Andriessen een uitstekend voorzitter
Krachtig herstel van de K. V.P.
bij raadsverkiezingen
Joh. Bodegraven
u
De Kinderpostzegels 1953
MODERNE WOORDZOEKERS EN WERELDBODWERS
Het debuut van Coert Poort in
de Windroosreeks
Magisch realisme
Met ministriële bijstand
4F 1
Mensen van
de Radio
„Verlossing uit het keurslijf der
te nauw geworden begrenzing"
Verhuizen duurder
CHR. MATSER OP PARTIJRAAD K.V.P.
De politieke eenheid
der Kath. Nederlanders
Ereprijs voor Nederland
op Duitse tentoonstelling
TCl
Textieldieven gearresteerd
Het seizoen der dichters (III)
LITERAIRE KRONIEK
Grenswijziging Utrecht:
Herverkavelingscommissie
Zeeland geïnstalleerd
ZATERDAG 10 OCTOBER 1953
PAGINA 5
x' Europese jeugddag
Petities aangeboden
„Leuke" achterneven
opgespoord
Arrestatie kard.Wyszynski:
Protest van katholieke
organisaties
W. Boelaars gehuldigd
Boerderij afgebrand
NE DER LAN D
NEDERLAND
NEDERLAND
NE DER LAN©
NEDERLAND
Inbrekers gearresteerd
Begrafenis prof. Diepenhorst
Post schepen smaldeel 5
en Hr. Ms. Dubois
In Den Haag wor(jt vandaag een
da8°npm Jeugddag gehouden. Aan deze
ren uit 6n deel een kleine 5.000 jonge
nsland FraQkrijk' België, West-
herland r uxemburg, de Saar en Ne-
NedeilU'm deelnemers komen
he rek Uitenlandse deelnemers hebben
het nron^ar Den Haa§ gebruikt voor
hechte n len van he Europese ge-
strooihiliotp bussen waren voorzien van
hiateriaai en ander propaganda-
de strot Wa?rmede de bevolking van
den n> hie de autobussen passeer-
van hlteTezen werh op het belang
V„„„ weehe Congres van Europa.
Neder? ]end heeft een helegatie van
gebod er" Jongeren een petitie aan
land ^7 ?an he minister van Buiten-
kertn^ u mr- J- w- Beyen. Tegelij-
me Ja.begaven de buitenlandse deelne-
denr or m Sr°epen naar de ambassa-
Wio gezant van hun eigen land, aan
bodenU 6en gelÜkluidende petitie aan-
titio dp8 Nederlandse tekst van deze pe-
staat o.m. te lezen:
por,,?-30nge Nederlanders, die wij verte-
kon^t01 gen' §evcn zich terdege re-
Waar, aP yanhe vele moeilijkheden,
Ei i ro Pioniers van een verenigd
daarmr „zien gesteld. Maar juist
u r3P' ®xcellentie, richten wij ons tot
uitdrukking te geven aan onze
ri yiging hat onze Nederlandse politi-
snoiio mede dienen in te zetten voor de
naHot ,verwezenlijking van een supra
nationale gemeenschap.
nor arzebngen op de weg naar de Euro-
e eenheid kunnen alleen maar nieu-
nntot e5k tussen onze volkeren doen
ntstaan Ook ons land kan er toe bij
ragen, dat op dit beslissende ogenblik
Spr. stelde voor het volgende telegram
aan de scheidende nog niet geheel her
stelde voorzitter te zenden: „De partij
raad der K.V.P. in vergadering bijeen
stelt het op hoge prijs u mede te delen,
dat hij uw heengaan als voorzitter diep
betreurt, maar de noodzaak daarvan in
ziet De partijraad betuigt u zijn grote
dankbaarheid voor de leiding, die u
gedurende zeven jaren aan de partij
heeft gegeven. Hij hoopt, dat God uw
gezondheid zal versterken en dat u nog
vele jaren land en volk zult dienen als
volksvertegenwoordiger in de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
Politieke krachtmeting
De waarnemend-voorzitter wees er
uecuuim vervolgens op, dat de gemeenteraads-
onnaresolute stap V0Qruit wordt gedaan I verkiezingen dit jaar ook - en
p he weg naar een nieuw Europa. nadrukkelijk gefungeerd hebben als
nog nooit in geslaagd zo een
Wanneer men bij de radio van
investeringen spreekt, be-
doelt men daarmee niet op men ei --- nSHeuraven
van Plaats het veilig beleggen succes te behalen. J°ban g
maar £pgesPaarde luisterbijdragen, wijt het succes grotendeels aan een
maar het engageren van nieuwelin- gelukkige samenloop van omstan
gen van wie wat verwachten digheden. Zijn collega's g.eyen hem
door?aeaZn, r^kante bezigheid berust echter persoonlijk het volle pond.
orgaans bij de programmaleider, rwntwnfeld hebb
£5 de S5 Vs zoTe«v"ster1ng ^TdighedTn tot jbet slagen mecte-
'e na enige aarze- gewerkt, doch zonder de leiding
rente begon af te Johan Bodegraven was het nooit
N.C.R.V. kwam Johan ver gekomen. Wij hebben hem op
De waarnemend voorzitter van de Katholieke Volkspartij, de heer Chr.
