„Nationaal Bewakingscentrum"
de S.E.P. morgen in gebruik
van
„DE KOEMPOELAN VAN
BROEDER EZEL"
36*
m
m
Oppositie aan de macht bij
De Ommelan
Verwijt
Kunstzaal Hamdorff te
Laren bestaat 40 jaar
Moord
in de lift
Wek de gal
Coördinatie van de electrische energie
productie in Nederland
Verkenners Kath Jeugdbeweging
bisdom Haarlem
'N UW LEVER OP
Felle brand in
villa te Haren
Meisje door auto
gegrepen
Ex-directeur De Boer zal in de
fabriek terugkeren
■11111
MAANDAG 15 JUNI 1953
PAGINA 3
DIRIGENT YAN HET ENERGIE-ORKEST
Vernuftig controle
stelsel
S
-
Folkloristisch congres
te Ruurlo
Koningin aanwezig
Duopassagiere gedood
Bovenverdieping geheel
uitgebrand
Vrijwel op slag gedood
Eerste permanente kath.
jeugdherberg voor meisjes
Nederlandse bedevaart naar
Paray le Monial
in iedere RICHMOND
zijn verwerkt de edele
'SL0W-SM0KE"VIRGINIA
tabakken, afkomstig
van de beroemde
WINSTON-SALEM FIELDS USA
Sn cUtf
VCVÏ
A.N.A.B. zal het volle
pond
eisen
Feestelijke opening jubileum-tentoonstelling
door NGAIO MARSH
Mogelijkheden voor jonge
schilders in het Gooi
„De maat is vol"
Tuinbouw verontwaar
digd over invoerverbod
voor tomaten in België
Nieuwe Waterweg thans
vrij voor de scheepvaart
Ned. onderscheiding voor
Belg
de
(Van onze correspondent)
Het is al enige jaren geleden, dat de tien grootste Nederlandse electriciteitscen-
trales elkaar geheel vrijwillig en zonder enige druk van bovenaf de hand heb
ben gegeven op grond van economische overwegingen. In de eerste jaren van de
oorlog, en na de oorlog in versneld tempo, werden ondergronds en vooral boven
gronds de leidingen gelegd, welke de tien Nederlandse energie-centra tot een
machtige eenheid koppelden. 22 Januari van dit jaar kwam de laatste belangrijke
Verbinding gereed. Inmiddels hadden de partners zich reeds statutair verbonden
m de SEP, de N.V. Samenwerkende Electriciteits-Productiebedrijven. Tenslotte
ontbrak nog een „dirigent" om dit geweldige „energie-orkest" te leiden en daar
toe werd door de SEP in Arnhem op de terreinen van de KEMA het „nationale
oewakingseentrum" gebouwd. Dit nationale bewakingscentrum, dat terecht een
fotse sluitsteen mag worden genoemd van de opbouw onzer nationale electri-
oiteitsvoorziening, zal morgenmiddag door de minister van Economische Zaken,
Prof. dr. J, Zijlstra, officieel in gebruik worden gesteld.
De geschiedenis van de electri.citeits-
Voorziening in ons land is kort in jaren,
•haar rijk aan mijlpalen en snelle ont
plooiing. Aan het eind van de 19e eeuw
stichtte het particulier initiatief de eer-
ste z.g. blok-centrales in ons land. De
°Verheid zag al dra in, dat een bedrijf
'Pet een dergelijk uitgesproken mono
polistisch karakter een zaak voor de
overheid behoorde te zijn. Reeds in
1895 gaf de gemeente Rotterdam het
Voorbeeld en omstreeks 1910 hadden
vrijwel alle grote gemeenten hun eigen
oentrales, waarbij zij ook stroom aan
Paburige gemeenten begonnen te leve-
Pen. De provinciale overheid zag een
'aak bij de intercommunale voorziening
etl tussen 1910 en 1920 werden in vrij
wel alle provincies provinciale electri-
citeitsbedrijven opgericht. Men kwam
tot concentratie van de productie.
Langzamerhand drong algemeen de
overtuiging door dat men er nog lang
niet was, maar dat de per provincie ge
concentreerde productie moest worden
gecompleteerd door de bouw van een
alle centrales verbindend koppelnet.
Tegenover het voordeel van een veel
economischer productie door concentra
tie stond immers de calamiteitsfactor:
het uitvallen van een centrale door
oorlogshandelingen of andere oorzaken
betekende de stillegging van de electri-
citeitsvoorziening in een geheel gewest
voor geruime tijd. Een tweede belang
rijke factor voor de ontwikkeling van
de „koppelingsgedachte" was het feit,
dat men door koppeling in belangrijke
mate op de reserves van de verschil
lende centrales zou kunnen besparen.
