Muziek bij de Kroningsfeesten A, Tunnelbouw in Velsen vordert gestaag Meer zelfstandigheid voor de Saar Nieuw statuut laat plaats voor eventuele Europeanisatie Nieuwe elementen in de V an Gogh-tentoonstelling Belg Nieuwe bijdragen van zes heden daagse componisten van kerkelijke muziek ië acht aantal verzetslieden te hoog Indonesië linde lens DONDERDAG 21 MEI 1953 PAGINA 9 Plan om hoge raad van verzet te ontbinden Niet ^minder dan 15,5-0.00 Belgen .zijn, indertijd erkend als gewapende ver zetslieden. De regering vindt dit getal wel wat hoog en heelt thans een wets ontwerp ingediend tot herziening van het statuut van de gewapende weer stand, waarbij strengere normen zijn aangelegd. Ook zou de regering de Hoge Raad van het Verzet willen ont binden, die als overkoepelend lichaam °Ptreedt. De Raad wordt veelal verwe ten niet geheel onpartijdig te zijn en in hoofdzaak linkse organisaties als ver- zetsbewegingen te erkennen. Oostenrijk wil nauwer contact met Bonn Besprekingen tussen Grubex en Adenauer bergbeklimmers en de kroning in Engeland Onveranderde liturgie Handelsvloot van Y.S. groeit vrijwel niet Half zoveel passagiers- schepen als in 1939 Foster Dulles spreekt met Nehroe over Korea A nti'A merikaanse demonstraties in India Britse burgers krijgen de raad Egypte te verlaten Instemming met voor stellen van Churchill Amerik. commentator neemt ontslag Protest tegen McCarthy Premier Hoffmann is tevreden MARKTBERICHTEN Folo-documentatie uit Aries en St. Rémy Mr. Kuylman in radio causerie: Emigranten zijn geen economische goederen" Intern, congres van broncliologen Te Utrecht op 5 en 6 Juni .wl-.'Wi '- -- ■- -. Twee van de staatsie-trompetters, die zullen optreden bij de kroning van Koningin Elizabeth 11 op 2 Junï. Oostenrijk zal opnieuw stappen doen b'j de bezettende mogendheden om di plomatieke betrekkingen te mogen aan knopen met de Westduitse Bondsrepu- bllek. Inmiddels zal het in Bonn een "andelsvertegenwoordiger benoemen, 't is meegedeeld aan het eind van en bezoek, dat de Oostenrijkse mlnis- je«" van Buitenlandse Zaken, dr. Karl «ruber, aan Bonn heeft gebracht. Men was tot de slotsom gekomen, dat gelukkige toestand der beide lan- slechts verzekerd kan zijn in een ,|U en vreedzaam Europa. De betrek kingen tussen beide landen berusten op "jeflerzijdse achting en gevoelens van i'landschap. Over de Duitse bezittingen D.,•?ostenri-'k en die van Oostenrijk in Ppir, and zijn „informatieve bespr'ekin- t-j gevoerd. Volgens welingelifchte v=m gen zouden Adenauer en Gfuber mening zijn, dat een Europees sa- biori aan de beste mogelijkheid zou Op5en voor een nauw contact tussen °stenrijk en Duitsland. orwiü Britse expeditie, die een poging „v *rneemt om de Mount Everest te sla» eren"' hoopt het nieuws van haar hinViS ••kroningsgeschenk" aan ko- Men El'zabeth te kunnen aanbieden, dat v, W trachten het zo in te richten, Wora,anVeer het gestelde doel bereikt eerstkoningin Elizabeth daarvan het ,e bericht zal ontvangen. H'OM?neer geen gebruik gemaakt kan oieüu van de radio, zal het eerste bracht5 per koerier worden overge ven wat voor de persoon in kwestie kent s.Yan tien a vijftien dagen bete- rttenri j de expeditie in de eerstko- Everct dagen. de top van de Mount biisseh- bereikt, kan het nieuws dus JUni T n precies op de kroningsdag (2 Bonden bereiken. (Van een medewerker) angezien Engeland befaamd is vanwege zijn eerbied voor de raditie zal het niemand verwonde ren, dat het ceremonieel van de kro- ningsdienst, die 2 Juni in de Westmin ster Abdij te Londen gehouden zal worden, een historie van meer dan duizend jaar heeft. Maar is er al weinig