Positie van de Middenstand
door loonronde verslechterd
De cijfers op tafel
ALLÉÉN VAN BREEMEN
l
'Af
i
BF
ÏE
EN
1EF
UI
Co.
POOLS
recht
Episcopaat eiste
voor 'de Kerk
HET IS GEEN MAN
msar het gaat over sigaren
s&Sr
Zelfs gunstig voorbeeld levert
goeddeels ongunstige uitkomst
Koningin Juliana bezoekt
„Ome Jan" van Zutphen
Pianowedstrijd
voor kinderen
Dan wel
umliiima
„Met belangstelling voor het leven
blijf je jong en sterk
Ook mgr. Antoni Baraniak, coadjutor
van de Kardinaal, gearresteerd?
Chelsf'M „4
doetwonderen!
Het raadsel van het poeder
en de slimme rentmeester
Mgr. H. Goumans\
WOENSDAG 7 OCTOBER 1953
Nog toekomst voor Neder
landers in Indonesië
Perscensuur mogelijk in
Indonesië
Overval te Apeldoorn
Verdachten bekennen
Federatie van oud-leerlingen
van Jezuïeten-colleges
Gré Brouwenstein naar
Londen
Zwitserse zangers op
Soestdijk
Kind verdronken
brengt haardbrandolie bij
U thuis op zo'n moderne,
zindelijke manier.
U belt even op, de auto komt voor en een schoon
vaatje haardbrandolie wordt netjes afgeleverd. Van
Breemen levert er een moderne buisstandaard bij, die
heel handig is in het gebruik.
Geen gemors, geen gesjouw, alles
wordt gedaan om het U gemakkelijk te
maken en Uw huis schoon te houden.
Lot van Kard. Wyszynski reeds 8 Mei beslist
Generaal kapittel zusters
Franciscanessen
Oud-apost.-vicaris
van Bandoeng
Katholiek Staatkundig'
Maandschrift
Gewijd aan „De Weg
naar Vrijheid"
Huldiging pater
Concordius O.F.M.Cap.
Kardinaal De Jong sendt
telegram aan H. Vader
N.a.v. maatregelen tegen
kardinaal Wyszynski
-.UU(! tengevolge van de loon-
deel, gerealiseerd wordt, integen-
v°.or dpet^enen nu deze uitkomsten
^iddenst "Persoonlijke sfeer" van de
Weer voor rt'°nd«nemer? Men heeft dti
sen uitvoeri*5^® bedoelde omzetklas-
Weergeven __eer dan wii hier kunnen
voor gebaseerd naseSaan en zich hier-
gezin met t 9° een middenstands-
school Tn r -fe kinderen op de lagere
dertaiby j 'e. is het gemiddeld kin-
melijk 2 99 middenstand hoger na-
„„rslpehtï maar men kan depositie-
Ïom,fite;ina welke zich na 1 Januari
j»ot voordoet, reeds bij een gezin van
Vier personen aantonen.
In die laagste omzetklasse bedraagt
het gewaardeerd loon voor de onder
nemer (d.w.z. voor zijn eigen werk)
3404; daar moet men een half pro
cent interest bijtellen en het negatieve
economische resultaat van aftrekken.
Zo komt men vóór 1 Januari 1954 op
een bedrag van 2339 en na 1 Januari
1954 op 2287. Voor de middelste klas
se luiden deze bedlragen resp. 4780
en 4624 en voor de beste van de drie
klassen 10.298 en 9940. Vermindert
men al deze bedragen met de inkom
stenbelastingen, dan blijft er bij de
maar ^gegeven* zien'
ling mag er naar miin m 6 ontwikke-
den gehoopt, dat wij Nederland05 W°r"
het Indonesische volk nader statn'ri.®
enig ander Europees volk, op allerlei
gebied een plaats zullen vinden X
ontwikkelingsproces van dit land en
dus hier nog een toekomst hebben". Dit
heeft de Nederlandse Hoge Commissaris
In Indonesië, mr. W. F. L. Graaf van
Bylandt, op een zeer druk bezochte re
ceptie in de Bandungse sociëteit „Con
cordia" verklaard.
>Jn sommige gevallen kan de Indone
sische regering perstelegrammen ach
terhouden. Ook kan de regering be
lichten van persbureaux naar het
buitenland censureren. De regering zal
?let aarzelen maatregelen te nemen
persbureaux of hun vertegen
woordigers, indien onjuiste berichten
baar het buitenland worden gezonden
tgG^de bedoeling Indonesië in discrediet
engen". Dit heeft de Indonesische
Tob*'iter van Voorlichting, de
heer
co b'bg, medegedeeld op zijn eerste pers-
yierentie na zijn ambtsaanvaarding.
