone als erkenning voo de uit muntende diensten aan de burger luchtvaart en meer in het bijzonder aan de K.N.V.V.L. bewezen, en jhr. mr. P. O. H. Gevaerts van Simonshaven, die meer dar 25 jaren de vereniging als eerste penningmeester heeft gediend. De heer G. J. Ordelman te Zutphen, vice-voorzitter v:.n d afd. zweefvlie gen van de K.N.V.V.L. en eerste secre taris van de Vliegclub Teug, ontving als eerste Nederlande'- het gouden pres tatiebrevet. Hij maakte 30 Mei 1952 een recordvlucht van Teriet naar Bleckede aan de Elbe en vestigde daarmee het Nederlands afstandrecoru zweefvliegen op 356.5 km. Verder w st hij zich bij de wereldkampioenschappen te 'tatsen als zevende in het eindklassement van de 39 vliegers in de eenzitterklasse. Tijdens de jaarvergadering heeft de voorzitter, de heer C. Koiff uit Botter dam, enkele belangrijke medeuelingen gedaan. Zo zal binnenkort in Den Haag de eerste p ef woiden genomen met ee- uit 50 gelui bestaande jeugd- luchtvaartbrigade, waarvan men de weerklank bij de bevolking eens wil toetsen. Van 1521 Mei zal in Den Haag het F.A.I.-Congrts worden gehouden, waar voor nu al 26 landen met tezamen 136 deelnemers hebben ingesc. 'en. Prins Bernhard zal het Cong es, dat in het Kurhaus te Scheveningen zal worden gehouden, openen tijd s een plechtig heid in de Ridderzaal. Het zwecfvlieg- veld Teriet zal belangrijk worden ver- (Van onze Haagse redactie) nlj'^fderland schiet in zijn hoogste A h* tekort, als het zich niet haast, du n recht te doen geschieden", al- de S pe heer H. Coenradi, voorzitter van p^'jchting Door De Eeuwen Trouw, op d6n Zaterdagmiddag in Den Haag gehou- \veM,neeting van deze stichting, welke S.j d gehouden ter herdenking van het bestaan der republiek Zuid- de v -ken' en om *e demonstreren voor gev„ ""Ü'aHng van de op Nieuw-Guinea ters nAen gehouden Zuid-Molukse minis- s]0t Manusama en Wairisal. Aan het 4ïng deze meeting werd een resolutie Op "omen, waarin er bij de regering Zpjjj "V1' aangedrongen de zaak van de dg y 'olukken onder de aandacht van geps erenigde Naties te brengen. Vervol hei,} A^'d in de resolutie verzocht de in H0i,:'d-Molukse ministers, aan wie Is on»id'a beperkte bewegingsvrijheid dracj®e*egd, in staat te stellen hun op- ten uitvoer te brengen. dg ministers hadden de opdracht te i;„, jNsndse regering en de V-N- in eh voivn omtrent het onrecht hun land Vergad aan§edaan. Tevens werd door de teleg ^lng aan de beide ministers een dat de \Tgezonden waarin werd gezegd de Nederlandse regering ingevolge dwet en de RTC-overeenkomst ®Ver J was met hen overleg te plegen i®k de "Strekkingen tussen de repu- Op d r Zuid-Molukken en Nederland, w? sPrpv6 rneeting werd door een tien- tzerna i>rs ket woord gevoerd. Ds. J. H. r de s sPrak de hoop uit, dat wan- y°°r Am?gerin.s niet vrijwillig de poort me„ wil °Pcncn er dan nog zo- t t VadHSien ?ullen ziJn. wie de eer van !akke] vaJfd t6r hartc* gaat. dat zij de WrleHoJ1!. Nederlandse grootheid in vlamrrü 2ndede willen houden zodat ,ah de i daarvan zullen gaan lekken leiriir! van hen, die in het land QIng geven v. Rijckevorsel, lid van de amer. achtte het de plicht van fftp —WW w Ohwènr de onrecbtmatige aanval van Zuid Indonesische regering op ?,etCd;^0lukken af te keuren. De Ne- chts k,.n1reg,e,rinS beeft tot nu toe v-kodillentranen geplengd op het bgsrecht onbekende zelfbeschik- Ambon is gebleken. Wij hebben nooit een stap voor Ambon gedaan, ondanks alle beloften die door ons land zijn afge legd. De republiek der Zuid-Molukken zal de strijd voortzetten, aldus betoogde mevr. S. L. Lokolloo-v. Heiningen, ln ondergrondse acties op Ambon, op Ce- ram en vla de Ambonezen