Het vaderlands geslacht der ferme
jongensstoere knapen
Gaat Amsterd. Rijtuig Mij. taxi
bedrijf afstoten?
Verplaatsing zomervacantie
naar Juni en Juli?
TALENT EN GENIE
De Pleegkinderenwet treedt
1 Juni in werking
Geen rode soldaten met
Britse schepen vervoerd
A
VI
STEUNZOLEN
DE
LAATSTE
LATINIST
volmaakt
Zeelui worden niet gemaakt, ze worden geboren
Verstrekkende voorstellen op komende
aandeelhoudersvergadering
Minister van O. K. en W. voert geen
beswaren aan
Invoer in Indonesië
blijft beperkt
Heeft het genie inderdaad altijd
iets van de waanzin in zich
Opvoeding moet voldoen aan bepaalde
minimum-voorwaarden
PEETERS Venlo
yo°' f90.' j
beschaafde vlotte Verkoopster
mits het sop of naspoelwater heet is.
U bespaart tijd en doeken*
ZATERDAG 23 MEI 1953
PAGINA 6
Afscheid,
Betalingsverkeer via ons
land voldoet uitstekend
Tito bant godsdienst
uit de scholen
Heftige aanval op
Vatic aan
Verzoek aan Duitse
militairen in Egypte
Geen medewerking te ver
lenen aan legeracties
Bouw genie-kazerne te
Alphen a. d. Rijn
Sovjet-gedelegeerde uit
Athene teruggeroepen
Zomercursussen in
Oostenrijk
Antwoord op McCarthy's beschuldiging
CHR. DE JONG
A. W. F. VAN RIJN
J. M. DE HAAS
G. DEN OTTER
P.J.NACHTEGELLER
Voor nette jongens
Tocht op do Rijn
„RIVAL"
Uit en thuis
P. E. J. KROOS I
B. KAMPHU1SEN
Prijs f 2.90
GEMEENTE HAARLEM
G. GEERDINK
STADSSCHOUWBURG
„Welkom thuis, Helena!"
„EEN VROUW MET EEN
KLEIN HART"
Rhee -wntf uw
gekleurd- en witgoed'»
En hoe*.J
,,'t Worre je t(jd, Klaes."
Klaas, amper van school af, kijkt naar zijn moeder en van zijn moeder naar de
klok. Hij heeft al heel wat keertjes naar die klok gekeken, deze avond en traag
kropen de wijzers langs de cijfers, die er in sierlijke lijn op zijn aangebracht,
't Wordt je tijd. Klaas. Ja, nu Is het dan eindelijk zover. Het is tijd. De klok
wijst tegen achten en met een zucht legt moeder de kous, die zij zojuist gestopt
heeft, terzijde. Klaas zucht ook. Zijn blik dwaalt door de kamer, glijdt langs al
die bekende voorwerpen: de stoel van vader, sedert vanmorgen al leeg, de radio,
waarop hij zo vaak de gesprekken van de vissers onder elkaar en met de vaste
wal beluisterde, de kachel, die sinds enkele weken niet meer brandt, de poes.
tevreden gekruld in een gemakkelijk hoekje van een stoel. Hij ziet zijn moeder
opstaan, terwijl een jonger zusje haar pop toedekt In het kleine wiegje.
En daarmee is alle bravour uit hem
verdwenbn. Hoe heeft hij naar deze
dag verlangd. Toen hij de meester op
school voor het laatst de hand drukte,
wist hij het als een juichende blijheid
in zijn binnenste: Nou kan ik naar
zee. Nou word ik, net als vader, vis
serman. En hij heeft de dagen geteld.
Het waren er eerst vele en het leek
of zij nooit om zouden komen. Het
werden er steeds minder en allengs
voelde hij zich kleiner worden, nieti
ger, hij. die zich reeds een groot zee
man had gewaand toen de schooldeur
achter hem dichtsloeg.
Klaas zucht en staat op. Met lome
tred loopt hij naar de keuken, waar
in de hoek een glanzende plunjezak
staat. Slap er overheen hangen een
paar lieslaarzen, een stevig voorschoot
en ernaast staan een paar spiksplinter
nieuwe klompen. Zijn hand glijdt er
over heen, maar het is een melancho
liek gebaar. Hij gaat immers weg van
al dat bekende. van huis, van zijn
zusje, van moeder
Moeder Glas ziet het wel, al laat zij
niets merken. Zij weet en begrijpt, wat
er in haar jongen om moet gaan, om
dat zij het zelf even sterk, sterker
wellicht nog, voelt in haar moeder
hart. Maar zij weet, dat dit het lot is
van de zeemansvrouw. dat zij moet
afstaan, wat zij liefheeft, aan de zee,
die sinds mensenheugenis mannen
heeft weggelokt uit de gezinnen. De
zee moet immers bevaren worden. En
ze weet ook, dat je daar een man nooit
van af kunt houden. Ze varen immers
niet om te leven, maar leven om te
varen.