Deze overwegingen maakten de bouw
van het koppelnet verantwoord, hoewel
de gehele aanleg een bedrag van ruim
Onder een ogenschijnlijk dwaas
"lotto hebben de aalmoezeniers, leid
sters en leiders van de „Verkenners
de Kath. Jeugdbeweging" in het
msdom Haarlem dit weekeinde hun
Koempoelan gehouden. „De Koempoelan
v<m Broeder Ezel" was het 'insigne
Poor de ruim 800 deelnemers, die Za
terdagmiddag met veel enthousiasme
?e Kennemer Duinen in Bloemendaal
h bezit namen. Maar wie even na-
achtkwam via de Franciscaanse
'eestdaa van Zaterdag Sint Antonius
vanzelf wel terecht bij St. Francis-
PUs en dan 'is het niet moeilijk te ont-
dekken, dat Broeder Ezel, een creatie
Van St. Frans, geen noviteit is.
^®2e eeuwen-oude Broeder, waar
mede de eerste Franciscaan het lichaam
aanduidde, stond tijdens de Koempoe-
lan in het brandpunt van de discussie,
waar de lichamelijke training nog eens
Uitdrukkelijk gesteld werd als een be
langrijk onderdeel in het spel van ver
kennen. De vraag werd namelijk be
handeld in hoeverre het spel van ver
kennen de mogelijkheid openlaat voor
behamelijke training. Die mogelijk
heid bleek overal volkomen aanwe
rf, indien er maar voor gewaakt
Jj°rdt, dat het wedstrijdelement (in
competitieverband bijvoorbeeld) ver-
jheden wordt, m.a.w., dat de verken-
j®rij niet naar vorm of inhoud het
arakter krijgt van een sportbewe-
ging.
De stemming was Zaterdagmiddag
ijl de Kennemer Duinen weer prima.
veel vaardigheid werden de ten-
i®h opgezet en vanaf vier uur was
«et her en der een drukke bedoening,
h toen na enkele uren ook de laatst
ankomenden hun bivak hadden opge
togen, kon deze Koempoelan van
r°eder Ezel in alle soberheid geopend
i„°rden. Het duurde niet lang, of
'edereen
toen
jhsignes het
zat er weer helemaal in,
instructeurs over verschillende
hunne wisten te vertel-
Het geluid van een van ver
aarschuwende donder werd in het
rate avonduur vrolijk weggelachen
h met belangstelling werd de zweef;
^hegtuigdemonstratie gevolgd, welke
oor een drietal jongelui werd gege-
®h. Er was feitelijk nog geen vuiltje
v®h de iucht, maar tijdens het kamp-
jUUr veranderde het beeld volkomen.
-e' Rotterdammers, die het kampvuur
^«lesten verzorgen, bleken zich ter-
ï,uUr veranderde het beeld volkomen.
Rott
pesten
d?ë.e te hebben voorbereid en het
kanende buitje, dat begon te vallen,
de"
i°h de sfeer niet verstoren. Doch toen
bui goed losbrak, werd iedereen
ïh j WUi gutiu. ïuöuidA, wei a leuereeii
„re iedereen letterlijk naar de tent
§edreven en er zat tenslotte niets an-
op dan onder de dekens te krui-
Pep
w- en in Morpheus' armen af te
Bep wat be n'euwe dag zou bren-
aAh dat viel prachtig mee. Het niet
jp le warme weer van gisteren werkte
t6ne> om de activiteit ten volle te la-
bw °ntplooien, en die werd ontplooid,
succes.
Ij c diocesane aalmoezenier, rector
jp A M. Paap, droeg met assistentie
ïj het vroege ochtenduur de gezongen
sPra i °P' waaronder hij in een toe-
ah wees op de betekenis van deze
»-hipoelan.
^atuuriijk rnaakte de sessie deze dag
een belangrijk onderdeel uit van
het
Sep, Programma en commissaris Ed.
lw regts had er zich waarlijk niet
ï>at 6en kantje van Leiden afgemaakt.
Ver, de lichamelijke training in de
laar nnersbeweginÊ noodzakelijk was,
Schi]°Ver bestond geen meningsver-
Dat was feitelijk ook het geval
Ui h°e uitgebreid en interessant de
Op nssie ook was met het antwoord
vraag in hoeverre die lichame-
-T'
hjke e. yraag
hep trammg in het spel van verken-
ipe" moest worden opgenomen. Alge
hip ,Was het oordeel, dat die trai-
lp0| °ij alle mogelijke gelegenheden
Bchtp worden ingeschakeld. Zij moet
gep r niet in het vlak komen te lig-
V,Van de sportprestatie. Dat wil na-
Dhderv ook weer niet zeggen, dat er
hng pief eens een partijtje voet-
Advertentie
l- zult morgena „kiplekker"
i ®3k« j uit bed springen.
higeij moet uw lever een liter gal in uw
*0ert,5nden doen stromen, anders verteert uw
o0rdti niet- het bederft. U raakt verstopt,
^HrrSï.meurig en loom. Neem de plantaardige
«ai 0i®R s LEVERPILLETJES om die liter
«&nEp te wekken en uw spijsvertering en stoel-
aP natuurlijke wijze te regelen. Een
«*1 u ?rdig zacht middel, onovertroffen om de
°oenstromen. Eist Carter's Leverpilletjes.
bal of honkbal kan worden gespeeld,
doch in dat geval moet het in de eer
ste plaats gezien worden als lichame
lijke oefening, zonder meer. Daar werd
natuurlijk uitvoerig over gesproken
te veel om er hier in details op in te
gaan en verwacht mag worden, dat
er van het nationale of diocesane
hoofdkwartier suggesties 'zullen uit
gaan, om de lichamelijke training bij
dit spel van verkennen te bevorde
ren.
