Geallieerd protest
Russische militaire
tegen
terreur
Spoedig Westelijke
herstel der Duitse
actie tot
eenheid?
Harry Morgan, een
vriend van Holland
OOK IN 1918 SPOORWEG
ONGELUK BIJ WEESP
Grote ravage op oprit van Merwede kanaal brug
Twee doden,
tien gewonden
Ontmaskerd
Ml
Rouw in West-Duitsland
Amerikaanse jongeman werkte
negen weken in rampgebied
Beatrix en Irene
naar Amerika
Toen 41 doden en 42 gewonden
Coppi start niet in
Tour de France
Het weer
Tot hoofd en hart
Zomervacantie
HAASTIGE SPOED
Nederlands echtpaar te
Brussel bestolen
Bartali in de nieuwe
Italiaanse ploeg?
C/ee
3R
RIS iefmymlw!
Om kwart voor acht hedenmorgen is op de oprit van de Merwede-
ksnaaibrug even voorbij het station Weesp bij biokpost 11 de ex-
pressetrein 21 ven Amsterdam naar Enschede in botsing gekomen
met de diesel-electrische forensentrein 825, welke juist leeg uit
Amsterdam naar Bussum terugkeerde. De gevolgen van de aanrij
ding waren ravageus. In beide treinen viel een dode te constate
ren. Een passagier en een leerling-conducteur. De mogelijkheid
bestaat, dat nog een derde slachtoffer gevonden zal worden.
Voorts was er een tiental lichtgewonden, die naar het Wilhelmina
Gasthuis in Amsterdam en het Gerardus Majella Ziekenhuis in
Bussum zijn vervoerd.
De oorzaak
Ontzettende ravage
Falcon Regenjassen f 49.75
VRIJDAG 19 JUNI 1953
77ste JAARGANG No. 25712
Het achterstuk van de zwaar gehavende forensentrein. Dat deze spoorwegramp
niet nog groter afmetingen heeft aangenomen, is vooral te danken aan het feit, dat
deze forensentrein vrijwel geheel leeg was.
De forensentrein reed zonder passa
giers van Amsterdam naar Bussum te
rug. Hij had vertraging ondervonden.
De conducteur was uitgestapt om aan
de biokpost zijn aankomst te melden. Hij
stond juist op het punt weer in te stap
pen toen de botsing geschiedde.
De bestuurder van de expressetrein,
die met een snelheid, van ongeveer 100
km. reed, zette onmiddellijk alle rem
men aan toen hij de trein op zijn rails
ontwaarde. Het was echter onmogelijk
om tijdig te stoppen. Toen de bestuur
der de onvermijdelijkheid van de aan
rijding zag, rende hij naar het achterste
deel van zijn motorwagen en wachtte
daar de slag af. Met grote snelheid boor-
In Oost-Berlijn heerst nu rust, de rust van het kerkhof. President Heuss van
West-Duitsland zal overmorgen het woord voeren op een rouwplechtigheid, die
ter ere van de Oostduitse slachtoffers wordt gehouden in het gebouw van de
Bondsdag te Bonn. Op verzoek van kanselier Adenauer zijn bovendien op alle
Westduitse regeringsgebouwen de vlaggen halfstok gehesen. West-Duitsland
rouwt om het bloed, dat in het Oosten is gevloeid.
De voorzitters van twee grote fracties
in de West-Duitse Bondsdag, de Chris
ten-democraat Von Brentano en de
socialist Ollenhauer, hebben in Berlijn
commentaar geleverd op het gebeurde
van de afgelopen dagen. Von Brentano
was diep onder de indruk, zei hij, van
de moed en de onwankelbare wil tot
verzet, die in Oost-Berlijn was gebleken.