hier in Neder land. Het zal de Javaanse agressor nooit gelukken de binnenlanden van Ceram te betreden. Het Tweede-Kamerlid, de heer Krol, vond het een aanklaging van het christe lijk geweten zolang Nederland toestaat, dat het Ambonese volk in de steek wordt gelaten. De heer G- Ritmeester, eveneens Tweede-Kamerlid, sloot zich bij deze woorden aan, terwijl hij zich voorts af vroeg hoe de Nederlandse regering het met haar eer en verantwoordelijkheids besef kon verenigen het zelfbeschik kingsrecht voor Ambon af te wijzen. Maar eens zal er wel een tijd ko men, aldus deze spr-, waarin het Neder landse volk de gelegenheid krijgt het volk van Ambon de helpende hand te bieden. Tot die dag zullen wij vol moe ten houden, maar dan zal Ambon ook werkelijk vrij zijn. Prof. dr. S. U. Zui- dema hield als laatste spreker een warm pleidooi voor de vrijlating van de mi nisters Manusama en Wairisal. De Am bonese fluitorkesten uit de woonoorden De Lunetten te Vught en De Schatten- oerg te Westerbork verleenden aan deze meeting hun medewerking. Prinses Wilhelmina heeft met ingang van 1 April benoemd tot haar particu lier secretaris met bijzondere opdracht de heer Th. Booy. De heer Booy zal be last worden met werkzaamheden, die vallen buiten de arbeidstaak van de se cretarie van de Prinses te Den Haag. De heer Thijs Booy werd 27 Maart 1923 in Alphen a.d. Rijn geboren. Hij is voorzitter van de Ned Jongerenraad, be stuurslid van de Werkgemeenschap van gereformeerde jongeren en hoofdredac teur van het maandblad A.M.V.J. De laatste jaren heeft hij verschillende boe ken gepubliceerd, waarvan de voornaam ste zijn „Europese jeugd", „Kerk en jeugd" en „Alle jeugd is Gods jeugd". De *et^Od^LLoop S-M.M. meende dat Ne- heer Bo°y- die ongehuwd is, zal zich «trouw in de vriendschap metmetterwoon te Apeldoorn vestigen. beterd wat betreft e wegen op en naar het vliegv-iu. Nog deze zomer hoopt men het zweefvliegcentrum Langeveld te Noordwijkerhout in aabruik te ne men. Op Ypenburg komt een militaire startbaan, zodat dit vliegveld niet lan ger geschikt zal zijn voor toeristische- en vlieginstructie. D' gemeente Rotter dam is bereid in de polder Zestienho ven ten Noord-Westen vai Overschie een terrein aai. te leggen. Hier zullen ook de scholen worden gevestigd uit. Ypenburg. Hierop reikte de voorzitter de zil veren medailles uit. Spr. richtte zich in een ontroerende toespraak tot de heer Trémerie en zijn echtgenote. Hij getuigde van de diepe dankbaarheid en bewondering voor de onbaatzuch tige daad van naastenliefde, waarmee de Belgische hélicoptère-bestuurder ons volk voor altijd aan zich heeft verplicht. Op die gedenkwaardige le Februari was hij vanuit Meisbroek naar het bedreigde gebied opgestegen. Onderweg kreeg hij het bericht, dat op Oude Tonge mensen in nood waren Alle risico's ten spijt vloog de heer Trémerie daarheen en voerde een uiterst gevaarlijke landing uit op een klein stukje dijk. Hij bracht een nacht door met de mensen, die daar in doodsnood bijeen waren, en telde zijn eigen leven niet. Hij was het eerste contact met deze mensen, de eerste die ongevraagd hielp. De heer Kolff bracht vervolgens hulde aan de Amerikaanse en Engelse piloten. In de persoon van de heer Trémerie wilde hij alle buitenlandse piloten, die geholpen hebben, huldigen. Daarna overhandigde hij onder donderend, mi nutenlang applaus van de aanwezigen de zilveren medaille aan de heer Tré merie. Deze sprak in het Vlaams een kort maar hartelijk dankwoord. „Tussen ons, luchtlieden, is een vriendschap, die geen grenzen kent. Wij hadden geen ander doel dan broederlijk hulp te ver lenen. Gij zoudt dit ook gedaan heb ben", zo