Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | 8 juli 1953 | pagina 3

De dolle fantasie van een dictator in
vrede gerealiseerd

Duel der Senatoren...

Marine stuntteam op

vliegfeest Soesterberg

Een week lichte muziek

Jt&ppw

Moord

in de lift

Half millioenste Volkswagen van lopende

band

Monster-persconferentie

Twee gevallen van oplichting
voor Rotterdamse rechtbank

-sas- «^.«sss» k

KAB. groeit sterk

Derde Amerikaan
gearresteerd

Eerst in Mei van dit jaar opgericht

Een isotoop zoek

93ste dodenlijst

WOENSDAG 8 JULI 1953

PAGINA 3

55 pet. der arbeiders
nog ongeorganiseerd

Overval op taxichauffeur

Pools schip gestrand
bij Den Helder

Pater dr. J. Voogt
25 jaar priester

Provinciaal Oblaten van
Maria

„De Ommelanden"

Technisch adviseur
ontslagen

Eau de Cologne

f 60.000 verduisterd van ziekenhuis en
landbouwer f 50.000 lichter gemaakt

door NGAIO MARSH

HÉ

Gevaarlijke radio
actieve stof

(Van onze speciale verslaggever)

In de Volkswagenfabrieken in het West-Duitse stadje Wolfsburg is dezer da- fTfJ\ YJJ pi III) TYt f\fi
gen de 500.000ste na-oorloese auto van de loDende band eereden. De fabriek il~J± 1 /tttlttl IVJLlxjl

gen de 500.000ste na-oorlogse auto van de lopende band gereden. De fabriek
vierde feest en dus vierde het ganse stadje feest. Want, zoals Eindhoven
door Philips bestaat, zoals de Amerikaanse stad Dearborn door Ford bestaat,
heeft ook Wolfsburg zijn ontstaan te danken aan het feit dat daar, op last van
de dictators van het Derde Rijk in 1938 de Volkswagenfabrieken zijn gebouwd.
Voordien was Wolfsburg op geen landkaart te vinden. Op de plaats, waar nu
een moderne stad is verrezen met meer dan dertigduizend inwoners, woonden
Voor 1938 slechts enkele boeren. Ergens in de vlakte tussen de Aller en de Oker,
temidde» van weiden en graanvelden, lag het slot Wolfsburg, geheten naar de
oude Wulpesborch, dat daar bijna duizend jaar geleden werd gesticht. In 1938
het weinig meer dan een ruïne. Het werd gestut door honderden palen.
Aiemand zou verwacht hebben dat juist daar de Volkswagenfabriek, waarover in
Duitsland reeds sedert 1934 werd gepraat, zou verrijzen. Maar door „Berlijn",
«oor Hitiers rechterhand Speer, was dat zo „bevolen" en dus nestelden duizenden
arbeiders zich rond het slot, langs de oevers van het Mittellandkanaal en bouw
den daar in goed één jaar tijcis een enorme fabriek, van meer dan 1300 meter
lengte en zij bouwden tevens een stad voor tienduizenden mensen. Een van Hit-
Iers ideeën, die hij met een ziekelijke hartstocht en gebrek aan zakelijk inzicht
had beleden, was gerealiseerd; de bouw van „de wagen voor het volk" kon be
ginnen. Die wagen is echter nooit gebouwd, voordat het Nationaal Socialisme
ten onder was gegaan.

Onder invloed van de marktontwikke
ling wordt sedert jaren aan de Volkswa
genfabriek de vraag voorgelegd een gro
tere wagen te gaan maken. Met klem
heeft Ir. Nordhoff, president-directeur
van de Volkswagenwerke, verzekerd, dat
het in geen geval de bedoeling is, dat
de Volkswagen in de eerste jaren een
grotere wagen zal bouwen. Alle krachten
energie zal geconcentreerd worden op de
vervolmaking van de klasse en het type
dat thans wordt geproduceerd. Er schui
len in de V.W. nog grote mogelijkheden.
Het komende jaar is een verbeterde uit
gave van de motor te verwachten.

Als een muur langs het Mittellandkanaal sluit de 1.3 kilometer lange Volkswa
genfabriek Wolfburg af. Het is een krachtig en stijlvol bouwwerk, in 193S door
de toen slechts dertigjarige architect Roller gebouwd. Deze fabriek wordt tot
de fraaiste in West-Duxtsland gerekend.

Want toen in 1939 de Volkswagen-
fabriek klaar was brak de oorlog uit.

De fabriek, die na een uitgebreide pro-
Paganda-actie was gebouwd met bijeen-
gespaarde marken van honderdduizen
den die van een eigen auto droomden,

Werd ingezet voor de „Kriegseinsatz".

