Is het streven naar minder volkscafé s
wel gerechtvaardigd?
Plaatselijke Keuze wil bevolking oordeel
laten uitspreken
Van pro tot contra
PUROL
Brand in verfstoffenfabriek
te Apeldoorn
Niet het enige
WAAKZAAMHEID EN VRIJHEID
E
DUITSE TOURISTEN
OP
DE EERSTE PLAATS
r
Slapeloos over de Boerenkool
AKKERTJE
esp&ee&xs. mut SK3S
Caféhouders: Drinkgewoonte blijft;
bezoek zou zich verplaatsen
Gemoderniseerde
Vakbondsactie
tl Z
Belangrijkste afdeling in de as gelegd
17 pet, meer vreemdelingen
V.
J
Voor jong en oud: IBIS!
ZATERDAG 17 OCTOBER 1953
PAGINA 3
Verleiding verminderen
Volksgezondheid voorop
IHuidgenezing
Huidzuiverheid
Huidgezondheid
Drinkgewoonte blijft
Vier jaar geëist
wegens moord
Bevolking bepaalt
GRATIS 10 PAKJES IBIS EXPORT SHAG
Nóg een verrassing°0,{ voor de kleuter op papa's
schouder heeft de Ibis-vogel een
verrassing! Als papa schrift, welk
dier op de kleine man de meeste
indruk heeft gemaakt, dan zenden
wjj zo'n dier mee... vanuit een
speelgoedwinkel natuurlijk!
DOBBELMANN...
LEKKER MAN!
Drievoudige kinder
aftrek
Voor buitenshuis
studerenden
Zeven nieuwe kath.
militaire tehuizen
Commissie van toezicht
geïnstalleerd
Tachtig verzetslieden
posthuum geëerd
„Zenuwen"
„Nare dagen"?
Moe en mat?
De sprong in
het duister
Luchfrace naar onze
tegenvoeters II
Geall. militairen vóór
Fransen en Zweden
DRIE PASTOORS
OPGELICHT
(Van onze redacteur)
7\ T ederland is voorzover betreft het gebruik van alco-
/V holhoudende dranken het matigste land van het
beschaafde Westen. De Fransman drinkt gemid
deld per hoofd per jaar 29.6 liter alcohol, de Italiaan 17.6
liter. In België drinkt men 12 liter, m Engeland 11.6, en m
de Verenigde Staten 6.1 liter. De Nederlander drinkt ge
middeld per hoofd per jaar 3.1 liter. Ogenschijnlijk is er
dus geen reden, om een actie tot vermindering van het
alcoholgebruik te voeren. Maar stelt men daartegenover,
dat in de jaren vóór 1940 het gebruik hier te lande 1.5 liter
bedroeg, dan komt het cijfer van thans neer op een ver
dubbeling. Voeg daarbij de diverse na-oorlogse problemen
als massa-jeugd, asphaltjeugd, de nihilistische tendenzen,
het hand over hand toenemend gebrek aan belangstelling
voor de goede dingen des levens, vooral bij de jongeren,
en ziet men naar de vele uitwassen, waarover psychiaters
menig onthullend boekje kunnen opendoen, beschouwt
men de verslaving aan de drank bij vele personen, de
drinkgewoonten thuis, waar (wij wezen er reeds eerder
op) soms de sociale rem ontbreekt, dan is het duidelijk,
De gang van zaken bij het bepalen i tal café'tjes of slijterijen verminderd
in een plaatselijke keuze stelt men of verwijderd, dan fe de verteuung m'iv-
dat men zich in tal van kringen, die het wel hebben met
ons volk, zeer ongerust maakt.
Over de verschillende aspecten van de curatieve zorg
hebben wij enige tijd geleden reeds uitvoerig bericht
Thans vestigen wij de aandacht op het aspect van de pre
ventieve zorg, het streven naar invoering van de Plaat
selijke Keuze. De P. K. wil, kort gezegd, het aantal gele
genheden, waar drank wordt verkocht, verminderen. Niet
door van boven af opgelegde maatregelen, maar door een
initiatief, dat komt uit de bevolking zelf. Hóe, zal men
verder kunnen lezen. Zoals ook overal is hier een pro en
een contra. Om ons in deze kwestie terdege te informeren
hebben wij gesproken met verscheidene personen, die vol
doende op de hoogte geacht kunnen worden. Hun mening
pro kwam ongeveer overeen met het standpunt, dat pater
lgn. M. Grollenberg O.P., lid van de werkcommissie van
de Plaatselijke Keuze, een der vooraanstaande katholie
ken, die zich met de P. K. bezig houden, inneemt; het
tegenovergestelde standpunt wordt het best weergegeven
met de argumenten, die wij optekenden uit de mond van
drs. F. Nijsten, secretaris van de H.O.C.R.E.S. (Nederlandse
Katholieke Bond van Hotel-, Café-restauranthouders en
Slijters).
