Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | 26 september 1953 | pagina 9

Leiden verwacht niet minder
dan 150.000 bezoekers

Generaal Dean weer thuis

ft

m

v

Bekering van een tovenaar

STEDENDWINGER

Op zoek naar een beer

Babylonische
spraakverwarring

Tijdens herdenking beleg en ontzet

r

Gesprek met de uil

EERSTE„R MAAND

Verovering van
Den Bosch

Nieuwe opzet van deviezenregeling

CROESUS

ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1953

PAGINA 9

Colgate-Palmolive naar
Amsterdam

Bouwkundige voorzieningen
ge van gen is wezen

A

„Opvoeding tot Staats
burgerschap"

Grote taak der ambtenaren

Professor Weve naar
Australië en Nieuw-
Zeeland

W-ffM

llilllll
ÏÏMËmm

Uitbreiding voor niet-
ingezetenen

Generaal A. Gruenther
op Walcheren

MARKTBERICHTEN

(Van onze correspondent)

Volgende week Zaterdag viert Leiden weer zijn grote feest van haring en
wittebrood, hutspot met klapstuk, optocht, taptoe en Lunapark, de jaarlijkse
herdenking van het beleg en ontzet in 1574. Er is weer een groot feest
programma samengesteld, waarin de traditionele nummers als het springen
van de fontein niet ontbreken. Vanzelfsprekend is er weer een uitreiking
van haring en wittebrood, welke traditie herinnert aan de levensmiddelen,
die de Geuzenvloot in de vroege ochtend van 3 October 1574 in de uitgehon
gerde stad bracht. Als wolven vielen de Leidenaars op de schuiten aan, leest
men in oude kronieken. Het stadsbestuur besloot toen alle proviand naar
de Saaihal de onlangs weer tot parochiekerk verheven St. Lodewijk te
laten brengen, waar iedereen zijn deel kon halen. Er is een stijgende belang
stelling voor deze traditie; dit jaar hebben zich niet minder dan 13.052 per
sonen aangemeld voor de 3 October-gave. Iedereen krijgt twee haringen en
een brood, zowel de rijke industrieel als de hooggeleerde professor, de een
voudige textielarbeider, de kantoorklerk en de man, die al jarenlang van
Sociale Zaken „trekt". Zozeer staat deze uitdeling in de belangstelling, dat
de Wereldomroep aangekondigd heeft er een uitzending aan te zullen wijden.

Dan is er ook weer de koraalmuziek
rond het standbeeld van Pieter Adr.zn.
van der Werff, de dappere burgemees
ter gedurende het beleg, wiens vrouw
tijdens de ergste hongersnood haar
schoothondje braadde om op haar ver
jaardag toch maar iets te eten te heb
ben. Bijna iedere morgen vond deze
burgemeester een lijk op z'n stoep als
een zwijgend teken van groeiende on
rust in de stad. Dit jaar zal een 75-jarig
dametje tijdens de koraalmuziek gehul
digd worden omdat zij in de zestig jaar
van het bestaan der 3 Octobervereni-
ging nog nooit een koraalmuziek over
sloeg.

Ondertussen zal de hele stad weer
geuren van de kruidige hutspot ter
herinnering aan de stamppot, die een
veertien-jarige weesjongen buiten de
stadswallen vond, toen de Spaanse be
leggers de aftocht hadden moeten bla
zen wegens het stijgende water dat
door de opengestoken dijken naar de
stad stroomde. De ijzeren hutspot wordt
bewaard in het stedelijk museum De
Lakenhal met nog énige andere reli-
quiën over het beleg, die ieder jaar
op 3 October door enige duizenden
Leidenaars en vreemdelingen bezocht
worden.

Over vreemdelingen gesproken. Het
is heel gewoon, dat de Leidse be
volking op 3 October verdubbeld
wordt, dat er dus ongeveer 100.000
bezoekers naar de Sleutelstad komen.
Nu het feest echter op Zaterdag valt,
verwacht het bestuur er niet minder
dan 150.000. Zij zullen weer de Leidse
straten omzomen wanneer 's middags
de historische optocht door de stad
trekt, die dit jaar tot titel draagt
„Uyt Leydens Scatcamere". De op
tochtcommissie heeft enige historische
gebouwen tot motief gekozen, waar
van de geschiedenis zal worden uit
gebeeld. Zo zal men keizer Napoleon
zien, die in 1813 ontvangen werd in
het patriciërshuis Rapenburg 48, Prins
Willem Hendrik, die in 1659 het
stadhuis bezocht, gravin Ada van
Holland, die in 1204 op de Leidse
Burcht werd belegerd, enz. Een
kleurrijke stoet van praalwagens,
edellieden en andere hoogwaardig
heidsbekleders, afgewisseld, door. acht.
muziekcorpsen. In totaal „omvat, de
optocht- niet minder dan - duizend-
mensen en paarden.

