Mysterie van het leven Santpoorts R.K. Jeugdhuis productief gemaakt Vijftien jaar geleden ging Chamberlain naar München CENTRALE VERWARMING Ere-tentoonstelling G. Robèr geopend Van Bennebroek tot Heemskerk Kajotters hebben grote plannen CITROEN Vrede voor onze tijd LAATSTE ACCOORD VAN HET EUROPEES CONCERT PAGINA 5 ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1953 FILMS VAN DEZE WEEK IN HAARLEM Nobele film in Cinema Palace M inerva Luxor 35-jarig bestaan van Marine-sanatoriumfonds Concert Marinierskapel Frans Hals Rembrandt Verlichting binnenplaats der Stadsdoelen Maandag officieel in gebruik Voetbal in Haarlem (iROEIV H.V.B.-programma Ver. Kath. Dammers <.\H \<.E PAHKIAAA AUTORIJLES bij v. d. ZEE betekent RIJBEWIJS OKé Nachtelijke invasie Biljarten Verkooplokaal NOTARISHUIS Showfilms zijn voor het merendeel van eenzelfde kaliber: rondom een onbenul lig verhaaltje worden zoet-vloeiende melodiën gesponnen, die op hun beurt weer dienen tot omlijsting van diverse romantische en kleurrijke scènes. Ook „Two tickets to Broadway" vertoont deze eigenschappen als rechtgeaard show product. De film onderscheidt zich ech ter door wat pittiger liedjes, met meer inhoud tevens, dan die, waarmee meestal een showfilm is opgevuld. Uitgezonderd enkele taferelen, doet deze rolprent fris en vlot aan. Naar het welbekende thema te oordelen, lopen aan de overzijde van de Oceaan wel wat artisten werkeloos rond; misschien biedt inderdaad televisie een oplossing om dit probleem te onder vangen. „Two tickets to Broadway" be tekent voor een ieder een uur prettige verpozing zonder inspanning. A.l. Gisteravond vond in de kunsthandel Leffelaar aan de Wagenweg de opening plaats van de eretentoonstelling van wer ken van de Haarlemse schilder Georges Robèr. Deze tentoonstelling is georgani seerd door de Vereniging van Haarlemse beeldende kunstenaars ,.De Groep" ter gelegenheid van de 60e verjaardag van Robèr. Onder de aanwezigen waren naast vele kunstenaars ook de burgemeester van Haarlem, mr. P. O. F. M. Cremers, de wethouder van Openbare Werken, de heer W. F. Happé, en verscheidene raads leden. De schrijver Siegfried van Praag sprak een inleidend woord over de persoon van Robèr en de tentoongestelde werken. Hij begon met de opmerking, dat het voor een letterkundige een moeilijke taak is een beoordeling te geven over het werk van een beeldend kunstenaar, omdat de letterkundige niet zulk een grote gevoe ligheid voor kleur en vorm heeft als de schilder en de beeldhouwer Toch meende hij een enkel woord over het werk van Robèr te mogen spreken, aangezien hij met hem vele dingen gemeen had. Geor ges Robèr was zijn buurman, droeg vroe ger ook een puntbaard en kwam ook uit Brussel. Maar het belangrijkste was toch wel dat ze beiden dezelfde mystieke elementen in zich hadden. De kunst van Robèr was niet zozeer abstract, meende Siegfried van Praag, maar het is een zoeken naar het onbe schrijflijke en het onzegbare. De mid delmatige mens zal zich er bij neerleg gen als iets niet te zeggen valt, maar een groot artist zal moedig naar uit drukkingsmogelijkheden zoeken. Voorts is er een mystiek element, dat in de werken van Robèr naar voren springt, aldus Siegfried van Praag. Ro bèr, die een studie heeft gemaakt van de Joodse