Na radiotoespraak van Lamel:
FRANSE STAKERS NEGEREN
LAATSTE OPROEP
Vandaag beslissing over
bijeenroepen Nationale
Vergadering
Rust keert terug op de
Griekse eilanden
■P
De SJAH denkt niet aan aftreden
Mossadeq heeft situatie stevig in handen
Meisje vermoord in Castricum
Sovjet-nota niet zonder effect
in West-Duitsland
Tot hoofd en hart
ÖCotatbfe
MFIK
Het Kremlin
lacht
Toestand uiterst
eritiek
Naschokken van de aardbeving kunnen
nog wel een jaar aanhouden
Vlijmscherp mes
in het hart
Autobus van dijk
gereden
..Premier" Zahedi nog niet gearresteerd
Russen beïnvloeden verkiezingsstrijd
OOST-DUITSE REGERINGS
DELEGATIE SAMENGESTELD
r. J. Henneman
bediend
De grot
Het weer
Uee HUKKIO befmfa buy!
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1953
77ste JAARGANG No. 25762
Italiaans kabinet vraagt
morgen het vertrouwen
Wmm
Schattingen van aantal
slachtoffers lopen uiteen
Drie zwaar gewonden
Dader in Amsterdam
gegrepen
Longoperatie ondergaan
Deken J. Kok bediend
Internationaal promotor
Apostolaat ter Zee
F. C. Grismer opvolger
van Clarence Hunter
Brit bij grensincident
in Berlijn gearresteerd
Z
van Koningin Sibyl le
Drie grotonderzoekers
in moeilijkheden
Kabel kan hen niet op de
bodem bereiken
FIELD JACKETS - SWEATERS
Koel weer met regen
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, telef. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. .3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severïn.
™nd. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
De staking in Frankrijk is thans opnieuw in een uiterst eritiek stadium beland
nadat vandaag de stakers geweigerd hebben gehoor te geven aan een laatste op
roep van de Franse regering om het werk te hervatten. De onderhandelingen
schijnen nu definitief te zijn afgebroken, want de Franse eerste-minister,Lamel,
heeft gisteravond in een radiotoespraak tot het Franse volk nadrukkelijk ver
klaard, dat geen overleg meer mogelijk was met degenen, die vandaag het werk
biet zouden hebben hervat. De tegenstellingen zijn nu nog erger toegespitst en
Voor geen van beide partijen is het nog vrijwel mogelijk concessies te doen, zon
der daarbij zijn gezicht te verliezen. Zowel de katholieke vakbond als de so
cialistische „Force Ouvrière" hebben gisteravond de voorstellen van Lamel tot
beëindiging van de staking verworpen. De president van de Nationale Verga
dering, Edouard Herriot, zou vandaag een beslissing nemen of de Assemblee al
dan niet in spoedzitting bijeengeroepen zal worden om de critieke binnenlandse
situatie te bespreken.
Het Bureau van de Franse Nationale Vergadering zal Vrijdag 21 Augustus bij
eenkomen om de verzoeken te bespreken tot bijeenroeping van de Nationale Ver
gadering.
Dit prestige hing in grote mate af van de
houding, die de stakers vanochtend zou
den aannemen. „Ik zeg u: de eer van
onze republiek staat op het spel en daar
over kan geen regering een compromis
aangaan", aldus Laniel. Sedert Woensdag
had de regering met de leiders van de
stakingen van gedachten gewisseld. Deze
Herriot heeft nu in totaal 215 telegra
fische verzoeken ontvangen van afge
vaardigden om de vergadering van reces
terug te roepen ter bespreking van de
toestand. 133 van deze telegrafische ver
zoeken zijn per brief door de afgevaardig
den bevestigd. Dit aantal is eigenlijk
niet voldoende, want voor bijeenroeping
van het parlement zijn ondertekende
verzoeken van minstens 209 afgevaar
digden nodig.