zei de heer Trémerie. Bij K. B. is benoemd tot lector aan de faculteit der rechtsgeleerdheid aan de Rijksi^ ersiteit te Groningen om onder wijs ce geven in de criminologie dr. H. van Rooy O.F.M. De nieuwe Groningse lector, tot heden privaat docent in dat vak aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, ge noot zijn academische opleiding aan de universiteit te Leuven, België. Hij was de eerste student, die daar in 1937 in de criminologie promoveerde en is tot op heden de enige criminoloog, die dej® speciale doctorstitel bezit. Hij behaalde dit praedicaat met de hoogste onderscheiding op het standaardwerk over de „Eugeneti sche sterilisatie en strafrechtelijke castra tie.'' Behalve privaat-docent en wetenschappe. lijk ambtenaar le klasse aan het crimino logisch instituut te Utrecht, was hij van 1939 tot 1950 professor in de moraal aan het theologicum der Paters Franciscanen te Al verna, Wychen. Daarnaast gaf hij leiding aan verschillende crimineel-sociologische on derzoekingen in den lande. Speciale bekend heid verwierf hij zich ook als deskundige op het gebied van de reclasseringsmaat- regelen ten behoeve van de maatschappe lijk onaangepaste gezinnen. Op verzoek van de UNO maakte hij in 1949 een studiereis door de Verenigde Sta ten om aldaar het z.g. family casework te bestuderen. In 1952 verbleef hij andermaal vijf maanden in de V. S. om de waarde van het casework voor de crimonologie te leren kennen. Ook aan penitentiare vraagstukken gaf hij zijn actieve medewerking. zijn de kenmerken van de ideale woning. Een woning werkelijk goed inrichten is een kunst, die veel ervaring vereist. Het kopen van meubelen moet daarom met overleg geschieden en het advies van deskundigen kan daarbij van onschatbare waarde zijn. Bij „Huis en Haard", de specialisten voor comfort en gezelligheid, is de verzorging van Uw interieur in goede handen. INTERIEURVERZORGING Amsterdam Tel. 31045 De voorzitter van de Indonesische delegatie bij de besprekingen over de Nederlandse militaire missie, de heer Ruslan Abdulgani, is uit Djakarta naar Surabaja vertrokken om zich op de hoogte te stellen van de door de missie verzorgde opleidingen voor de Indone sische zeemacht. Over de afrondingen van deze opleidingen door de missie zei Abdulgani, dat hierbij dertig tot veertig leden van de missie zijn betrokken met inbegrip van het verplegend personeel. De opleidingen zullen uiterlijk Juni 1954 zijn voltooid. (Van onze correspondent) De heer H. Holtan uit Noorwegen, die het laatste half jaar een studie te Utrecht heeft gemaakt, is aan de rijks universiteit gepromoveerd tot doctor in de faculteit van de wis- en natuurkun de Promotor was prof, dr. S. de Groot. Het proefschrift was getiteld: „Toepas sing van thermodynamica der irrevisibi- lenprocessen bij de thermo-elementen en electrolydische thermocellen". Vanochtend vroeg zijn te Ees bij Bor ger (Dr.) twee boerderijen tot de grond toe afgebrand. Omstreeks middernacht werd door voorbijgangers brand ont dekt in het achterhuis van de boerderij van de heer J. K. Buiter. De bewoners werden in allerijl gewekt. Men heeft nog getracht het vee te redden, maar dit is niet gelukt. Twaalf koeien kwamen in het vuur om. Ook de inboedel ging verloren. Vonken uit het rieten dak sloegen over naar de boerderij van de heer L. Kinds aan de overkant van de weg. Spoedig stond ook dit pand in lichterlaaie. Hier kon echter het vee en de inboedel in veiligheid worden gebracht. Het blussingswerk, dat geschiedde door de brandweren van Borger en Em- men, werd bemoeilijkt doordat de brand put ter plaatse spoedig leeg was en daarna het water per tankwagen over een