Er werden slechts lelijke „biscuitblik-
ken-op-wielen" gebouwd voor het le
ger. Men vond de „Volkswagen" in de
■woestijnen van Afrika en in de steppen.

Van Rusland, maar niet bij de gewone
Jhan in Duitsland, die er zijn geld voor
had gegeven.

De fabriek werd voor meer dan zes
tig procent in puin gegooid. In de hal-
jen die overgebleven waren, werd op
bevel van de geallieerden in 1945 het
Werk hervat. Uit oud, slecht materiaal
Werden in dat jaar 1264 auto's gemaakt.

Het jaar daarop waren dat er tiendui
zend en in 1947 slechts negenduizend.

De wagens waren niet wat zij wezen
Hoesten. Het materiaal was slecht en
hiemand geloofde meer in succes.

ties toepassen. Evenwel worden in de
komende dagen de eerste volkswagens
naar Engeland geëxporteerd. Dr. Nord
hoff is geen voorstander van de vesti
ging van montagebedrijven in andere
landen van West-Europa. Wel zal hij
binnenkort naar Brazilië vertrekken
om de vestiging van een nevenbedrijf
daar voor te bereiden.

In 1953 zuilen 73.000 V.W.'s worden
geëxporteerd, waarvan 6.000 naar Ne
derland. Afgaande cp de vraag, zo heeft
dr. Nordhoff ons meegedeeld, zou de
export naar ons land verdubbeld kun
nen worden, indien slechts de invoer-
bepalingen lichter zouden zijn. In West-
Duitsland bestaat de helft van alle
wagens onder de 1500 cc. cylinder-in-
houd die daar rijden, uit Volkswagens.
Dr. Nordhoff is niet van mening dat de
Europese automarkt verzadigd is. Bij
een verdere opleving van de Europese
industrie zal de vraag naar kleine per
sonenauto's nog aanzienlijk stijgen. Men
kan nu eenmaal de motorisering van
Europa niet tegenhouden.

Totdat in 1948 de besrijfsverhoudin-
Sen werden genormaliseerd en dr. ing.

H. Nordhoff, een man die bij General
Rotors een vijf en twintig-jarige erva
ring had opgedaan, tot president-direc
teur werd benoemd. Hij bouwde de ver-
Woeste fabriek weer op en in vijf jaar
i'ijds wist hij de productie op te voe
ten van veertig wagens per dag tot
Heer dan 700. Binnen twee jaar zullen
flit er duizend zijn.

Wat echter in deze fabriek is ge-
?E°1u,:eerd' is n°g niet zo belangrijk
gGen in Wolfsburg tot stand is
gekomen. Wolfsburg werd na de oor
log een goudgraversstad genoemd,
waar echter geen goud meer te vin
den was. De arbeiders woonden In ba
rakken en daar de verwoeste Volks
wagenfabriek de enige industrie was
die de stad kende, leefden de arbei
ders in kommervolle omstandigheden.

In 1945 hadden de geallieerden moeite
om deze stad te bezetten, niet van
wege sterke tegenstand, maar louter
en alleen om het feit, dat zij toen nog
niet op de kaart stond. Thans is he%
weer een bewoonbare stad. Een derde
van de inwoners is nog geen vijftien
jaar oud en de gemiddelde leeftijd
van de arbeiders is hooguit vijf en
dertig jaar.

aJ?eablKe\cVanw eze Mtan geeft reljëf s-e- 6C.-uCWC

aan de half millioen Volkswagens, die nrilW +a„v,tip- kilometer raer
er in vijf jaar tijds zijn geproduceerd. nlet onder de tachtlg kllometer Per
In verhouding tot de wereldproductie
van auto's is dat een klein getal. De ge
zamenlijke Ford-fabrieken maken er
alleen al bijna twee en een half mil
lioen per jaar. Voor Europese verhou
dingen is dit cijfer echter bijzonder
hoog. Men zal lang moeten zoeken naar
een ander type Europese wagen die dat
aantal heeft gehaald.

