Van houten kist van Van Meel tot
supersonisch snelheidsmonster
li(B
EUROPA rouwt om de
slachtoffers van Berlijn
Festijn van mboter
kaas in Den Haag
en
Uit Oost-Duitsland komen
berichten
nog steeds
over bloedige opstanden
In 1913 bestond de Nederlandse
luchtmacht uit vijf man
en één toestel
Vijn 7 RH EUMIN helpt! élK
Toestellen in 1913 bewapend
met.... pijlenbundels
Russen hebben in Berlijn volledig het gezicht verloren
VEERTIG JAAR NEP. MILITAIRE LUCHTVAART
Prachtig werk
tijdens de oorlog
4
HALF MILLIOEN
H0BYLETTES
Indrukwekkende Nederlandse
zuivelshow
Werkloze, partijloze Berlijner als
aanstichter van opstand gevonnist
WÊSBSÊÊSSÊÊÊÊÊm
ZATERDAG 20 JUNI 1953
PAGINA 5
Kerstpakketten voor de
troepen overzee
Staking in Boedapest?
Bromfietser aangereden
Vijftig gidden boete geëist
date e£M.
Ui geMuik
DE MELKWEG" GEOPEND
Moordenaar krankzinnig
verklaard
Accoord tussen Italië
en Nederland
Over transfer van oorlogs
schade
Nederlandse mozaïeken
voor de „Kongsholm"
Liturgische weekkalender
(Van onze speciale verslaggever)
Binnen niet al te lange tüd zal de Nederlandse Luchtmacht de beschikking
krijgen over het snelste jachtvliegtuig ter wereld, de Hawker P.-1067 Hunter,
in Engeland ontwikkeld en gebouwd, waarvan de bijzonderheden angst
vallig geheim worden gehouden. De faam van dit nieuwe straalvliegtuig, dat
sneller kan vliegen dan het geluid, sneller ook dan de Amerikaanse Sabre
en de Russische MIG15, is reeds dusdanig, dat het Engelse ministerie van
Defensie de Hunter, ontworpen door de bekende constructeur Sydney Camm die
destijds ook de befaamde Hurricane ontwierp, zó van de tekenplank heeft besteld.
Deze thans reeds beroemde straaljager, waarvan Nederland naar verluidt een
honderdvijftigtal heeft besteld, is een welkom geschenk voor onze nationale lucht
vaart, die 1 Juli veertig jaar bestaat. In deze veertig jaar, niet eens een men
senleeftijd, heeft onze luchtmacht een fantastische ontwikkeling doorgemaakt, van
één eenvoudig kistje met de bestuurder in de open lucht, dat indertijd de on
gehoorde snelheid van honderd kilometer kon bereiken, tot het supersonische
vliegtuig, uitgerust met de meest moderne hulpmiddelen, met gierende motoren
en een instrumentarium, waarvan men eertijds in zijn droom zelfs geen flauwe
voorstelling kan hebben gehad.
30 April 1914 moet voor de lucht
vaartpionier Marinus van Meel een
heel bijzondere dag geweest zijn.
Toen ontving hij in zijn eenvoudig
werkplaatsje op de heide in Soester-
berg een contract voor de levering
van het eerste militaire toestel aan
de L.V.A., de Luchtvaartafdeling van
het leger, die 1 Juli 1913 was opge
richt. Van Meel, de eerste vliegtuig
bouwer in ons land, moet een gat in
de lucht gesprongen hebben toen hij
deze order kreeg. Hij had reeds een
toestel gebouwd, zonder veel bere
keningen, maar met een knap tech
nisch inzicht, en nu kwam, nadat de
Luchtvaartafdeling zijn eerste toestel
enige tijd had geleend, de opdracht
tot de bouw van een dergelijk vlieg
tuig. Dat was het daadwerkelijke be
gin van de militaire luchtvaart in
ons land.
In 1913 bestond de hele Nederlandse
lucht„macht" uit een commandant (ka
pitein H. Walaardt Sacré van de Genie),
drie vliegers (de luitenants Van Heyst,
Versteegh en Coblijn), een sergeant
majoor-administrateur (J. J. W. Jansen)
en één enkel vliegtuigje, de geleende
„Brik" van Marinus van Meel.