afstand van enkele kilometers moest worden aangevoerd. De eerste internationale litteraire prijs van Venetië, dit jaar uitsluitend gereser veerd voor Franse, Duitse, Italiaanse, Bel gische, Nederlandse, Noorse en Zweedse schrijvers, is toegekend aan de Noorse ro mancier Tarjei Vasaas voor zijn roman ..Vindane" (De Winden). De prijs be draagt vijf millioen lire. In de jury hadden zitting directeuren van geïllustreerde weekbladen uit de diverse landen, voor Nederland Mr. W. H. A. M. Lucas. Advertentie Wynand Fockink Zaterdag hebben wij in het kort de hoofdgedachte weergegeven van de uit gebrachte prae-adv-iezen over de basis van het apostolaat, de ontmoeting met de onkerkelijk en de afgescheiden mede-christenen. Daarmede is echter het program van de Bossche samenkomst niet uitgeput. Ook de mens-in-nood, de kerstening van het beroeps- en gezinsleven en de apostolische taak der leken t. o. v. de cultuur vormen aparte terreinen van bezinning en onderzoek. Me j. W. Billen behandelt de vraag, of de nood van een nens aanleiding of reden moet of kan zijn tot speciale bemoeienis ten aanzüen van zijn christelijk leven. Voorop dient daarbij gesteld, dat men niet zo'n nauwe band tussen ma teriële nood en apostolaat mag leggen, dat men de eerste alleen maar ziet als een middel tot het tweede. De hulp-'in-nood heeft en behoudt ook zonder ver band met apostolaat haar waarde als daad van naastenliefde, evenals haar natuurlijke waarde. Toch is er verband en wel op de basis der liefde. Dc juiste gedragslijn bouwt de inleidster vervolgens op door materiële hulp, trouw, vriend schap, hartelijkheid en gebed centraal te stellen. Materiële en geestelijke mid delen hebben hun speciale apostolische waarde. Geest- en bloedverwanten zijn de eerst-aangewezenen om te helpen, zodat concluderend kan worden gesteld: het confessionele, particuliere werk verdient de v-oorrang, mits het tot verant woorde hulp in staat is. De kerstening van het beroepsleven besprekend, zegt dr. J ,J. M. Feld- brugge dat de taak der beroepskerste- ning ligt in het scheppen van een gunstig klimaat voor de orde der her schepping en genade. De beroeps- arbeid eist toewijding aan het werk op aards vlak weliswaar, maar vanuit de verwachting die uiteinde lijk de aarde overschrijdt. De verschillende beroepen hebben elk hun eigen betekenis t.o.v. de kestening. Niet alleen het objectieve veld der beroepswereld dient terug gevoerd te worden naar God, maar ook de persoonlijke beleving van het beroep. Beide activiteiten zijn aposto laat in de volle zin van het woord. De leek moet het eigen beroep leren zien in het licht van het geloof. Het prae-advies over de gezinskerste- ning is opgesteld door J. Severijnen— Cals en mr. L. C. Baas. Na een karak terisering van aard en roeping van het gezin wordt het hedendaagse gezins leven aan een kritisch onderzoek onder worpen, waarbij verschillende factoren de revue passeren, welke een zeer reëel gevaar voor gezinsontbinding beteke nen. Oude tradities legt men gemak kelijk naast zich neer. Hoewel dit niet zonder meer valt af te keuren, blijft het een open vraag, of het gezin zijn eigen wezen intens genoeg beleeft om nieuwe, van binnen uit be leefde levensvormen daarvoor in de plaats te zetten. Om dit te bereiken zal de inhoud der apostolische verkondiging zuiver afge stemd behoren te zijn op de openba- ringsgegevens over wezen en doel van huwelijk en gezin. Een onvervangbaar apostolaat wordt uitgeoefend door het getuigend aanwezig-zijn van werkelijk christelijke gezinnen. Massa-beïnvloe ding en kernwerk zijn daarbij even on misbaar, evenals het inschakelen van leken in het georganiseerde