Matser, heeft op de vandaag gehouden buitengewone partijraadsvergadering
in Esplanade te Utrecht in zijn openingsrede de figuur van de onlangs af
getreden voorzitter, de heer J. W. Andriessen, belicht. Andriessen, aldus de
heer Matser, genoot en geniet ons aller vertrouwen, hij was - voortgekomen
uit de arbeiderswereld geworden representant van ons hele volksdeel. Hij
was een uitstekend voorzitter, dank zij z'n uitiicmcnde cigenschappen, zijn
ervaring en zijn kennis van zaken, vooral dank zij z n liefde voor de partij.
Hij was steeds een groot strijder voor de Katholieke politieke eenheidsorga
nisatie, ook toen anderen aarzelden. De partijraad heeft de taak m een vol
gende bijeenkomst een nieuwe voorzitter te kiezen. Een verantwoordelijke
taak, zoals op het partijbestuur de verantwoordelijke taak drukt u spoedig
een Voorstel aan te bieden. Het zal niet gemakkelijk zijn een partyvoorzitter
te kiezen, die Andriessen kan evenaren. Maar de nieuwe man zal zich in^elk
geval duidelijk het voorbeeld van zijn voorganger voor ogen kunnen houden.
een landelijke politieke krachtmeting.
Dit lag voor de hand na de voor ons
land spectaculaire uitslag van de Ka
merverkiezingen van het vorige jaar.
Het ging om de positie van de K.V.P.
en de P.v.d.A. De laatste bleef met in
gebreke, te trachten haar succes van
1952 te consolideren of te vergroten.
Haar verwachtingen bleken hoog ge
spannen te zjjn. De K.V.P. zag zich tot
taak gesteld een. herstelperiode in te
gaan.
Hoe moeilijk het ook is om een ver
gelijking tussen de uitslag van de ge
meenteraadsverkiezingen en van die
voor de Tweede Kamer reeel te doen
zijn, er is zonder twijfel vast komen te
staan, dat de K.V.P. een krachtig herstel
gedemonstreerd heeft en een positlias
in 1948 heeft bereikt. En wat de P.v.tLA.
aangaat: van een verdere ontwikkeling
van de socialistische „doorbraak' ten
koste van de Katholieke en Protestants-
Christelijke groeperingen bleek geen
snrake te zjjn. De P.v.d.A. kon zich
slechts op ongeveer hetzelfde niveau als
het vorige jaar handhaven, Rank zij
nieuwe achteruitgang van de C.P.N.
Met het oog op de ontwikkeling in
de komende jaren tot het nieuwe
verkiezingsjaar 1956 mag dit resul
taat bevredigend genoemd worden:
de K.V.P. bleek een heel stuk op
weg naar herstel, de doorbraak van
de P.v.d.A. bleek gestuit en ook in
het Zuiden van het land vernauwd.
Dat desondanks met name het Zui
den zorg blijft geven, mag niet ver
zwegen worden.
Spr. stond dan stil bij de moeilijkhe
den, die in verschillende gemeenten ge
rezen zijn bij de voorbereiding der ge
meenteraadsverkiezingen en door ondis
ciplinair optreden vóór de verkiezingen
en daarna. Hij stelde vast dat op orga
nisatorische wijze alleen geen verbete
ring kan intreden, daarvoor is sociale
eendracht en inzicht in hetgeen de poli
tiek is, zelfs primair noodzakelijk.
te ontketenen, welke uniek m Ne
derland genoemd mag w?zdSLjer.
de 25 jaren dat de radio m N
land werkelijk wordt beoefend
Ongetwijfeld hebben bepaalde om-
werpen^BuV^ rente begon af te Johan Bodegraven was het nooit zo-
Bodegraven C-N-V. kwam Johan ver gekomen. Wu hebben hem op
°P het crn„j aI,s. ..investering" juist een avond van half acht tot half
Hoek nroo "Jdstip. Sinds Gerard twaalf zonder pauze in actie gezien,
is er een ammaleider is geworden geschenken ontvangend, gevers in
door het nieuyye wind gaan waaien
NCrv architectonisch houterige
Schutte studiogebouw aan de
zichtithï^eg' Met begrijpelijke om-
verwijdt men daar het
ï,a nyankehj k vrij starre idee over
Protestants Christelijke radio, waar-
bij vele kolen en
geiten moeten
worden ge
spaard. Men
spreekt in Hil
versum met veel
respect over Ge
rard Hoek, die
er in is geslaagd
een sluitend
team van mede
werkers om zich
te vergaren, en
die het talent
heeft ze te
inspireren en te
animeren tot
prestaties, welke
de aandacht
trekken.
De N.C.R.V.
hoorde het eerst
van Johan Bo
degraven als lei.
der van padvin
derskampvuren
die in een jeugdl
programma wer
den uitgezonden.
