9000 ha. van SCHOUWEN van de zee afgesloten Ringdijk bij de Schelphoek definitief gedicht Concordaat tussen Spanje en de Heilige Stoel Vraa en Antwoord Geen vrije regering zonder hechte religieuze basis Botsing tussen Franse stakers en politie te Angers /a Moeilijkheden in bouwbedrijf NIEUWE RUBRIEK Tot hoofd en hart Fluitconcert van tien minuten Raadsel Vele arrestaties in Oude Pekela In zee verdronken? De zee is krijgs gevangen Osservatore: de kroon op de vroegere overeenkomsten Mr. Wolthuis blijft in bewaring Uee riUftKio vefmyou bmj! Het weer VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1953 77ste JAARCANC No. 25771 S.st Hikt. *eftlkeh r°^ng die een d jf, van ons. Het is niet een Epri- uï dat bit commentaar opnieuw ?a de „...f te-associatie aan ons opdringt, Ik dio ?matYre Publicatie in Het Vrije te werpe nog verre van ons pogen Grote reeks diefstallen MlllMi Simt!: Jachthond trapt op geweer 2 jagers aangeschoten Minister Van de Kieft naar Amerika Voor jaarvergadering van het I.M.F. President Eisenhower: Aan de vooravond van de werkhervatting Verscheidene gewonden Had Flying Enterprise een schat aan boord? Britse en Amerikaanse bankbiljetten Ex-pol. gevangenen vragen: Gehele dag vrij op nationale feestdag het I Landelijk leider N.E.S.B. Meisje door autobus overreden Twee Duitsers bij botsing gedood Jongetje doodgereden ROSLEPEREN JASSEN f155.- ï»l!«AU SMEDESTRAAT 5 -• HAARLEM eietoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 «?°nnementen 20800 Postgiro 143480 Kant. Beverwijk: Breestraat 171, telef. 4790 antoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30 D:. Telefoon 5790 ectie: 3. 3. VV Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. W°!/^edac,ie: ^rs. v- ^un en W, Severin. a* hoofdredacteur: W. van Willige. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave v#n redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 47 cents per week, f 2.per maand, f 6.per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. Tien over half zeven gisteravond is de laatste opening in de Oosterinlaagdijk hij Schelphoek gesloten. Dat is geschied met twaalf caissons, die in twee dementen tegelijk werden geplaatst. Nu is negenduizend hectare van de zee Afgesloten. De sleepboten en andere vaartuigen hebben een fluitconcert ge- Seven, dat tien minuten duurde. caissonelementen lagen met takels aan zelfverankerende pontons vast. Ongeveer kwart over zes gisteravond begon men deze caissons af te vieren. Oe grauwe gevaarten, elk 66 m. lang, werden door de vloedstroom en met behulp van kleine slepers langzaam naar hun plaatsen gedreven. De moei lijke operatie gelukte prachtig en zonder haperen. Het meest Oostelijke ele ment sloot goed aan op de reeds gelegde caissons in de dijkkern. Toen schar nierde het Westelijke element van de voor Serooskerke gelegen dijkromp af, fustig tegen de Oostelijke sector, precies op de berekende, iets naar voren geprojecteerde plaats. Felle fluitsignalen. De kranen gingen open en snel *akten de elementen naar het wachtende bed van rijshout en steen. De deur Tvas dicht. Niet langer zal de zee aan de vrucht bare gronden van Schouwen knagen. Niet langer zullen de duizenden ver drevenen uit dorpen en hoeven behoe- ven te twijfelen. De zee is krijgsgevan gen op Schouwen. Het water zal met sluizen en pompen worden uitgebannen. En dan zal, wellicht omstreeks Niéuw- laar, het leven in dit 9.000 ha. grote, zo gruwelijk geteisterde gebied, zijn rech ten moeizaam kunnen gaan