redde het hoofd van
Bronk in Kumasi
Negerkoning
Mgr. v. d.
i
Ik heb mijn hart in Heidelberg
verloren
Bakker's Cafétaria t
Bewaar het decorum van
Haarlems Stadsschouwburg
H
OTItOËN
Gemeente Haarlem boodEx-poge
H.O. V-concert aan
NOG GEEN ARRESTATIE
IN MOORDZAAK
45 autobussen vervangen trein
naar Bussum
Donaupont in September
in de vaart
CENTRALE VERWARMING
Wij willen geen Nederlandsewel
een Engelse bisschop
Plezierige film in
Cinema Palace
Loempia's
Pagottan produceerde weer in 1952
Avond van hoog
kunstgenot
GROEN l'o.
Wel vele geruchten
Constructiefouten
bij woningbouw
in Ede
Uitvoer in Mei
sterk gedaald
HERINGA WUTHRICH
ZATERDAG 20 JUNI 1953
PAGINA 7
BLOEMENDAALSE MISSIEBISSCHOP ZONDERLING ONTVANGEN
Nieuw marinehospitaal
kost vijf millioen
Tweehonderd bedden
HULPSCHOOL BIJ DE
HOUTVAART
Jubileum C. Dekker
bij de P.T.T.
Examens
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Films van deze week in Haarlem
Spaarne
Lid o
City
Rembrandt
Minerva
Luxor
..THE GALLOPING MAJOR" in Frans Hals
Examens
HERWONNEN
LEVENSKRACHT
Samenwerking op
t.b.c.derrein
COMMENTAAR IN DE MARGE
Ingrijpende kapitaal-
reorganisatieplannen
CAIIAGË P Alt KL A AN
OPLICHTER KRIJGT
VIER JAAR
POLEN EN DUITSER
Engelse oorlogsgewon
den te Amsterdam
BLOEMENDAAL TEL. 22143
Broer door zuster uit
raad verdrongen
Wedstrijd voor schaal
modellen vliegtuigen
Congres Katholieke
Werknemende Middenstand
Geen instortingsgevaar
Dekkingspercentage 83
tegen 99 in April
5
Door middel van een artikel van pater J. van der Kooy S. Af. A. in het
maandblad van deze Sociëteit „Afrika Ontwaakt" is ons gebleken, met
welke grote moeilijkheden mgr. A. van den Bronk, afkomstig uit Bloé-
mendaal, te maken heeft gehad bij zijn aankomst als bisschop van Kumasi. Er
zyn in dit deel van Afrika twee soorten bevolkingsgroepen, de Ashanti's en de
Fanti s. Het was de laatste groep, die de Kerk naar Kumasi bracht, terwijl de
Ashantis de presbyteriaanse richting Voorstonden. De missionarissen hadden er
dan ook met vele moeilijkheden te kampen, maar met een beetje tact wist men
deze te omzeilen, totdat in de jaren 1949 en 1950 het nationalisme als stormwind
over het land joeg. De Goudkust kreeg een nieuwe regering. In het bestuur
van het land speelde de Neger de baas. „Waarom ook niet in de Kerk''" zo
teaeneerde de Neger.
Maar in de Kerk waren het de Ne
derlanders, die het heft in handen
hadden; de Nederlanders, die in Oost-
Indië een imperialistische oorlog had
den gevoerd en in Zuid-Afrika de
apartheidspolitiek hadden bestendigd.
In de Kerk voeren zij eenzelfde poli
tiek. Zij willen alles in handen hou
den. De Neger redeneerde verder: als
er maar een Engelse bisschop kwam,
zou de toestand wel veranderen. Toen
mgr. Paulissen zich om gezondheids
redenen moest terug trekken, werden
dan ook naar Rome telegrammen en
petities gezonden om de Nederlanders
hun congé te geven.
Rome was echter goed ingelicht.
Hét ging hier niet om een Nederland
se of Engelse bisschop, maar om het
hoog houden van de Kerkelijke Auto
riteit en om een wanbegrip recht te
zetten.
Om de raddraaiers zo min moge
lijk kans te geven de atmosfeer nog
meer te vergiftigen, werd mgr. v. d.
Bronk van zijn taak in Egypte ont
heven en benoemd tot bisschop van
Kumasi. Het bericht bracht veel be
roering teweeg. De negers vatten
het plan op om de wegen naar de
Missie te versperren, maar gelukkig
kwam de nieuwe bisschop, in gezel
schap van de aartsbisschop, enige
uren te vroeg aan, waardoor aan
het plan geen uitvoering kon wor
den gegeven. De bisschoppelijke au
to reed in alle stilte het missie-erf
op en aan de Ashantihene, de ko
ning van de Ashanti's, werd bericht
gezonden, dat mgr. v. d. Bronk ge
arriveerd was. De koning kwam in
vol ornaat met heel zijn gevolg om
zijn opwachting te maken. Even la
ter stroomde het missie-erf vol met
joelende en schreeuwende mensen.
„Wij willen geen Nederlandse bis
schop", Onder aandrang van hum ko
ning dropen de opstandigen tenslotte
af- Onder de paters was nogal
verschil van mening. De pessimisten
spraken van een opstand in optima
forma tegen het kerkelijk gezag, een
scheuring in de gelederen. De optimis
ten gewaagden van een rel en zij
bleken goed gezien te hebben.