De goed van de
tongriem gesne
den leider bleek
in zijn burgerlijk bestaan belasting
ambtenaar in Utrecht te zijn met
ambitie voor toneel, cabaret en pad
vinderij,
In de vroege dagen van het NCRV-
hoorspel, toen men het nog probeerde
met amateurspelers, hetgeen, zoals
iedere radioman voorspeld had, e
mislukking werd, was Johan Bode
graven ook onder de weinig succes
volle debutanten. Zijn capaciteiten
lagen in een andere richting. Doen
juist die richting, wilde Gerard Hoek
uit. De K.R.O. is niet de enige om
roepvereniging. welke gezinsradio
wil brengen. De N.C.R.V. heeft dit
nu ook zeer nadrukkelijk in het
vaandel staan. Johan Bodegraven
bleek de aangewezen figuur voor de
genoeglijke, vriendelijke, hartelijke
hout met de luisteraar, zoals dit op
S?n Hollandse familieavond behoort.
~j°ch het was wel typisch, dat hij
6chts aarzelend bereid bleek het
ambtenarenbestaan op te geven.
v Be belastinginspectie vond hij een
p°eiend "werk, vertelde hij. En onge
merkt typeerde hij zichzelf daarmede
Uitstekend, want een man die vol
doende fantasie heeft om daar een
Vreugdevol bestaan te vinden zon
der iets ten nadele van belasting
ambtenaren te zeggen moet zeker
bij de radio grazige weiden vinden
Augustus 1948 deed hij de stap en
Werd, tot verbazing van vele meer
geroutineerde krachten, onmiddellijk
leider van de spraakwaterval, toen
een onderdeel van de Steravonden.
it een familiewedstrijdje, dat
„Haak In" gedoopt werd, om
dat er een spelletje in gespeeld
werd met het inhaken van woorden,
werd de befaamde HAAK IN-actie
geboren, welke iedereen nog vers
tv, geheugen ligt. De onbekende
Johan Bodegraven kwam er na een
half jaar uit als een bejubelde en
belauwerde beroemdheid, getooid
attributen als „aartsbedelaar"
f voor altijd de leermeester
vfj?, j 1"^adi°-actie"-visten, die
m ^r?iii>?eZvT Yeg hoopten te be
wandelen. Hoewel er veel over de
Haak In is geschreven en gesproken,
tl vu - odlf om ac n"g even bij stil
blijven staan. Want dit succes had
111 Hilversum kunnen
tenaf?' ex~helastingamb-
c?ü„v mct weinig radio-ervaring
s'magier ln om via de minst „vlotte"
omroepvereniging een Inzameling
troducerend en vooral beantwoor
dend. Dit beantwoorden geschiedde
met originaliteit, welke zuiver was
afgesteld op de gever, het publiek
in de zaal en luisteraars in de huis
kamer. Hij heeft in die lange tijd
geen inzinkingen gehad. Met de
Haak In-actie,
die van een ge
zellig familie
spelletje met een
gift voor het
goede doel - men
had op enige
tienduizenden
guldens gere
kend - uitgroei
de tot een natio
naal evenement,
sprong Johan
Bodegraven de
lange trap naar
nationale faam
met vier treden
tegelijk op.
„De radio is
een mallemolen.
Als je er een
maal inzit kom
je er niet meer
uit", had Gerard
Hoek hem reeds
beloofd. Dit
Dleek wel in de
praktijk. Terwijl
Nederland nog
jagenoot van het
gezellige „geef-
feest" werden er
binnenskamers alweer nieuwe plan
nen gesmeed. Johan Bodegraven
di» de beider van de Steravonden,
Sch-J!far onze smaak nog niet de
de o.Xg gekregen hebben van bijv.
ging in J 8"1 heit de Klok", en
In 1952 ,,.f. ^heermaanden op stap.
huis op dB6rl h'J met Goos Kamp-
West-Europa bromfiets door geheel
me, waarbijde "i a,rdanger tot Ro-
raden wgar hii i „raars moesten
inzendingen) etl r bevond (140.000
de begeerde buit JLZ0™er was hij
jacht". van de „Vossen-
Met dit programma
N.C.R.V. opnieuw een klan .de
fel" gegeven. Het idee kwam uit
Beieren, waar een reporter verkWa
als aapjeskoetsier via een microfoon
en een luidspreker in de oogkleppen
van zijn paard en keelmicrofoon
„zijn paard" gesprekken liet voeren
met bezoekers van terrasjes en
voorbijgangers. De technische dienst
van de N.R.U. zorgde er voor dat
deze micro-microfoons gemaakt wer
den en Johan Bodegraven kon met
Goos Kamphuis als buit fungeren
van een radio-vossenjacht, die een
succes werd. Dit spelen met de mo
gelijkheden van de radio komt op
een goed tijdstip, nu in Hilversum
de meningen over radio en televisie
zo verdeeld zijn. Want deze spelle
tjes zijn door televisie niet te imite
ren. Johan Bodegraven zelf is erg ge
porteerd voor televisie en dit zal nie
mand verwonderen. Want juist in
het spelleider zijn ligt zijn grote
kracht. Hij heeft een vriendelijke en
geïnteresseerde stem en vriendelijke
manieren. Niemand heeft hem ooit
kwaad gezien. Zo gewend is hij om
vriendelijk en hartelijk te zijn, dat
men hem er onmiddelijk uithaalde'
toen hij in de rampweek van Febru-
ari de mededelingen van de radio-
hulpactie voorlas. Toen „deed" die
stem het niet. Op dat moment had
men alleen behoefte aan straffe on
persoonlijke zakelijkheid.