Klaas zucht opnieuw. Het valt hem
zwaar wat hij gedacht had een feest
te zullen zijn. Vader is vanmorgen al
naar de kant gegaan. Er was aan
boord nog veel te doen. Er moest nog
geproviandeerd worden en op zo'n
laatste dag voor het vertrek loop je
graag de boel nog eventjes na. Op
zee is het slecht werk als er manke
menten komen. En al weet je, dat al
les in orde is, toch maak je nog even
de ronde.
De Vlaggetjesdagen hebben heel
wat kijkers naar de haven gelokt.
Klaas heeft er ook veel gezworven
deze dagen en steeds was hij te vin
den in de buurt van het schip, waar
mee hij zijn debuut als zeeman gaat
maken. Zijn schip. En hij was er wat
trots op. De schipper kent hij goed en
zijn vader vaart erop als stuur. Nou
gaat hij mee als afhouwer. Als over
een paar dagen de vleet in zee gaat
en een paar uur later weer gehaald
wordt, zal hij op het voorschip zijn
taak hebben, er op toe moeten zien,
dat de netten niet verward raken in
de lijnen. Hij zal er bijstaan, wanneer
de schipper, voordat het eerste net
overboord gaat, de pet zal lichten om,
traditiegetrouw, te zeggen: Aan 's He
ren zegen is alles gelegen.
Het flitst alles door zijn gedachte
heen, terwijl hij daar zo staat, in die
kleine keuken van het eenvoudige
huisje. Tot zijn moeder hem tot de
werkelijkheid roept:
„Hoe denk ie 'r over, jong?"
Hij ziet, dat zijn moeder haar man
tel reeds aangetrokken heeft. Met een
schouderbeweging gooit hij de zwarig
heden van zich af. grijpt de plunje-
zak, de laarzen, het voorschoot en de
klompen en zou waarachtig nog ver
geten zijn zusje gedag te zeggen, als
moeder hem niet gewaarschuwd had.
Gek is dat. om als aankomend zeeman
je zusje een hand te geven en dan een
brok in je keel te voelen, die je het
spreken belet. Je zou trouwens toch
niet geweten hebben, wat je tegen
haar moest zeggen. Maar Lientje, die
vannacht bij een buurvrouw mag sla
pen vindt hem geweldig met die pak
kage. En dan ineens is het voorbij en
loopt Klaas met zijn moeder naar de
haven.
Ze hebben onderweg niet veel te
gen elkaar gezegd. Een kwartiertje
was het lopen en er zijn misschien
geen tien woorden gewisseld. Ieder
had zo zijn eigen gedachten, die sa
menkwamen in dat ene woord: Af
scheid.
Aan de haven is het druk. Een ijs-
coventer vindt er zijn klanten. Er zijn
veel mensen op de been, visserslui en
familieleden, die de laatste nacht bij
elkaar aan boord zullen doorbrengen,
met een koukle en een smousie. Want
koffie en koek zijn bij de Kattikers
boord even onontbeerlijk als de
aan
vleet. Op een van de schepen staan
drie vrouwen aan dek rond een mand,
aardappelen te schillen. Dat scheelt de
bemanning morgen alweer een kar
wei.
Klaas heeft een „Goeie" naar be
kenden geroepen en is aan boord ge
klauterd. Vader stond aan dek en
hielp moeder bij de lastige opstap. Het
was hoog water en dan steekt de bak
zo'n eind boven de wallekant uit, dat
een vrouw wel een hullepie mag heb
ben.
Als het later wordt, de nacht zijn
sluier legt over haven en schepen,
wordt het stiller op de kade. Ieder is
aan boord van zijn schip en in het
achterlogies wordt gedempt gepraat.
Klaas heeft eerst aandachtig geluis
terd, maar stilletjes aan werd dat
minder. De warmte woog zwaar op
zijn oogleden en als stuurman Glas
zijn vrouw eens aanstoot, zien zij, dat
hun zoon Klaas rustig in slaap gesuk
keld is.
Met een schok wordt Klaas wakker.
De mannen en vrouwen lopen bedrij
vig heen en weer en hij voelt, dat de
motordrijver zijn kar op gang heeft
gebracht. Dat is dus op slag van zes
sen, want dan zal de vloot vertrekken,
schiet het door zijn gedachten. In een
wip is hij aan dek. waar zijn moeder
met zijn vader staat te praten. Ze ge
ven elkaar een zoen en Klaas loopt
naar de railing. Als zijn moeder even
later naast hem komt staan, voelt hij
tranen in zijn ogen Hij zegt maar
niks, geeft haar een hand en knikt
heftig met het hoofd, als zij hem de
laatste vermaning meegeeft goed op
zichzelf te passen. Pas als zij op de
kade staat verdwijnt de floers voor
zijn ogen.
