IN DE OOST-DUITSE URANIUM- MIJNEN WORDT NOG GESTAAKT Gevallenen zijn herdacht 31 lli Algehele herwaardering van de pensioenen gevraagd Huurverhoging ens. niet voor September in Tweede Kamer Hals over kop in de sloot Vijf doden, verscheidene gewonden bij verkeer Tot hoofd en hart Antwoord van de Russen Semjonov ontvangt Otto Nuschke Open brief aan minister Beel E.D.G .-verdrag nog voor zomerreces in behandeling? Met de klompen aan op bezoek bij de Paus Drie kinderen verdronken Treinverkeer-A dam Bussum normaal Drukte te Zandvoort Plechtige. afkondiging Het weer MAANDAG 22 JUNI 1953 77sfe JAARGANG No. 25714 Na bezoek aan Moskou Economische steun voor W.-Berlijn Indonesië Kabinetsformateurs geven mandaat terug Amerika's verliezen in Wereldoorlog II Kampeerders veroor zaken heidebrand Boerderijen en schuren in vlammen opgegaan Pastoor J. H. Tesselaar f Aardbeien duurder ■•Mfi RiS IJ LWJVJHVIBRin STRAND -BADKLEDING BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraat 25, telef. 4790 Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin. Wnd. hoofdredacteur: W. van Williga. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 47 cents per week, f 2.— per maand, f 6.— per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. West-Duitsland heeft gisteren plechtig de slachtoffers herdacht, die bij de op stand in Oost-Duitsland zijn gevallen. President Heuss verklaarde op een bijeen komst in de Bondsdag, dat de betogingen gelijk stonden met een plebisciet, dat de Oostduitse regering van elke morele autoriteit heeft beroofd. De Russische commandant van Oost-Berlijn, generaal-majoor Dibrova, heeft de Westelijke protesten tegen de „hardheid" van zijn maatregelen na de opstand in Oost-Berlijn van de hand gewezen. In een nota aan de drie commandanten van West-Berlijn zegt de generaal, dat de maatregelen nodig waren om een eind te maken aan de „gewelddaden, plundering en brandstichting, die waren georgani seerd door fascistische agenten uit West-Berlijn." Dibrova verklaarde zich bereid het normale leven te herstellen, mits de Weste lijke van hun kant „misdadige elementen" niet tot Oost-Berlijn zullen toelaten. In dit verband past een bericht van radio-Moskou, dat op 17 Juni in Oost- Berlijn een inwoner van West-Berlijn is gearresteerd, Kalkovsky, die heeft „be kend" dat hij van een Amerikaanse ge neraal-majoor, genaamd Sievert, op dracht had gekregen om met minstens 90 personen onlusten uit te lokken in Oost-Berlijn. Ondertussen worden nog steeds bij zonderheden bekend over de ongeregeld heden, die in de rest van Oost-Duitsland zijn voorgevallen. Het Oost-Duitse nieuwsbureau ADN maakte bekend, dat „vijandelijke agenten" een brikettenfa briek in Nachterstedt, in de bruinkool- velden van Saksen-Anhalt, in brand hebben gestoken. Een van de grootste fabrieken van synthetische benzine in Duitsland, de Leuna-fabriek te Halle, is vrijwel geheel verwoest. Men neemt aan, dat ongeveer twin tig personen door de Russen al zijn te rechtgesteld en dat bij de onlusten zelf enkele honderden personen om het leven zijn'gekomen. Het officiële com munistische blad „Neues Deutschland" maakte melding van „grote betogingen van arbeiders" in Leipzig en eiste mee dogenloos optreden tegen de „rad draaiers, die zoveel bloedvergieten hebben veroorzaakt." Volgens de West-Berlijnse „Telegraph" zijn 100.000 arbeiders van de uranium- mijnen te Aue in Saksen nog steeds in staking. De burgemeester van Oost-Ber lijn, Ebert, verklaarde Zaterdag, dat de „fascistische putsch" tegen „Duitsland en de vrede" was mislukt, maar helaas niet ten gevolge van de gezamenlijke kracht van de arbeiders. Volgens onbevestigde berichten zouden 10.000 arbeiders in Er furt Woensdagmiddag geprobeerd heb ben het stadhuis te bezetten en zou het bureau van de volkspolitie aldaar in brand zijn gestoken. De menigte zou twee