Eisenhower wil begrotings
uitgaven besnoeien
Het spoot van het zwaarcL
Mgr. Klooster vandaag
bisschop gewijd
r
Tussen neus en lippen
8.5 milliard minder voor defensie
en buitenlandse hulp
V.N. niet tegen de aanwijzing
van elk Aziatisch land
SIAM overweegt mobilisatie
onder dreiging van Vietminh
tot
O.-Duitse Kerk waarschuwt
de Staat
Frankrijk niet in staat troepen naar
Indo-China te zenden
Nieuwe Apostolisch-Vicaris
van Surabaja
Oostenrijk
devalueert
VRIJDAG 1 MEI 1953
PAGINA 5
„Effectieve militaire
kracht onveranderd"
Uitlevering van krijgsgevangenen
Weer geen vooruitgang bij bestandsbesprekingen
Staking bedreigt Frans
scheepsvaartverkeer
Boerderij verbrand
Melkproducenten in V.S.
tegen verzachting
invoerbeperkingen
Plan van Eisenhower
Herziening organisatie
dep. van Defensie
Amerik. legerorder voor
Denemarken en Italië
Foster Dulles seer bezorgdf"
Eén koers: 26 Schilling
voor 1 V.S.-dollar
„Het Franse boek'
Tentoonstelling in
Nederland
Joachim Röntgen op festival
van Prades
15Wij zullen offers moeten brengen, maar wij
zullen overwinnen"
Driedimensionale Ned.
poppenfilm
Opleiding van artsen
President Eisenhower heeft gisteren op zjjn wekelijkse persconferentie meegedeeld,
dat hij de begrotingsuitgaven voor het belastingjaar 195354 met 8,5 milliard
dollar zal besnoeien. Deze bezuiniging zal voor het grootste deel worden ver
kregen door vermindering van uitgaven voor defensie en hulp aan het buitenland.
De president wilde niet zeggen, met welk bedrag de hulp aan het buitenland zou
Worden verlaagd. Hij zei, dat hij dezelfde ochtend de leiders van het Congress
had meegedeeld, dat hij het Congress zal verzoeken voor het komende belasting
jaar 8,5 milliard dollar minder toe te wijzen dan was gevraagd door de vorige
regering.
Ex-president Truman had in Januari, kort voor zjjn aftreden, de kosten van de
Verdediging in 195354 geraamd op 46 milliard cn de uitgaven voor hulp aan het
buitenland op 7,6 milliard dollar.
President Eisenhower deelde Donder
dag voorts mede nog niet te weten, hoe
tegen het eind van het belastingjaar
1954 (30 Juni 1954) de Amerikaanse
begroting sluitend gemaakt zou kunnen
Worden. Ook geloofde hij niet, dat het
Congress de verlaagde begroting, die
hij binnenkort zou indienen, verder
zou kunnen verlagen zonder de politiek
van zijn regering te veranderen en de
regering in grote verlegenheid te bren
gen.
De effectieve militaire kracht zou in
het komende jaar niet door de voorge-
tegenover een positie van zuivere kracht
komt te staan".
stelde bezuinigingen worden vermin
derd. In feite zouden leveranties wor
den versneld door concentratie op pro
ductie van die uitrusting, die in de on
middellijke toekomst de meeste mili
taire waarde heeft, aldus verklaarde
Eisenhower.
„Het program dat wij indienen", zo
zeihij, „is een program op lange termijn.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft het bericht tegengesproken
Volgens hetwelk het opperbevel der
V.N. in Korea elk Aziatisch land onge
wenst zou achten als neutrale staat
onder welks beheer de krijgsgevangenen
zouden komen, die niet naar huis willen
terugkeren. Generaal Harrison, de voor
naamste geallieerde onderhandelaar, had
volgens dit bericht verklaard, dat de
ligging in de nabijheid van communis
tische landen de Aziatische staten bloot
stelt aan communistische invloed. Vol
gens sommige berichten zouden de
Noordelijken voorstander zijn van het
aanwijzen van India als beherende neu
trale staat.
Na de vergadering van Donderdag
vertelde generaal Harrison de verslag
gevers dat hij geloofde dat het commu
nistische plan om de gevangenen die
niet terüg wilden keren naar een Azia
tisch land over te brengen in feite de
gevangenen zou dwingen te kiezen tus
sen naar huis gaan of onderwerping
aan een gevangenschap voor onbepaalde
tijd. Hij deelde mee dat hij de commu
nisten had gezegd, dat zij de geallieer
den reeds getoond hadden op welke
wijze deze over de Koreaanse krijgsge
vangenen die geweigerd hebben gere
patrieerd te worden, moeten beschikken.