mystiek, probeerde het we zen der dingen in zijn werk tot uitdruk king te brengen. Hij doet dit niet in de sfeer van de absolute rust van de Yogi-leer, maar met een verlangen naar steeds hogere synthese, hetgeen een kenmerk is van de Joodse mystiek. Hierna deelde de burgemeester van Haarlem mede, dat het gemeentebe stuur besloten had het schilderij „Nachtmerrie" van Georges Robèr te kopen, niet zozeer om de schilder te eren, als wel omdat een werk van Ro bèr in de collectie van de gemeente niet mag ontbreken. Namens het bestuur van de vakgroep kunstschilders in de Nederlandse Fede ratie van Beroepsverenigingen sprak de heer C. J. Basart, die wees op het optimisme van Robèr en op de gevoel volle en energieke wijze, waarop de schilder zich doelbewust op zijn werk had toegelegd. Georges Robèr sprak tot slot een dankwoord tot de burgemeester, wet houder Happé en de heer Leffelaar. De glans van welvaart mocht in de zeventiende en achttiende eeuw dan al hangen rond de prachtige koopmanshuizen langs de Amsterdamse grachten, hun bewoners plachten in de zomermaanden naar buiten te trekken, om in de aanraking met de natuur rust te vinden en verheffing. Zij voeren het IJ af in hun ranke boten, het Wijkermeer op bij Spaarndam, en langs de oevers bouwden zij hun eenvoudige of protserige buitenverblijven naar gelang hun geestelijke stand of economisch welvaren. Zij trokken door Haarlem, zochten Bloemendaal, Overveen of Aerdenhout. Tot Bennebroek stonden hun zomerwoningen. Waar eens de machtige heren hun versterkte kastelen bouwden, het platte land en de invloed van vijanden noodzaakten tot aanleg van grachten en muren, verrezen nu de buitenplaatsen, open en vrij, waarvan Zoeteboom (1659) schreef: „Ja wie en sal niet met lust aenschouwen de groene hoven, wijtstrecken, de bosschagien, en groene beemden, vol adellijcke huisen en kasteelen, daer omtrent, de sommige met haer toorenen ten hemelwaerts klimmende, de sommige met schoone hoeven gebout, en sommige vertoo- nende haer ruine, door 't openen der willigen, en 't ruymen der linden Als het ware zij aan zij lagen de buitenplaatsen langs de duinrand in de schone tuin, die Kennemerland heet. Naast Pavlova Sousa e.a. schijnt An nette Kellerman eens als zwem-ster aan de hemel van het beroemde Hippodrome- theater in New York geschitterd te heb ben. Thans is haar levensverhaal op de gebruikelijke manier verfilmd, met zo nu en dan aardige kijkjes achter de schermen van het theater en in de eer ste filmstudio. Voorts zijn er natuurlijk rijkelijk veel zwempartijen. In Lido voor a. 1. In Luxor draait deze week de film „De groene handschoen" met Glenn Ford en Geraldine Brooks in de hoofd rollen. Het is een spannend verhaal van een Amerikaanse piloot, die in de oor log in Frankrijk terechtkomt en daar voor het eerst de groene handschoen ontmoet, die uit de kerk van een bede vaartsoord is gestolen. Na vele avontu ren weet de Amerikaan de handschoen weer te bestemder plaatse te brengen. Een boeiende film, die zeker veel be langstelling zal trekken. Achttien jaar. Bij gelegenheid van het 35-jarig be staan van het Marine Sanatoriumfonds (M.S.F.) zal 7 October in de Concert zaal, te Haarlem, een Weldadigheids concert worden gegeven. Hieraan zal welwillende medewer king worden verleend