politiemannen hebben opgehangen. Op de ijzergieterijen „J. W. Stalin" bij Fürstenberg zijn volgens het ADN po gingen gedaan „de productie te belem meren". Drie provocateurs" zijn aange houden. De Oost-Duitse plaatsvervangende mi nister voor de Spoorwegen, Kramer, heeft verklaard, dat bij de ongeregeld heden in Oost-Duitsland o.a. getracht was „de Duitse spoorwegen als slagader van de economie te verlammen'In Maagdenburg hadden spoorwegarbeiders het gebouw van de spoorwegdirectie be stormd en ook in Halle, Saalfeld, Gera, Stralsund en Görlitz was het tot onge regeldheden gekomen, zo zei hij. De Oost-Duitse communistische leiders hebben vandaag tien nieuwe maatregelen aangekondigd, die naar zij verklaren het levenspeil van alle klassen der bevol king zullen verbeteren en zullen bijdra gen om „de verbittering jegens de re geringuit te wissen. Het centrale comité Een patrouille van de inter-geallieerde politie in Wenen heeft verleden week kans gezien, om de ontvoering te voor komen van de Tsjech Jaraslev Lukas, die in de Amerikaanse sector een flat bewoont. Lukas was enige tijd geleden uit zijn land gevlucht voor de commu nistische tyrannie en had in Wenen zijn toevlucht gezocht. Verleden week kwa men drie in burgerkleren gestoken Russen, om hem mee te voeren naar de Sovjet-sector van de stad. Lukas ver dedigde zich echter hevig en bracht een van zijn aanvallers een ernstige verwonding toe. Op dat moment arri veerden twee wagens van de inter- geallieerde politie, die de Tsjech tracht ten te ontzetten. De Russen probeer den toen met een van deze twee pa trouillewagens te ontkomen, maar een Amerikaanse M. P. zag kans het stuur van de wagen in handen te krijgen en de auto naar de andere patrouillewagen te dirigeren. De Russen werden naar het bureau van de inter-geallieerde politie gebracht en na een verhoor overgedragen aan de Russische politie. Het incident, dat plaats vond in de drukke Lerchenfelderstrasse, bracht nogal wat M. P.'s bijeen. heeft toegegeven, dat vele arbeiders „bittere gevoelens koesteren tegenover de regering, van wie zij denken, dat zij hen verwaarloosd heeft". Verder wordt nogmaals toegegeven, dat er ernstige fou ter zijn gemaakt bij het bepalen van de houding tegenover de arbeiders. Beloofd wordt, dat dit gecorrigeerd zal worden met het nieuwe program. In het nieuwe program worden de vol gende maatregelen voorgesteld: 1. De terugkeer tot lagere arbeidsnormen en het vaststellen van lonen volgens het op 1 April 1953 van kracht zijnde stelsel: 2. Verlaging van vervoerstarieven voor arbeiders, die minder dan 500 mark per maand verdienen; 3. Hogere pensioenen voor weduwen, invaliden en gepension- neerden; 4. Ziekenverlof zal niet gelden als vacantie; 5. Geen verplichte staats verzekering; 6. Op de begroting zal 600 millioen mark meer uitgetrokken wor den voor de particuliere huisvesting ten koste van de staatswoningbouw; 7. 30 millioen mark meer voor verbetering van de accommodatie in werkplaatsen De Russische Hoge Commissaris in Duitsland, Semjonov, heeft Vrijdag een bezoek gebracht aan Moskou om ver slag uit te brengen over de gebeurtenis sen die zich in de afgelopen week in de Sovjet-zone hebben afgespeeld. Bij zijn terugkeer, Zaterdag, heeft hij de Oost- Duitse S.E.D. verantwoordelijk gesteld voor het arbeidersoproer. Onmiddellijk daarna heeft hij de „Christendemocraat" Otto Nuschke en de enige jaren geleden door de communisten op de achtergrond gedrongen liberaal Erich Kastner gedu rende drie- uur ontvangen. In West-Duit se kringen verwacht men, dat de Russen van plan zijn de S.E.D. ter zijde te schuiven en een nieuw conservatief re giem aan de macht te brengen, dat mogelijk meer vat zou hebben op de Oost-Duitse bevolking. van staatsondernemingen; 8. 