Een opvallende
les
Prof. Willem v. d. Berg neemt
afscheid van Rijksacademie
GfflooR** N: Het spoor van het zwaarcC
MUTATIES IN DE SOVJET-UNIE
Bedwateren en zindelijk maken
Verstaan wij
elkaar nog
Internationaal Orgelconcours
te Haarlem
it f
r
Politie slaags met
journalisten
Ridder in de Orde van de Nederl. Leeuw
Accoord over Hunter
bouwprogramma
Bij toepassen van huismiddeltjes mag
psychische kant niet worden vergeten
naar.
HALF MILLIOEN
MOBYLETTES
J
ZATERDAG 18 JULI 1953
PAGINA 9
Internat, volksdansweek
in ons land
Minister Gals en
dr. Vroom aanwezig
Fokker bouwt vliegtui
gen, België motoren en
onderstellen
-
KX
NA BERIA'S
ONDERGANG
geMucJe
V..
Concert door juryleden
Ned. H. C. terug van
bezoek aan Oost-Java
Min. Luns in Kaï^atsji
Duitse matroos verdronken
Een van de bezwaren, die nogal
vaak worden geformuleerd, wan-
neer men spreekt of schrijft over
uL °ntluistenng van het katholieke
ls dat veel waarheden van
s H. Geloof bloedeloos geworden
rijn, doordat wij er nog slechts aan
oenken m vaste formules, die door het
veelvuldig 'gebruik praktisch alle zin
voor ons hebben verloren. Wij gebrui-
Ken. of horen die woorden zo makke
lk zonder dat de eigenlijke betekenis
*r van tot ons doordringt. Zo is het
°k met de uitdrukking: „kinderen der
,en ..kinderen des lichts". In
ëeclachtenloze vertrouwdheid hanteren
5 zegswijzen geheel mechanisch,
nu j de teeensteüing, die daarin ligt
'gedrukt, nog nauwelijks enige
'evende zin voor ons heeft.
Ofschoon alle mensen dezelfde eind
stemming hebben en Christus voor
hen gestorven is, was het toch te
jachten, dat de aard van de men-
,'Jke natuur velen de hun geschon
den vrijheid verkeerd zou doen richten
5" zij zich zo weinig aan hun buiten
wereldlijk bestaansdoel zouden laten
gelegen liggen, dat zij al hun belang-
'elimg en vindingrijkheid concentre-
®h op het behartigen van hun aardse
°eiangeh, daarbij Gods wet terzijde
"huivend als een lastige beperking
I1 hun eigen maatstaven.
-óulke mensen noemt Christus „kin-
Sfren der wereld" in tegenstelling met
'J.n getrouwen, die Hij aanduidt als
«kinderen des lichts", omdat dezen
fjUn leven trachten te richten naar het
hcht van Zijn waarheid. Het moge ver
wonderlijk klinken en feitelijk is
"et dat ook nochtans valt niet te
n'kennen, dat de kinderen der we-
eid in hun onderlinge omgang voor-
ichtiger (geslepener) zijn dan de kin
ken des lichts. (Lc. 16.8.).
Git onloochenbaar ervaringsfeit
®eemt Jesus in de Evangeliepassus van
fhorgen tot grondslag voor Zijn gelij
kenis, die naast een duidelijk verwijt
®an ons adres tevens een waardevolle
aanwijzing voor ons gedrag inhoudt.
Want als de heer uit de parabel
donder het gepleegde bedrog goed te
keuren de sluwheid van zijn geraf-
nneerde rentmeester prijst, dan neemt
«-hristus diens oordeel over en stelt
gedrag van de onrechtvaardige be
haerder ten voorbeeld aan Zijn volge-
hngen, die bij het behartigen van hun
feestelijke belangen véél minder
overleg tonen dan de kinderen dezer
wereld op hun levensterrein aanwen
den.
En tevens maakt Hij ons duidelijk,
hat een goed en verstandig benutten
j^n de dingen dezer wereld, zelfs wan
neer ze door herhaald misbruik in een
kwade reuk mochten staan, zoals
de onrechtvaardige mammon (het geld)
"it de parabel ze tot ons geestelijk
voordeel dienstig kan maken.
De gelijkenis zelf is bekend ge
noeg. De ontdekking van zijn
jarenlang bedrog heeft het ont
leg van de rentmeester ten gevolge.
Eijn geslepenheid vindt echter een af
doend middel om zijn gemakkelijk
Oventje voort te zetten, zonder zijn toe-
Vlucht te moeten nemen tot werken o£
"edelen. Door de schuldenaars van zijn
^heester lagere schuldbekentenissen te
laten uitschrijven, bezorgt hij hun een
aanmerkelijk voordeel om hen later,
Speculerend op hun medeschuldigheid
aan zijn bedrog, door chantage te
«Vingen hem „in hun huizen op te
flemen".
o rtt&tfeid ..van-de bedrieger kan
fpr 25 ontkend worden. Zijn mees-
imyf die ^an ook.' En Jesus zegt
en "pndig: aan dit voorbeeld
moeten wij ons spiegelen. Natuurlijk
niet om eveneens onrecht te plegen,
maar om onze geestelijke belan
gen met evenveel overleg te beharti
gen als de kinderen der wereld aan de
dag leggen voor hun stoffel ij k
voordeel.
Tegenover dezen moeten wij het
meestal afleggen. Het is goed dit feit
Se erkennen en te accepteren! Want
hun staan methoden ten dienste, die
Mi moeten afwijzen. Anderzijds heb
ben wij echter onnoemelijk veel op
hen voor door ons trouwe kindschap
Gods.