Voorts vermeldt het programma nog
een herdenkingsdienst, wielerwedstrij
den, een militaire parade, een groot
Lunapark op het Schuttersveld dat
de twijfelachtige reputatie bezit op 3
October altijd doorweekt te zijn, zodat
honderden feestgangers als toppunt van
vermaak hun schoenen moeten zoeken,
die in de modderlaag zijn blijven ste
ken een cabaretavond en tot slot
een luisterrijk vuurwerk. Voeg daarbij
nog de draaiorgels, palingkramen, mu
zikanten, boeienkoningen, larapionver-
kopers en troepjes hossende jongelui,
dan is daarmee het Leidse 3 October-
feest getekend. Een feest, dat vermoe
delijk nergens in het land geëvenaard
wordt, noch door de belangstelling van
niet-Leidenaars, noch door de massale
deelname van practisch de gehele Leid
se bevolking. Niet voor niets vertelt
men van Leiden, dat de bakker, slager
en kruidenier vanaf half September
niet meer betaald worden omdat men
sparen moet voor 3 October!

Naar wjj vernemen staat het thans
vast, dat de Colgate-Palmolive Handel-
mjj. N.V. Leiden weer gaat verlaten. De

onderhandelingen over het vestigen van
een nieuwe fabriek in Amsterdam zou
den zich in een vergevorderd stadium
bevinden.

Zoals mén zich zal herinneren is de
Colgate verleden jaar gevestigd in de
gebouwen van de voormalige Edelacht
baar Sigarenfabrieken te Leiden, die
daartoe een kostbare verbouwing onder
gingen. Nauwelijks echter was het be
drijf met veel feestvertoon geopend of
een nabijgelegen meelfabriek maakte een
proces in kort geding aanhangig omdat,
zij hinder ondervond van de parfum-
geuren, die zich aan het meel hechtten.
Eerst heeft de Colgate nog geprobeerd
in Leiden te blijven en werden er be
sprekingen gevoerd over het bouwen
van een nieuwe fabriek op het industrie
terrein Zuid-West, doch men is blijk
baar niet tot overeenstemming kunnen
komen, zodat de N.V. thans weer naa.'
de hoofdstad terugkeert.

Generaal William F. Dean, die drie jaar in communistische krijgsgevangenschap
heejt gezeten, 'is weer thuis. Hier zien. we hem zijn „echtgenote ..uit. het vlieg
tuig' helpèti, m hènj, naar de V. S. terug bracht. Mevrouw Dean had zich op een
luchtbasis bij haar echtgenoot gevoegd.

De minister van Justitie heeft het
wenselijk geacht op deskundige wijze te
worden voorgelicht met betrekking tot
de noodzakelijke; bouwkundige voor
zieningen op het gebied van het ge
vangeniswezen, hetzij door aanpassing
van de bestaande gevangenisgebouwen
aan de huidige eisen op penitentiair ge
bied, hetzij door andere aan die eisen
tegemoetkomende voorzieningen. Hij
heeft met dat doel een studiecommissie
ingesteld. Voorzitter en lid van deze
commissie is mr. H. L. s' Jacob, oud-
secretar.is-generaal van het ministerie
van Financiën, laatstelijk minister van
Oorlog en Marine. Tot leden zijn be
noemd: mr. E. A. M. Lamers, direc
teur-generaal van het gevangeniswezen,
ir. F. Sevenhuysen, architect bij de
Rijksgebouwendienst en H. J. Valk, eco
nomisch directeur van de gemeente
ziekenhuizen te Rotterdam.

ZONDAG

HILVERSUM I, 402 m. KRO: 8.00
nieuws, 8.15 gram., 8.25 Hoogmis. NCRV
9.30 nieuws, 9.45 gram. IKOR: 10.00 In
de open deur, 10.30 prot. pr. NCRV: 12.00
vocaal kwartet. KRO: 12.15 apologie,
12.35 gram., 12.50 nieuws, 13.00 rep. v. d.
voetbalwedstrijd NoorwegenNederland,
15.20 gram., 15.35 boek. 15.50 kamerork.
en soliste, 16.30 Vespers. NCRV17.00
prot. pr., 18.30 gram., 19.00 koor en so
liste, 19.30 eaus. KRO: 19.45 nieuws, 20.00
gram., 20.25 de gewone man, 20.30 Mu-
sette-ork., 20.45 hoorspel, 21.45 omroep-
ork., koor ensol., 22.35 act., 22.45 Avond
gebed. 23.00 nieuws, 23.15 gram.

HILVERSUM II, 298 m. VARA: 8.00
nieuws, 8.20 gram., 8.30 orgel, harp. viool
en zang, 8.55 postduivenber., 9.0o gram.,
9.10 muz. caus., 9,40 geestelijk leven,
10.00 lichte muz., 10.30 Met en zonder
omslag. l'l.OO cabaret, 11.30 Marinierska
pel. AVRO: 12.00 sport, 12.05 gevar. muz.,
12.35 lichte muz., 13.00 nieuws, 13.05
gram., 13.10 de spoorwegen spreken, 13.20
gram., 13.30 lichte muz.. 14.00. boek, 14.20
Radio Philh. Ork. en solist, 14.45 film-
praatje, 15.45 orgel en piano, 16.00
dansmuz., 16.30 sport. VARA: 17.00
gram., 17.30 jeugd, 17.50 sport, 18.15
nieuws. VPRO: 18.30 prot. pr. IKOR:
19.00 jeugd, 19.35 caus. AVRO: 20.00
nieuws, 20.05 gram., 70.45 Surinaamse
volksmuz., 21.00 voordr., 21.15 gevar.
muz., 21.55 hoorspel, 22.30 rhythm, muz.,
23.00 nieuws, 23.15 gram., 23.25 rhythm,
muz.. 23.50 gram.