Grollenberg op een na de oorlog zeer
ingeburgerde gewoonte: het thuisdrin-
ken. De statistiek van de laatste maan
den toont aan, dat de omzet in de café's
is achteruitgegaan, terwijl daarentegen
die in de slijterijen is gestegen. Tegen
deze gewoonte kan de P.K. niets anders
stellen dan de overredingskracht en het
goede voorbeeld van zijn aanhangers.
Van
zich als volgt voor. Als één vijftiende
deel van de kiezers in een gemeente
de gemeenteraad verzoekt het aantal
gelegenheden waar drank verkocht
tvordt te verminderen, of een wijk
■.droog te leggen", wordt een referen
dum uitgeschreven. Stemt 75 pet. van
degenen die hun stem uitbrengen vóór
en vormt deze 75 pet. de meerderheid
van alle kiezers in de gemeente, dan
beschikt men over een advies aan de
gemeenteraad, die vrij is het op te vol
gen of naast zich neer te leggen. Men
Verwacht wel, dat een raad een zo
duidelijke uitspraak zal opvolgen, maar
aan de andere kant kan men zich heel
goed voorstellen, dat een raadslid, die
zich niet met de volksuitspraak kan
verenigen, tegen stemt. De gemeente
raad blijft vrij het advies al dan niet
op te volgen.
Om de P. K. mogelijk te maken is
een wijziging van de Drankwet nodig.
Tot tweemaal toe reeds in de twin
tiger jaren is een desbetreffend
voorstel in de Tweede Kamer aange
nomen en door de Eerste Kamer ver-
Worpen. Thans willen de voorstanders
Van de P.K. het weer entameren.
Hoofddoel is het aantal gelegenheden
Van verleiding tot het drankgebruik te
verminderen Men wenst geen prohi-
mPf' maatregelen van bovenaf dus.
uit - Werkt bewust van de bevolking
Bplo n gaat er van uit. dat maatre-
hoKu en verordeningen dan pas zin
•iir' als ze geworteld zijn in het
hofi dsbesef van de bevolking. Ze
«eett er door middel van het referen-
Quni zelf over beslist. Door de P. K.
Wordt iedere man en vrouw geplaatst
tegenover het probleem van het drank
gebruik. Men wordt, bij een op handen
zijnd referendum, gedwongen tot na-
denken over dit vraagstuk. Ons volk
wordt zich op deze manier meer be
wust van de gevaren van het alcoho
lisme.
De P.K. is er, aldus pater Grollen
berg, op de eerste plaats voor de zwak
ken. Het gaat er vooral om de kleine
volkszaken uit bepaalde wijken uit te
bannen. Hierin toch komt het mees
misbruik voor. Goed bekend staa
café's en restaurants wil men met ver
wijderen. De actie is vooral gericht te
gen de kroegen, waar men veelal ca
féhouders aantreft die zich niet van hun
verantwoordelijkheid bewust zijn.
Is in een bepaalde wijk het aan-
der groot. Men moet meer moeite doen
om alcohol te krijgen, men moet vaak
naar een andere stadswijk gaan, of als
het dorpen betreft, naar eer, naburig
dorp. De kans is groot, dat men zich
de moeite niet gunt, dat men na zijn
weekloon ontvangen te hebben niet
eerst de vertrouwde kroeg instapt
die er niet meer is maar dat men
rechtstreeks naar huis gaat.
Daarnaast bestaat natuurlijk de mo
gelijkheid, dat men alcohol m huis
haalt of laat bezorgen. Hier wijst pater
Het grootste doel dat de voorstan
ders van de P.K. voor ogen staatis
het bevorderen van de volksgezondheid.
Het staat vast, dat voor velen de al
cohol een groot kwaad is. Men wil
gezonde begrippen ingang doen vin
den de verleiding verminderen, ons
matige volk nog matiger maken. Men
streeft niet naar algehele drooglegging,
maar naar een zekere reglementering.