Er is daarom maar één conclusie te
trekken uit Jesus' lering: ons distan
tiëren van de interessensfeer der we
reld door de aardse goederen op de
luiste wijze te waarderen, d.i. niet als
doel maar als middel. Er mag tussen
°bze aardse en geestelijke belangen
geen conflict ontstaan, dat niet radi-
"aal en uit overtuiging wordt opgelost
Sen gunste van de laatste. Dat wil niet
Zeggen, dat wij de aardse goederen
dienen te „verachten". Alles, wat God
geschapen heeft, is goed en staat ieder
'en dienste. Op voorwaarde, dat wij
biet de juiste waarderangorde versto
ren.
Als Christus zegt: „Maakt u vrien
den door de onrechtvaardige Mammon,
°Pdat, wanneer hij u is ontvallen, zij u
"Priemen in de eeuwige tenten" (Lc. 16.
dan ligt de les, die Hij ons daarmee
wil geven, voor de hand. De rentmees
ter maakte zich uit eigen belang
grienden in deze wereld; wij moe-
ietl ons door liefdadige barm-
hartigheid vrienden maken in de
hemel. Want hieruit blijkt ons ver
standig overleg, dat wij een gevaarlijk
®3rds goed door het juiste gebruik we
ten dienstbaar te maken aan een ver
heven doel. Dit voorbeeld wijst ons de
weg voor ieder terrein van het leven.
L.
hi Nimes is het tot een handgemeen
gekomen tussen de plaatselijke politie
"h enkele journalisten. Hoe het gebeur
de weet eigenlijk niemand, maar op een
?®geven ogenblik waren enkele politie-
(Pannen in een formeel gevecht gewik-
j d met journalisten en persfotogra-
en. De laatsten wilden Bartali, gewond
a een valpartij, waarbij ook van Est
betrokken, fotograféren. Toen Jac-
Hues Goddet, die dergelijke relletjes
wfiri gaarne ziet, zich met het gevecht
kin bemoeien, liep ook hij enkele
vaaPPuen °P- Twee journalisten een
■\verrt was een Belgische collega
fnt„. n de handboeien gedaan, een
Wpr? j van een Italiaanse fotograaf
iiutü0? ërond vertrapt. Enkele mi-
Het 1r werd de vrede getekend,
de ]verd van de polsen der bei-
ue Journalisten gehaald.
kenanS^°tepen-, Uit Einiand, Denemar-
öeeinemen in en, Frankrijk zullen
VolksdanSirnet 'i- Internationale
Nederland v lnitiatief van de
25 Juij t/m oY a ^vereniging van
dc£ gehouden.5 AUgUStUS aS' Zal wor'
°PtvaneenenlandseA gasten zullen worden
Gen Wn 'T Amsterdam, Haarlem,
■waar rif/' Dordrecht en Rotterdam,
zullen t;-aemonstraties zullen geven. Zij
1,1 botterdam aUe
Prof. W. van den Berg de scheidende
hoogleraar-directeur van de Rijksaca
demie voor Beeldende Kunsten te Am
sterdam, is bij Koninklijk Besluit be
noemd tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw. Dit heeft de mi
nister van O., K. en W.. mr J. M. L.
Th. Cals, gistermiddag medegedeeld in
de geheel volle aula van de academie,
waar na afloop van een afscheidsplech-
tigheid een tentoonstelling van werk
van Prof. van den Berg is geopend.
Dien zal zich herinneren, dat het
hoogleraar-directeurschap is bestemd
om in twee functies uiteen te vallen
en dat de benoeming van de nieuwe
directeur onlangs voor de Commissie
van Toezicht aanleiding is geweest zich
terug te trekken. Zowel de Commissie
van Toezicht, als de twee pas benoem
de functionarissen, prof. J. Wiegers
(leider van de schildersklasse) en de
nieuwe directeur Prof. dr. N. R. A.
Vroom, tot nu toe chef der afdeling
kunsten van het departement van O.,
(Eigen bericht)
Te langen leste is overeenstemming
bereikt over de uitvoering van het pro
ductieprogramma van 474 Hawker Hun-
ter straaljagers die in het kader van het
NATO defensieplan in Holland en België
gebouwd zullen worden. Een deel van
de bouwkosten wordt gefinancierd door
de Verenigde Staten.
Overeengekomen is dat België de mo
toren zal bouwen zoals dat ook bij
de Meteor-productie het geval is en
Nederland de vliegtuigen. Aangezien
de Hawker Hunter een één-motorig
vliegtuig is, in tegenstelling met de
Meteor die uitgerust is met twee moto
ren, zal België ter compensatie van het
mindere werk aan de motoren in dit ge
val ook de vliegtuigonderstellen bouwen.
Fokker zal dus alleen de rompen, vleu
gels en staartvlakken leveren. De totale
kosten bedragen ongeveer 430 millioen
gulden, waarvan de V. S. 160 millioen
door de z.g. „off-shore"-regeling voor
hun rekening nemen. Dit bedrag komt
zowel Nederland als België ten goede.
K. en W. woonden het afscheid in de
aula bij.
In zijn toespraak zeide Minister Cals
nog, dat er geen verschil van mening
kon bestaan over de vraag of de twee
functies voor één man te veel waren
Hij zeide van deze gelegenheid, de
enige die zich wellicht zou voordoen,
gebruik te willen maken om de terug
getreden commissie ondubbelzinnige
lof te brengen voor de wijze waarop
zij haar taak had vervuld.