Dan springt de wijzer van de klok
op het havenkantoor op zes uur. Een
stopt op de fluit en de eerste logger
maakt zich los van de kant. Een twee
de volgt, een derde en de een na de
ander draait achteruit om dan de ste
ven naar het Westen te wenden. Nu
voelt Klaas, dat ook zijn schip losge
varen is. Hij kijkt naar de kade, die
langzaam achteruit schijnt te gaan. Hij
ziet zijn moeder zwaaien en zwaait
uit alle macht terug.
Zijn moeder ziet de armzwaai, die
eerst naar de Kop van de Haven wijst
en daarna naar het want van de voor
mast. Zij begrijpt het en loopt op een
draf naar de Kop om daar het schip
voorbij te zien varen. Maar daar is het
druk en als Klaas, die in het want ge
klommen is, probeert zijn moeder te
vinden temidden van die vele honder
den, wil het niet lukken. Ja toch, juist
als het schip de haven uitdraait, ziet
hij haar staan. Hij zwaait, zwaait en
ziet niets meer.
Even later klimt Klaas weer naar
dek. Zoiets moet je doen als je nog
binnen de pieren bent. Hij weet im
mers nog zo goed van vorig jaar, toen
hij tijdens zijn vacahtie een reisje
meemocht, dat een schip buitengaats
geducht kan slingeren. En dan moet
je zeker niet ergens in de mast zitten,
want daar zwaait het nog eens zo erg.
Bar ziek is hij toen geweest en in zijn
hart is hij wel een beetje bang, dat
hij dat nu weer zal worden.
Niet aan denken, vermaant hij zich
zelf. Anderhalve dag is het varen naar
de haringgronden. Dus Woensdag in
de namiddag aan schot en Donderdag
morgen heel vroeg halen. Hij zal er
bij zijn. Niet als passagier, maar al:
een echt lid van de bemanning, een
visserman, die de traditie van geslach
ten her zal voortzetten. Zeelui worden
niet gemaakt. Ze worden geboren.
Zijn grootvader was zeeman, toen er
reizen gemaakt werden van maanden
Dan ging een bom uit en aan de wal
hoorde je niets meer. Zijn vader vaart
nu als stuur, over een tijdje misschien
als schipper. Dat wil Klaas ook wor
den en daarom zet hij de tanden op
elkaar. Woensdag aan schot. Donder
dag halen. En als ze een goede vangst
hebben gaan ze misschien nog jagen
ook, zodat ze Vrijdag alweer thuis
zijn.
Zo gaan er volgende week weer heel
wat voor het eerst van hun leven als
echte visserman naar zee. Klaas, Cor,
Dirk, Bertus en hoe ze nog meer mo
gen heten. Jongens, die met spanning
dit moment tegemoet hebben gezien,
die nu ineens klein worden in hun
hart. Maar die, als straks de eerste
vleet aan boord komt met de glan
zende haring, de trots zullen voelen
van de visserman, die op die grote
Noordzee zo dicht staat bij de Schep
per van alle dingen. „Aan 's Heren
Zegen is alles gelegen". Ook het sla
gen van deze jongens, de mannen van
straks, de visserslui, die de visserij zo
nodig heeft. Jongens, behouden vaart
en goede teelt. Als moeder terugkomt
in haar huisje, zal de kamer leeg lij
ken. Zij zal in een stoel vallen, maar
de zucht, die aan haar borst ontsnapt,
zal er een zijn, vermengd met trots,
de trots van een zeemansvrouw, die
behalve haar man ook haar jongen
afstond aan de zee.
H. VAN KAAM
In een op 15 Juni a.s. te houden alge
mene vergadering van aandeelhouders
van de Amsterdamse Rijtuig Mij., zal
een drietal zeer ingrijpende voorstellen
ter tafel komen,
Als eerste voorstel komt op de agen
da, het afstoten van het taxibedrijf van
de mij., dat, zoals men weet, een zeer
belangrijk onderdeel van het bedrijf is,
doch sedert enige jaren voor de mij.
sterk verliesgevend is.
Het tweede voorstel is van veel in
grijpender betekenis en stelt niet min
der voor dan een algehele liquidatie van
de Amsterdamse Rijtuig Mij.
Het laatste voorstel is er een van een
groep aandeelhouders, die voorstellen
een aandeelhouderscommissie te benoe
men, die tot taak zal hebben te onder
zoeken of het in het belang van aan
deelhouders is of wel het bedrijf te
liquideren, dan wel het bedrijf verder
voort te zetten.
Zoals men zich zal herinneren is er
in de laatste jaren wrijving ontstaan
tussen groepen aandeelhouders en het
bestuur van de mij., welke conflicten
hun hoogtepunt vonden in de laatste
algemene vergadering, waarin harde
noten over het bestuursbeleid werden
gekraakt, doch welke vergadering resul
teerde in verwerping van enkele moties
van wantrouwen in het bestuur.