40 millioen mark extra voor de uitvoering van een nieuw cultureel program; 9. Vervaardi ging van beter schoeisel en kleding; 10 Meer electrische stroom voor de bevol king ten koste van de zware industrie. Zaterdag is overeenstemming bereikt door het West-Duitse ministerie voor de Amerikaanse hulp en de delegatie van het Amerikaanse bureau voor Wederzijdse Be veiliging (M.S.A.) over een nieuw hulp programma voor de economische ontwikke ling van Berlijn. Volgens het programma zal in totaal 250 millioen mark beschikbaar worden gesteld. De beide formateurs, aan wie Soe- karno de vorming van een nieuw Indo nesisch kabinet had opgedragen, de heren Moh Roem en Mangun Sarkoro, hebben hun mandaat aan de president teruggegeven. Deze hoopt ten spoedig ste een andere formateur of formateurs te kunnen aanwijzen. De Algemene bond van gepension- neerden heeft een open brief gericht aan de minister - van Binnenlandse Za ken betreffende het interim-rapport van de staatscommissie voor pensioenwet- geving (commissie Van Poelje). De bezwaren tegen de voorgestelde regeling zijn van tweeërlei aard en wel dat de aanvulling op het invaliditeits pensioen slechts kan bestaan voor hen, die voor meer dan 2/3 gedeelte invalide zijn, alsmede dat de aanvulling slechts wordt berekend naar het bedrag, dat na niet meer dan 30 dienstjaren aan pen sioen zou zijn toegekend en dat de aan vulling tot het 65ste jaar kan worden genoten en dat alsdan de betrokkene terugvalt op het invaliditeitspensioen zonder aanvulling. De staatscommissie heeft voor de be paling van de pensioenen voor de top salarissen een nieuw element in het ge ding gebracht, door de waardedaling van het geld rechtstreeks en volledig toe te passen op de berekening van die hoogste pensioenen. Gemeend wordt, dat het billijk is dit element niet alleen op de toppensioenen van kracht te doen zijn, maar op alle pensioenen, dus ook op die, welke blijven beneden de in de Pensioenwet 1922 gefixeerde maxima van 4800 (voor eigen) en 2200 (voor weduwenpensioen) Op grond daarvan wordt een algehele herwaardering van de pensioenen ge vraagd met als basis de se'dert de ingang van die pensioenen gestegen indexcij fers voor normaal levensonderhoud. Een dergelijke herwaardering zal uiteraard veel tijd in beslag nemen. In afwachting daarvan wordt gevraagd een op korte termijn ingaande verbetering van de toeslagen. Voorts wil men, dat ook voor de De Tweede Kamer zal Vrijdag 10 Juli geheel reserveren voor het afdelingson- derzoek van de pas ingediende wetsont werpen, welke verband houden met de huurverhoging en de daaruit voort vloeiende fiscale maatregelen. Het zal dan wel einde Juli worden alvorens het voorlopig verslag van de commissie van voorbereiding zal kunnen verschijnen. De Kamer zal dan vermoedelijk reeds op zomerreces zijn, dat misschien 17 Juli zal kunnen beginnen, zodat te verwach ten valt, dat deze wetsontwerpen niet vóór begin September aan de orde zul len komen. Het zal wel nodig zijn, dat, afwijkende van haar gewoonte, de Tweede Kamer weer bijeenkomt nog vóór de opening van de Staten-Generaal. Er wachten im mers nog omvangrijke onderwerpen op afdoening. Gedacht kan hier in de eerste plaats worden aan het verdrag van de Europese Defensie Gemeenschap, waar omtrent een uitvoerig voorlopig verslag is verschenen. De memorie van ant woord hierop wordt begin Juli verwacht en dan zal het van velerlei omstandig heden afhangen of het noodzakelijk ge oordeeld wordt dit verdrag nog vóór het zomerreces te behandelen. Wij menen te weten, dat de regering inderdaad de Kamer gaarne genegen zou vinden, de behandeling van dit verdrag nog af te doen voor zij met vacantie gaat. De regering meent, dat een spoedi ge behandeling internationaal een uitne mende indruk zal maken, vooral in Amerika en Engeland. De kans is aan wezig, dat de Kamer tegen dit tijdstip van behandeling geen overwegend be zwaar zal maken, te meer daar Neder land de vrije