ENGELAND, BBC home service. 330
m.: 14.45 Philh. Ork. en sol., 18.30 con-
cert-ork., 19.20 pianorecital.

BBC, light progr., 1500 en 247 m.:
13.15 gevar. muz., 14.15 ork.conc.. 19.30
gevar. muz., 22.15 pianospel.

NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK,
309 m.: 12.30 omroepork. en sol., 13.20
omroepork. en sol., 16.30 dansmuz., 18.00
symph.ork. en solist, 20.00 gevar. muz..
22.15 dansmuz., 23.30 lichte muz., 0.15
symph.ork,, 1.15 gevar. muz.

FRANKRIJK, nat. programma, 347 m.:
15.30 Le Petit Due, opera, 18.00 symph.
ork. en soliste, 20.02 lichte muz.. 23.00
kamérmüZ.

BRUSSEL, 324 m.: 12.34 lichte muz..
muz., 14.00 operaconc., 16.45 dansmuz..
17.00 ork.conc., 17.55 ork.conc., 23.05
dansmuz.

484 m.: 12.10 omroepork., 20.00 symph.-
conc., 22.10 lichte muz., 23.00 dansmuz.

ENGELAND, BBC European Service.
Uitz. voor Nederl. 464. 49 én 42 m.: 8.00
Eng. les voor beginnelingen. 224, 49 en
42 m.: 17.00 Eng. les v. beginneling. 224
en 49 m.: 22.00 Nieuws. Londense brief.

MAANDAG

HILVERSUM. I, 402 m. NCRV: 7.00
nieuws. 7.10 gram., 7 15 gym., 7.30 gram.,
7.45 prot. pr.. 8.0r nieuws. 8.10 sport, 8.20
gram., 8.23 muz., 8.45 gram., 9.00 zieken,
9.30 huisvrouw, 9.35 gram., 10.30 prot.

pr., 11.00 Dido and Aeneas, opera, 12.00
gram., 12.25 boer en tuinder, 12.33 orgel,
12.59 klokgelui, 13.00 nieuws, 13.15 Me-
tropole-ork. en solist, 13.45 gram., 14.00
schoolradio, 14.30 gram., 14.45 vrouw,
15.15 gram., 16.00 prot. pr„ 16.30 vocaal
ens., 16.50 gram. 17.00 kleuters. 17.15
gram. jeugd, 17.30 gram., 17.45 regerings-
uitz., 18.00 dubbelmannenl'wartet, 18.15
gram., 18.20 sport, 18.30 viool, clavecim-
bel en viola da gamba, 19.00 nieuws,
19.10 gram., 19.30 parlementair comm.,
19.45 piano, 20.00 radiokrant. 20.20 gram.,
21.00 caus., 21.15 kamerkoor en orgel,
21.50 gram., 22.45 prot. pr., 23.00 nieuws,
23.15 Esperanto. 23.30 gram.

HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7.00
nieuws, 7.13 gram., 8.00 nieuws, 8.18
piano, 8.35 gram., 9.00 gym., 9.10 gram.
VPRO: 10.00 caus., 10.05 prot. pr. VARA:
10.20 gram., 10.40 voordr., 11.00 zieken,
11.40 piano, 12.00 orgel en zang, 12.33
platteland, 12.38 gram., 13.00 nieuws,
13.15 middenstand, 13.20 mil. kapel. 13.50
gram., 14.00 vrouw, 14.15 bariton en
piano, 14.40 gram., 15.00 Rotterdams
Philh. Ork., koor en sol., 16.15 gram.,
16.45 vragenbeantw., 17.j5 gram., 17.30
gevar. muz., 17.50 mil. comm., 18.00
nieuws, 18.20 gram.. 18.35 parlementair
overz., 18.45 jeugd, 19.45 regeringsuitz..
20.00 nieuws, 20.05 Promenade-ork. en
soliste, 20.45 hoorspel, 21.20 gram., 22.00
caus., 22.15 Radio Philh. Ork., 23.00
nieuws, 23.15 orgel, 23.40 gram.

ENGELAND, BBC home service, 330
m.: 13.10 gevar. muz., 15.10 Schots ork.,
19.30 symph.ork. en solist.

BBC, light progr., 1500 en 247 m.:
12.30 dansmuz., 13.00 lichte muz., 13.45
muz. v. d. vrouw, 15.00 dansmuz., 15.45
lichte muz., 16.30 gevar. muz., 17.45 dans
muz., 20.00 gevar. muz., 21.15 lichte muz.,
23.20 lichte muz.

NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK,
309 m.: 12.00 gevar. muz., 13.25 gevar.
muz., 14.15 operettemuz., 15.50 clavecim-
belrecital, 16.10 lichte muz., 16.40 gevar.
muz., 20.00 Philh. Ork.,. 12.10 gevar. muz.,
0.30 dansmuz., 1.15 gevar. muz.

FRANKRIJK, nat. programma, 347 m.:
12.30 pianorecital, 13.20 kamermuz., 15.00
ork.conc., 16.00 kamermuz., 20.02 symph.
ork., koor en sol.

BRUSSEL, 324 m.: 13.15 pianospel, 15.45
pianospel. 16.00 opera-aria's, 16.15 ork.
conc., 17.10 lichte muz.. 18.00 Franse les,
18.15 Vlaamse liederen, 20.00 ork.conc.,
21.15 ork.conc.