hernemen. Eerst moet nu de nieuwe inlaagdijk, die achter de 450 m. brede breuk in de Oude zeedijk nog 350 ha. verdronken land omsluit, nog worden versterkt en 9Pgehoogd. De zwakke plekken elders In de zeedijk moeten worden ver gaard. Over ongeveer een maand zal naen waarschijnlijk met pompen en Spuien kunnen beginnen. Weer vier 5veken nadien zal het wellicht mogelijk ri.in de wegen te schonen en te herstel len en de sloten weer open te maken. Waardoor de rest vaji het water zal Alsof het de gewoonste zaak van dewereld betrof en alsof er juist op dit terrein geen bijzon dere plicht tot geheimhouding bestaat, heeft Het Vrije Volk, blijkbaar gebruik blakende van een indiscretie, enige be langrijke cijfers gepubliceerd over de Rijksbegroting—1954, die normaal eerst op de derde Dinsdag in September Worden openbaar gemaakt. Men zou hebben mogen verwachten, dat er on middellijk van de zijde van net minis terie van Financiën officieel zou zijn gereageerd in de vorm van een com muniqué, waarin de Regering mede deelde, dat zij de publicatie in Het Vrije Volk betreurde en dat zij een streng onderzoek zou gelasten om de oorzaak van het „lek' op te sporen. Maar niets daarvan. Het departement van Financiën deed Donderdag alsof zijn neus bloedde en hield zich in zijn mondeling commentaar volkomen op de vlakte. De enige, die desgevraagd wèl reageerde was de mi- bister van Financiën, de heer van de Kieft, die, zoals men gisteren in ons blad heeft kunnen lezen, de affaire on begrijpelijk vond en de publicatie als '•onbehoorlijk" betitelde. Hij ontkende overigens de juistheid van de publicatie biet, zodat gisteren vrijwel alle bladen de cijfers uit Het Vrije Volk hebben overgenomen. Deze cijfers zijn eyenwel m hun algemeenheid nog te weinig dui delijk, om hierover een gefundeerd Oordeel uit te spreken. Wij ge- Mven echter, dat de minister niet ver standig handelt, als hij meent deze in discretie van het socialistisch orgaan ver- ?er zo maar te kunnen laten passeren. Het ls nog niet zo lang gëleden, dat een En gelse minister van Financiën tot af deden werd gedwongen, omdat enkele 0'jfers, niet enige weken, maar slechts •mkele uren te vroeg, ook door indis- "retie waren uitgelekt. Een Rijksbegroting is nu eenmaal ï.ou landsbelang, alleen al omdat de jmanciële wereld en het hele bedrijfs leven er onmiddellijk hun conclusies d't trekken. Het lijkt ons dan ook Noodzakelijk, dat, nu de Regering zelf .met het initiatief neemt, de Volksver tegenwoordiging in actie komt en de m'nister door een aantal scherp gefor muleerde vragen dwingt deze „on- ^ogrijpelijke affaire" uit de doeken te u°en wij begrijpen, dat dit voor een ,°oialistische minister, vooral omdat ?et 't blad van zijn eigen partij be- e oft, misschien pijnlijk kan zijn, maar J- moeten nu eenmaal maatregelen v orden getroffen, om een herhaling dergelijke indiscreties te voorko- ,9.eu. Wie gisteren in politieke kringen vJu oor te luisteren legde, hoorde zó- „®ol wonderlijke combinaties over het o®beurde, dat alleen daarom al een olijke uiteenzetting meer dan ge- v yvr.i laten ter illustratie enige passages p'gcu uit het commentaar van Het ppv0°l zoals men weet eveneens nauw ueerd aan de Partij van de Arbeid. Men acht het in politieke kringen \v°°ï de band liggend, dat indien het gelijke beeld van de begroting eet? blijkt met deze prognose in over stemming te zijn, de besprekingen l0ner bet vraagstuk van huurverhoging, af ?n' belastingen etc., welke binnen Uiv'Cn tijd op het parlementaire le