De bijeenkomst van de onderhande
laars op Korea heeft vandaag nauwe
lijks een half uur geduurd. De commu
nisten weigeren gevolg te geven aan het
geallieerde verzoek om een ander neu
traal land te noemen, waarheen de ge
vangenen, die niet gerepatrieerd willen
worden, kunnen worden overgebracht.
De geallieerden hebben Zweden ge
doemd, maar de Noordelijken achtten
dit niet practisch. Generaal Harrison, de
leider van de delegatie der Verbonde
nen, was van mening, dat de Noordelij
ken hem door hun houding van stilzwij
gen willen pressen het beginsel te aan
vaarden, dat alle krijgsgevangenen, die
niet gerepatrieerd willen worden, naar
een neutraal land moeten worden ge
zonden.
Voorts hebben de geallieerden een
Waarschuwing voorgelezen, dat het
feit, dat de communisten hun belofte
inzake de uitwisseling van zieken en
gewonden niet volledig nakomen, een
schaduw werpt, over de bestandsbe
sprekingen. De Noordelijken passen
immers niet de uiterst ruime marge
toe bij het vaststellen van het aantal
over te dragen gevangenen, zoals de
geallieerden dat doen. Zij deelden de
communisten mee, dat er nog tenmin
ste 234 niet-Koreanen en 141 Zuid-
Koreanen in Noordelijke kampen voor
vrijlating in aanmerking komen, het
geen door de tegenpartij „opzettelijke
laster" werd genoemd.
Nadat de Labourfractie in het Britse
Dagerhuis zich in felle bewoordingen
kad gekant tegen het Amerikaanse aan
bod aan communistische vliegers om te-
Ui Frankrijk staakten gisteren een aan-
arbeiders gedurende enige tijd om hun
weti o.a. om loonsverhoging kracht bij
*e zetten. Er werd gestaakt door werk
nemers van spoorweg- en havenbedrij-
en, scheepvaartmaatschappijen, banken,
"e!beurswezen en de auto-industrie. Een
cing door stuurlieden en andere leden
ar bemanningen aan boord van sche
en van de „Compagnie Générale Trans-
v antique". welke begon in de haven
n Ce Havre, is overgeslagen naar an-
ntn€ ^ra.nse havens. Sleepbootbeman-
0' gen zijn een sympathie-staking be-
hiefn' e niogelij kheid bestaat, dat
™°°r het gehele Franse scheepvaart
heer zal worden verlamd.
Le u- "lie de France", die Woensdag uit
ni "avre zou zijn vertrokken en het
dat n6 rf xe"PassaSiersschip „Antilies",
Fi°,1}, rciag voor zijn eerste reis naar
rans-W est-Indië
ko:
hde
zou zijn vertrokken,
die n'et uitvaren. Vele passagiers,
Zen hfui,06 "Ile de France" zouden rei-
•■Queen m thans Passage geboekt op de
door Mary". De stakingen worden
tiscLC?^munist.isPhe en niet-communis-
vakverenigingen gesteund.
koTt^e,nSPasavond is' vermoedelijk door
terhnis g' brand ontstaan in het ach-
koud orPuVf, boerdei'ij van J. D. Wijn-
aan Jt Pr Welsummervèld te Welsum
van tL, ?/1' Hoewel de brandweren
waren i™°i en. <~dst snei ter Plaatse
de boerpJ^J1 .zii "iet verhinderen, dai
■hen mP!- zmg en de stal in vlam-
konderf n'ffen' De kalveren en biggen
koedel meer worden gered. De in-
VerzekPH„gr°tandeels verloren gegaan,
zekenng dekt de schade.
gen beloning van 100.000 dollar een Rus
sische straaljager in handen der verbon
denen te spelen, verklaarde premier
Churchill gistermiddag, dat dit omkopen
van vijanden niet in strijd is met het
geldende oorlogsrecht. Voorts achtte Sir
Winston het voor de V.S., die 19/20 van
de lasten van de Koreaanse oorlog dra
gen, niet noodzakelijk om voor elke
kwestie steeds de andere deelgenoten
van de Verbonden strijdkrachten te raad
plegen.