De socialisten en communisten ver-
Wachten uit een zitting van de nationale
Vergadering politieke munt te kunnen
slaan. In politieke kringen acht men het
niet uitgesloten, dat de regering Laniel
tot aftreden gedwongen zal worden,
Wanneer de premier zijn economische
maatregelen niet verzacht. De stakingen
zijn nog in volle gang. Alleen de haven
arbeiders in Le Havre hebben besloten
het werk te hervatten.
Laniel zeide in zijn radio-toespraak,
dat de Franse regering haar gedragslijn
definitief had vastgesteld. De eerste mi
nister sprak de hoop uit, dat de stakings
leiders gisteravond nog opdracht zouden
geven het werk te hervatten. Wanneer
de eisen van de stakers zullen worden
ingewilligd, wilde hij dat met gezond
geld doen.
Zoals Frankrijk thans leeft kan het al
leen door de buitenlandse hulp. Zonder
deze hulp zou de Franse munt reeds
lang zijn ingestort, aldus Laniel. „Ons
land heeft al zijn kracht en al zijn pres
tige in de wereld nodig", aldus Laniel.
besprekingen zijn nu afgelopen, aldus
Laniel en de regering had begrip ge
toond voorzover dat in overeenstemming
was te brengen met de algemene lijn van
haar politiek.
Het bestuur van de socialistische
vakbond Force Ouvrière heeft gister
avond, na de voorstellen van de Franse
regering tot beëindiging van de sta
king te hebben verworpen, in een brief
aan eerste-minister Laniel andermaal
de voorwaarden van de vakbond uit
een gezet.
In kringen die nauwe betrekkingen
onderhouden met de „Force Ouvrière", is
vernomen, dat deze brief drie hoofd
punten omvatte: In de eerste plaats de
onmiddellijke bijeenroeping der natio
nale raad voor collectieve arbeids
overeenkomsten om een onderzoek in te
stellen naar het huidige peil van de lonen
en de eventuele noodzaak van wijziging.
In de tweede plaats een plechtige belofte
van de regering, dat zij geen enkele ar
beider voor een handeling in verband
staande met de staking zal vervolgen en,
in de derde plaats, een reeks afzonder
lijke loonsverhogingseisen voor de ver
schillende takken van de openbare dien
sten die bij de staking zijn betrokken.
In het kabinet van de eerste-minister
werd gisteravond vernomen, dat Laniel
de vakbondsleiders heeft medegedeeld,
dat de nationale raad voor collectieve
arbeidsovereenkomsten op 30 September
bijeenkomt en dat hij niet van zins is
hierin verandering te brengen. Dit werd
door de vakbondsleiders als een weige
ring opgevat om een van de voorwaar-
In een van de Osse exportslagerijen
kwam de 28-jarige slager J. A. Swin-
kels. uit Nistelrode, te vallen, toen hij
uitgleed. Hij viel in een vlijmscherp
slagersmes, dat hij in de hand hield. Het
Werktuig trof de man in het hart en
verwondde hem dusdanig, dat hij vrijwel
onmiddellijk overleed. Het slachtoffer
Was gehuwd en had geen kinderen.
De nieuwe Italiaanse premier Guisep-
Pe Pella heeft zijn kabinet meegedeeld
dat het morgen aan de volksvertegen
woordiging voorgesteld zal worden ais
een interimregering, die bijna zeker van
tijdelijke aard zal zijn. Pella verklaarde
dat de taak van het kabinet was de vre
de te bewaren totdat een nieuwe begro
ting gereed zou zijn en andere dringen
de problemen afgehandeld zouden zijn.
De communisten en linkse socialisten
hebben reeds te kennen gegeven dat zij
het kabinet Pella hun vertrouwen niet
zullen schenken
y
De noodtoestand op de Ionische eilan
den is voorbij. Gisteren heeft men in
Griekenland weliswaar nog een aantal
aardschokken gevoeld, maar die werden
beschreven als „na-schokken" van de
aardbeving, die nog wel een jaar kun
nen bljjven optreden. Desalniettemin
zijn deze schokken nog zo hevig, dat in
de stad Zante door een van hen bijvoor
beeld opnieuw brand is uitgebroken.
