STERRENREGEN OP KOMST?
Draconiden verwacht in nacht
van 9 op 10 October
Ook tegen Reshevsky heeft
dr. Euwe thans geen kans
€RIC VEJPCORMAN
GUNNAR
PB
Heroïsch gevecht tussen
Dukel en Stahlberg
Gestolen
Goed
Positie van Smyslov
wordt bedreigd
Bizot en Ansems aan de kop
Bevrijdt U
(sCHtEfYAARIBERlCHTEW)
WOENSDAG 7 OCTOBER 1953
PAGINA 7
Kans op meteoren-
vuurwerk
j-y.vVTtóST
/bolster
St&AAK.
Offerbegraafplaats uit
stenen tijdperk
Vice-admiraal Van Foreest
Regering overweegt
verdere liberalisatie
Bunkers verdwijnen
.[2j*
Om Noord-Hollandse damtitel
Blom in strijdlustige
stemming
mi"
65 ct.
door
A Budington Kelland ffi
bleld-
^«ol^-S^wil je
daarmee nu eigenüjk zeggen?"
MARKTBERICHTEN
Twintig jaar geleden, op de avond van 9 October 1933, werd door de radio
bekend gemaakt, dat langs de Noordelijke hemel onophoudelijk „vallende
sterren" flitsten. Omstreeks 19 uur verschenen er ongeveer 20 per minuut
en een half uur later reeds een 50-tal. Het ging nu snel crescendo: om 20 uur
10 min. werden er per minuut niet minder dan 300 geteld en even later zelfs
350, bijna 6 per seconde
Va«nnreV^rnmin^erde ^'activiteit van deze onverwachte en overweldigende
sterrenregen geleidelijk Om half negen werden per minuut 335 meteoren
Toen 23 Uur> maar het aantal meteoren per minuut nam snel af
terug en fe'eorenval geëindigd was, keerde aan de Noorderhemel de rust
méér Vle contreien van de beide Beren en de Draak viel geen „ster"
er naar beneden.
Draconiden
vuurw^£rkwaardige biJ dit fantastische
sin<js het schoonste en hevigste
dat allT goede halve eeuw was,
uit él "chtflitsen schenen, te komen
Tad in IIP centraal punt, (vluchtpunt of
cacuant) KeWen in d
in de Kop van de
door rj u wordt de hemelse Draak
gen e sterrenkundigen officieel Draco
-hieuw en daarom hebben zij aan de
eonidpn meteoren de naam van Dra-
sendp Seseven. Ongetwijfeld een pas-
De k* tevens welluidende benaming.
Vierhn i°p van de Draak, een scheef
Pracht- )e' bevindt zich tussen de
Het ii fe ster Wega en de Poolster,
kronli ïi331?1 van dit mythologische dier
ha 7,e-j zicb eerst Noordwaarts, daar-
de aarts en vervolgens, tussen
het n en de Kleine Beer door, naar
de Poolster 06 staartpunt ligt dieht bij
himf1 behulP van nevenstaande teke-
[J,2al men er gemakkelijk in sla-
Van oe Draak te vinden. Op de avond
ziin 1 °ct°her omstreeks 23 uur staat
Van a°P boyen het Noord-Westen, links
Ziin v ,Rlclne Deer zie de tekening,
ali v, am plus staart ziet men dan
het spiegelbeeld van de hoofdletter
Dit is de „Klassieke'' stand van de
"raak en in deze stand spreekt hij het
heest tot onze verbeelding. In de loop
van de avond en de nacht zwenkt hij
langzaam om de Poolster, in een rich-
hng tegengesteld aan. de draaiingsrich-
ting van de wijzers van een uurwerk.
Omstreeks 6 uur in de ochtend staat hij
vierkant op z'n kop.
Dc vraag rijst of niet reeds vóór 1933
in het gebied van de Draak vallende
sterren zijn gesignaleerd. Op deze vraag
oet, eerlijkheidshalve, een bevestigend
Amerika, waar de lucht eveneens be
wolkt was, werden met behulp van ra
dartoestellen zelfs duizenden Draconi
den geregistreerd. Ongetwijfeld mooie
aantallen, maar buitensporig waren ze
niet. Deze sterrenregen „achter de wol
ken" evenaarde die van 1933 in genen
dele. Een heuglijk feit was intussen
dat de Draconiden niet van hun baan
waren afgeweken en dat stemde hoop
vol voor het jaar 1953
Herhaling van het schouwspel
Of de Draconiden ook dit jaar zullen
terugkeren, kan niet met zekerheid
worden gezegd Wel staat vast dat de
komeet van Giacobini-Zinner reeds een
half jaar geleden het vlak van de aard
baan is gepasseerd. Het is dus zeer wel
mogelijk dat ook de meteorietenzwerm
al voorbij is, en in dat geval krijgen
wij in de nacht van 9 op 10 October
nul op het request. Bij gebrek aan de
nodige spelers kan dan de opvoering
niet doorgaan.