Na dc organisatie der zuivelfabrikan-
ten heeft ook de bond van melkprodu
centen in de V.S. op het Congres een
beroep gedaan de beperkingen van de
invoer van zuivelproducten niet te ver
zachten.
Iedere verzachting van de beperkin
gen zou catastrofaal voor de Ameri
kaanse producenten zijn, daar de Ame
rikaanse markt dan overstroomd zou
worden door een overmatig grote in
voer. De bond verklaarde, dat de uit
voer van zuivelproducten slechts voor
3 landen, namelijk Nieuw-Zeeland,
Denemarken en Nederland, belangrijke
bron van deviezen-inkomsten vermt, en
dat deze landen in hoofdzaak naai hun
buurlanden of in het sterlinggebied
verkopen. Verzachting van de invoer
beperkingen zou volgens de bond be
tekenen, dat de Amerikaanse veehou
der zou worden geofferd op het altaar
van de internationale handel.
dat vraagt om een constante en vol
doende stroom van mensen en mate
riaal, zodat elke aspirant-aanvaller
De Amerikaanse politiek zou niet
gebonden worden aan een „magisch cri-
tisch jaar" doch worden gebaseerd op
dc gezondere theorie, dat een werkelijk
gevaar wellicht jarenlang aanhoudt. De
president achtte het mogelijk, dat een
toestand van maximale militaire macht
liggend binnen de economische moge
lijkheden zou kunnen worden bereikt,
indien de „logische disciplines" bij de
behandeling van militaire (en econo
mische zaken afzonderlijk zouden wor
den samengevoegd. Als men deze twee
echter onafhankelijk van elkaar laat
werken, aldus Eisenhower, zou „óf een
toestand van twijfelachtige militaire
kracht worden bereikt óf een zodanig
zorglijke economische positie. dat de
militaire positie voortdurend in gevaar
is".
De commissie voor toewijzing van
gelden van het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden heeft gisteren aanbe
volen het door ex-president Truman
gevraagde bedrag voor het ministerie
van Buitenlandse Zaken met 32 procent
te besnoeien. Truman had om ruim 1
milliard dollar voor het „State Depart
ment" gevraagd. Tevens vroeg de com
missie om vermindering van de fondsen
voor het ministerie van Handel met
25 procent en van die voor het minis
terie van Justitie met 4 procent.
De grootste verlaging wordt voorge
steld voor het scheepsbouwprcgramma
voor het bureau voor de zeescheepvaart.
Truman had 118.500.000 dollar aange-
vraagd voor de bouw van vier nieuwe
vracht- en passagiersschepen en een
prototype tankschip. Eisenhower trok
deze aanvrage echter in en de commis
sie verklaarde zich hiermede accoord.
President Eisenhower heeft een plan
tot herziening van de organisatie van
het departement van Defensie hij het
congres ingediend. Volgens dit plan
zouden de burgerlijke hoofden van de
strijdkrachten meer gezag krijgen ten
koste van de Commissie van Staven
Het plan voorziet voornamelijk in
de benoeming van zes nieuwe onder
secretarissen van Defensie en de af
schaffing van de raad voor munitie,
de raad voor wetenschappelijk onder
zoek en ontwikkeling, het bureau voor
de leiding van de bevoorrading en het
bureau van de directeur van de in
stallaties. In zijn boodschap tot het
congres zeide Eisenhower dat het per
soneel bij de diensten van het depar
tement van Defensie met 500 zou kun
nen. worden beperkt.
De Amerikaanse troepen in Europa
hebben bij Italiaanse en Deense fabrie
ken bestellingen geplaatst voor ammu
nitie ter waarde van ruim 60 millioen
dollars. Bij de Sigme te Rome werd een
order gepiaatst ter waarde van 54.4 mil
lioen dollars. Deze bestelling betekent
werk voor 16.000 Italianen gedurende
een geheel jaar. Zestig bedrijven zul
len medewerken aan de uitvoering van de
order. De andere bestelling, die betrek
king heeft op ammunitie voor geschut
van groot kaliber, en die een waarde
heeft van 5.958.000 dollars, is geplaatst
bij de Wejra-fabrieken te Kopenhagen.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Foster Dulles, heeft in de
senaatscommissie voor toewijzingen ver
klaard zeer bezorgd te zijn over de inval
in Laos. Hij zeide dat hij aan het depar
tement van Buitenlandse Zaken heeft
gevraagd de mogelijkheid van Ameri
kaanse tegenmaatregelen te bestuderen.