Hierdoor loopt de rijke historische bi
bliotheek, die bij vorige branden slechts
door de uiterste krachtsinspanning be
houden is gebleven, thans opnieuw ge
vaar. Maar over het geheel is het gevaar
toch geweken. De Amerikaanse zesde
vloot heeft reeds een begin gemaakt
met de aftocht. Enkele Amerikaanse
oorlogsbodems blijven nog om de eiland
bewoners van brood te voorzien en de
Britse oorlogsschepen zullen nog wat
langer blijven. Bij de wederopbouw
staat Griekenland evenwel nog een
zware taak te wachten
Generaal Iatrides, die van Griekse
zijde de leiding heeft van de hulpver
lening, schat het aantal om het leven
gekomenen op zeshonderd. Andere
autoriteiten schatten het daarentegen op
duizend, terwijl sommige geallieerde
officieren vrezen dat het aantal slacht
offers de tweeduizend zal bereiken.
Onder de gewonden zijn er achthonderd
die een chirurgisch ingrijpen moeten
ondergaan. Vierhonderd dezer gewon
den bevinden zich thans in Patras. Iatri
des schat het aantal dakloze gezinnen
op dertig duizend. Hij acht een bedrag
van zestig millioen dollar nodig voor de
bouw van nieuwe woningen en twintig
millioen voor uitgaven als het verschaf
fen van kleding, dekking en levensmid
delen aan de getroffenen.
Bij een systematisch onderzoek van
de puinhopen in Zante heeft men gis
teren een geestelijke gevonden, die
nog leefde. Verder heeft men zeventien
lijken geborgen.
Het Griekse leger heeft de distributie
overgenomen van een berg nieuw aan
gekomen voorraden voor de drie ge
teisterde eilanden. De schepen van de
Amerikaanse Zesde Vloot waren prac-
tisch alle leeg, nadat met man en macht
gewerkt was om alle voorraden aan
land te brengen. Honderden tonnen le
vensmiddelen en tenten zijn nu op de
eilanden opgeslagen. Britse en Ameri
kaanse mariniers werkten samen bij
deze grote amphibie-operatie. De oor
logsbodems werden zo grondig leegge
haald, dat voor de bemanning slechts
een noodrantsoenering overbleef. Gis
teren zijn uit hefschroefvliegtuigen
vlugschriften uitgeworpen om de bevol
king van veraf gelegen dorpen te ver
tellen, waar de uitreikingsposten zijn.
Het Russische Rode Kruis heeft 250.000
roebel bijgedragen voor de slachtoffers
van de aardbevingen in Griekenland,
aldus heeft radio-Moskou bekendge
maakt.
Hedenmorgen zeven uur is onder Ke-
thel te Schiedam op de Oude Dijk bij de
spoorlijn een autobus van de dijk ge
reden. De chauffeur wilde een deurtje,
dat openstond, sluiten en verloor daarbij
de macht over zijn stuur. De bus reed
de dijk af en kantelde. Er bevonden
zich 33 D.U.W.-werkers uit 'sGraven-
hage in, die werkzaam zijn op het recre
atieoord onder Kethel. Een drietal
hunner werd zwaar gewond; een tiental
andere liep schaafwonden op.
De eerste hulp werd verleend door
bewoners van het naburige woonwagen
kamp, die dekens en versterkende drank
beschikbaar stelden. Daarna arriveerde
een auto van de geneeskundige dienst,
alsmede de gemeentepolitie uit Schie
dam, die in enkele ritten de zwaarge
wonden en de anderen, die behandeling
behoefden, naar de ziekenhuizen van
Schiedam overbracht.
De bus, van de onderneming Van der
M. te Delft, werd zwaar beschadigd.
den voor het afgelasten van de staking
te aanvaarden.