apostolaat voor huwelijk en gezin, speciaal ook van vrouwen om het te mannelijk benaderen van deze stof te voorkomen, terwijl er dringende behoefte bestaat aan meer eenheid in de zielzorg op dit terrein. In een zeer waardevolle beschouwing zet Geurt Brinkgreve eerst uiteen, hoe cultuur en geloofsverkondiging twee onderscheiden krachten zijn, waartussen, naar gelang van tijd en plaats, verschil lende betrekkingen mogelijk zijn. Over het algemeen kan men zeggen, dat cultuur en geloof, vooral in onze tijd Z. H. Exc. de Bisschop heeft benoemd tot deken van het dekenaat te Leiden de zeer- eerw. heer M. A. Jansen, die onlangs de opdracht heeft ontvangen de oprichting van een nieuwe parochie van de H. Lodewijk voor te bereiden. Tot pastoor te Leiden (O. L. Vr. Hemelvaart en H. Jozef) de wel- eerw. heer J. A. van Kleef. Tot pastoor te Hoek van Holland de weleerw. heer D. B. F. Plaat, die kapelaan was te Leiden (H. Petrus). De Bond van Pianohandelaren stelt er prijs op aan het publiek bekend te maken dat in tegenstelling met in de pers verschenen berichten het artikel „piano" nooit onder de superweeldebe lasting is gevallen, zodat er geen spra ke kan zijn van prijsverlaging uit hoof de van de aanstaande opheffing dezer belasting. steeds verder van elkaar afgroeien. Scherp onthult Menno ter Braak de afgrond, die het apostolaat overbruggen moet om tot de moderne cultuurschep pende mens door te dringen, wanneer hij de katholieke kerk noemt „de goed ge financierde onderneming die vanuit de citta del Vaticano op onverbeterlijke wijze wordt geadministreerd een on derneming, waarmee wij sinds lang geen geestelijke zaken meer doen.,.." En Huizinga oordeelde: „de wereld van morgen zal niet rijp zijn voor een her leving van het Christendom, zij is veel te zeer verstrikt in een habitus, die aan het Christendom tegenovergesteld is". Desondanks is de moderne cultuur als kind gedoopt. Het culturele niveau in de Nederland se Kerkprovincie steekt volgens Brink greve beschamend af bij de politieke en sociale machtsontwikkeling. Cultuur loosheid, gepaard met een toenemende staatkundige invloed, vormt een obsta kel voor het apostolaat. Dit komt, kort gezegd, en bij wijze van voorbeeld, hier op neer: een slecht geschreven Rooms boek bevordert de verspreiding van een beter geschreven communistisch boek. De Paus heeft gezegd, dat het nodig is „een wereld, die op weg is naar de af grond, te hulp te komen, een ganse wereld moet vanaf de grondslagen her bouwd. worden; hervormd van woest tot menselijk, van menselijk tot goddelijk". Hiermede zijn in alle helderheid de nood zaak en het apostolaat van een waarlijk christelijke cultuur gegeven. minimin ii mmini De ministers prof. mr. dr. L. Beel, A. C. de Bruijn en mr. J. Luns en oud-minis ter mr. F. Teulings waren Zondagmid dag aanwezig op de plenaire slotzitting van het congres over het Lekenaposto laat te 's Hertogenbosch. De congresvoor zitter, prof. dr. ir. F. Tellegen, heette hen hartelijk welkom. Twee deelnemers. Gabriël Smit en prof. J. Weterman, die in enige woorden hun ervaringen op dit congres weergaven, noemden het voor uitgang en winst, dat leken op een soort voet van gelijkheid met de gees telijken op dit congres hun visies heb ben uitgewisseld. Prof. Tellegen begon daarna het ge ven van de synthese met de op merking, dat men deze niet moest zien als een samenvatting, zo dat men hier de concrete resultaten ziet, maar als een aanwijzing bij het speuren naar de gro te liin in de apostolaats-opdracht van vandaag. Ook het lekenapostolaat is we zenlijk geestelijk, ook als het stoffelijke zaken behartigt. Ook het lekenaposto laat staat