Voorts is het mogelijk dat de reuzen-
planeet Jupiter de Draconiden uit hun
baan getrokken heeft, en dan zijn ze
voor ons verloren. De geweldenaar Jupi
ter, de grootste van alle planeten, weegt
namelijk 318 maal zo zwaar als de aarde
en dank zij dit enorme gewicht is hij er
meermalen in geslaagd een argeloze ko
meet met haar gevolg van meteorieten
op een dwaalspoor te brengen. Deze
„kometenvanger" heeft in ons or
dentelijke zonnestelsel al heel wat sto
ringen teweeggebracht, en het zou ons
dan ook niet behoeven te vérwonderen
wanneer hij de Draconiden op een zijweg
had gelokt. We zullen er intussen het
beste maar van hopen en veronderstel
len dat Jupiter de Draconidenzwerm met
rust heeft gelaten. En dus leven we in
afwachting van de dingen die gebeuren
zullen op het sterrentoneel.
Waarnemers op hun post
Uit het bovenstaande mag men niet
afleiden dat de kansen op een sterren
regen in de nacht van 9 op 10 October
uiterst gering zijn. Zeker, de genoemde
factoren kan men als ongunstig beschou
wen maar aan de andere kant kunnen
ons 'door de natuur verrassingen wor
den bereid. Het is dus voor alle ama
teurs en sterren vrienden zaak intijds de
nodige voorbereidingen te treffen en nu
alvast het terrein te verkennen. Wie aan
de astronomische wetenschap hulpdien
sten wil verlenen, kan zich nuttig ma
ken door in de nacht van 9 op 10 Octo
ber het aantal vallende sterren te note
ren dat hij per minuut langs de Noor
delijke hemel ziet flitsen en de resulta
ten van zijn waarnemingen toe te zen-
ben aan de Leidse of Utrechtse sterren
wacht.
Van de maan zal men ditmaal geen
last hebben, zoals in 1946. De prille
maansikkel gaat op 9 October reeds om
17 uur 53 min. onder en gedurende de
hele avond en nacht hebben dus de Dra
coniden het rijk alleen, met de sterren.
Als nu ook de wolken maar wegblij ven
of althans de Noordelijke hemel helder
is. En mocht de lucht bewolkt zijn, wel-
nu, dan blijft nog altijd de kans dat het
wolkendek scheurt en wij de vuurpijlen
der Draconiden door de duisternis zien
schieten.
giacobini v. -•A*-
AARDE
I
"Jur ae „achtervolgende meieuiKKu-
swerm. bestaat eens in de 8% jaar de
,a.na dat de aarde in deze zwerm ver
kild raakt. Dit gebeurde inderdaad op
[^„historische" avond van 9 October
*h 1940 vond geen ontmoeting met de
te» r*etenzwerm plaats, zodat toen
L p Draconiden werden waargenomen,
af ^6 kwamen ze echter weer terug,
J11 ister gezegd: de aarde trof toen op
2 uctober weer een zwerm Giacobini-
^her-meteorieten aan, 'die met een
neiheid van enkele tientallen kilometers
seconde onze dampkring binnensto-
en- Helaas was op deze datum de he
lp1®1 op de meeste plaatsen bewolkt.
*°ch werden hier en daar nog vele Dra-
®°hiden gez'en, in de heftigste ogenblik-
Keh 60 per minuut. In Engeland en
Twee oudheidkundigen uit Bamberg, dr.
"°rst Mueller en dr. Ernst Keller, hebben
*h een kalksteengrot nabij: Bamberg 40 ske-
J®tten gevonden van mensen uit de eerste
Periode van het stenen tijdperk. Onder de
Skeletten lagen 38 schedels van meisjes tus-
Seh de 6 en 14 jaar.
pe oudheidkundigen zijn van mening, dat
uit de grootste voorhistorische offerbe-
8raafplaats in Centraal Europa is, die tot
toe is ontdekt. Zij dateert van ongeveer
°U00 jaar voor Christus.
Voorts vonden zij een groot aantal pot
scherven, stenen bijlen en benen gereed
schap.
De aftredende Nederlandse marine-
attaché te Washington, schout-bij -
«acht jhr. H. A. van Foreest, is met
ögang van 15 October bevorderd tot
'wig van vice-admiraal.
De sterrenregen van 9 October 1933. Het cirkeltje in de kop van de Draak geeft
de radiant of het „vluchtpunt" aan. De vallende sterren, die rondom de draken
kop verschenen, en die in de nacht van 9 op 10 October a.sweer verwacht
worden, noemt men Draconider.
antwoord worden gegeven. Zo werden
al "Voorlopers" waargenomen in 1913 en
1926. Niemand had echter ooit gedacht
dat in deze hemelstreek, de meteoren
dog eens bij menigte zouden verschil
den, en zo bracht de 9e October van
1933 ons dan éen ware verrassing De
meteorenregen van dat jaar heeft de
sterrenkundigen letterlijk overrompel
Meteorietenzwerm
De sterrenregen van 19??
oorzaakt door een zmcrJ. werd ver-
'.aalstukjes (meteorietejj mffn" en me
delüjn van slechts enkeu l. -?,en mid"
ifkomstig van eenkZlet, SfS
ioor Giacobini en Ztnner werd ontdek
Deze zwerm kwam op de bewuste avond
in de dampkring der aarde terechtelke
binnenstormende meteoriet uet' cen
lichtspoor na en daardoor ontstond het
jrandioze vuurwerk der Draconiden,
vaarin zich 20 jaar geleden duizenden
lebben verlustigd.