Er valt feitelijk nog zoveel te ver
tellen over deze succesvolle Ezel-
Koempoelan. Want hoe hebben hon
derden niet genoten (en geleerd) van
de prachtige Kennemer Duinen en
hoe hebben de aalmoezeniers zich niet
onledig gehouden met een pittige par
tij volleybal? Maar wij moeten het
hierbij laten. Het plechtig Lof, gece
lebreerd door de Vicaris-Generaal
mgr. J. M. Groot, waaronder deze nog
eens wees op de belangrijke taak van
de jeugdbeweging, vormde de inlei
ding op het slot van dit verkenners
festijn. De diocesane commissaris, ir.
E. F. E. Bongaerts, sprak zijn vol
doening uit over het slagen van deze
Koempoelan, en het was plezierig dat
te doen in tegenwoordigheid van de
nationale aalmoezenier A. J. L. Ver
hoeven en van hoofdcommissaris H. J
M. baron van Voorst tot Voorst.
het vierde Congres van de Federatie
Folkloristische groepen in Nederland te
Ruurlo, heeft Hare Majesteit de Koningin
door haar aanwezigheid van haar be
langstelling doen blijken. Enige kinderen
boden haar een krentenwigge aan, die zij
zelf aansneed. Dit congres werd behalve
door 20 folkloristische groepen door groe
pen uit Bretagne, België. Denemarken.
Westfalen, Noorwegen en Zwitserland bijge
woond.
Zaterdagmiddag waren bij de dansdemon-
straties 5500 toeschouwers, terwijl Zondag
middag het getal van 7000 werd overschre
den.
(Van onze correspondent)
Zondagmiddag botste in de Dorps
straat te Terwolde een motor, bestuurd
door J. M. te Vaassen, met als duopas
sagiere zijn verloofde, de 22-jarige mej.
M. M., ter hoogte van de Ned. Herv.
kerk tegen een personenwagen, bestuurd
door A. J. A. uit Vaassen. Mej. M. M.
liep een schedelbasisfractuur op en
overleed tijdens het vervoer naar het
St. Geertruidenziekenhuis te Deventer.
De motorrijder kwam met de schrik vrij.
tweehonderd millioen (in de huidige
geldswaarde) heeft gekost.
Wat nu het bewakingscentrum van de
SEP te Arnhem betreft, hier vindt men
allereerst de nodige telefonische gemeen
schap met de verschillende centrales in
den lande. Talrijke meters maken het
mogelijk dat men in het centrum (dat
dag en nacht bezet is) over alle moge
lijke en noodzakelijke gegevens beschikt
die voor een goede bedrijfsvoering no
dig zijn. Slechts hier in Arnhem kan
men in geval van storing de toestand
in zijn geheel overzien, dank zij een ver
nuftig en ingenieus controlestelsel. Al
leen hier kan dus worden beslist op
welke wijze de omvang van de storing
zoveel mogelijk kan worden beperkt en
viaar de noodzakelijke hulp kan worden
gevonden. Zowel per rechtstreekse tele
graaf- als per rechtstreekse telefoonver
binding kunnen de mensen in de con
trolekamer van het bewakingscentrum
onmiddellijk de nodige richtlijnen aan
de betreffende centrales doorgeven, die
moeten bijspringen. Dit gebeurt niet
alleen in geval van storing, maar via dit
centrum wordt ook dagelijks van uur tot
uur het programma tot het uitwisselen
van reserves gecontroleerd, dat de part
ners wekelijks vaststellen.
Tenslotte is het centrum van de SEP
in staat rechtstreeks in verbinding te
treden met andere West-Europese part
ners, die verbonden zijn met het Euro
pese koppelnet. Van deze verbinding via
het transformatorstation te Lutterade
wordt geregeld een druk gebruik ge
maakt.
De verbinding wordt o.a. gebruikt om
door de import van stroom, vooral in de
nachtelijke uren, het kolenverbruik van
de Nederlandse centrales te verlagen en
aldus tot enige reductie van de zo kost
bare kolenimport te komen. Omgekeerd
levert Nederland in perioden van droog
te stroom aan de landen, die hun stroom
via waterkracht opwekken. Het laat zich
aanzien, dat ook in de toekomst de in
schakeling van het West-Europese net
tot wederzijds nut zal strekken, te meer
daar de Union pour la Coordination de
la Production et du Transport d'Elec-
tricité (UCPTE) inmiddels is opgericht,
met het doel de internationale samen
werking op dit terrein te bevorderen.