De vijf PTT-beambten die vorige week
zijn gearresteerd, omdat zjj weigerden
het werk te hervatten, zijn gistermiddag
te Parijs tot acht dagen gevangenisstraf
veroordeeld. In het Franse departement
Hautes Alpes werden gisteren rotsblok
ken op een spoorlijn gelegd. Ook werd
olie op de rails gegoten. Een onderzoek
wordt ingesteld.
Het I.V.V.V. heeft zich achter de Fran
se stakingen geplaatst. De stakingen van
de laatste dagen hebben opnieuw de
noodzaak van een sterke vrije vakbe
weging in Frankrijk bewezen, zo heeft
de heer J. H. Oldenbroek, de secretaris
generaal van het Internationale Verbond
van Vrije Vakverenigingen onder ande
re verklaard.
De Sjah van Perzië heeft geen afstand gedaan van de
troon en hij is evenmin van plan dit te doen. Hij zal echter
niet naar Teheran terugkeren alvorens premier Mossadeq
Sinds de mislukte poging van de Sjah
om zijn wil door te voeren, verblijft
Zahedi, die officieel thans premier van
Perzië is, in de bosrijke heuvels ten
Noorden van de hoofdstad Teheran. Er
is echter zo goed als geen kans dat
Zahedi alsnog kans zou zien premier
Mossadeq opzij te schuiven. Mossadeq
heeft de situatie stevig in handen en in
Londense diplomatieke kringen acht
men het heel goed mogelijk, dat hij, nu
hij de onbetwistbare alleenheerser in
Perzië is, van zijn dictatoriale macht ge
bruik zal maken om het voorbeeld van
Egypte te volgen en het keizerschap zal
afschaffen.
Volgens personen, die gisteren door
de Sjah in- audiëntie zijn ontvangen,
heeft de vorstelijke banneling daarbij
verklaard, dat het Mossadeq niet zal
worden toegestaan als alleenheerser te
regeren. De Sjah heeft deze uitlating
niet willen verduidelijken. Gisteren
heeft hij een bezoek gebracht aan ko
ning Feisal II van Irak. Dit is voor Mos
sadeq aanleiding geweest om in een
Perzisch memorandum, dat in de hoofd
stad van Irak, Bagdad is overhandigd de
verwachting uit te spreken, dat de rege
ring van Irak „voldoende voorzorgen zal
nemen om onverschillig welk onver
wacht politiek incident tussen twee be
vriende buurstaten te vermijden."
gevolg geeft aan zijn bevel om zijn functie van eerste mi
nister af te staan aan generaal-majoor Zahedi, die nog
steeds niet is gearresteerd.
Intussen is de Sjah vanochtend met
zijn vrouw per vliegtuig van Bagdad uit
naar Londen vertrokken.
Na de mislukte staatsgreep van de
Sjah hebben zich in Teheran tal van
demonstraties tegen de Sjah voorgedaan.
Honderden schreeuwende jongelui heb
ben een standbeeld van de vader van de
Sjah. Reza Pahlevi, op het plein vóór de
Majlis, vernield, terwijl de politie stond
toe te kijken.
Een tweede standbeeld van Reza op
het Sephaplein werd ongeveer een uur
later omgegooid.
Een groep gewapende jongelui trok
onder het zingen van tegen de Sjah ge
richte leuzen door de straten van Tehe
ran. Elke foto van de Sjah, die zij za
gen, werd afgerukt.
In een vrjj dicht bos van loofhout
langs een zandweg midden in de veria
ten duinen tussen Castricum en Bak-
kum bij een secundair waterpompsta
tion van de P.W.N, is in de morgenuren
van Maandag de 23-jarige mej. M. T. uit
Amsterdam met een revolverschot
dwars door haar schedel om het leven
gebracht.
De dader, de 25-jarige kantoorbediende
W. J. Th. H. uit Amsterdam, is in de
afgelopen nacht in een klein hotel bij
het Torbeckeplein door de Amster
damse politie gearresteerd. Hij legde
direct een bekentenis af. De man is
overgegeven aan de Rijkspolitie van het
district Amsterdam.
Maandagochtend vroeg schoot hij in
de duinen bij Castricum met een leger
pistool het meisje een kogel door het
hoofd.