De toestand in Oost-Duitsland. aldus
Von Brentano, is veel ernstiger, dan het
zich aanvankelijk liet aanzien. En hoé
ernstig, wordt langzamerhand duidelijk
uit de berichten, die naar het Westen
doordringen uit Maagdenburg, Jena, Leip
zig en Halle. Ollenhauer verwachtte een
spoedige actie van de Westelijke mo
gendheden om op korte termijn tot een
vier-mogendhedenconferentie over het
herstel van de Duitse eenheid te geraken.
Intussen is er wel een andere Weste
lijke actie ondernomen: een energiek
protest tegen de militaire terreur, die de
Russen tegen de bevolking van Oost-
Berlijn en Oost-Duitsland hebben ge
keerd. De drie Westelijke commandanten
van Berlijn hebben, in opdracht van de
geallieerde Hoge Commissie, gisteravond
aan de vertegenwoordiger voor Berlijn
van de Sovjet-Russische Hoge Commis
sie, Dengin, de eis gesteld, dat de
„willekeurige maatregelen" van de Rus-
Onder de dreiging van de Russische
wapenen is de rust in Berlijn lang
zamerhand weergekeerd. Er hangt
echter nog een gespannen sfeer, die
het duidelijkst blijkt uit de vaak
felle contrasten tussen het Oostelijk
en het Westelijk stadsdeel. Op pa
gina 3 treft men een beschrijving
van deze situatie, zoals onze speciale
verslaggever die waarnam.
in beweging gekomen. Wat zullen
thans de consequenties zijn? Niemand
kan hier ook maar met enige grond
van zekerheid voorspellingen doen.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat de
ijzeren vuist, die de laatste maanden
met een fluwelen handschoen was
omkleed, weer onbarmhartig op de
bevolking, die in doodsnood rebel
leerde, zal neerkomen. Reeds doen de
executiepelotons hun werk. Het is niet
onmogelijk, dat de verzetleiders reeds
nu hun spontane uiting van verzet
betreuren, omdat de tijd nog niet rijp
bleek. Maar er is ook een winstzijde.
Niet alleen voor de volken, nog in de
greep van Moskou, die hun haat tegen
hun bezetters demonstreerden door
hun het schijnheilig masker af te
rukken, maar ook voor die vele arbei
ders in het Westen, die thans zien dat
men hun voorliegt wanneer men hen
wil doen geloven, dat aan de andere
zijde van het IJzeren Gordijn de ar
beiders in een soort van paradijs
leven.
Terecht schrijft Le Monde, dat de
droeve werkelijkheid van de dag van
vandaag is deze paradox, dat de
Volkspolizei en het rode leger het
vuur op de arbeiders openden om de
macht van het volk te beschermen
tegen de woede van het volk.
sische autoriteiten in Oost-Berlijn on
middellijk worden ingetrokken.
In een desbetreffend schrijven veroor
delen zij „de onverantwoordelijke toe
vlucht tot militair geweld" van de
Russen bij de onderdrukking van de
„opstand" van de Oost-Berlijnse arbei
ders tegen het communistische regiem.
De geallieerden noemen de terechtstel
ling van een West-Berlijnse arbeider,
Willi Goettling, door een Russisch vuur
peloton „een brute daad, die het geweten
van de wereld zal schokken". Het protest
heeft ook betrekking op „het doden of
ernstig verwonden van een aanzienlijk
aantal burgers van Berlijn, onder wie
enkele uit onze eigen sectoren".
De geallieerden zijn tenslotte van me
ning, dat „de willekeurige maatregelen"
van de Sovjet-Russische autoriteiten,
geleid hebben tot „onderbreking van het
vrije verkeer in Berlijn".
Een Amerikaanse woordvoerder in
Berlijn heeft verklaard, dat de brief aan
Dengin gericht is, omdat de Westelijke
geallieerde autoriteiten nog niet officieel
op de hoogte zijn gesteld van de benoe
ming van generaal Dibrova tot Russisch
commandant in Berlijn. Dibrova heeft de
afkondiging van de staat van beleg in
Oost-Berlijn en de terechtstelling van
Goettling getekend. Goettling werd gis
teren door een Russisch vuurpeloton
terechtgesteld.