Het is dan ook niet toevallig, dat op de
zelfde dag dat in Arnhem deze mijlpaal
irr de geschiedenis van de electriciteits-
voorziening in ons land officieel in het
licht wordt gesteld, de UCPTE in de Gel
derse hoofdstad in vergadering bijeen
komt.
(Van onze correspondent)
Een felle brand heeft Zaterdagmorgen
aan de Rijksstraatweg te Haren, nabij Gro
ningen, een fraaie villa voor een groot deel
verwoest. Door tot nu toe onbekende oor
zaak ontstond brand in de villa van de
familie Wortelboer aan de Rijksstraatweg
no. 251. De chauffeur van een touringcar,
die langs de Rijksstraatweg reed, zag dat
er rookwolken opstegen uit het met riet be
dekte dak van de villa. Hij waarschuwde
politie en brandweer. Intussen had het
dienstmeisje de bewoners, de heer en
mevrouw Wortelboer, gewaarschuwd. De
familie was de avond te voren teruggekeerd
van een buitenlandse reis en lag nog te bed.
Zij wist zich in veiligheid te stellen. De
Harense brandweer bestreed het vuur ener
giek, doch kon niet verhinderen dat de bo
venverdieping geheel uitbrandde. De vlam
men vonden gretig voedsel in de houten kap
en de rietbedekking. Het beneden-gedeelte
bleef weliswaar gespaard, doch werd ern
stig beschadigd.
(Van onze correspondent)
Op de Eexterweg te Annen is het 8-jarige
meisje P. onder een auto terecht gekomen
en zodanig gewond, dat ze ter plaatse over
leed. Het kind kwam van een zandweg af
en wilde de straatweg op rijden. Op dat mo
ment naderde een personenauto, bestuurd
door S. uit Zuidlaren. De chauffeur pro
beerde het kind nog te ontwijken, maar het
werd gegrepen en tegen de straatweg ge
slingerd. Ze was vrijwel op slag dood. De
auto kantelde na de aanrijding en werd
licht beschadigd. De inzittenden kwamen
met de schrik vrij.
27 Juni zal de minister van O. K. en W.
mr J. M. Cals, in de gemeente Hilva-
renbeek een Kath. Jeugdherberg voor
meisjes openen, welke zal worden ge
vestigd in de voormalige pastorie aan
de Koestraat. De stichting van deze
jeugdherberg, genaamd „De Hilver", ge
schiedt door de Katholieke vacantie-
huizen en jeugdherbergcentrale te
Utrecht. „De Hilver" zal de eerste per
manente katholieke jeugdherberg voor
meisjes in den lande zijn. De bisschop
van 's-Hertogenbosch, mgr. W. P. A. M.
Mutsaerts, zal de jeugdherberg inze
genen.
Voor de dertiende keer zal uit Neder
land de Nationale Bedevaart naar Paray
le Monial gaan. De reisdagen zijn voor
dit jaar vastgesteld van 17 tot en met
23 Augustus. De bedevaart zal onder
leiding staan van de weleerwaarde pater
Medardus Schmiermann, SS.CC., natio
naal directeur van het Intronisatiewerk
van het H. Hart in Nederland. Program
ma's van deze reis zijn verkrijgbaar bij
het secretariaat van „De Liefdekoning",
te Ginneken (N.Br.).
Advertentie
PjCHMOMh
H. M. de Koningin heeft Zaterdagavond i het middeleeuws kasteel „Het Huis te
te Ruurlo de opening bijgewoond van Ruurlo." De ontvangst van de Konin-
het internationaal folkloristisch festival, gin. Naast H. M. de burgemeester van
dat werd gehouden in de omgeving van Ruurlo, jhr. mr. J. W. de Beaufort.
(Van onze correspondent)
De oppositie onder de leden van de Ommelanden, destijds opgezet door de ex-
directeur de heer F. de Boer en de oud-voorzitter van het bestuur de heer E. Bus,
heeft gezegevierd. Werden in een vorige vergadering reeds drie van de vijf be
stuursleden uit de oppositie benoemd, op de agenda van de vergadering, die
Zaterdag de gehele dag in het Tehuis te Groningen heeft geduurd, prijkte „af
treden van de oude bestuursleden en de oude commissarissen In de afgelopen
weken is voortdurend geprobeerd de beide partijen tot een verzoening te bren
gen. Een commissie van drie uit de leden heeft getracht de kloof tussen „oude'
en „nieuwe" bestuursleden te overbruggen, maar enkele details leverdeen zo
danige moeilijkheden op, dat de strijdbijl niet begraven kon worden.
De vergadering van Zaterdag was vrij
rumoerig. Er werden allerlei persoon
lijke aangelegenheden aan de orde ge
steld, die met de eigenlijke zaak niets
varr doen hadden. Er is ook op deze ver
gadering nog een laatste poging gedaan
tot bemiddeling. De vergadering werd er
voor geschorst, maar ook deze laatste
gelegenheid werd ongebruikt gelaten.
