Rede Kardinaal De Jong
in avondlijk stadion
festijn in stadion
van Utrecht
Stadion als een offerschaal
Kleurrijk
en uitbundig
Indringend beroep op eenheid
VLAGGEN EEN KRANS VAN VLAMMEN
GERICHT OP HET KRUISBEELD
Sacrale luister
Tot hoofd en hart
Ontvangst Kard. v. Roey bij Koningin
Het weer
Massale demonstraties
MAANDAG 18 MEI 1953
77ste JAARGANG No. 25685
Sociale Studiedagen Rolduc
(Van onze speciale verslaggever)
Katholiek Nederland heefi feest gevierd.
Een goed feest, een uitbundig feest, waarbij de „Roomse
blijheid", dikwijls een misverstane gemeenplaats, die
slechts wrevel opwekt, in de volste zin van hei woord ge
stalte heeft gekregen, zo echt, zo levend, als de onstuimig
heid van de jeugd, die dit feest mei hei spectrum van
haar activiteiten heefi gekleurd.
E>e klokken van Nederland hebben dit festijn ingeluid.
Zij hebben de klank van de „klok van Echiernach" edel
geschenk aan de stad, waar Tint Willibrord begraven
ligt en van alle klokken van de oude bisschopsstad
Utrecht overgenomen en juichend hebben zij tot in alle
hoeken van ons land de jubel, die op dat moment in hei
stadion van Uirecht losbarstte, uitgedragen. Want op het
ogenblik, dat Zaterdagavond alle klokken van ons land
luidden, betrad de Legaat van Z.H. de Paus, Z. Em. Jozef
Ernest Kardinaal van Roey, met zijn hoge gevolg het
Utrechtse stadion, dat tevoren door duizenden met een
Uitbundige versiering voor de ontvangst in gereedheid
■^as gebracht.
O
y'ce Hoogwaardigheidsbekleders op hun
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 25, telef. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: J. 3. WBoerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W. van Willigs.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.— per maand, f 6.— per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
HERSTEL HIËRARCHIE WAARDIG HERDACHT
(Van onze speciale verslaggever)
/edereen 'in het tot de boorden gevulde Utrechtse stadion zweeg, toen daar
Zaterdag werd aangekondigd, dat Z, Em. Kardinaal De Jong, door zijn
ziekte verhinderd persoonlijk aanwezig te zijnzich via de radio tot allen
zou richten. Er ontstond plotseling een enclave van indrukwekkende stilte in
het rumoer, dat deze avond kenmerkte; een stilte, die ontroerde, omdat zij zon
der meer een grote aanhankelijkhe'id en een eerbiedig medeleven demonstreerde.
De stemvan de Kardinaal was zeer geroerd, doch werd gedragen door een
ongebroken persoonlijkheid. ..Ik heb het heel erg gevoeld, dat ik, omdat de
lichamelijke krachten mij begonnen te ontbreken, van het toneel moest verdwij
nen. En nu, in deze dagen van het grote feest der herdenking van het herstel
der b'isschopvelijke Hiërarchie, nu voel ik dat dubbel zwaarZo gaarne zou ik
juist nu in Uw midden zijn geweest, om mij met U te verheugen en met U feest
te vieren". Zo sprak de Kardinaal en zijn woorden troffen een ieder in het hart.
Advertentie
De inmiddels traditioneel geworden
sociale studiedagen te Rolduc zullen dit
jaar gehouden worden op 3 en 4 Augus
tus. Als onderwerp voor deze dagen is
gekozen: „De katholiek in de moderne
wereld."
..Wij mogen God echt dankbaar zijn
voor de vele vruchten die het herstel
der hiërarchie in 1853 voor de katholie
ken van Nederland heeft afgeworpen.
Mede door de leiding van de bisschop
pen nemen wij, katholieken, thans een
volwaardige plaats in naast de andere
volksgroepen in ons zo dierbare vader
land."