door de Mari nierskapel, dirigent kapitein Gijsbert Nieuwland. Deze kapel treedt als har monie- en als symphonie-orkest op. Een aantrekkelijk programma is voor dit concert door de dirigent samenge steld. Voor de pauze werken van Berlioz en Messager en na de pauze van Max Bruch. In het werk van Max Bruch treedt de kapel in symphoniebezetting op en ver lenen hun medewerking: Anneke van der Graaf, sopraan en Jan van de Ree, bariton en het Koninklijk Schiedams Mannenkoor Orpheus", dirigent Gijs bert Nieuwland ji| Is" Moeders in de film „Het mysterie van het leven" van Karl Hartl. De kliniek voor kraamverzorging is meer dan eens het onderwerp van een film geweest, maar doorgaans ging de belangstelling van de camera uit naar de biologische accenten, hoogstens naar „het leven" als materialistisch ver schijnsel. In de film „Mysterie van het leven", gemaakt naar de roman „Haus des Le- bens", staan de zaken anders. Hier is de eerbied voor het leven op een hoger plan geheven dan het natuurlijk plan alleen. Hier is het behandeld als een mysterie van hogere komaf, waarin de mens wel wikt, maar niet beslissend beschikt. We maken kennis met een kliniek voor kraamverzorging: moeders, babies, dokters, verpleegsters tegen een achter grond van huwelijken, die goed, slecht, middelmatig verlopen. Al die omstandig heden bepalen mede de psychische toe stand van de moeder of toekomstige moeders en dat is het belangrijkste the ma van de handeling. Daartussen door sDeelt zich een liefdesverhaal af. dat contrasteert met het leven in de kliniek maar er tevens mee samenhangt: een vrouwelijke dokter en haar directeur worden verliefd op elkaar, maar aan het einde blijkt, dat de jonge vrouw nooit moeder zal kunnen worden. Dit wordt dan de beproeving-voor-het-leven van twee mensen, die hun werk aan de ge boorten van kinderen hebben gewijd. Op die liefdesintrigue ligt geenszins het hoofdaccent. Eerste thema is en blijft de kliniek zelf. waar hoop en verlangen, twijfel en smart om beurten bezit nemen van allen, maar waar de vreugde om het leven en het dankbaar aanvaarden van het mysterie dagelijks tot uiting komen. De film is doortrokken van een optimistische levensaanvaarding, die hoger gemotiveerd wordt dan door de eerbied voor het stoffelijk.leven alleen Karl Hartl heeft van dit onderwerp een zeer svmnathieke film gemaakt, die afsteekt bij de vele. die hetzelfde thema enigermate misbruiken als sensatiefactor. Hij heeft bovendien zijn verhaal goed gecomponeerd. Niet zeer oersoonliik. niet zeer klemmend, maar wel verstandig en in alle geval voldoende bewogen om de aandacht vast te houden. Enkele te toneelachtige accenten, enkele te zoete fluisteringen zal men Hartl moeten vergeven. Dat kan niemand moeite kosten, die de film als geheel weet te waarderen. Ze spreekt direct tot de verbeelding en zal zeker tal van bezoe kers naar de bioscoop trekken. Voor velen is zulk een film ongeveer wat ze in de bioscoop zoeken: gezonde ont- snanning en waarlük niet zonder span ning. De film draait in Cinema Palace. Veertien jaar. Clark Gable ziet men in de film „Avontuur" als een branie-bootsman met een liefje in iedere stad. Hij treedt op in een onbeduidende, hoogst opper vlakkige geschiedenis, trouwt, scheidt, komt toch weer terug, is