De toenmalige chef van de Generale
Staf, de latere opperbevelhebber gene
raal Snijders, is de man geweest die met
vooruitziende blik het belang van de
luchtvaart in de eerste pionierstijd heeft
ingezien. Reeds in 1911 maakte hij als
waarnemer een vlucht tijdens de grote
legermanoeuvres. Hij zorgde er later
voor dat er een commissie werd be
noemd voor de aankoop van vliegtuigen
in het buitenland. Het gevolg hiervan
was dat er drie Farmans werden be
steld. In September 1913 nam de Lucht
vaartafdeling deel aan de legermanoeu
vres in Lochem. Van de drie Farmans
was er één vlieggereed. Er namen ech
ter nog drie particuliere vliegtuigen
deel aan dit eerste vlieg„feest" in ons
land. vol angst gadegeslagen door de
landelijke bevolking van de Achterhoek.
Eerste uitbreiding
Herinnering uit 1913. Marinus van
Meel met het eerste vliegtuig van
de Nederlandse Luchtmacht.
Evenals vorig jaer zullen Kerst
pakketten gezonden worden aan de
troepen overzee, en ook met St. Nico-
laas hoopt men de militairen buiten
onze grenzen een verrassing te kunnen
bereiden.
De Kerstacties voor de troepen in N.-
Guinea en in de West (in totaal 7000)
zullen verzorgd worden door het Ka
tholieke Thuisfront en door het Protes
tants Interkerkelijk Thuisfront. De
S. Nicolaasactie zal worden voorbereid
door Humanitas en Femiba (de voort
zetting van de vroegere „Band Neder
landIndië"). Met deze acties is een
bedrag van f 100.000 gemoeid, waarvan
het Rijk de helft zal bijdragen, zo ver
nemen wij van officiële zijde.
De pakketten voor de militairen in
Korea zullen, evenals vorige jaren, ver
zorgd worden door het Nederlandse Ro
de Kruis.
Volgens berichten, die in Graz ont
vangen zijn. zouden in verband met een
algemene staking van de 20.000 perso
neelsleden van de Csepelfabrieken in
Boedapest, 600 arbeiders gearresteerd
zijn.
De stakers zouden enkele communis
tische werkmeesters, die de staking
trachtten te voorkomen, mishandeld
hebben.
De officier van Justitie bij de recht
bank te Roermond heeft gisteren het
beroep van noodweer verworpen van
een arts, die September vorig jaar te
Roermond met zijn auto een bromfiet
ser, die voorrang had, met grote snel
heid had aangereden; de bromfietser
had daarbij een schedelbasisfractuur op
gelopen. De arts had zo hard gereden
omdat hij ontboden was bij een beval
ling, waarbij het kind in levensgevaar
verkeerde. De verdediger van de arts
achtte in casu wel noodweer aanwezig.
Het O.M. bestreed in dit geval het be
roep op noodweer; bij een sterfgeval
zou dit wel het geval kunnen zijn. De
officier van Justitie eiste een boete van
50 gulden subs. 25 dagen hechtenis we
gens roekeloos en onvoorzichtig rijden.
Advertentie
supersonische Hawker Hunter, tot dusverre de enige eenmotorige Britse
straaljager,^ die de geluidsbarrière heeft doorbroken. De testpiloten van
Hawker, Neville Duke en A. W. Bedford, hebben deze manoeuvre dit jaar
gedurende gewone proefvluchten in totaal ongeveer zestig maal uitgevoerd.
Gedurende de eerste wereldoorlog
werd de Nederlandse lucht„vloot" uitge
breid metgeïnterneerde vliegtuigen
van de oorlogvoerenden. Het was een
hele toer deze vliegtuigen vlug gereed te
maken, want zij waren van het meest
uiteenlopende type en onze vliegtuig
bouwers hadden niet bepaald veel er
varing.
Na de oorlog kon de L.V.A. een goede
serie, voor die tijd moderne machines,
aankopen van Fokker, bijna 60 C-l ver
kenners en 20 D-7 jachtvliegtuigen.
Na 1918 woei er een geest van bezuini
ging in ons land. De oorlog was voorbij,
orders werden geannuleerd. Men wilde
de defensiekosten zo laag mogelijk hou
den. Dit verhinderde natuurlijk een uit
bouw van de luchtmacht. Door de her
bewapening van Duitsland in de dertiger
jaren evenwel en de bedreiging van
Europa werden er later geleidelijk aan
bestellingen geplaatst.