Daarna vluchtte de dader op zijn eigen
fiets de zandweg af. Desgevraagd deel
de hij de Rijkspolitie mee, dat hij naar
de zee was gereden, ongeveer V/2 km
verwijderd van de plaats waar hij het
meisje had achtergelaten en dat hij het
wapen in zee had geworpen. Bij de plek
waar het stoffelijk overschot was aan
getroffen zijn inmiddels de kogel en de
huls van het pistool gevonden.
Het stoffelijk overschot van het meisje
werd Maandamiddag ontdekt door de
heer Van der Plaats, opzichter van het
duinaterrein. Vlak bij haar vond men haar
fiets en bovendien een koffer met kleren,
De identiteit was spoedigyastgesleid,
daar zij haar paspoort bij zich had. In
een agenda trof men tevens de naam
van „De Rustende Jager" aan.
Het ziet er naar uit, dat de voor
lopige conclusie van de recherche,
volgens welke het tweetal wegens
geldgebrek de nacht van Zondag op
Maandag onder de blote hemel in
de duinen heeft doorgebracht, juist
is. Het meisje had een spaarbank
boekje in haar koffer, waaruit
bleek, dat zij kort vóór haar va
cantia het aanzienlijke bedrag, waar-
heeft weer een regering.
Italië j,
Giuseppe Pella is er in geslaagd,
orn een kabinet samen te stellen,
nadat ex-premier De Gasperi en
de rechtse christen-democraat
Ptccioni hun pogingen hadden
nioeten opgeven. Het nieuwe ka
mnet is echter niet sterk. Men
neemt aan, dat het de lopende
bakert zal afhandelen en de be
groting zal indienen. Morgen
komt de regering in de Kamer,
om het vertrouwen te vragen.
Als een bom is de jongste Sovjet-nota
inzake de Duitse eenheid ingeslagen in
de West-Duitse verkiezingsstrijd. In
Westerse kringen is men van mening,
dat het zestien pagina's tellende pamflet
er kennelijk op gericht was nog voor de
verkiezingen nieuwe onenigheid en twij
fel in West-Duitsland te zaaien en in
Bonn is men niet geneigd de uitwerking
van de nota in dit opzicht te onder
schatten. Na het enkele weken geleden
door de Sovjet-Unie aan de Westelijke
mogendheden gedane aanbod om alle
hangende problemen op een gezamen
lijke conferentie te bespreken had men
in West-Duitse kringen eigenlijk niet
meer verwacht dat de Sovjet-Unie met
een concreet voorstel over het Duitse
probleem zou komen, voordat de West-
Duitse kiezers hun oordeel over de poli
tiek van dr. Adenauer zouden hebben
kenbaar gemaakt.
Dr. Gustav Heinemann, voorzitter van
de Volkspartij voor Duitse eenheid en
voormalig minister van Binnenlandse
Zaken, heeft gisteren in een verkie
zingsredevoering te Hamburg reeds ver
klaard overtuigd te zijn van de op
rechtheid van de jongste Sovjet-nota.
Hij deed een dringend beroep op de
Westelijke mogendheden op basis van
de Russische voorstellen nu onmiddel
lijk onderhandelingen over de Duitse
eenheid met de Sovjet-Unie te begin
nen.
In dit opzicht behoeft hij evenwel
geen illusies te koesteren, want in
Amerika, Engeland en Frankrijk is de
sterk propagandistisch getinte Sovjet
nota, die door een woordvoerder „het
Russische aandeel in de West-Duitse
verkiezingen" werd genoemd, zoals gis
teren gemeld, uiterst koel ontvangen.
Zowel de West-Duitse bondskan
selier, dr. Audenauer, als de West-
Duitse socialistische oppositie heb
ben naar aanleiding van de Russische
nota de mening uitgesproken, dat
thans een verdere voortzetting van
briefwisselingen met Moskou niet
meer doelmatig zou zijn en dat de
Westelijke mogendheden terstond in
onderhandelingen met de Sovjet-
Unie zouden moeten treden.