Afgezien van het taxibedrijf werken
de overige afdelingen van de A.R.M.
nog bevredigend. Deze afdelingen zi.in
o.m. het garagebedrijf, de verhuur van
automobielen, de verkoop van automo
bielen en het reparatiebedrijf.
Indien de aandeelhoudersvergadering
Het „Centraal Werkcomité Vacantie"
heeft zich vorig jaar tot de minister
raad gericht met het verzoek leiding
te geven bij de regeling der school-
vacanties ten behoeve van de vacantie-
spreiding, die voor een aanzienlijk deel
door het lager onderwijs wordt belem
merd. Een aantal andere organisaties
richtte een dergelijk verzoek tot de re
gering. De minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen heeft kort
geleden aan het Centraal Vacantie-
comité doen weten, dat er, naar zijn
mening althans op het ogenblik
geen aanleiding bestaat om over te
gaan tot instelling van een Staatscom
missie, welke zou worden opgedragen
te rapporteren over de door het Cen
traal Vacantiecomité aan de orde ge
stelde vragen. De minister stelt zich
voor op het punt van de zomervacan-
ties, met name voor die der lagere scho
len o.m. het advies in te winnen van
de Onderwijsraad, om daarna zijn stand
punt nader te bepalen.
De minister heeft een tweetal sche
ma's laten opmaken voor een vacantie-
periode, die zich uitstrekt van resp. 8
Juli tot 1 September en van 22 Juni tot
1 September. Deze schema's zouden bei
de toegepast kunnen worden, zonder
dat de aansluitingen met andere vor
men van onderwijs in het gedrang ko
men, terwijl de gebruikelijke examens
normaal gehouden kunnen worden.
Rekening houdend met het feit, dat
meteorologisch de periode van ongeveer
15 Juli tot 1 September niet de meest
geschikte is om vacantie te houden,
heeft men op het departement van O.,
K. en W. nagegaan of het mogelijk is,
de zomervacantie te verschuiven naar
de maanden Juni en Juli. Ook hier zUn
de schema's voor samengesteld (resp.
van - Juni tot 22 Juli en van 1 Juni tot
5 Augustus). Ook tegen invoering van
deze schema's bestaat, naar 's ministers
aanvankelijke mening, geen onoverko
melijke onderwijskundige bezwaren.
Behalve het advies van de daarvoor
in aanmerking komende organisaties,
verzoekt de minister ook het Centraal
Vacantiecomité hem over de vier sche
ma's een oordeel te geven.
Het Centraal Vacantiecomité heeft
thans laten weten, dat dit oordeel niet
anders dan gunstig kan luiden. Het
comité zou de periode van 22 Juni tot
1 September vooralsnog voorrang wil
len verlenen. Dit advies wordt ge
baseerd op de overweging, dat de
plotselinge uitschakeling van de maand
Augustus als periode voor vacantie-
gangers met schoolgaande kinderen
aanzienlijke moeilijkheden zou opleve
ren. De accomodatie- en vervoersbe
drijven, zouden hiervan bovendien een
nadelinge invloed ondervinden, terwijl
zich in het overige bedrijfsleven tak
ken bevinden, die, althans ten dele,
volgens het comité de mogelijkheid
moeten houden over Augustus als va-
cantieperiode te beschikken.
accoord gaat met de liquidatie van het
taxibedrijf, zal een van de belangrijkste
taxibedrijven van Amsterdam verdwij
nen. Wat in dat- geval het lot zal zijn
van de taxi's en hun chauffeurs, staat
uiteraard nog niet vast, doch het is niet
uitgesloten te achten, dat de taxi's aan
individuele rijders zouden worden ver
kocht, resp. verhuurd. Het is verder in
het geheel niet uitgesloten, dat het af
stoten van het taxibedrijf tevens ook in
houdt de liquidatie of althans de gedeel
telijke liquidatie van de Algemene
Automobiel- en Taxi-Mij. Atam te Den
Haag, waarvan de A.R.M. alle aandelen
bezit en welke mij. eveneens met ex
ploitatieverliezen te kampen heeft.
De directie heeft in het laatste jaar
verslag reeds met nadruk er op gewe
zen, dat het taxibedrijf noodlijdend was
en dat het niet mogelijk schijnt daarin
op korte termijn verandering te brengen.
Tenslotte vernemen wij nog, dat voor
de percelen van de A.R.M. aan de Over
toom te 'Amsterdam grote belangstelling
zou bestaan van de zijde van de Vami-
Sterovita voor uitbreiding van haar
melkbedrijf. Of over dit laatste reeds
officiële onderhandelingen plaats heb
ben gehad, is niet bekend.
De directeur van de Javasche Bank,
mr. Lukman Hakim, is met het ljjntoe-
stel van de K.L.M. uit Djakarta in Ne
derland gearriveerd „ter bespreking van
routinekwesties", zoals hij bij zijn aan
komst mededeelde. Mr. Lukman zeide,
niet pessimistisch te zijn over de toe
komst van Indonesië. Voorwaarde is
echter, dat er evenwicht wordt gebracht
in de begroting. De jongste invoerbe-
palingen werpen goede resultaten af en
het is dan ook niet te verwachten, dat
ze binnen afzienbare tijd zullen worden
opgeheven.