Zo verschenen de verscheidene types
Fokker, vooral de zeer geslaagde G 1-
jachtkruiser. Een welkome aanwinst
voor de luchtmacht, die intussen verhe
ven was tot het Wapen der Militaire
Luchtvaart.
Op de vooravond van de inval der
Duitsers in ons land beschikten wij over
124 gevechtsvliegtuigen, doch het meeste
materiaal was ongeschikt voor zijn
hoofdtaak, de luchtverdediging en de be
heersing van het luchtruim. De Luft
waffe was superieur, niet alleen in
kwantiteit, maar ook in kwaliteit. Des
ondanks hebben onze jachtvliegers geen
ogenblik geaarzeld de vijand te lijf te
gaan. Vliegers en grondpersoneel zijn
blijven vechten tot het laatste ogenblik.
Hun moed en zelfopoffering vonden er
kenning in de Militaire Willemsorde. In
die vijf dagen van de heroïsche worste
ling verloor de Luftwaffe ongeveer vijf
honderd vliegtuigen, waaronder ruim
tweehonderd jagers en bommenwerpers.
De strijd werd in Engeland voort
gezet door het 322ste Nederlandse
Spitfire-squadron en door de Neder
landse vliegers van het 320ste Mit
chell-squadron. Ons land had bijna
duizend manschappen in de R.A.F.
Van de 520 man van de Militaire
Luchtvaart liet de helft het leven'
voor het vaderland.
Advertentie
(Telefonisch van onze correspondent)
Straatsburg, Vrijdagavond.
De vlaggen voor het Huis van Europa
hangen sinds vanmiddag halfstok. In de
vergadering van hedenmiddag heeft de
voorzitter van het Kolen- en Staalpar
lement na zich van zijn zetel verheven
te hebben een verklaring afgelegd, die
staande door alle aanwezigen werd
aangehoord. De heer Spaak sprak aldus:
Tragische gebeurtenissen hebben zo
juist in Oost-Berlijn en in verscheidene
andere stukken van Oost-Duitsland
plaats gehad. Deze gebeurtenissen heb
ben levendige ontroering gewekt in
Duitsland en in de gehele vrije wereld.
Mensen zijn gevallen voor hun ideaal.
In overleg met de voorzitter van de
raadgevende vergadering van de Raad
van Europa hebben wij besloten de
vlaggen, die voor het Huis van Europa
staan, halfstok te hijsen om hulde te
brengen aan de slachtoffers en als ge
tuigenis van onze warme sympathie
voor onze Duitse vrienden." Stilztdij-
gend gaf de vergadering haar instem
ming te kennen. In enkele eenvoudige
woorden dankte de Duitse af gevaar-
de Pünder de vergadering voor deze
geste, eraan toevoegende dat hij hierin
een goedkeuring zag van de gedachte,
Waarover alle Duitsers het eens zijn:
snelle eenwording van Duitsland in
brede en vrijheid.
Daarna werd de aandacht opgeëist
Voor een belangrijke verklaring van de
voorzitter van de Hoge Autoriteit, de
neer Monnet. De heer Monnet onder
streepte het belangrijke feit van de
bekendmaking van de briefwisseling
tussen Eisenhower en de voorzitters van
commissie voor buitenlandse zaken
van de Senaat en van het Huis van Af
gevaardigden. Hierin leest men de door
rf Amerikanen te volgen politieke lijn
*®n aanzien van de Europese gemeen-
af. Deze hoge Amerikaanse licha
men beschouwen blijkbaar de oprichting
van de Kolen- en Staalgemeenschap als
een eerste etappe op de weg naar de
Europese eenheid. Zij zien deze dan ook
als een wezenlijke bijdrage tot de ves
tiging van de vrede. De eenmaking im
mers van Europa, aldus president Eisen
hower in zijn brief,, is een noodzakelijk
vereiste voor de vrede en de welvaart
van Europa en de gehele wereld. Als
bewijs van vertrouwen is Amerika be
reid geld te lenen, niet zoals voorheen
aan de afzonderlijke landen van Europa,
zonder er ooit iets voor terug te vragen,
maar nu onder strikt zakelijke voor
waarden en met de zekerheid van terug
betaling.