veranderd in de plechtigheid, waar mede de Aartsbisschop van Canterbury Koningin Elizabeth II de eed zal afne men, haar met olie zalven, haar bekle den met de eretekenen van het koning schap de ring en de scepter en haar kronen, de muziek, die van die van eeuw tot eeuw weinig veranderde plechtigheden een groot deel uitmaakt, is steeds ten zeerste aan de e;gen tijd gebonden geweest.. Van de geschiedenis van die muziek is vóór de zestiende eeuw weinig meer bekend dan dat de koraalzang er aan ten grondslag lag en dat in de loop der eeuwen de ontwikkeling van de poly- phonie er toe heeft geleid, dat de ge- eigende psalmen een meer gevarieerde vertolking hebben gekregen. Bekend is bovendien, dat bij de kroning van de Saksen-koning Egbert in 800 de rubrie ken voorschreven: post datum anulum canatur antiphona na het overreiken van de ring zingt men een antiphoon, ofwel een anthem, de muzikale hoofd vorm in de Anglicaanse eredienst. De anthem is een onafhankelijke composi tie, gewoonlijk met orgelbegeleiding, maar bij bijzondere gelegenheden ook met orkest. De grote anthems van Pur- cell en de kroningsanthems van zijn dagen tot nu toe zijn, ook al zijn ze niet zo lang. Wat toonzetting betreft, te vergelijken met de kerkelijke cantates van Bach. Verder bevat de kronings- dienst, die in wezen een gewone dienst is en feitelijk een variatie op de conse cratie van een bisschop, ook nog andere muzikale elementen een Introïtus en een Offertorium, een Credo en een Sanctus en de hymnen Veni Creator Spiritus en het Te Deum. Bij de aankomst van de Koningin aan de Westelijke poort van de Abdij wordt de antifoon „Ik was verheugd toen tegen mij gezegd werd „wij zul len ingaan tot het huis van de Heer" gezongen door de koren van West minster Abbey en de koninklijke kapel, die uitgegaan zijn om haar te begroeten en niet door het speciale koor van vierhonderd man, dat bij het altaar en de troon in het Ooste lijk deel van de kerk is opgesteld. De anthem is getoonzet door Herbert Parry (18481918) en is in deze eeuw bij elke kroning gebruikt. Er is deze merkwaardigheid bij, dat de roep „Vivat Regina", die de traditie de leerlingen van Westminster School toestaat, er in is verwerkt. Het eerste deel van de dienst wordt dan begonnen met de Introïtus, getoon zet door Herbert Howels (geboren 1883) en een Graduale van William Harris, organist van de St. Georges-kapel in Windsor (geboren 1883), die de koningin muziek-onderricht heeft gegeven toen zij nog prinses was. Het Credo en het Sanctus zijn genomen uit de „Mis in G- mineur" van Vaughan Williams, die zeer dikwijls wordt uitgevoerd, zowel in de kerk als op het concertpodium. Na het Veni Creator volgt Handels edele kroningsanthem „Zadok the Priest" gecomponeerd voor de kroning van Koning George II in 1727 en sindsdien bij elke kroningsplechtigheid uitge voerd. De volgende muziek van enig belang betreft vijf anthems, die gezongen wor den na de eigenlijke kroning, als de koningin de eerbetuigingen in ontvangst neemt van de prinsen van koninklijken bloede en de peers of the realm. Op dit punt geeft de uit te voeren muziek een historisch overzicht van de Engelse kerkmuziek sinds de reformatie van Byrd (15431623) af tot aan de heden daagse Canadese componist Healy Wil- lan toe. Tijdens de rest van de dienst, die voor de eigenlijke kroningsplechtig heid onderbroken is, hoort men dan een opnieuw getoonzette hymne, waarmede de aanwezigen kunnen inzetten; een arrangement van Vaughan Williams, naar dr'Gcneefse psalm-wijs, die nu de „Old Hundreth" genoemd wordt. Daar op volgt een Gloria van Stanford (1852 1924) dat reeds bij