Het is vreemd te bedenken dat de
Volkswagen, die thans geldt als een
Van de modernste auto's feitelijk al
Zeer oud is. Wanneer men dr. Porsche,
de ontwerper van deze wagen vroeg,

Wanneer hij op het idee kwam die
Volkswagen te maken, dan liet hij een
tekening zien, waarop een wagen stond
afgebeeld van ongeveer hetzelfde mo
del als die van thans. Die tekening da
teert uit 1909! Dat is bijna vijf en veer-
t'g jaar geleden en nog is dat idee mo
dern:

~t~\ e Volkswagenfabrieken hebben dezer dagen waarschijnlijk de
grootste persconferentie, die ooit op Europese bodem is gehouden,
bijeengeroepen. Bijna 250 journalisten uit dertien Europese landen,
uit BrazUlië, Canada en de Verenigde Staten waren naar Wolfsburg uit
genodigd. Er warenBelgen, Denen, Engelsen, Finnen, Fransen, Grieken,
Nederlanders, Ieren, Italianen, Luxemburgers, Oostenrijkers, Zweden en
Zwitsers. De conferentie dreigde een bijna Babylonische spraakverwarring
teweeg te brengen. Al deze mensen waren per speciale vliegtuigen naar
het vliegveld van Hannover gebracht. In een stoet van dertig autobusjes,
voorafgegaan door motorpolitie met loeiende sirenes, werden zy naar
het 85 kilometer verder gelegen Wolfsburg gebracht. Alles was „Deutsch-
gründlich" voorbereid. Het grootste hotel van Hannover was afgehuurd,
de halve wijnoogst van het Rijn- en Moezelgebied was opgekocht, alle
van de winter overgebleven zuurkool werd geserveerd, alle filmoperateurs
van West-Duitsland waren gerequireerd en bezetten alle viaducten van
de lAutobahn, waarlangs de karavaan busjes kwam en de electnsche V.W.-
centrale was extra opgestookt, om de ganse fabriek m verblindend licht
te zetten. Het geheel was niet meer binnen redelijke proporties. Die indruk
kregen wij reeds op Schiphol bij ons vertrek. Het werden twee dagen,
tijdens welke wij overstelpt werden met ontvangsten, feestelijke bijeen
komsten en diners.

Zeshonderd journalisten uit alle hoeken van'Duitsland waren door een
extra trein, bestaande uit uitsluitend slaapwagens en restauratierijtuigen,
opgehaald en naar Wolfsburg gereden, waar deze luxe sleep direct de
fabriek inreed. Het was allemaal erg wonderlijk, deze monster-persconfe
rentie, die in een broeihitte van meer dan 37 graden plaats vond. Iedereen
vroeg zich af, hoe groot het gezelschap journalisten zou zijn, dat zal wor
den uitgenodigd, wanneer over twee en een half jaar de millioenste V.W.
van stapel looptIn ieder geval was het geheel bijzonder indrukwek
kend. De machtige fabriek, waar volgens een tot in de kleinste details
uitgewerkt geraffineerd productieproces wordt gewerkt, imponeerde alle
bezoekers. Iedereen was verbaasd te zien, hoe bijna de ganse carosserie
in één klap door een monsterachtig grote pers werd geslagen. Iedereen
stond verwonderd te kijken, hoe een arbeider in nauwelijks een minuut
de motor op het chassis monteerde en hoe een ander in dezelfde tijd de
carosserie op het chassis vastzette. Een vijftal handelingen later reden de
V.W.'s op eigen kracht van de lopende band af. Een zonderling schouw
spel deze bedrijvigheid, waarin slecht geklede arbeiders in een bijzonder
hoog tempo werken. Een zonderlinge gewaarwording ook een persconfe
rentie bij te wonen, tezamen met meer dan achthonderd collega's, die in
alle talen van dit werelddeel over een en hetzelfde onderwerp praatten.

Hij gelegenheid van het gereed
komen van de 500.000ste Volkswa
gen. is in het nieuwe stadion van
Wolfsburg een groot feest voor
alle inwoners gevierd. Daarbij
teerden vijf volkswagens, vijf en
dertig motoren en zeshonderd fiet
sen onder de 20.000 man perso
neel verloot. Die verloting ge
schiedde met een reusachtige rou
lette. Een witgeschilderde „Volks
wagen-croupier" schoot telkenma
le een bal op de draaiende rou
lette, waarop de nummers werden
geformeerd door rode en groene
volkswagens. Ondanks de hitte
werd het een groot feest. Tenslotte
ging een der arbeiders met een
gloednieuwe volkswagen naar
huis. Op het dak had hij een ge
wonnen motorfiets gebonden.