De Amerikaanse autoriteiten in Ber
lijn hebben Otto Nuschke, de Oost-
Duitse vice-premier, die Woensdag
door betogers .over de grens naar
West-Berlijn was gedrongen, gisteren
overgedragen aan de West-Berlijnse
politie. Nuschke zal naar Oost-Duits
land worden teruggezonden.
West-Berlijnse bladen berichten, dat
stakingen van spoorwegarbeiders hebben
plaatsgevonden in Halle, Leipzig, Maag
denburg en Bitterfeld, waardoor het
verkeer in Midden-Duitsland zou zijn
stilgelegd. Reizigers uit Oost-Duitsland
hebben te Brunswijk verklaard, dat de
ongeregeldheden in Maagdenburg aan
twintig betogers het leven hebben ge
kost en dat een lid van de Volkspolitie
door betogers is opgehangen.
Zij vertelden, dat duizenden arbeiders
van de staalfabriek Thaelmann de ge
vangenis in de Leipzigerstrasse hadden
ingenomen en talrijke politieke gevange
nen hadden bevrijd. Russische tanks uit
de kampen te Haldersleben en Lillersle-
ben hadden daarop de straten rond de
gevangenis afgezet en het vuur op de
betogers geopend, waardoor twintig per
sonen werden gedood. Het schieten hield
de gehele nacht van Woensdag op Don
derdag aan, zo verklaarden de reizigers.
de de expressetrein zich in de achter
zijde van de forensentrein en duwde
deze ongeveer honderd meter voort. De
wielen van de expressetrein schoven ge
heel in de achterzijde van de diesel-
trein. De voorste wagen stortte met het
achterste stuk van de forensentrein van
de hoge diik af en boorde zich diep in
het weiland terzijde. De tweede wagen
van de expressetrein ontspoorde even
eens en kwam dwars op de rails te
staan.
De bestuurder wist zich te bevrijden
door een van de ronde ruitjes stuk te
slaan en naar buiten te kruipen. Het
doodelijk gewonde slachtoffer in de trein
stond in de gang van de tweede wagen.
Het is een man. Het stoffelijk overschot
is nog niet bevrijd.
De palen en de Bovenleiding van het
electriseh spoorwegnet zijn over een
afstand van 500 m. volkomen vernield.
De leerling-conducteur, het dodelijk ge
wonde slachtoffer in de aangereden
forensentrein, was juist achter in de
bagage-afdeling, welke totaal vernield
werd en waarvan een deel afgerukt
werd en met de motorwagen van de
expressetrein in het weiland onder aan
de dijk terecht kwam. Het stoffelijk
overschot van de leerling heeft men be
kneld gevonden onder het opengereten
dak van het overblijfsel van de achter
ste wagen.
Een inspecteur van vervoer der Ne
derlandse Spoorwegen uit Amsterdam
vertelde, dat de oorzaak van het onge
luk een storing is geweest in het spoor-
sein vlak voor het station Weesp.
Dit sein stond op onveilig toen de
trein van 7.17 uit Amsterdam met be
stemming Bussum reeds naderde. De
seinwachter was niet in staat het op
veilig te zetten. De storing werd na
enige tjjd opgeheven, het sein ging om
hoog en de electrische trein naar Bus
sum zette zich in beweging. Na nauwe
lijks honderd meter te hebben gereden
de trein had toen nog slechts geringe
snelheid botste de met volle vaart
uit Amsterdam naderende expresse er
van achteren tegen aan.
Volgens de inspecteur van vervoer
moet er een fout gemaakt zijn bij de
opheffing van de storing in het sein.
„Het is een heilige regel bij de
Spoorwegen, dat geen twee treinen
gelijktijdig in één blok mogen rijden.
Dat is in dit geval echter toch gebeurd.