Pater van der Kooy besluit zijn re
laas met de opmerking, dat er over
tien of vijftien Jaar ln dit deel van
Afrika geen Nederlandse bisschop
meer zal zijn, maar ook geen Engelse.
Dan zal het bisdom Kumasi waar
schijnlijk een bisschop, genomen uit
'Ashantihene A. Prampeh, korting van
alle Ashanti's, die het hoofd van mgr.
v. d. Bronk redde.
het eigen volk, bezitten. Toit zolang
zullen zij geduld moeten hebben. Met
overhaasting kan alleen maar het
werk van jaren vernield worden.
De minister van Marine heeft enige
mededelingen gedaan over de bouw
van een nieuw marlnehospitaal op het
terrein Eikenrode te Heemstede. De
kosten zullen ongeveer vijf millioen be
dragen, dat is ongeveer f 25.000 per
bed. Mede omdat de eis van efficiency
inhoudt, dat een hospitaal van ongeveer
200 bedden als economische hospitaal
eenheid wordt beschouwd, ts tot de keu
ze van eén 200-bedden-hospitaal over-
gegaan.
Gemeentelijke en medische instanties
uit het rayon Haarlem hebben bij her
haling verzocht een aantal bedden voor
burgerpatiënten beschikbaar te stellen.
De minister wil dit aantal bedden be
perken tot ten hoogste 25.
Er moet voorts steeds een aantal re
serve-bedden beschikbaar zijn voor het
opvangen van ernstige ongelukken en
spoedgevallen in de marine-sector. De
minister meent, dat* een aantal van 200
bedden volledig verantwoord is.
B. en W. stellen voor een openbare
hulpschool voor gewoon lager onderwijs
te vestigen ten Westen van de gemeen
telijke zweminrichting aan de Houtvaart.
Vertrouwd wordt, dat de minister voor
de bouw van een zevenklassige school
met gymnastieklokaal op een nader te
bepalen plaats in het Zuid-Westelijk deel
der gemeente in 1954 bouwvolume ter
beschikking zal stellen.
De heer C. Dekker herdacht gisteren
de dag dat hij 25 jaar geleden in dienst
trad van het PTT-bedrijf.
De heer J. W. v. Schaik, directeur
van het postkantoor Haarlem, sprak
hartêlijke woorden en dankte de jubi
laris voor de grote plichtsbetrachting
voor het bedrijf in de 25 jaren en over
handigde hem een couvert.
De heer P. Koomen, voorzitter van het
jubileumfonds, richte het woord tot hem
en bood hem een geschenk aan onder
couvert.
Onder de vele aanwezigen die blijk
gaven van hun belangstelling, waren
o a. de heren P. Lalleman, chef van het
Stationspostkantoor en B. J. Barneveld,
chef van de afd bestelling.
In zijn woning, met vele bloemstuk
ken versierd, kwamen vele collega's de
jubilaris complimenteren.
HAARLEM. Geslaagd voor het eind
examen Middelbare School vóór Meisjes
van het Jac. P. Thysse Montessori-Ly-
ceum, de dames: H. A. Backer, B. E. M.
C. van Berckel. J. J. de Bruin, M. A.
Rekker. G. H. Kühlmeijer. H. A. Reus,
C. de Savornin Lohman, L. Schönthaler,
M L van Son I. Stuart. A. F. L. Tucker-
tnann, C. M. Vuyk. G. M. P. Welbom, H.
N. Westra.
Afgewezen: 3 candidaten.
Hét examen wordt met 1 candidaat
degens ziekte voortgezet.
Advertentie
De Duits-Oostenrijkse film „Ik heb
mijn hart in Heidelberg Verloren" is
voor ons toch een verrassing gewor
den. Het thema van de liefde speelt
natuurlijk weer een belangrijke rol,
maar wie niet alleen voor het verhaal
komt, zal zich op de eerste plaats amu
seren met talrijke geestige trekjes, dis
men eer in Engeland dan in het Oosten
zou zoeken. Zo zonder enige pretentie
wordt de toeschouwer een behoorlijke
dosis humor voorgeschoteld, die een
milde glimlach om de mond tovert. En
daarin schuilt de charme van deze kos
telijke film, waaruit talrijke flitsen
opgehaald zouden kunnen worden om
te bewijzen, dat hiér mensen aan het
werk zijn geweest, die hun vak ver
staan.
Voor wie heel veel belang stelt in
het overigens prettige verhaal, het vol
gende. Een Amerikaans meisje, dat
met haar vader in Duitsland vertoeft,
krijgt een brief van haar verloofde,
eeri student in Heidelberg, waarin deze
zijn verloving verbreekt, omdat hij in
Heidelberg zijn hart verloren heeft.
Het verdriet van het meisje is na
tuurlijk niet té meten, maar papa haalt
haar zijn herinneringen op uit de tijd,
dat hij zelf student was in Heidelberg
en kennis maakte met een lief meisje
welke idylle verstoord werd door zijn
(lotsöling vertrek naar Amerika.
Op genoeglijke wijze speelt de regis
seur de historie van papa en die van
zijn dochter als het ware tegen elkaar
uit en hij doet dat treffend en met
geest. Het slot is natuurlijk, dat papa
zijn oude liefde weer ontdekt en dat de
dochter een andere levensgezel vindt,
een geschiedenis apart weliswaar, die
de toeschouwer allerpleizierigst bezig
houdt.
Iedereen kan er heen.