484 m.: 16.00 lichte muz., 20.30 strijk
kwartet, 22.10 lichte muz.

ENGELAND, BBC European Service.
Uitz. voor Nederl. 464. 49 en 42 m.: 8.00
Eng. les v. beginnelingen. 224 en 49 m.:
22.00 Nieuws Bezienswaardigheid v. d.
week. Eng. les v. gevorderden.

WIJ KIJKEN NAAR TELEVISIE.
Gez. progr. AVRO. KRO, VARA en
VRPO: 21.00—21.20 filmreportage voet
balwedstrijd NoorwegenNederland,

De Uil van hiernaast keek
gisteren zö zorglijk uit zijn
ogen, dat ik me ongerust
begon te maken.

„Wat is er aan de hand",
vroeg ik meelevend. Het
trouwe beest aarzelde een
ogenblik. Toen vroeg hij:
„Heb je het Nationale
Weekblad „Burgerrecht"
gelezen?"

„Nee", antwoordde ik, „het recht van
een burger te wezen heb ik nooit be
geerd. Ik heb het altijd als vanzelf
sprekend aanwezig geacht."

„Alles goed en wel", barstte de Uil
plotseling los, „maar heb je gezien dat
ze in dat blad een Uil bij een rubriek
hebben geplaatst?"

„Is het familie van je?" vroeg ik be-

^"üaMs'het 'm juist", antwoordde hij,
„ik herinner me hem wel, maar ik heb
hem nooit gemogen."

„Nou ja",, zei ik, „honni soit qui mal

y Uil-"

Mijn Uil zweeg diep. Maar na ver
loop van tijd vroeg hij: „Heb je „De
Linie" gelezen?"

„Wel", antwoordde ik, „ik zal je LI-
niea recta antwoorden: „Nee."

„Weet je", vroeg het dier woedend,
„dat ze een Uil bij een van de rubrie
ken hebben gezet?"

,,'n Betovergrootvader van je, neem
ik aan?" vroeg ik.

„Nee", antwoordde hij boos, „geen
familierelatie. Het is een recht burger
lijke Uil."

„Och", zei ik, „wind je niet op. Uilen
stralen overal."

De studiedagen van het Instituut van be
stuurswetenschappen t.e Bentveld over „Op
voeding tot staatsburgerschap" werden
voortgezet met een inleiding van drs. F.
J. E. Hogewind, hoofd aan de sociaal-psy
chologische afdeling van de Rijkspsycholo-
gische Dienst. Spr. behandelde meer in het
bijzonder de taak van de ambtenaar in het
kader van de opvoeding tot burgerschap.
De ontzettende toeneming van de taken der
overheid deed hét ambtelijk apparaat sterk
groeien, zodat men zich wel eens afvraagt
of de overheid al de taken, welke zij op
zich neemt, wel aan kan. Op alle belang
rijke punten van het maatschappelijk leven
vervullen overheidsdienaren hun. taak. Zij
kunnen dus veel invloed uitoefehen op de
mentaliteit van de burgers door deze af te
wenden van het persoonlijk belang en te
richten naar het algemeen belang. Ambtena
ren van de Landbouwvoorlichtingsdienst
bijvoorbeeld, kunnen de landbouwers wijzen
op het feit, dat minder goede producten
hen zelf schade brengen, maar ook het al
gemeen belang (export) aantasten. De amb
tenaren kunnen bij de burgers een sfeer van
vertrouwen wekken, van goodwill, en van
fatsoen en daardoor bredere belangstelling
voor het algemeen welzijn.

Burgemeester H. Molendijk uit Amers
foort besprak tenslotte de vraag hoe de
gemeentebesturen de belangstelling van de
burgerij kunnen activeren.

Op uitnodiging van de „Ophthalmolo-
gical Society of Australia", de „Ophthal-
mological Society of New South Wales"
en de „Ophthalmological Society of New
Zealand" zal prof. dr. H. J. M. Weve
zich einde dezer week naar Australië en
Nieuw Zeeland begeven voor het bijwo
nen van oogheelkundige congressen te
Adelaide en Dunedin, en het houden
van een aantal voordrachten. Begin De
cember hoopt prof. Weve terug te zijn.

Sv.sv.

•WAVW.'.'AV.V.V.'

.V.V.VAW.'

W.'.WAW.V.'.V.V.V

'IvA'lvV.V/i

Thans was voor David Swier-
stra en Jack Verheul een lange
reis aangebroken, want de tocht
naar Spanje duurde vele dagen.
Dit nam niet weg, dat de reis
toch aantrekkelijk en aange
naam was, want vanuit Zwit
serland ging het door Zuidoost-
Frankrijk. De jongens volgden
de rivier de Rhone. Deze stroom
heeft een lengte van ongeveer
860 k.m., ontspringt in Zwitser
land. loopt door het meer van
Genève, komt in Frankrijk en
stort zich ten laatste in de Golfe
du Lion. Ook nu weer kwam de
jeep door een bergachtige land
streek. Dicht bij de Zwitserse
en Italiaanse grenzen bevindt
zich de Mont Blanc, de hoogste
top van de Alpen en tevens de
hoogste berg van Europa. De
Mont Blanc verheft zich 5810
meter boven de zeespiegel en
heeft zijn naam te danken aan
het feit, dat zijn kruin steeds
met sneeuw bedekt is. Kabel-
spoorwegen brengen de toeris
ten tot op 2664 meter hoogte.