Toen kwam het voorstel tot aftreden van
de beide oude bestuursleden, de heren
J. T. Wierenga en J. Akkerman en de
vier commissarissen, R. Dokter, P. H.
Elzinga, W. v. d. Woude en H. Nieuwen-
huis, in stemming.
Het voorstel werd aanvaard met 296
stemmen voor, 247 tegen en 15 blanco.
De oude bestuursleden hebben daarop de
vergadering onder protest verlaten en
stelden zich niet meer herkiesbaar.
Er werden toen enkel leden uit de
oppositie benoemd.
Naast de drie zittende bestuursleden
uit de oppositie, de heren F. Buiter,
Euvelgunne, J. D. Holtman, Bedum, R.
H. van Hemmen, Rodehaan, werden
thans benoemd de heren E. Bus, Ennu-
matil en K. Mulder, Haren. De heer E.
Bus is oud-voorzitter en heeft mede de
oppositie geleid.
Naast de zittende commissaris uit de
oppositie Abring, werden thans benoemd
de heren J. Hamminga, Midlaren, D.
Kranénburg, Middelbert, R. v. d. Veen
Sr. te Ezinge, P. Nauta uit Leegkerk.
Naleven arbitrale uitspraak
Het nieuwe bestuur heeft, na afloop
van de vergadering Zaterdagavond
aan persvertegenwoordigers ver
klaard, dat het de arbitrale uitspraak
zal naleven, zij het met gebruikmaking
van de mogelijkheden, die in de
uitspraak aanwezig zijn („op het
kantie" naleven). Zo spoedig mogelijk
zal de heer F. de Boer als directeur
in de fabriek terugkeren. Er zal even
wel een bedrijfschef voor personeels
aangelegenheden benoemd worden, in
overleg met de heer De Boer, doch
deze chef zal verantwoording ver
schuldigd zijn aan het bestuur. De
heer De Boer gaat accoord met deze
restrictie
De heer Wierenga heeft als bestuurs
lid ontheffing gekregen, maar als wnd.
beheerder is zulks niet mogelijk, aldus
het nieuwe bestuur, aangezien hij
door de uitspraak in het Kort
Geding volledig beschermd wordt. Het
bestuur zal zich te dien aanzien juri
disch laten voorlichten. Zo spoedig mo
gelijk zal de heer De Boer benoemd
worden tot wnd. beheerder, in welke
functie door het Ijestuur voorzieningen
getroffen kunnen worden. Later volgt dan
de benoeming tot directeur.^ Hoewel de
heer De Boer steeds de mening was toe
gedaan, dat de Ommelanden het beste
geliquideerd kan worden, wil het be
stuur voortgaan met de fabriek en wil
het trachten de Ommelanden weer tot
bloei te brengen. Het nieuwe bestuur
meent daartoe kans te zien. Het is
een groot bedrijf en een vrije fabriek
en de Ommelanden is van grote bete
kenis in zijn concurrerende functie,
vooral wat betreft de melkprijs in het
Noorden. Men hoopt spoedig de alge
hele rust hersteld te hebben en ver
trouwt op een redelijke behandeling van
de arbitragecommissie.
Raadselen rond „journalist"
Ter sprake werden gebracht de cir
culaires, die in de afgelopen dagen aan
de leden gezonden werden, getekend
door „journalist", een raadselachtige
benaming van een of andere figuur, die
De bureaulisten in het
station hadden er kenne
lijk geen zin in. Zodat wij,
op vervoer belusten, ons
in lange slierten voor de
spaarzaam geopende lo
ketten opstelden; moppe
rend en vol wrok tegen de
heer Den Hollander. Ten
slotte slaagde ik er wer
kelijk in tot vlak voor het glas door
te dringen. Slechts één dame vóór
mij scheidde mij nog van de heer, die
met suprème kalmte kaartjes en
gecompliceerde vervoerbiljetten zat
uit te reiken.
„Meneer", hoorde ik haar zeggen,
„mag ik twee enkele Apeldoorn voor
morgen".
Mijn trein, dat voelde ik, stond al
inleidend te sudderen.
„Mevrouw", zei ik dus, „ik moet
direct nog weg. Zou ik zo vrij mo
gen zijn
Maar de dame keek verstoord om
en zei: „U had toch óók gisteren
kunnen komen".
de oppositie in de Ommelanden met dat
geschrijf probeerde te ondersteunen.
Tenminste, zo was het in de eerste drie
circulaires. De twee laatste waren
echter bijna precies gelijk, alleen de
inhoud was anders. Het bestuur deelde
ons mede, dat deze laatste circulai
res door de tegenpartij nagemaakt zijn, en
dat ze niet van de hand kwamen van
diegene, die de eerste circulaires had
opgesteld
Commentaar ANAB
Het hoofdbestuurslid van de ANAB
de heer S. van der Ploeg verklaarde
over de gang van zaken bij de Om
melanden dat de ANAB zich uiteraard
buiten ieder intern conflict bij De
Ommelanden houdt en er slechts be
lang bij heeft dat de overeenkomst
waarbij de Ommelanden en de ANAB
de beide partijen zijn wordt nageleefd,
n.l. de drie bindende adviezen van de
heren arbiters en de juiste naleving
van de verbindend verklaarde C.A.O.
voor de zuivelindustrie.