Een blok is een kort traject op een
lijn, aan beide kanten afgesloten door
een sein. Zolang het voorste sein op
veilig staat moet het achterste sein op
onveilig staan. In dit geval heeft het
achterste sein op veilig gestaan ook nog
nadat men er in geslaagd was de sto
ring in het voorste sein op to heffen
en dit op veilig te zetten. Het gevolg is
geweest, dat de tweede trein, de ex
presse, bij het begin van het blok niet
door een onveilig sein is tegengehou
den".
Ir F. Q. den Hollander noemde dit
(Van onze speciale verslaggever)
„Here I am again. I cannot express myself". Het waren de laatste woorden,
die de 19-jarige Amerikaanse soldaat in spé Harry Morgan uit Salinas (Califor-
nië) sprak, voor hij gisteravond in het lijntoestel naar New York stapte. Ne
gen weken is hij in Nederland geweest. Bijna al die tijd heeft hij doorgebracht
in het rampgebied om, waar hij kon en op welke wijze ook, mee te helpen in
het door de watersnood geteisterde land. Hij aanvaardde de terugreis met vijf
tien dollars en vier gulden op zak, met Zeeuwse grauwe klompen vol met hand
tekeningen, met een lepel aangeboden door de burgemeester van 's Gravendeel
en één aangeboden door de burgemeester van Dreischor, met een vliegticket, aan
geboden door het Nationaal Rampenfonds en de K.L.M. en met een prachtig auto
matisch horloge, waarop gegraveerd is „Harry Morgan, friend of Holland, 1953".
Dat horloge kreeg hij per post toe
gestuurd. Van wie? Hij weet het niet
Maar Harry Morgan neemt nog meer
mee naar de Verenigde Staten. Een on
vergetelijke indruk van Nederland. Hij
is overweldigd door de dapperheid van
het Zeeuwse volk en door de gastvrij
heid van de Nederlanders. Een familie
uit Leidschendam heeft hem zelfs mee
genomen op een vacantietochtje
Harry Morgan is een echte Ameri
kaan. „Ik ga Nederland helpen", zei hij
op een morgen tegen zijn ouders. Hij
ging. Met 150 dollar op zak voor een
trip van meer dan negenduizend kilo
meter. „Hope you make it", zei zijn va
der toen hij vertrok naar New York.
Harry Morgan arriveerde im Chicago en
hoorde, dat hij in de radiostudio tijdens
een bepaald „reclame"-programma gra
tis kon ontbijten. Hij deed het natuur
lijk, moest een lijst invullen en toen
ontdekte men dat hij naar Nederland
ging om mee te helpen bij het herstel
na de watersnoodramp. De „sponsor"
van het radioprogramma bood hem
een vliegreis naar Nederland aan.
Harry Morgan arriveerde in Amster
dam en belde een kennis op. Die
had hij het vorig jaar op een terras in
New York ontmoet. Een Nederlandse
student, die, toen hij uit New
York vertrok, zijn Amerikaanse vriend
verzekerde dat hij altijd welkom zou
zijn. Harry was inderdaad welkom. Kort
erna vertrok hij naar het rampgebied,
maar toen had hij zijn eerste teleur
stelling reeds moeten verwerken. Hij
dacht, dat heel Nederland overstroomd
wasIn Zeeland gearriveerd besefte
hij echter hoe verschrikkelijk het wel
geweest moest zijn, die nacht van de
eerste Februari. Hij was een tijdje in
's-Gravendeel en ging daarna naar
Dreischor, op Schouwen-Duiveland.
Daar ontmoette hij vrijwilligers uit alle
landen: Engelsen, Fransen, Zweden, No
ren, Denen, Nederlanders enz.
Er groeide een hechte vriendschaps
band. Zo stevig, dat zij allen elkaar
plechtig beloofd hebben over twee of
drie jaar dat spreken ze nog nader
af een reünie te houden in Dreischor.
Harry Morgan zal beslist van de partij
zijn. Hoe hij komt, weet hij nog niet.