eau zullen beginnen bijzonder zul- e e Worden gecompliceerd, omdat t o n beeld zou gaanv Wejken een aantal W o V e k e kring zullen Wei en gekoesterd, vrij- t)6r ,2 e 15 e r buiten de kring g e i -e, Y e r w e z e n 1 IJ k e n m o- "Ikheden brengt. kunnen wegvloeien. Dan pas kan het eigenlijke herstel, voornamelijk land- bouwherstel en wederopbouw, begin nen, een arbeid, die naar officiële schatting enige jaren kan duren. De commissaris van de Koningin in de provincie Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, was diep ont roerd. „Deze overwinning", zo zei hij, „kwam eerder dan ik had durven dromen. Wij zullen ons uiterste best doen, en alles op alles stellen, om, zo dra dit verantwoord is, de bevolking te laten terugkomen". Ondanks de tegenslagen op Duive- land bij Ouwerkerk, aldus jhr. De Casembroot, moeten wij moed houden en er vast op vertrouwen, dat ook daar het werk spoedig met succes zal worden bekroond. Indien de omstandigheden zo blijven als ze op het ogenblik zijn, dan zal naar de mening van prof. Thijsse de in laagdijk achter het gat in de Schelp hoek weldra zó sterk zijn, dat d: afwer king geen bijzondere problemen meer zal opleveren. Dat de sluiting van Schelphoek bij springtij is geschied, is naar de mening der deskundigen louter toeval. „Wij waren zover", zo zeiden zij, „springtij of niet". Tot driemaal toe zijn de ontwerpers en uitvoerders van het Schouwen Duivelandse dijkherstel door het oog van de naald gekropen. Prof. ir. J. T. Thijsse vertelde, dat men met het slui ten van de Klompengeul en de Gemene Geul met grote caissons geen dag langer had mogen wachten. Berekeningen heb ben bewezen, dat anders de in de geu- Uit een door de Rijkspolitie te Win schoten ingesteld onderzoek inzake een aantal in Oude Pekela gepleegde dief stallen is komen vast te staan dat hier een groot aantal personen bij betrokken was. In de loop van dt week werden in Oude Pekela gearresteerd de 43-jarige H. K., de 30-jarige H. M.. de 30-jarige H. T., de 31-jarige H. M. en de 41-ja- rige S. K., allen fabrieksarbeiders uit Oude Pekela en de 23-jarige J L. uit Nieuwe Pekela, de laatste wegens he ling. De vier eerstgenoemden hebben in de loop van anderhalf jaar op het terrein van de strocartonfabriek Ceres te Oude Pekela een grote reeks dief stallen gepleegd. Hierbii werd voor dui zenden guldens gestolen aan hout, kope ren buizen, laselectroden, loodkabel, autocricks en ook een ijzeren heiblok van 300 kg. Deze goederen werden voor een zacht prijsje doorverkocht en het staat nu reeds vast dat er in de ko mende weken nog een groot aantal ar restaties zal plaats vinden wegens he ling. S. K. is' voorlopig weer in vrijheid gesteld. De overigen worden voor dt Offieier van Justitie te Groningen ge leid. Een 15-jarige jongen, Joh. B. uit Hel mond, die deel uitmaakte van een groep van de R.K. Jonge Boerenbond uit Bra bant, is gistermiddag aan het Bloemen- daalse strand spoorloos verdwenen. Ver moed wordt dat hij is verdronken Vanaf 7 uur patrouilleerden leden van de Bloemendaalse reddingsbrigade langs het strand. Te middernacht had men de jongen echter nog niet gevonden. In middels was de kapelaan met de over gebleven veertig jongens op advies van de politie naar Brabant teruggekeerd. len liggende voorzieningen door de zee vernield zouden zijn en dat veel werk vergeefs zou zijn geweest. Betreffende Duiveland werd gezegd, dat het Westelijke stroomgat van de Vierbannenpolder onder Ouwerkerk nog op het nippertje is dichtgekomen. Dat