De ANAB neemt aan dat de nieuwe
bestuursleden met enthousiasme willen
trachten het bedrijf te laten draaien,
hoewel er gezien het verleden van de
bestuursleden Bus e.a. veel goeds ver
toond zal moeten worden voordat het
Nederlandse volk h.i. weer vertrouwen
in die figuren gaat stellen. De ANAB
staat er op dat de arbitrale uitspraak
wordt nageleefd. De positie van de oud
stakers is thans uiterst solide, zowel
wat de lonen betreft, als de functiever-
deling. Van de oud-stakers, die drie
dagen weer aangenomen moesten wor
den, hebben thans 16 nog geen werk,
-maar zij zullen wellicht binnenkort op
de Ommelanden geplaatst kunnen wor
den.
Boete-vordering meer dan
een millioen
Het Hoofdbestuur van de ANAB
heeft nooit het standpunt ingenomen
dat het zich tevreden zou stellen met
een symbolische boete plus vergoeding
van de onkosten. De vordering van de
ANAB is thans groot fl 1.273.000 minus
de reeds toegewezen fl 42.000, aldus
verklaarde de heer Van der Ploeg. De
ANAB heeft er geen belang bij de fa
briek in beslag te nemen, daar het beter
is dat de fabriek ongehinderd doordraait
met het oog ook op de betaling der boe
tes. Het leek de heer Van der Ploeg een
ijdele hoop van het nieuwe bestuur zich
er mee te vleien dat de ANAB niet het
volle pond zou worden toegewezen. De
ANAB verwacht zeker dat dit door de
arbiters zal gebeuren.
„Omdat ze zijn lijk opgevraagd heeft," moest haar ook maar eens bekijken ais
„Ze ïs gek," zei Frid. u er geen bezwaar tegen hebt." Hij'had
„Gek of niet, en volgens mij is ze niet de beide doktoren alleen gelaten en ac-
zo gek, ik geloof niet, dat ze dat lijk cepteerde later het standpunt van Cur-
terug zou willen hebben als zij die pen tis, die zei, dat Dr. Kantripp wel heel
erin geduwd had en de man vermoord erg voorzichtig was, maar dat het toch
52
„Wat vindt Robin ervan?' vroeg Hen
ry.
Maar Robin, die zo plotseling erbij
gehaald werd, kon slechts met wanho
pige nadruk verklaren, dat ze zeker
wist, dat geen van hen het gedaan had
en dat ze alles zou doen om verdenkin
gen te voorkomen. Ze hield de adem
in, toen ze de draagwijdte van dit ge
zegde besefte en keek met iets van
schrik in de ogen van Henry.
„Nee, Robin," zei Henry, „het zal niet
gaan. Je hebt je eigen mening. Ik ook
Ik ben er juist pas achter gekomen
Maar ik heb er een."
„Wat bedoel je, Henry?" vroeg Char-
lot, die haar handen samenkneep, „we
hebben nog maar een paar seconden.
Die man komt zo terug."
„Dan kunnen we weer Frans spre
ken," zei Frid.
„Dat is niet hetzelfde. We begrijpen
elkaar dan niet op dezelfde manier."
„We begrijpen elkaar nu ook al niet,"
zei Henry.
„Ik weet niet wat je bedoelt," riep
Chariot.
„Ik bedoel dat volgens mij tante V-
oom G. niet vermoord heeft."
„Waarom? Waarom?"
had.:
Niemand antwoordde Henry- De stilte
werd verbroken door Lady Katherine
Lobe. Lady Katherine had haar dove.
onderzoekende gezicht naar ieder van
de Lampreys gewend toen zij spraken.
Ze stond op, ging naar haar neef toe en
legde een hand op zijn arm.
„Charlie, mijn beste," zei ze, „wat ls
er met Violet gebeurd? Ze ziet eruit
als een verloren ziel. Charlie, wat heeft
Violet gedaan?"
Maar vóór Lord Charles zijn tante
kon antwoorden ging de deur open en
keerde de agent terug.
Volgens de weduwe
Alleyn zat aan het hoofd van de eet
kamertafel met Fox rechts en dr. Curtis
links van hem. Lady Wutherwood zat
aan het andere eind met Tinkerton en
de verpleegster, die als adjudanten ach
ter haar stoel stonden. Op de achter
grond, dicht bij de deur, stond een
agent, die er zonder helm vreemd hui
selijk uitzag. Een beetje dichter bij de
tafel stond Dr. Kantripp dit vreemde
onderhoud met ernstige aandacht gade
te slaan. Bij hun eerste ontmoeting had
Dr, Kantripp Alleyn gewaarschuwd, dat
Lady Wutherwood zeer geschokt was.