In 1934 kreeg de toen reeds grijze dr.
Porsche opdracht van Hitier om een
wagen te ontwerpen die door iedere
Duitser gekocht zou kunnen worden.
Er moesten vier zitplaatsen en bagage
ruimte in zijn. De carrosserie moest
van staal en de motor moest luchtge-
koeld zijn, want niet iedereen had een
garage. De gemiddelde snelheid mocht

uur

liggen bij een benzineverbruik van
zeven liter op honderd kilometer. De
prijs mocht volgens Hitler, die van
deze zaken werkelijk niet zo heel veel
verstand had, nooit hoger zijn dan
duizend Mark! Porsche kreeg tien
maanden om deze opdracht uit te wer
ken. Toen die tien maanden voorbij
waren was hij niet klaar, zeer tot
vreugde van de Duitse automobiel-in
dustrie, die een enorme concurrentie
vreesde. Ondanks de tegenstand van
die industrie reden er in 1937 een der
tigtal proefwagens over de Duitse
wegen en dr. Porsche zegevierde.

Ondanks de feestelijkheid, waar
mede de 500.000ste Volkswagen is
binnengehaald, kent de fabriek in
Wolfsburg grote problemen. Een der
meest spectaculaire daarvan is, dat
men feitelijk niet weet van wie de
Volkswagenfabriek is- De „Volks
wagenwerke G.M.B.H." heeft het fa
brieksgebouw slechts in huur van
een beheersinstituut. Indertijd is het
bouwwerk gebouwd met geld van
duizenden kleine spaarders, met geld
van de Herman Göringwerke en van
Kraft durch Freude, terwijl verschil
lende banken er kapitaal in gestoken
hebben. Er zijn candidaten genoeg
die het bezit thans opeisen, maar nie
mand kan die eis voldoende staven.

Een andere moeilijkheid is de zware
belastingdruk, die niet alleen de prijs
van de wagen hoog houdt, maar het
bovendien aan slechts tien procent van
de verbruikers mogelijk maakt om de
wagen uit eigen middelen te bekosti
gen. Een belangrijk deel van de belas
ting-opbrengst uit het Duitse autopark
vloeit toe aan de Bundesbahn, die in
zorgelijke omstandigheden verkeert. De
buitenlandse markt kent nog vele on
zekerheden, terwijl vele landen restric-

Dinsdagmorgen hebben manschappen
van de Amerikaanse militaire poiitie in
Frankfort de Amerikaanse soldaat N.
gearresteerd, die er van wordt verdacht
met twee zijner landgenoten de aanslag
te hebben gepleegd op de Amsterdamse
taxichauffeur Olij. Reeds eerder zijn,
zoals gemeld twee andere Amerikanen,
verdacht van de overval, gearresteerd.

De drie militairen waren sinds ver
leden week Woensdag in ons land. Ze
waren zonder toestemming met verlof
gegaan en verbleven ongeoorloofd in
Nederland. Ze zullen, indien ze door
de Nederlandse autoriteiten naar Duits
land worden overgebracht, door een
Amerikaanse krijgsraad worden be
recht, in de eerste plaats wegens deser
tie. De militairen zijn gewoon soldaat
en komen uit de staat Texas. Ze beho
ren tot de tankdivisie „Heil on wheels",
gelegerd in Mainz, van de Amerikaanse
bezettingstroepen.

De K.A.B. is in het eerste kwartaal
van 1953 met 1.61 pet. toegenomen en
staat nu in groeikracht aan de tojf der
arbeiderscentrales in ons land. Vorig
jaar nam zij nog de tweede plaats in.
toen zij over het gehele jaar genomen
met 3,8 pet toenam. Het totaal aanta!
leden bedroeg 1 April 345.568 leden,
maar heeft thans vermoedelijk reeds d.
350.000 bereikt. Daarmee volgt de K.A.B
het N.V.V. dat ruim 400.000 leden telt.
op de voet.

Het ideaal van de Katholieke Arbei
ders Beweging is op dit ogenblik de
400.000 te bereiken, waarmede echter
wel enige jaren gemoeid kunnen zijn.
omdat het grootste accres vorig jaar
geboekt 13.000 bedraagt.

Het onderbrengen van de werknemers
in de Katholieke Arbeidersbeweging be
schouwt men als een grote taak voor
de naaste toekomst. Daarom is nu 'n com
missie belast met 'het onderzoek, hoe
men de niet-georganiseerden het best
kan bereiken. Deze commissie is ervan
overtuigd, dat zij waardevolle adviezen
zal kunnen geven, omdat het aantal ge-
organiseerden in ons land ongeveer
45 pet. bedraagt en dus een groot werk
terrein open ligt. Overigens is men er in
K.A.B.-kringen wel van overtuigd, dat de
propaganda steeds moeilijker wordt naar
mate het aantal ongeorganiseerden
slinkt.