in het teken van het kruis. Spreker wees met nadruk op de persoonlijke verantwoordelijkheid die ieder heeft voor de gehele kerk. In alle sectoren van het apostolaat is allereerst een persoonlijke positieve ge loofsbeleving nodig. Christendom en apostolaat vormen een onscheidbare tweeeenheid. Wij hebben de opdracht tot zuivering en vervollediging van het getuigenis. Daarvoor is een volledig geloof nodig. Het beginpunt ligt in de geest. Met het groeien van de geest zullen zich meer mogelijkheden voordoen. Wij moeten zoeken naar verlevendiging van de geest in ons zelf en in het maatschappelijk bestel. Minister Beel zeide daarna dat de betekenis van ons katholieken ook zal afhangen van onze eenheid. Spr. noem de het teleurstellend, te zien dat ook in onze kring dikwijls de verantwoor delijkheid tegenover het geheel nog niet wordt begrepen. Geen onderdeel van het maatschappelijk leven valt bui ten het christelijk getuigen. (Van onze speciale verslaggever) Om haar taak volledig te kunnen ver vullen heeft de Stichting 1940—'45 nog een bedrag van circa 11 millioen gul- den nodig. De Stichting, die de nagela ten betrekkingen van in het verzet ge sneuvelde Nederlanders verzorgt, is zich er van bewust dat zij een aflopende taak heeft. Zij zal haar werk één generatie lang moeten voortzetten. Dank zij het bezit van een stamkapitaal van onge veer 22 millioen gulden door bijdra gen onmiddellijk na de oorlog verkregen dient in de komende zes jaren een bedrag van 11 millioen te worden in gezameld, teneinde aan alle zich gestel de verplichtingen te kunnen voldoen. Momenteel verzorgt de Stichting on geveer 5500 gezinnen en ongehuwde in validen. De zorg voor de 1080 invaliden is de grootste. Hieronder bevinden zich 380 t.b.c.-patiënten, 286 psychische pa tiënten en 464 mensen met allerlei ziek ten. Hoe vreemd het ook mag klinken, het aantal slachtoffers van het verzet groeit nog elke week. Elke week nog melden zich weduwen, die tot heden toe ge tracht hebben zich zelf te redden en steeds nog storten er mensen in, waar van de medici vaststellen dat dit een gevolg is van de bezetting of verblijf in een concentratiekamp. Vandaag is de grote inzamelingsactie van de stichting voor dit jaar begonnen. Het bestuur verheelt zich niet dat het na de watersnood beslist niet gemakke lijk is een actie te voeren voor welke andere geldinzameling dan ook. Aanvan kelijk had men dan ook na de ramp zalige nacht van de eerste Februari be- 12 „Daar dacht ik helemaal niet aan, me neer Henry". „Nee, natuurlijk niet, Nan. Maar ik dacht er aan". Nanny zette een bril op met zeer dikke glazen en liep op Henry toe. „Steek je tong uit", beval ze. „Waarom in 's hemelsnaam?" „Doe wat je gezegd wordt, meneer Henry". Henry stak zijn tong uit. „Dat dacht ik wel. Kom vanavond bij me vóór je naar bed gaat. Je hebt last van de gal". „Wat een onzin". „Je hebt altijd gepraat alsof je het aan je lever had". „Nanny!" „Dat zit maar onzin te praten over alle mogelijke dingen die ver boven je verstand gaan- De andere lord zal het een heleboel mensen wel even duidelijk maken waar ze moeten staan". „Bedoel je ons?" „Kletspraat. Je weet best wat ik be doel. Juffrouw Robin, bij de lunch krijg je een glas melk van me en dat drink je helemaal op. Je bent veel te opgewon den". „Ja, Nanny" zei Roberta. Nanny begon weer aan haar patience spelletje. „De audiëntie is afgelopen", zei Hen ry. „Ik zal nu maar gaan uitpakken", zei Roberta. „Laat het strijkgoed maar liggen, dat zal ik wel doen", zei Nanny. „Dank je wel, Nanny", zei Roberta en ging naar haar kamer. Ze was alleen nu. De vloer onder haar voeten scheen weinig stabiel te