Een bootje met vijf mensen raakt tij
dens een vispartij tussen de riffen aan
de kust van Florida. Door onvoorzich
tigheid wordt de schroef verloren en
het bootje strandt op een van de ver
laten eilanden aan de kust. Bij de vijf
onfortuinlijke passagiers voegt zich een
dokter, die zich schuil houdt na een
periode van minder prettige publici
teit rond zijn persoon. Een van de
schipbreukelingen wordt waanzinnig
en maakt het verblijf van de anderen
ondraaglijk. De schroef wordt tenslotte
gevonden. „Het verlaten Eiland" is een
spannende film. 14 jaar.
„Een koningin wordt gekroond", de
kleurenfilm van Arthur Rank over de
kroningsplechtigheden in Londen, is in
dit theater geprolongeerd.
Mén moet ér even aan wennen, dat
de spot in de film „Zo zijn we niet ge
trouwd" goedmoedig is. Het verhaal
begint bij een Amerikaanse vrederech
ter, die per 1 Januari huwelijken mag
sluiten, maar de brief, waarin dit staat,
maar half leest, zodat bij reeds met
Kerstmis zijn practijk begint. Na an
derhalf jaar komt de gouverneur van
de Staat tot de ontdekking, dat daar
door zes huwelijken „ongeldig" zijn en
nu brengt de camera de bioscoopbezoe
ker naar de verschillende paren, ter
wijl de heer gemaal de brief van het
gouvernement ontvangt. Welk huwe
lijk is mislukt en waar komen moei
lijkheden door déze plotselinge tijding?
Op geestige wijze, niet mèt de fijnheid
van de Fransen, maar toch nergens
grof, wordt het publiek in vele gehei
men ingewijd. De opzet is Amerikaans
en daarom is er voor personen boven
18 jaar niet ten onrechte voorbehoud.
„Toch schijnt de zon" heet de show
film, dié deze week in Minerva draait
Voor de zoveelste maal is het leven van
een revue-danseres als onderwerp geko
zen, om veel dans, muziek en show mo
gelijk te maken. De geschiedenis be
gint ditmaal even voor de eerste we
reldoorlog, waardoor de costuums
in kleuren de aantrekkelijkheid ver
hogen.
June Haver danst zeker niet onver
dienstelijk in dit product, dat beschaafd
is en binnen de grenzen van een toege
staan geluidsvolume blijft. Voor lief
hebbers en ook véle anderen een aar
dige film met leuke grapjes. 14 jaar.
„Verdorven jeugd" is eveneens
prolongeerd. 18 jaar.
ge-
Waar het allemaal om gaat in de
Um „The galloping major" is om een
£aard en een majoor wij zouden
he?®en een gekke majoor. Henry Cor-
„?«us heeft weer een film gemaakt.
v 6 rimpeltjes van opzet is en de een-
Jfd zelve, evenals zijn product „Pas-
dr to Pimlico". Ook in de thans
weende film in het Frans Hals-thea-
neemt Cornelius de liefde van de
de u sman voor de paarderennen op
00], ?rreL maar dan nog altijd zo, dat
John Buil er om kan lachen.
is het geval? De majoor krijgt
V'a-N1 goede dag bezoek van een deur-
hebhp0r' die 2Ün schuldeisers op hem
füjkt afgestuurd. De man in kwestie
Sokt- evenals de majoor een verwoed
kaar rf te ziJn en de twee hebben el-
ten aan ook snel gevonden. Zij stich-
SyttdiJaL een aantal buurtbewoners een
caat om het paard „Montana
Miss" te kopen, dat maar drieduizend
gulden kost. De majoor koopt echtei
het verkeerde paard, dat naar de toe
passelijke naam luistert „Vaders mis
stap", een gammel ros, dat het beste
loopt wanneer er straaljagers in de
buurt zijn.
Het kan toch zo gek niet zijn. of het
paard wordt ingezet voor de nationale
rennen, waarbij alle paarden uitvallen,
behalve de rossinante van majoor Hill
Het wint de races, maar ge moet niet
vragen op welke manier. De radio
commentator is meer vermoeid dan
„Vaders misstap", die de buurtbewo
ners de schoonste dag van hun leven
heeft bereid.
Het gaat er plezierig in de film aan
toe. De zelfspot en de ironie worden
op een eenvoudige manier door Corne
lius de bezoeker voorgesteld en waar
om ook niet, het leven is toch al zo
ingewikkeld.
Het City-theater vertoont ditmaal de
jaarlijkse hervertoning van de vermaar
de film „De zevende stem", waarin
James Mason en Ann Todd hun boeiend
spel te zien geven. Boven 14 jaar.
BLOEMENDAAL (Kennemer Ly
ceum): eindex. Gymnasium A: de dames
H. E. Clydesdale. A. A. Metz, A. M. J.
v. Nouhuys, A. Siderius, A. A. v
Trooyen, Ch. M. v. d. Wal en M. P. M.
v. Walraven; de heer Ch. W. ie RUtte.
Verlengd examen: 1 candidaat. Afge
wezen: 3 candidaten. Teruggetrokken: 1
candidaat.
Geslaagd voor het eindexamen Gym.
B: de heren C. J. G. Beek. F. Bootsman,
G. F. BoreeL H- Y. Dijkstra, Th. A.
Eversdijk Smulders, H. P. M. v. Rave-
stijn, R. Schicht, R. J. Vervuurt, H. R.
Vincent.
Verlengd examen: 2 candidaten, Af
gewezen: 1 candidaat.