Het Poolse gouvernementsvaartuig
„Pititor" (490 brutoregisterton) is Dins
dagavond laat gestrand op de Razende
Bol bij Den Helder. Het schip is afkom
stig uit Stettin. De reddingboot „Prins
Hendrik", die aanvankelijk vergeefs was
uitgevaren en weer in de haven van Den
Helder teruggekeerd was, heeft later
voor de tweede maal zee gekozen en het
Poolse vaartuig bereikt.

In het kader van de Delftse studentenfeesten zijn gisteren zeer bijzondere zeil
wedstrijden gehouden. Parapluies dienden als fok en grootzeil en lustig deinend
gingen de leden van de Senaten op de finish af. Natuurlijk hebben alle deel
nemers de grote prijs gewonnen.

Vandaag viert pater dr. J. Voogt
o.m.i., provinciaal van de Paters Obla
ten van Maria, in het Provincialaat Gro
testraat 41 te Cuyk zijn zilveren pries
terfeest.

Pater dr. Voogt o.m.i. is 10 Septem
ber 1903 te Weert geboren. Na zijn
gymnasiale studies aan het bisschoppe
lijk college trad hij in België in bij de
Paters Oblaten. Zijn phiiosophie en
theologie maakte hij te Rome, waar hij
op 8 Juli 1928 de H. Priesterwijding ont
ving. Daarna is hij gedurende enkele
jaren professor geweest in de moraal
theologie aan het groot-seminarie van
de Congregatie in België, vervolgens
gedurende negen jaar novicenmeester
van de Belgisch-Nederlandse provincie.

In 1940 werd hij gedwongen uit te
wijken naar Nederland met de overige
in België verblijvende Nederlandse
Oblaten, daar werd hij weer professor
in moraal

In 1945 werd de zelfstandige Neder
landse Oblaten provincie gesticht. Pater
Voogt o.m.i. werd in 1946 benoemd tot
provinciaal hiervan. Van 1951 af is zijn
zetel definitief gevestigd te Cuyk, Gro
testraat 41.

Onder het bestuur van pater Voogt
kwam o.a. de Nederlandse Oblatenmis-
sie in Suriname tot stand. In het begin
van dit jaar maakte hij nog gedurende
enkele maanden een visitatiereis in dit
gebied.

Het nieuwe bestuur van „De Omme
landen" heeft onlangs besprekingen ge
voerd over de positie van de enkele
maanden geleden aangestelde techni
sche adviseur bij de fabriek, de heer S.
Jelsma, nu de heer F. de Boer weer
als waarnemend beheerder van „De
Ommelanden" is aangesteld. Het be
stuur heeft de heer Jelsma enkele
voorwaarden gesteld, waarover hij zich
tot vandaag kon beraden. Naar wij ver
nemen heeft de heer Jelsma deze voor
waarden niet geaccepteerd. Van de
zijde van „De Ommelanden" vernemen
wij dat aan de heer J. ontslag zal wor
den verleend.

Op het vliegfeest dat Zaterdag 18 Juli des
middags op het vliegveld Soesterberg wordt
gegeven, zullen de duizenden toeschouwers
de „860 Aerobats" kunnen zien, het stunt
team van de Marine Luchtvaartdienst. Dit
team is pas in Mei opgericht. Het staat on
der leiding van de luitenant ter zee vlie
ger eerste klasse C. J. Idzerda uit 's-Gra-
venhage, de dertigjarige commandant van
het 860 squadron.

De heer Idzerda vliegt met de 24-jarige
adelborst vlieger le klasse T. Mulder uit
Haarlem, de 28-jarige luitenant ter zee vlie

ger tweede klasse H. E. J. M. Goossens uit
Noordwijk (afkomstig uit Venlo) en de
24-jarige adelborst vlieger eerste klasse F.
L. A. Harte uit 's-Gravenhage. Zij vliegen
in een-persoons een-motorige Hawker
„Seafury" deklandingsjagers.

De „860 Aerobats" zullen op Soesterberg
de eerste publieke voorstelling geven. Zij
zijn van plan te laten zien dat ook zeer
jonge vliegers dit precisie-werk kunnen.
Zij menen dat dit vakwerk niet alleen pro
pagandistische waarde heeft, maar boven
dien de vliegvaardigheid op hoop peil
brengt en het moreel verhoogt.

Mocht U in de week van 19 tot en met 25 Juli toevallig in Knokke (België)
vertoeven, dan moet U toch eens naar het Casino Communal gaan. U zult daar
met muziek worden ontvangen. Met muziek en zang. En alsof dat nog niet genoeg
is: met muziek en liedjes die U nog nooit tevoren gehoord kunt hebben. Die week

zal er namelijk een Inter
national festival voor mo
derne amusementsmuziek
gehouden worden, waar
aan Frankrijk, Engeland,
de Scandinavische landen,

België, Luxemburg en Ne
derland deel zullen nemen.