twee vorige kro ningen is gezongen. Tenslotte wordt het Te Deum gezongen in een nieuwe toon zetting van Sir William Walton, gevolgd door het volkslied. Alles bij elkaar heb ben zes hedendaagse componisten nieuwe muziek geschreven voor deze kroningsplechtigheid. Buiten de kerkelijke plechtigheid om zal er nog meer nieuwe muziek van componisten uit het Verenigd Koninkrijk te horen zijn. Zoals men weet heeft Benjamin Britten een opera, „Gloriana", gecomponeerd, waarvoor het gegeven genomen is uit het leven van de eerste koningin Eli sabeth. De eerste opvoering daarvan zal 8 Juni gegeven worden in het Royal Opera House. Sir William Walton heeft aan zijn Te Deum de mars „Orb and Sceptre" toegevoegd, een pendant van de „Crown Imperial", die hij voor de kroning van George VI geschreven heeft. De nieuwe mars zal op de kroningsdag voor het begin van de plechtigheid in Westminster Abbey worden uitgevoerd. Tenslotte hebben tien componisten liederen zonder begeleiding geschreven, die een reeks vormen welke herinnert aan „The triumphs of Oriana", die twin tig componisten hebben vervaardigd ter ere van Koningin Elisabeth I. De liede- renreeks voor Elizabeth II heet „Agar- land for the Queen". Zij zal op een bij zonder concert op de vooravond van de kroning ten gehore worden gebracht. Het programma bevat ook enkele ma drigalen uit „The triumphs of Oriana", Purcell's zangspel „The vision of Bri tain", Handels anthem „The King shall rejoice" en Vaughan Williams' „Fanta sia on a theme of Thomas Tallis". De Nationale Federatie van de Ame rikaanse Scheepvaart heeft gisteren be kend gemaakt, dat de Verenigde Staten thans slechts de helft bezitten van het aantal passagiersschepen, waarover zij in 1939 beschikten. Van de 600.000 d.w.t. aan scheepvaarttonnage, welke op de werven in de gehele wereld in aanbouw zijn, is geen ton voor de Amerikaanse koopvaardij bestemd, aldus de federatie. Met de 21 passagiersschepen, die voor Engelse scheepvaartlijnen worden ge bouwd, zai 80 pet. van de vooroorlogse vloot van passagiersschepen van Enge land hersteld zijn. Frankrijk heeft 14 lijnschepen in aanbouw, Italië 8 én Ne derland 4. Volgens het rapport zullen Noorwegen en Griekenland spoedig over meer tonnage aan passagierssche pen beschikken, dan zij ln 1939 bezaten. Als de huidige contracten voor scheepsbouw zullen zijn uitgevoerd, zullen de koopvaardijvloten in de we reld 45 pet, groter zijn dan zij voor de tweede wereldoorlog waren. In totaal in 7 millioen d.w.t. aan scheepvaart tonnage besteld. De opvallendste toene ming is die van de vloten der tank schepen, welke in Januari van dit jaar 83 pet. groter waren dan in 1939. De Amerikaanse vloot van tankschepen is op het ogenblik nog geen 5 pet. van de in aanbouw zijnde tankschepen voor de Verenigde Staten bestemd. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, John Foster Dulles, is voor een drie-daags bezoek aan India in New Delhi aangekomen. Hij heeft een eerste bespreking gehad met premier Nehroe. Volgens waarnemers staat de impasse in de wapenstilstandsbesprekin gen op Korea bovenaan op de agenda. De gouverneur van Bombay, Bajpai. die expert is op het gebied van de bin nenlandse politiek, blijft tijdens het be zoek van de Amerikaanse minister in de hoofdstad. Zowel bij aankomst van Dul les op het vliegveld als elders in India vonden anti-Amerikaanse demonstraties plaat. De politie deelde mee. dat een groep van circa 2500 communisten door de straten van Bombay een portret van Dulles meevoerde om het in een buiten wijk te verbranden. De politie probeer de het portret te bemachtigen, waarop een worsteling