De tot nu toe gevolgde wijze van geld-
verlening, waaraan Europa een goed
stuk van zijn herstel te danken heeft,
mag volgens de heer Monnet niet wor
den voortgezet. De goede betrekkingen
tussen Amerika en Europa zouden daar
door in gevaar gebracht worden, door
de gevoelens, die zowel bij gever als
ontvanger tenslotte worden opgewekt.
Een productief Europa moet solvabel
zijn.
Thans, zo besloot de heer Monnet,
kunnen wij met vertrouwen de ont
wikkeling van onze industrie en onze
gehele gemeenschap tegemoet zien.
Het is de eerste keer in de geschiede
nis, dat een grote mogendheid in plaats
van verdeeldheid te handhaven, duur
zame steun verleent aan de gemeen
schap die gegrondvest is op de vereni
ging der volkeren.
Na beide belangrijke verklaringen be
gon de gemeenschappelijke vergadering
van de Kolen- en Staalgemeenschap de
bespreking van haar door de Duitser
Preusker gemaakt verslag over de ge
meenschappelijke markt en het door de
heer De Menthon ingediende verslag
over de investeringspolitiek van de ge
meenschap.
Thans vormt onze luchtmacht, die 27
Maart het praedicaat „Koninklijke" ont
ving en daarbij tevens tot de zelfstandige
status werd verheven, een onderdeel van
de luchtstrijdkrachten, die West-Europa
beschermen. In geallieerd verband is
hard gewerkt aan de wederopbouw. De
samenwerking is hecht. Tal van jonge
lieden gaan naar de Ver. Staten en Ca
nada om opgeleid te worden voor straal
jager-piloot. De Gloster Meteor, die be
stemd is voor de territoriale luchtver
dediging, zal worden vervang^i door de
Hawker Hunter. Voor de steun aan de
grondstrijdkrachten beschikken wij over
de Thunderjets..
De bekwame organisatie van onze
luchtmacht, de moed en onverschrokken
heid van onze degelijk opgeleide piloten
staan er borg voor dat bij ernstige even
tualiteit, Nederland krachtig verdedigd
zal worden. Een lange weg van het hou
ten kistje van Van Meel tot de niet eens
zo veel grotere snelheidsmonsters van de
befaamde invlieger Neville Duke een
moeilijke weg ook, maar één die succes
vol is afgelegd. Reden te over om een
goed feest te vieren. Nijmegen zal er nog
deze maand, Soesterberg in Juli van
kunnen meepraten.
De foto toont het compas uit de
„Brik" van Marinus van Meel.
In de tijd waarin de straaljagers
met gierende uitlaten door het
hemelruim scheuren is het interes
sant het contract te lezen, dat voor
de oorlog van de befaamde „Brik"
van Marinus van Meel, het eerste
„echte" militaire vliegtuig, werd op
gemaakt.
In dit contract wordt gesproken
van de levering van een geheel
compleet en bedrijfsvaardig vlieg
tuig, dat ten hoogste 16 meter breed,
11 meter lang en 3.50 m. hoog mocht
zijn. De eisen, welke aan dit vlieg
tuig werden gesteld, waren o.a.: een
vlucht van ten hoogste één uur met
volle belasting, d.w.z. met geheel
gevuld reservoir (65 liter benzine en
28 1. olie) en 160 kg. belasting van
bestuurder en waarnemer. Geduren
de de vlucht moest ten hoogste bin
nen de eerste twintig minuten een
hoogte van 500 meter worden be-
reikt.Voorts moest een vlucht kun
nen worden gemaakt van tien minu
ten op een hoogte van minstens 50
m., waarin drie horizontale achten
moesten worden beschreven. Bij
windstil weer en volle belasting
mocht de aanloop hoogstens 100 me
ter en de uitloop hoogstens 75 m. be
dragen. De levering van dit eerste
militaire vliegtuig zou moeten ge
schieden voor het bedrag van f 4100,
dat.... in twee termijnen zou wor
den betaald!
Bij de legermanoeuvres in 1913
waren de weinige deelnemende toe
stellen, bewapend met.... pijlen
bundels. Eerst later werd deze Wil
helm Tell-achtige bewapening ver
vangen door heuse bommen die
de vliegers met de hand uit het toe
stel moesten werpen....