„Dat is te verwachten," zei Alleyn,
„maar u bedoelt wat anders, is het
niet?" Kantripp, op zijn hoede, had iets
gemompeld over hysterie, mogelijke tij
delijke aberraties, extreme ziekelijke de
pressies. „Met andere woorden: een
beetje getikt," gromde Alleyn. „Curtis
beter was om nog even met het onder
houd te wachten. „Ze heeft een wilde
blik," zei Curtis. „Ik kon er niets uit
krijgen. Van even zien kun je wel niet
veel zeggen maar ze komt me niet al te
helder voor. Kantripp is hun huisarts,
maar haar heeft hij ook nog nooit ge
zien. Hij schijnt iets te weten van vroe
ger. Particulier rusthuis. Perioden van
depressie- Ik zou maar kalm aan doen."
Alleyn deed dus kalm aan, beëindigde
eerst zijn onderzoek van de flat en van
de bedienden, had zijn gesprek met de
gezamenlijke familie en de afzonderlijke
verhoren van Mike en Patch. Patch
had. onder druk en met de heftigste
tegenzin, losgelaten, dat, terwijl haar
vader en oom in de zitkamer zaten te
praten, zij en haar broers en zusters,
samen met Roberta, op de vloer van de
eetkamer gelegen hadden. Het was een
soort spelletje geweest, had ze gezegd.
„Als je het geloven wilt," had Alleyn
gezegd, nadat Patch weg was. „Kijk eens
naar die hoek van de kamer. Hij ligt
een beetje buiten de gewone loop en
de pool van het tapijt staat daar nog
rechtop. Daar hebben ze gelegen. Daar
is nog een vlek bruine schoensmeer
van een schoen van die verduivelde
tweelingen. Kom eens hier." Hij kniel
de bij de gecamoufleerde deur- „Juist
en daar is nog een beetje rood vlak bij
de spleet. Ik kan stemmen horen. Luis
ter maar eens, Fox."
Fox ging op het tapijt liggen en bracht
zijn blozende gezicht vlak bij de spleet.
„Verdraaid," zei hij, „ze spreken
Frans. De tweeling die niet stottert is
bezig. Heb je ooit zo iets gehoord? Taisez
vous done. Dat is Frans."
„Dat is het," zei Alleyn. „Laat ze
maar even. Er is geen twijfel mogelijk,
dat ze met hun oren tegen die deur ge
legen hebben. Gewoon afluisteren! Heb
je die deurwaarder gezien, Fox?"
„Ja, meneer Alleyn. Het gaat over een
kwestie van een-en-veertie pond. Lane
Eagle, de meubelhandel van Beau-
champ Place, hebben hem gestuurd. Epn
karpet en een paar armstoelen. Zijn
naam is Grimball en niet Grumball. Dat
interesseert hun niet. Het zou me mets
verbazen als die chauffeur Giggle in
werkelijkheid Higgins heette of zoiets.
Zo zijn ze nu eenmaal grappig-"
„Als ze tijdens deze zaak grappig blij
ven zal het een tour de force zijn, ant
woordde Alleyn. „Ze moeten maar eens
grapjes tegen de lijkschouwer maken
en kijken hoe hij dat opneemt.
„Grimball zegt. dat het een erg aar
dige familie is."
Dat kan best. Verduiveld aardig ge
zelschap, zo slim als een kooi met apen.
Ze zullen ons besjoemelen, waar we bij
staan Fox. Die Lady Friede is zo hard
als een spijker. Ze hebben een gedrags
lijn uitgestippeld en daaraan zullen ze
zich houden. Kijk maar naar die ver
vloekte tweelingen. De hoogwelgeboren
lords Stephen en Colin, die de Comedie
der Vergissingen opvoeren. Hoe zullen
we voor den donder uitmaken wie van
hen mee in de lift gegaan is?"
De weduwe"? stelde Fox voor._
"Geloof dat maar niet. Als ze niet erg
zeker van zichzelf geweest waren zou
den ze dat risico niat genomen nebben.
Ik wil wedden, dat die tante zegt, dat
ze niet weet welke tweeling bij haar
in de lift geweest is. En ik wil er ook
om wedden, dat hun moeder het wel
weet. Natuurlijk weet ze dat!"
(Wordt vervolgd).
Zaterdagmiddag heeft dr. N. R. A.
Vroom, hoofd van de afdeling kunstza
ken van het departement van O. K. en
W. in aanwezigheid van de burgemees
ters van Laren, Hilversum, Eemnes en
Blaricum de jubileum-tentoonstelling,
die drie zalen van Hamdorff te Laren
beslaat, officieel geopend.