ontstond. Het portret kwam in de knoei en werd vernield. De demonstranten gingen de agenten met stokken te lijf. Een agent en vier de monstranten, onder wie een vrouw, werden gewond. In Calcutta is op een bijeenkomst, ge organiseerd door de communistische partij en nog 14 links georiënteerde groeperingen, een caricatuur van de Amerikaanse minister met een atoom bom in de ene en een zak dollars in de andere hand verbrand. De Britse burgers in Egypte is offici eel de raad gegeven het land te verlaten als hun aanwezigheid niet „noodzake lijk" is. Er werd echter met klem aan toegevoegd, dat het hier geen algehele Britse evacuatie betreft. Men verwacht, dat in de nabije toekomst een aantal vrouwen en kinderen per schip of vlieg tuig Egypte zullen verlaten. Door het gehele land, aldus Reuter, is het optreden der Egyptische bevolking tegenover de Britten normaal. Het ver- toont geen tekenen van vijandigheid. Een woordvoerder van het Egyptische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft medegedeeld, dat Engeland aan Egypte een protestnota heeft doen toekomen over de incidenten in de kanaalzone. Op 18 Mei had Egypte over dezelfde inci denten een protestnota gezonden aan Engeland. De fractieleider van kanselier Ade nauers Christen-Democratische Unie, Von Brentano, heeft aan persvertegen woordigers te Bonn verklaard, Chur- chills denkbeeld van besprekingen op hoog niveau toe te juichen. Dergelijke besprekingen zouden volgens hem de mogelijkheid kunnen openen om de spanning tussen Oost en West te ver minderen en de betrekkingen weer op gang té brengen. Ook de commissie voor buitenlandse zaken van de Raad an de Republiek, de Franse Eerste Kamer, heeft een mo tie aangenomen, waarin zij zich uit spreekt voor deze conferentie. Gestadig vordert de tunnelbouw bjj Velsen. In de diepe bouwput werken tientallen arbeiders aan het tot stand brengen van de auto- en spoortunnels, waardoor heen straks het verkeer zal gaan. Op de voorgrond de bouwput met het eerste segment van de tun nels. (Rechts: spoor, links: auto). Dit deel komt binnenkort uit de bekisting. Het geheel is gezien vanaf de kanaal zijde. Raymond Swing die de afgelopen twee jaar in dienst van het „State Depart ment" voor „De Stem van Amerika" heeft gesproken, is afgetreden. In zijn ontslagbrief beschuldigt Swing het mi nisterie ervan, dat het „in gebreke is ge bleven om zijn eigen staf bij te staan" gedurende het onderzoek, dat de sub commissie uit de Senaat onder leiding van McCarthy bij de Stem van Amerika hoeft ingesteld. Volgens de afgetreden radiocommen tator is de organisatie „tengevolge van lasterlijke aanvallen op haar integriteit zodanig verlamd, dat zij misschien niet meer zal herstellen". Swing is slechts eenmaal kort door de subcommissie van onderzoek ondervraagd. Op hem per soonlijk is nooit eritiek geleverd. Uit alle delen van het Britse Gemenebest zullen op 2 Juni militaire en politüe-eenheden meerijden in de kroningsstoet, die Koningin Elizabeth naar Westminster Abbey zal begeleiden.. Natuurlijk zullen daarbij de be faamde Canadese „Mounted Police"-mannen in hun rode tuniek en met de bekende breedgerande hoed niet ontbreken. De afdeling is al in Lon den en houdt zo nu en dan repetitie 'in Hyde Park. Deze regelmatige trai ning is ook wel nodig, want de „Mounties" zijn het paard ontwend. Zij hebben in Canada hun blackies nl. al lang ingeruild tegen zware Harley- motoren. Zo kon het gebeuren, dat de bereden Canadese politie eerst paard moest leren rijden eer zij 'in Londen haar spectaculaire show ten beste kon geven. Tijdens het grote Koninklijke Tournooi, dat van 1019 Juni op het Londense Earl's Court wordt gehouden, zullen de Mounties even eens van de partij zijn. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Bldault, en de premier van Saar land, Hoffmann, hebben gisteren zes herziene conventies getekend, die Saar land grotere zelfstandigheid op het ge bied van de politiek, de economie en de rechtspraak geven. De ondertekening vond plaats in de klokkenzaal van het Franse ministerie van Buitenlandse Za ken, in tegenwoordigheid van Saar- landse ministers en Franse deskundigen. die over de overeenkomsten hebben on derhandeld. Minister Bidault verklaarde dat in de conventies rekening is gehouden met een toekomstige Europese status voor Saarland. Over de voorgestelde Euro peanisering zal de bevolking van Saar land zich rechtstreeks moeten uitspre ken, aldus de Franse minister. Bidault zei te hopen, dat de Frans-Westduitse besprekingen over Saarland weldra met meer succes zullen worden voortgezet. Premier Hoffmann verklaarde, dat zi.jn regering alle reden heeft om inge nomen tè zijn met de nieuwe conven ties. Tegenover verslaggevers verklaarde hij later, dat de conventies kunnen worden herzien, wanneer beide landea zulks nodig oordelen. De overeenkomsten geven Saarland het recht om in landen, waarmee het nauwe betrekkingen onderhoudt, con sulaire vertegenwoordigingen te vesti gen. Ook wordt de status van de Fran se troepen in Saarland geregeld. Voortaan zullen de wetten van Saarland ook gelden voor de Franse inwoners. Bovendien krijgt het land de verant woordelijkheid voor de handhaving van de orde in het binnenland en krijgen de Saarlanders de gelegenheid dienst te nemen bij de douane. Verder zal Saarland eigen geld mogen uitgeven, terwijl de hoofdstad Saarbriieken mach tiging krijgt de imnortvergunningen uit te geven, die tot tfisver van de Fran sen kwamen. De Saar-steenkolenmijnen zullen door een Frans-Saailandse vereniging geëx ploiteerd worden, waarin Saarlanders en Fransen gelijke rechten zullen heb ben. Hiermede komt een einde aan de overwegend Franse invloed in de di rectie van dit belangrijke bedrijf. Op de vraag, of Saarland bereid is, deel te nemen aan de Europese verde diging ant woorde Hoffmann bevredigend maar eerst moeten alle leden-staten van de E.D.G. hun goedkeuring geven. KAASMARKT GOUDA, 21 Mei. Aanv 174 partijen. Prijzen: 1ste kwal. f 2.08— 2.15, 2e kw. f 2.02—2.07, extra kw. tot f2.22. Handel matig. Kaasmarkt Woerden. 20 Mei. Aange voerd 86 part. Prijzen: le 2.07—2.12, 2e 2.02—2.06, zware tot 2.16. Han del matig. (Van onze correspondent) Zaterdagavond. 23 Mei a.s., zal de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, mt. J. M. L. Th. Cals, de nationale herdenkingstentoonstelling, gewijd aan Vincent van Gogh, in het Rijksmuseum Kröller-Müller te Otterlo op de Hoge Veluwe openen. De ten toonstelling wordt, zoals men weet, op drie plaatsen in ons land gehouden. Van 30 Maart tot 1" Mei is zij in het Gemeentemuseum te Den Haag te zien geweest, van 23 Mei tot 19 Juli vertoeft zij in Otterlo en tenslotte van 24 Juli tot 20 September in het Stedelijk Mu seum te Amsterdam. In het Kröller-Müller-museum krijgt de expositie een bijzonder facet, omdat dit Rijksmuseum is opgebouwd rond 'n kerncollectie, die in hoofdzaak uit wer ken van Vincent van Gogh bestond en beslaat. De tentoonstelling te Otterlo zal bo vendien enige nieuwe elementen bevat ten, waaronder in het bijzonder te noe men de uit drie essentiële werken van de schilder bestaande collectie van de zoon van dr. Cachet, die Van Gogh als medicus heeft behandeld. Deze heeft de collectie destijds geschonken aan het