:n een toelichting op deze verklaring
minister Tobing, dat
van oorlog en
bestaat,
door de staat
beleg de mogelijkheid
dat militaire autoriteiten uit
bande telegrammen censureren in ver
band met de veiligheid. In de gebieden,
yaar de staat van oorlog en beleg is
bPgeheven, heeft de procureur-generaal
öe2e bevoegdheid.
(Van onze correspondent)
Na een langdurig verhoor hebben de
twee gearresteerde verdachten van de in
de nacht van Zaterdag op Zondag op de
oberkellner F te Apeldoorn gepleegde
m-erva] een volledige bekentenis afgelegd.
Nun eerste verklaringen wezen aanvan
kelijk op een dronkemansruzie, maar ten
slotte bekenden beiden dat zij reeds lang
met het voornemen rondliepen iemand
te beroven. De jongste van de beide
daders, de 27-jarige A. W. v. d. H. uit
"oensbroek, droeg daartoe een stuk ijzer
•het een weerhaak in zijn zak van bijna
*en kg zwaar waarmee hij het hoofd
Van het slachtoffer bewerkte. Door diens
Jmrweer konden zij hun voornemen niet
i®nu uitvoer brengen. Op hun aanwijzing
s het stuk ijzer in Arnhem teruggevon
den. Zowel v. d. H. als de 35-jarige J. A.
zullen Vrijdagmorgen worden voor-
Seleid voor de officier van justitie te
^Utphen.
oude situatie over voor investering en
vertering: in, die eerste klasse 2339
in de tweede klasse 4447 en in de
(Van onze Haagse redacteur)
ïe zImp 0nderhandelingen en na de beslissing over de loonronde is van
van m 3n de middenstand herhaaldelijk gesteld, dat het gehele complex
rP«.it .tr.ege,en' zoals dit voor 1 Januari 1954 ontworpen is, uiteindelijk
resulteert in een wezenlijke verslechtering van de positie voor het midden-
en kleinbedrijf. Waarin die verslechtering nu echter precies zou bestaan,
as niet zo eenvoudig te formuleren.
"P het hoofdbureau van de Katholieke Middenstand te Den Haag heeft men
thans aan de hand van gegevens van het C.B.S. en van het Economisch In
stituut voor de Middenstand berekeningen opgesteld, welke de bewering,
«at men er op achteruit gaat, illustreren.
«ren is hierbij uitgegaan van de grondstelling, dat een loonsverhoging van
resulteert in een vergroting van de geldomzetten met V/2%. De lonen
en sociale lasten stijgen voor de middenstandsondernemer met 5%; de ove-
'ge kosten met uitzondering van assurantie en interest met 21/2%. De post
nterest stijgt met 1%, de post assurantie blijft gelijk.
Er
dra ls een wirwar van cijfers aan te
Iprif611 0Ver de situatie in de vele ge-
«mgen van de middenstandssector,
v, ®armen heeft zich in eerste aanleg
pberkt tot de textielbranche. Alge-
ge!jn wordt aangenomen, dat de ho-
van koopkracht, welke uit een deel
zal ■'bhbronde voortkomt, zich vooral
go,pr)ricbten 00 duurzame consumptie-
tgvt; ,ren: kleding, schoeiisel, woning-
indpri e'd' De textielbranche zal dus
teren *ad Yan de hogere lonen profi-
Sesr-i' n is er echter niet voor terug-
vonrK?™ )uist met een gunstig
UitVn,Ü.e!d VOOr de da§ te komen; de
aard d n ,zi-in namelijk wel van dien
fitn„\ zij te denken geven over de
bran v' We'ke ontstaat in de diverse
gera welke minder of niet op ho-
vprhn°Tzetten als gevolg van de loons-
"Oging behoeven te rekenen.
een*6a heeft voor drie omzetklassen
vnn. snede gemaakt van de situatie
ciif 6n na 1 Januari 1954. De hoofd
was van deze berekening vindt men
«i.t j e^ in nevenstaand staatje. Men
fan I ?a.aruit- "lat ondanks de belasting-
j 'teiten, het negatieve resultaat in
de .eerste twee omzetklassen
all nci en de wat grotere zaak
al,een nog maar negatiever wordt. In
«e derde omzetklasse blijft er welis
waar na 1 Januari 1953 een positief
economisch resultaat van f 17 maar
dit betekent toch nog altijd een achter
uitgang^ t.o.v. het oude resultaat ad
mnf fi l6" hier '«middels reeds
met flinke bedrijven te doen
deze ,dlde klassen bestrijkt men
hei? van et aantal zaken in de tex-
onranche, welke in totaal rond 15.000
gegevnemers Men heeft hier dus
lan3riius verkregen over een zeer be
grote tak van de middenstand: de
aard lModemagazijnen vallen er uiter-
deljjjj h'ten. De cijfers wijzen wel dui-
Van mi dat de beoogde verlichting
rond,
derde klasse 8527. In de nieuwe si
tuatie blijft achtereenvolgens over
2287, 4387 en 8630.