De bovengenoemde meteorietenzwerm
beweegt zich langs de baan van de tia-
ïobini-Zinner-Komeet. Deze k°meet
beeft een omloopstijd' van slechts A
laar en dus mag men verwachten, aa
h'j zich om de 614 jaar in de buurt van
'e zon zal vertonen. Dit is inderdaad
aet geval. Meer nog: zij passeert de
'ardbaan op betrekkelijk korte afstand.
aangezien dit uiteraard ook geldt
'°°r de „achtervolgende" meteorieten
De Nederlandse regering overweegt om
de invoer van grondstoffen, halffabrikaten
en kapitaalgoederen verder vrij te maken.
De verbeterde betalingsbalanspositie laat
uitvoering van deze voornemens toe. Aldus
heeft de vertegenwoordiger van ons land
op de bijeenkomst te Genève van de Al
gemene Overeenkomst voor Tarieven en
Handel (G.A.T.T.T.), Baron C. A. Bentinck,
Dinsdag medegedeeld.
Mr. J. Slagter, dijkgraaf van het
Hoogheemraadschap Rijnland, heeft
medegedeeld, dat het .Hoogheemraad
schap besloten heeft tot het opruimen
van de bunkers langs de Noordzeekust.
Het gebied van Rijnland strekt zich uit
van Scheveningen tot IJmuiden. Met
het eerste deel van de werkzaamheden,
van Scheveningen tot Noordwijk, zal
reeds spoedig begonnen worden. Het
Hoogheemraadschap zorgt voor de uit
voering hiervan, maar via Wederop
bouw komen de kosten geheel voor
rekening van het Rijk.
(Van een speciale verslaggever)
Restffevsky Is er eindelijk in geslaagd
™e positie van Smyslov aan het
harwi-elen te brengen. Hij heeft n.l. op
dr plge wUze aangetoond, dat een door
Het kZe gebracht offer niet deugde,
de klein^1 n tot een eindspel, waarin
in weinirp .erikaan heel veel zetten
hevsky, js ;inuten moest doen. Res
in zijn element vfeli-'ke situaties echter
de ene giftig» ,,IeKensvlug bedacht hij
op tijd had hii de andere. Precies
de kruitdamp e z«t gedaan. Toen
dat onze landgenon°tPg:etr?kkcn> bleek,
geven. meteen op kon
Smyslov deed het rustic
■\n „niton oinHirtfi/. san, Rccds
ïgen
ngs-
na IV vetten eindigde aa": Reeds
Boleslavsky in remise ln een Konwf
Indische verdediging had Smyslov1^!
wit een degelijke opzet gekozen,
hij bereikte er feitelijk niets mee. Znn
tegenstander nam n.l. op de dame-vleu
gel het initiatief en Smyslov wist daar
niets beters tegenover te stellen dan
een aanbod tot de vrede, wel wetend,
dit Boleslavsky een dergelijk voorstel
van een evenwaardig tegenstander maar
zelden afslaat.
Bronstein schudde tegen Szaboi als
een volleerd goochelaar allerlei
uit zijn mouw. In het begin van het
middenspel was eigenlijk iedere zei, aie
hij deed, een verrassing en na 20 zenen
had hij een klein maar duidelijk over
wicht in handen. Szabo heeft zich ech
ter met grote vaardigheid verdedigd-
Daarna heeft Bronstein een verrassend
pion-offer gebracht en daardoor bereik
te hij, dat zijn lopers een geweldige ac
tiviteit ontplooiden. Wat er nu gaat ge
beuren, is niet gemakkelijk te beoor
delen.
Taimanov kwam door een onverwach
te loperzet in het voordeel en voor Pe-
trosian bekomen was van de schrik,
kwamen de witte stukken van alle kan
ten opzetten om de vijandelijke koning
in een matnet te jagen. Ook Keres is
stevig in de running gebleven, want
zijn partij tegen Stahlberg werd in ge
wonnen stelling voor de Rus afgebro
ken. Lange tijd was dit een loopgraven-
gevecht, maar tegen het einde van de
speeltijd kon Keres een bres in de vij
andelijke verdedigingslinie slaan en
daardoor perste hij zijn strijdkrachten
met geweld naar binnen.
De beide andere partijen werden
eveneens onderbroken. In de partij Gli-
goricAverbach is remise vrijwel ze
ker, maar Kotov zal zijn partij tegen
Geiler zonder twijfel winnen. Hij is
twee pionnen voor en dit overwicht
moet ondanks de aanwezigheid van
ongelijke lopers voldoende zijn.
De uitslagen van de twintigste ronde
luiden: TaimanovPetrosian 10, Gli-
goricAverbach afgebroken in gelijke
stelling, BronsteinSzabo afgebroken
in moeilijk te beoordelen stelling, Res
hevskyEuwe 10, KeresStahlberg
afgebroken in gewonnen stelling voor
Keres, SmyslovBoleslavskf J4Gei
lerKotov afgebroken in gewonnen
stelling voor Kotov.
De stand luidt thans: 1. Smyslov 12%
pnt. uit 19 partijen, 2. Reshevsky 12 pnt.
(19), 3. Bronstein 10% pnt. en 1 afgebr.
partij (19), 4. Najdorf 10 pnt. (18), 5.
Keres 9% pnt. en 1 afgebr. partij (19),
6. Boleslavsky 9% pnt. (18), 7. Petrosian
9% pnt. (19), 8. Geiler 9 pnt. en 1 af
gebr. partij (19), 9. Taimanov 9 pnt (18),
10 Euwe 8% pnt. (19), 11. Kotov 8 pnt.
en 1 afgebr. partij (18), 12. Szabo 8 pnt.
en 1 afgebr. partij (19). 13. Gligoric 7%
pnt. en 1 afgebr. partij (18),. 14. Aver
bach 7% pnt. en 1 afgebr. partij (19), 15.