Men beseft echter, dat de weg lang is.
Advertentie
In dozen en tuben
(Vervolg van pagina 1)
De tweede oorzaak. waarop wij
dit" „Wij bieden dat". In de «jnog
groeide het inzicht, dat het z naar
eer kon Het plan-Stikker voerde naar
de Stichting van de Arbeid, waarin d
samenwerking op basis van wederzijds
inzicht en begrip werd bepleit en oe
reikt. De arbeiders vroegen mede-ver
antwoordelijkheid en kregen die. Maar
zij eonden die mede-verantwoordelijk-
heid slechts aanvaarden, indien hun in
zicht werd gegeven in de economische
situatie van het land en het bedrijfs
leven. Er is hier veel overeenkomst met
de gronden, die wij bij het vorige argu
ment aanvoerden, maar het doel ligt
hier geheel anders. Deze situatie, een
maal geschapen, voerde in de na-oor-
logse historie tot rechtvaardig en goed
gemotiveerde looneisen of soms ook, we
men ente mogen zeggen vaak zelfs, tot
beperking daarvan.
Deze situatie dient behouden te blij
ven en bevorderd te worden. Doen wij
dit niet, dan zetten wij de klok op een
onverantwoorde wijze achteruit. Een ook
hier treedt weer een typisch verschil
met de socialisten naar voren. Bij meer
dere „schappen" binnen het raam van
de P.B.O. pleiten de katholieke arbei
ders voor een bevoegdheid der loon-
vaststelling door het „schap", de socia-
listen daarentegen houden dit liever
tot een vrije kwestie van overleg tussen
de vakbonden van werkgevers en werk
nemers. Al lijkt dit inconsquent. hier
herinnert het N.V.V. zich weer stevig,
dat het een strijdorganisatie is en in
het vrije overleg kun je beter vechten,
dan in de beslotenheid van een product-
of bedrijfsschap. De publieke tribune
wil ook wat!
\nmrïdels spreekt het vanzelf, dat,
indien de arbeidersleiders zich mede
een oordeel moeten vormen, teneinde
een verantwoord standpunt te kunnen
innemen, het dringend noodzakelijk is,
dat de haar ter beschikking gestelde
gegevens absoluut betrouwbaar zijn.
Kennelijk was dit laatste in de nu voor-
ipPtg beëindigde discussies niet het ge
val. Het heeft geen zin om hier de oor
zagen van na te gaan. Het C.B.S en de
regering beiden zullen wel zo verstan
ken Z1^n de *es ui* ^et gebeurde te trek-
f sobriëtas-voorman: Ik sta volledig achter het streven van de
Di tfliike Keuze. De bevolking kan zich op democratische wijze uit
reken Laat een minderheid (en deze is niet anders dan klein) zich bij
een uitspraak neerleggen, zoals trouwens steeds geschiedt.
Een mr. in de rechten: Men moet de zaken niet zó zwart zien. Ons
volk drinkt in het geheel bezien betrekkelijk weinig. Wordt men niet
wat op sleeptouw genomen door het humanisme? (Aantekening van pater
Grollenberg: De harmonie met humanisten en socialisten op het gebied
van de drankbestrijding is voorbeeldig).
Een chauffeur: Gun de arbeider zijn borrel. Maar laat hij 't niet
te gek maken.
Een journalist: Laten we eerst eens een uurtje het pro en contra be
praten. Dan kan ik je meer vertellen.
Een huisvrouw: Ik ben sterk voor P. K., al was het alleen maar,
opdat de mannen meer gezelligheid thuis zochten.
Een arbeider: Vrijheid blijheid.
Een typograaf: Ik bemoei me er niet mee. Laten ze t zelf maar uit
zoeken.
Een bedrijfsleider: De P. K. kan een zeer goede uitwerking hebben.
Door het drankmisbruik gaat ook in ons land te veel energie ver
loren. Ik merk het direct aan de prestaties als een arbeider een fuifje
heeft gehad. Overmatig drankgebruik is uit den boze.
Eerst moet de volksvertegenwoordiging
warm gemaakt worden voor de idee van
de P.K. en dan komt de tweede phase,
het activeren van de bevolking en het
mogelijk maken van een referendum.