Lourdes heeft als bedevaart
plaats een wereldvermaardheid
verworven. Jaarlijks wordt
Lourdes door honderdduizenden
bedevaartgangers bezocht, on
der wie talrijke zieken. Op de
grens van Frankrijk en Spanje
werd de jeep nog eens op zijn
klimkracht beproefd, want daar
verheffen zich de Pyreneeën en
wel van de Golf van Biscaye
tot aan de Middellandse Zee.
Deze bergketen is ongeveer 450
k.m. lang.

Spanje is een land met een
oppervlakte van 504.903 km2,
waar de jongens na moeizame
en inspannende dagen aankwa
men. De jeep reed over de stof
fige wegen naar het centrum
van dit land. Daar bevindt zich
de hoofdstad Madrid met 1500
duizend inwoners. Het grootste

September is de eerste der
kwade „r"-maanden-serie. In
de maanden waar een r in voor
komt, kan het weer zeer wissel
vallig zijn en soms is het guur
en ruw. De zogenaamde kwade
r-maanden zijn September, Oc
tober, November, December, Ja
nuari, Februari, Maart, April.
Niemand zal er echter aan den
ken, de maand, waarin de herfst
begint, bij de slechtste weer-
maanden In te delen. Het kan
immers buitengewoon mooi zijn,
ondanks en misschien ook wel
door de fijne herfstdraden die
ontstaan door kleine spinnen,
die het vermogen bezitten fijne
draden tot op grote afstanden
van zich af te schieten.

'Op St. Michielsdag (29 Sep
tember) begint de zogenaamde
„voorwinter."

Een oud gezegde luidt: „St.
Michiel verbiedt de strooien
hoed en de linnen kiel."

Rondom St. Michiel krijgen we
soms nog enige zonnige da
gen: St. Michielszomer.

deel der Spaanse bevolking is
katholiek.

In een der steden van Spanje
bezochten Jack en David stie
rengevechten, een bloedig strijd-
beeld en een marteling voor de
dieren, doch voor de Spanjaar
den een sport, maar ja, dat ligt
nu eenmaal in de aard der be
volking.

Spanje is het land der zuid
vruchten. De meeste sinaasappe
len (Valencia), mandarijnen, ci
troenen, vijgen en dadels in de
kisten bij jullie groentenman
komen uit dit land. Spanje heeft
zijn kostbaarheden, zoals palei
zen en sieraden, doch ook het
tegenovergestelde, namelijk de
bittere armoede. Volgende keer
bezoeken de jongens Portugal,
om daarna met vol gas naar

Parijs te rijden

(Wordt vervolgd)

Spaanse vrouwen in de mooie
klederdracht van het land

(Slot)

Terwijl het leger van Frede-
rik Hendrik tijdens onderhan
delingen werkeloos lag, bedacht
een soldaat uit het leger van
de Stedendwinger, Pieter Jan
sen, een krijgslist. In de vroe
ge morgen van de 14e Septem
ber van het jaar 1629, eer het
nog dag was, stond hij op uit
zijn tent, maakte zijn vaandel
los van de stok en wond het
om zijn lijf; daarop sloop hij
in het donker door een bres
in de stad, en liep rechtuilt
naar de Grote Kerk. Het deur
tje van de torentrap vond hij
open, hij snelde naar boven,
klauterde zo vlug als mogelijk
was tegen het kruis op, scheur
de de witte vlag van de Span
jaarden, welke aan een stok
boven de haan wapperde, er
af, en bond er zijn prinsen-
vaandel aan, waarna hij terug
keerde langs de weg die hij
gekomen was.

Wat keken belegeraars zo
wel als belegerden hun ogen
uit toen ze in het heldere mor
genlicht het Oranje, blanje
(wit), bleu op de top van de
Bossche toren zagen wapperen.
De bevelhebber van Den Bosch
en zijn officieren dachten niet
anders, dan dat zij onverhoeds
overrompeld waren; de bezet
ting en de burgerij, dat de be
velhebber de stad al had over
gegeven; de belegeraars, dat
hun makkers aan de andere
zijde van de stad reeds binnen
gerukt warén. Ieder was in de
war; de Prins zelf wist niet
wat er gebeurd was en de
Spaanse bevelhebber haastte
zich de stad over te geven.

De Prins beleefde het niet
meer, dat de vrede gesloten
werd. Eerst een jaar na zijn
dood kwam in 1648 de vrede
van Munster tot stand, die aan
de Tachtigjarige Oorlog een
einde maakte.

Onder de vele christenen, die
in de eerste eeuwen de martel
dood voor Christus stierven be
horen ook de H. Cyprianus en
de H. Justina. De legende ver
haalt, dat Cyprianus een bekend
tovenaar was, tot wie vele Ro
meinen zich wendden, om oplos
singen in moeilijke zaken te ver
krijgen. De Romeinen van die
tijd waren zeer bijgelovig, zodat
tovenaars en waarzeggers een
goed bestaan hadden.

Op zekere dag kreeg Cypria
nus bezoek van een heidense
jongeling.