Met de meeste nadruk sprak mr. Luk
man tegen, dat als uitvloeisel van de
nationalisatie van de Javasche Bank.
Nederlandse employé's in Indonesië of
in Nederland zullen worden ontslagen.
Eveneens sprak mr. Lukman de be
richten tegen, dat Indonesië het beta
lingsverkeer met Europa, dat via Neder
land wordt geleid, binnenkort zal be
ëindigen. „De bestaande regeling vol
doet uitstekend", zo zei hij. Evenmin is
er sprake van, dat de Javasche Bank
het verlenen van credieten aan Neder
landse ondernemingen in Indonesië zal
beperken.
Het Zuidslavische parlement heeft
gisteren het door de regering ingedien
de wetsontwerp, betreffende de betrek
kingen tussen kerk en staat aangeno
men, na een debat, waarin vice-presi
dent Alexander Rankovic een heftige
aanval op het Vaticaan deed. De wet
garandeert geloofsvrijheid voor de in
dividuele burger, maar verbiedt gods
dienstonderwijs aan de jongeren op do
scholen.
Rankovic zeide, dat het Vaticaan een
anti-Zuidslavische campagne in de we
reld voert en geen oplossing voor de be
trekkingen tussen de Rooms-Katholieke
kerk en de staat wenst. Volgens Ranko
vic zou de Rooms-Katholieke kerk in
de oorlog met de fascisten in Kroatië
hebben samengewerkt en na de oorlog
toevlucht aan dergelijke misdadigers
verleend. Verder zouden er in Febru
ari van dit jaar 141 Rooms-Katholieke
priesters gevangen hebben gezeten we
gens collaboratie in de oorlog of andere
vergrijpen jegens de staat.
Naar zijn mening zou de regering gro
te medewerking ondervinden van de
zijde der Rooms-Katholieke priesters,
ondanks het verbod der bisschoppen om
zich aan te sluiten bij organisaties, die
door de regering worden gesteund. Hij
zeide, dat positieve resultaten waren
bereikt met alle andere kerken in het
land. „Alle andere kerken beschohwen
de wet als een grote stap voorwaarts",
aldus Rankovic.
Volgens het wetsontwerp hebben al
le Zuid-Slaviërs evenals in de voorma
lige decreten het recht op de wijze,
w.elke hun behaagt, hun godsdienstplich
ten te vervullen zonder dat zij een ver
volging behoeven te vrezen. Tegelijker
tijd werd het echter verboden mensen
door intimidatie te dwingen tot een
kerkgenootschap toe te treden. Om de
geestelijkheid onder te brengen in een
programma, dat reeds voor alle andere
arbeiders bestaat, is voor hen een stel
sel van sociale zekerheid opgesteld.
De katholieken wordt het recht ont
zegd bijzondere scholen te exploiteren
en ook is een kerkelijke huwelijks
plechtigheid zonder voorafgaand bur
gerlijk huwelijk verboden.
Dc West-Duitse regering heeft de Duitse
militaire adviseurs, die voor de Egyptische
regering werken de raad gegeven, om di
rect noch indirect deel te nemen aan de
strijd als deze in de zone van het Suez-
kanaal mocht ontbranden. Ook wordt hun
geraden niet deel te nemen aan de uitwer
king van operatieplannen van de Egypti
sche stafchef. Zoals gemeld is een aanzien
lijk aantal gewezen Duitse officieren van
de Wehrmacht en de luchtmacht na de oor
log naar Egypte geëmigreerd.
(Van
(Van onze medische medewerker)
irgil Georghiu heeft ons gewaar
schuwd, dat wij leven in h.et
vijf en twintigste uur der sa
menleving, één uur na het laatste
uur, het noodlotsuur der mensheid.
Het aantal en de macht van de tech
nische slaven, die Alexander Koruga,
de hoofdpersoon uit zijn omstreden
roman, zozeer vreesde is inmiddels
door de beheersing der atoomenergie
tot nog onmenselijker proporties uit
gegroeid. En al klinkt hierin iets na
van het bombastische dat eigen was
aan een bepaald soort propaganda,
toch valt niet te loochenen, dat op
alle levensgebieden, in een giganti
sche „Umwertung aller Werte", een
herwaardering plaats heeft van waar
densystemen, die tot voor kort als
onaantastbaar golden. Meer dan ooit,
heeft de wereld van vandaag behoef
te aan waarlijk grote mannen, doch
wie zal hen vinden?