zijn, alsof ze de zee na vijf weken nog niet kon vergeten. Het was vreemd om op deze physieke wijze herinnerd te worden aan een ervaring, die al zo ver weg scheen te liggen. Roberta ging aan het uitpak ken. De kleren, die ze in Nieuw-Zeeland gekocht had, bevielen haar niet erg, maar ze was te zeer bezig met de be sognes van de Lampreys om zich over haar eigen aangeleden erg druk te ma ken. In de afgelopen vier jaar was Ro berta van meisje tot vrouw geworden. De emotionele phasen behorende bij deze overgang waren onderbroken geworden door een tragedie. Twee maanden gele den waren Roberta's ouders verongelukt en een soort van kilte was in haar ge voelsleven neergedaald, zodat ze, vooral in het begin, haar verdriet eerder besef te met haar verstand dan met haar hart. Later, toen ze ontdooide, merkte ze dat er iets onverwachts met haar had plaats gevonden. Haar affecties, die ze vroeger zo gemakkelijk wegschonk, schenen uit gekristalliseerd te zijn en ze stond plot seling onverschillig tegenover een groot aantal vroegere vrienden en vriendinnen. Deze ontdekking ging met nog een an dere gepaard; in die vier jaar was haar hart steeds blijven uitgaan naar een fa milie, die aan het andere einde van de wereld zat. Haar gedachten gingen te rug naar Deepacres en ze had de Lam preys nodig. Ze had ze meer nodig dan wat ter wereld ook. Ze konden dan al warhoofdig, wispelturig en laakbaar zijn, maar voor Roberta waren ze vol maakt en ze geloofde dat dit gevoel we derkerig was. Toen de zuster van haar vader voorstelde, dat ze maar naar En geland moest komen, accepteerde Rober ta dat van harte, want met dezelfde post was er een brief van Lady Charles Lam prey, die al haar oude liefde voor deze familie weer wakker riep. Toen het kwam vast te staan, dat zij ze zeker zou terug zien werd ze bezorgd, dat ze haar een onbeholpen relikwie uit hun kolo niale tijd zouden vinden, maar zodra ze Henry en Frid op de kade gezien had, had ze zich veiliger gevoeld en nu, ter wijl ze het laatste van haar weinig aan trekkelijke kledingstukken in de la legde, waar reeds verscheidene onderdelen van een spoortrein in lagen, kreeg ze het vreemde gevoel, dat alleen zijzelf ouder geworden was, en dat de jonge Lam preys alleen groter geworden waren. „Overigens", dacht Roberta, „zijn ze totaal niet veranderd!" De deur ging open en Lady Charles kwam binnen Ze had zich intussen ge kleed. Haar grijze haar glansde in een weel de van kleine krullen, haar smalle ge zicht was zorgvuldig opgemaakt en ze zag er hee] aantrekkelijk uit. „Hoe is het met die goeie Robin Grey?" vroeg ze. „Erg gelukkig." Lady Charles'zette de electrische ver warming aan, schoof een stoel bij, streek haar korte rok over haar knieën en stak een sigaret op. Roberta herken de met een behaaglijk gevoel alle ver schijnselen van een op handen zijnde ontboezeming. „Ik hoop, dat je het niet al te onge rieflijk vindt, schat," zei Lady Charles. „Lieve Chariot, ik vind het zalig!" „We hopen, dat je een hele tijd bij ons kunt blijven. Wat heb je eigenlijk voor plannen?" „Mijn tante heeft me heel vriendelijk aangeboden om me als gezelschapsdame te nemen, maar ik geloof, dat ik liever een baan heb. Een echte baan, bedoel ik. Als ze het goedvindt, ga ik probe ren om ergens secretaresse te worden. Steno en typen ken ik al." „We moeten eens kijken wat we voor je kunnen doen. Maar je mag eerst wel eens een beetje pleizierige tijd hebben." „Ik zou het zalig vinden, maar ik heb zo weinig geld. Zoiets van tweehonderd pond per jaar. Ik moet dus vlug iets gaan verdienen." „Geld vind ik iets afschuwelijks," zei Lady Charles. „Kijk nu eens naar