„Je moet me helpen, Cypria
nus!" zo begon hij. „Ik heb een
alleraardigst meisje ontdekt.
Justina heet ze. Ze is de mooi
ste vrouw van de wereld. Ik
wil met haar trouwen."

„Maar ze wil zeker niet?" be
greep de tovenaar dadelijk.

„Alles wat ik gedaan heb, is
tot nu vergeefs geweest", ver
telde de jongeling. „Ik heb haar
de mooiste dingen beloofd; ik
heb haar zelfs bedreigd, maar z«
wil niet. Nu kom ik tot u. Ge
bruik je machtige toverstaf en
breng haar onder uw invloed."

„Ga rustig naar huis!" was
het antwoord van de tovenaar.
„Ik zal Justina wel bewegen, je
heel spoedig haar jawoord te
geven."

Cyprianus begon onmiddellijk
al zijn toverkunsten aan te wen
den. Hij liet ook Justina bij
zich komen en sprak allerlei ge
heimzinnige toverformules over
haar uit. Maar tot Cyprianus'
grote ergernis faalden al zijn
middelen. Justina gaf niet toe.
Ze wenste niet met de jonge
ling te trouwen.

Daar begreep Cyprianus niets
van. En in zijn eigen onmacht
zocht hij hulp bij de duivel.

„Zeg mij, wat ik doen moet,
om dat meisje te betoveren!"

Maar de duivel gaf ten ant
woord: „Ik kan niets voor je
doen. Dat meisje is Christin. Ze

heeft een grote liefde voor
Christus. Daar sta ik ook mach
teloos tegenover."

Verslagen zat Cyprianus bij
zijn toverkunstmiddelen neer.
Wie kon dat wezen, die zelfs
machtiger was dan de duivel?
Daar wilde hij meer van weten.
Cyprianus won overal inlichtin
gen in over de leer, die door
Christus gepredikt was. Hij be
gon over zijn eigen leven na te
denken en zag weldra in, hoe
slecht en zondig zijn leven tot
nu toe geweest was. Het duurde
niet lang, of hij voelde zich tot
het christendom aangetrokken.
Hij verzaakte aan zijn tover
kunsten en werd tenslotte
Christen.

Tevergeefs kwamen toen de
mensen aan zijn deur aanklop
pen om zijn toverkunsten. Cy
prianus was niet meer voor hen
te spreken. Ook de heidense
jongeling zag zich in Cypria
nus' hulp teleurgesteld. En daar
werd hij woedend om. Vooral
toen hij begreep, waarom Cy
prianus geen tovenaar meer
was, zwoer hij wraak. Het
duurde dan ook niet lang of de
vroegere tovenaar werd voor de
Romeinse rechtbank gebracht,
tegelijk met het meisje Justina.
Beiden werden ervan beschul
digd Christen te zijn. Deze be
schuldiging was voldoende om
beiden ter dood te veroordelen.

Tot zover de legende.

Vast staat, dat Cyprianus en
Justina in het jaar 304 de mar
teldood stierven. Zes dagen ble
ven hun lichamen onbegraven.
Toen brachten vrome Christe
nen ze in de nacht met een
schip naar Rome, waar ze op
het landgoed van een vrome
Christin begraven werden.
Thans rust het gebeente van de
ze martelaren in de kerk van
St. Lateranen in Rome.

De 26ste September viert de
H. Kerk het feest van de H. Cy
prianus en Justina.

r

Spaanse meisjes tijdens een rustpoos bij de landarbeid (hoofd
doeken en grote hoeden voor bescherming tegen de felle zon)

De „Stedendwinger", Frederik
Hendrik

In Genesis II vers 1 leest
men: „En de ganse aarde was
van enerlei woorden." Helaas,
toen de nakomelingschap van
de zonen van Noach de stad
Babel gingen bouwen met een
toren, „welks opperste in de
hemel zij", kwam als straf voor
deze euvele moed, dat de steen
bakkers, de tegelbranders, de
bouwers en de andere werk
lieden elkander niet meer
konden verstaan, omdat hun
spraak verward werd. Vandaar
dat, als bijvoorbeeld in een bij
eenkomst zoveel gepraat of
door elkaar gesproken wordt
dat het elkaar begrijpen
moeilijk of onmogelijk wordt
men dikwijls spreekt van een
babylonische spraakverwarring.

Croesus was de naam van
een rijke en beroemde koning
van Lydië (563548 v. Chr.)
Vandaar dat een buitengewoon
rijk man wel met deze naam
wordt aangeduid.

Op onze skitocht door het
hoge noorden van Lapland heb
ben Sir Patric en ik nog een
avontuurtje meegemaakt. Dat
een beer daar iets mee te ma
ken heeft, is maar heel toeval
lig. Het was helemaal onze be
doeling niet om op jacht te
gaan.

„Ik heb gelezen!" zo vertelde
Sir Patric mij, „dat in het noor
den van Lapland hier en daar

nederzettingen van Zweden zijn.
Die hebben een stuk land van
de staat gekocht en hebben dat
in de loop der jaren ontgon
nen en vruchtbaar gemaakt.
Voel je er wat voor, Tom, om
daar eens een kijkje te nemen?"