Niet minder dan 200.000
Belgische francs aan prij
zen zullen er beschikbaar
worden gesteldOp de eer
ste plaats voor de compo
sities, die nog niet eerder
uitgevoerd mogen zijn, en
voor de dames en heren
zangers, die ze naar beste
vermogen de wereld in
zullen zingen.

ANS HEIDENDAAL

Nederland zal op dit
festival vertegenwoordigd
zijn door Ans Heidendaal,

Jetty Paerl en Sonja Oos
terman. Martin Bomers,

Cornelis Kalkman en Ka-
rel van der Velden. Namen
die voor de liefhebbers
geen nadere introductie
behoeven. De Stichting
„Onze Lichte Muziek", die
er steeds voor ijvert dat er
in de Nederlandse amuse
mentsmuziekwereld geen
wanklanken worden ver
nomen, is de organisatrice
voor wat betreft het Neder- CORNELIS KALKMAN

SONJA OOSTERMAN

landse aandeel in dit festi
val. Zij heeft Nederlandse
componisten en tekstdich
ters aangespoord werk in
te zenden. De ingezonden
werkjes zullen door een
internationale commissie
worden geselecteerd en
dan in overleg met de vo
calisten worden verdeeld.
Waarna de zangeressen
en zangers, althans, de
Nederlandse, op 20 Juli
voor het voetlicht zullen
verschijnen, teneinde om
de prijzen te knokken. In
Knokke.

Advertentie

Een paar druppels Boldoot
en... weer fit voor de vol
gende étappe! Zo'n fles vol
geurige verkwikking hoort
in iedere fietstas.

Flacon» vanaf 95 cL

„Er was een meer dan slechte controle
van de Vereniging en van de gemeente
Ylaardingen. De sfeer in het ziekenhuis
deugde niet. Bij normale controle op korte
termijn zou de verduistering direct geble
ken zijn", zo beschreef het rapport van een
Rijksaccountant de toestand in het zieken
huis te Vlaardingen, die er toe geleid heeft,
dat de 32-jarige administrateur-econoom
W. G. van H. uit Wageningen zich ten na
dele van de Vereniging voor Ziekenver
pleging te Vlaardingen vergrepen zou heb
ben aan diverse bedragen tot een totaal van
ongeveer f 60.000.

Dinsdag had hij zich voor de Rotterdam
se rechtbank te verantwoorden. Ter recht
zitting bleek, dat Van H., die in 1946 in
dienst was gekomen, aanvankelijk f 200.
netto per maand verdiende, getrouwd was
en toen hij in financiële moeilijkheden
kwam, cheques inde, die hij in het bank-
boek ten name van een gefingeerde crediteur
verantwoordde. Later camoufleerde hij
echter zijn verduisteringen niet meer. Zijn
salaris liep tenslotte op tot f 4800 bruto
per jaar.

De Officier eiste een gevangenisstraf van
twee jaar en zes maanden met aftrek.

Landbouwer opgelicht

De volgVnde zaak betrof de oplichting
van de 69-jarige landbouwer A. S. uit
Maassluis tot een bedrag van vijftig mil-
ie. S. was in 1946 in contact gekomen
met de 45-jarige vertegenwoordiger A.
van der B. uit Maassluis, die voor
f 5000.een „warenhuis" kon kopen.
Daar er winst inzat en Van der B.
geen geld had, leende de landbouwer

- Ji

72

„Die doet een beetje geheimzinnig-
Hij zegt niet veel. Hier is een, losse op
merking; Met betrekking tot tante
Kit. O! Hij zegt dat gezien wat tante
Kit ons waarschijnlijk verteld heeft, wij
waarschijnlijk wel niet zullen veronder
stellen dat ze de financiële moeilijk
heden te boven waren. Zeer waar. Zeer
waar! Lady Charles vraagt dan wat Ga
briel tijdens het gesprek gezegd heeft
en Lord Charles antwoordt, dat hij het
beter vindt als hij zijn gezin naar waar
heid kan zeggen dat ze het niet weten.

Ik stel me voor, dat er toen onaange
name stilte heerste bij de tapijtgroep.

Fox ging dus naar de keuken en de
agent ging Henry halen.

Alleyn ging direct op het doel af en
vroeg hem of zijn oom beloofd had om
zijn vader geld te lenen. Onmiddellijk
zei Henry dat het waar was.

„Dus de financiële crisis was voor
bij?"

„Ja."

„Waarom heeft memand me dit ge
zegd?"