Maar dat het hem zal lukken de over
tocht te maken betwijfelen wij niet. Hij
is er immers ook in geslaagd al wer
kend zijn studiegeld te verdienen.
Harry Morgan
een menselijke fout. De vraag rijst, al
dus de president-directeur der N.S.,
hoever men moet doorgaan met het
automatisme. Dit is een ernstig en
betreurenswaardig ongeval dat niet
mocht en niet hoefde te geschieden,
maar dat blijkbaar kan geschieden.
Een blik op de ontzettende ravage,
toont hoe juist het is dat de Nederland-
sche Spoorwegen met stalen wagens
rijden. Indien hier houten wagons ge
weest waren, zou het leed niet te over
zien zijn geweest.
Het ernstigst gehavend is de laatste
wagon van de voorste trein. Zelfs het
staal heeft de kracht van de enorm
zware electrische locomotief der expres
se niet kunnen weerstaan. De wagon
werd als een harmonica in elkaar ge
drukt en schuin omhoog geschoven. Zo
hoog kwamen de brokstukken der wa
gons, dat een stalen balk waaraan de
bovenleiding van het net was bevestigd,
als een lucifershoutje van de aan weers
zijden van de rails staande balken werd
afgeknapt.
In deze laatste wagon bevond zich
voorzover men thans heeft kun
nen nagaan uitsluitend de leer
ling-conducteur. Met de naar alle
kanten wegspringende en scheuren
de delen van de wagen werd zijn
lichaam naar boven gestoten. Drie
uur na het ongeluk was men bezig
met snijbranders de balken van de
chaos door te branden om
daarna de ongelukkige te bevrijden.
Hoog boven de ravage uit kon men
zien. dat hij op slag dood moet zijn
geweest. Zijn benen staken uit de
ravage naar buiten.
(Vervolg op pag. 5)
Een enorme ravage is aangericht
bij de treinbotsing bij Weesp. De
electrische locomotief r-an de ex
pressetrein is in tweeën gebroken.
Op de rails links ziet men het ach
terstuk, geheel rechts in het land
het voorstuk. Het eerste rijtuig
van de expresse is dwars over de
rails komen te staan.
Van de zijde van het Koninklijk Huis
wordt officieel medegedeeld: De Prin
sessen Beatrix en Irene zullen de zomer
vacantie als gasten van de familie Fea-
ver in Cape Cod (Mass.) doorbrengen.
De dochter van mevrouw Feaver, Renee
Roell, is een grote vriendin van de
Prinsessen. De heer Feaver is chef van
het protocol van het Canadese departe
ment van Buitenlandse Zaken. Mevrouw
Feaver, de vroegere mevrouw Roell,
wier echtgenoot tijdens de oorlog door
de Duitsers is gefusilleerd, heeft, zoals
men zich zal herinneren, met haar doch
tertje Koningin Juliana gedurende de
oorlog vergezeld.
Toen vanochtend een aantal technici
met hun auto zich met grote spoed naar
de plaats van het spoorwegongeluk in
Weesp begaf, is de wagen nabij de Pa
pelaan te Weesp van de weg in een sloot
gereden. De technici kwamen met de
schrik en een nat pak vrij.
Een reusachtige driedekker Globemaster C-124. Van dit type was het vliegtuig,
dat (fisteren 50 km. van Tokio is neergestort, bij welk ongeluk 129 Amerikaanse
soldaten, die van verlof terugkeerden, om het leven zijn gekomen.
In de nabijheid van de plaats, waar
vanmorgen de expressetrein uit Amster
dam op een stilstaande trein botste, ge
beurde in 1918 een zeer ernstig treinon
geluk. Niet minder dan 41 personen ver
loren bij deze ramp het leven en 42 an
deren werden min of meer ernstig ge
wond. Deze treinramp werd bij vele ou
deren in de herinnering wakker geroe
pen, toen vanmorgen het nieuws van de
treinbotsing bij Weesp bekend was ge
worden.