In Hilversum wacht men belang
stellend op de nieuwe „stunts" die
de braintrust van Gerard Hoek zal
uitdenken. En men is tevens nieuws
gierig in welke richting het talent
van Johan Bodegraven zich zal ont
wikkelen. Het is van één kant niet
plezierig om zijn loopbaan met een
nationaal succes te beginnen. Het pu
bliek blijft dan „iets bijzonders" ver
wachten. De N.C.R.V. is nog lang niet
geheel omgesmeed. Maar Johan Bo
degraven was een goede investering.
De eenheid der Katholieken
Het vraagstuk op politiek terrein, dat
ons sedert de viering van het Eeuw
feest der Kerkelijke Hiërarchie bijzon
der ter harte gaat en waarbij het woord
van kardinaal en aartsbisschop-coadju
tor ons zeer heeft bewogen, is dat van
de eenheid der katholieken op politiek
gebied. Het feit, dat de wijze kardinaal
hierop zo nadrukkelijk de aandacht
heeft gevestigd en zulk een indringende
aansporing heeft uitgesproken, spreekt
voor ons katholieken boekdelen. En het
was ook niet te verwonderen, dat aan
deze aansporing gevolg is gegeven, zo
wel door de kiezers bij de gemeente
raadsverkiezingen ais door de K.V.P. na
de verkiezingen.
Het bestuur der Katholieke Volkspar
tij heeft het woord van de kardinaal,
dat tot alle katholieken gericht was,
uiteraard ook tot de K.V.P. gericht be
schouwd. En het heeft zich gewend tot
het bestuur van de Katholieke Nationale
Partij en van de Katholieke Werkge
meenschap in de P.v.d.A. met de uitno-
diging om bijeen te komen, en te spre
ken over en naar aanleiding van de
verklaring van Z. Em. de Kardinaal. Het
bestuur van de Katholieke Nationale
Partij heeft de uitnodiging bereids aan
vaard en zijn delegatie vastgesteld, met
v bestuur van de Kath. Werkgemeen
schap in de P.v.d.A. is nog een corres-
P°Jldentie gaande. Van harte hoop ik,
aldus spr., dat spoedig het eerste con
tact in een college van drie kan worden
gelegd, waarvoor de personen reeds
zen. De aansporing van kardinaal De
(Van onze correspondent)
De Aveldoomse politie heeft de
i,grappenmakers", die dezer dagen de
woningen van de families M. en G.
Brink aan de Elsbosweg waren binnen
gedrongen en daar de hele boel over
hoop hadden gehaald, na ijverig speuren
achterhaald.
Het bleken twee achterneven van
de families te zijn, n.l. de gebroeders A.
J. B. (17 jaar) en A. B. (21 jaar).
Volgens hun verklaringen aan de po
litie hadden de gebroqders een grief te
gen de vrouw van M. Brink en toen de
ze familie naar de bruiloft van hun
nicht was, hadden zij de gelegenheid
schoon gezien deze te ver gaande „grap"
uit te halen. Het feit, dat zü niet op de
bruiloft waren uitgenodigd, zo verklaar-
Pepdf broers met nadruk, was niet het
chan geweest voor het stichten van de
i gebroeders zullen nu wel
talen „4kheidsbelasting" moeten be-
verbaaT^n de pcditie maakte proces
diefstal ^eSens huisvredebreuk en
31 Van levensmiddelen.
door de drie groeperingen zijn aangewe
Jong moge heilzame gevolgen hebben
voor de politieke eenheid der Katho
lieke Nederlanders, omwille van het
welzijn van heel ons volk en dat van
het Katholieke volksdeel in het bijzon
der.
Op deze partijraadsvergadering wordt
het algemeen provincieprogramma 1954 1
behandelt en vastgesteld. Voorts komen
de ontwerp-reglementen op de voorbe-
reiding der Statenverkiezingen en op de
provinciale centrales in bespreking.
Zondag a.s. zal de internationale tuin
bouwtentoonstelling te Hamburg, na 165
dagen geopend te zijn geweest, gesloten
worden. Daarbij zal o.m. het woord wor
den gevoerd door minister S. L. Mans-
holt.
De ereprijs van de bondspresident
voor de beste prestatie van een ander
land zal aan Nederland worden toege
kend.