hand houdt. De uiteinde lijke beslissing moet immers in ieder ge val wachten op de Eerste Kamer. Wordt het ontwerp door beide Kamers geaccep teerd, dan valt te verwachten, dat de re gering, gezien de mogelijkheid van nieu we internationale ontwikkelingen, nauw contact zal houden met het parlement alvorens een definitieve beslissing te ne men omtrent de ratificatie en het tijdstip daarvan. Gaat de Tweede Kamer inderdaad tot behandeling over vóór het zomerreces, dan zal dit op een later tijdstip dan 17 Juli moeten beginnen. Verdere omvangrijke onderwerpen, die eveneens vóór de behandeling van de be groting dienen te worden afgedaan, zijn de Watersnoodschadewet en misschien de Omzetbelastingwet. midden- en lagere pensioenen de be reikbare maxima hoger worden gesteld door wijziging van artikel 54 der Pen sioenwet 1922 in die zin, dat de daarin genoemde 70 pet. van de pensioengrond slag zo niet geheel komt te vervallen, dan toch gewijzigd wordt in b.v. 80 pet., zodat dienstjaren van meer dan 40 even eens met pensioen kunnen worden ver golden. Ter tegemoetkoming aan de lage pen sioenen zou men. willen dat de cumu latiebeperking niet zal worden toege past, wanneer het totaal van pensioen plus verdiensten uit bedrijf of arbeid een bedrag van 3000 niet te boven gaat. Na een onderzoek van drie jaar zijn Zaterdag de verliezen bekendgemaakt, die de drie onderdelen der Amerikaan se strijdkrachten in deTweede Wereld oorlog in de strijd hebben geleden. Deze totale verliezen bedragen 1.125.369 man, onder wie 291.557 doden. Het leger en de luchtmacht verloren 936.259 man, onder wie 234.874 doden. In het geheel dienden ongeveer 10.420.000 man bij het leger en de lucht macht. De verliezen bedroegen dus on geveer 9 procent. De vloot verloor 100392 man, onder wie 36.950 doden. Het corps Mariniers verloor 88.718 man, onder wie 19.733 doden. Eén deelnemer aan de K. R. O.-rallye, Zaterdag gehouden, sloeg enkele malen over de kop en belandde aldus in een sloot. Hij kwam er zonder kleerscheuren af, maar niet zonder nat pak. Het geschiedde ovetigens in de idyllische omge ving van Kerkdriel. In het afgelopen weekend hebben wij uren zitten luisteren naar fle spran kelende verhalen naar wat men kort weg de Klepperman noemt, het gezel schap van Larense Volksdansers. Zij zijn met de klompen aan en in de oude kledij op bezoek bij de Paus geweest. Het viel anders niet mee om de einde loze Vaticaanse trappen, die naar de zaal der Zegeningen gaan, op de klom pen te bestijgen. Om op klompen bin nen het Vaticaan te lopen is al onge woon, maar op kousevoeten zou niet passen. De Laarders werden van ach ter uit de zaal naar voren geleid zo tot aan de voeten van de Paus. Nadat Z.H. zijn toespraak tot de verzamelde pelgrims had gehouden, liep de H. Vader naar de Klepperman en de zijnen, om zich met hen te onderhouden. Allen onder gingen een blijde ontroering, toen de Vader der Christenheid zich in het Ne derlands tot de Laarders wendde. „Mijn geliefde zonen en dochters, ik geef u mijn bijzondere Apostolische zegen, ook voor hen die thuis achter gebleven zijn". Daarna onderhield Hij zich in het Duits met hen. Vol belang stelling ondervroeg de H. Vader hen S/j/si 'ïi« Vlak na de start van de drie laatste kwalificatie-races voor de Kemsley-wis- seltrofee, die in Essex werden gehouden, botsten twee „Procters" tegen elkaar op. Het eerste toestel stortte neer en de bestuurder er van kwam om het leven. De tweede machine vloog met een gehavende staart door. Op de foto ziet men brandweer en politie aan het werk bij de nog smeulende wrak stukken van het vliegtuig. Zondagmorgen is een tot personen auto omgebouwde jeep te Woerden in de Kromwijkerwetering gereden. Drie inzittenden, de 79-jarige mevr. De Jong van Schieveen, haar 50-jarige zoon en haar 76-jarige zwager P. H. Hofman, kwamen hierbij om het