De treinramp bij Weesp in 1918 ge
schiedde op Vrijdag 13 September. Een
De heer en mevrouw Kuntze uit Bar-
neveld kwamen Woensdag tot de ont
dekking, dat uit hun hotelkamer in
Brussel, sieraden waren ontvreemd ter
waarde van fr. 10.000. De politie van
St. Joost-ten-Noode kon de dader van
deze diefstal echter snel inrekenen. Het
bleek de Fransman M. S. te zijn, die j ploeg
zijn intrek in hetzelfde hotel had geno
men.
Na afloop van een te Pavia gehouden
vergadering heeft de directie van het
merk „Bianchi" meegedeeld, dat Fausto
Coppi dit jaar niet zal deelnemen aan
de Ronde van Frankrijk.
De samenstelling van de Italiaanse
ploeg stuit dit jaar op tal van moeilijk
heden in verband met de weigering van
Coppi om samen met Bartali in één
team te zitten. Zoals gemeld, stelde
Binda een ploeg samen, bestaande uit:
Astrua, Baroni, Barozzi, Carrea, Coppi,
Geggero, Gestri, Gismondi, Magni en
Milano. Verwacht werd dat de sport-
commissie van de Italiaanse Wieler
bond hiermee accoord zou gaan, maar
voordat het officiële communiqué was
opgesteld, bleek tijdens een telefonisch
onderhoud met Coppi, dat deze zeker
voorbehoud maakte met betrekking tot
Barozzi en Gestri, die in de ploegen
waren opgenomen.
Het besluit van „Bianchi" om Coppi
niet te laten starten luidt een nieuwe
fase in. Binda moet thans een nieuwe
samenstellen, en, naar verluidt,
trein van de Hollandse Spoorwegmaat
schappij was die morgen onderweg var,
Hilversum naar Amsterdam. De trein
reed over de hoge spoordijk bij Weesp.
Juist toen de trein de brug over het Mer-
wedekanaal wilde oprijden stortte het
grootste gedeelte met oorverdovend yt
weid van de dijk naar beneden. Later
bleek dat de spoorwegdijk plotseling
was verzakt over een lengte van 95 m.
Van de elf wagens tellende trein waren
slechts twee blijven staan.
Een commissie van onderzoek, ingesteld
door de minister van Waterstaat en onder
voorzitterschap van ir. C. Lely, oordeelde,
dat het ongeval was veroorzaakt, doordat
het zandlichaam van de dijk in hoge mate
met water verzadigd was geweest. De Am
sterdamse rechtbank en ook de hoge rechts
colleges waren van oordeel, dat het onge
luk aan de schuld van de H.S.M. moest wor
den toegeschreven.
De H.S.M. moest ongeveer f 1.200.000 aan
schadevergoedingen uitbetalen.
Advertentie
kJ? n
w or
BaRTELJORISSTRAAT 20 TEL. 15439
zouden Bartali en Magni er de leiders
van zijn.
(tot Zaterdagavond)
Opklaringen, maar vooral aanvanke
lijk ook hier en daar enige lichte re
gen. Overwegend matige wind tussen
Zuid-West en Zuid. Weinig verande
ring in temperatuur.
Zon: 4.19-21.03. Maan: 14.02-0.25.
IOp de schaal van de dankbaar
heid kunnen wij het peil van ons
leven lezen.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 1434S0
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 25, teief. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: J. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W. van Willigs.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
EXPRESSTREIN RIJDT OP FORENSENTREIN
(Van onze speciale verslaggever)
De geschiedenis herhaalt zich,
echter nooit op dezelfde wijze.
Het was Woensdag of het Ber
lijn van de twintiger en dertiger
jaren weer voor onze ogen oprees,
toen socialisten en communisten, later
nazi's en de rode vrienden van Mos
kou, in bloedige gevechten elkaar op
leven en dood de macht van de straat
betwistten. Leipzigerstrasse, Alexan-
derplatz, Friedrichstrasse, Unter den
Linden, het zijn bekende klanken.