Hoe staan nu anderen, onder wie be
langhebbenden, tegenover deze materie.
Allereerst vestigen wij de aandacht op
hun principiële bezwaren. Van de zijde
van de HOCRES wordt opgemerkt, dat
een referendum in tegenspraak is met
ons bestaande democratische systeem.
Een gemeenteraadslid is gekozen om be
paalde verdiensten en heeft zijn eigen
verantwoordelijkheid als vrij man. Het
past niet, hem, door een referendum in
enigerlei mate onder druk te zetten. Hij
stemt zonder last of ruggespraak en
heeft een eigen persoonlijk oordeel. Men
mag zijn persoonlijke verantwoordelijk
heid niet doorkruisen door een referen
dum, waarin hij een zekere dwang kan
zien.
Laat men strijden tegen drank-
m i s bruik, maar niet tegen drank-
g e bruik, aldus wordt in deze en
andere kringen opgemerkt. Men is
voor een doeltreffende bestrijding
van de diepere oorzaken van het al
coholisme, maar betwist de opvatting
als zou 't onmogelijk zijn de drank
zucht tegen te gaan door het beper
ken van gelegenheden tot drankver
koop. De P.K. concentreert zich op
de abnormale mens; degenen die wij
hier aan het woord laten, concen
treren zich op de normale mens,
voor wie een gezonde ontspanning
een noodzaak is en waartoe een ma
tig drankgebruik het zijne kan bij
dragen.
Voorts meent men, dat, als de bekende
kroegen gesloten worden, degenen die
gewend zijn een café te bezoeken naar
andere zaken zullen gaan. De drinkge
woonte blijft, alleen de plaats waar deze
wordt botgevierd verandert. De betere
zaken worden op hun beurt „drink-
café's". Het gaat juist als met de
democratisering van het gerenommeer
de restaurant, waar vroeger well to do-
mensen kwamen, en dat nu bezet pleegt
te zjjn door de nouveau-riches.
Van P.K.-zijde meent men echter, dat
het vaste café met de bekende clientele
wel degelijk een rol speelt. Wordt dit
opgeheven, dan mist men zijn vertrouwde
sfeer, zijn makkers, en komt men er niet
zo gauw toe naar een „betere" zaak te
gaan. Het bezoeken van gerenommeerde
restaurants door eertijds zwarte han
delaren en mensen die gemakkelijk veel
geld verdienen is moeilijk te vergelij
ken met de handelwijze van de een-
voudige arbeider, die eigenlijk alleen
maar gewoon was zijn vertrouwde cafe
binnen te slenteren.
Dit alles is te negatief, zegt men van
HOCRES-zijde. Laat men liever positief
werken, zorgen voor een goede vrije
tijdsbesteding, voor sportvelden, recre
atieoorden, uitleenbibliotheken. Zo
houdt men de aan de drank verslaafde
uit de kroeg. Dit kan pater Grollenberg
ten volle beamen. Maar toch acht hij het
verminderen van drankgelegenheden
daarnaast evenzeer een groot goed.
(Van onze correspondent)
Vrijdagavond werd de brandweer te
Apeldoorn gealarmeerd voor een hev■-
brand in de droogaf deling voor pig
menten van Te N.V.^erfstoffenfabri k
Holland aan het Kanaal te Apeldoorn.
Dit is de tweede brand die dit bedrijf
'n een tijdsbestek van enkele jaren
Heft. Hoewel men nog geen overzicht
Van de geleden schade kon geven is het
we' zeker dat voor duizenden guldens
aan grondstoffen voor de verfindustrie
verloren zijn gegaan.
P„e N.V. Holland is door deze brand
v„ Betroffen, want de droogafdeling
riikst<PIei5enten is een van belang
de aronH f Ingen van het bedrijf, waar
bewlrk?ng onnri d® 0p een na laatste
thans is aaneew „rgaan- Hoewel men
enkele kleine d®" °.P het gebruik van
worden gedaan om hS m?rs zal alles
nig mogelijk sta^na^te YT* Z° T'"~
gaan. Over de ooAaak vY. d °,nder;
tast men nog volkomen in Kof6-!