Advertentie
met taugé, stukjes ham, plak ham
enz. voor slechts 50 ct.
Wat Bakker bakt, bakt Bakker best t
Rijksstraatweg 238 t.o. Haarlem-terr.
In een gecombineerde bijeenkomst van
de plaatselijke comités en sub-comité's
van Herwonnen Levenskracht en Santos
welke gehouden werd in het gebouw St.
Bavo onder leiding van de heer B. Reijn-
ders werd de actie besproken voor de
lijstencollecte welke gehouden wordt in
de week van 13 tot en met 18 Juli a.s. en
de speldjesagen op 18 en 19 Juli a.s. De
ondervinding heeft geleerd dat het
systeem van het vorig jaar goed is ge
weest en de hiaten welke vorig jaar
ontstaan zijn, zijn besproken en onder
de loupe genomen. Een gelukkig ver
schijnsel is, dat er wederzijds meer be
grip gekomen is, tussen Herwonnen Le
venskracht en Santos, dat zijn twee
samenwerkende t.b.c.-verenigingen. wel
ke ieder op eigen terrein en eigen be
weging de naastenliefde beoefenen ter
bestrijding van de tuberculose en opna
me in sanatorium.
Nadat de verdere regeling besproken
was over de te voeren actie en propa-
gada was het woord aan de heer Loman,
propagandist van Santos, die zeer
verheugd was een woord te zeggen
op een gecombineerde bijeenkomst
van Herwonnen Levenskracht en San
tos. Verder dat er een collectemóeheid
zou bestaan welke door spreker werd
bestreden, als men maar bij de lijsten
collecte het juiste woord op de Juiste
plaats weet te zeggen. Vervolgens gaf
spreker de leden van Herwonnen Le
venskracht een juist beeld van de mid
denstandsbeweging en de vele moeilijk
heden van de middenstand. De heer
Loman hoopte en verwachtte van deze
samenwerkende actie veel goeds.
Tot slot werd nog besproken zoveel
mogelijk medewerkers en medewerksters
te verkrijgen, zowel voor de lijstencol
lecte als speldjesdagen. Hoe meer hulp.
des te meer resultaten.
De voorzitter deelde mede dat er nog
enige plaatsen open zijn in de touring
car voor de excursie naar Berg en Bos
en het vacantieoord Nieuwenoord. Men
kan zich daarvoor nog opgeven aan het
adres Zomervaart 134. Voor medewer
kers (sters) aan de lijstencollecte en col
lectanten voor de speldjesdagen zijn de
voorlopige adressen voor Herwonnen
Levenskracht: B. Rei.jnders, Zomervaart
134, tel. 18735; A. J Overtoom, Marsstr.
127, tel. 24029; J. Willemse Van Zeggelen-
plein 3, tel. 17359. Voor Santos bij de
heren H. Buijs. Voorhelmstraat 28, tel.
16331 en M. van Reijsen, Grote Houtstr
89. tel. 11456.
et is nog niet zo lang geleden, dat
de volkskunst trouwe en begaaf
de dienaren vond in de Planta
ge Schouwburg te Amsterdam, niet ver
van de woning van Rika Hopper in de
tegenwoordig geheten Dr Henri Polak
laan. Oudere Amsterdammers behoeven
maar de naam te horen van Stoel en
Spree, of zij denken vertederd terug
aan de tijd dat daar heftige dramatiek
werd gepleegd in de trant van Jeanne-
Marie of de vrouw uit het volk"; in een
latere periode, nog kort vóór de oorlog,
gaf Bouber er zijn ruwe. gezonde, recht
uit het hart geschreven volksstukken.
De zaal was niet bar comfortabel, maar
het publiek voelde zich er echt thuis,
er werd hartelijk gelachen en even har
telijk gehuild, en er hing meestal een
doordringende geur van sinaasappel
schillen en pindadoppen. Want het pu
bliek daar beschouwde een toneelvoor
stelling echt als éen avondje uit, er werd
druk gesnoept en geknabbeld en na de
voorstelling kon het personeel er beter
terecht met een stalbezem, dan met een
stofzuiger. Niemand maakte echter aan
merkingen op de talloze schillen, dop
pen en bonbonpapiertjes; het was ook
zo erg niet. het hóórde erbij. Ieder en
alles in zijn stand, ook op het gebied
van toneel en theater.
Inderdaad, ieder in zijn stand. In de
Plantage Schouwburg zou het een Nurks
ziin, die aanmerkingen maakte op rit
selende zakjes en snoepjesgeur, bij ons
in de Stadsschouwburg ligt de zaak een
beetje ernstiger, indien men soms aan
vechtingen krijgt, in de zaal en de foyer
de bekende oude plaat van de A.N.W B.
op te hangen:
Laat niet als dank voor het aange
naam verpozen,
In deze tempel der kunst de schillen
en de dozen.
Wij zullen de enigen niet zijn, die
zich dikwijls groen geërgerd hebben,
wanneer het irriterende ritselen door
de zaal gaat, onverschillig of de scène
op het toneel aanleiding geeft tot vro
lijkheid of stille ontroering. Wij hebben
ook enkele keren bij een ochtendlijk be
zoek aan de schouwburg lichtelijk ver
bijsterd gekeken naar de bergjes papier
en zakjes, welke na een dilettanten
voorstelling uit de zaal geharkt moes
ten worden. Het is nog wel niet zo bar
als in een Amsterdams bioscoopje, waar
het vrouwelijk publiek de aardappelen
en groenten mee naar de matinée nam,
zodat na de voorstelling stapels aard
appelschillen en wortelenschraapsel op
straat gebezemd moesten worden, maar
de hoeveelheid papier, welke soms in
onze stadsschouwburg ligt, mag er ook
zijn. Dat wil zeggen: moest er niét zijn.