was het derde benauwde half elf je, Met veel improvisatie is de verleden Zondag begonnen strijd rond deze dijk breuk gewonnen. Het gat is een slag veld van betonbrokken, keien en mod- der. Langs de vernielde caissons wor den met drie grote kranen perskaden van klei gebouwd. Daartussen wordt een dijkkern van zand gespoten. Het dijklichaam, dat thans ten dele nog onder water ligt, wordt voorts ver sterkt door bietennetten, gevuld met ongeveer een kuoieke meter steen, en losgestorte steen op zogenaamde stalen torpedonetten. Het Oostelijke gat bij Ouwerkerk biedt maar een trieste aanblik. Eén der landhoofden is totaal vernield en de voorzieningen en hpzinkingen in het gat zijn grotendeels weggeslagen door de felle stroom, die in en uit de polder komt, nu het Westelijke gat gesloten is. Gisteren werden op enkele plaatsen al vrij grote diepten gemeten, één daarvan was reeds ruim 22 meter. Deskundigen weten op het ogenblik niet, hoe lang men nodig zal hebben, om dit zeer kwalijke gat te sluiten. De gedachten variëren van drie tot acht weken. Het sluiten van dit gat met de uit Engeland aangevoerde Phoenix-caissons maakt nog een punt van overweging uit. In elk geval ligt een reeks van deze cais sons op een der zandplaten bezuiden het eiland Schouwen gereed. &mmS Een overzicht van de werkzaam heden aan de Oosterinlaagdijk hij Schelphoek juist op het moment dat het Westelijk element tegen de Oos telijke sector wordt geplaatst. Bij een jachtpartij in de omgeving van Barnstaple (Zuid-West-Engeland) heeft een jachthond twee jagers aange schoten, doordat hij op de haan van een op de grond liggend dubbelloopsjacht geweer trapte. Beide mannen moesten naar net ziekenhuis worden vervoerd. De jagers, die juist een hert hadden ge dood, hadden het geweer even op de grond gelegd. Tussen de Heilige Stoel en Spanje is I geheel het recht van candidaatstelling gisteren een rone-'d-at geslo'en, aldus meldt A. F. P. uit Vaticaanstad. Voor de Heilige Stoel tekende Mgr. Tardini, pro-staatssecretaris voor bui tengewone kerkelijke zaken, voor'Span- je de Spaanse minister van Buitenland se Zaken, Artajo en de Spaanse am bassadeur bij de Heilige Stoel, profes sor Castiella Y Maiz. In een officieel communiqué van het Spaanse ministerie van Buitenlandse Zaken wordt gezegd dat het concor daat in bevoegde kringen beschouwd wordt als een model-regeling van de positie der Kerk ten aanzien van katho lieke landen. De Heilige Stoel heeft het privilege bekrachtigd volgens hetwelk zekere kerkelijke aangelegenheden behandeld mogen worden door de Ro ta-rechtbank van de apostolische nun tiatuur, overeenkomstig een „Motu Proprio" van 7 April 1947, waarbij de ze rechtbank werd ingesteld. Wat de benoeming van aartsbisschon- per. en bisschoppen betreft, wordt vol gens het nieuwe concordaat het systeem gehandhaafd dat bij de overeenkomst van 7 Juni 1941 werd ingevoerd. Volgens dit systeem zendt de nuntius wanneer een Aartsbisschops- of bisschopszetel vacant is gekomen, na vertrouwelijk overleg met de Spaanse regering, een lijst met de namen van minstens zes 'candidaten naar het Vaticaan. De Paus kiest drie van deze candidaten uit en doet hiervan middels de nuntius mededeling aan de Spaanse regering. Het staatshoofd stelt dan officieel door bemiddeling van de Spaanse ambassade bij de Heilige Stoel, een der drie door de Paus uitgekozen candidaten voor. Tot aan de uitroeping van de Spaanse republiek oefende de Spaanse koning De minister van Financiën, de heer J. van de