Dulles verklaarde van mening te zijn
dat de regeling van de problemen in
Indo-China en die van de wapenstilstand
in Korea niet aan elkander verbonden
moeten worden. Tevens gaf Dulles uit
drukking aan zijn vrees dat geheel Zuid-
Oost-Azië in handen van de communis
ten zal vallen indien de aanval op Laos
geen mislukking wordt.
In Franse militaire kringen werd gis
teren medegedeeld, dat er geen sprake
is van het zenden van meer Franse troe
pen naar Indo-China. Sommige hoogge
plaatste officieren hadden gezinspeeld
op de behoefte aan nog 40.000 man, doch
volgens genoemde kringen zijn, gezien
de Franse verplichtingen elders, geen
extra-eenheden besohikbaar voor het
front in Indo-China. De voormalige
Franse premier Reynaud heeft Donder
dag in een rede op de Amerikaanse
club te Parijs verklaard, dat de Indo-
Chinese kwestie „slechts kan worden op
gelost door het scheppen van een groot
Vietnamees leger". Slechts dat zou Viet
nam zijn onafhankelijkheid doen gevoe
len, aldus Reynaud.
De premier van Siam, Songgram,
verklaarde gisteren dat in Siam een
algemene mobilisatie zal worden afge
kondigd in geval de dreiging van
Vietminh-opstandelingen aan de Sia
mese grens groter zou worden. Hij gaf
als zijn mening te kennen, dat, indien
de inval in Laos deel uitmaakt van
een nieuwe communistische strategie,
een inval in Siam zeker zou volgen,
hoewel mogelijk enige tijd zou ver
strijken voor het zover zou komen.
De Siamese regering heeft alle maat
regelen genomen met het oog hierop.
Het leger en de politie, gesteund door
vliegtuigen en tanks, patrouilleren langs
de grens met Laos en houden dag en
nacht toezicht op het verkeer op de ri
vier de Mekong.
De Vietminh-opstandelingen hebben
een groep Chinees-nationalistisch*
guerillastrijders nabij de grens van Bir
ma zo goed als omsingeld. Deze guerilla
strijders behoorden tot de nationalisti
sche strijdkrachten, die na de Chinese
burgeroorlog de Birmese grens over
schreden. Volgens deze berichten heb
ben de opstandelingen 200 kilometer ten
Noord-Westen van Loeang Prabang e«.
ook nabij de Thailandse grens de rivier
de Mekong op verscheidene punten
reeds bereikt.
In Birmese bladen is Donderdag een
beroep gedaan op de Aziatische staten
om gezamenlijk te trachten tot regeling
der Indo-Chinese kwestie te komen,
voor Indo-China een tweede Korea
wordt
cor 'oowots
78. „Stel u niet aan," snauwt Thorkell de jammerende stuurman toe. „Heksen rijden
niet te paard. Dat zijn natuurlijk de ruitersdie hun kamp voor de nacht hebben
opgeslagen! We sljiipen naderbij en wanneer ze er niet al te vijandig uitzien,
kunnen we hun misschien een. hap eten en een plaats bij het vuur vragen. Volg mij."
Wacht een ogenblik," brabbelt Orm haastig, terwijl hij bezwerend zijn armen
uitstrekt. Laten we eerst even rustig terug gaan praten, en o luister
nu even."
Hij struikelt haast over zijn eigen woorden, als hij verder gaat: „Gek, maar ik
geloof niet, dat het gaat vriezen vannacht. Het is veel zachter geworden, hè! Maar
goed, dat we dat konijn hebben opgegeten. Ik zou geen hap meer door mijn keel
kunnen krijgen. Neen, het is tijd, wat uit te rusten. Ik heb zo juist een heel aardig
plekje gezien. Net goed om met zijn drieën de nacht door te brengen. Beren zijn
hier niet, dus dat kunnen we rustig doen en morgen
„Niets, morgen," snijdt Thorkell de woordenstroom van de roerganger af. „Ik wil
weten, wie dat zijn en indien ge niet mee wilt, ga ik alleen op verkenning, bibberend
oud wijf!"
Alleen eh alleen?" stottert Orm wanhopig. Wilt ge er alleen op uittrekken
en ons hier achterlaten? Mij? Ehhier? Dat kan niet, dat kunt ge niet doen,
dat is een lelijke streek, om een oude zeeman midden in de nacht in het bos achter
te laten. Neen, neen, ik ga wel mee ik kom al
„Als ge uw huilebalkerige gezicht dan maar dicht houdt," dreigt Thorkell. „Dat
gesnater van u moet een uur ver te horen zijn. Erwin, houdt Wolf bij u! Zorg er
voor, dat hij ons niet verraadt met zijn gegrom en dat hij niet plotseling vooruit rent.