vader en daar de film dan uit is weten we niet, hoe het een jaar later met hem stond. De Amerikanen kunnen zo verrukkelijk bravour, sentiment en quasi psycholo gie bij elkaar harken, om een rolprent op de markt te brengen. Getuige „Avontuur", waarin ook Greer Garson en Joan Blondell optreden. Strikt vol wassenen. "Vch... Veel plezier en kostelijke humor kan men deze week beleven aan de film ..Berucht, beroemd, bemind", waarin Clifton Webb, bekend uit de film „Mijn heer de Gouvernante" en „Voordeliger per Dozijn", de hoofdrol speelt. Clifton Webb treedt nu op ais leraar aan een middelbare school. In het uit oefenen van zijn eerzaam ambt wordt hij echter benadeeld door zijn verleden, toen hij in de tijd van de stomme film als acteur triomfen vierde. Dat is alle maal nog niet zp erg, maar deze oude films worden als reclame voor parfum, dat onder min of meer ridicule na men wordt aangeprezen, onder de aan dacht van het publiek en dus ook van de leerlingen gebracht. Daardoor is zijn positie op de school onhoudbaar, zo meent het schoolbestuur, waarvan de voorzitster stapelgek is op de acteur van twintig jaar geleden. De leraar besteedt zijn vacantie om de vertoning stop te zetten en voor een gerecht wordt de zaak uitgevochten met als resultaat, dat de leraar het proces wint, doch tegelijkertijd toch zijn baan verliest, omdat hij zich de avances van zijn vrouwelijke collega niet laat welge vallen. De spirituele humor is ook in deze film volop te genieten. Personen boven de achttien jaar kunnen deze film gaan zien. als demonstratie van rijkdom en wel stand te beschouwen. Het was werke lijk de moeheid van de stad, die reeds in het begin van de zeventiende eeuw stedelingen ertoe bracht de wateroever (de Vecht) of de duinrand (Kennemer land) te zoeken. Reeds' in 1649 wordt gemeld, dat Beverwijk „heeft den ren tenieren en rijcke cooplieden van ouds altijt geweest een uijtspanninge en ver- treck plaetse, die oock in dese stede als dicht rondomme veele schone hof steden ende heerenhuijsen getimmert ende wel beplant hebben, die noch alle jaers zijn toenemende ende vermeerde rende." Niet altijd liet men een woning bou wen. Men vestigde zich ook wel op eenvoudige oude hofsteden, die dan enigszins werden verbouwd. Waren het in Noord- en Midden-Ken- nemerland voornamelijk de Amster dammers, die hun zomerverblijf aan de duinrand vestigden, rond Haarlem de den dat ook de welgestelde Haarlemse brouwers, kunstenaars (Maarten van Heemskerk o.a.) en anderen, die zich de weelde konden veroorloven. In Bloe mendaal gebeurde dit reeds aan het einde van de zestiende eeuw. Het. is hier dat wij onze tocht langs de bui tenplaatsen aan de duinrand dan ook willen beginnen, een tocht, waarop, naar we vertrouwen, vele lezers ons ge durende de wintermaanden, zullen wil len vergezellen, want het is een boei ende en interessante ontdekkingstocht, die de streekgeschiedenis, de streekont- wikkeling voor ons doet leven. J. B. pïpH::|'-r #i!.4rtl'jht -h rrfr.!S?.!?.:a: 4fV IVrlHtëifr ttjFWrWhslr1!!' -UrttVlHtflï HHlWbil'.i'.j'jb&'m»! Op de binnenplaats van de Stadsdoe len aan de Gasthuisstraat is een elec- trische verlichtings-installatie aange bracht. Doordoor is het mogelijk het binnenterrein gedurende de winteravon den te benutten voor