Er werden in de beginjaren van
onze luchtmacht met dodelijke ernst
rapporten geschreven over „onze
luitenant-ivliegtuigbeatuurders die
bij herhaling vliegtochten onderne
men van Soesterberg; bijvoorbeeld
een vlucht van Versteegh en Roeper
Bosch naar Haarlem en door Van
Heijst over Amersfoort, Wijk bij
Duurstede en Utrecht op 2000 m.
hoogte. Bij deze vliegtochten bleek,
dat de 80 paards machines in staat
waren de afstand Millingeen-Soestr-
berg, zijnde 30 km. in twintig minu
ten af te leggen. Al deze vliegtoch
ten werden gemaakt, wind en regen
ten spijt."
55
De mythe zegt, dat een der zonen van
Zeus, die zich aan de oerbron van voe
ding laafde, zo gulzig was, dat de melk
tegen de hemelkoepel spatte, waardoor
aan het firmament „De Melkweg" ont
stond. De Nationale Zuiveltentoonstel-,
ling „De Melkweg" welke hedenmorgen
werd geopend door minister Mansholt,
is op een wat meer prozaïsche wijze
tot stand gekomen, maar zij heeft haar
weidse titel met ere van de sterren
hemel geleend. Men heeft in de Hout-
rusthallen te Den Haag ter gelegenheid
van het dertiende Internationaal Zui-
velcongres dat te Scheveningen wordt
gehouden, een waarlijk grootse show-
aangericht, waarin practisch alles wat
maar op melk en melkproducten be
trekking heeft, op appetijtelijke wijze
te pas is gebracht.
Er is een verrassend weidediorama
van 26 meter, dat werkelijk de illusie
geeft van een echt polderlandschap. Er
is een indrukwekkende batterij melk
flessen 3820 stuks welke de be
zoeker er even aan herinnert, dat de
Nederlandse koe gemiddeld 3800 liter
melk per jaar levert (en dat bij een
consumptie van niet meer dan twee wa
gens hooi....). Er is een fantastische
étalage van 100 vierkante meter, waar
in een vakman in het opmaken van
bloemmozaïeken maar liefst twintig ton
aan goede, vette, smakelijke, degelijke,
romige, welgekeurde zuivelproducten
heeft uitgestald. Men kan op deze ex
positie twee maal per dag het electrisch
melken gadeslaan van een stel super-
heldere koeien. Men vindt er antieke
zuivelattributen uit het Fries museum
en men ziet er ook een moderne kaas
makerij met twee tanks van 2000 liter
in werking. Een marktplein van oud-
Alkmaar is herleefd in natura en de
markt van Gouda in een diorama. Op
een kaaswaag kan men zich laten we
gen.
Zelfs zijn sympathie voor het Engelse
koningshuis kan de bezoeker desgewenst
uitleven. Er is namelijk gelegenheid om
tegen betaling een scheutje melk te
storten voor een Hollandse kaas, die
zal worden aangeboden aan Koningin
Elizabeth. Men gaat nog bij Hare Mdjes-
(Van onze speciale verslaggever)
BERLIJN, Vrijdag 19 Juni
Er is moed voor nodig om thans terug te keren naar
de Sovjet-sector van Berlijn. Daar wachten slechts
onzekerheid en vrees, terwijl de ring van pantsers en
Volkspolizisten, die rond de sector is opgetrokken, af
schrikwekkend is. De gedachte die ring te passeren, geeft
het gevoel spitsroeden te moeten lopen over de punten van
de Russische bajonetten.
Toch hebben vele Oost-Berlijners, die tijdens de beschie
tingen van Woensdag naar het Westen waren gevlucht en
niet meer konden terugkeren, vanmiddag, toen de sector op
drie plaatsen enkele uren werd geopend, getracht toegang
te krijgen om zich weer bij hun familie's te voegen. En
kele honderden werden doorgelaten. Op korte afstand van
de sectorgrens moesten zij zich jn een z.g.n. ontvangstcen
trum melden. Men zag hen daar echter niet meer uit te
voorschijn komen. Anderen, die voordat zij de tocht naar
het afgegrendelde stadsdeel ondernamen, eerst de situatie
aan de grens opnamen, keerden, toen zij dit bemerkten,
op hun schreden terug. Journalisten die probeerden de
Oost-sector te bezoeken werden door de Volkspolitie bruut
afgewezen. Met vreugde werd echter de tijdens het oproer
naar de West-sector gejaagde plaatsvervangende minister
president van de Deutsche Demokratische Republik, Otto
Nuschke, ontvangen toen hij door de Amerikanen naar de
Oost-sector werd teruggebracht. Dit alles overigens zeer
tot teleurstelling van de West-Berlijners, die de nerveuze
en bange Nuschke iets anders hadden toegedacht.