De voorzitter der commissie, prof. dr.
J. Q. van Regteren Altena, verklaarde
dat op de kwestie van de Commissie
van Toezicht nog bij de minister zal
worden teruggekomen. Het gegeven
ogenblik achtte hij daartoe niet ge
schikt.
Na- een kort Chopin-intermezzo haalde
de pianist Willem Andriessen, herinne
ringen op aan zijn veelvuldig vriend
schappelijk contact met prof. Van den
Berg, een contact dat in de commissie
voor de Coördinatie der Kunsten zal
worden voortgezet.
Toen de burgemeester van Amster
dam, mr. Arn. J. d'Ailly tenslotte de
tentoonstelling opende, gewaagde hij van
een hergeboorte van de kunstenaar Van
den Berg, wiens oeuvre zoveel groter
had kunnen zijn, als zijn schouders niet
met zo buitengewoon veel ander werk
beladen waren geweest.
143. In snelle vaart, een enkel maal onderbrekend om. het spoor nader te
onderzoeken, rijden Eric en zijn mannen voort, onvermoeid, uur na uur.
Woede en wraaklust, maar ook angst, voor zijn zoon, drijven de Noorman
voort. Ook de gedachte aan Chu Ghandra, de dochter van Bor Khan, in de
macht van de schurk, is een aansporing te meer en de anderen hebben
moeite hem bij te houden. Dan buigt het spoor eensklaps om naar het Noor
den en na een korte aarzeling rijdt Eric voort, Kohorr toeroepend sneller
te rijden. Intussen 'is Tsacha en zijn bende bij een plek aangekomen, van
waar zij de omgeving goed kunnen overzien. Nabij een smalle rivier houden
zij halt onder het geboomte. Tsacha, Rorik en een oude, eenogige Nomade
beklimmen een heuveltop en speuren langs de horizon, turend naar elke
beweging zover hun scherpe blik reikt. Tot eensklaps de oude Nomade
recht voor zich uitwijst: „Daar! Een stofwolkje aan de horizon". Een tevre
den grijns glijdt over Tsacha's gelaat. „Dacht ik het niet? De oude Wolf
volgt het spoor van zijn welp! Wel, wanneer ongeveer denkt gij, dat zij hier
zullen zijn?" „Het zal nog verscheidene uren duren en wellicht avond wor
den", berekent de oude eenoog. Tsacha knikt bedachtzaam en met een
spottende blik in de richting van de gevangenis, lispelt hij: „Nu dan, luistert".
Chu Ghandra is ongerust wanneer ze ziet, hoe de drie op de heuvel de kop
pen bij elkaar steken, doch zij verbergt haar angst dapper voor de kleine
Erwin, die fronsend de drie mannen gadeslaat. Als dezen de heuvel afdalen
en fluisterend met de bewakers van de beide gevangenen spreken, voelt
Chu Ghandra, dat er onheil broeit. Zwijgend steken zij nu de rivier over en
gezamenlijk rijden zij een eindweegs door het geboomte aan de andere oever,
tot eensklaps de krijgers rechtsaf slaan en snel tussen de stammen verdwij
nen. Terwijl Rorik in de achterhoede blijft, rijdt Tsacha snel naar voren.
Een zoetsappige uitdrukking speelt op zijn gelaat als hij sfich tot Chu Ghan
dra wendt: „Ge zult ons gezelschap wel voor lief willen nemen, o Roos der
■Steppen? Wij zullen„Dacht ge, dat ge mijn vader een poets kunt bak
ken?" schettert ineens de heldere jongensstem van Erwin er tussen. ,jHa,
ge wilt hem zeker op een dwaalspoor brengen, schurk, maar dat zal u niet
lukken. Wacht maar, als hij u te pakken heeft. Want krijgen zal hij u!" Chu
Ghandra verbleekt, als Tsacha het touw grijpt, waarmee de paarden van de
gevangenen aan elkaar zijn gebonden, doch de boze man lacht op zijn onheil
spellende manier en lispelt voor zich heen: „Ha, niet slecht gedacht voor een
wolvenwelpje". Doch Chu Ghandra voelt met kille zekerheid, dat de sluwe
Tsacha achter deze woorden meer, veel meer verbergt dan zij kunnen ver
moeden.
In de week, die verstreken is sedert
de bekendmaking van Beria's val,
hebben er opzienbarende mutaties
plaats gevonden in enige rana-republie-
ken van de Sovjet-Unie. Beria was
evenals Stalin in de strikte zin van
het woord géén Rus, maar een Geor
giër. Beria heeft waarschijnlijk willen
optreden tegen de heerschappij van de
Russen over Georgië en andere Sovjet
staten. Hij schijnt de verschillende re
publieken van de Unie grotere zelf
standigheid te hebben willen geven.
Een maand geleden heeft hij de voor
naamste communistische leider in de
Oekraïne, Melnikov, laten ontslaan. Mel-
nikov, die de officiële titel had van eer
ste secretaris van de Oekraïnse commu
nistische partij, werd verweten, dat hij te
weinig aandacht schonk aan de belangen
van de Oekraïners en dat hij van de
republiek een Russische staat trachtte
te maken. Melnikov had voortdurend
Oekraïnse auteurs aangevallen, omdat
zij in hun werk te veel nadruk hadden
gelegd op het Oekraïnse nationalisme.