sportdoeleinden. In het bijzonder geld dat voor de bas ketball-sport. De wintertraining van deze tak van sport, die tot nog toe in de gymnastieklokalen werd gehouden, welke voor deze sport van geringe af metingen zijn, kan thans in de open lucht plaats hebben. Deze verlichting zal Maandag, 28 September, des avonds om 8 uur. offi cieel in gebruik worden gesteld. Ter gelegenheid hiervan zal die avond een basketball-wedstrijd worden g'e.speeld tussen een vertegenwoordi gend Haarlems team (heren) en het Nederlands B-team (heren). De samenstelling van de teams is als volgt: Het Nederlands B-team: Breuser en Koemans (The Arrows, R'dam); P. de Jong (Aquila, R'dam); Zandscholten (A.M.V.J.); v. d. Ven en Strebus (Thor), Sibilo (U.S.) en Van Ling (Blue Stars) allen A'dam. Het Haarlems team: H. Argelo, H. van Elk, F. Hooiveld en J. Mansfelder (Oosterkwartier). P. de Bie. R. Noë en J. Swart (Antilopen), I?,. 'Klijn, P. Molenkamp en C. Rip (H.G.A.) en B. Uljec (Sportclub Haar lem). Typisch voorbeeld van een vroeg 17e-eeuws eenvoudig gehouden, buiten plaats: Scheybeeck te Beverwijk, aan de heirweg van Haarlem, naar Alkmaar gelegen. In verband met Noorwegen-Nederland is er in de K.N.V.B.-competitie prac- tisch niets te doen. In Haarlem en om geving zijn slechts enkele wedstrijden vastgesteld o.a. HFC-ZFC aan de Span jaardslaan welke ongetwijfeld de nodi- dige belangstelling zal trekken. In Vel- sen ontmoeten elkaar Terrasvogels en Velsen en Vitesse moet bij Alc. Victrix* trachten de puntjes te veroveren. Voorts vraagt het jubileum tournooi van Bloe mendaal de aandacht. Hieraan nemen deel Schoten, HBC, EHS en Bloemen daal. klinkende titels te geven. Nu waren het zeker geen parvenu's, de kooplieden van de zeventiende eeuw, de periode van de dwaze en over dreven dikdoenerij volgt pas een eeuw later (ook daaraan bewaart Kennemer land tal van herinneringen) Zij wa ren dikwijls niet alleen zeer heldere, schrandere zakenlieden, maar ook kunstlievende personen, die naar ver mogen kunst en kunstenaars steunden en in hun kring opnamen. De eerste buitenverblijven, die in Ken nemerland verrezen, waren dan ook merendeels eenvoudige, wat boex'se be huizingen, aangepast aan de omgeving, omdat de bewoners geheel in de sfeer van buiten wilden opgaan en nog niet de neiging hadden hun buitenplaatsen „Daar komen de tanks" is een ge slaagde reportage van de opmars var. een Amerikaans tankplatoon van Saint Lö naar de Siegfriedlinie. De film is gelukkig meer menselijk dan heroïsch en is doorspekt met een ontwapenende hoewel Amerikaanse oorlogshumor. Goede typeringen dragen de film. Lief hebbers van dit genre kunnen dus weer genieten. Maar wij wachten nog altijd op een film, die spychologisch het af zichtelijke blootlegt van oorlog en wat daarmee samenhangt. We praten er na melijk te gemakkelijk over. De film draait in City. Veertien jaar. Holland was de moeilijkheden te bo ven gekomen. Een welhaast fabelachtige rijkdom stapelde zich op. De pakhuizen Van Amsterdam herbergden de schatten, die van Oost en West werden binnen gehaald. De stad was het hart van Europa geworden, voornaamste handels plaats van de hele wereld. Handel, nij verheid en zeevaart bloeiden. Ook de kunst beleefde een tijdperk van zeld zame hoog-bloei: de Gouden