Men moet nu voor de privé-sfeer re
kening houden met die verlaging van
de personele belasting, afschaffing van
de schoolgeldlen, opheffing van de om
zetbelasting op schoeisel, vermindering
van de accijns op suiker en daling van
de brandstoffenprijzen. Dan ziet men
uiteindelijk echter nog, dat die onder
nemer in de kleinere textielzaak ach
teruit gaat van 2198 naar rond 2131
en de ondernemer van de middelste
klasse van 4131 naar rond 4063.
Slechts in de hoogste klasse valt er eer
vooruitgang te constateren van 7741
naar 7913. In procenten uitgedrukt be
tekent een en anófer: voor de eerste
klasse een achteruitgang van 3%, voor
de middelste klasse een teruggang met
1,6% en alleen voor de hoogste klasse
een vooruitgang van 2,2%
Waar, zoals boven gesteld, met de tex
tielbranche juist een gunstig voorbeeld
is oekozen en zich hier reeds, behoudens
in "de hoogste klasse, negatieve uitkom
sten voordoen, acht de N.R.K.M. het ge-
rechtigcii in het algemeen te spreken van
een op handen zijnde verslechtering van
de positie van de middenstand
voor 1.1.54 na 1.1.54 voor 1.1.54 na 1.1.54 voor 1.1.54 na 1.1.54
Omzet
inkoop
goederen
25.701
f 20.894
f26.136
f 22.033
f 55.379
f 45.116
f 56.282
f 47.558
f 162.142
f 132.975
f 164.915
f 140.178
Bruto winst
totale
kosten
f 4.807
f 6.079
f 4.103
f 5.429
f 10.263
f 11.220
f 8.724
f 9.841
f 29.167
f 28.790
f 24.737
f 24.720
Economisch
resultaat
f 1.272
f 1.326
f 957
f 1.117
f 377
f 17
H. M. Koningin Juliana heeft Dinsdagmiddag een bezoek gebracht aan Jan van
Zutphen de bekende strijder tegen de tuberculose die Woensdag 7 Oc
tober 90 jaar hoopt te worden, in zijn huis te Hilversum. Hartelijk neemt Hare
Majesteit afscheid van „Ome" Jan.
(Van onze Hilversumse correspondent)
„Hoe gaat het met uw dochters,
Majesteit?"
„Uitstekend mijnheer van Zutphen".
„Ik heb voor elk een boek gekocht en
er een opdracht in geschreven".
„Daar ben ik u zeer dankbaar voor.
Ik zal de hoeken aan mijn dochters
geven en ik hoop dat ze zullen blijven
heseffen dat ze een geschenk zijn van
een groot en goed mens".
Dit was maar een klein deel van het
gesprek van een uur, dat H.M. de Ko
ningin Dinsdagmiddag heeft gevoerd
met „Ome Jan" van Zutphen aan de
vooravond van zijn negentigste verjaar
dag.
Vrijwel onopgemerkt was de auto van
dr»i, gestopt voor zijn woning Loos-
Om TWeg 50 in Hilversum, waar
,"zonn„i?n" woont sinds zijn woning op
verniljd t? da °oriog werd
Hike auto dr chauffeur van de konink-
naar binnen O0gT|en grote bloemenmand
vergezeld H.m. de Koningin was
Driel. freule Repelaer van
Bij het gesprek
van een kopje thee onder het genot
waren ook de echtvP„^erd gehouden,
Zutphen en zijn jongste loon" Jan V*n
Natuurlijk kwam ook de vitam1TZlg'
jan van Zutphen ter spra^tal^t van
klapte dat hij nog steeds elke dV^n
half zeven opstaat om te werken en oo
de post te wachten.
Doet u dan een middagdutje?",
vroeg de Koningin.
Neen Majesteit, dan krijg je zo het
idee dat je oud wordt", was het ant
woord.
„Dan gaat u zeker vroeg naar bed
was de wedervraag.
„Als ik geen spreekbeurt heb, ga
meestal om half twaalf ond
„Maar bent u dan nooit moe.
vroeg de Koningin.
Toen kwam een echt antwoord van
Jan v. Zutphen: „Majesteit, als je be
langstelling hebt voor het leven blijf
je jong en sterk".
Met tranen in de ogen vertelde Jan
van Zutphen van de vervolging en dood
van zijn Joodse vrienden en patiënten
Te Nijmegen is opgericht een federa
tie van oud-leerlingen der Jezuïeten
colleges in Nederland. Tot voorzitter,
resp. secretaris werden gekozen de
heren J. Bonke, arts te Amsterdam, en
C. van Straten, Joh. Vërhulststraat 79,
eveneens te Amsterdam.