Stahlberg 5 pnt. en 1 afgebr. partij (19).
co*. MMT0» snatoi
23. Op de hofstede aangekomen, maakt Eric aanstalten eerst Harald te bezoeken,
doch Gnuba dringt er op aan, zo snel mogelijk de kerker in ogenschouw te nemen
en stelt voor, dat Halfra heer Harald gezelschap zal houden. De Noorman heeft de
burchtheer nauwlettend gadegeslagen, maar niets verraadt zijn gedachten, „t Is
goed," zegt hij effen. „Gij en ik zullen samen de kerker onderzoeken. En gv zult
V°Evenls er een geladen spanning tussen de mannen, als hun blikken elkaar als
degens kruisen. Dan draait Gnuba zich om en begeeft zich op weg.
Hol klinken hun voetstappen in de schemerige gangen, waardoor een kille tocht
waait. Voor de bewuste deur blijft de man staan. „We zijn er Wilt gv de deur
openen7" zegt hij en houdt de sleutelbos met een onverschillig gebaar op. Een onver
schilligheid, die gelogenstraft wordt door de loerende blikken uit de half toegenepen
ogen, die elke beweging van Eric volgen.
„Neen," zegt deze snijdend, „gij zult zelf de deur van uw kerker openen. De man
gehoorzaamt en kijkt Eric, voor de deur staande, lodend aan. hf
„Uw spel is uit, heer Gnuba. Gij dacht my om de tuin te leiden, maar ge hebt u
schromelijk vergist. Ik heb lang en veel over u nagedacht, heer Gnuba.
Als door een zweepslag getroffenkrimpt de man ineen by deze woorden.
Gij keilt Gunnarnietwaar? Gij kent hem goed."
Zonder Gnuba's antwoord af te wachten, vervolgt hij: Nauwelijks waart ge van
morgen uw rit begonnen, toen ge liet halt houden om te rusten. Toevallig werd ge
daar toen overvallen. Heel toevallig! Doch indien ge inderdaad overvallen waart
zoudt ge op het moment van de overval op heer Harald nog bewusteloos geweest
zijn. Niettemin hebt ge toegegevendaarvan af te weten. Verder nog dit: Het gouden
beeldje. In de nacht, dat ik uit deze kerker ontsnapte, stond het beeldje op uw
kamer. Toch had Gunnar dat beeldje bij zich toen hij ons enkele uren geleden ont
snapte. Hij kan onmogelijk teruggegaan zijn om het even te halen. Gij hebt het
beeldje dus zelf mee moeten nemen, toen ge vanmorgen vroeg uitreed. Een vreemde
gewoonte, voorwaar, om met gouden beeldjes uit rijden te gaan! En meent ge, dat
ik thans uw listig plan niet doorzie? Ge had gedacht, mij hier te kunnen neersla.an
in deze kerker te werpen en heer Halfra hetzelfde lot te laten delenis het met.
Welaan, proef uw eigen medicijn. Treed binnen in deze kerker."
Als een in het nauw gedreven dier kijkt Gnuba Eric aan. Zweet parelt op zijn
voorhoofd en instinctief dwaalt zijn hand naar de dolk. Maar dan beseft hij, dat
tegenstand nutteloos is en met gebogen hoofd daalt hij langzaam de stenen trap af,
terwijl achter hem de deur met een doffe slag dicht valt.
(Van onze dammedewerker)
Baris Dukel, het IJmuidense strijdros,
was vleugellam. En nu lag dit bonk
damgeweld aan zijn sponde gekluisterd.
Dat betekende voor hem de zwaarste
slag, die men maar voor hem uitden
ken kon. Nit zozeer om die pijnlijk ge
zwollen voet, want daar zorgden de
dokter en mevrouw Dukei wel voor.
Maar meer om het feit, dat zijn deel
neming aan het tournooi om de Noord-
Hollandse damtitel nu dubieus werd. In
allerijl werd nu wedstrijdleider Dijkslag
op de hoogte gesteld, die zelf een kijkje
ging nemen. Of het nu kwam door le
smekende ogen van dit vleugellamme
damros of door het kernachtige betoog
van deze vissersbonk, bleef in nevelen
gehuld, maar Dukel zou blijven mee
doen!
Nu trof de lange Amsterdammer Stahl
berg dit eerste dammende ziekenbezoek.
En nu kan deze stoomhamer overal
tegen, behalve tegen zielige gezichten.
Boze tongen beweerden achteraf, dat
'Dukel doorlopend pijnlijke gfdzichten
heeft getrokken tijdens deze dampartij
aan bed. Maar de notaties wezen wel
anders uit. Het werd tussen deze beide
roofridders van de honderd velden een
heroïsch tweegevecht. Zonder mankeren
had Stahlberg, die de witte_ stukken
voer, een kortevleuegelopsluiting aan
i vaard-
Daarenboven trachtte hij de vleugel
lamme Baris helemaal in het damgips
te zetten. Maar deze roerde duidelijk
den tromme en wurmde zich los uit
deze pijnlijke omknelling. En daarmede
nam hij tevens de strijdbijl in handen.