Ónze stadsschouwburg is geen vierde-
rangs bioscoop; in het portaal van de
kerk rookt men niet, in de vergaderzaal
pruimt men niet en in de schouwburg
sabbelt men niet of drukt men bij het
einde van de pauze sigaar of sigaret niet
1 tegen de muur uit. Zuinigheid is prijzens-
Uit het jaarverslag over de jaren 1951 en
1952 van de Pagottan Handel- en Land
bouw Mij. te Bloemendaal blijkt, dat IA 1951
ln Indonesië een verlies is geleden van
Rp. 40.979 en in 1952 Rp. 22.279.
De verlies- en winstrekeningen sluiten
resp. met een saldo verlies van t 8.804 en
f 21.776. Voorgesteld wordt deze bedragen
af te schrijven van de statutaire reserve,
die daarna f 258.004 zal bedragen.
Gedurende 1951 hebben alle werkzaamhe
den in het teken van de wederopbouw ge
staan. Op 15 Juni 1952 kon de eerste cam
pagne na tien jaar stilliggen beginnen. De
oppervlakte van de eerste maalrietaanplant
bedroeg echter slechts de helft van de con
cessie, terwijl ook de maalcapaciteit van de
fabriek aanzienlijk benecfen de vooroorlog
se lag en ook nog slechts een deel van het
railbaannet wéér werd Opgebouwd. In de
komende jaren Zullen dus nog aanzienlijke
Investaties moeten Volgen, indien de fabriek
tot de voor-oorlogse capaciteit wórdt op
gevoerd en de outillage wordt gemoderni
seerd.
Met zorg constateert de mij. de sprongs
gewijze stijging van grohdhuren, lonen en
Advertentie
Verkoop - Onderhoud - Reparatie
Revisie onder garantie
Vraagt vrijblijvend prijsopgaaf
Officieel Citroën-agent v. Haarlem en omstr.
J. Slot, Parklaan 26, Tel. 14163, Haarlem.
Hoe de congressen van de Nationale
Federatieve Raad van het voormalig
Verzet en van de Ned. Vereniging van
ex-politieke gevangenen ook mogen
verlopen, of er nog een ietwat verbit
terde stemming dan wel een in meer
verzoenende geest jegens de voormalige
vijanden heerst, zeker is het dat er van
dé uitgevoerde muziek op het door het
gemeentebestuur aangeboden H.O.V.-
concert een heilzame invloed uitging.
Het programma bevatte namelijk
enige werken, die weldadig en verkwik
kend aandoen, geenszins de gemoederen
zouden kunnen verontrusten, bovendien
Fantasieën en een Rhapsodie, waaraan
bekende, gejiefde volksliederen ten
grondslag liggen en die altoos begeeste
ring schenken en vaderlandsliefde op
wekken, iets dat toch in elke tijdsom
standigheid geoorloofd en gewenst is!
Het eerste programma-deel bevatte de
derde Symphonie van Saint Saëns voor
groot orkest drievoudig bezette hou
ten blaasinstrumenten, groot orgel, pia
no a quatre mains bespeeld ingeleid
door Lalo's opgewekte „Le roi d'Ys"-
ouverture. Deze symphonie is wel niet
In elk onderdeel even sterk sprekend
(Saint-Saëns' muziek is trouwens niet
bepaald diepzinnig) maar alle delen, hoe
contrasterend onderling, schenken toch
voldoening. Het meest voldoet het fijn
melodische Adagio. Dit stemmingsvolle
deel maakt dan ook meer indruk dan
het overige. Wel imponeert de finale,
niet het minst door de totaal-klank van
orkest en orgel, in sterke mate en vormt
het geestige Scherzo een markante
overgang tussen Adagio en Finale.
De H.O.V zette direct goed in, gaf
een mooie, in-muzikale verklanking van
de Ouverture (zeer fraai gespeelde
cellosolo door concertmeester BieleD en
heeft met de Symphonie in haar geheel
het talrijke auditorium in spanning ge
houden. Bijzonder voldeed het klank
gehalte, zowel in elke orkestgroep af
zonderlijk als in het samenspel.
In het tweede deel werden genoemde
nummers mét een Vaderlands lied tot
grondslag uitgevoerd. In de Fantasie
over „Merck toch hoe sterk", gecompo
neerd door de dirigent Marinus Adam,
viel vooral de kleurrijke instrumentatie
en de talrijke, goed geslaagde aanwen
ding van motieven uit het lied op.
Hans Osieck's Fantasie over „In een
blauw geruite kiel" voor pianosolo (door
de componist) en orkest deed het uit
stekend door de geestige, vrije aanwen
ding van dit eenvoudig, doch immer
pakkend lied en het goed getroffen wis
selspel tussen solo-instrument en orkest.
Tot slot Peter van Anrooy's alom be
kende, veel gespeelde, altoos frapperen
de „Piet Heln-Rhapsodie". Technisch
vereist dit werk wellicht het meest,
maar het werd even glansrijk en met
hetzelfde enthousiasme gespeeld als de
vooraf vertolkte composities.