In verschillende landen van Europa
bestaan reeds van deze federaties, na
melijk in Duitsland, Portugal, Spanje,
Italië en Frankrijk. In België is een
federatie in oprichting. Bij de huidige
internationale samenwerking voor de
vorming en de eenmaking van Europa
kunnen deze federaties een aanzienlijke
bijdrage verlenen, vooral op geestelijk
en cultureel gebied.
in de oorlog. En vele lovende woorden
sprak hij over de grootmoeder van
Koningin Juliana, wijlen Koningin-
Moeder Emma, met wie Jan van Zut
phen verschillende malen over de t.b.c.-
bestrijding heeft gesproken. Over dat
punt waren ze het altijd eens.
Toen H.M. de Koningin de woning
verliet hingen overal de vlaggen uit,
want een auto met Koninklijke Stan
daard blijft niet onopgemerkt.
Ome Jan van Zutphen is op du laatste
dag vóór het behalen van het negende
kruisje toegezongen door de kinderen
van de School met de Bijbel, door de
„Stem des Volks" en toegespeeld door
musici van het Radio Philharmonisch
Orkest.
(Van onze verslaggever)
De Nederlandse Bond van Piano- en
Orgelhandelaren gaat een piano-wed
strijd organiseren. Kinderen die nog
geen vijftien jaar zijn en die niet meer
dan drie jaar piano-les hebben gehad,
kunnen er aan deelnemen. Het tournooi
wordt gehouden in Alkmaar, Amster
dam, Arnhem, Axel, Breda, Enschede,
Den Haag. Haarlem, Hilversum, Leiden
en Nijmegen. Voor wat Amsterdam be
treft zal de „eerste ronde" van de wed
strijd zich afspelen op Dinsdag 27 Octo
ber, ten huize van vijf piano-handelaren,
die nauw bij de organisatie ervan zijn
betrokken. Een jury, aan te wijzen door
de Koninklijke Nederlandse Toonkun
stenaars Vereniging, zal dan de meisjes
en jongens naar men verwacht onge
veer dertig in getal aanwijzen, die
aan de tweede ronde mogen deelnemen.
Deze „plaatselijke eindronde" wordt ge
houden op Zaterdag 21 November in de
Bachzaal des middags om half drie.
Daarmee echter is de zaak nog niet af
gelopen. Want in de Kerstvacantie zal
in Utrecht nog een „Landelijke Slotron-
de" worden gehouden.
De jury zal niet alleen prijzen toeken
nen voor de absoluut beste prestaties,
maar ook voor de relatief beste pres
taties, waarbij rekening wordt gehouden
met leeftijd en lesduur. Er zal gelet
worden op het correct spelen der noten,
muzikale voordracht, techniek en de
moeilijkheidsgraad.
Voor de plaatselijke ronde zijn prijzen
toegekend bestaande uit waardebonnen
voor de aankoop van Muziekboeken en
voor de landelijke slotronde worden ook
waardebonnen voor het nemen van
piano-lfcsen beschikbaar gesteld.
Wanneer deze pianowedstrijd', die
vooral georganiseerd wordt om de ac
tieve muziekbeoefening onder de jeugd
te stimuleren, een succes blijkt te zijn
en er zijn redenen genoeg om dienaan
gaande hoge verwachtingen te koesteren
zal hij telkenjare herhaald' worden.
Advertentie
De zangeres Gré Brouwenstein zal haar
activiteit bij de Ned. Opera enige weken
onderbreken om ingevolge de uitnodiging
van de Covent Garden Opera te Londen
daar in November en December als gast op
te treden. Zij zal onder leiding van de diri
gent John Pritchard de rol van Amelia in
,,Un ballo in maschera" van Verdi vervul
len. Daarna zingt zij de hoofdrol in „Aïda"
onder leiding van John Barbirolli. De rol
van Amneris wordt dan vervuld door Nell
Rankin, die onlangs te Amsterdam een re
cital heeft gegeven. Gré Brouwenstein
wordt medio December bij de Ned. Opera
terug verwacht om op te treden in „Un
ballo in maschera" onder leiding van Josef
Krips.
H.M. de Koningin heeft gistermiddag
omstreeks het lunch-uur een aantal le-
den van het Zwitsers gemengd koor
„Caecilien Verein der Stadt Solothurn
ontvangen. Dit koor verleent zijn me
dewerking aan het eerste volkerencon-
cert dat Maandagavond in het Concert
gebouw te Amsterdam wordt gehouden.
De zangers brachten ten paleize enige
liederen ten gehore.
(Van onze correspondent!
De zesjarige Geert Groot is Dinsdag
middag bij het spelen in het water van
de Vliet te Leiden gevallen. Nadat een
vriendje de ouders had gewaarschuwd is
men gaan dreggen, maar toen het knaap
je opgehaald werd, bleek het reeds over
leden te zijn.
rUAftd/Piand.