(Van onze speciale verslaggever)
Een half dozijn merels had tijdens de plechtigheid op het grote zonnige veld zich
onbekommerd het voedsel gezocht, dat God aan al wat leeft in de natuur heeft
geschonken. Telkens moesten wij naar die vogels kijken, schepselen Gods en hun
lot in Zijn hand, om even later de machtige ontroering te ondergaan van het
beeld op het hoogtepunt van de pontificale Mis: het uitzwermen van tientallen
priesters naar alle zijden over datzelfde veld om nu de mensen te voeden. Dragend
in gouden cibories het kostbaarste voedsel ter wereld, dat God voor Zijn uitver
korenen heeft bestemd. Duizenden hier als de vogelen des hemels, elk met zijn
wijde en toch begrensde wereld, om wier heil de Allerhoogste van ogenblik tot
ogenblik bezorgd is, naar wie Hij op dit uur uit wou gaan om elk van hen te
vinden. Van onder het crucifix, waarvan het smekend gebaar hoog ten hemel
reikte als riep het voor ieder dit voedsel af, kwamen en gingen de priesters. Over
het veld en langs de carré's en hoog de tribunes op zochten zij hun weg, tot
allen, die dit verlangden, waren gespijsd. Toen was God's tegenwoordigheid te
midden der twintigduizend als een geheimzinnig gonzend gerucht, wijd rondom
in de Stadion-ruimte als in een schelp van parelmoer, waar men het ruisen in
horen kon van de eeuwigheid.
De pontificale heilige Mis, welke
Zijne Eminentie Joseph Ernest Kardi
naal van Roey, Aartsbisschop van
Mechelen en Pauselijk Legaat, Zondag
morgen in het Utrechtse Stadion heeft
opgedragen, is het serene hoogtepunt
geweest van de viering van het eeuw
feest van het herstel der Bisschoppe
lijke Hiërarchie. Het is de schoonste
bekentenis geworden van heel het
Katholieke leven, geest en sfeer vol
oprechte feestelijkheid, waarin alles
met alles in harmonie was en van een
luister, zoals de Rooms-Katholieke
eredienst alleen dit opbrengen kan.
Onder het hemelhoge kruis verhief
zich het podium met het altaar, waar
heen over het veld een brede rode
loper als een weg was uitgelegd. Witte
bloemen versierden het altaar en over
al in het voorveld waren bloeiende
witte hortensia's in perken uitgezet.
Korven vol hortensia's wiegden ook
onder de luifelrand van de overdekte
tribune en de haag van geel-witte vlag
gen en wimpels rondom was als een
vuurkrans van helle vlammen, die zich
ontplooiden en rekten naar het centrale
punt: het crucifix, hoog boven alles uit.
Groninger dansers klapten op de maat
van hun boerendansen en de Over
ijsselaren voerden ongestoord bruiloft
tot groot vermaak van iedereen.
Toen viel er 'n stilte over het stadion,
want het werd via een directe lijnver
binding verbonden met de kathedraal
van Utrecht, waar op dat moment de li
turgische ontvangst van Z. Em. Jozer
Ernest Kardinaal van Roey, Aartsbis
schop van Mechelen, plaats vond. Een
nauwkeurig verslag van deze indruk
wekkende plechtigheid vindt U elders in
deze kolommen.
Nog was naar de mening van de regis
seur Anton Sweers het stadion niet vol
doende versierd. Daarom liet hij hon
derden vertegenwoordigers van alle so
ciale, culturele, maatschappelijke en
charitatieve verenigingen met hun va
nen oprukken om de nog open plaatsen
op het groene gras te vullen. De man
nen van de KAB trokken voorop. Ook
de ARKA, de politie, de werkgevers, de
boeren en tuinders, de boerinnen, de
middenstanders, de gezinsverzorgsters,
de militairen, de matrozen, de leden van
de luchtmacht en vele, vele anderen wa
ren aanwezig.
(Vervolg op pag. 3e, le kolom)
Zilvergrijs en blauw waren het
fond van het altaar en zijn over
dekking. Zilvergrijs en blauw was
ook de lentehemel er boven, waar
telkens de zon in doorbrak. Dan
werd de gloed in de vlaggen aan
geblazen en blonk het corpus op
het donkere kruishout als sneeuw
in het licht: het Lam Gods in al
zijn schuldeloosheid, welks offer
hier vernieuwd ging worden. Naar
het veld omlaag gli oiden de hellin
gen der mensenmenigte, tot in car
rés vooruitgeschoven op het
groene veld. Terzijd- van het altaar
stond de Schola opgesteld: het koor
van seminaristen, dat met de volks
zang zou wisselen. Op de grote tri
bune, recht te-enover het altaar,
namen de autoriteiten hun plaatsen
in. En van heel ver had nog een
getuige inkijk tot hier in het sta
dion: de Domtoren, zichtbaar over
de open tribune heen: zilvergrijs
als heel de atmosfeer en behorende
bij dit feest als het oudste symbool.
Onder het machtig tampen van de St.
Willibrordklok was het Katholieke volk
deze morgen in indrukwekkende massa
opgegaan naar de tempel in de open
lucht, waartoe het Utrechtse stadion
voor dit uur werd verheven, een tempel
in het hart van de Tage landen, onder
dezelfde voorjaarshemel waar ooit St.