Het was dan ook opmerkelijk, dat een
van de meest beroemde schrijvers van
gedichten en toneelstukken een belang
rijke officiële functie kreeg op hetzeli-
Advertentie
i
de ogenblik, waarop Melnikov heen
gezonden werd. De val van Melnikov
werd vier weken geleden nog be
schouwd als een van de voornaamste
binnenlandse gebeurtenissen in de
Sovjet-Unie, sinds de dood van Stalin.
Maar het incident is uiteraard geheel
op de achtergrond geraakt nu de man, die
Melnikov ten onder liet gaan, zelf van
het toneel verdwenen is. Inmiddels is
Donderdag een gunsteling van Beria
in de Oekraïne van zijn functie onthe
ven. Het was de minister van Binnen
landse Zaken, Meshyk, die vervangen
werd door een man, die vroeger al
dit departement had beheerd.
Woensdag is men ook in Beria's eigen
staat tegen een van zijn vertrouwens
lieden opgetreden. De minister van
Binnenlandse Veiligheid van de repu
bliek Georgië, Dekanozov, die een
machtige positie innam, werd heenge
zonden. Dit besluit heeft vboral sterk
de aandacht getrokken, omdat Deka
nozov ook buiten Georgië een bekende
figuur was. Indertijd heeft hij een
voorname rol gespeeld in de buiten
landse politiek van de Sovjet-Unie.
Vóór de oorlog is hij ambassadeur ge
weest in Hitler's Duitsland en kort na
de oorlog was hij waarnemend mi
nister van Buitenlandse Zaken. Na
Stalin's dood kreeg hij, door toedoen
van Beria, de functie, waarvan hij nu
ontheven is.
De „Pravda" heeft dezer dagen in een
reeks hoofdartikelen uitgeweid over
het „wanbeleid" van Beria. Vorige week
Vrijdag heeft het officiële Sovjet-orgaan
de gewezen vice-premier en minister
van Binnenlandse Zaken al beschuldigd
van het „bevorderen der activiteiten
van bourgeois-nationalistische elemen
ten" in de verschillende republieken,
en Zondag voegde het blad hier aan toe
dat Beria verdeeldheid trachtte te
zaaien tussen de volkeren van de Sov-
j et-Unie. Zondag is in dezelfde geest
een redevoering gehouden op een poli
tieke vergadering in een stad in het
Westen van de Oekraïne. Beria werd bij
deze gelegenheid verweten dat hij „de
eeuwige vriendschap tussen de Groot-
Russische en Oekraïnse volkeren in ge
vaar had gebracht door zijn ondermij
nende maatregelen". De redenaar ver
klaarde voorts dat Beria „de Oekraïnse
bourgeois-nationalisten, de ergste vijan
den van het Oekraïnse volk, had ge
steund". Dezer dagen is ook in de
Oekraïnse stad Kiev een protestverga
dering georganiseerd tegen Beria waar
in eveneens op het thema van de
Oekraïns-Russische verbondenheid werd
gehamerd
De laatste ontwikkelingen in de Sov
jet-Unie kunnen wellicht gezien worden
als een actie van Groot-Russische ele
menten in antwoord op de nationalisti
sche politiek die Beria na de dood van
Stalin heeft trachten te voeren. Maar
Beria heeft kunnen speculeren op ge-
(Van onze medische medewerker)
Enkele weken geleden had ik het
over duimzuigen en ik schreef:
dat deze hebbelijkheid vooral bij
wat oudere kinderen vaak het gevolg
is van een vermeend of werkelijk te
kort aan moederlijke zorg en genegen
heid of van een achterstelling bij een
pasgeboren klein broertje of zusje, dat
in het begin natuurlijk alle zorg en
aandacht voor zich opeist. Dergelijke
kinderen kunnen nu op alle mogelijke
manieren de aandacht weer op zich
trachten te vestigen: door op hun duim
te gaan zuigen, door in bed te plassen,
door echt „stout" te gaan doen of des
noods door van de trap te vallen.
Het is dikwijls typerend, dat zo'n
kleine bengel op de vraag: „Ben je blij
met je broertje?" volmondig „Ja!" ant
woordt, terwijl de moeder er dan vaak
bij weet te vertellen dat ze zelf ge
zien heeft dat zusje het nieuwe broertje
stiekem kneep of zelfs sloeg. Dat is dan
geen uiting van een of andere kwaad
aardigheid of van een slecht karakter,
maar een onverbloemde en onberede
neerde uiting van een kinderlijk ver
langen om de moederlijke zorg en toe
wijding te blijven behouden. In het le
ven van ieder kind komt dit soort „ja
loezie" voor. Op zichzelf is dat geen
enkele reden tot bezorgdheid. Wel moe
ten wij natuurlijk als het vermoeden
bestaat, dat er een dergelijk soort ja
loezie in het spel is, de oorzaak daar
van wegnemen. Het kind moet duide
lijk kunnen ervaren, dat ondanks de
geboorte van een broertje of een zusje,
moeders en ook vaders liefde hetzelf
de gebleven is.
Ook het bedwateren moet meestal
aan deze jaloezie worden toegeschre
ven. Door zich weer net als baby te
gedragen, eist het kind dezelfde zorg
voor zich op, die nu aan het kleine
broertje of zusje geschonken wordt.
Slechts zelden is bedwateren het ge
volg van een lichamelijke afwijking.
Toch is ook deze jaloersheid niet al
tijd de schuldige. Allerlei spanningen
in het gezin, die voor het kind moei
lijk te verwerken zijn, o.a. een slechte
verstandhouding tussen vader en moe
der kunnen de oorzaak van het bed
plassen zijn, dat dan het om hulp vra
gen, het terugverlangen naar het pro
bleemloze baby-zijn symboliseert.