Niet te verwonderen, dat de bezoekers
dirigent, solisten én orkest hun dank
betuigden door langdurig, ovationeel
applaus.
Had de voorzitter van de Haarlemse
afdeling voor de aanvang de aanwezige
autoriteiten, afgevaardigden van Noor
wegen, Denemarken, België, Frankrijk,
Duitsland en eigen leden hartelijk be
groet, na het concert bedankte hij de
Stedelijke Overheid voor de aanbieding
van het concert, dirigent en orkest voor
hun prachtig, verkwikkend spel. Spre
ker bood hun geschenken aan.
Mr. Stomps deelde alsnog mede, dat
de afgevaardigden van de Franse co-
mité's hun grote waardering hadden uit
gesproken voor de schone verklanking
van de Franse orkestwerken.
Nogmaals weerklonk het Wilhelmus
door vol orkest, waarboven de zang van
het auditorium uitstreelde. Een zeld
zaam schone avond van hoog kunstge
not. tevens een heerlijke uiting van
vaderlandsliefde!
O. K.
waardig, maar daarom behoeven de
rookstokken nog niet tegen de muur
van de foyer en op de trap gedoofd te
worden. De peukjespotten bij de rook-
foyer zijn warempel groot genoeg.
Niemand ziet in het donker, wie met
zuurtjesverpakking ritselt.... het is
alleen zo jammer, dat bijna iedereen het
hóórten niemand onderscheidt, wie
de kleverige papiertjes op de vloer van
de zaal deponeert, maar het is geen com
pliment voor het publiek, wanneer het
schouwburgpersoneel kan. zien, welke
dilettantenvereniging de vorige avond
op de toneelkunst is losgelaten. De ama
teurs van Haarlem, die hier een passen
de schoen vinden, kunnen er hun do
nateurs wellicht op wijzen, dat de
schouwburg het domein is van de mu
zen, waar decorum en stijl het ver
blijf alleen kunnen veraangenamen; en
dat zij waardering moeten tonen voor
de geiukkige omstandigheid, dat Haar
lem op dit gebied veel meer biedt dan
welke stad ook.
Het is immers een feit, dat het Haar
lemse dilettantentoneel buitengewoon
bevoorrecht is. Men zal goed in Neder
land moeten zoeken om een plaats te
vinden, waar de amateurs hun dona
teurs in een moderne schouwburg kun
nen ontvangen; waar een uitstekend ge
outilleerd toneel tot hun beschikking
staat benevens een staf van even wel
willend als ervaren personeel. Het zegt
wel iets, dat Haarlemse toneelvereni
gingen leden hebben uit Amsterdam, die
jaar na jaar naar het Spaarne komen,
omdat zij in de hoofdstad niet kunnen
beschikken over een gezellig theater
met een uitstekend toneel en een grote
voorraad décors. Elke dilettant, die voor
een uitkoop buiten de stad speelt, onder
vindt dan even sterke verschillen met
de schouwburg in zijn vaderstad als tus
sen een armelijk huiske en een moderne
flat.
Het is heel gewoon, dat men dit
waardeert en die waardering ook tóónt.
Het legt verplichtingen op aan het pu
bliek. Het legt eveneens verplichtingen
op aan de spelers ten aanzien van hun
repertoire.... maar dat is een andere
kwestie. Een kwestie die nog niet is op
gelost.
Hk.A.
Het Amsterdamse gerechtshof heeft
een 33-jarige Engelsman wegena op
lichting en poging tot oplichting con
form de eis veroordeeld tot vier jaar
gevangenisstraf. De rechtbank had
hem 2 jaar opgelegd.
Hij had in enkele Amsterdamse win
kels gepoogd goederen te kopen tegen
afgifte van valse cheques. In een tex
tielzaak was hem dit inderdaad gelukt.
Twee Poolse zeelieden, resp. 23 en 24
jaar oud, hebben te Amsterdam een poli
tieagent om een verblijfplaats in Neder
land gevraagd omdat zij niet meer wil
den vertrekken met het Poolse vis
sersvaartuig, waarop zij voeren en dat
in IJmuiden ligt. De jongemannen zijn
voorlopig ondergebracht op het Hoofd
bureau van Politie, waar zich ook een
Duitser bevindt, die in dienst is ge
weest van het circus Althoff maat de
werkovereenkomst verbrak en op een
Panamees schip wilde monsteren.
Vjjf en twintig oorlogsgewonden nit
Birmingham, deze week in Nederland
op uitnodiging van de Nederlandse
bond, die hun belangen behartigt, heb
ben in het I.C.C. te Amsterdam een te
hunner ere gehouden receptie bijge
woond.
Zij werden namens de burgemeester,
die in Wenen vertoeft, toegesproken
door mr. P. J. Mijksenaar, hoofd ven
de afd. Pers en Propaganda der ge
meente, en hun woordvoerder, Majoor
Monek, bleek een brief van zijn burge
meester voor zijn Amsterdamse collega
te hebben meegebracht.
Aavertentie
(Van onze verslaggever)
Voor de moord op de 75-jarige be
woonster van de Van Beuningenstraat,
in de hoofdstad, wier stoffelijk over
schot werd gevonden, geldt nog steeds
dat de politie geen inlichtingen aan de
pers kan geven in het belang van het
onderzoek. Wel vernamen wij dat er nog
geen enkele arrestatie is verricht.