Reeds zo vaak is hun plaveisel opge
broken en stonden de machinegewe
ren achter barricades en op de hoe
ken dezer straten. Alleen waren het
thans geen machinegeweren, maar
enorme tanks. De beschaving is dan
ook een kwart-eeuw voortgeschreden.
Berlijn staat plotseling weer in het
brandpunt. Er wordt weer historie
gemaakt. Berlijn, de in de oorlog
ontzaglijk zwaar geteisterde metro
pool, was de stad, waar in 1945 de
grote geallieerden hun overwinnings
roes botvierden en er ieder met een
brok van door gingen, met Moskou
als grootste slokop. Aan de bevolking
Werd niet gedacht. Hoe is zij acht jaar
lang getreiterd. Hoe velen verdwenen
Voor goed achter het IJzeren Gor
dijn; hoe velen vluchtten met achter
lating van have en góed naar het
Westen om het vege lijf te redden.
Er was slechts één lichtpunt in al die
miserie: het lukte de Rus niet zijn
deel van Berlijn achter het IJzeren
Gordijn te doen verdwijnen. Het bleef
een open venster. En zo kon deze
Week heel de Westerse wereld het
gruwelijk schouwspel gadeslaan, dat
zich daar afspeelde: een volk, dat in
Wanhoop poogt zijn ketenen te ver
breken-
Op een moment, dat Moskou uit
egoïstische en tactische motieven
de teugels wat liet vieren
men kent de loop der recente gebeur
tenissen brak een golf van haat
los, tegen de Russen en tegen de
landsverraderlij ke marionetten, die
zij op het kussen hadden geholpen.
Juist hun glimlach tergde de onder
drukte arbeidersbevolking tot het
Uiterste. Hoe paradoxaal ontwikkelde
zich de toestand. Reeds hadden de
Russen bereikt, dat de nooit strijdens-
moede kerken meenden, dat er enige
Verademing kwam. Nog Zondag j.l.
leefde er bij de Evangelische Kirche
een voorzichtige Te D'eum-stemming.
•Maar in de arbeiderscentra woelde de
onrust.
De elementairste gevoelens van
een arbeidersbevolking waren ge
makt, toen zij gedwongen werd,
Zonder tegenprestatie in loon en le
vensmiddelen, de normen voor de
Productie met tien procent op te voe
den. Verbeten heeft zij al die jaren de
berkvervolging geduld, de afbraak
van alle cultuur gevolgd, de schen
ding van de rechten van de vrijheid
van de niet-proletariër, het onteige
nen van bezit, van lijf en goed van
leder, die boven het proletariërsni
veau stond, de intellectueel in het
bijzonder, moeten gadeslaan. Thans
bwam de uitbarsting. De Russen, door
gaans goede psychologen, maakten een
bapitale fout. Hun dynamische tactiek
der laatste maanden wekte geen ver
bouwen, maar slechts wantrouwen.
iJe schijnheiligheid van het arbeiders-
Paradijs kwam bloot te liggen, duide-
Pjk zichtbaar ook voor de arbeiders,
?le lange tijd in die fictie geloofd
Padden. Weliswaar poogden de ma-
nonetten op instigatie van Moskou op
Pet laatste ogenblik door mea eulpa's
®P concessies die een voorzichtige te-
Ogtocht vrijhielden het vertrouwen
rer arbeiders terug te winnen, het
ukte hun niet. De leugen was al te
doorzichtig.
Het proletariaat, waarop het
communistische regiem beweert
de dictatuur gebouwd te heb-
j ®n'kwam in opstand. En niet alleen
p Berlijn, in Leipzig en Maagden
berg- Het IJzeren Gordijn is welis-
tifbr voor Tsjechoslowakije herme-
j. °p gesloten, maar ook daar is het
°ietariaat in de industriële centra