Voor deze zienswijze is weliswaar
een snuifje diepte-psychologisch inzicht,
ik zou haast zeggen diepte-psycholo
gisch „geloof" nodig, maar het zal toch
wel duidelijk zijn, dat hier op zijn
minst verwijdering uit de oude omge
ving geboden is. Intussen kan het kind
tot rust komen en kan er iets aan de
gespannen situatie thuis gedaan wor
den. Gebeurt dit niet, dan kunt ge er
zeker van zijn, dat het kind, dat in de
nieuwe omgeving natuurlijk niet meer
bedwaterde, bij terugkomst in het oude
milieu, daar terstond weer mee be
gint.
Niet alleen een tekort aan zorg en
meeleven, maar ook een te grote
bemoei- en bedilzucht kunnen de
ze reactie bij een kind oproepen. Een
kind moet tot op zekere hoogte zijn
eigen leventje kunnen leiden. De onbe
grijpelijke moeder, die haar kind als
een beter soort pop beschouwt, die voor
alle kennissen haar kunstjes moet ver
tonen, lokt het uit, dat het geplaagde
en zenuwachtig gemaakte kind onbe
wust zijn toevlucht neemt tot het enige
middel, waarmee het zijn eigen voor
treffelijkheid kan logenstraffen: bed
wateren.
Hoe merkwaardig het ook klinkt, on
der te grote bemoei- en bedilzucht
moeten wij ook een te vroeg of te in
tensief begonnen zindelijkheids-dres-
suur rekenen. Daarom kan het nuttig
ziin het zindelijk maken zelf eens goed
onder de loupe te nemen.
Het heeft geen enkel nut met het
zindelijk maken van de baby te begin
nen, voordat hij spontaan enkele uren
droog blijft. Dat zal meestal wel het
geval zijn als hij een jaar oud is. Hij is
dan ook oud genoeg om snel het ver
band tussen plasje en po te gaan be
grijpen. Wij zetten baby om de twee
uur op de po en als hij daarin een
plasje doet, laten we duidelijk, des
noods wat overdreven merken, dat hij
het prachtig gedaan heeft. Zo moet hij
gaan begrijpen, dat de po daar speciaal
voor bestemd is. Verkeerd is het om
een kind uren lang op de po te laten
zitten omdat het op die manier nooit
zal leren, dat plasje en po bij elkaar
horen. Om de zelfde reden is ook het
potje in de kinderstoel af te keuren.
Dit praatje zou niet volledig zijn, als
ik tenslotte niet enkele huismiddeltjes
zou noemen, die veelvuldig tegen deze
kwaal worden toegepast, al zullen die
u ook niet onbekend zijn: 's middags
warm eten in plaats van 's avonds, na
vier uur niet meer drinken, het voeten
eind van het bed op klossen zetten,
's nachts een wekker laten aflopen.
Belangrijker echter is, dat u er reke
ning mee houdt, dat psychische kwes
ties in dezen een zeer belangrijke rol
kunnen spelen.
VAN S.
voelens die juist in de randstaten van
de Sovjet-Unie krachtig leven. Met de
specifieke belangen en wensen van de
niet-Russen (ongeveer de helft van de
totale bevolking) is in Stalin's tijd door
het Kremlin maar weinig rekening ge
houden. De Oekraïne werd bijvoorbeeld
als een Russisch land bestuurd, terwijl
juist onder de Oekraïners het nationa
lisme altijd veel aanhang heeft gehad,
zodat het verzet tegen de heerschappij
van Moskou er steeds een krachtig be
staan heeft geleid. Het zal de Sovjet
machthebbers dan ook niet gemakkelijk
vallen de „bourgeois-nationalisten" in
toom te houden.
(Vervolg van pag. 1)
Zo vroegen wij dezer dagen reeds aan
een groep arbeiders, hoe en wat
zij dachten van de represen
tativiteit der categorale bon
den. Als enig antwoord zette een van
de aanwezigen zijn hoed onderste boven
op zijn hoofd. Kijk dat was een taal die
we in die kring allemaal verstonden.
Op het karwei betekent dit namelijk zó
veel als: Gooi het maar in m'n pet, dan
zal ik het thuis wel eens uitzoeken, of
tewel, man doe niet zo geleerd daar
snap ik toch zeker niks van.
En toch hebben we hier te maken met
een uiterst actueel vraagstuk waarover
in de boezem van onze vakbeweging heel
wat te doen is. menige zeer ernstige dis
cussie in de Stichting van de Arbeid, in
de organisatie-commissie van de S.E.R.
werd hieraan reeds gewijd. En ook de
laatste Verbondsraadsvergadering van
de K.A.B. zag dit probleem gesteld in
verband met de aanvankelijke weige
ring van de Raad van Vakcentralen, om
de vereniging van de Verzekerings In
specteurs de „Buitendienst" als repre
sentatieve organisatie voor de toepas
sing van de wet op de ondernemingsra
den te erkennen. Ook prof. mr. A. N.