Kieft, vertrekt hedenmiddag met de „Nieuw Amsterdam" uit Rotterdam naar Amerika onder meer voor het bij wonen van de jaarvergadering van het Internationale Monetaire Fonds. voor bisschopsbenoemingen uit. De Hei lige Stoel bekrachtigde slechts de can didaatstelling. Over het nieuwe concordaat is sedert het einde van de burgeroorlog in Spanje onderhandeld. Het concordaat van 1859 werd in 1931 door Spanje verbroken. Sinds die tijd zijn drie beperkte over eenkomsten gesloten tussen het Vaticaan en Madrid. De eerste (1941) handelde over de benoeming van de plaatselijke aartsbisschoppen, terwijl de tweede (1946) en de derde (1950) de benoeming van andere kerkelijke autoriteiten re gelden. Deze overeenkomsten vormden echter geen algeheel vergelijk tussen Kerk en Staat. De Osservatore Romano noemde het thans gesloten concordaat de kroon op de vroeger gesloten over eenkomsten. Volgens het in Kenya verschijnende inheemse blad „Habara za Dunia" heeft de Mau-Mau-Ieider Dedan Kimathi zijn volgelingen bevel gegeven de strijd te staken. Hij zou de hoofdredacteur van het blad en de gouverneur van Kenya dit in eer. brief hebben medegedeeld. ns blad houdt u weliswaar op de hoogte van de voornaamste ge beurtenissen in Buiksloot, Hillegom en Marokko (en vele andere plaatsen ter wereld), maar vaak zoudt ge iets speciaals willen weten, bijvoorbeeld wie de burgemeester van Caracas is, hoe men thee zet van lindebloesem en hoeveel ziekenfonds-coupons aan een meisje voor halve dagen moeten worden uitgereikt. Als ge zulke dingen par does telephonisch aan ons vraagt, zullen wij u meestal het antwoord schuldig moeten blijven, maar bij schriftelijke inzending zult ge voortaan een goede kans maken een bevredigend antwoord te krijgen. Te beginnen met vandaag beginnen wij n.l. een nieuwe rubriek, onder het opschrift „Vraag en antwoord", waarin diverse terzake kundige medewerkers een bondig antwoord zullen geven op door u ingezonden vragen, die naar ons oordeel voor beantwoording in aanmerking komen. Het voordeel van een dergelijke, periodiek terugkerende, rubriek is, dat iedere lezer kan profiteren van het antwoord aan één hunner ge geven. Bij vragen van algemene strekking is het voordeel hiervan in het oog lopend. Wij beginnen vandaag met de beantwoording van een aantal wille keurige vragen, opdat u aan de hand daarvan kunt zien op welke ma nier deze rubriek wil pogen u ten dienste te zijn. Men zie pag. 3 en leze ook de nadere toelichting daarbij. President Eisenhower houdt van „strijdvaardige kapelaans en predikan ten", aldus verklaarde hij tijdens een ontvangst van de geestelijkheid van Washington op het Witte Huis, waarbij meer dan 250 Ka l'.olieke priesters en bedienaren van de verschillende Chris telijke Kerken aanwezig waren. In zijn toespraak tot zijn gasten her innerde de president aan de menings verschillen, die hij tijdens zijn lange mi litaire loopbaan dikwijls met de aal moezeniers in de garnizoenen heeft ge had. „Maar", zo voegde hij er aan toe, „dat was altijd alleen maar, omdat ik van mening was, dat zij in hun predi katies tot de manschappen niet conse quent en beslist genoeg opkwamen voor de Christelijke waarheden". Eisenhower e r- e r- wensen Te Angers in West-Frankrijk hebben drie duizend stakers gisteravond ge poogd het stadhuis binnen te dringen. Zij kwamen hierdoor in botsing met de politie, die traangasbommen gebruikte om de ordeverstoorders te verspreiden. Hierbij werden drie politiemannen en verscheidene stakers gewond. De