De tentoongestelde Nederlandse groen
ten en fruit zullen door Nederland aan
Hamburg ten geschenke worden gege
ven.
im
De gezamenlijke Nederlandse Katho
lieke organisaties, de Vrouwenbeweging
en d|e Jeugdbeweging, verenigd in het
Katholiek Bureau voor Maatschappelijk
en Cultureel Overleg, hebben in een
telegram aan de Poolse gezant te Den
Haag een krachtig protest geuit tegen
de arrestatie van Z. Em. Stephanus kar
dinaal Wyszynski en de belediging
hierdoor de Katholieke Kerk aange
daan.
Aan de Pauselijke Internuntius te Den
Haag, mgr. Paolo Giobbe, werd in het
volgende telegram uiting gegeven aan
het medleleven met Z. H. de Paus:
„Gezamenlijke Nederlandse Katholie
ke Sociale Organisaties, Vrouwenbewe
ging en Jeugdbeweging, diep bewogen
door de belediging, de H. Kerk en de
H. Vader aangedaan dtoor de arrestatie
van Stephanus kardinaal Wyszynski, be
tuigen trouwe aanhankelijkheid aan
Zijne Heiligheid de Paus."
Katholiek Bureau voor
Maatschappelijk en
Cultureel Overleg.
r:f' (w.g.) Derksen, Voorzitter,
(w.g.) Ongering, Secretaris.
Ter gelegenheid: van de viering van
zijn 45-jarig jubileum als journalist is
de Bossche journalist de heer W. Boe
laars tijdens de receptie te zijnen huize
hartelijk gehuldigd door vele collega's
uit de provincie Noord Brabant en
daarbuiten.
Burgemeester mr. H. Loeff in tegen
woordigheid van de wethouder van
Culturele Zaken dr. H. van Velthoven
heeft de jubilaris gehuldigd voor het
vele culturele werk jegens de Bossche
en Brabantse gemeenschap en hem on
derscheiden met de zilveren stadspen-
ning van 's-Hertogenbosch.
Gisterochtend ontstond brand op de
boerderij van de landbouwer M. te
Wanssum. (L.) Stal en schuur werden
een prooi der vlammen, terwijl ook het
woonhuis nagenoeg geheel afbrandde.
Van de veestapel kwam een zeug met
twaalf biggen in de vlammen om. De
boerderij werd ongeveer twee jaren ge
leden gebouwd. De vermoedelijke oor
zaak is kortsluiting.
O /~"f
O w
L..J
Op 16 November a.s. zullen op alle postinrichtingen in Nederland de Kinderze-
gels 1953 verkrijgbaar worden gesteld. Verkoop van deze zegels zal duren tot
en met 15 Januari 1954. Het ontwerp is van de heer Th. Kurpershoek te Am
sterdam. die ook de tekst en de waarde-aanduidingen verzorgde. De zegels zijn
uitgevoerd in 2 kleuren in offsetdruk. De waarden, voorstelling en kleuren zijn:
2+3 ct., meisjeskopje met emmer, schep en vlaggetje: geel en blauw. 5+3 ct.,
jongenskopje met appelgroen en karmijn. 7+5 ct., meisjeskopje met duif, blauw
en 'sepia. 10+5 ct., jongenskopje met scheepje; goudoker en violet. 25+8 ct.,
meisjeskopje met tulp; vieux rose en olijfgroen. De grootte van de zegel is
24.25 mm bij 31.55 mm.
(Van onze correspondent)
Wegens het wekenlang plegen van
textieldiefstallen voor een totaal bedrag
van ongeveer 750 gulden heeft de re
cherche te Venlo de twee gebroeders v.
V. gearresteerd. Gistermorgen werden
beiden voor de officier van Justitie te
Roermond voorgeleid. Zij worden nog
van andere diefstallen verdacht.
(Van onze correspondent)
De Enschedese recherche heeft twee
mannen en een vrouw gearresteerd, die
betrokken bleken te zijn bij een ruim
drie jaar geleden te Enschede gepleegde
inbraak, waarbij uit een geldkistje een
bedrag van f 1300 werd ontvreemd.
Op de avond van de inbraak werd J-
F. v. d. W. als verdacht van deze dief
stal gearresteerd. Wegens gebrek aan
bewijs moest hij echter weer vrijgelaten
worden. Eind 1951 werd Van de W. op
nieuw aangehouden, dit keer samen met
B. L., maar opnieuw kon men niets be
wijzen. Dezer dagen werd door de poli
tie de vroegere vrouw van eerstgenoem
de wegens een ander misdrijf in verze
kerde bewaring gesteld. Daarbij bleek,
dat zij ook betrokken was geweest bij
de in 1950 gepleegde inbraak en dief
stal, evenals de beide genoemde man
nen. Het drietal is thans voor de offi
cier van Justitie te Almelo geleid.
de Windroosreeks (die enthousiast volgehouden cultuuronderneming van
Ad den Besten, mede mogelijk gemaakt door het Prins Bernhardfonds) zijn
weer vier nieuwe deeltjes verschenen 1). Twee er van zijn debuten. Ze pre
senteren ons op de kaft nieuwe namen; namen, die, zo blijkt uit de inhoud,
waard zijn om onthouden te worden. Vooral Coert Poort met zijn bundel
„Twee Gedichten" is een nieuwe ster aan het firmament.