leven. Zij waren afkomstig uit Gouderak en op weg naar een familiefeest. De bestuurder, de 52- jarige C. J. uit Bergambacht, heeft zich uit de wagen kunnen bevrijden. Zaterdagmorgen is een ongeveer 45- jarige wielrijdster door tot nu toe on bekende oorzaak onder een bijwagen van lijn 10 terecht gekomen in het Frederik Hendrikplantsoen te Amsterdam. De achterste wielen van de wagen reden over het onderlichaam van de vrouw. De wagen moest worden opgetakeld, al vorens men het slachtoffer kon bevrij den. Met spoed is ze naar het Wilhel- minagasthuis overgebracht. Bij aan komst aldaar bleek ze te zijn overleden. Zaterdagavond is de 69-jarige gehuw de J. K. uit de Tulpstraat te Oss op de beveiligde onbewaakte overweg in de Kortfoortstraat door de Dieseitrein uit de richting Den Bosch aaigereden. Hij liep zeer ernstige verwondingen op en is na medische en geestelijke bijstand naar het St. Annaziekenhuis overge bracht waar hij nog dezelfde avond overleden is. De oorzaak van de aanrijding moet waarschijnlijk gezocht worden in het feit, dat het slachtoffer zeer hardhorig was. Vier personen, die betrokken waren bij een gecompliceerd verkeersongeval op de weg 's-HertogenboschUtrecht nabij Hagestein, moesten Zondagmor gen met ernstige verwondingen naar IUe domheid, tooit zich gaarne met het kleed van de openbare mening. een ziekenhuis te Utrecht worden ver voerd. Een gevaarlijke manoeuvre van een chauffeur was oorzaak van het on geval. De chauffeur is na het ongeval doorgereden. Een ongeveer 70-jarige bromfietser reed in de richting Utrecht. In dezelfde richting reed een personenauto. Deze raakte de bromfiets, waardoor de berij der op straat werd geslingerd. Een tweede auto, die ook uit de richting Den Bosch kwam, trachtte de bejaarde bromfietser te ontwijken. De bestuurder remde krachtig en gooide het stuur om, waardoor de auto met vrij hoge snel heid tegen een boom botste. Drie inzit tenden werden vrij ernstig gewond. Te zamen met de bromfietser werden zij naar Utrecht vervoerd. Toen Zondagavond omstreeks zeven uur een twaalfjarig logeetje van de fam. Assink in Leuvenheim, gemeente Bl'ummen, plotseling de weg overstak, terwijl uit de richting Dieren twee per sonenwagens naderden: heeft zich een verkeersongeval voorgedaan. Eén ern stig gewonde en twee lichtgewonden werden naar een ziekenhuis vervoerd. De eerste wagen remde uit alle macht om het overstekende meisje te ontlopen en kwam daardoor dwars over de weg te staan. De acnteroprijdende wagen reed de eerste wagen in de flank, waar door deze kantelde en met de wielen naar boven kwam te liggen. Een jonge man, die in een der auto's zat, werd ernstig aan de linkerhand gewond, ter wijl een inzittende dame snijwonden opliep. Het twaalfjarige meisje werd in ernstige toestand naar het algemene ziekenhuis te Zutphen vervoerd. Tenslotte zijn in Den Haag verschei dene personen gewond bij aanrijdingen. Door onvoorzichtigheid van de be woners van een der kampeerhuisjes in het kampeercentrum „Scharrenberg" (Imbosi, die een spiritusbrander naar buiten gooiden, zijn Zondag zes ha heide en vliegdennen door brand ver woest. over hun tocht naar Bari en bewonder de de oude klederdracht. Johan Koek koek met zijn harmonica kreeg met anderen een hand van de Paus. De La rense groep, die toch waarachtig wel leven kan maken, zong als afscheid met stemmen vol ontroering „Aan U, o Koning der Eeuwen". Niemand van de Klepperman zal deze audiëntie ooit vergeten. Bij het zwemmen in een afgelegen kleigroeve nabij de Duitse grens te Bel feld is de 17-jarige H. Caasenbrood uit Tegelen verdronken. Het slachtoffer was juist jarig. De vierjarige E. R. uit de Kinker straat te Amsterdam is spelenderwijs in het water van de Da Costakade ge raakt. Toen het knaapje uit het water werd opgehaald bleken de levensgees ten te zijn geweken. Het achtjarig zoontje van