Terwijl in Polen de communistische machthebbers een nieuwe propaganda-
aanval hebben ingezet tegen de Katholieke Kerk en de H. Stoel, is thans een
document bekend geworden, waaruit blijkt, dat de beslissing inzake de
maatregelen tegen het Poolse episcopaat, die geleid hebben tot de schorsing
en arrestatie van Stephanus kardinaal Wyszynski, reeds op 8 Mei van dit
jaar is gevallen. Van verschillende zijden wordt thans ook bericht, dat de
wijbisschop van de kardinaal, Z.Exc. mgr. Antoni Baraniak, eveneens gear
resteerd is. Bevestiging van deze berichten kon echter tot nu toe niet worden
verkregen. De Osservatore Romano heeft in haar editie van gisteren zes
kolommen afgedrukt met protesten, die de H. Stoel in de afgelopen dagen
hebben bereikt, naar aanleiding van de maatregelen tegen kardinaal Wys
zynski.
Op het generaal kapittel van de zus
ters Franciscanessen te Heythuysen is
tot generale overste gekozen: moeder
Ignace Holtus, tot 1ste generale assis
tente: moeder Clarissa Asman, (Noord-
Amerika), tot 2de generale assistente:
moeder Mechtild Heilweg, (Duitsland
tot 3de generale assistente: moeder Hu-
bertine Peeperkorn, (Nederland), en tot
4de generale assistente: Zuster Ivonne
Erbes, (Brazilië).
Advertentie
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
TEGEN PIJNEN EN GRIEP - 20 TABLETTEN k F 0.75
Het Poolse Episcopaat heeft op 8 Mei
in een uitvoerige nota aan President
Bierut zijn eisen geformuleerd en stel
ling genomen tegen de aanmatigende
houding van de communistische macht
hebbers, die trachten de Kerk aan de
staat te onderwerpen. Het document,
dat 5.000 woorden telt en dat het defini
tieve standpunt van de Poolse bisschop
pen weergeeft, is door de secretaris van
het Poolse Episcopaat, mgr. Zygmunt
Choromanski, aan de President van Po
len overhandigd.
De bisschoppen zetten in hun memo
randum uiteen, dat hoewel er in
feite weinig kerken en kapellen geslo
ten zijn de uitoefening van de gods
dienst door de staat onmogelijk wordt
gemaakt. Dit mag niet als een persoon
lijke beschuldiging worden opgevat,
want „wij zijn er van overtuigd, dat de
vijandigheid tegenover de Kerk niet
zozeer een kwestie is van personen, met
wie wij te maken hebben, maar van het
systeem zelf. De verantwoordelijkheid
valt terug op de ideologie van het I
Marxisme, op de leer welke de mensen
de haat verkondigt, wraak zoekt op zijn
Alle mensen roken te
genwoordig: mannen,
vrouwen en kinderen.
Een uitzondering doet het
niet. Het is geen man, die
niet roken kan. Het is geen
vrouw, die niet roken wou.
Het is geen kind, dat geen
peukje vindt.
Róken ze allemaal? Het
ligt er maar aan, wat men
daar onder verstaat. Iets in
brand steken en er aan lur
ken, is nog geen roken. En
fin, u kent het grapje. Het
is al oud. Precies zo oud als
«e gewoonte om iets anders
sigaren?11 dan piiptabak en
valif31"®™ eigenlijk deze zo
weging? n°rriDlleerde over"
in het >?e„ BrazieI is weer
Suerdick ,e echte- De
kele iar;„J?Wel- reeda en-
Braliel kunnen8 kopen6in ^de
Nederlandse sigarenwinkels
Ze waren rookbaar. Ze wa
ren niet slecht. Maar wie
vóór de oorlog al roken kon,
was er niet tevreden mee.
Het wachten was op Danne-
mann, Suerdick, Costa Pen
na. Nu, de Suerdick is er
dan. Nog al duur. Veertig en
zestig cent. Dat is niet ge
ring voor de liefhebber van
die donker-bruine tabak, die
de fiscus hardnekkig en zon
der inzicht een iuxe-artikei
blijft noemen. Al is het waar,
dat we om een kwaliteit van
laten we zeggen tien cenl
vóór de tweede wereldoorlog
te kunnen betalen, men
thans ongeveer zestig, mis
schien tachtig cent moeten
neerleggen. Voorlopig blijft
de Braziel düs alleen voor
de rijke beurzen gereser
veerd, Is hij te vroeg geko
men? Te laat dachten we!
Want dezer dagen hebben
we moeten ervaren, dat niet
alle sigarenwinkeliers op de
hoogte zijn van het bestaan
van die befaamde en ver
rukkelijke sigaar. Wij heb-
ben er een getroffen, die er
nooit van gehoord had,
volhield, dat de Braziel niet
uit Brazilië komt en (tot ai
wat Braziel heet, in Neder
land wordt gemaakt. Toen
wij hem de zaken wilden
uitleggen, keek hij ons vol
achterdocht aan en vroeg,
of wij misschien met een
trucje ons eigen merk kwa
men aanbevelen.