„Waarom zouden we?" vroeg Henry
koel. „Het kwam niet ter sprake."

„De kwestie van schuld of»,, onschuld
van ieder van u is hier ter sprake," zei
Alleyn. „Zoals u zich ongetwijfeld zult
realiseren, heeft Lady Katherine ons
verteld van uw financiële moeilijkhe
den. Lord Charles heeft ons verteld,
dat er een deurwaarder in de flat is.
Men vermoordt niet iemand, die op het
punt staat om je van een bankroet te
redden."

„Nu," zei Henry, we hebben oom G.
niet vermoord."

„Wie heeft hem dan volgens uw me
ning wèl vermoord?"

„Daar heb ik geen mening over."

„Deelt u niet de overtuiging van uw

hand wel verteld hebben over dat ta
pijtspelletje en dat wij het in de gaten
hebben. Dat is alles wat ze over het
gesprek tussen de beide broers gezegd
schijnen te hebben. Je kunt beter de
bedienden nog maar eens proberen,
Fox."

„Ik denk niet, dat die butler iets zal
loslaten, meneer. Dat is een rustige
oude knaap en hij schijnt van de familie
te houden. Als dat kamermeisje iets
gehoord heeft, kan zij misschien overge
haald worden om het te vertellen."

„Praat dan maar eens met haar. Ge
bruik al je charmes-.In de tussentijd
zal ik meneer Henry eens onderhanden
nemen."

dadig-krankzinnig is?'

„Is mijn moeder daarvan overtuigd?"

„Dat zei ze." Henry zei niets. „Met
andere woorden," zei Alleyn, „denkt u
dat Lady Wutherwood krankzinnig is
en haar man vermoord heeft?"

„Ik zie niet, hoe men dat mogelijker
wijs kan weten," zei Henry langzaam
„Ik denk dat ze jjek is".

„Dat is oprecht gesproken," zei Alleyn
onverwacht. Henry keek snel op. „Ik
denk ook dat ze gek is," zei Alleyn,
maar evenals u weet ik niet of ze haar
echtgenoot vermoord heeft. Ik vraag
me af of we om dezelfde reden aarze
len. Het lijkt me vreemd dat een vrouw,

die haar man vermoord heeft, om zijn
lijk zou vragen."

„Ja," zei Henry vlug, „maar als ze
gek is?"

„Daarmee is natuurlijk alles te ver
klaren. Maar voor mij past het toch niet
goed in elkaar- Voor u ook niet, geloof
ik?"

„Voor mij past niets" zei Henry onge
duldig. „De hele geschiedenis is één
nachtmerrie. Ik weet, dat niemand van
ons het gedaan heeft en dat is alles wat
ik weet. Ik kan ook niet geloven dat
een van de bedienden het gedaan zou
hebben. Giggle is al bij hen sinds hij
nog een kleine jongen was. Hij is pen
vriendelijke stommerd en spéélt met
Mike met zijn spoortreintjes. Tinkerton
is afschuwelijk op de algemene gronden
dat ze een gezicht heeft als een dode
schelvis en naar uitgevallen haar ruikt.
Misschien heeft ze hem vermoord."

„We zouden heel wat sneller opschie
ten," mompelde Alleyn, „als iedereen
de simpele waarheid sprak."

„Gelooft u niet, dat we de waarheid
spreken?"

„Bijna niemand van u, met uitzonde
ring van uw broertje Michael. We moe
ten natuurlijk beleefd blijven en mee
voelende, lichtgelovige geluiden maken,
maar goed beschouwd is het je reinste
dwaasheid. Vroeg of laat verraadt u
zich toch en dat is alles waarop we
kunnen hopen."

„Praat u dikwijls zo met uw verdach
ten? Het komt me erg onofficieel voor,"
zei Henry luchtig.

„We variëren onze methoden nogal-
Waarom bent u niét direct naar de zit
kamer gegaan met uw broers?"

Henry sprong op, scheen zich snel
onder bedwang te krijgen en zei: „Ik
begreep eerst niet, wat u bedoelde.
Overrompelingstactiek, merk ik. Ik
ben naar de deur van de hal gegaan om

te kijken of ze weg waren."

„Was er iemand in de hal?" Henry
schudde zijn hoofd. „Of op de overloop7"

„Nee."

„In de gang?"

„Nee."

„Hoe lang deed u erover?"

„Niet lang genoeg om een vleespen
op te zoeken en mijn oom te ver
moorden."

„Waar was de vleespen?"

„Ik weet het niet," zei Henry. „We
hebben hem gebruikt in onze charade.
Ik denk, dat hij óf

„Ja?"