De president van Oost-Duitsland,
Pieck, heeft in een radiotoespraak
uiteraard wel zijn instemming betuigd
met de jongste Russische voorstellen.
De president zei, dat de nota voorstel
len bevat, die „een spoedig sluiten van
een vredesverdrag met een democra
tisch Duitsland mogelijk maken". Hier
door zou, volgens Pieck, de spanning
in Europa worden verminderd.
De Oost-Duitse regering heeft voorts
gisteravond op een speciale vergade
ring de in de Russische nota gedane
uitnodiging, om op 20 Augustus een re
geringsdelegatie naar Moskou te zen
den ter bespreking van de betrekkin
gen tussen beide landen aanvaard. Vijf
tien personen zijn voor deze delegatie
aangewezen. O.m. zullen premier Gro-
tewohl en de vice-premiers Nuschke en
Vlbricht naar Moskou reizen.
voor ze jarenlang gespaard had, in
zijn geheel had opgenomen. Aange
zien de hotelrekening van „De Rus
tende Jager" vrij hoog was opgelo
pen en betaald, zal van dit bedrag
weinig of niets meer over zijn ge
weest.
De ouders van het slachtoffer wonen
in Hilversum, doch zij had: het ouderlijk
huis verlaten en haar intrek genomen
bij kennissen in Amsterdam. Voor zo
ver bekend, voorzag zij in haar onder
houd door het verrichten van kantoor
werkzaamheden op een bank.
De archivaris van het bisdom Haar
lem, mgr. J. J. Henneman, is enige tijd
geleden opgenomen in de Van Spanje-
kliniek van het sanatorium Dekkers-
wald, te Groesbeek. Donderdag j.l. bleek
operatief ingrijpen noodzakelijk. Na een
longoperatie was de toestand dermate
ernstig, dat de patiënt van de Sacra
menten der Stervenden moest worden
voorzien. Thans valt enige kentering ten
goede in de toestand van mgr. Henne
man te melden.
Maandagavond is deken J. P. J. Kok
te Delft uit voorzorg bediend. De de
ken was gisteren nogal vermoeid van
zijn visitatiereis uit Den Hoorn in de
pastorie teruggekeerd. Aan tafel werd
hij plotseling onwel en gedeeltelijk
verlamd- hij moest in het St. Hippoly-
tusziekenhuis worden opgenomen, waar
hij kort daarna uit voorzorg werd be
diend. Bij informatie bleek ons, dat de
patiënt een rustige nacht heeft gehad.
Hoofdaalmoezenier B. J. A. Haanen,
uit Amsterdam, is benoemd tot inter
nationaal Promotor van het Apostolaat
ter Zee. Hij ontving zijn benoeming
tijdens het internationaal congres, dat
het Apostolaat ter Zee te Antwerpen
heeft gehouden.
De Amerikaanse zakenman Frank C.
Grismer, afkomstig uit Cleveland, is be
noemd tot hoofd van de missie van het
Amerikaanse bureau voor Buitenlandse
Werkzaamheden (F.O.A.) in Nederland.
Aan de grens van de Britse sector van
West-Berlijn en de Russische zone is gis
teravond een Britse militair door Rus
sische soldaten gearresteerd. Volgens
ooggetuigen trachtten twee Britten in
een jeep hun voertuig nabij de grens te
keren, toen Russische soldaten het vuur
openden. Een der Britten wist te ontko
men. De tweede Brit werd door de Rus
sen aangehouden en de jeep in beslag
genomen. De ontvluchte militair ver
klaarde, dat mogelijk de jeep bij het
keren gedeeltelijk over de grens was ge
raakt. Hierop had een der Russische
wachtposten met zijn machinepistool ge
schoten.
De uiterste grens der mensenlief
de kan alleen maar bereikt wor
den in de glans van het bloedig
kruis. I
Naar Belga uit Rome meldt, is de
Lu'ikse hoogleraar Desonay aange
komen in de Sibyllijnse bergen in
Italië, waar onder zijn leiding een
expeditie wordt uitgerust tër ver
kenning van de beruchte Sibylla-
grot.