Willibrord had gestaan toen hier de
lente van het Christendom was aange
broken. En eindeloze blijmoedigheid
vulde de ruimte, zoveel mensen bijeen
in gelijke gestemdheid, eender gezind en
tezamen opgenomen in een hoge. serene
feestelijkheid, die met de komst van de
pontifex en de lange stoet van kerke
lijke hoogwaardigheidsbekleders inhoud
kreeg, gestalte en kleur.
(Vervolg op pag. 5 eerste kolom)
Waarachtige eerbied of waar
dering kan men niet eisen doch
slechts verdienen.j
met name tot uiting te brengen, dat
gij behalve fiere katholieken ook trou
we vaderlanders zijt. En inderdaad, hoe
beter katholiek, hoe beter vaderlander.
Wij, katholieken, doen in liefde voor
het vaderland voor niemand onder en
van harte betuigen wij onze trouw en
aanhankelijkheid aan onze geliefde Vor
stin. die wij toebidden. dat zij door een
zegenrijk bestuur tot in lengte van da
gen de band moge zijn van de eenheid
van ons volk.
Doch. dierbare gelovigen, wij moeten
één blijven. Wat wij in het verleden
hebben bereikt, met name ook op het
terrein van het openbare leven, dat heb
ben wij te danken aan onze eenheid in
ons optreden naar buiten. Maar naar
mate onze emancipatie voortschrijdt, zal
die eenheid aan steeds groter gevaren
blootstaan.
Onze emancipatie op staatkundig ge
bied mag als nagenoeg voltooid wor
den beschouwd. Daarom loopt onze een
heid op dit gebied ook het eerst en
het meeste gevaar. Doch naarmate ons
katholieke volk zijn maatschappelijke en
culturele achterstand inhaalt, zal onze
eenheid ook op dit gebied aan grotere
gevaren zijn blootgesteld. Welnu, ik kan
niet nalaten met de meeste nadruk er
op te vijzen, dat het bewaren van de
eenheid op elk terrein van het open
baar leven althans voor zover het
ons vaderland betreft noodzakelijk
en onmisbaar is.
De eigen katholieke organisaties op
heel het terrein van het openbare le
ven hebben in het verleden onze eman
cipatie mogelijk gemaakt en bevorderd,
zij zijn ook voor de toekomst, althans
in de min of meer nabije toekomst, nog
even noodzakelijk en belangrijk, niet al
leen voor de bloei van het geloofsleven
onder ons katholieken, maar mede ook
om positief een christelijke maatschap
pij in Nederland op te bouwen.
Derhalve, dierbare gelovigen van Ne
derland. blijft één. één. Zoals gij thans
in zo groten getale en in de eenheid
des geloofs u verenigd hebt rondom de
persoonlijke vertegenwoordiger van on
ze H. Vader, de Paus, zo moet gij ook
in eenheid verenigd blijven op elk ter
rein van het openbare leven, in liefde
en trouw geschaard rondom de troon
van Hare Majesteit, onze Koningin.
Z. Em. Josef Ernest Kardinaal van Roey, die als Kardinaal-Legaat de fees
telijkheden ter ere van de herdenking van het eeuwfeest van de vestiging van
de Katholieke Hiërarchie in Nederland heeft bijgewoond, is hedenmorgen
door H. M. Koningin Juliana op Paleis Soestdijk ontvangen.
riBae}.en' m9r- Alffink, mgr. Huibers, kardinaal "Frings, mgr. hem
mens, kardinaal Van Roey, kardinaal Griffin en mgr. Giobbe.
(tot Dinsdagavond)
Aanvankelijk regen- of onweers
buien, daarna opklarend. Overwegend
matige wind, aanvankelijk tussen
Oost en Zuid, later tussen Zuid en
West. Morgen overdag minder warm
dan vandaag.
Zon: 4.41—20.33. Maan: 10.28—1.15.
Hoogtepunt van het feest was ongetwijfeld de Pontificale Hoogmis, die Zondagmorgen in het Utrechtse Stad'ion door
de Kardinaal-Legaat, mgr. Josef Ernst van Roey, werd opgedragen. Deze solemnele plechtigheid maakte diepe indruk
„Gij zijt vanavond bijeengekomen, om
,.Le herdenking van het herstel der
P'sschoppelijke hiërarchie werd een
uartverkwikkende vreugderoes, die ech-
*Pr niet zo stonnachtig kon zijn of de
•'nst werd er niet bij vergeten. Het ka-
.holieke volk heeft Zaterdag en Zondag
n de massale demonstraties van oprecht
•?®'uk en uitzonderlijke blijdschap, op-
ji'^Uw en sterker dan ooit tevoren wel-
v "t, blijk gegeven de ernst van dit
erbljjf op het ondermaanse te beseffen
jyaar juist daarom boordevol vreugde te
02l']lnen zijn, ook al gaat het dikwijls
hder dat besef van de ernst gebukt.