toe stand van een der gewonde politie mannen is ernstig. De stakers rukten, onder het roepen van leuzen tegen de regering, na een door hen gehouden vergadering naar het stadhuis op. Een afgevaardigde der stakers werd door een beambte ontvangen. Op een tijdstip, dat deze zich nog in het gebouw bevond, be gonnen de stakers er buiten met ste nen naar de ramen te werpen. Tevens drong de menigte op in de richting van de deuren van het stadhuis. Hier greep de politie in en dit werd de aanleiding tot de gevechten. De politie zette de omgeving van het stadhuis af en wist de ingang tot het stadhuis vrij te maken. Hierna ontston- Het Deense passagiersschip „Kronprins Frederik", dat in April van dit jaar is uitgebrand en gezonken, toen het gemeerd lag aan de Parkestone Quay in Harwich, wordt gelicht. Men hoopt het schip, dat 3895 ton meet, naar Dene marken te kunnen slepen, waar het dan volledig zal worden hersteld. Volgens de havenautoriteiten van Os- tende heeft zich aan boord van de „Flying Enterprise" een schat bevon den, die later door een Italiaans ber gingsvaartuig is opgehaald en in Osten- de aan land gebracht. De schat zou be staan hebben in een gro'e hoeveelheid Brits en Amerikaans bankpapier, dat vervoerd werd in opdracht van een Zwitserse bank. een verspreide gevechten in aangren zende straten. De politie wist uiteinde lijk de orde te herstellen. De stakers zijn 'allen werkzaam bij overheidsdiensten, zoals de posterijen, de spoorwegen, e.d. Voor de botsing hadden zij, in overeenstemming met de door alle vakorganisaties gedane oproen, besloten vandaag weer aan het werk te gaan. Zij zonden een afvaardiging naar het stadhuis, om de eisen, waarvoor zij hebben gestaakt, nogmaals naar voren te brengen. Het hoofdbestuur van de Nederland se vereniging van ex-politieke gevan genen uit de bezettingstijd heeft aan de leden van de Tweede Kamer een adres gezonden, waarin wordt verzocht een nationale feestdag in te voeren, waarop niet een halve maar de gehele dag vrij wordt gegeven. Het bestuur heeft bij het adres een aantal citaten uit verscheidene dag- en vakbladen gevoegd, om te laten blijken hoe groot de ontstemming is over het feit dat de nationale feestdag werd af geschaft. V. N. Rusland heeft geweigerd voor de commissie van de V. N. te verschij nen om inlichtingen te verschaffen over tijdens de tweede wereldoorlog verdwe nen Duitse, Italiaanse en Japanse krijgs gevangenen. eindigde met de overtuiging uit te spre ken, dat geen enkele vrije regering kan bestaan zonder de vaste grondslag van een wel gefundeerde godsdienstige basis. Evenals de algemeen leider der N.E.S.B. Paul van Tienen, zal ook de landelijk leider, mr. J. Wolthuis uit Groningen voorlopig in preventieve hechtenis blijven. Mr. B. van der Waerden, rechter commissaris te Amsterdam, heeft gis termiddag het bevel tot bewaring ge geven. Het kan na zes dagen nog één keer door hem worden verlengd. Acht men het dan nog nodig mr. Wolthuis vast te houden, dan moet de voltallige rechtbank een bevel tot voorlopige hechtenis uitvaardigen, dat dertig da gen van kracht is, maar een onbepaald aantal malen met die termijn kan wor den verlengd. Alleen de derde arrestant, de werk groepsleider van Amsterdam A. M. Kruit, heeft dus na de inverzekering stelling zijn voorlopige vrijheid terug gekregen in afwachting van het proces. Donderdagmiddag wilde de chauf feur van de N.Z.H. bij de beginhalte van de stadsdienst in de Dr. Schaepman- straat in Haarlem-Oost zijn terugtocht naar