Voor ik goed en wel beslist
had, waren we al op weg. Het
is een dagenlange reis gewor
den. De eerste nederzettingen
waren al tot kleine dorpjes uit
gegroeid. Dat zochten we niet.
we wilden een bezoek brengen
aan zo'n eenzame pionier, die
daar in die sneeuwvelden zijn
bestaan trachtte te vinden. En
net als altijd, Sir Patric had
geluk. Op een middag, toen we
de zoveelste heuvel bestegen
hadden, lag plots zo'n nieuwe
nederzetting aan onze voeten.

Enkele ogenblikken stonden
we vol spanning het tafereel te
aanschouwen, dat zich zo plots
aan ons voordeed. In het mid
den van een uitgestrekt dal een
aardig huisje met enkele schu
ren er omheen. Alles van hout
natuurlijk. Het dal zelf was een
grote grasvlakte, waarop enke
le koeien en schapen liepen te
grazen. Dat grasveld liep aan
de linkerzijde langzaam af naar
een groot meer, waarop geen
enkel levend wezen en niet de
minste beweging te bespeuren
was. De achterwand van ons
uitzicht werd gevormd door een
donker, dichtbegroeid gebergte.

„Dat moet het Marsgebergte
zijn", zei Sir Patric. „We heb
ben een van de noordelijkste
nederzettingen bereikt."

„Hoger op is het leven zeker
onmogelijk?" veronderstelde ik.
„Voor de Zweden wel!" was
het antwoord van mijn vriend.
„Want daar zwerven de Lappen
met hun rendieren rond en die
dulden geen vreemdelingen in
hun buurt."

Ons kort gesprek werd al heel
gauw gestoord door het luid ge
blaf van een hond.

„Daar komt al iets op ons af!"
waarschuwde ik.

Een grote zwarte hond stond

nijdig blaffend aan de voet van
de helling.

„De boel wordt hier wel goed
bewaakt!" vond St Patric. „Het
lijkt me verstandig met afdalen
maar even te wachten, tot zich
ook enig menselijk wezen ver
toont"

Dat gebeurde gelukkig al
gauw. Uit een der schuren kwam
een jongen van een jaar of tien
te voorschijn. Hij keek onze
richting uit en zwaaide meteen.

„Kasjo, Kasjo!" hoorden we
roepen. Gewillig trok de hond
af. We konden veilig naderen.
Nauwelijks wareh we bij de
huisjes aangekomen, of we za
gen ons omringd door nog een
paar kinderen, even later kwam
een vrouw er zich bijvoegen en
tenslotte kwam van een stukje
land achter de schuren een man
te voorschijn.

Sir Patric wist zich al gauw
een beetje verstaanbaar te ma
ken, zodat we te weten kwamen,
dat deze mensen inderdaad de
noordelijkste pioniers waren en
sinds enkele jaren zich hier ge
vestigd hadden.

(Wordt vervolgd)

Nu hét fruit rijpt moet je
maar eens een appel (1), peer
(2), pruim (3) of kers (4) teke
nen. Wij geven wel enkele
voorbeelden, maar je kunt ech
ter beter een echte appel of peer
nemen als voorbeeld naar de
natuur. Of wat fruit bijeen. En
dan met waterverf of pastel
kleuren. Doe je best maar eens.

In de Staatscourant van 25 September
1953 is een beschikking gepubliceerd tot
intrekking van de deviezenreisbeschik-
king 1949. De Vele wijzigingen, die de
laatste maanden in deze deviezenbe-
schikking zijn aangebracht, maakten een
nieuwe opzet van de reisdeviezenrege-
iing wenselijk. Deze nieuwe opzet is nu
belichaamd in de deviezenbekendmaking
7/53. Van deze gelegenheid is tevens ge
bruik gemaakt om aan de faciliteiten,
met name voor niet-ingezetenen, enige
uitbreiding te geven. De nieuwe regeling
gaat in per 1 October 1953.

Een wijziging in dit verband is, dat
met betrekking tot de in- en uitvoer
van binnenlandse betaalmiddelen door
niet-ingezetenen het onderscheid ten aan-

Generaal A. Gruenther, opperbevel
hebber van de NATO-strijdkrachten in
Europa, heeft Vrijdag een kort bezoek
aan Walcheren gebracht. Hij bezocht
onder meer het hoofdkwartier van de
„Admiraal Benelux" en voorts marine
instellingen. Om zes uur dineerde hij in
het Woolhuis te Vlissingen en begaf zich
vervolgens naar Goes, waar hij de nacht
doorbracht in hotel De Korenbeurs.

zien van niet-ingezetenen, die zich naar
Indonesië begeven, komt te vervallen.
Niet ingezetenen, ongeacht hun nationa
liteit, zullen derhalve ten hoogste een
bedrag van f 100 aan binnenlandse be
taalmiddelen mogen invoeren en tot
eenzelfde maximum ook weer mogen
uitvoeren.

Voorts zullen niet-ingezetenen de buiten
landse betaalmiddelen, die zij bij zich
hebben, gedurende hun verblijf hier te
lande thans onbeperkt bij een deviezen-
bank kunnen omwisselen tegen binnen
landse betaalmiddelen.

Voor niet-ingezetenen is er verder nog
deze uitbreiding, dat zij in plaats van
maximaal f 60, ten hoogste f 300 per dag
uit hun n- of k-tegoeden zullen mogen
opnemen. De mogelijkheid tot opnemen
van bedragen ten laste van t-tegoeden
zal na 1 October a.s. onbeperkt zijn.