Louvre met de bepaling, dat zij nimmer buiten Frankrijk zou mogen worden ge ëxposeerd, met uitzondering van Ne derland. De directeur v-an het Museum te Ar ies is voorts bereid geweest een serie foto's te maken van plekken, waar Van Gogh te Arles heeft gewerkt. Deze fo to's tonen het typische landschap rond Arles. Ook zal een serie foto's van Van Goghs verblijf te St. Rémy te zien zijn. In het zaaltje met de „Aardappeleters" zal worden gedemonstreerd hoe bet Brabantse boerenleven herinnert aan de realiteit ten tijde van Van Gogh, al zijn „Is emigratie een Nederlands belang", was de titel van een toespraak, die mr. E. Kuylman, secretaris van het Ko ninklijk Nederlands Lanbouw Comité en secretaris van de Algemene Emigra tie Centrale te 's-Gravenhage hedenmid dag over de zender Hilversum II heeft gehouden, in de rubriek „Uit het be drijfsleven". De heer Kuylman wees er o.a. op, dat er velen zijn, die emigratie als een nationaal verlies achten. Omdat de besten van onze jongeren, geselec teerd op geestelijke en lichamelijke kwaliteiten, onze volkskracht zouden verzwakken. Ook economisch acht men, volgens spreker, het vertrek een ver liespost, aangezien de opleiding en uit rusting van een Nederlands burger tot een goede werkkracht onze volkshuis houding ongeveer f 27.000 kost. Tenslotte wees spr. er met nadruk op, dat de emigranten nimmer mogen wor den beschouwd en behandeld als econo mische goederen, waar een overheid mee kan gaan werken. De vrijheid van de Individu zal voorop moeten staan; elke vorm van dwang van de zijde der overheid is uit den boze. (Van onze correspondent) Op 5 en 6 Juni wordt te Utrecht in het Gebouw voor Kunsten en Weten schappen, onder voorzitterschap van prof. dr. W. Bronkhorst, hoogleraar in de leer der longziekten aan de Utrecht se Rijksuniversiteit, een internationaal congres gehouden van broncliologen, d.w.z. van specialisten die zich bezig houden met de aandoeningen van de luchtwegen. Het congres zal uit drie vergaderin gen bestaan, waarop o.m. voordrachten gehouden zullen worden door de Ne derlandse specialisten: prof. ar. L. Eerland, hoogleraar in de chirurgie te Groningen; dr. J. Kraan, geneesheer directeur van het sanatorium Beatrix- oord te Appelscha; dr. C. Dijkstra, ge neesheer-directeur van het sanatorium „De Klokkenberg" te Tilburg: dr. J. Swierenga. longarts van het longcen trum van het St. Antonius Ziekenhuis te Utrecht en prof. ar. W. Bronkhorst. Op de avond van de eerste dag wordt in het Centraal Museum een officiële receptie gehouden door het gemeente bestuur van Utrecht. Het is het derde jaarlijkse congres van „l'Association in ternationale pour l'étude des bronches". De vorige malen werd vergaderd te Parijs en Milaan. De reputatie van Utrecht op het gebied van de longziek ten is aanleiding geweest tot de keu ze van deze Nederlandse stad voor dit congres. de wevers daaruit verdwenen. Er zal ook inzicht worden gegeven in de litte ratuur, die Van Gogh interesseerde. Een wand zal worden ingeruimd voor portretten van personen, die van in vloed zijn geweest op de artistieke en menselijke vorming van Van Gogh en op zijn leven. De catalogus van de expositie in Otterlo zal enkele regels bevatten van kunstenaars, die de invloed van Van Gogh hebben ondergaan, zoals Char ley Toorop, Jan Sluyters en de Fran- s. litterator Georges Rouault. Na de opening der tentoonstelling zal mevrouw Claudine Witsen Elias frag menten uit brieven van Vincent van Gogh voorlezen. Van de 75.000 personen, die de ten toonstelling te Den Haag hebben be zocht, was 40 pet- afkomstig uit het buiten^nd. Op grond daarvan rekent men in