de stad beginnen. Hij meende, dat alles veilig was en zette de bus in be weging. Hij bemerkte evenwel, dat er onder de bus iets niet in orde was en stop te. Tot zijn schrik zag hij, dat het bijna drie-jarige meisje Margaretha van Roon, door een der wielen was overreden. Het stoffelijk overschot is naar het zieken huis overgebracht. Het vorig jaar is een zusje van het meisje op ongeveer gelijke wijze om het leven gekomen. Gisteravond heeft op het kruispunt van de Sloterweg en de Schipholweg nabij Badhoevedorp een aanrijding plaats gehad, waarbij twee Duitsers het leven hebben verloren. Te ongeveer kwart over zes kwam een motorrijder, de 25-jarige heer W. Schulze met in de zijspan de 28-jarige mevrouw J. B. E. Schulze, geboren Grosz Oldekamp, beiden afkomstig uit Gronau (Duitsland), in botsing met een personenauto. De motorrijder en zijn vrouw werden beiden gedood. Hun stof felijke overschotten zijn naar de sectie kamer van het politiebureau in Hoofd dorp overgebracht. De inzittenden van de auto liepen geen verwondingen op. Het leven laat niets overdoen dwingt ons voort te gaan Berlqn. 5000 communisten hebben gisteren getracht de tweede voedsel- actie voor Oost-Duitsers in West-Ber- lijn te verstoren. In de kringen der aannemers hoort men de laatste maanden herhaal delijk klachten over moeilijkheden, welke voortvloeien uit een overspan ning van het bouwbedrijf. Er zijn meer bouwwerken in uitvoering dan de capa citeit van de gezamenlijke bouwonder nemers toelaat. Dit openbaart zich niet in een schaarste aan materialen, deze zijn in voldoende mate beschikbaar, maar in de sector der arbeidskrachten. Op grond van de statistische gegevens omtrent de werkloosheid in de bouw vakken heeft de regering de bouwbe- drijvigheid' gestimuleerd, o.a. door uit breiding te geven aan het woningbouw programma. Het blijkt nu echter, dat de werkloosheid onder alle categorieën van bouwvakarbeiders niet even groot was en dat met name aan geschoolde arbei ders en in het bijzonder aan metselaars van een overschot nauwelijks gesproken kon worden. De vergrote bouw-activi- teit heeft nu een tekort aan deze vak lieden doen ontstaan, terwijl voor de grote groep der ongeschoolde arbeiders, die het meest van werkloosheid te lijden hebben, geen volledig emplooi kan worden bereikt. Het feit doet zich nu voor, dat de aan nemers, teneinde hun werken op nor male wijze te kunnen uitvoeren, aan hun vaklieden lonen gaan betalen, hoger dan die welke wettelijk zijn toegestaan. Ook gebeurt het, dat aannemers, doo»" hogere lonen te bieden, de vaklieden bij eikaar wegkopen. De raad van bestuur in het bouwbedrijf heeft nu herinnerd aan een in 1948 genomen bindend besluit volgens hetwelk de aannemers alleen die arbeiders in dienst mogen nemen, die een schriftelijk bewijs kunnen over leggen dat zij met instemming van hun vorige werkgever diens dienst hebben verlaten. Intussen ziin verschillende aannemers strafrechtelijk vervolgd omdat zij te hoge lonen hebben betaald. 