We zijn geslagen de deur
uitgegaan. Dat voort a
spreekt boekdelen. Het zegt
namelijk dat er wmkeliei-»
te maken ten deze? Als de
heren allemaal weigeren te
poederen, zou het publiek
dan weigeren te roken? We
geloven het niet. We geloven
eer het tegendeel en spreken
uit ondervinding. Enkele ja
ren vóór de oorlog hadden
w(j het oog laten vallen op
een kloeke sigaar, stevig ge
bouwd, vorstenlanden-dek
blad, geurig, d!iep van
smaak, één dubbeltje. En
ongepoederd. Een paar jaar
lang ging alles goed. Toen
werd er ineens gepoederd.
zijn, die de draad verloren
hebben. Ze weten niet mee
waar ze over praten. Het zijn
de mannon, die u, als ge om
een sigaar zcndei poecK i
vraagt een afgrijselijk ge
verfd ding in de hand stop
pen met de verzekering, dai
er geen spoor van poeder op
te vinden is. Bewijst men
dan het tegendeel, dan roe
pen ze uit, dat het niet de
moeite waard is om er over
te praten.
Dat poederen is altijd een
raadsel voor ons geweest, is
het waar dat het pubiek poe
der eist? Er zijn zaken, die
weigeren gepoederde sigaren
te verkopen. En hebben de
fabrikanten het al eens ge
probeerd met ongepoederde
sigaren? Is er geen afspraak
Zomaar. Misschien cm de si
gaar wat lichter van kleur
te maken? Maar voor ons
was de aardigheid er af. We
moesten dus de leverancier
mededelen dat net uit was
met de klandizie, Hij beloof
de zijn best te zullen doen
en wist na een paar weken
te vertellen, dat de fabrikant
oren had naar onze klacht.
Hij zou niet meer poederen.
Wat gebeurde echter? De fa
brikant had helemaal geen
oren naar onze klacht, maar
de winkelier had een kistje
van vijftig leeggehaald, si
gaar voor sigaar opgepoetst
met een zijden doek, de si
garen weer in het kistje ge
daan en de bestelling afge
leverd. Tevergeefs, want poe
der laat zich niet overwin
nen. De rentmeester prijzend
om zijn slimheid, hebben wij
die sigaar vaarwel gezegd.
Maar toch, wat een verschil
tussen die winkelier en de
man die nooit van Suerdick
heeft gehoord! Geef mij toch
die rentmeester maar!
Er wordt tegenwoordig te
veel gerommeld in de siga
ren. De vaklieden hebben te
lang de gevolgen van de oor
log moeten lijden om snel in
de traditie te kunnen terug
keren. De vraag naar kwali
teit is daardoor ietwat uit
gedroogd. En nu de fabrie
ken toch weer bezig zijn, de
aandacht van al wat man
is op het edele kruid te ves
tigen, zouden wij hun in
overweging willen geven,
vooral de nodige zorg te be
steden aan het aspect en de
hoedanigheid. Laat het as
pect eerlijk zijn en laat ta
bak de kleur hebben die
moeder natuur heeft uitge
vonden. Een plant is een
olant en verf is er niet
goed voor. Ook voor ons
niet trouwens. En dan: het
blijft waar, bij alle Corona's
Romeo's, Henry Clay's, Le-
gitimos, Partagas of hoe ze
allemaal heten mpgen, bij
alle narigheden, die de im
port van tabakken uit welke
landen ter wereld ook, bie
den moge, de Nederlandse
sigaar, de gewone Hollandse
blazer, zoals de fijnproevers
ze wel eens noemen, is de
moeite waard. Ook de moei
te van een goede behande
ling! Ja, de moeite, genoten
te worden bij de lectuur
van een goed boek of een
goede krant. Maar gun u
voor beide de tijd! Dbg.
tegenstanders en verdeling en strijd
uitlokt, zelfs onder broeders". De bis
schoppen eisen dan ook in naam van
's lands welzijn herziening van de com
munistische eisen tot uitbanning van
God en godsdienst.
Uitvoerig gaat het Episcopaat daar
op de geschiedenis na van de kerk
vervolging in Polen, sinds de onder
tekening van de overeenkomst tussen
Kerk en staat in April 1950. Katho
lieke scholen werden gesloten, katho
lieke hoogleraren van hun functie
ontheven Kloosters, seminaria, zie
kenhuizen en charitatieve instellingen
worden geconfiskeerd. Godsdienston
derwijs werd onmogelijk gemaakt,
terwijl katholieke kinderen gedwon
gen werden onderricht te volgen in de
marxistische beginselen. Priesters
werden gedwongen deel te nemen aan
de activiteiten van communistische
organisaties. Katholieke publicaties
werden onmogelijk gemaakt. De staat
richtte een aantal verenigingen, dag
en weekbladen en instellingen op,
waaraan men volkomen ten onrechte
het praedicaat katholiek toekende.