Eeuw bracht in Holland grote dingen tot stand. De oude adel had de eerste plaats moeten afstaan aan de nieuwe adel, de geldadel van de koopmansstand, die de toon ging aangeven op alle gebied, die de regenten voortbracht en het land regeerde. Menig adellijk persoon achtte zich gelukkig zijn titels door huwelijken te mogen verbinden aan de welvarende koopmansstand, zoals de kooplieden, de nieuwkomers, er gaarne veel voor over hadden aan deftigheid te winnen door geparenteerd te worden met de adel van het bloed, hoewel hun rijkdom menig vreemde vorst wier geldschie ters zij vaak waren ertoe bracht hun Advertentie Bij gelegenheid van het vorige zomer- concert der H.O.V. maakten wij reeds melding van de doelmatigheid der pro grammakeuze, in betrekking tot deze zomerconcerten. Ontegenv-ggelijk eisen ze een andere sfeer, om de regelmatige concertbezoeker wat op adem te laten komen van een zwaar concertseizoen. De moeilijkheid hierbij schuilt in 't feit, een programma te kiezen met lichtere tendenzen, dat toch muzikaal verant- het Christus Koningfeest luisterrijk vieren. De voorafgaande Zaterdagavond worcft om kwart over negen in de kerk een avondwake gehouden. Zondags morgens 8 uur wordt een H. Mis opge dragen tot intentie van K.A.J. met al gemene H. Communie der leden. Na de H. Mis volgt een gezamenlijk ontbijt in in het clublokaal en om ongeveer half elf zal de aalmoezenier de leden instal leren, bij welke plechtigheid, ook de ouders verwacht worden. De feestdag wordt 's avonds na het plechtig Lof be sloten met een feestavondl in het club lokaal, waarbij zowel de ouders als de V.K.A.J. verwacht worden. IA: VI. Vogels—BSM; RCH 4—DSK; VVD—EDO 5; Wijk aan Zee 2—NAS; Terras vogels 2IEV; WH—Spaarndam; lB: EDO 3—Beverwijk 2; Haarlem 3A EDO 4; ADO 2—HBC 3; RCH 5HFC 3; Onze Gezellen 2Stormvogels 4; Velsen 2—DEM 2; 2A: Hoofdd. Boys—DSB; SVY TZB; SpaarnestadHeemstede; Nw. VennepVogelenzang; 2B; DCO 2Be verwijk 3; Kennemers 4DIO 2; VI. Vo gels 2VSV 4; Zand voortmeeuwen 3— Schoten 3; TYBB 2—Velsen 3; 2C: DSS 2—VI. Vogels 3; HFC 4—Kinheim 2; NAS 2—Bloemendaal 3; VSV 5—Ripperda 2; VVB 3—Kennemers 5; 2D: Stormvogels 5—HFC 5; DCO 3—Hillegom 3; DEM 3— VSV 6; Haarlem 5—Zandvoortmeeuwen 4; TYBB 3—Kennemers 6; 3A: Concor dia 2DSK 2; Spaarnestad 2WH 2; Spaarnevogels—VVD 2; THB 2—Hoofdd. Boys 2; 3B: DIOS—DSOV; EHS 2—ETO 2; Ripperda 3Heemstede 2; DSS 3 Schoten 4; 3C: Geel Wit 2Halfweg 2; Alliance—TYBB 4; SHS—EDO 6; Kin heim 3Haarlem 6; 3D: HFC 6Hille gom 4; Geel Wit 3—Spaarndam 2; THB 3—DIO 3; BSM 2—Haarlem 7; 3E: DEM 4Kinheim 4; Kennemers 7Beverwijk 4; Stormvogels 6Waterloo 2; 3F: EDO 7—Zandvoortmeeuwen 5; Bloemendaal 4 —Hillegom 5; HBC 4—TYBB 5; RCH 7 Haarlem 8; 3G: Haarlem 9DCO 4: Kinheim 5DIO 4; Stormvogels 7TY BB 6 HFC 7EDO 8; 3H: Onze Gezellen 4Geel Wit 4; Zandvoortmeeuwen 6 Haarlem 10; RCH 8—EDO 9: Hillegom 6 HFC 8; 4B: EHS 3Alliance 2; Rip perda 4—NAS 3; 4C: VVD 3—v. Nispen 2; Spaarnevogels 2—HBC 5; 4D: Bever wijk 5Wijk aan Zee 3; Waterloo 3 ADO 4; IEV 3—Terrasvogels _4; 4E: Bloemendaal 5Onze Gezellen 5; DSOV 2—DSS 5; 4G: DSB 4—Hoofdd. Boys 3; Heemstede 3Vogelenzang 3. Jeugdafdeling: A; VSV a—Kennemers a- Bloemendaal aTYBB a; Schoten a EDO a; DSS a—DEM a; B: Haarlem a— Kennemerland a; HBC aRCH a; Storm vogels aGeel