Molenaar, hoogleraar aan de Rijks Uni
versiteit te Leiden wijdde in een uit
voerig en belangwekkend artikel aan
dacht aan deze zaak. Prof. Molenaar
spreekt in zijn artikel van een beden
kelijke vakverenigingspolitiek en aar
zelt zelfs niet om het standpunt van de
vakcentrales n.l. om de categorale bon
den vooralsnog niet als representatief
te erkennen, onzedelijk te noemen. Dat
klinkt nogal ernstig. En prof. Molenaar
zegt het dan ook met evenzoveel en
even ernstige woorden de vakbeweging
tast hiermede de grondwettelijke vrij
heid van iedere Nederlandse staatsburger
aan om zich a) al of niet te organiseren
en b) indien hij zich wenst te organise
ren dit dan te doen op de wijze die de
mens zelf meent dat goed is- Vervol
gens verwijt prof. Molenaar de drie gro
te arbeiderscentrales een monopolistisch
streven hetwelk naar de mening van
prof. Molenaar nimmer door de Over
heid kan worden getolereerd.
Indien men aan de vakcentrales on
zedelijkheid of eenzijdige overheersings-
drang verwijt, dan beschuldigt men
daarmee niet alleen de leiding, maar
ook de leden, die door hun blijvend
lidmaatschap tonen het eens te zijn met
hun leiding. Nu zal waarschijnlijk prof.
Molenaar wel de eerste willen ziin om
met ons te willen instemmen, dat het
eenvoudig belachelijk zou zijn om de
massa der georganiseerde arbeiders
mede verantwoordelijk te stellen voor
alles wat de vakbondsleiding onder
neemt. Hier ligt een andere reden voor
de noodzaak om de massa vertrouwd te
maken met de problemen van de lei
ding. Want hoe men het keert of
wendt, de vakbeweging wordt niet ge
vormd door de leiders, maar door het
totale ledental. En, stel dat prof. Mole
naar gelijk had, waar we nog helemaal
niet van overtuisd zijn, dan zou toch
zeer actueel het gevaar dreigen, dat de
vakbondsleiding haar leden onzedelijk
en machtswellustig opvoedt.
Ongewild heeft hier de geleerde
schrijver derhalve een ander punt ter
overweging gegeven dan waarover hij
schrijft. En dat andere punt achten wij
in zich van dieper liggende betekenis
dan de aan de orde gestelde kwestie
zelf.
Opvoeding en vorming dient te ge
schieden op een wijze, die niet kan
worden misverstaan. Zondigt men
tegen deze grondregel van de paedago-
giek dan zijn de gevolgen fataal. Nog
al te veel volgen onze sociale organi
saties van welhaast alle rang en stand
de oude en beproefde, maar in die be
proeving mislukt gebleken methode
van volksvoorlichting: massaal be
doelde voorlichtingsavonden, waar het
publiek gedwongen wordt naar een ver
haal te komen luisteren, dat uitgespro
ken wordt in een vreemde Heel de
voorlichtingsmethodiek zal moeten wor
den omgebouwd en aangepast aan de
moderne behoefte. We kunnen in dit op
zicht iets leren van de Amerikanen, die,
zowel in hun vakpers als in de gesprek
ken met arbeiders in de bedrijven,
hebben weten te bereiken, dat de ar
beiders zijn binnengetreden zowel in
de nieuwe feitelijke bedrijfsverhou-
dingen als in het nieuwe taaiplantsoen,
dat deze moderne bedrijfsverhoudingen
logischerwijze is gaan omzomen. Moge
dit voorbeeld in Nederland in studie
worden genomen en op een voor Ne
derland geëigende wijze nagevolgd
worden!
ZONDAG
HILVERSUM 402 m. KRO: 8DO
nieuws, 8.15 gram., 8.25 Hoogmis. NCRV:
9.30 nieuws, 9.45 vocaal kwartet, 10.00
Prot. pr„ 11.30 gram., 11.45 samenzang.
KRO: 12.15 Apologie, 12.35 gram., 12.40
lichte muz., 12.55 Zonnewijzer, 13 00
nieuws, 13.10 lunchconc., 13.30 Omr.ork.
en soliste, 14.25 boek, 14.40 kerkmuz., 15.30
causerie, 15.40 gram., 16.10 Katholiek
Thuisfront overal!, 16.15 sport, 16.30 Ves
pers. IKOR: 17.00 Prot. pr., 18.00 zang-
dienst, 18.45 causerie. NCRV: 19.00 gram.,
19.30 causerie. KRO: 19.45 nieuws, 20.00
gram., 20.30 hoorspel,, 21.30 Grinzingklan-
ken, 22.00 Symphonette-ork. en sol., 22.40
gram., 22.45 Avondgebed, 23.00 nieuws,
23.15 gram.
HILVERSUM n, 298 m. VARA: 8.00
nieuws, 8.20 gram., 8.30 lichte muz., 8.55
postduivenber., 9.00 causerie, 9.10 Ad Li
bitum, 9.45 causerie, 10.0 lichte muziek,
10.30 litt. kron., 11.00 cabaret, 11.30 open
luchtconcert. AVRO: 12.00 postduivenber.
en lichte muz., 12.35 Even afrekenen,
heren!, 12.45 pianospel, 13.00 nieuws,
13.05 meded. of gram., 13.10 amus.-
muz„ intermezzo: pianospel, 14.00
boek, 14.20 klankb., 14.45 filmpraatje,
15.00 kamerork. en solist, 15.55 kamer
koor, 16.05 gram., 16.25 sport. VARA:
17.00 Bas Klaver speelt troef voor, 17.30
jeugd, 17.50 sport, 18.15 nieuws en sport
uitslagen. VPRO: 19.00 jeugd, 19.35 Prot.
pr. AVRO 20.00 nieuws, 20.05 gram., 21.00
cabaret, 21.50 Surinaamse volksmuziek,
22.05 tips voor touristen, 22.15 gevar. mu
ziek, 23.00 nieuws, 23.15 reportages of
gram., 23.25 dansmuz.