Deze grot bevindt zich op 1275
meter hoogte op de steile top van
de Sibyllaöerg. In 1328 werd de in
gang door een aardbeving versperd.
Volgens de legende gaf de grot
toegang tot het fabelachtige en ver
dorven rijk van Koningin Sibylle. Tot
in 1327 schijnt zij gediend te heb
ben als vergaderplaats van de be
oefenaars der zwarte kunst.
Medewerker van Desonay is de
Italiaanse prof Falsetti. Het geld
voor de expeditie is bijeengebracht
uit Belgische en Italiaanse fondsen.
Men wil zich een doortocht tot de
grot banen en trachten na te gaan,
in hoeverre de legenden een grond
van waarheid mochten hebben.
Bij de aanwerving van helpers
uit de omtrek stuit men op moei
lijkheden, doordat de bevolking be
vreesd is voor de gevolgen van „ont
heiliging" van de grot.
De expeditie van grotonderzoekers in
de grot van Pierre-Saint-Martin staat
voor een grote moeilijkheid. Het is na
melijk niet mogelijk gebleken de drie
mannen, die zich op de bodem van de
grot bevinden, Levi, Casteret en dr.
Mayrey met behulp van een kabel uit
de grot te helpen. De kabel kan men
namelijk door natuurlijke belemmerin
gen in de schacht die naar de plaats
leidt waar het drietal zich bevindt, niet
ver genoeg laten zakken. Twee andere
leden van de expeditie, Letrone en Tret-
hart, zijn in de schacht afgedaald om te
pogen de kabel tot op de bodem te laten
zakken.
Advertentie
BaRTELJORISSTRAAT 20 TEL. 13439
(tot Woensdagavond)
Wisselende bewolking, met hier en
daar een bui. Matige, in het Noorden
nu en dan vrij krachtige wind in
hoofdzaak tussen West en Zuid-West.
Ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
Zon: 5.30-19.56. Maan: 16.36-23.29.
Advertentie
-melk is bacterie-vrij 1
Tanks van het Perzische leger voor het
paleis van de Sjah in Teheran.
om
Hij
die
Nu de staatsgreep, die aan het be
wind van Mossadeq een einde
had moeten maken, mislukt is en
de Sjah van Perzië zijn land heeft ver
laten, is de premier volledig dictator ge
worden. De laatste poging om de oude
staatsman op zij te zetten heeft gefaald.
Langzaam maar zeker heeft Mossadeq
zijn macht weten te vergroten. Nu heeft
hij de top bereikt. Het conflict tussen de
vorst en zijn eerste minister had de laat
ste tijd steeds grotere vormen aangeno
men. Men hield al enige tijd rekening
met de mogelijkheid dat het staatshoofd
het onderspit zou delven. De gebeurte
nissen van Zaterdag en Zondag hebben
echter toch nog een zeer onverwacht
verloop gehad. De consequenties van
het heengaan van de Sjah zijn nog
niet te overzien; maar zijn gedwongen
vertrek zal het land geen zegen brengen.
In Februari heeft de 33-jarige Sjah
reeds grote onenigheid gehad met de
79-jarige Mossadeq naar aanleiding van
een kwestie over het beheer der kroon
domeinen. Het heeft toen weinig ge
scheeld of de Sjah was heengegaan.
Maar in Teheran vonden demonstraties
plaats tegen de premier en Mossadeq ge
noot geen bescherming van het leger.
De strijdkrachten stonden volgens de
Perzische grondwet rechtstreeks onder
de Sjah. Toen de onlusten geëindigd
waren diende Mossadeq bij de Majlis
(de Tweede Kamer) een wet in, die hem
zeggenschap over het leger zou moeten
geven. Maar de fanatieke voorzitter van
het parlement, Mullah Kashani, die
even anti-Brits is als de premier en
hem in de strijd om de olie krachtig ter
zijde heeft gestaan, ging Mossadeq
dwarsbomen toen de positie van de
Sjah in het gedrang kwam. Begin Juli
was de ambtstermijn van Kashani ver
streken. Bij een geheime stemming werd
Kashani die zich herkiesbaar gesteld
had verslagen en de aanhangers van
Mossadeq kozen een nieuwe voorzitter.