de familie Meeuwsen te Helmond is in de Zuid- Willemsvaart gevallen en verdronken. Het ventje was gaan vissen en is ver moedelijk tijdens een spelletje de vaste grond onder de voeten kwijt geraakt. De herstelwerkzaamheden aan de spoorbaan en aan de electrische boven leiding bü Weesp zijn Zondagmorgen elf uur gereed gekomen. Het treinver keer tussen Amsterdam en Bussum is weer normaal. Tegen vijf uur, toen nog tienduizen den mensen op het Zandvoortse strand vertoefden, zagen wij een fruitverko- per, beladen met lege manden en kis ten, het strand verlaten; hij had zijn waar aan de man gebracht! Hieruit kan men afleiden dat er Zondag te Zand voort weer beste zaken zijn gedaan. Reeds in de vroege ochtenduren waren duizenden Zandvoort binnengekomen en 's middags bereikte de drukte haar hoogtepunt. „Bad Zuid" kon de toeloop van baders nauwelijks verwerken en er vormden zich files voor de verkleed- cabines. Ook in de duinen hadden velen verpozing gezocht. Blijkbaar was men niet altijd voorzichtig met vuur: verschillende malen moest de brand weer uitrukken om een duinbrand te bestrijden- Vannacht is de schuur van de boer derij van de veehouderhandelaar D. Boele, wonende Ring 134 te Pernis (Rotterdam), naar men vermoedt door blikseminslag op een electrische lei ding, in vlammen opgegaan. Met zeven stralen werd de brand aangepakt. Na ongeveer een uurtje kon de brandweer aan het nablussen beginnen. Zondagavond is de hofstede van de landbouwer A. Spruyt aan de Provin ciale Weg te Haastrecht geheel uitge brand. Het vuur is vermoedelijk om 5 uur in de achter het woonhuis gele gen hooiberg ontstaan en overgeslagen naar de boerderij, die met een rieten dek was bedekt. De brandweer uit Haastrecht heeft het vuur drastisch be streden, doch kon niet verhinderen, dat de hofstede geheel uitbrandde. De brandweer van Vlist behoefde geen dienst te doen. De eigenaar is tegen brandschade verzekerd. In de ouderdom van 49 jaar is gis teren in het ziekenhuis St. Jan de Deo te Haarlem overleden pastoor J. H. Tes selaar, pastoor te Ierseke. Hij werd ge boren 11 Maart 1904, priester gewijd 25 Mei 1929 en was in een achttal plaatsen kapelaan. 3 Januari 1953 werd hij als kapelaan van Castricum benoemd tot pastoor te Ierseke. Reeds spoedig daar na liet zijn gezondheidstoestand te wen sen over. Dc kooplust op de op Zaterdag gehouden aardbeienveiling te Beverwijk was groot. Dc vraag was groter dan de vorige dagen, zodat de prijzen opliepen. Zoals gewoonlijk was de aanvoer op Za terdag geringer cfan op andere dagen, zo dat de prijzen hoger waren. De pr.jzen voor de Moulin Rouge en Climax eerste kwaliteit liepen op tot 435 cent per slof. De overige aardbeien brach ten tussen de 350 en 400 centen per slof op. De doosjes noteerden ook al een hogere prijs en kwamen tot 95 cent per stuk. Hedenmorgen is de tiende wijzi ging van de Grondwet plechtig afgekondigd in Nederland, Su riname, de Nederlandse Antillen en in Nieuw-Guinea. De Grondwet bevat de algemene beginselen, waarnaar het Koninkrijk zal worden bestuurd; zij regelt in hoofdtrekken de bevoegdheden van de organen van de staat, de provin ciën en de gemeenten. Zij vermeldt de grondrechten zoals vrijheid van drukpers, het recht van vereniging en vergadering, de vrijheid van gods dienst, enz. Zij regelt de troonopvol ging- De hogere rangorde van de Grond wet blijkt uit de eed, welke de Ko ning (in) bij de aanvaarding van de Regering op de Grondwet aflegt. De leden van de Staten-Generaal zweren trouw aan de Grondwet. Voor de wijziging van de Grondwet moet een bijzondere procedure wor den gevolgd. Nadat een wet is tot stand gekomen, waarbij wordt ver klaard dat er grond bestaat een be paalde wijziging van de Grondwet in overweging te nemen, worden de Sta ten-Generaal ontbonden. De kiezers kunnen dan bij de komende Kamer verkiezingen rekening houden