„Hij moet in de hal gelegen hebben
met alle andere spullen."

„Was u van plan om te zeggen óf in
de zitkamer óf in de hal?"

„Was ik dat?' vroeg Henry.

„Ik vraag het maar," zei Alleyn. „Was
het zo?"

„Ja, maar ik hield op omdat ik be
sefte, dat hij niet in de zitkamer ge
weest kon zijn. Als iemand hem van
daaruit had meegenomen, hadden we
dat moeten zien."

„Ik zie in mijn aantekeningen, dat
Charles enige tijd alleen in de zitka
mer geweest is."

„Dan moet hij ook gezien hebben of
er iemand de kamer is binnengekomen
en de vleespen heeft meegenomen," zei
Hënry boudweg.

„Hebt u ook op het haltafeltje ge
keken?"

„Ja. Ik keek of zijn hoed en jas al
weg waren. Natuurlijk waren die weg.
Hij zat toen al in de lift, denk ik."

Alleyn legde zijn handen gevouwen
op tafel en scheen ze te bekijken. Toen
hief hij zijn hoofd op en keek Henry
aan. „Kunt u zich herinneren wat er op
die tafel lag?"

(Wordt vervolgd).

i hem de vijt mille. Dat was het begin

van een historie, die de 69-jarige

f 50.000.heeft gekost.

Van der B. wist daarna te vertellen dat
hij geld in de glashandel kon verdienen.
Aan een vertegenwoordiger van het mi
nisterie van Verkeer en Waterstaat kon hij
golfplaten leveren voor de Zuiderzeewer
ken en tenslotte eindigde de geschiedenis
met het ten tonele voeren van de 42-ja-
rige P. C. uit Massluis die als chef-inko
per van de werf Wilton-Feyenoord te
Schiedam werd gepresenteerd. Door te
spreken over ijzer-aankopen bij de Hoog
ovens schoof de landbouwer nog eens
f 10.000.af. Daarna barstte de bom, de
politie greep in 1953 in, doch S. was al zijn
geld, f 50.000.kwijt.

De vertegenwoordiger vertelde het groot
ste gedeelte van het geld verdobbeld en
in Den Haag vergokt te hebben. Hij zei al
les te willen terugbetalen, want na zijn
straf wil hij een tuindersbedrijf oprich
ten.

De officier eiste een gevangenisstraf van
twee jaar met aftrek.

Tegen P. C. eiste de Officier zes maan
den met aftrek, waarvan vier maanden
voorw, met twee jaar proeftijd.

Uitspraak ook in deze zaak 18 Juli.

Enige dagen geleden is bij het con
troleren van aardgasleidingen in de
omgeving van Steenwijk een z.g. iso
toop verloren gegaan. Isotopen zijn
kleine korrels ter grootte van een
vuursteentje, die een zeer sterke en ge
vaarlijke radioactieve' uitstraling heb
ben. Zij worden gebruikt voor het
meest moderne systeem om lassen op
deugdelijkheid te onderzoeken.

Alle pogingen van leden van de tech
nische controledienst om het verloren
geraakte korreltje op te sporen zijn tot
dusverre zonder resultaat gebleven. Al
het personeel dat bij de leidingen
werkt is onderzocht, want iemand die
enkele weken een isotoop bij zich zou
dragen, kan daarvan fatale gevolgen
ondervinden.

Verschenen is de 93ste lijst van ge
borgen en geïdentificeerde slachtoffers
van de watersnood.

Nieuwerkerk: Van der Bijl, Nicolaas
Adrianus Johannes, geb. 18.11.1937 te
Noordwelle, laatste adres: Gouweveer-

seweg 42.

Meijering,Elisabeth Cornelia Jacoba,
geb. 25.4.1951 te Nieuwerkerk, laatste
adres: Stoofweg 149a.

Nikerk, Jan, geb. 29.12.1877 te Nieu
werkerk. laatste adres Stoofweg 154.

Pol, Hiltje, geb. 14.2.1950 te Eikerzee,
laatste adres; Velddamseweg 405.

Pol, Johannes, geb. 7.10.1947 te Eiker
zee, laatste adres: Velddamseweg 405.

Wandel, Maria, geb. 7.9.1895 te Nieu
werkerk, laatste adres: Ooststraat 196.

Van der WeijdeJonker, Johanna
Cornelia,geb. 22.9.1917 te Noordgouwe,
laatste adres: Stationsstraat A 368.

Ouwerkerk: GoudzwaardBoogaard,
Lena, geb. 21.11.1881 te Oosterland, laat
ste adres: no'. 192 te Ouwerkerk.