De natuurlijke selectie geeft soms
aan de meest talentvolle en geniale
figuren in de strijd om het. naakte
bestaan maar een kwade kans. De
methoden van de psychotechniek
schieten waar het de onderkenning
van sluimerende speciale en- creatie
ve talenten betreft, schromelijk te
kort. Slechts met behulp van ana
lyse en de beoordeling van de reële
prestaties kunnen het bestaan en de
graad van begaafdheden worden
vastgesteld. Alleen de objectivering
van de geest, dus in de eerste plaats
het geestesproduct, de creatieve pres
tatie. kan als maatstaf dienen voor de
graad en omvang der begaafdheid",
zegt prof. G. Révész in de inleiding
tot „Talent en Genie" waarin het
resultaat van een leven, gewijd aan
het begaafdheids-onderzoek is uitge
kristalliseerd in een begaafdheids-
psychologie, daarmede een bestaande
leemte in de psychologische litera
tuur aanvullend, op een wijze boven
dien die ook de niet-vakman kan
boeien, reden ook waarom dit ge
schrift in deze rubriek ter sprake
komt.
Eerst ruim een eeuw geleden begon
er enige tekening te komen in het
systeemloze zoeken naar een oplos
sing van het begaafdheidsprobleem.
Meer en meer richtte het onderzoek
zich nu op de bestudering van het
leven van de geniale mens, waardoor
het in feite een biografisch en in
wezen een literair karakter verkreeg.
Eerst door het verleggen van het ac
cent op de bestudering van de geniale
prestatie op zichzelf, kreeg het on
derzoek een objectief wetenschappe
lijke waarde.
Al in zijn eerste publicaties blijkt
de auteur van het zojuist aangehaal
de werk gefascineerd door het onder
havige probleem. Het vroegtijdig op
treden der begaafdheid (1921), de
psychologie van een muzikaal won
derkind (1925), het talent van blinde
beeldhouwers (1938), hadden achter
eenvolgens zijn aandacht. En terwijl
ik deze onderwerpen zo opsom, komt
het mij voor, dat ik uw belangstel
ling voor het begaafdheidsprobleem
in het algemeen en prof. Révész'
werk in het bijzonder misschien het
meest kan prikkelen, door over
staving van een en ander is er ee»
indrukwekkende opsomming toege
voegd van meesterwerken op alle ge
bieden van kunst en kultu- die ons
enkele hoofdstukken, die mij in „Ta
lent en Genie" bijzonder getroffen
hebben, meer in bijzonderheden te
treden.
Zo is daar de vrij algemeen ver
breide mening, dat het genie
altijd iets van de waanzin in
zich heeft. Een opvatting, die bij na
der onderzoek al spoedig van elke
grond ontbloot blijkt. Verreweg de
meeste van de door voorgaande on
derzoekers aangehaalde voorbeelden,
schieten ofwel in het geniale dermate
te kort of zijn zover van het geeste
lijk gestoord zijn verwijderd, dat de
omgekeerde conclusie zich onweer
staanbaar aan ons opdringt, n.l. dat
men onder geniale mensen slechts bij
hoge uitzondering geestesstoornissen
aantreft.
Dan is daar het probleem van de
begaafde mens op oudere leeftijd. Wij
zijn in het algemeen geneigd aan de
achteruitgang, die zich op lichamelijk
gebied manifesteert een achteruit
gang in geestelijk prestatievermogen
te verbinden. De geniale mens blijkt
echter op hoge leeftijd gekomen nog
tot topprestaties in staat, waarvan hij
voordien zelfs niet had durven dro
men. In plaats van een achteruitgang
in geestelijke prestaties, valt er zelfs
een vooruitgang te constateren. Ter
door hun scheppers pas op hoge leef
tijd geschonken zijn, waaruit ik
slechts een vrij willekeurige greep
doe.
Handel componeerde zijn grote ora
toria tussen zijn 56ste en zijn 67ste
jaar. Johann Sebastian Bach schiep
een aantal van zijn prachtigste wer
ken in de jaren vlak voor zijn dood.
Leonardo da Vinei voltooide zijn
wereldberoemde Mona Lisa om
streeks zijn vijftigste jaar. Rem
brandt's Joodse bruidje dateert uit
zijn laatste levensjaren. Miguel de
Cervantes schreef zijn, hier al meer
ter sprake gekomen. Don Quijote de
la Mancha rond zijn zestigste levens
jaar. In diezelfde levensperiode
schreef Goethe zijn Faust. Dostojews-
ki schonk ons op zijn 58ste jaar de
Gebroeders Karamazov.
En zo zou ik nog lang kunnen
doorgaan, zowel met het opnoemen
van kunstenaars en kunstwerken, als
met het aanroeren van steeds weer
andere problemen, doch er zijn wer
ken waarvan u uit de eerste hand
kennis moet nemen en dit is er een
van. VAN S.
Prof. G. Révész. Talent en Genie,
grondslagen van een psychologie
der begaafdheid. Leiden. E. J.
Brill, 1952.
I Juni zal de Pleegkinderenwet in wer- enkel pleegkind of een algeheel verbod van
king treden.