met de aanhangige voorstellen tot wijziging van de Grondwet. De nieuw gekozen Tweede en Eerste Kamer der Staten- Generaal beslissen tenslotte over de ontwerpen tot wijziging van de Grondwet. (Tweede lezing). Deze moeten echter niet met een gewone meerderheid van stemmen worden aanvaard, doch met een meerderheid van twee derde der uitgebrachte stemmen. Men ziet dus dat er waar borgen zijn tegen overijlde wijziging van de Grondwet. De vanmorgen afgekondigde wijzi gingen strekken tot wijziging en aan vulling van de bepalingen betreffende de buitenlandse betrekkingen. De Regering beoogde een meer omvangrijke wijziging van de Grondwet, maar de parlemen taire behandeling heeft geleid tot een afslachting van wetsvoorstellen, zoals in de geschiedenis nog niet was voor gekomen. De Regering diende name lijk acht ontwerpen in, waarvan er tenslotte slechts één tot resultaat heeft geleid. In de eerste lezing verwierp de Tweede Kamer het voorstel tot in stelling van een Kamer voor de Grondwetsherziening. De Eerste Ka mer verwierp vervolgens: a. het ont werp, betreffende de overgang naar de nieuwe rechtsorde (rekening hou dende met de souvereiniteitsover- dracht aan Indonesië en de nieuwe rechtsorde voor Suriname en de Ne derlandse Antillen); b. de uitbreiding van het aantal leden der Eerste Ka mer van 50 tot 75; c. de verlaging van de minimum-leeftijd voor het lid maatschap van de Tweede Kamer en de Provinciale Staten van 30 tot 23 jaar. Het voorstel tot handhaving van de leeftijd voor het passief kiesrecht voor de Eerste Kamer op 30 jaar had dientengevolge geen zin meer. Op grond van door Suriname geopperde bezwaren liet de Regering het ont werp, dat beoogde de meerderjarig heid van de koning als regel te stellen op 21 jaar (in plaats van op 18 jaar), verder rusten. Na de eerste parle mentaire behandeling waren er van de acht ontwerpen dus nog slechts twee over: uitbreiding van het aantal leden der Tweede Kamer van 100 tot 150, en dat, betreffende de buiten landse betrekkingen. Van deze twee sneuvelde er nog één bij de behande ling in tweede lezing door de Eerste Kamer: de Eerste Kamer verwierp toen de uitbreiding van de Tweede Kamer tot 150 leden. Al met al een weinig verheffend schouwspel en een les om de wijzi ging van de Grondwet zorgvuldig en zonder overhaasting voor te bereiden. Een les, die de staatscommissie, welke nu werkt aan nieuwe voorstellen tot wijziging van de Grondwet, welke een algehele herziening beogen, onge twijfeld ter harte zal nemen! Tenslotte nog iets over de veran deringen welke heden bij de Grondwet zijn gevoegd. Zij staan in het teken van de na-oorlogse ont wikkeling der samenwerking op in ternationaal gebied. Het sterkst spreekt in dit verband de bepaling, dat de Koning de ontwikkeling der internationale rechtsorde moet bevor deren. Interessant is ook het artikel, dat het mogelijk maakt in internatio nale overeenkomsten af te wijken van de bepalingen van de Grondwet. In de beide Kamers der Staten-Generaal moet die overeenkomst dan met twee derde meerderheid der stemmen goedgekeurd worden. Een ander arti kel bepaalt dat binnen het koninkrijk geldende voorschriften geen toepas sing vinden als zij niet verenigbaar zijn met internationale overeenkom sten. Chicago beleefde Zciordag de warmste dag uit zijn geschiedenis, toen de thermo meter 104 graden Fahrenheit (ongeveer 40 graden Celsius) aanwees. Te New York steeg het kwik tot 96 graden. Ook uit an dere steden in de Oostelijke en Zuidelijke staten werden zeer hoge temperaturen ge meld. Te Mineral Wells (Texas) werd een temperatuur van 106 graden gemeten. Advertentie (tot Dinsdagavond) Veranderlijke bewolking met plaat selijk enkele regen- of onweersbuien. Zwakke tot matige veranderlijke wind. Zon: 4.20-21.04. Maan: 17.44-1.11.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | | pagina 1