Een 150-tal van die West-Berlijners
hebben vanavond in de Schloszstrasse
het gebouw van de Westelijke vertegen
woordiging van de Socialistische Een
heidspartij bestormd. Een bord dat aan
de gevel hing, werd naar beneden ge
haald. Met stoeien werden de ruiten
ingeslagen en door de open vensters
werd de gehele inventaris, waaronder
een twintigtal rode vlaggen, op straat
geworpen en daar verbrand. De Schupo
ondernam geen enkele actie om de be
stormers in te tomen, hetgeen de Ber-
lijners grote vreugde bezorgde.
Dat zijn de meest spectaculaire ge
beurtenissen van vandaag geweest. De
toestand in Oost-Berlijn is geconsoli
deerd. In de Leipzigerstrasse staan de
Russische tanks nog steeds voor de re
geringsgebouwen. De Volkspolitie is
op de Potsdamerplatz een par me
ter dichter bij gekomen. Op het mo
ment dat ik vanavond op het plein
aankwam, begonnen er twee van hen
als razenden te schieten op een paar
Berlijners, die hals over kop over de
straat renden. De kinderlijke idioten
stonden er bij te lachen, zich niet be
wust van hun eigen zieligheid.
Al is in O.-Berlijn de toestand reeds
sedert twee dagen betrekkelijk stabiel, in
de rest van de Russische zone is dat zeker
niet het geval. Nog steeds komen vluch
telingen West-Berlijn binnen met mede
delingen over bloedige opstanden in
verschillende grote plaatsen. Thans is
het ook mogelijk enigszins een over
zicht te krijgen van de stakingsgolf die
over heel Oost-Duitsland is losgebarsten.
Dat is reeds twee maanden geleden be
gonnen. Op 18 April werd een staking
gemeld in de kopermijnen van Eisleben.
Nadat daar de arbeidsnormenverhoging
was afgekondigd, verschenen de arbei
ders wel op het werk, doch weigerden
aan de arbeid te gaan. De volgende dag
werd de normenverhoging vrijwillig ge
steld. Op 16 Mei kwam het daar op
nieuw tot een grote ditmaal georgani
seerde staking. De SSD arresteerde
de stakingsleiders. Onmiddellijk dreig
den de arbeiders het ganse bedrijf stil
te zullen leggen, wanneer de gevangenen
niet direct zouden worden vrijgelaten.
Na een staking van vijf uur trok de SSD
zich terug en kregen de arbeiders hun
In Finsterwalde staakte op 27 en 28
Mei vierduizend man tegen de voorge
nomen normenverhoging. 10 Juni staak
ten de arbeiders in de staalfabrieken
van Henningsdorf bij Berlijn reeds. In
Gotha moesten de SED- en SSD-functio-
narissen zwichten voor de druk van
drieduizend stakers op 13 Juni. In Bran
denburg werd reeds vorige week Vrij
dag door duizenden mensen geprotes
teerd tegen de arrestatie van de boeren
van het naburige dorp Prutzke, die ge
weigerd hadden aan hun leveringsplicht
te voldoen. In het dorp Schloszvippach
in Thüringen vormden de boeren op 9
Juni een actiecomité. Gezamenlijk trok
ken zij naar het stadhuis waar zij 4e
burgemeester afzetten. Een groot SSD-
commando kwam naar het dorp. Met
dorsvlegels en hooivorken werden de
kerels verjaagd. Zij kéerden met ver
sterkingen terug. De boeren hielden ech
ter zolang stand dat de leider van het
actiecomité op een fiets kon vluchten.
Na een lange, gevaarlijke tocht kwam
hij in West-Berlijn aan, waar hij dit
heldhaftige verhaal vertelde.
Door al deze gebeurtenissen en vooral
door die in de grote plaatsen, Berlijn,
Maagdenburg, Brandenburg, Leipzig,
Dresden en Halle, die genoegzaam be
kend zijn, voelen de Sovjet-Duitse func
tionarissen van hoog tot laag zich niet
meer zeker. Zy zün tegen de massale
weerstand van het volk niet meer opge
wassen. Die past niet in hun systeem.