Zijn partner kreeg het dan ook danig
benauwd en daaraan was het vijfde
kopje koffie, dat mevrouw Dukel
bracht, wellicht mede schuldig. Enfin,
er ging één en later nog een schijf ver
loren. Niettemin hield Stahlberg moe
dig stand. Maar Dukel rook de oyer-
winning en snoof weer als een steige
rend ros tijdens het moeilijke eindspel,
dat volgde. Toen de theoretische winst
stelling bereikt was, gaf Stahlberg zich
gewonnen
Inmiddels hadden zijn strijdgenoten m
Haarlem hun gevechten beëindigd. En
wel met de navolgende resultaten: H.
Laros—H. Veenstra 1—1, ,B' ?erkr^'
Tesselaar 2-0, P. Smger-A. Bizot 0-2,
H C WillemseS. Bosman 0, J. H.
Ansems1J Bos 2—0, W. van der Sluis—
Nic Blom 1—h M- R' C' Stahlberg B.
Dukel 0—2, H. Veenstra-H. C. Willemse
AO
De kleine Amsterdammer Berk zat
tegen de St Maartense crack, Tesselaar,
wel? keurige figuurtjes te maken. Met
nuttig werk kwam hij daardoor weer tot
een ooeliike" Stelling. En, omdat zyn
Ilrtner veel ruilde, ook slechte daarbij
beerenen kwam de Amsterdammer
^eeds beter te staan. Een dreigend zet
je bracht het heft definitief in handen
van Berk die als een damduveitje daar-
nl te keer ging. De St. Maartenaar wist
tenslotte geen hechte verdediging meer
te vinden en zocht mistroostig de laatste
nlaats h? het klassement op. Zijn lotge
noot Willemse deed het heel wat beter.
Deze wist zijn achterstallige partij tegen
de remisekoning Veenstra^ te winnen,
om daarna ook nog de Zaandammer Bos
man te vellen. Dat betekende een sprong
op de ranglijst van de laatste naar de
vierde plaats! Daarenboven waren beide
oartiien van zeer goed gehalte, waar
mede deze kundige Heemstedenaar zich
met één slag herstelde van zijn fatale
start. De taaie Breezander Veenstra
werd uit zijn traditionele klassieke gen
re gehaald en kreeg de ene na de andere
dreiging te pareren. Het was dan ook
niet verwonderlijk, dat hij deze storm
loop tenslotte niet wist 'te keren. Maar
deze taaie damrakker wist het eindspel
nog lang te rekken en Willemse moest
dit moeilijke genre nog voortreffelijk
spelen alvorens de twee punten binnen
waren.
Tegen Bosman ging dat heel wat
vlotter. De Zaandammer trachtte,
via een klassieke middenstand, het
spel te compliceren met een korte
vleugelactie. Maar Willemse maakte
heel listig gebruik van een dreigen
de damzet, waardoor Bosman de
sterkste zet niet kon spelen. De op
geroepen complicaties verkeerden
daarmede in zijn nadeel, omdat de
Heemstedenaar op zijn beurt het spel
wist te omknellen. Het werd zelfs
een obsessie voor de Zaankanter om
steeds de go-ede zet te vinden. Toen
deze laatste niet meer aanwezig was
gaf hij zich ontmoedigd meteen ge
wonnen.
De Amsterdammer van der Sluis trof
de jon ge Nico Blom in een zeer strijd
lustige stemming. Analyses hadden hem
aangetoond, dat hij tegen Ansems ver
leden week de boot had gemist. En dat
uitte zich in een overmoedige daden
drang. Wat de Amsterdamse damrnin-
naar ook probeerde tot stand te bren
gen, steeds trok Blom resoluut de voeg-
scbijven weg. Zodoende bleef er tenslot
te niet veel méér over dan een klassiek
afspelletje, dat in alle varianten remise
opleverde. Beiden zagen het nutteloze er
van in om op een foutzet te blijven
speculeren en gaven met hun handdruk
te kennen de punten te willen delen.
Ook leider Laros ondervond, dat de
Breezander Veenstra een taaie speler
is. Zijn originele opzet werd rustig te
gengespeeld en dat bleek achteraf de
juiste methode. Want hoe de IJmuiden
se voorvechter zich ook inspande om de
stelling te compliceren, het lukte maar
ten dele. Door vierkant op klassiek spel
aan te sturen, kon Veenstra de verwik
kelingen de baas blijven en zijn be
faamde tiktakspel ten beste geven. Wel
kreeg Laros tegen het eindspel enig
overwicht, maar correct verdedigen
hield de kansen in evenwicht. Wel re
sulteerde dat in materieel nadeel, maar
het op de juiste ruit damhalen bewerk
stelligde een vlotte puntenverdeling.
Daardoor viel Laros uit het leidende
peleton weg. Ook de „verrassing" in dit
tournooi, de Wijdenesser Singer, kreeg
zijn eerste ontgoocheling te incasseren.
Hij trof het dan ook niet bijster, dat
zijn partner Bizot zelf ook aan de kop
stond. Het werd een fraaie partij, vol
wisselende kansen. Beide spelers dron
gen met een voorpost ver op. Alleen
Bizot had daarbij het voordeel, dat hij
op de vijandelijke indringer kon com
bineren. En dat deed hij voortreffelijk.