'Pe aïbeider die een te hoog loon be dingt is niet strafbaar!). Men verlieze echter niet uit het oog dat de aanne mer tot deze praetiik niet overgaat uit minachting voor de wettelijke voor schriften of omdat hij zo vrijgevig is maar omdat hij daartoe wordt gedwon gen omdat hij door strenge boetebepa lingen gebonden is aan een termijn van oplevering van zijn werk en ook om dat een vertraging in het tempo van de uitvoering van een bouwwerk hem gro te schade oplevert. Op welke wijze moet men nu uit deze impasse geraken? Als de heer In 't Veld nog minister zou zijn geweest, dan had hij wellicht reeds de zoveelste bouwstop op zijn naam gebracht. De huidige be windsman van Wederopbouw en Volks huisvesting is in dit opzicht gelukkig wat bedachtzamer. Want de bouwstop is een grof werkend middel, ongeveer te vergelijken met bezuiniging door het domme potlood. Een bouwstop verstoort onmiddellijk de normale gang van za ken bij de voorbereiding van bouwplan nen met al de daaraan verbonden trans acties als aankoop van grond en het aantrekken van financieringsmiddelen. Bovendien is niet in alle delen van ons land van overspanning in het bouwbe drijf sprake; een uiteraard algemeen werkende bouwstop zou op verschillen de plaatsen enige ontspanning in de bouwnijverheid geven, doch elders werkloosheid in het leven roepen. Naar onze mening kan hier meer geleidelijk te werk worden ge gaan. Als een der oorzaken van het feit dat er nu nog zoveel bouwwer ken in uitvoering zijn, wordt genoemd de omstandigheid, dat de vorige winter een buitengewoon groot aantal dagen van onwerkbaar weer heeft opgeleverd. Daardoor zijn er nu nog bouwwerken in uitvoering welke anders reeds zouden zijn voltooid. Dit wettigt de verwachting van enige ontspanning in de bouwnijver heid voor de naaste toekomst. De over heid zou deze ontspanning kunnen sti muleren door enige vertraging toe te passen bij het ter hand nemen van nieu we grote bouwwerken. Men verwacht trouwens reeds, dat voor militaire doel einden in de naaste toekomst minder bouwwerken ter hand zullen behoeven te worden genomen. Intussen zullen maatregelen moeten worden genomen, welke op langere ter mijn hun goede invloed zullen moeten hebben. Het is duidelijk, dat men moet komen tot een zodanige opbouw van het corps bouwvakarbeiders, dat er een harmonische verhouding ontstaat tussen het aantal vaklieden en het aantal on geschoolden; een tekort in de ene groep veroorzaakt werkloosheid voor de andere. Het thans gebleken tekort aan vaklieden kan men verminderen door het opvoeren van hun productiviteit. Het bouwvak is typisch traditioneel; toch zal men er zoveel mogelijk naar moeten streven om meer rationele werkmetho den te vinden, waardoor de productie der vaklieden groter wordt. Voorts ver dient het alle aanbeveling, dat bij de daarvoor in aanmerking komende schoolgaande mannelijke jeugd meer propaganda wordt gemaakt voor het volgen van het ambachts-onderwijs; deze propaganda zal groter succes heb ben, naarmate men terugkomt van da nivellering welke tussen de beloning van geschoolden en ongeschoolden is toegepast. Ook hier blijkt de „de-nivel- lering" een eis van rechtvaardigheid en een maatschappelijk belaqg. Woensdagmorgen geraakte in de Dr. Schaepmanstraat te Maastricht tijdens het passeren van een groot aantal Bel gische legerwagens de 3-jarige M. Zwak- hoven spelenderwijze onder het rech tervoorwiel van één der wagens. Het slachtoffertje liep zware inwendige kneuzingen op en overleed tijdens het vervoer naar het ziekenhuis. Volgens ooggetuigen treft de chauffeur, die zeer ontdaan was over het voorgevallene, geen schuld. Advertentie BaRTELOORISSTRAAT 20 TEL. 13439 (tot Zaterdagavond) Veel bewolking met op vele plaat sen tijdelijk regen of motregen. Over wegend matige wind, hoofdzakelijk tussen West en Zuid. Vannacht min der koud, morgen overdag ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. Zon: 5.46—19.35. Maan: 20.56—12.25.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | | pagina 1