Behoedzaam baant Thorkell zich een weg door het dichte struikgewas cn de
anderen volgen hem op de hielen. Erwin heeft Wolf in zijn nekvel gegrepen en
fluistert hem af en toe een paar kalmerende woorden toe. Het is alsof het dier
begrijpt, wat er van hem verwacht wordt, zo rustig houdt de hond zich.
Steeds dichterbij komen ze. Het flakkerende schijnsel van de vlammen werpt een
grillige schaduw op de donkere stammen en de geur van brandend naaldhout prik-
kelt hun neusgaten.
Soms zien zij even een glimp van bewegende gestalten rond het vuur. met ae
uiterste voorzichtigheid dringen zij nog dichterbij. Dan schuift Thorkell behoedzaam
een paar takken opzij. Drie paar ogen gluren gespannen naar het tafereel voor hen.
En wat zij zien, doet hun de adem stokken in de keel.
Op 2
vicaris
at deden we des zomers toch toen het vlotte korte manteltje er
nog niet was? „Shortie" is tegenwoordig de officiële naam van
dit kledingstuk en daarmee wil men de vroegere naam „finger
tip" verdringen. (Of men nu door de anglicistische hond of kat wordt
gebeten). Het manteltje van de foto is uit de boutique van de Parijzenaar
Henry a la Pensee. Het is van lichtgele zachte wol, en gedragen op een
donkere strakke rok komt het uitstekend tot zijn recht. Veel van deze
manteltjes, bedoeld voor voorjaar en zomer, die ook door de Nederlandse
confectie in grote variatie gemaakt worden, hebben een driekwart mouw,
wat de suggestie van luchtigheid verhoogt. Voor ons klimaat is het een
ideale dracht, zeker nu ze aan élégance, vergeleken bij vorig jaar, zeer
gewonnen hebben.
De Nationale Bank van Oostenrijk
heeft bekend gemaakt, dat met ingang
van 1 Mei het tot dusverre toegepaste
stelsel van dubbele wisselkoersen voor
de Schilling zal kom.n te vervallen, en
dat er voortaan voor iedere valuta
slechts één wisselkoers zal gelden, die
gebaseerd zal zijn op een verhouding
van 26 Schilling voor een Amerikaanse
dollar.
Zachtaardig echtgenoot
In Hackensack in New
Jersey stond Anthony
Adamo terecht, om dat hij
zijn vrouw zou hebben
geslagen. Anthony ont
kende heftig en verklaar
de: „Ik heb geen vinger
meer naar haar uitgesto
ken, sinds ik 'in Januari
1950 haar arm heb ge
broken".
Exterritoriaal spijbelen
Een jongen, die genoeg
lijk speelde op het nieuwe
speelterrein van de UNO,
grinnekte, toen hij de di
rectrice van zijn school
zag staan, die hem wenk
te weer naar de klas te
gaan.
„Ha, ha, u kunt me
hier fijn niet pakken",
riep de veelbelovende
knaap, „ik ben op 'inter
nationaal terrein".
De directrice moest
toegeven, dat hij gelijk
had, want krachtens een
overeenkomst tussen de
UNO en de V. S. valt het
gehele terrein van bijna
zeven hectaren, waarop
het hoofdkwartier van de
UNO is gebouwd, onder
de uitsluitende jurisdictie
van de UNO. De Ameri-
kaanse politie kan daar
niet optreden zonder toe
stemming van de v-olken-
organisatie.
De directrice begon dus
via officiële kanalen te
werken om de knaap in
haar macht te krijgen. Zij
rapporteerde het geval
aan de ambtenaar van de
commissie tot wering van
schoolverzuim en deze
belde de UNO op.
Als de jongeman eer
eens op het UNO-terrein
gaat spelen, zal hij tot de
ontdekking komen, dat
het exterritoriaal spijbe
len is, want de UNO heeft
voornoemde ambtenaar
thans officieel gemachtigd
het terrein te betreden en
hem naar school te diri
geren.
Canadese legerorder
Legervoorschriften zijn
over de hele wereld be
kend om hun efficiency.