Coert Poort werd in 1922 te Rotter
dam geboren. Zijn poëzie is op en top
de uiting van een modern levensge
voel. vrij scherp te onderscheiden van
wat de Nederlandse poëzie ons tot
voor kort te verstaan heeft gegeven.
Toch staat Coert Poort verstechnisch
niet aan de kant van de „experimen
telen", Waarmee gezegd wil zijn, dat
die niet het alleenrecht op al wat
nieuw is hebben. Poort's verskunst
heeft een bijna verbijsterende gewoon
heid over zich, getuigt van een indrin
gend waarnemingsvermogen en is vrij
wel feilloos in alle onderdelen. Geen
duister, geen gekunsteld en geen ver
sleten beeld ontsiert dit bundeltje. Al
les is overmatig helder en, zoals ge
zegd: bijna verbijsterend gewoon. In
wezen echter heel óngewoon. Hier
heeft men dan in onze literatuur ein
delijk de poëzie van het magisch-rea-
listische levensgevoel, ontdaan van elk
anecdotisme. De poëzie, die de blote
werkelijkheid afmaalt en bijna foto
grafisch-precies weergeeft, maar zó ge
ïntensiveerd en met betekenis geladen,
dat alle dingen tot in hun kern te tril
len staan.
Coert Poort is een dichter van de
stad, zoals C. Willink de schilder en
F. Bordewijk in zekere zin de roman
cier van de stad is. „Stad" is bij deze
kunstenaars geen „milieu", dat gesteld
kan worden tegenover bijv. „dorp" of
„platteland". Het begrip heeft met
couleur locale" niets van doen. „Stad"
is bij hen het symbool voor „wereld",
voor „ervaringswerkelijkheid", voor
het culturele" klimaat waarin wij le
ven".
Wanneer ik denk aan de voornaam
ste schilderijen van Willink uit de cri
sisjaren, bijvoorbeeld aan „De Jobstij
ding", dan zie ik voor mij de mens te
midden van de leegheid van zijn per
fecte beschaving; de mens, die door de
uiterlijk zo vertrouwde verschijnings
wereld ineens in de diepste verlatenheid
wordt gestort, waarna de kleinste en
dierbaarste dingen om hem heen een
hooghartig en angstaanjagend air aan
nemen. Dan weet deze culturele stads
mens zich de prooi van een zwijgen,
dat in heel z'n nuchter ervaarbare rea
liteit benauwender is dan een angst
droom.
Coert Poort noemde het eerste, te
vens het beste van zijn „Twee Ge-
Het is niet zo ongewoon, dat een bureauchef een minister helpt bij zijn ambts
bezigheden, maar het zal zelden voorkomen, dat een minister zijn bureauchef
helpt bij 'de afwas. Maar in Denemarken kan men dit ultra-democratisch
schouwspel thans aanschouwen. De nieuw-benoemde minister van Justitie Hans
Haekkerup helpt elke avond zijn vrouw, die bureauchef is op het ministerie
van Financiën, bij de afwas. De Haekkerups hebben drie kinderen en geen hulp.
(Van onze Utrechtse correspondent)
Tiidens de in allerijl bijeengeroepen
gemeenteraadszitting van Utrecht ter
gelegenheid van de tot stand koming
van de grenswijzigingswet heeft burge
meester jhr. mr. C. J. A. de Ranitz een
rede gehouden. Hij betoogde dat de
grenswiizigingswet voor Utrecht de
verlossing betekent uit het keurslijf der
te nauw geworden gemeentelijke be
grenzing; en de mogelijkheid voor deze
SDil in het vaderlandse raderwerk om
tot krachtige ontplooiing te komen.
Het Utrechtse gemeentebestuur, dat
ziin verantwoordelijkheid jegens de
nieuwe inwoners duidelijk voor ogen
stelt, wil gaarne, niet als „grote broer"
doch als partner met de naburige ge
meenten samenwerken. Het vormen van
krachtige gemeenten rond de stad, ge-
Rjk de regering dit in het voetspoor van
Gedeputeerde Staten wenst, wordt door
de Utrechtse gemeente niet anders dan
toegejuicht.
De taak van het Utrechtse gemeente
bestuur zal in hoofdzaak zijn er voor
zorg te dragen dat de continuïteit in het
bestuur zoveel mogelijk wordt bewaard.
Bij de verkiezingen voor de gemeen
teraad resp. de gemeenschapsraad, die 9
December resp. 19 December zullen
worden gehouden, zal de gemeenteraad
met 6 leden worden uitgebreid. De ge
meenschapsraad, gekozen door de be
volking van het Zuilense gebied zal 21
leden tellen.
De begroting voor het jaar 1954 voor
de gemeente in de huidige vorm is
reeds enige tijd in ontwerp gereed, zij
zal echter (na wijzigingen) pas ter be
handeling worden voorgelegd aan het
nieuwe gemeentebestuur.