Maar de premier heeft zich ten
slotte toch genoodzaakt gezien
de Majlis te doen ontbinden,
organiseerde een volksstemming,
inmiddels heeft plaats gevonden.
Een volksstemming waarbij hij een
overweldigende steun verwierf voor zijn
plan om het huidige parlement te laten
heengaan. Maar het plebisciet was op
wel zeer ondemocratische wijze georga
niseerd. (Het deed denken aan de ver
kiezingen in de Oost-Europese commu
nistische staten).
In de stemlokalen waren afzonder
lijke stemhokjes aangebracht voor de
voor- en tegenstanders en de biljetten
waren van de namen der kiezers voor
zien. Vrijdag hield Mossadeq een radio
rede. waarin hij het Perzische volk
cankte voor de hem gegeven steun. In
deze toespraak ging hij hevig tekeer tegen
bepaalde buitenlandse staatslieden die
stemming maakten tegen de regering van
Perzië. Mossadeq hoopte overigens dat
„de eensgezindheid van de natie een in
vrijheid' gekozen Majlis tot stand zou
brengen, waardoor de oude glorie van
het land weer hersteld zou worden."
Pe natie van Darius en Cyrus gaat
intussen een duistere toekomst tege
moet. De communistische Tudeh-partii,
die de recente maatregelen van de Siah
heeft toegejuicht, speelt op de achter
grond een grote rol. De Amerikaanse
president heeft Mossadeq onlangs tegen
de toenemende invloed van deze partij
gewaarschuwd.
Mossadeq is alleenheerser in Perzië.
Hij heeft de macht in handen. Maar zai
hij de economische nood waarin zijn land
verkeert kunnen verlichten? In het be
gin van dit jaar heeft hij de volksver
tegenwoordiging verzocht hem volmach
ten te geven om onderhandelingen te
voeren met Engeland en Amerika over
de oliekwestie. Maar toen deze mogend
heden meu we voorstellen deden bleek
Mossadeq niet in het minst bereid tot
overleg. De olie-industrie werkt dan
ook nog steeds niet. De kleine hoeveel
heid olie die er geproduceerd wordt
heeft geen betekenis voor de nationale
economie. Het is al weer twee jaar ge
leden dat de Perzische bedrijven van
de Anglo-Iranian Oil Company genati
onaliseerd werden. De maatregel heeft
het land geen zegen gebracht. De el
lende neemt, voortdurend toe. In Juni
heeft Mossadeq Amerika financiële
steun gevraagd, maar Eisenhower heeft
geantwoord dat hij de Amerikanen niet
kon vragen gelden beschikbaar te stel
len voor een land dat over zulke rijke
olie-bronnen beschikt. Als Mossadeq de
sociale wantoestanden die door de
Sjah naar vermogen waren bestreden
niet krachtig aanpakt zullen de com
munisten hun slag slaan. En achter de
Tudeh-partii doemt de Sovjet-Unie op.
De Sovjet-Unie. die een gemeenschap
pelijke grens bezit met Perzië, heeft
de laatste tijd veel belangstelling voor
de manoeuvres van Mossadeq getoond.
Het is deze week. in vergelijking
met vorige week, belangrijk koeler. Er
komen de laatste dagen wel flinke pe
rioden van zonneschijn voor, maar door
de Zuid-Westelijke winden zal de tem
peratuur niet veel hoger oplopen dan
tot 20 a 22 gr. Celsius. Zomers warm
was het gisteren alleen nog in Zuid-
Frankrijk. Vandaag beweegt zich een
regenfront van Engeland over de Noord
zee en zal in de namiddag en avond in
een groot deel van ons land regen ver
oorzaken.