Er zyn berichten binnengekomen dat
wachtposten in Oost-Duitse gevangenis
sen aan hun gevangenen schriftelijke
verklaringen hebben gevraagd dat zij
hen goed hebben behandeld. In het
dorp Schwanebeck heeft men de zaak
helemaal omgedraaid. Daar is zelfs de
burgemeester gevangen genomen om
dat hij „opgestookt door Westelijke
agenten" te veel van de boeren heeft
gevergd zodat zij hun landerijen in de
steek lieten en op de vlucht gingen.
De Russen hebben in Oost-Berlijn vol
ledig hun gezicht verloren. De arbeiders
doorzien hun methode en na acht jaren
honger eisen zij bestaanszekerheid en
betere arbeidsvoorwaarden. Zij nemen
het niet langer en de Russen zijn ook
niet in staat hun nog langer een rad
voor de ogen te draaien. Op zielige wijze
pogen de Sovjets de schuld voor de on
rust in de Oost-zone op de schouders van
„Westliche Provokateure" te schuiven.
Dat is een argument dat uit de motten-
ballen is gehaald. West-Berlijners ver
heugen zich erover dat zij door de Rus
sen, na jarenlang niet voor vol te zijn
aangezien, nu eens in staat worden ge
acht door provocatie zulk een macht als
die van alle Oost-Berlijnse arbeiders in
beweging te brengen. Zelfs zijn de Sov
jets zover gegaan dat zij een werkloze,
partijloze West-Berlijner als aanstichter
van het oproer hebben veroordeeld en
gevonnist. Willy Göttlich, een onschul
dige, rustige man, die de bewuste Woens
dag naar de Oost-zone was gegaan om
daar zijn werklozensteun te halen, werd
het slachtoffer van de zinloze poging
van de Russen zichzelf te rechtvaar
digen.
Kringen, die in voortdurend contact
met de Oost-zone staan via de „Unter-
suchungs Ausschutz Freiheitliche Ju
risten". waarvan de plaatsvervangende
leider, dr. Linse, enige maanden ge
leden door een afdeling van de SSD
werd ontvoerd, zien in de huidige situ
atie een kleine kans om meer vrijhe
den van de Sovjets af te dwingen.
Daartoe zijn richtlijnen voor de bevol
king overal in de Oost-zone illegaal
verspreid. Men is in deze niet te opti
mistisch, maar men gelooft, dat indien
de Oost-Duitse bevolking de moed
heeft zich schrap te blijven zetten, een
kleine mogelijkheid daartoe bestaat.
Wanneer de stakingen voortduren en
de onrust onder de Oost-Duitsers blijft
heersen, wanneer deze bevolkingsgroep
zelfbewust haar eisen blijft stellen zo
als zij dat de voorbije maanden heeft
gedaan, zullen de Russen misschien uit
vrees dat de stakingsgolf andere lan
den infecteert, bereid zijn tot een com
promis.
Overigens is door de jongste ontwik
kelingen wel gebleken, dat de Volkspoli
tie geen enkel militair gevaar voor het
Westen oplevert. Ook de horde, die de
SSD achter zich heeft verzameld, is dat
niet. Van de 50.000 verklikkers die deze
organisatie overal in de Sovjet-zone
met dreigementen aan zich heeft ver
plicht is negentig procent innerlijk
tegen het communistische totalitaire re
gime. Van de eigenlijke leden van deze
„verslechterde Gestapo" is nauwelijks
zeventig procent overtuigd van de Sov
jet-leer. De Russen weten dit. En daar
door is hun gewelddadigheid thans wel
licht groter dan zij zelf willen.
teit informeren of het een jonge, dan
wel een oude kaas moet worden; de
gelden zullen ten goede komen aan een
Engels kleuterhuis.
Na deze greep uit het vele interes
sante, dat deze tentoonstelling biedt,
zij tenslotte vermeld, dat men zich ook
kan laven aan een bar, waarboven ge
schilderd staat: „Ook U is het vergund
te drinken op het rund".