Door een listig samengaan van beide
vleugelacties kwam Singer in grote
moeilijkheden. Toch hield hij nog lang
stand en moest Bizot met allerlei kleine
dreigingen schermen om zijn partner
tot overgave te dwingen. Het eindspel
was echter beslist niet te houden, zodat
de Zwager slager niet veel moeite had
de winstpunten er uit te benen. Hij
kwam daardoor tezamen met de Am
sterdammer Ansems aan de leiding van
dit spannende tournooi te staan. De
hoofdstedelijke kampioen moest de
Zaanse remplagant Bos bestrijden. Maar
dat had niet veel voeten in de aarde,
omdat de Czaar Peter-man de voorkeur
gaf aan zelfvernietiging. Reeds in de
opening ging spoedig een schijf ver
loren. Een tweede schijf kon nog juist
gered worden. De partij echter niet!
Advertentie
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen. Neemt daarvoor regelmatig
Togal, het middel bij uitnemendheid, dat
baat waar andere falen. Togal zuivert door
de nieren en is onschadelijk voor hart en
maag. Bij apoth. en drog. f 0.95, t 2.40, f 8.88.
9. B. Berk
10. H. Veenstra
11. N. Blom
12. J. Bos
13. S. Bosman
14. W. Tesselaar
4
4
4
4
4
4
1
0
0
1
1
0
2
1
2
3
3
3
Stand dus:
1. J. H. Ansems 4 3 10 7
2. A. Bizot 4 3 10 7
3. H. Laros 4 2 2 0 6
4. B. Dukel 4 13 0 5
5. P. Singer 4 2 115
6. H. C. Willemse 4 2 115
7. W. F. v. d. Sluis 4 12 14
8. M. R. C. Stahlberg. 4 2 0 2 4
Advertentie
•T0
3
00
wi"*1
American cigarettes
Onvergetelijk Onveranderd
48
Portman geen enkel bewijs, dat
zd Roger Zelf 5-boekje gegaap is"
,i die bijeenkomst aan
de overkant bewijst niets. Mixis en
Clem zijn vertegenwoordigers dus een
relatie. Een inkoper moet nu eenmaal
zijn relaties te vriend- houden."
„Is Madame de Spain ook een rela
tie?" vroeg zij, terwijl Ze voortdurend
het café aan de overzijde in het oog
Even later kwam Madame de Spain
naar buiten, vergezeld van Mixis. Zij
gingen linksaf. Een paar minuten daar
na kwamen mijnheer Portman en Clem
naar buiten. Zij gingen rechtsaf tot
aan de hoek, en liepen in Westelijke
richting verder.
Sherry liet zich van haar kruk af
glijden en stapte snel naar de deur.
„Voordat we hun spoor bijster raken,"
zei ze. _T
Ze hadden geluk. Het verkeerslicht
stond op groen, en zij shaken Madison
Avenue over. Portman en Clem kuier
den een half blok voor hen uit.
„Een inkoper is practisch heer en
meester op zijn afdeling", zei Sherry.
„Dat is niet helemaal waar," zei
Roger.
„Maar zolang zijn afdeling winst
maakt, zal geen mens zich met hem be
moeien," antwoordde Sherry. „Hij kan
kopen wat en waar hij wil."
„Binnen het raam van zijn budget,"
ZCI Ab°2hii relaties vindt die anderen
Dat het heel handig van mijnheer
Portman zou 11)n>" «iferry „ais hij
een relatie kon aanboren, die hem on
to de gegeven omstandigheden aan een
partij mooie Ierse damast kon helpen.
Pro hero" heeft immers op een grote
zending uit het buitenland gerekend en
Zit'tnZouethemgezeker een pluim op zijn
hoert- toorgen," êaf Roger toe'
„Het zou mij helemaal niet verbazen,"
ging Sherry een beetje peinzend voort,
al? miinheer Portman op een goede
dag met die pluim ging strijken. Maar
da Er'iCsh iIr1,eelgeonns i?nd zulk damast
ni0M^chièifKh wel" zei Sherry. „Er
is "een heel goed middel om een mede-
Dlich'ipe in het complot te beletten
zich terug te trekken. Door hem name
lijk medeplichtig te maken aan iets dat
nL erger is. Door hem bijvoorbeeld te
pressen om voor Prothero een portie
linnen te krijgen van dezelfce partij
die van Prothero gestolen is."
Je bent een geraffineerde kleine
heks," zei Roger lachend.
Ze slaan rechtsaf, zei Sherry.
"Het is gewoon nonsens wat we
d-nenzei Roger. „Misschien zelfs ge
vaarlijke nonsens."
Zij liepen een eindweegs langs het
spoorwegviaduct, en gingen toen verder
in oostelijke richting, tot er tussen hen
en de rivier nog slechts één stratenblok
lag. Hier reden maar weinig auto's en
er waren nog minder voetgangers, of
schoon het nog vroeg in de avond was.
Het stadslawaai lag achter hen, en
slechts af en toe toeterde er een boot op
de East River. Portman en Clem staken
schuin de straat over naar een groot,
vijf verdiepingen hoog gebouw, uit ver
weerde rode baksteen opgetrokken. Ja
ren geleden was het een fabriek ge
weest, misschien ook een brouwerij.
Naar de stijl te oordelen, stamde het
uit de laatste tien jaren van de 19:
eeuw. Afgezien van een brede, hoge
ingang, werd de voorgevel alleen on
derbroken door hoge, van traliewerk
voorziene ramen.
Voor de grote deuren bleven Clem en
Portman staan. Sherry zag dat er in de
linkervleugel van de grote ingang een
klein deurtje was aangebracht dat het
mogelijk maakte het gebouw te betre
den zonder de grote deuren te openen.