Het doel van de wet is het tegengaan en
voorkomen van misstanden bij de verzor
ging en opvoeding van pleegkinderen. Ge
bleken is, dat juist pleegkinderen nogal
eens de dupe worden van verwaarlozing.
Vandaar dat een aantal gemeenten in ons
land er reeds toe waren overgegaan bij
verordening contröle op de pleeggezinnen
en inrichtingen in te stellen. Nu wordt dit
onderwerp door de Pleegkinderenwet voor
het gehele land geregeld, zodat de ge
meente-verordeningen komen te vervallen.
De verzorging en opvoeding moeten vol
doen aan bepaalde minimum-voorwaarden,
die in een algemene maatregel van bestuur
zijn neergelegd.
Indien dit in het belang van een pleeg
kind noodzakelijk is, kan de Voogdijraad
besluiten, dat een kind niet langer in het
gezin of de inrichting zal mogen verblij
ven.
Tevens kan de Voogdijraad bij gegronde
vrees voor verwaarlozing van de belangen
van een of meer pleegkinderen en op nog
enige andere gronden besluiten, dat in het
gezin geen pleegkinderen mogen worden
verzorgd en opgevoed.
Van een besluit *ot verwijdering van een
(Van onze correspondent)
De militaire autoriteiten maken ernst met
de plannen om in het kader van de belang
rijke militaire bouwwerken welke in di
verse oorden van het land worden uitge
voerd, over te gaan tot het bouwen van
een genie-kazerne te Alphen aan de Hijn.
Dit plan omvat behalve de kazerne nog
andere militaire behuizingen, bedrijfsgebou
wen, opslagplaatsen, laad- en losgelegenhe-
den aan vaarwater, weg en spoorlijn, bene
vens een aantal woonhuizen. Het geheel
zal aan grond een oppervlakte in beslag
nemen van ruim 20 ha. Met een en ander
wordt de grootste spoed betracht.
het verblijf van pleegkinderen in een pleeg
gezin of inrichting kan het hoofd van het
gezin of de inrichting binnen veertien da
gen vernietiging verzoeken aan de recht
bank.
Het niet aanmelden van een pleegkind,
het weigeren van inlichtingen aan de Voog
dijraad en handelen in strijd met een be
sluit van de Voogdijraad wordt gestraft met
een geldboete van ten hoogste 1000.- (dui
zend gulden). Bij herhaling binnen twee
jaax na de eerste veroordeling kan hech
tenis van ten hoogste twee maanden wor
den opgelegd.
De Sovjet-zaakgelastigde te Athene, Tse-
nitsjef. is per vliegtuig via Rome naar
Moskou vertrokken. Hij was sinds 1948 itt
Griekenland.
De mogelijkheid is niet uitgesloten, aldus
sommige persberichten, dat Tsenitsjef ver
vangen zal worden, „zulks in overeenstem
ming met de nieuwe Sovjet-politiek". De
zaken zullen voorlopig waargenomen wor
den door de ambassade-secretaris.
De universiteit van Wenen zal ook dit jaar
weer temidden van het Oostenrijkse natuur
schoon zomercursussen houden en wel van
15 Juli tot 27 Augustus in het kasteel Traun-
see te Gmunden in het Salzkammergut. Het
programma omvat colleges over recht en
staatswetenschap, vrije kunsten, Duitse taal
en litteratuur. De cursussen worden door
hoogleraren van de Weense universiteit ge
leid.
Ook de Weense Hogeschool voor muziek
en dramatische kunst, zal van 27 Junt tot *i
Juli haar zetel tijdelijk naar Bad Aussee,
eveneens in het Salzkammergut, verleggen.
Er is geen spoor van bewijs, dat Brit
se schepen het vorig jaar Chinese com
munistische troepen hebben vervoerd.
Dat is het resultaat van een onderzoek,
dat op last van de Britse regering is
ingesteld, naar aanleiding van een des
betreffende beschuldiging door de com
missie McCarthy, nit de Amerikaanse
Senaat. Een woordvoerder van het
Britse ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft medegedeeld, dat Engeland
niet zai antwoorden op McCarthy's be
schuldiging.
Het gaat hier om twee schepen van
een Britse firma in Hongkong. De firma
zelf heeft categorisch ontkend iets uit
staande te hebben met het vervoer van
communistische militairen.
In officiële kringen te Londen hebben
de beschuldigingen, dat ook de handel
van Engeland met China is toegenomen,
verbazing gewekt. De totale Britse uit
voer en invoer naar en uit China in het
afgelopen jaar wordt geschat op 7.5
millioen pond sterling of op 0,1 van
Engelands buitenlandse handel.
Hoewel de V.S. de uitvoer naar
China geheel verboden hebben, zou
den zij het vorig jaar goederen ter
waarde van 9,3 mill, pond sterling uit
China ingevoerd hebben. De goederen
werden waarschijnlijk met dollars be
taald, de beste valuta in de wereld
voor de aankoop van strategische
goederen, aldus genoemde kringen.