Het is een indrukwekkende expositie
aangekleed met tal van attracties, en
met zeer goede smaak en veel fantasie
in elkaar gezet. Er spreekt een zekere
trots uit de wijze, waarop men
deze rijke show aan vreemdeling en
landgenoot gaat tonen en dat ze&be
wustzijn is per slot van rekening ook
gerechtvaardigd. Men bedenke alleen
maar eens, dat ondanks diverse moei
lijkheden, welke zich hebben voorge
daan, onze melk- en zuivelproductie en
export in 1952 niet minder dan een mil
liard, achthonderdtachtig millioen gul
den hebben opgebracht
De 27-jarige Van de B„ die Februari
van dit jaar werd gearresteerd wegens
moord op de 70-jarige landbouwer van
Kruysdijk in De Hurk te Eindhoven en
daarna een volledige bekentenis afleg
de, is thans door de rechtbank van Den
Bosch krankzinnig verklaard. De recht
bank gelastte zijn opneming in een
krankzinnigengesticht. Van de B. zal
daarna ter beschikking van de regering
worden gesteld.
Naar wij vernemen is een overeen
komst gesloten tussen Nederland en Ita
lië, krachtens welke onder bepaalde
voorwaarden de uitkeringen van uitbe
taalde oorlogsschadevergoedingen naai
Nederland kunnen worden getransfe
reerd. ongeacht de datum waarop de
uitbetaling in Italië is geschied. Ne
derland van zijn kant heeft zich ver
bonden onder bepaalde voorwaarder
vergunning t>e verlenen om in Neder
land vrijgegeven Italiaanse tegoeden t«
transfereren, voor zover deze, in ver
band met hun aard. niet reeds vooi
transfer naar Italië in aanmerking ko
men overeenkomstig de bestaande de
viezenbepalingen.
Op de werf van de maatschappij „D*
Schelde" te Vlissingen staat de „Kongsholm
op stapel, een groot Zweeds passagiersschij
van 35000 ton.
Het luxe zeekasteel zal ook voorzien wor.
den van een fraai betegeld zwembassin et
in de wanden daarvan zullen enige ever
zwierige als toepasselijke mozaïeken wordei
aangebracht.
Wim Wagemans de chef-ontwerper va*
de firma A. N. de Lint heeft de mogelijk
heden van deze opdracht met voortreffelql
vakmanschap volledig uitgebuit. Een baad
ster, gezeten in een door twee zeepaardei
voortgetrokken rose oesterschelp, vormt he
hoofdtableau. De werking van dit pièce d«
milieu wordt nog versterkt en ondersteun»
door kleinere werkstukken met sierlijke zee
meerminnen, waterplanten en exotisch»
vissen.
Behalve over de hoofdwand van he
zwembassin zullen de verschillende kleiner;
mozaïeken ook over de andere tegelwan
den verdeeld worden, zodat de zwemlustig
zeereiziger zo hjj daar al aan moch
twijfelen volkomen de indruk krijgt, da
hij zich temidden der wateren bevindt.
ZONDAG 21 Juni: 4de Zondag na Pin*
steren; Mis v. d. dag; 2 H. Aloysius
Credo; prefatie v. d. H. Drievuldigheid
groen. Haarlem: 2 H. Engelmundus;
H. Aloysius.
MAANDAG: H. Paulinus, bisschop, belij
der; eigen Mis; gewone prefatie; wit.
DINSDAG: vigilie v. d. H. Joannes de Do
per; eigen Mis; 2 tot de H. Maagd;
voor Kerk of Paus; gew. prefatie; paars
WOENSDAG: geboorte v. d. H. Joannes d-
Doper; eigen Mis; gewone prefatie; wil
DONDERDAG: H. Wilhelmus, abt; Mis s
d. Abten; 2 S. Jan; gewone prefatie; wit
Utrecht, Haarlem: H. Adelbertus, belij
der; Mis Os justi; 2 H. Wilhelmus; 3 S
Jan; gewone prefatie; wit.
VRIJDAG: H.H. Joannes en Paulus, mar
telaren; eigen Mis; 2 S. Jan; gewone pre
fatie; rood.
ZATERDAG: onder het octaaf v. S. Jan
Mis v. h. feest; 2 vigilie v. H.H. Petru
en Paulus; 3 tot de H. Maagd: gewon
prefatie; laatste evangelie v. d. vigilie
wit.
ZONDAG 28 Juni: 5de Zondag na Pink
steren; Mis v. d. dag; 2 H. Irenaeus; 3
Jan; Credo; prefatie v. d. H. Drievuldig
heid; groen.