Clem tastte in zijn achterzak, en het
licht viel op een sleutelbos. Hij nam een
van de sleutels, stak die in het sleutel
gat, en de deur draaide open en gaf een
gapend zwart gat te zien. De twee man
nen verdwenen in het gebouw, terwijl
ze de deur achter zich sloten.
„Nee maar!" riep Sherry uit.
Zo op het oog leek het gebouw bui
ten gebruik te zijn. Het zag er nogai
vervallen uit en naar Sherry's mening
was het rijp voor de sloper. In elk ge
val zou je meneer Portmans aanwezig
heid daar niet verwacht hebben. „Voor
al niet omdat hij bang is," zei ze. „Hij
heeft tehminste reden om bang te zijn.
Hoewel ik niet geloof dat ze van plan
zijn hem te ontvoeren. Heb jij wel eens
gehoord dat ze iemand te voet ontvoer
den?"
„Bij mijn weten niet," zei Roger.
„Vanavond niet," zei Sherry- „Ze heb
ben met z'n vieren in dat café gegeten.
Nogal een rare plaats voor mijnheer
Portman, want hij is tamelijk kieskeu
rig. Maar mijnheer Clem is helemaal
niet kieskeurig. Zouden ze die deur op
slot gedraaid hebben?"
„Je gaat niet," zei Roger. „Al moest
ik je met geweld wegslepen maar je
zet geen voet in dat gebouw."
„Er brandt geen licht," zei ze. „Mis
schien is de electriciteit afgesloten. Mis
schien hebben ze een zaklantaarn."
„We doen verstandiger met weg te
gaan," zei Roger ernstig. „We zien zelf
niets, en we kunnen gezien worden."
Het gebouw zag er verlaten en troos
teloos uit, met zijn oude, vervallen ge
vel. Niets is er zo akelig om te zien als
een groot gebouw dat zijn tijd overleefd
heeft, en alleen nog maar waarde heeft
voor de sloper. Een gebouw zou eigen
lijk nooit aftands mogen raken. Het zou,
nadat er zoveel geld en moeite aan be
steed is, eigenlijk voor eeuwig moeten
blijven staan. Toen het nieuw was, had
het iemands borst van gerechte trots
vervuld; de eigenaar had ervoor ge
staan en het bewonderd en liefgehad.
Nu was het niet meer dan een steen
klomp, die alleen nog maar belasting
kostte.
,,Kom," drong Roger Aan. „Laten we
niet wachten tot het te laat is."
„Ik wil ze naar buiten zien komen.
Ik wil zeker weten dat mijnheer Port
man er ook weer uitkomt."
„Laten we dan heen en weer lopen,"
zei hij. „Van hier tot aan de hoek en
dan terug. Door hier stil te staan, trek
ken we alleen maar de aandacht."
Zij drentelden naar de hoek en zagen
de rivier, loodgrijs onder de twinkelen
de lichtjes van Long Island.
(Wordt vervolgd).
ALETTA 6 van Pladju n. Bangkok.
ALMKERK p. 6 Finist. n. Marseille.
ALTAIR 6 te Ilheos.
APPINGEDIJK 7 te Rotterdam.
ALGENIB 7 te Rotterdam.
AMSTELDIJK 7 van Assab n. Suez.
ARGOS 7 nm. te Catania.
AALSUM p. 7 Ceylon n. Belawan.
ALDABI 7 te Hamburg.
ALNATI 7 te Santos.
AMOR 6 van Algiers n. Lissabon
AMERSKERK 7 te Antwerpen.
AMSTELVAART 7 te St. Vine.
ANNENKERK 7 té Rotterdam.
APPINGEDIJK 6 te Rotterdam.
ARENDSDIJK 7 te Santos.
AXELDIJK 8 te New York verw.
ALPHERAT p. 6 Las Palmas n. Rio Janeiro.
ALWAKI p. 7 Fern. Nor. n. New York.
AMSTELBRUG p. 6 Kp. St. Vine. n. R. Plata-
AMSTELSTAD 7 te Aden.
ANDIJK p 7 Bermuda n. Antw.
BANKA 6 van Colombo n. Singapore.
BOSKOOP 7 te Amsterdam.
BALI 6 te Beyrouth.
BILLITON 6 te Kaapstad. I
BACCHUS 7 te Guanta.
BANTAM 6 te Charleston.
BLOEMFONT. p. 6 Kp. Palmas n. Kaapst.
BOISSEVAIN 6 van Kaapst. n. Prt. Eliz.
BONAIRE p. 6 Param. n. Plymouth.
BOSCHFONTEIN 6 te Zanzibar.
BLITAR p. 7 Albany n. Aden.
BRITSUM 7 nm. te Suez.
COTTICA 6 naar Barbados.
CRONENBURGH 6 te Kem.
CERONIA 7 te Curagao.
CASTOR 6 te Bermuda n. San Juan.
CELEBES p. 7 Kp. St. Vine. n. P. Said.
DANAE 6 te Piraeus.
DRENTE 5 te Halifax.
EEMLAND p. 6 Finisterre n. A'dam.
EOS 6 van Piraeus n. Aiyon.
EEMDIJK 6 van R'dam n. Newston.
ENA 7 te Suez.
GORDIAS 7 te Izmir.