Wit a. Volgende week zullen beide tientallen van VKD de eerste wedstrijd spelen in de competitie van de Kon. Ned. Dam- bond. district Kennemerland. Maandag is het 2de tiental te gast bij de club van Hoofddorp, terwijl het 1ste tiental gast heer is en de dammers van Hillegom zal ontvangen. De samenstelling van beide tientallen is van dien aard. dat goede resultaten verwacht mogen worden, ter wijl nu, in tegenstelling met vorig jaar, voldoende en goede reserves aanwezig Zullen z\jn. Het vijfjarig bestaan van de ze gecombineerde K.K. damclubs vol gend jaar zal voor de VKD-ers een aan sporing zijn te zorgen dat zij bovenaan zullen eindigen. De uitslagen van de onderlinge com petitie van deze week zijn: Th. Hulse- BosG. Faaij 02, J. v. d. KroftD. Rump 20, G. KraakJ. Kramer 20. R. Kok—H. v. Gastel 1—1, Th. Kok—V. Andringa afgebr; J. SmitH. Rump 11, W. BosTh. Wort 02, G, Faaij T. Kok Jr. 2—0, W. Bos—Th. Kok Jr. 20, Th. v. WortG. Faaij afgebr. Advertentie Advertentie Verkoop - Onderhoud - Reparatie Revisie onder garantie Vraagt vrijblijvend prijsopgaaf Officieel Citroën-agent v. Haarlem en omstr. J. SLOT. Parklaan 28, tel. 14163, Haarlem. Telef. 17355 Roemenië en Hongarije maakten de indruk veel mee gaander te zijn. Hoe dan ook, het verbijsterende feit doet zich voor, dat Engeland en Frankrijk hebben goedgevonden, dat de hele Tsjechoslowaakse affaire zich ontwikkelde, alsof er geen Sovjet-Unie bestond. Stalin heeft zich daar verschrikkelijk aan geërgerd en Churchill is toch zeker wel de autoriteit, om te kunnen vaststellen, dat dit de geallieerden later nog duur te staan is gekomen. Het drama zelf voltrok zich voor de ogen van het publiek uit die dagen en het is in grote lijnen nog wèl bekend. Tweemaal was Chamberlain naar Hitier gevlogen, eenmaal naar Berchtesgaden en de tweede keer naar Bad Godesberg. Hitier schuwde elk wer kelijk accoord. In Berchtesgaden had hij al eisen ge formuleerd, waarvan hij zelf meende, dat ze onaan- Vannacht omstreeks twaalf uur de caféhouders zouden juist hun deuren slui ten kwam een horde koeien de Hoofd straat van Santpoort binnengekuierd. De dieren hadden het zeker te koud gekregen op hun weiland aan de Slaperdijk, hadden het hek vernield en waren zonder onge lukken de rijksweg overgestoken. Bij de politiepost aan de Hoofdstraat tip pelde de voorste koe het erf van aannemer Van Geldorp op en de rest volgde vanzelf. Dat maakte het nogal gemakkelijk, want nu ging achter hen het hek dicht en daar mee zaten de koebeesten voorlopig rustig in de val. Boer Nic. Lemmers van de Hof- geest werd uit zijn bed gehaald en met ver eende krachten zijn de zeventien uitbrekers toen in het holst van de nacht weer terug gevoerd naar de wei aan de Slaperdijk. En vanmorgen vroeg zag men in de Hoofdstraat de middenstander druk doende om de minder welriekende sporen van deze invasie met emmers water en bezem te verwijderen. vaardbaar waren. Maar toen de Britse staatsman hem in Godesberg kwam vertellen, dat alle betrokken mogendheden er mee accoord gingen (zij het dan Tsjechoslowakije op herhaald aansporen van Frank rijk en Engeland), formuleerde hij van pure woede een ultimatum. Eerst scheen het alsof dat de druppel was, die de emmer van het Westex-se geduld deed overlopen. Frankrijk gelastte