Een' pontificale Hoogmis met onge
kende iuister in de "Ppenlucht en twee
Massale demonstraties, waaraan dui
zenden mensen uit alle delen van het
land deelnamen om te getuigen van
hun trouw aan het Episcopaat en het
yaderland, zijn de hoogtepunten ge-
™eest van deze viering, die een en
thousiasme heeft opgewekt dat men
nauwelijks bij ons toch nuchtere volk
aanwezig zou hebben geacht.
Zaterdagavond, toen zeventien duizend
1j,ensen uit steden en dorpen rondom
]AFecht hun plaatsen op de tribunes van
no st?dion hadden ingenomen, was er
ffit? n'ets zien dat °P een naderend
Ven' duidde. Het groene veld lag nog
aai ten. Hoog reikte naar de hemel het
gp Sfijpende crucifix van Marius van
t0n als een teken tegen de in grijze
trio geturte hemel. Het verkondigt de
scli f en bet tijden- In een wonderlijk
sin-0116 harmonie komen in dit beeld de
]e ?rt en de vreugde samen in een door
een getuigenis. Daarvoor welfde een
ston?udige, doch sierlijke baldakijn en
be"den de zetels van de hoge gasten
pfhd op een enorm podium.
d0 tseling echter schalde een stem
b6t.p. de loudspeaker: „Bereid het veld,
6rrn bet veid> er moet muziek zijn,
bloemen zijn". Alsof deze stem
inga cbe kracht bezat renden door de
de wS<jn en iangs de trappen, die over
ione baan waren gelegd, honderden
Sen aS en meisjes met kleurige vlag
de «t rf-n de tientallen vlaggemasten op
biau'adionmuren hesen zij het rood wit
w en anderen stelden zich in strak
ke rijen op het veld op, keurige lanen
vormend. Orkesten kwamen binnen.
Daar was de „Koninklijke" uit Deurne
en die uit Den Bosch, daar was ook de
band van de verkenners uit Arnhem.
Het stadion werd omgeven met feeste
lijke kleuren en gevuld met zo mogelijk
nog feestelijker klanken.
De demonstratie van het Nederlan
derschap was begonnen. Afgevaardig
den uit alle provincies van het land
marcheerden het veld op. De gildebroe-
ders uit Brabant openden de rij. Hon
derd stoere mannen, getooid .met^ de
zilveren symbolen van hun keizerlijke
en koninklijke waardigheid, voorafge
gaan door pages, wapendragers en luid
manipulerende tamboers. Zij brachten
nog meer kleuren in het veld en een
laaiend applaus begeleidde hun binnen
komst.
Met hun lampjes als blinkende ster
ren op hun helmen marcheerden vijftig
mijnwerkers binnen. Zij hadden de
kielen aan, waarmede zij hun werk
ondergronds verrichten, alleen hun ge
zichten v/aren daar niet mee in over
eenstemming. Maar wie gaat er feest
vieren met een met gruis besmeurd ge
zicht? Noord-Holland, Zeeland, Drente
en Overijssel, getekend door de symbo
len van deze gewesten, daalden van
vier zijden langs de trappen af. Daar
waren stoere Volendammers. Zeeuwen
in hun oude klederdracht. Drenthena-
ren met spaden en houwelen over de
schouder, de gereedschap n voor de
ontginning en Overijsselaren die een
complete boerenbruiloft vierden op het
grasveld. Volksdansers uit Groningen
namen letterlijk „spelenderwijs" bezit
van het veld. Mannen en vrouwen uit
Utrecht brachten temidden van dit
bont gewemel de beeltenis van de apos
tel der Noordelijke Nederlanden, Sint
Willibrord, binnen. Zuid-Holland noem
de zich terecht de draagster van de
kroon van Oranje. Het trotse Friesland
ten laatste was vertegenwoordigd door
een grote groep die het wapen van
Kardinaal De Jong meevoerde.
Er klonk steeds meer muziek en
steeds meer kleuren vulden het sta
dion. De vendelzwaaiers van de Bra
bantse gilden zwierden met grote be
hendigheid hun vanen in het rond. De