Wat denkt u van deze
Canadese order? Het is
voor manschappendie
overzee gelegerd zijn,
verboden de volgende
voorwerpen naar huis te
zenden: motorfietsen,
vliegtuigen, instrumen
ten, bedoeld voor het
doen van medische ope
raties en machine-onder
delen.
Lief leeuwtje
Een jongeman te Syd
ney wilde een dircus-
leeuw aaien en stak zijn
arm door de tralies. De
doktoren hebben de arm
op honderd plaatsen moe
ten hechten.
Volmaakte grasmaai-
machine
Een gepensionneerd of
ficier van de Britse vloot
heeft een apparaat uitge
vonden, door middel
waarvan een gemotori
seerde grasmaaimach'ine
het werk kan voortzet
ten, terwijl u met uw be
nen op tafel een dutje
doet over een boek. Maar
liet ding werkt alleen
op cirkelvormige gras
velden en trekt zich niets
aan van rare hoeken.
Het apparaat is te Lon
den gedemonstreerd en
werkte volmaakt. De
maaimachine sneed in
steeds groter wordende
cirkels net gras af tot de
middellijn van het ge-
maaüde stuk ongeveer
120 meter bedroeg.
De machine zit vast
aan een draad, die wordt
gevierd, naarmate zij
vordert, zodat de machi
ne zich in steeds wijder
wordende cirkels be
weegt.
Binnenkort zal een grote vrachtauto
uit Parijs in Nederland arriveren, vol
geladen met Franse boeken. Deze boe
ken zullen in Amsterdam, Den Haag en
Rotterdam worden ten toon gesteld.
Ook de vitrines, waarin deze boeken
zullen komen te liggen, worden uit de
Franse hoofdstad aangevoerd.
De expositie is voortgevloeid uit be
sprekingen, die gehouden zijn door de
gemengd technische commissie tot
uitvoering van het Frans-Nederlands
cultureel accoord.
De tentoonstelling zal in Den Haag
worden gehouden van 11 tot 18 Mei in
de lounge van het Grand Hotel te Sche-
veningen, te Amsterdam van 26 Mei tot
7 Juni in „Arti et Amicitae" en te
Rotterdam van 13 tot 21 Juni in „De
Kunstkring".
Het hoogtepunt van de tentoonstelling
^al worden gevormd door de prachtige
moderne banden, waarvan de duurste
fres. 200.000 kost. In totaal worden 5000
boeken en tijdschriften geëxposeerd.
De violist Joachim Röntgen is als enige
Nederlander uitgenodigd deel uit te ma
ken van het internationaal samengestelde
kamefbrkest voor het festival van Prades,
dat van 14 Juni tot 7 Juli a.s. wordt ge
houden onder leiding van Pablo Casals. Op
dit festival zullen vijf orkestwerken en vijf
werken van kamermuziek, onder meer van
Bach, Mozart, Beethoven en Schubert wor
den uitgevoerd.
Maart 1953 ontving de pro
van Surabaja, pastoor H. van
Mecgen C.M. van de pauselijke inter
nuntius te Djakarta, mgr. G. dc Jonghe
d'Ardoye, liet telegrafisch bericht, dat
dc Kardinaal-Prefect van de Congrega
tie voor de Voortplanting van het^ Ge
loof tot apostolisch-vicaris van Sura
baja, als opvolger van wijlen mgr. M.
Verhoeks C.M., had benoemd drs. J. A.
M. Klooster C.M.
Joannes Antonius Maria Klooster
werd geboren in Indonesië en wel te
Djatiroto (Oost-Java) waar zijn vader
werkzaam was bij het onderwijs.
Later verliet zijn vader Djatiroto om
als hoofd van de school te fungeren in
Tulung-Agung (Oost-Java). Daar groei
de de kleine Jan verder op. Toen hij
later, reeds missionaris geworden, eens
met 'een confrater in Tulung-Agung
vertoefde, werd hij plotseling herkend
door een oude vrouw die vroeger baboe
was geweest bij zijn ouders. Opgetogen
kwam ze toegelopen en riep spontaan
uit: „Wah, adoe: Ik had wel gedacht dat
Sinjo Jan nog eens pastoor zou wor
den! Slamat, slamat." Dat hij het nog
eens tot Kandjeng Biskop zou brengen
kon zij niet vermoeden.
Nadat de familie Klooster terugge
keerd was in Nederland bezocht Jan
het St. Vincentiusseminarie te Wern-
houtsburg bij Zundert (N.-Br.) voor
zijn humaniora, en voltooide zijn
hogere studies in het Missiehuis St.