een partiële mobilisatie en Duff Cooper bracht de Engelse vloot in alarm toestand. Koortsachtig werd er nog onderhandeld, vlak voor het aflopen van het ultimatum. Ook Hitier kwam onder druk te staan van zijn eigen bevelhebbers en van Mussolini. Toen verliep alles in ijltempo. De rede van Chamberlain op 28 September 1938 in het Lagerhuis, onderbroken door de mededeling, dat Hitler hem. had uitgenodigd voor een conferentie met Daladier en Mussolini in München. De tranen van vele Britse parlementsleden, het dolle gezang van anderen, staande op hun banken, de vlaggen op de daken, ook hier in Nederland. Drie woedende figuren bleven zitten: Anthony Eden, Harold Nicholson en Winston Churchill. De volgende dag het begin van de conferentie, die de volgende morgen om half twee eindigde: afstand van alle Sudeten-Duitse gebieden door Tsjechoslo wakije. Opnieuw tranen: maar nu van de Tsjechische delegatie. Het aftreden van Benesj en het Brits-Duit se non-agressiepact, waar Chamberlain mee zwaaide uit de ramen van Downingstreet. „Het is vrede voor onze tijd," zei hij. Nog geen zes maanden later was heel Tsjechoslowakije in Duitse handen. Geduld had al lang opgehouden een deugd te zijn. H. N. Om de Zilveren Bal speelden gisteravond Groenendaal en Hof. v. Holland. De uitsla gen zijn: V. Schijffelen 50 22 31 6 0.71 v. Dijke 40 40 31 7 1.29 v. Putten 25 18 46 3 0.39 Toepoel 40 40 46 7 0.87 Wester 70 70 34 7 2.06 Koopmans 45 40 34 6 1.17 Ketel 280 280 20 43 14— Koster 225 122 20 26 6.01 Fol 70 70 23 10 3.04 Hurkmans 60 48 23 11 2.09 Wester 70 55 33 8 1.70 v. Koers el 130 130 33 19 3.94 v. d. Berg 90 81 23 12 3.52 V. Wunnik 95 95 23 23 4.13 C. Jansen 90 25 16 9 1.56 Hoek Jr. 110 110 16 38 6.87 Spierenburg 40 25 45 4 0.55 v. Dam 45 45 45 5 1.— De Groot 55 55 39 6 1.41 Hurkmans 60 28 39 5 0.71 Bakker 80 80 36 10 2.22 Loerakker 80 69 36 14 1.91 Spierenburg 40 40 28 6 1.42 v. Dam 45 20 28 3 0.71 Stand is nu 53—35 voor Groenendaal. Onthutst bestudeert Chamberlain in Bad Godesberg de kaart, waarop de eisen van Hitier staan aange geven. onvermogen, als synoniem voor een politiek van ver derfelijk toegeven. Maar de verdedigers voeren aan, dat Chamberlain en Daladier in München voor de ge allieerden een „adempauze" hebben veroverd. Snijdt dat argument hout? Geenszins. Van de adempauze is nimmer een serieus gebruik gemaakt. Churchill zegt in zijn Mémoires, dat er geen enkele verdienste in steekt om een oorlog een jaar uit te stellen als de strijd dan later veel ernstiger is en moeilijker te win nen. Maar dat is ook nooit de opzet geweest. Nóch de Tsjechoslowaakse crisis, nóch de „Anschlusz" van Oostenrijk is destijds op haar strategische mérites ge schat. En er is nog meer. De Sovjet-Unie heeft in die spannende dagen, bij monde van zijn minister van Buitenlandse Zaken Litvinov, herhaaldelijk verklaard, dat zij ten volle bereid was militaire bijstand te ver lenen aan het bedreigde land, indien ook Frankrijk daartoe over ging. De houding van Polen zou het mis schien onmogelijk maken, dat Russische troepen zich langs die route naar Tsjechoslowakije begaven, maar Advertentie gï Dir. W. N. WOLTERINK Bilderdijkstraat bij de Zijlweg Haarlem - Tel. (K 2500) 11928

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | | pagina 5