het toeristisch zeer gezochte Oostelijk deel van Nederland eveneens op talrijke bezoekers uit het buitenland, met name uit Noord Rhein-Westphalen, België en Scandinavië. Het gemeente lijk vervoerbedrijf te Arnhem zal met zo hoog mogelijke frequentie non-stop busdiensten onderhouden van het sta tion Arnhem naar het Museum Kröller- Müller. (Van onze correspondent) Er zijn nadere cijfers gepubliceerd over de leden van de Nederlandse mili taire missie, die na 31 December nog in Indonesië zullen blijven. Dat zijn er 70 van de landmacht, 6 van de luchtmacht en 40 van de zeemacht; in totaal dus 116. Op het ogenblik bestaat de Neder landse 'militaire missie in Indonesië nog uit 570 leden van de landmacht, 130 van de luchtmacht en 230 van de zeemacht; in totaal dus 930. Officieel zal er echter na 31 December geen Nederlandse mili taire missie meer in Indonesië zijn: de blijvers staan dus buiten het verband hiervan en bovendien is hun taak een aflopende. In de nabijheid van Djakarta is een potloodfabriek geopend, de Indoplano". Deze werkt met een kapitaal van Rp. I.250.000. De voorlopige productie be draagt 8.000 gros per maand. Het hout voor de potloden wordt hoofdzakelijk uit Borneo betrokken, terwijl de stiften uit Japan geïmporteerd worden. De potloden zijn goedkoper dan de import- potloden, waarop Indonesië tot nu toe aangewezen was. Directeur van de fa briek is de heer Kusmuljono. In verschillende steden in Indonesië heeft men nog steeds te kampen met meelmoellijkheden. De schaarste daar van maakt dat in die plaatsen soms dagen achtereen geen brood te krijgen is. Een bijkomende moeilijkheid is dat in Indonesië op het ogenblik nog slechts meel uit Australië geïmporteerd wordt. Daarmee schijnen de bakkers slecht overweg te kunnen. Een groep deskun digen is thans echter uit Australië naar Indonesië overgekomen om daar in verschillende steden demonstraties in het verwerken van Australisch meel te geven. In Oost-Indcnesië (Celebes, de Mo- lukken en de Kleine Sunda-eiianden) hebben de militaire autoriteiten de cen suur verscherpt. De kranten moeten verschillende soorten berichten thans eerst aan de censuur voorleggen, voor zij ze mogen publiceren. Brief- en tele- gramcensuur bestaan in dit gebied reeds langer. Het waterleidingbedrijf in óurabaja heeft een nieuwe pompinstallatie gekre gen, die Rp. 350.000 gekost heeft. Do oude installatie, die reeds dertig jaar in gebruik was, kon 200 liter water per seconde verwerken, tegen de nieuwe 250. Bovendien is de v, aterzuiveringsim stallatie uitgebreid met 16 nieuwe fii ters, die p. 400.000 gekost hebben. Het totaal ls hierdoor op 64 gekomen. De waterleiding in Surabaja werkt behalve met rivierwater ook met bron water. In de toekomst wil men voor de uitbreiding echte uitsluitend gebruik maken v-n rivierwater. In 1952 maakte het waterleidingbe drijf in Surabaja een winst van Rp. II.000.000. Eind Augustus zullen, als alles goed gaat, in Indonesië de eerste drie-dimen sionale films vertoond worden. De ap paratuur daarvoor zal door Philips ver zorgd worden. Om te beginnen wil men zes bioscopen in Djakarta daarmee uit rusten en daarna geleidelijk aan ook bioscopen in andere steden, zodat het totaal vijftig zal worden. In Indonesië is een verlofregeling voor ambtenaren afgekondigd. Volgens deze regeling hebben alle ambtenaren behalve op een vacantie van twee we ken per jaar na zes jaar onafgebroken dienst recht op een „groot verlof" van drie maanden. Indonesië is waarschijn lijk het eerste land ter wereld, dat een dergelijke regeling heeft.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | | pagina 9