Jozef te Helden-Panningen (L.L Na
de priesterwijding op 29 Juni 1936
volgde al spoedig de benoeming voor
de missie van Java, welke de neomist
zo na aan het hart lag, omdat hij van
jongsaf met zeden en gewoonten van
het volk vertrouwd was geraakt.
Pastoor Klooster zag zich geplaatst op
de bloeiende missiestatie Blitar. Daarna
vinden wij hem terug te Surabaja,
eerst in de parochie Kepandjen, later
in die van Ketabang.
Hier werkte hij tot 19 Juni 1940, toen hij
tot hoofdpastoor benoemd werd van
de B.P.M.-stad Tjepu, eveneens een cen
trum van een veelbelovende missie. Bij
de overval door de Japanners vluchtte
pastoor Klooster over Djombang naar
Madiun en kwam tenslotte in Ke-
diri terecht. Daar deed hij tijdens de
eerste jaren van de bezetting weer goed
werk.
Eind Augustus 1943 brak de interne
ringsperiode aan, welke twee volle ja
ren duurde, eerst te Kediri, later te Tji-
mahi en eindelijk te Baros. Lichamelijk
verzwakt, doch met ongebroken geest
kracht, keerde pastoor Klooster na de
Japanse capitulatie met zijn confraters
naar Kediri terug, om weer aan het werk
te gaan. Helaas, weldra volgde een nieu
we internering, die van October 1945 tot
October 1946 duren zou. Na zijn tweede
bevrijding arriveerde pastoor Klooster
te Surabaia en kon hij op 4 December
1946, tot herstel van krachten, met ver
lof naar Nederland gaan. Dat verlof
werd benut tot verdere studie te Leiden
Hij slaagde er in December 1952 voor
zijn doctoraal in de vergelijkende Indo
nesische taalwetenschappen.
Klaar voor de Kerk
De voorbereiding was ten einde; de
candidaat klaar voor de taak die hem
wachtte. Heel zijn jeugd, in Indonesië
doorgebracht, was als een verwijderde
en algemene opleiding geweest. Daarna
was hem de meer gespecialiseerde op
leiding als missionaris te beurt gevallen,
doordat hij als bij toeval in bijna alle
staties van het Vicariaat te werk gesteld
was geweest en aldus al zijn medemis
sionarissen en hun werk van nabij had
leren kennen. Zowel onder de Euro
peanen als onder de Javanen, zowel
als hulppriester als in zijn hoedanig
heid van hoofdpastoor, had hij
zich onderscheiden door zijn rijke gaven
van geest en hart. In de afzondering van
het kamp was al zijn ervaring nog meer
bezonken en de priester in hem gelouterd
en geheiligd door geduldig lijden.
In het mededelingenkastje aan de
buitenmuur van de Marienkirchc in de
Russische sector van Berlijn, waar bis
schop Otto Dibelius maandelijks preekt,
is een waarschuwing aan de Oost-Duitse
regering opgehangen ondertekend door
de deken Ileinrich Gruber. In deze ver
klaring neemt Gruber het volledig op
voor de jcugdpredikant van de kerk
Reinhold George die 26 Februari j.l.
door de communistische politie gearres
teerd werd onder beschuldiging zijn uit
jonge protestanten bestaande discussie
groep aan te zetten „misdaden" te be
gaan tegen de Oost-Duitse staat.
In de communistische campagne tot
vernietiging van de protestantse jeugd
beweging zijn reeds 50 dominee's gear
resteerd.
De verklaring besloot met de woor
den: „Waarschijnlijk zullen nog groter
offers van onze dominee's en congrega
ties gevraagd worden dan tijdens de
kerkstrijd in de nazi-tijd. Wij weten al
leen dat wij zullen winnen en dat het
dit keer geen twaalf jaar zal duren".
Zijn enig ideaal was: eenmaal voor dat
volk van Indonesië, onder veranderde
omstandigheden, weer met nieuwe ijver
en wellicht nieuwe methodes te gaan
werken. Vooral nu in eigen Klein- en
Groot-Seminarie een reeds talrijke groep
medewerkers werd gevormd voor de be
kering van hun landgenoten.
Tevoren reeds stond nij bekend als
iemand die zich geheel belangeloos gaf
aan de grote taak welke bij hem was:
te dienen in de Missie.