ENGELAND, BBC home service, 330
m.: 13.40 operamuziek, 15.50 lichte muz.,
18.15 conc.ork., 22.30 alt en piano.
BBC light progr„ 1500 en 247 m.:
13.15 gevar. progr., 17.00 gevar. progr.,
20.30 samenzang, 22.15 pianorecital.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK,
309 m.: 13.20 dans- en amus.ork., 16.30
dansmuz., 18.00 Philh. ork. en solist, 22.15
dansmuz., 0.15 Symph.-ork. en sol.
FRANKRIJK, nationaal programma, 347
m.: 15.30 ..Joséphine vendue par ses
Soeurs", opera, 20.02 lichte muz., 20.32
„Cosi fan tutte", opera.
BRUSSEL, 324 m.: 12.34 lichte muz.,
17.00 lichte muz., 22.15 Italiaanse liede
ren, 23.30 dansmuz.
484 m.: 14.30 ork.conc.. 16.05 dansmuz..
18.00 lichte muz., 22.10 lichte muz., 23.00
dansmuz.
ENGELAND. BBC Eurouëan Service.
Uitz. voor Nederland: 8.008.15 Eng. les
voor beg. (op 464, 49, 42 en 31 m.), 17.00
17.15 Eng. les voor beg. (op 224, 42, 31 en
25 m.), 22.0022.30 nieuws. Londense
brief. „En dan nog dit" op 224 en 49 m.).
WIJ KIJKEN NAAR TELEVISTE.
14.25—17.00 gez. progr. van AVRO.
KRO, VARA en VPROReportage „Gym-
naestrada".
MAANDAG
HILVERSUM X, 402 m. NCRV: 7.00
nieuws, 7.10 gram., 7.15 gymn., 7.30 gram.,
7.45 Prot. pr., 8.00 nieuws, 8.18 gewijde
muziek, 8.45 gram., 8.00 zieken, 9.30
vrouw, 9.35 gram., 10.30 Prot. pr., 11.00
gram., 11.30 herhaling Vossenjacht, 12.25
Voor boer en tuinder, 12.30 landb.meded
12.33 orgelccnc., 12.59 klokgelui, 13.00
nieuws, 13.15 vocaal dubbelkwartet, 13.45
gram., 14.45 vrouw, 15.15 gram., 16.00
Prot. pr., 16.30 sopr. en plano, 16.50 gram.,
17.00 kleuters, 17.15 violen, cello en clave-
cimbel, 17.45 K. A. Stracke en C. J. A.
Soutendam: ,,Het cycloop-gebergte in
Nieuw-Guinea", 18.00 kamerkoor, 18.25
sport, 18.35 clavecimbelrecital, 19.00
nieuws, 19.10 gevar. muz., 19.30 caus.,
1945 gram., 20.00 Radiokrant, 20.20 gram..
21.0 rondetafelgesprek, 21.25 orgelconcert,
22.45 Prot. pr.. 23.0 nieuws, 23.15 gram
23.25 ide m
HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7.00
nieuws, 7.13 gram., 8.00 nieuws. 8.18
{ram., 9.00 vrouw, 9.10 gram., 9.35 wa-
terst., 9.40 gram. VPRO: 10.00 causerie,
10.05 Prot. pr. VARA: 10.20 gram., 10.40
voordr., 11.00 zieken, 11.40 pianorecital.
12.00 gram., 12.30 land- en tuinbouw-
meded., 12.33 platteland, 12.38 orgelspel,
13.00 nieuws, 13.15 middenstand, 13.20
Metropole-ork., 13.50 gram., 14.00 vrouw,
14.15 pianorecital, 14.40 gram., 15.00 ge
var. muz.„ 16.00 sopr. en piano, 16.15
oratorium, 16.45 jeugd, 17.15 gram., 17.25
Roemeens ork., 17.50 mil. caus., 18.00
nieuws en comm., 18.20 pianospel. 18.35
pari. overz., 18.45 jeugd. 19.25 Israëlische
kinderliederen, 19.45 Landb.rubr., 20.00
nieuws, 20.05 populaire muz., 20.30 klank
beeld. 21.00 Beschouwing van de Ronde
van Frankrijk, 21.10 Radio Philharm.
ork., 22.10 causerie, 22.25 gram., 22.40
instr. kwintet, 23.00 nieuws, 23.15 orgel
spel. 23.30 dansmuziek.
ENGELAND, BBC home service, 330
m.: 13.10 gevar. muz., 16.45 ork.conc.,
18.30 ork.conc.
BBC light progr., 1500 en 247 rmu
12.30 dansmuz., 13.00 lichte muz.. 18Dft|
dansmuz., 23.20 lichte muz.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK,
309 m.: 12.00 amus.muz., 14.15 operette
concert, 20.55 Symph.ork., 22.10 dans- en
amus.ork., 0.30 dansmuz.
FRANKRIJK, nat. programma, 347 m.:
13.20 clavecimbel en cello, 16.30 kamer
muziek, 20.02 Nationaal ork., koren
solisten.
BRUSSEL, 324 m.: 13.15 pianorecital.
17.10 lichte muz., 18.15 ork.conc, 20.00
ork.conc., 21.30 ork.conc.
484 m.: 16.00 lichte muz., 17.15 dans
muziek. 20.30 ork.conc., 22.10 lichte muz
ENGELAND, BBC Eurouëan Service
Uitz. voor Nederland: 8.008.15 Eng. les
voor beg. (op 464, 49. 42 en 31 m.), 22.00—
22.30 nieuws. Engelse les voor gevorder
den (op 224 en 49 m.).