Heden overleed, tot onze
diepe droefheid, voorzien
van de H.H. Sacramenten
3er Stervenden, onze
lieve Man. Vader, Broer
sn Behuwdbroer
de Heer
HENRI PUTTER
in de leeftijd van 60 jaar.
S. J. PUTTER-Westra
Mia
Diesje
en verdere familie.
Amsterdam, 22 Mei 1953.
Herculesstraat 15.
De Profundis Dinsdag van
2.303.30 uur in de Pro-
tundiskapel v. h. Maria-
Paviljoen, Ruyschstr. 128.
De H.H. Uitvaartdiensten
zullen opgedragen worden
Woensdag 27 Mei in de
Parochiekerk van de H.
Agnes, Amstelveen se weg
161, de gelezen H. Mis te
8 uur en te 9.30 uur de
gezongen H. Requiemmis,
daarna de begrafenis te
10.30 uur op het R.K.
Kerkhof Buitenveldert.
Vertrek uit de Kerk 10.15
uur.
ARTS
GEEN PRAKTIJK TOT
5 JUNI
CHIRURG
AFWEZIG TOT 8 JUNI
Poliklinieken blijven ge
opend.
TANDARTS
Joh, Wagenaarlaan 44,
Heemstede
PRAKTIJK HERVAT
GEVESTIGD
te Haarlem:
CHIRURG
Spreekuur voor ziekenf.pat.
Dl., Do„ Za. 910 uur in het
Diaconessenhuis.
tourdes
Comfortabele acht- en
tiendaagse treinreizen.
Geen nachttrein. Vertrek
9 en 23 Juni, 14 Juli enz.
Vraagt U een programma
bij Reisbureau
Kwartelenrnarkt 3
Tel. K 4700-8136.
VACANTIE
NOORD WIJKERHOUT.
TE HUUR:
gemeubileerde kamers
m. gebruik v. keuken.
Br.: Zoetendaal, Havenstr. 51,
Noordwijkerhout.
Plastic, roestvrij metaal,
aluminium, volgens gipsmodel
Atelier voor ORTHOPAEDIE
en KUNSTLEDEMATEN
Gasthuisvest 17a - Tel. 18505
Door H.H. Doktoren als vakk.
orthop. instrumentmaker erk.
Ziekenfondsleden korting.
PEDICURE-afd.
onder gediplomeerde leiding.
die opgeleid willen worden
tot hovenier, is plaats bij
tuinbouwbedrijf Carl R. van
Empelen, Binnenweg 18.
Heemstede. Aanmelden tus
sen 5 en 7 uur.
per Vacaniiesehlp
volledige verzorging
mei gerenommeer-
de keuken.
Vraagt graiiz prospectus 1
SCHEEPSTIMMERMANSl. 29» I
TEL. 24940 (K1600)
ROTTERDAM
Voor Amsterdam:
Nieuwcndammerdijk 561
Tel. 61940 (K 20)
imiiiimtiiii 11111111111
DE TIJD Amsterdam
Verkrijgbaar m da boekhan
del en bi] N.V. Drukkerij
Het Gemeentebestuur van Haarlem maakt bekend
dat de Gemeentesecretarie op Woensdag 27 Mei a.s.
voor het publiek GESLOTEN zal zijn.
Op die dag zullen echter geopend zijn:
le. het Bureau van de Burgerlijke Stand;
2e. dc Afdeling Bevolking en Verkiezingen (uitslui
tend voor verkiezingszaken).
Daar het door de buitengewoon grote belangstelling,
bij ons jubileum ondervonden, niet mogelijk is een
ieder persoonlijk te bedanken, betuigen wij langs
deze weg allen vrienden, kennissen en belang
stellenden onze hartelijke dank voor alle hulde
blijken, welke wij mochten ondervinden en waar
door wij zeer geroerd waren.
Dit alles heeft ons 50-jarig huwelijksfeest voor ons
tot een onvergetelijke dag gemaakt.
Oude Groenmarkt 12,
HAARLEM.
EERSTÉ KLAS ZAAK IN ROKERSARTIKELEN
te Haarlem zoekt een
1830 jaar, liefst met enige talenkennis en be
schikkend over goede referenties. Bij geschiktheid
hoog salaris. Discretie verzekerd.
Brieven, liefst met foto, met vermelding van vorige
en tegenwoordige werkkring onder nummer 34241.
PINKSTERPROGRAMMA „NEDERL. COMEDIE"
Zat. 23, Zond.
24 Mei - 8 u.
Maand. 25 Mei
8 u.
VOORVERKOOP DAGELIJKS VAN 19—3 UUR
VELP (G.) Aangeboden degelijk R.K. PENSION.
Mooie omgeving, prachtig natuurbad. Prijs 5.—
per dag per pers. BUDEL, Reinaldstr. 63.
38201
Do* de was da deur uit.
Hel is voordeliger dan
zélf wassen
zo/ider afdropen
met
lODUM