Er worden intussen omtrent de toedracht
nogal sensationele verhalen verteld, die
moeilijk controleerbaar zijn nu er offi
cieel geen inlichtingen worden verstrekt.
Zo wordt beweerd dat de moord gepleegd
zou zijn met twee oude strijkijzers, die
in een kast in de slaapkamer stonden.
De dader zou eigenlijk helemaal niet de
moord hebben willen plegen maar alleen
de gasmeter hebben willen openbreken
en toen door de (dove) vrouw zijn be
trapt. Hij zou haar toen met de strijk
ijzers hebben vermoord om te voorko
men dat zij de politie zou roepen. De
twee strijkijzers zijn in de kast terugge
vonden. De politie heeft verscheidene
personen verhoord, o.a. twee varensge
zellen, kennissen van de kleindochters
van de vermoorde vrouw. Het is bij een
verhoor gebleven De varensgezellen zijn
met hun schip vertrokken.
Er zou slechts weinig uit de woning
van de vrouw zijn gestolen, o.a. horlo
ges en de penningen uit de gasmeter.
En nog wat klein geld. Maar het gerucht
wilde dat de oude vrouw veel geld be-
materialenkosten, waartegenover geen vol
doende compensatie gevonden wordt in de
Opbréngstprij zen.
De mij. zal aan de algemene vergadering
van aandeelhouders ingrijpende kapitaalre
organisatie-plannen voorleggen, in verband
met de ontstane disproportie tussen eigen
en vreemd kapitaal.
Ter voldoening aan voorwaarden gesteld
door de credietgeefster in Indonesië heeft de
mij. f 461.147 aan de middelen in Neder
land moeten onttrekken en naar Indonesië
overgebracht.
De totale productie in 1952 bedroeg
5 501.287 kg. kristal overeenkomend met 92 51
qt. kristal per vermalen h.a. ên 75.10 qt.
per geplante h.a. Het aanbod van werkvolk
was bevredigend, doch arbeidsprestatie en
discipline lieten te wensen over.
Zoals wij bericht hebben deed zich in
Berghem bij Oss het uitzonderlijke ge
val voor, dat bij de jongste verkiezingen
broer en zuster in de Raad gekozen wer
den. Beiden waren met een afzonderlijke
lijst uitgekomen. Omdat de Wet niet
toelaat, dat dergelijke nauwe bloedver
wanten tegelijkertijd zitting hebben, heeft
het lot tijdens de eerste gemeenteraad na
de verkiezing beslist. Gekozen .verd mei.
A. Martens die daardoor haar broer G.
Marens verdrong, die gedurende 23 jaren
achtereen in de raad zitting heeft ge
had
De aandacht wordt er op gevestigd
dat de mogelijkheid bestaat tot deelne
ming aan een wedstrijd voor schaalmo
dellen van vliegtuigen die in gebruik
zijn of in gebruik zijn geweest bij de
Kon. Luchtmacht. De modellen moeten
gebouwd zijn op een schaal van 1:72.
Zij dienen in stevige verpakking en
duidelijk voorzien van naam en adres
der afzenders verzonden te worden aan
de afd. Modellenbouw van het Com- i titel: „Waarom is een afzonderlijke
mando Luchtvaarttroepen te Nijmegen, standsorganisatie voor de werknemende
De katholieke werknemende midden
stand houdt Zondag 21 Juni in het ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen
te Utrecht, een landelijk congres, dat
gewijd zal zijn aan twee vraagstukken,
die op dit ogenblik in het middelpunt
van de belangstelling staan. Drs. Th J
Platenburg te Rijswijk, de samensteller
van het tweede rapport van de K.VJP -
commissie voor de Middengroepen, zal
inleiden: „De betekenis en de waarde
van de middengroepen voor het geheel
der Nederlandse samenleving onder cul
tureel en economisch opzicht". De door
rector C. M. Klaver te Amsterdam,
bondsadviseur van de Haarlemse Dio
cesane Bond van de Werknemende Mid
denstand, te houden inleiding draagt ais
zat, zodat het mogelijk is dat de dader
op dat gerucht is afgegaan. Er is een
huiszoeking in de Jordaan verricht, maar
dat schijnt niet voldoende te hebben op
geleverd om tot een arrestatie te kunnen
overgaan.
Op de vragen van het Tweede-Kamer
lid Andriessen over constructiefouten
bij de in de Wethoudersbuurt te Ede
gebouwde woningen, heeft de minister
van Wederopbouw en Volkshuisvesting
geantwoord, dat een onderzoek naar de
gebreken heeft uitgewezen, dat de oor
zaak van de scheuren in de buitenmu
ren vooral gezocht moet worden in de
ongelijke zettingen, ontstaan als gevolg
van het funderen van de kelders op
vaste grond en het funderen van de
overige muren op geroerde of zwarte
grond. De oorzaak van de scheuren in
de binnenmuren moet behalve aan
voornoemde omstandigheden geweten
worden aan de verwerking van te ver
se kalkzandsteen. Dat er tengevolge van
een en ander gevaar voor instorting zou
bestaan, is niet in overeenstemming
met de feiten.
Ten aanzien van de financiële conse
quenties van de bovenomschreven ge
breken is reeds een regeling getroffen
tussen het bestuur der woningbouw-,
vereniging, de architect en de aanne
mer.