Jan Hamdorff geëerd
Midden in de geheel vernieuwde
kunstzaal is de door G. Hoppen gebeeld
houwde buste van Jan Hamdorff, feeste
lijk versierd opgesteld, -en ere-groep van
de vijf schilders, die de eerste tentoon
stelling nu 40 jaar geleden organiseer
den, hangt op de achtergrond. David
Schulman, voorzitter van de Gooische
Schildersvereniging, uitte zijn vreugde
over de grote opkomst bij deze opening
en bracht een eerbiedige hulde aan de
stichter Jan Hamdorff. Voorts wees hij
op de ere-groep van drie schilderijen
van het lid der vereniging Sal Meijer,
die dezer dagen 75 jaar is geworden.
Hierna nam dr. Vroom het woord. Bij
de onafhankelijkheidsfeesten van 1913
is tegelijk met de opening van de kunst
zaal een grootse schildersontplooiing in
Laren en omgeving aangevangen, zo zei
hij. Heeft Frans Hals de drinkgelagen
in de Vieux Doelen uitgebeeld, Hamdorff
mag met recht de Nieuwe Doelen heten.
Behalve de terugkerende tentoonstellin
gen voor de schildersvereniging zijn in
deze zaal ook de tentoonstellingen ge
houden van Willy Sluyters, Ritzema,
de Amsterdamse Joffers, Anton Mauve,
en Neuhuys om er enige te noemen. El
ders wordt getracht de klove tussen
magistratuur en kunstenaars te dempen.
Hier in Laren is geen kloof te dempen.
Hier werken - overheid, kunstenaars en
burgerij hand in hand. Voor kunst is
expositieruimte nodig. Jan Hamdorff
heeft deze ruimte geschapen en zijn op
volgers zijn aan zijn stichting trouw ge
bleven.
In de avond zette men zich neer
voor de broederlijke maaltijd, hetwelk
een artistiek en culinair genot was.
De tongen der spraakmakende ge
meente kwamen los. Jan Hamdorff
werd op allerlei toonaarden gehul
digd. De burgemeester van Laren
Naud van de Ven, stelde het probleem,
dat de gemiddelde leeftijd van de op
de voorgrond tredende schilders, een
hoog leeftijdgemiddelde aangaf. Met
alle kracht zou hij tezamen met schil
ders en burgerij trachten uit deze
impasse te geraken door jonge schil
ders aan te trekken.
Dit was voor David Schulman de
gelegenheid om maar tegelijk voor de
schilders in het krijt te treden, en de
heren burgemeesters een grote sou
plesse te vragen, wanneer jonge schil
ders zich in de Gooise Dorpen wilden
vestigen.
Dr. Vroom, nu niet meer officieel,
maar „en pantouffles", zoals hij zei,
was door des burgemeesters woord erg
getroffen. Nu hjj in zijn nieuwe functie
een jongere generatie van beeldende
kunstenaars moest opleiden, zou hij,
naar hü overtuigd was, niet te vergeefs
te zijner tijd bij de Larense burgemees
ter aankloppen.
Jubileumtentoonstelling groot succes
Op de jubileumtentoonstelling van de
Gooische Schildersvereniging zijn nu
reeds acht werken verkocht. Direct na
de opening viel Willem Knip de eer te
beurt, dat zijn doek, de Westertoren,
door het Rijk werd aangekocht.
„Het geduld van de Nederlandse
tuinbouw is nu uitgeput. Jarenlang
hebben wij lijdelijk moeten aanzien
hoe België de exportbelangen van on
ze tuinbouw heeft geschaad. Zo kan
het niet eindeloos doorgaan. Het is de
hoogste tijd dat onze regering in
het geval, dat België niet op de kort
ste termijn overgaat tot het stellen van
redelijker minimum-exportprijzen
voor Nederlandse groenten en fruit
tegenmaatregelen neemt". Aldus de
reactie van het Centrale Bureau voor
de Tuinbouwveilingen op het H61?1"
sche besluit om met ingang van 12
Juni de invoer van Nederlandse toma
ten tijdelijk te verbieden.
Het Centrale Bureau is van mening,
dat de Belgische tomatenteelt, onder
bescherming van de regering, de laat
ste jaren onverantwoord is uitge
breid Gebleken is, dat Belgische to
maten in België belangrijk onder de
voor Nederlanders gestelde mimmum-
importprijs worden verkocht. Deze
ligt dus te hoog. Het bureau meent,
dat België „op ergerlijke wijze mis
bruik maakt van de bevoegdheden
welke het importerende land volgens
de bepalingen van het landbouwproto-
col heeft. De maat is vol. Tenzij spoe-
die een verandering ten gunste op
treedt, mag de Nederlandse regering
niet aarzelen tegenmaatregelen te ne
men", aldus het Centrale Bureau voor
de Tuinbouwveilingen,
De werkzaamheden in de Rotterdamse
Waterweg ter plaatse waar de „Faustus'
is gezonken, zijn voorshands beëindigd.
De scheepvaart is van vandaag af niet
meer aan beperkingen onderhevig.
De Nederlandse ambassadeur in Bel
gië heeft Zaterdag de versierselen van
groot-officier in de orde van Chanje-
Nassau uitgereikt aan de heer H. Tihon,
algemeen rijksarchivaris.