Op de tweede avond van het Haar
lemse orgelconcours concerteerden op
het orgel van de St. Bavo-kerk de jury
leden van de Donderdagavond gehouden
improvisatiewedstrijd. Lady Susi Jeans
vertolkte werken van Engelse meesters
uit de 18e eeuw, benevens een chaconne
in G-moll van de in 1904 geboren Engel
se componist Walter Pach. De Zweed
Alf Linder liet Zweedse werken horen
uit de 18e en 19e eeuw. Hij besloot zijn
programma-aandeel met een improvisa
tie. Ditzelfde geschiedde door de Haar
lemse organist Alb. de Klerk, na eerst
werken van oude Nederlandse meesters
ten gehore gebracht te hebben.
Degenen die na de improvisatiewed
strijd van Donderdag, op deze avond
een climax verwacht zouden hebben,
zijn wel een weinig teleurgesteld uit
gekomen. Op de eerste plaats was de
programma-samenstelling te overladen
met kleine werken van oude meesters
die, hoe mooi overigens ook, toch wel
wat monotoon dreigen te worden, bij
gebrek aan afwisseling door een groot
orgelwerk. Er werd natuurlijk goed en
correct gespeeld in dit, nogmaals overi
gens subtiele schone kleingoed der
orgelkunst.
Maar ja, men verwacht ook niet an
ders dat dit minstens het geval zal zijn
van een jury bij een internationaal or
gelconcours. Lady Susi Jeans gaf on
getwijfeld fijn afgewogen orgelspel met
verantwoorde registratie te genieten.
De chaconne in g van Walter Pach, een
gematigd modern werkje, liet echter
geen blijvende indrukken na. Alf Lin
ker's spel was kloeker, maar uit de
Zweedse orgelliteratuur kwamen ons
geen opzienbarende klanken tegemoet.
Zijn inprovisatie, een soort canzona met
fugatische elementen, was Ingetogen van
sfeer, maar miste toch naar onze smaak
te veel aan muzikale expansie.
Aan het spel van Albert de Klerk
kon men merken, dat hij het meest ver
trouwd was met de geheimen van het
Haarlemse St. Bavo-orgel. De werken
van oude Nederlandse meesters als de
variaties van Jan Pietersz Sweelinck
over „Puer nobis nascitur", canzonen
een fuga en trio, respectievelijk van de
Macque, Luython, v. d. Kerckhoven en
van Meert, werden met een mooi kleu
renpalet van registratie weergegeven.
Een geïmproviseerd praeludium en fu
ga, op een thema van Hendrik Andries
sen, vormde het sluitstuk van dit con
cert. Een te veelvuldig gebruik der
sequensenvorm, maakte het praeludium
wat langdradig. In de hierop volgende
fuga demonstreerde de Klerk echter dat
hij de weg kent, via een knap muzikaal
architectonisch denken te geraken tot
een muzikale climax.
Was het Donderdagavond Anton Heil
ier, die op grootse wijze met een fuga
de improvisatiewedstrijd besloot, dit
keer zorgde Albert de Klerk dat het
in zekere zin enigszins teleurstellende
concert der juryleden, toch nog bevredi
gend afgesloten werd.
JAN LAARVELD
De Nederlandse Hoge Commissaris in
Indonesië en gravin van Bylandt zijn
Vrijdag in Djakarta teruggekeerd van
hun bezoek aan Oost-Java, waar zij de
Nederlandse gemeenschappen, onderne
mingen en autoriteiten hebben bezocht
Blijkens de berichten van de corres
pondent van Pi-Aneta werd het bezoek
in brede kring op hoge prijs gesteld.
De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken mr. J. M. A. H. Luns is
Vrijdagmiddag in Karatsji aangekomen,
na zijn verblijf in India.
Voor zijn vertrek uit N.-Delhi ver
klaarde minister Luns, dat premier
Pandit Nehroe en hij het in grote trek
ken volkomen eens waren over wat er
na de ondertekening van een wapen
stilstand in Korea zou moeten gebeuren.
Nehroe had minister Luns naar zijn
mening gevraagd over talrijke kwesties.
De Nederlandse minister had de Indi
sche premier de Nederlandse zienswij
ze uiteengezet.
Minister Luns verklaarde bij aan
komst in Karatsji, zeer nuttige be
sprekingen gevoerd te hebben met de
Indonesische minister van Buitenlandse
Zaken, die echter niet tot concrete re
sultaten leidden.
Door onbekende oorzaak is gisterochtend
de 19-jarige Duitse matroos Helmuth Metty,
wonende Koniggratzerstrasse te Duisburg
van zijn schip, het Franse sleepschip „Vic
tor Hugo", in de Schiehaven gevallen. Na
enkele minuten werd de jongeman uit het
water gehaald. Direct werd kunstmatige
ademhaling toegepast, daarna werd hij naar
het ziekenhuis Coolsingel vervoerd. Daar
bleek hij reeds te zijn overleden.
De minister van Justitie heeft een wijzi
ging aangebracht in het Bewakingsvoor
schrift 1946, waarbij wordt ingesteld de
doorlaatpost van de grensbewaking „Rotter
dam-Heliport". Deze doorlaatpost komt in
de plaats van Waalhaven-vliegveld, dat tot
nu toe nog steeds als zodanig in het be
wakingsvoorschrift vermeld stond.