Volgens het Centraal Bureau voor de»
Statistiek bedroeg de waarde van de
Nederlandse Invoer in Mei 1953 f698.
millioen (v.m. f684 millioen), terwijl
voor f580 millioen (v.m. f680 millioen)
werd uitgevoerd. Het dekkingspercen
tage bedroeg 83 (v.m. 99).
In Mei 1952 beliep de invoer f715
miln. en de uitvoer f635 miln., met een
dekkingspercentage van 89. Het maand-
gemiddelde voor Jan.-Mei 1953 beloopt:
invoer: f 693 miln., uitvoer f 580 miln,
dekk. perc. 92. (In Jan.-Mei '52: resp.
iln..
f740 mil
miln. en 94).
(Van onze verslaggever)
Spoorwegen hebben zeer
autobusdienst moeten im-
De Ned.
haastig een
proviseren tussen Amsterdam en Bus
sum, hetgeen vooral voor de forensen
een uiterste noodzaak was. En met me
dewerking van drie maatschappijen: de
N.Z.H. te Haarlem, de Ned. Buurtver-
voermij. te Hilversum en de Nato, die
diensten onderhoudt tussen Amsterdam
en Noordelijk Noord-Holland, konden 45
bussen gecharterd worden, waardoor een
bevredigende dienst tussen Amsterdam
en Bussum ontstond.
De 45 bussen vertrokken in colonnes
van drie tijdens de spitsuren. Grotere
colonnes kon de Amsterdamse verkeers-
fiolitie, die overigens de grootst moge-
Ijke medewerking verleende en met
motorrijders, de route door Amsterdam
beveiligde, niet toestaan. De bussen
konden ook op de drukste momenten
het vervoer aan, zodat er nauwelijks
rijen ontstonden. Er was een tijdelijk
busstation geïmproviseerd aan de voet
van het spoorwegemplacement aan de
Oostzijde van het C.S. te Amsterdam,
waar de bussen kringetjes rijden om dit
emplacement langs de Oosterdokskade
en de De Ruyterkade. De passagiers
moeten wel een nodeloze omweg ma
ken, want ze moeten het C.S. ingaan,
de trap naar het eerste perron op
lopen, (Ut perron aflopen, de brug over
de Oostelijke doorvaart naast het C.S.
passeren en dan de afrit naar de Ooster
dokskade afgaan. In de bussen worden
geen kaartjes verkocht, zodat men zich
clie kaartjes eventueel moest aanschaf
fen in de hal van het C.S.
Voor Hilversum en Baarn diende men
om te rijden over Utrecht, waartoe ex
tra-treinen werden ingelegd. De omweg
betekent maar weinig tijdverlies, want
de treinen rijden op het traject Am
sterdamUtrecht buitengewoon snel en
stoppen nergens. De bussen rijden niet
verder dan Bussum.
De verhouding van de in- en uitvoer,
welke in April 1953 zo opvallend gun
stig was, is t.g.v. de grote daling van
de uitvoer f100 miln. (5) bij 'n geringe
stijging van de invoer (f 14 miln), dus
belangrijk ongunstiger geworden. Het
mvoersaldo bedraagt sinds het begin.,
van het jaar f 271 millioen (Jan.-Mei-
1950: f220 millioen). n
<r
d
n
C
ir
!t
»-
In de loop van September zal de
veerdienst over het Noordzeekanaal bij
de Hembrug worden uitgebreid met de z.g.
Donaupont. een gevaarte van ruim zes
tig meter lang en twaalf meter breed,
dat indertijd in Duitsland is gebouwd
voor een Donau-verbinding tussen Bul
garije en Roemenië. Tot de Donau
heeft deze pont het echter nooit ge
bracht, want de werf werd tijdens de
oorlog gebombardeerd en de waterreus,
waarop een klein vliegtuig zou kun
nen landen, werd door de vijand tot
zinken gebracht en voor schrootprijs on
geveer aan Nederland verkocht.
Op de hellingen van de N.D.S.M. te
Amsterdam werd de pont, die voor het
overzetten van treinen was ingericht,
omgebouwd en o.a. van een houten auto-
dek voorzien, met vijf rijbanen en een
capaciteit van vijftig auto's, ruim het
dubbele van een normale IJ-pont. Een
bijzondere eigenschap van deze pont is,
dat zij ook bij geringe vaart bestuur
baar is, dit dank zij een ingenieus pro-!-
pellerstelsel, dat in 65 seconden het ge--£
heel kan doen wenden en dus minder5*
kwetsbaar is in de vaart. Zij kan inig
lengte- en dwarsrichting varen. Over-r-
wogen is nog waar de pont uiteindelijk^-
zou worden ingelegd: in Velsen of bijjr
de Hembrug. Daar echter te voorzien is,^
dat het verkeer bij Zaandam in hogere»o
mate zal toenemen, is de keuze op dezeï-
laatste plaats gevallen, ook omdat de*d
kostbare aanlegsteigers in Velsen te
spoedig, vermoedelijk reeds in 1958,m
door een tunnel achterhaald zoudend.
worden. :n
Gistermorgen is een proefvaart ge-el
maakt over het Noordzeekanaal en de
bevindingen zijn van die aard, dat men.7'
verwachten kan, dat met deze Donau-A
pont, die gemakkelijk 120 Volkswagen®5
telkensvoor haar rekening neemt, dei
verbindingen over het NoordzeekanaalJ*
niet weinig zijn verbeterd Kleiner_
pontmaterieel zal hiermee voor andere^
plaatsen vrijkomen.