GROOTE BEER 10 te Hoek v. Holl. verw.
GAASTERLAND 6 van P. Alegre n. Itajai.
GRAVELAND 7 te Santos.
GADILA p. 6 Billiton n. Sydney.
HYDRA p. 6 Key West n. Tampa.
HAULERWIJK 7 nm. te Recife.
HECTOR 6 van Algiers n. Palermo
HILVERSUM p. 6 Gibr. n. Swansea
ITTERSUM p. 7 Algiers n. Engelanc.
INDRAPOERA 7 te Napels.
ILOS p. 6 Texel n. Gotenburg.
JAPARA p. 7 Perim n. Djeddah.
JOH. v. OLDENB. p. 6 Kp. Tenez n. P. S.
JAGERSFONTEIN 6 te Port Slizab.
KEDOE p. 6 Finisterre n. Algiers.
KIELDRECHT 6 van Cadiz n. Antw.
KARIMATA 7 te Colombo.
KOTA AGOENG 7 te Cheribon.
LAAGKERK 6 te Port Sudan.
LUNA 7 te Thessaloniki.
LIEVE VROUWEKERK 7 te R'dam.
LEKKERKERK 7 te Hamburg.
LINDEKERK 7 te Aden.
MAASDAM 7 van Southampt. n. N. Y.
MALVINA (t.) 10 te Thamesh. verw.
MARISA (t.) 4 te Singapore.
MELISKERK 7 te Manilla.
MENTOR p. 6 Finist. n. Antw.
MITRA (t.) 6 te Haifa.
MUIDERKERK 7 van Port Said n. Rott.
MAAS p. 6 Fayal n. Duinkerken.
MODJOKERTO p. 7 Ceylon n. Aden.
MAETSUYCKER 3 van Frem. n. Sing.
MAPIA 7 te Bombay.
MAASHAVEN 7 te Takoradi.
MAAS 7 te Flores.
MAPIA 7 te Bombay.
MATARAM 6 v. Pladju n. Tj. Priok.
MIRZA p. 6 Luzon n. Miri.
MODJOKERTO p. 7 Ceylon n. Aden.
ORANJE 7 te Singapore.
ORANJESTAD 6 van Barbad. n. Madeira.
ORION 7 te Amsterdam.
ORANJEFONT. 7 te Bremen.
PAPENDRECHT (t.) p. 6 Burl. n. Havre.
PHRONTIS 6 van Sing. 7 te Belawan.
PRINS ALEZANDER 6 van Hamb. n. Montr.
POSEIDON 6 van Haiti n. Plymouth.
PRINS ALEXANDER 6 van Hamb. n. Montr.
PERNA 7 te Ballkpapan.
RIJNDAM 6 te New York.
RIDDERKERK p. 7 Port Sudan n. Suez.
RIOUW 7 te Port Swettenham.
SCHERPENDRECHT 8 te Santos verw.
SCHIEDIJK 6 van Sing. n. Tj. Priok.
SINGKEP p. 6 Str. Messina n. Genua.
STAD ALKMAAR 6 te Wabana.
STAD LEIDEN 6 van Tokyo n. Osaka.
STAD MAASTRICHT 6 te Sluiskil.
STAD MAASSLUIS 8 te Immingh. verw.
SUMATRA 7 van Prt. Said n. Genua.
SARPEDON 7 te Guanta.
STENTOR 8 te Paramaribo.
STAD R'DAM p 7 Belle Isle n. Wabana.
STR. BANKA p. 8 Diego Garcia n. L. Marq.
TARAKAN 6 te Port Swettenham.
TARIA (t.) Ij te Curacao vqrw.
TERNATE 6 van Sorong n. Makasar.
TROMPENBERG 7 te Antwerpen.
TABINTA 7 rede Djeddah.
TIBA 6 te B. Aires.
TAWALI 7 te Port Said.
TEIRESIAS 6 te Port Said.
THALATTA p. 7 Malta n. Gibr.
TIBERIUS 7 te Aruba.
TABINTA p. 6 Daed. Rif n. Djeddab.
TASMAN 6 v. Belawan n. Tj Priok
TEGELBERG p 7 Sabang n. Mauritius.
TIBIA p. 6 Ras al Hadd. n. Bena Ahmadt
TJIKAPEK p. 1 Formosa n. Hongkong.
TJIWANGI 7 te Tj. Priok.
v. OUTSHOORN 7 te Palembang.
VEENDAM p. 6 Valentia n. Halifax.
VAN LINSCHOTEN 7 te Lagos.
VAN SPILBERGEN 7 nm. te Antw.
WILL. RUYS 7 te Rotterdam.
WATERMAN p. 6 Tahiti naar Balboa.
WILLEMSTAD 6 van Madeira n. Laguaira.
WOENSDRECHT p. 7 Esper. n. Melbourne.
IJSSEL 6 naar Oran.
ZONNEWIJK 7 van Casablanca n. Kpst.
ZAAN 7 te IJmuiden.
ZUIDERKRUIS 6 te Halifax.
VARKENSMARKT LEIDEN. 6 Oct. Aan
voer: 231 vette varkens. Notering: zware
1.98—2.03; lichte 1.80—1.92: zeugen tot
f 1.75. Handel: goed.
BODEGRAVEN KAASMARKT. 6 Oct.
Aanvoer 172 partijen, le soort f 2.16 tot
2.23; 2e soort f 2.08—2.15; extra 2.48.