De minister van Binnenlandse Zaken
en de directie van de N.S. hebben goed
gekeurd een verhoging van de tarieven
van 1 Augustus 1951 voor dienst ver
huizingen van ambtenaren met negen
procent op het vervoer en omstreeks
tien procent op het uurloon, zulks in
gaand 3 Augustus 1953. Dit in verband
met de recente loonsverhoging in de
vervoerssector. De particuliere verhuis-
tarieven zijn om dezelfde reden even
eens met negen procent verhoogd.
Gistm-middag heeft minister Mansholt
te Gros de herverkavelingscommissie
Zeeland en de agrarische commissies
voor Schouwen-Duiveland. Tholen, de
zak van Zuid-Beveland en het gebied
rond Waarde geïnstalleerd. De bewinds
man deelde mede, dat de voorlopige ra
ming van kosten voor de hierboven ge
noemde herverkaveling 105.000.000 be
draagt. Mr. A. J. van der Weel is be
noemd tot voorzitter der herverkave
lingscommissie.
men mag zijn ogen niet sluiten
voor wat elke letter-seconde
geleden wordt tussen cement en vod
den.
Niet alleen als romanschrijver („19-
Nu" en „Ik was geen soldaat"), doch
ook als dichter blijkt Gerrit Kouwenaar
bijzonder geïntrigeerd te worden door
de maatschappelijke kant van het pro
bleem „moderne tijd". Hij leeft veel
minder dan de andere jongeren in een
ivoren toren. Hij verliest zich niet in
een eng individualisme. Het begrip
„het menselijk tekort" heeft bij hem
geen metaphysieke betekenis, maar
geeft nauwkeurig weer wat er hapert
tussen de mensen onderling. In zijn
verzen tracht hij tot de mensen te
spreken als tot broeders of tot kame
raden. Als idealistisch dichter van een
schone rechtsorde voor alle mensen is
hij momenteel in Nederland slechts
te vergelijken met Jan G. Elburg, wiens
jongste bundel hier volgende week aan
de beurt is. Allicht zal er dan even
op Kouwenaar teruggegrepen worden.
„Tijd voor eeuwigheid"
dichten": „Openbaring in waanzin".
Het opent met de beschrijving van een
wandeling door de stad, waarbij de
verteller (geen ik-figuur, maar een
„man") het verkeer gadeslaat:
De fietsers trekken in een brede file
op tegen al wat straat is en alleen,
het ruist er en het wemelt er van wie
I len
en heeft de kracht van een geweldig
been,
het heeft een huid van tijd en het kan
knielen
buiten zichzelve en door alles heen,
men loopt er mee, men is er mee ge
men is het voor en volgt heEoE'de
hielen.
Vervolgens wordt de thuiskomst be
schreven, het huis, de maaltijd, het
defarb de kamer, de bezigheid, de
bedtijd, het slapen, het ontwaken en
het wederom ingaan tot het hart der
stad.
Als tekenend voor dit nieuwe dich
terschap volgen hier nog de details:
DE MAALTIJD
Men weet van wat gebeuren gaat, te-
voren
niets zo met zekerheid als bij het maal
dat langzaam op de tafel wordt geboren
in het doorzichtig lijf van glas en schaal,
maar het groeit plotseling uit tot een
verhaal,
men kan het in de kamer duidlxjk horen
en zelfs nadat het wegvalt uit de taal
snijdt men het brood nog op tot grote
oren.
HET DESSERT
Het mes heeft in de plooien van het
laken
nog slechts ten dele hiermee uit te
staan
(men eet de vruchten met beschaamde
kaken),
maar wie het opneemt zal er door ver
gaan.
men hoort, de bomen in de tafel kraken
en de olijven in de grasmat slaan,
de kachel staat verraderlijk te blaken,
men is een steenworp bij zichzelf van
daan.
„Demiurgasmen"
Tot zover Coert Poort. De tweede
debutant, Sybren Polet, werd in 1924
te Kampen geboren. Hij is vooralsnog
een zoekend talent, zonder bepaald
eigen zegswijze. Hij huist in de buurt
der „experimentelen", maar het is de
vraag of hij daar ooit in zijn element
zal zijn als dichter. Zijn beelden doen
meer aan als heftige pogingen om ori
gineel en modern te zijn, dan dat zij
ons treffen als uitdrukkingsvormen
voor een werkelijk nieuw levensgevoel.
Bij Polet staan alle verzen geheel in
het teken van het geïsoleerde „ik":
ik werd tot aan de morgen
door een geheime polsslag voortbewo
gen;
een „ik", dat krampachtig woorden
schept en schrijft, om zodoende contac
ten met de buitenwereld te maken,
min of meer in de trant van de grote
voorganger aller jongeren: de dichter
Achterberg.
Mede afgaande op zijn eigenaardige
titel „Demiurgasmen", kan men wel
licht zeggen, dat Sybren Polet als de-
miurg (wereldbouwer, of de geest, die
de chaos ordent) bouwstenen aandraagt
voor een wereld „recht uit het
woord vandaan"; zo formuleert
hij het zelf in zijn gedicht „Genesis
vandaag". Dit is dan inderdaad ka
rakteristiek voor wat alle jongeren van
vandaag nastreven.