ons, bijvoorbeeld. Practisch gesproken lopen wié al met mondharmonica's en lucifers langs de straat, alleen omdat die arme schat van een Charlie geen hoofd voor rekenen heeft. Ik zit er vreselijk mee in, Robin. Voor de kinderen is het zo erg." „Voor jou ook." „Ach, als we failliet gaan, zal het wel wat ongemakkelijk zijn. Charles zou bij voorbeeld niet meer op de rennen mogen komen. Gelukkig heeft hij al zijn weddenschappen betaald. Er zit zoiets vreselijk goedkoops in als je dat niet doet en bovendien doen ze dan de ver schrikkelijkste dingen." „Wat voor dingen?" „Ik geloof dat ze in Sandown je naam afroepen en met een hamer ergens op slaan om de aandacht te trekken. Pre cies weet ik het niet, maar daarover hoeven we in ieder geval niet in te zit ten, want dat is het enige dat niet kan gebeuren." (Wordt vervolgd). sloten dit jaar geen beroep op het Ne derlandse volk te doen. Bij nader over leg werd evenwel besloten toch een in zameling te doen plaats vinden. Het karakter hiervan zal echter geheel an ders zijn dan voor de ramp was vast gesteld. In samenwerking met de Ver eniging van le klassers in de K. N. V. B. was b.v. een landelijk voetbaltour- nooi in voorbereiding. Dit zal geen door gang vinden. Wel zullen in verschillen de plaatsen toch nog wedstrijden wor den gespeeld. Voorts heeft de Stichting bonkaarten rond gezonden, die aan de achterzijde als folder zijn bedrukt. Reeds zijn 500.000 van deze folders verspreid. De Stich ting moet het dit jaar namelijk van losse giften hebben. De uurloonacties in de grote bedrijven, in andere jaren een der steunpilaren van de inzameling, zijn namelijk geheel in het kader van de ac ties voor het rampenfonds geplaatst. De uitkeringen van de Stichting zijn een suppletie op wat het rijk in het kader van de wet op het bijzon der pensioen geeft. Zij keert tevens de rijksbijdragen uit Van het Rijk ont vangt zij daartoe 10 millioen gulden. Twee millioen geeft zij zelf. Zij heeft de maximumpensioengrondslag v. f 4500 verhoogd tot f 6500 en de minimum grondslag heeft zij gebracht van f 1500 op f 2400. In de kringen der Stichting heerst geen critiek. slechts dank voor hetgeen het Rijk ten bate van de slachtoffers van het verzet doet. (Van onze correspondent) De Nederlandse douane bij de door laatpost De Poppe nabij Oldenzaal ont dekte Zaterdagavond een zware Duitse truck met oplegger bijna tweeduizend kg koffie. De wagen, die evenals de kof fie, in beslag genomen werd, was afkom stig uit Hamburg en keerde terug van een rit naar Brussel. De auto passeerde regelmatig deze doorlaatpost. Tot nu toe had men nooit iets bijzonders ontdekt. Thans bleek echter in de laadruimte, waarin zich 8000 kg. planten bevonden, een geheime bergplaats te zijn aange bracht. De chauffeur, de 20-jarige J. H. uit Hamburg, vertelde van de smokkel geen weet gehad te hebben. Na een ver hoor kon hij zijn weg vervolgen. Zondagmiddag omstreeks half één werd brand ontdekt in de woning van de landbouwer J. B. Schuurman te Den Hulst. De brand greep zo snel om zich heen, dat niet alleen het woonhuis, maar ook de hooiberg en een schuur een prooi der vlammen werden. De schade wordt gedeeltelijk door verzekering ge dekt. De brandweer te Staphorst was spoedig ter plaatse, doch wegens water gebrek moest deze onverrichterzake weer terugkeren. Persoonlijke ongeluk ken deden zich niet voor. POLEN Een Poolse rechtbank heeft de eigenaar van een radiowinkel tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld omdat hij andere mensen in de gelegenheid heeft ge steld om naar de „Voice of America" en de BBC te luisteren.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | | pagina 3