Ergerlijker nog was, dat de staat zich
volkomen in strijd met de getroffen
overeenkomst en met de Poolse grond
wet openlijk mengde in de interne
structuur van de Katholieke Kerk. Hij
ontzette priesters, bisschoppen en Pau
selijke administratoren uit hun functies
en verhinderde nieuw-gewijde bisschop
pen hun functie te aanvaarden. „In de
gehele geschiedenis heeft vrij Polen
nimmer zulke pogingen tot onderwer
ping van de Kerk aan de staat gekend.
Zelfs Lenin noemt een dergelijke onder
werping schandelijk en vervloekt", zo
vervolgt het document. Desondanks
hebben de leiders der Poolse katholie
ken steeds soepelheid betracht in hun
relatie met de staat. Zij hebben zich
strikt gehouden aan de overeenkomst
van 1950.
De Poolse bisschoppen zijn zelfs zo
ver gegaan, dat zij de vredesbeweging
hebben gesteund, hoewel die niet in
directe relatie stond met de gods
dienst. Zij hebben het nationaal front
zoveel mogelijk gesteund, hoewel dit
anti-katholieke, marxistische doelstel
lingen nastreeft. Uitvoerig wordt daar
na geschetst, hoe de regering zich
heeft gedragen ten aanzien van de
volmachten van kardinaal Wyszynski
inzake de bisschopsbenoemingen in de
voormalige Duitse gebieden, die thans
aan Polen behoren. De regering heeft
iedere medewerking geweigerd en de
door de kardinaal gewijde bisschoppen
verhinderd hun ambt te aanvaarden.
In plaats daarvan belastert de rege
ring de hiërarchie en de H. Stoel.
„Wij handelen niet met dubbelzin
nige bedoelingen", vervolgen de
bisschoppen, „maar alleen om de
brandende noodzakelijkheid te be
klemtonen van een eerbare en eer
lijke oplossing van de bestaande si-
tua'.ie. Het hangt slechts van d^ goede
wil der regering af of de binnen
landse vrede en de wederzijdse har
monie bereikt worden. Het lwngt
slechts van de regering of of zij wil
verzaken aan haar radicale en ver
nietigende haat tegen het katholicis
me en of zij haar doel om de Kerk
aan de staat te onderwerpen, wil op
geven". Dit waardige, maar niet mis
te verstane schrijven blijkt de com
munistische machthebbers tot een
Een vrij bejaard man was
benoemd tot burgemeester
van het dorp. Tijdens de
receptie, die op de instal
latie volgde, kwam een nog
kwieke en bijna tumul
tueus ijverige jongeman,
die het eigenlijk had wil
len worden, op hem, toe en
vroeg bezorgd: „Kunt u
het op uw leeftijd eigenlijk nog wel
aan, zo'n drukke gemeente, denkt u?"
Hij kreeg het volgende van diepe
wijsheid doordrenkte antwoord: „Jon
geman", zei de burgemeester, „ik kan
nog alles als ik maar niks doe."
In de missieprocure der Kruisheren
te Nijmegen is op 71-jarige leeftijd over
leden Z. H. Exc. Mgr. J. H. Goumans,
titulair bisschop van Lavdha. oud-apos
tolisch vicaris van Bandoeng,
Mgr. Goumans werd in December
1906 priester gewijd. Hij vervulde ver
scheidene belangrijke functies in zijn
orde. Van 1922 tot 1926 was hij prior te
Uden. In 1927 werd het gebied Ban
doeng als zelfstandig missiegebied afge
scheiden van het vicariaat Batavia en
toevertrouwd aan de orde der Kruishe
ren. Mgr. Goumans had: de leiding van
de eerste missionarissen der Kruisheren,
die daarheen vertrokken. Toen in 1932
Bandoeng tot apostolische prefectuur
werd verheven, werd hij tot eerste
apostolische prefect benoemd op 20
April 1932. Tegelijkertijd met de pre
fecturen Soerabaja. Maïang en Poerwo-
kerto werd in 1941 ook Bandoeng ver
heven tot apostolisch vicariaat en
werd mgr. Goumans benoemd tot apos
tolisch vicaris van Bandoeng en titulair
bisschop van Lavdha.
22 Maart 1942 werd de thans overle
dene in de St. Petruskerk te Bandoeng
tot bisschop gewijd. Het was een van
de merkwaardige bisschopswijdingen in
volle bezettingstijd. Om de Japanners
niet te irriteren werd de plechtigheid
voltrokken in alle stilte.