„Achter een woord"
De derde bundel, Gerrit Kouwenaar's
„Achter een woord", is in zekere zin
ook een debuut, want deze talentvolle
jonge romancier, geboren in 1923 te
Amsterdam, publiceerde zijn gedichten
tot nog toe uitsluitend in tijdschriften.
Het is heel goed, dat die gedichten
thans zijn bijeengebracht. Ze verdienen
de aandacht.
Kouwenaar's dichterschap is verkapt-
lyrisch, met sterk epische trekken.
Ook deze dichter is een bouwer. Hij
staat met „twee handen vol vierkan
te woorden." en hij weet:
Voor het vierde Windroosbundeltje
Tijd voor eeuwigheid" van J. W.
Schulte Nordholt (geboren in 1920 te
Zwolle) schiet maar weinig plaats
ruimte over. In 1950 verscheen van
deze dichter in de Windroos het bun
deltje „Levend landschap", dat be
kroond werd met de Van der Hoogt-
prijs. De dichter is zichzelf gebleven.
„Tijd voor eeuwigheid" is echte „lieve"
poëzie, intiem, gevoelig en zuiver van
toon, doch weinig markant. Men kan
echter ook opmerken, dat dit geluid
ten onrechte overstemd wordt door het
rumoer van de tijd. De bezadigde dich
ters, laat zeggen de verre geestverwan
ten van Albert Verwey. hebben het
momenteel niet gemakkelijk, indien zij
zich overtuigd willen doen horen.
Als het ware tussen twee stiltes in
volge daarom hier van Schulte Nord
holt:
OP WEG
De wind, de bladeren, de zachte regen,
het leven van vandaag, een lauwe dag.
Ik ga op weg, onbestemd praat ik tegen
mijzelf, ik laat mij drijven op gezag.
van het gelukkige, het warme leven,
vergankelijk en goed in ieder ding.
En in de bomen als de takken beven
regent het tranen van vertedering.
Tenslotte zij nog medegedeeld, dat
in de Windroosreeks eerdaags te ver
wachten zijn de bundels „Unvollendet"
van de debutant Jan Boelens en „De
zee zegt: zij is niet bij mij" van Guil-
laume van der Graft.
NICO VERHOEVEN
1) De Windroos 1953.
Holland, Amsterdam.
Uitg. Mij.
Een enorme stoet van familie, vrien
den en andere genodigden deed gister
middag het stoffelijk overschot van
prof. mr P. A. Diepenhorst uitgeleide
naar de algemene begraafplaats te Epe.
De uitvaart geschiedde van de Epen-
horst, de woning van zijn zoon, dr. X.
N. Th. Diepenhorst, burgemeester
van Epe, waar vooraf een rouwdienst
was gehouden. In de stoet en onder de
vele belangstellenden op het kerkhof
waren tal van vooraanstaande figuren
van de verschillende terreinen, waarop
de overledene werkzaam is geweest.
Enige departementen waren door
hoofdambtenaren vertegenwoordigd.
Van de Vrije Universiteit waren er
professoren, curatoren en studenten,
welke laatsten de met bloemen over
dekte baar escorteerden naar de groe
ve. Daar omheen schaarden zich tal
van oud-leerlingen, predikanten, ju
risten enz., afgevaardigden van de A.
R.-partij en van de christelijke boeren-
en tuindersbond, wethouders, raadsle
den en ambtenaren der gemeente Epe
en tal van particulieren.
Het oefensmaldeel 5, bestaande uit
Hr. Ms. torpedoboot jagers Evertsen en
Kortenaer, mr. ms. fregatten Van Am-
stel en De Bitter en Hr. Ms. onderzee
boten Walrus en Zeeleeuw, vertrekt
12 October voor een reis naar de Noor
delijke wateren. Post voor opvarenden
van de schepen van oefensmaldeel 5
tijdens deze reis dient uiterlijk 15 Oct.
17 uur en 27 October 12 uur op het
marinepostkantoor te Amsterdam (C.S.)
aanwezig te zijn. Adressering als volgt:
naam, rang of kwaliteit, marinenum
mer; aan boord van Hr. Ms. (volgt
de naam van het schip); Amsterdam
C.S., marine. Een haven dient niet te
worden vermeld.
In tegenstelling met hetgeen hierover
eerder werd gepubliceerd, dient post
voor opvarenden van Hr. Ms. fregat
Dubois, welk schip thans onderweg is
van Nederland naar de Koreaanse wa
teren ter aflossing van Hr. Ms. Johan
Maurits van' Nassau, en welke post
wordt uitgereikt te Singapore, Hong
kong en Jokosaka, respectievelijk uiter
lijk 16, 23 en 29 October 8 uur op het
marinepostkantoor te Amsterdam (C.S.)
aanwezig te zijn. Adressering als volgt:
naam, rang of kwaliteit, marinenum
mer; aan boord van Hr. Ms. Dubois;
Amsterdam C.S., Marine. De havens
waar de post wordt uitgereikt, dienen
niet te L worden vermeld.
...:Vra JLuA- 'L