Voor ingezetenen is een uitbreiding in
de regeling aangebracht ten aanzien van
de termijn, binnen welke speciaal aan
gewezen reisdeviezen (Canadese en
U.S.A.-ciollar) aan de deviezenbank moe
ten worden aangeboden, indien een in
gezetenen niet op reis gaat. Deze termijn
wordt van 14 dagen na de aankoop vér-
lengd tot 30 dagen.

FRUIT EN VIS NAAR DUITSLAND

De West-Duitse autoriteiten hebben
toestemming verleend tot invoer uit
Nederland van fruit ter waarde van 1
millioen D.M., verse zeevis ter waarde
van 300.000 D.M., zoetwatervis ter
waarde van 164.000 D.M. en paling en
bokking ter waarde van 100.000 D.M.

Graanmarkt Amsterdam 26 Sept.

Granen: Buitenlandse granen had
den de afgelopen week een vastgestem-
de markt. Voor aangekomen en spoedig
te verwachten maïs bestond goede koop
lust La Platamaïs werd gelaten voor

f 31,50 a f 31,80, terwijl latere termij
nen practisch onveranderd werden
geoffreerd. No. 2 Yellowmaïs werd
verhandeld voor f 31,50 boordvrij,
terwijl latere boten al naar datum van
aankomst iets lager werden gelaten. In
aangekomen Irakgerst kwamen meerdere
'transacties tot stand en werd hiervoor
23,75 a f 24.— betaald. Voor boten
half October verwacht werd f 22,25 ge
vraagd. Platagerst 68-69 kg half Octo
ber verwacht werd gelaten voor f 23,25.
In Platahaver op October aflading kwa
men enkele transacties tot stand bij
21,45: Inlandse granen werden over
het geheel genomen lager geoffreerd.
Doorsnee-rogge op levering Oct., Nov.
en Dec. was te koop bij f 20,75, ter
wijl met 17% vochtgarantie f 21,15 no
teerde. Gepunte haver 54/55 kg was
te koop bij f 23,30 en 55/56 kg voor
f 23,60. Zomergerst werd al naar kwali
teit gelaten voor f 24.a f 24.25.

Fijne zaden: In karwijzaad ging
het een en ander om, als gevolg van
de tot ca. f 4.per 100 kg oplopende
prijzen. Blauw maanzaad en geel'mos
terdzaad onveranderd genoteerd, met
alleen enkele afdoeningen op monster.
Kanariezaad ca. f 1.lager in prijs,
waarbi,j slechts kleine zaken tot stand
kwamen.

Peulvruchten: Groene erwten
noteerden iets lager, doch de omzetten
waren niet groot. Capucijners onveran
derd in prijs, doch de handel was stil
ler. Ook bruine bonen bleven onveran
derd genoteerd, met kleine omzetten.

MARKT LEIDEN. 25 Sept. Vee. Aanv.
3290 st. Prijzen: 10 fokstieren 360650;
45 melkkoeien 8001020; 220 vette koeien
8301050; id- schoon 205—265; 145 vare
koeien 510700; vaarzen 600720; pin
ken 330490; 35 graskalveren 190300;
21 vette kalv. levend 200230; 52 nucht.
kalv. slachct 4058; id. levend 120140;
600 vette schapen 7590; 400 weidescha-
pen 65—80; 35 dracht, zeugen 200375;
364 schrammen 5595; 393 biggen 30
46; 5 veulens 200350; 939 vette lamme
ren 6585; geiten 54.

Veiling Poeldijk 25 September. To
maten A 2,503,10, B 2,50—3,60 per bak
van 12% kg. Aardappelen, grote 2,95,
poters 1,251,35, per kist van 25 kg.

Druiven: Alicante 0,830,96, Franken-
thaler 0,811,05, Golden Champion 1.45
—1.70. Muscaat 1,30—2,25. Gros Maroc
0,820,93, Gros Colman 0,961,01, Blau
we Emil 0,82. Witte Alicante 1,201,30.
Golden Queen 1,20. Appelen 1152 ct.
Peren 1731 ct. Aardbeien 2,253,25.
Spekbonen 1620 ct. Prinsessebonen
3448 ct. Kasprinsessebonen 70 ct. Stok-
prinsessebonen 4761 ct. Enkele bonen
50 ct. Snijbonen 6275 ct. Pronkbonen
1214 ct. Prei 8%10 ct. Rode kool
3K10 ct. Andijvie 6 ct. Pepers 7095
ct. Spinazie 21 ct„ alles per kg.

Bloemkool (6) 9%—16 ct. (8) 8—12
ct. Netmeloenen (6) 1427 ct. (8)
10—20 ct. Ananasmeloenen (6) 5463
ct. (8) 29—52 ct (10) 12—28 ct. (12) 10
16 ct. Suikermeloenen (5) 1,00 (6) 60
—1,01, (8) 53—86 ct. (10) 31—72 ct (12)
18—22 ct. Perziken (2) 21—24 ct. (3)
16—18 ct. (4) 11—13 ct. (5) 8—9% ct
(6) 56 ct. Komkommers A 1415 ct
B 8</4 ct. Paprica 715 ct. Aubergine
2842 ct. Maïskolven 11 ct., alles per
stuk. Sla A .4,75, B 2,50, per 100 stuks.
Peen 8,50—11,00, Selderij 3,75 per 100
bos.