Ook hadden zijn spreekwoordelijk ge
worden accuratesse, zijn rustig overleg,
zijn nooit falende werkelijkheidszin en
niet het minst zijn innemend karakter,
met een uitgesproken gevoel voor hu
mor, hem reeds dc algemene sympathie
bezorgd. Men was dan ook gerechtigd
de schoonste verwachtingen te koesteren
omtrent zijn aanstaande apostolaat in
Indonesië.
Toen pater Klooster na zijn doctoraal
examen te Leiden eindelijk wat rust
hoopte te vinden, stond zijn overheid
er per se op dat hij onverwijld naar
Indonesië terug zou keren. Per K.L.M.
vloog hij naar Djakarta, waar hij 26
Januari 1.1. aankwam. Hoe onbevangen
hij nog stond tegenover de toekomst,
moge blijken uit een schrijven aan
..Missiefront", waarin hij zijn reisver
haal besluit met de woorden: „Ik ben
best tevreden met de wisseling van de
cor. al is het wat snel gegaan." ..Arge
loze profetie" tekent „Missiefront"
hierbij aan, ..want het laatste decor zou
hem niet door de K.L.M.doch door
Rome worden gereserveerd."
2 Maart 1.1. werd pater drs. J A. M.
Klooster door Rome op de commando
post geplaatst en benoemd tot Aposto-
lisch-Vicaris van Surabaia.
Het Nieuw Surabaiasch Handelsblad
schreef, toen de benoeming bekend
werd: „In de zich snel uitbreidende
wederopbouw, geestelijk en materieel,
van de missie van Surabaia wacht Hem
een zware Jaak. Het bezadigde en ge
zonde oordeel van de nieuwe Titularis,
zijn kennis van de plaatselijke toestan
den en van de talen in heel het Vica
riaat, zijn hoge en ernstige levensopvat
ting, zijn ijver voor het apostolaat, blij
ken waarborgen dat Rome de belangen
yan het Vicariaat in bekwame handen
heeft gelegd."
In weerwil van de bekende beschei
denheid van de nieuwe gezagdrager en
het besef van de drukkende last op zijn
schouders gelegd, klinkt uit zijn devies:
„Evangelizare divitias Christi" de moe
dige ambitie om, met Gods hulp en de
medewerking van de 50 priesters, 30
broeders en fraters, 125 zusters en
21.000 katholieken van zijn Vicariaat,
de „Rijkdommen van Christus als blijde
boodschap te brengen" onder de bijna
9 millioen zielen van zijn ressort.
En zo heeft dan vandaag de nieuw
benoemde Apostolisch Vicaris van Su
rabaia de bisschopswijding ontvangen
uit' de handen van de Pauselijke Inter
nuntius Mgr. G de Jonghe d'Ardoye.
met als mede-consecratoren de twee
Javaanse bisschoppen Mgr. A. Soegia-
pranata S.J. van Semarang en Mgr. A.
Djajasepoetra S.J. van Djakarta.
De nieuw-gewijde Apostolisch Vicaris
van Surabaia zal tevens titulair bis
schop heten van Germanicopolis, een
vroeger bisdom in Klein-Azië.
Ook uit Nederland ons aller wens,
ons aller bede: „Ad muitos annos! Feli-
citer!" Nog vele jaren van gezegend be
stuur.
J. WOLTERS C.M.
(Lazarist)
oud-missionaris van Surabaia.
Joop Geesink („Dollywood") heeft
Woensdag telegrafisch bericht ont
vangen dat hem de grote prijs
is ten deel gevallen in het der
de internationale concours van
reclamefilms ter gelegenheid van
de Fiera di Milano (Jaarbeurs van Mi
laan) voor zijn „Kermesse Fantastique".
Tevens is aan zijn vertegenwoordiger in
Italië de beker uitgereikt, verbonden
aan de eerste prijs, die hij vorig jaar
op de Biennale van Venetië met dit
filmpje heeft behaald. Dit werd gister
middag medegedeeld op een conferen
tie in de studio, waar Joop Geesink te
vens zijn eerste 3 d-product vertoonde,
een reclamepoppenfilm voor Philips:
„Star of the screen" We komen hier
Zaterdag in onze filmrubriek op terug.
Bij besluit van de staatssecretaris van
Volksgezondheid is het Nederlands insti
tuut voor praeventieve geneeskunde te
Leiden, aangewezen als instelling voor het
theoretische deel van de bijzondere oplei
ding van artsen, als bedoeld in artikel 13
van de wet bevolkingsonderzoek op tuber
culose van 13 Juli 1951.