Niet lang na zijn bisschopswijding
werd mgr. Goumans geïnterneerd. Di
rect na de oorlog heeft hii met grote
werkkracht het bestuur van zijn vica
riaat weer ter hand genomen. Zijn ge
zondheid was echter geschokt en hoe
wel hij alle krachten verzamelde om de
zwaar gehavende missie op te bouwen,
zag hij zich in October 1950 genood
zaakt Bandoeng te verlaten. In het va
derland zocht hij herstel van krachten.
De thans overledene was officier in
de Orde van Oranje-Nassau.
In het Augustus-Septembernummer
van het Katholiek Staatkundig Maand
schrift, uitgave van de Katholieke
Volkspartij heeft de redactie een aantal
deskundigen aan het woord gelaten
over het meerjarenplan van de Partij
van de Arbeid. „De weg naar Vrijheid".
A. Quaedvlieg ec. drs. beziet het Socia
listische plan in zijn grondslag van vrij
heid en rechtvaardigheid, de bijdrage
van prof. dr. Joh. van Boxtel handelt
over socialisme en wijsbegeerte, terwijl
prof. dr. G. Groeneveld zich afvraagt
of een socialiserende en nivellerende be-
lastingpolitiek aanvaardbaar is. Enige
aspecten van de economische orde in
socialistisch perspectief worden door
dr. P. Steenkamp behandeld, prof. dr.
Jos. J. Gielen schrijft over socialisme en
cultuur, terwijl W. Schmeizer ec. drs.
tenslotte een bijdrage levert onder de
titel: Socialistische „Internationale Ge
meenschap".
Donderdag 22 October zal pater Concor
dius O.F.M.Cap. het feit herdenken, dat hii
25 jaar geleden het redacteurschap van
..Het Volksweekblad", het weekblad van
de Nederlandse provincie der paters Capu-
cijnen het toenmalige Christus Koning"
aanvaardde, van welk blad hij bij de
herverschijning in 1945 hoofdredacteur
werd.
Pater Concordius in de wereld Piet
van de Poll geheten is echter niet al
leen journalist-redacteur en priester. Hij
schildert op verdienstelijke wijze, ontwerpt
dessins voor kazuifels, welke worden uit
gevoerd door mevrouw R. van de Poll—
Gijsbregts te Helmond en voorts heeft hij
in samenwerking mét de fotograaf Martien
Coppens waardering geoogst met hun ge
meenschappelijke werken.
In een huldigingscomité dat staat onder
voorzitterschap van Jef de Brouwer, direc
teur ,,Het Volksweekblad" te Eindhoven,
hebben o.m. zitting A. L. G. M. van Oor
schot, secretaris Katholieke Ned. Journa
listenkring, Hilversum vice-voorzitter en
J. J. H. A. Bruna vice-voorzitter Katho
lieke Ned. Journalistenkring.
Naar aanleiding van de gewelddadige
maatregelen, die de Poolse regering ge
nomen heeft tegen de kardinaal-primaat
van Polen, heeft Zijne Eminentie Joh.
kardinaal de Jong het volgende telegram
verzonden aan Z. H. de Paus: „Bewogen
door het geweld, dat een der leden van
het H. College, de kardinaal-primaat van
Polen, wordt aangedaan en door de be
lediging van de Kerk en de verheven
Persoon van Uwe Heiligheid, bid ik God
de vervolgden te willen zegenen en Uwe
Heiligheid te willen sterken."
w.g. Joh. kardinaal de Jong, Aartsbis
schop van Utrecht.
Z. H. Exc. mgr. dr. B. J. Alfrink,
aartsbisschop-coadjutor van Utrecht,
heeft namens het Hoogwaardig Episco
paat het volgende telegram gezonden
aan Z. H. de Paus: „Namens het Hoog
waardig Nederlands Episcopaat en al
onze gelovigen betuig ik aan Uwe Hei
ligheid onze hevige verontwaardiging
over het brutale geweld, dat de Kardi
naal-Primaat en de Hiërarchie van Po
len wordt aangedaan en dat een bele
diging is van de Kerk en van Uwe ver
heven persoon. Wij bidden God om de
vervolgde broeders te beschermen en
Uwe Heiligheid te willen troosten en
betuigen onze trouw aan de Kerk en
aan Uwe Heiligheid".
redeloze haatcampagne te hebben
gedreven, waarvan verleden maand
mgr. Kaczmarek en verleden week
kardinaal Wyszynski het slachtoffer
zijn geworden. Terwijl mogelijk
thans zijn coadjutor mgr. Baraniak
eveneens aan deze waanzin ten offer
is gevallen. Het Poolse episcopaat
leeft de regering duidelijk gemaakt,
dat zij geen enkele oplossing van de
bestaande geschillen kan aanvaar
den, waardoor „de zaken van God op
het altaar van de keizer" worden ge
plc.:.tst.