Een technicus van de fabriYt uUJ
controle alles nog in ordebe^ndln En
nauwelijks tien minuten later wtd
brandalarm gegeven. In afwachting van
de komst van de brandweren uit Anel-
doorn en Wormen, die overigens zeer
(Van onze correspondent)
Vier jaar gevangenisstraf met aftrek
hoorde Vrijdag de vijftig-jarige an
bouwer Jan T. uit Wijstcr tegen zich ei-
sen. Hij moest zich voor de rechtbank
te Assen verantwoorden wegens moord
op de 63-jarige pachter van zijn boerde
rij, de landbouwer Nijboer.
Al jarenlang bestond er een gespan
nen verhouding tussen beide mannen.
Grotendeels was dit een gevolg van de
vreemde situatie, dat T. als arbeider bij
zijn pachter in dienst was. Op zijn eigen
boerderij had hij de beschikking over
een kamer. Bovendien maakte een fi
nanciële kwestie, dat de stemming tus
sen beiden steeds onaangenamer werd.
Over en weer kon men weinig meer
van elkaar verdragen en deze controver
se kreeg tenslotte in de nacht van 26 op
27 Februari een dramatische ontknoping.
N. en zijn vrouw waren laat in de nacht
thuis gekomen van een feest; de man
verkeerde onder invloed van sterke
drank en ging als een razende te keer.
Verd. was uit zijn bed gekomen om te
trachten N. te kalmeren. Dit werd ech
ter niet op prijs gesteld en er ontstond
een woeste vechtpartij waarbij de vol
komen over zijn zenuwen heen zijnde
T. het mes hanteerde. Hij raakte zijn
tegenstander in de halsslagader, waarop
de dood spoedig intrad.
Uitspraak 30 October.
spoedig ter plaatse waren, gingen enke
le personeelsleden van het bedrijf de
brand met schuimblussers en emmers te
lijf. Hun pogingen boekten echter w®.1'
nig succes. De beide brandweren, die
de vlammen met vier slangen bestreden,
slaagden er betrekkelijk vlug in het
vuur te bedwingen, hoewel de nablus-
sing nog wel enige tijd vergde. Het was
door de grote rookontwikkeling niet
eenvoudig de haard van de brand te
naderen. De brandweerlieden moesten
zich daarom voorzien van rookmaskers.
Wat de opmerking betreft van het
beknotten van de vrijheid, hiertegen
kan aangevoerd worden, dat de be
volking haar eigen vrijheid in de
hand heeft. Het van P.K.-zijde be
zien slagen van het referendum is
geheel een zaak van de bevolking
van een bepaalde gemeente. Wil zij
er niet aan, dan wordt het vereiste
percentage, dat hoog ligt dat kan
niemand ontkennen niet bereikt
Tenslotte wordt er van caféhouders-
zijde op gewezen, dat de drankwet in
deze materie ai sanerend werkt. Het is
tegenwoordig heel moeilijk een ver
gunning te doen overschrijven. Voor
de verstrekking van nieuwe vergunnin
gen worden zware eisen gesteld. Ook
het bedrijf werkt sanerend door de vak
examens en vakeisen. Daarnaast is de
Drankwetinspectie zeer actief werk
zaam.
Er zijn natuurlijk bezwaren van ma
teriële aard als de verplaatsing van klan
dizie, verlies van broodwinning van velen
en grotere afzet voor anderen. Van P.K.-
zijde meent men dat men een en ander
niet te zwart moet inzien. Men wenst de
kroegen geleidelijk op te ruimen. Al
lengs zullen er voor de betrokkenen an
dere bestaansmogelijkheden komen. De
maatschappij past zich altijd best aan
bij verandering van structuur.
Ook de mogelijkheid van clandestiene
verkoop, zwarte handel, wetsontduiking
(dit op de lange duur) kan pater Grol
lenberg niet al te tragisch inzien. Voor
degenen die zich buiten de wet stellen
staat het politie-apparaat gereed. Gezien
het algemeen welzijn en de volksge
zondheid is het bestaansrecht nog niet
zo duidelijk van de producenten en dis-
tribuanten van alcoholica, uiterst ge
vaarlijke genotmiddelen, waaraan mil-
üoenen worden vergooid en waardoor
duizenden mensen in ellende raken, al
dus deze voorstander van Plaatselijke
Keuze.
Advertentie
SMIT'8
Dat zal je gebeurenOp
Zaterdag 10 October wil
je met de kinderen eens
rustig genieten van al het
moois, dat de Rotterdam
se Diergaarde Blijdorp
heeft te bieden. Het
prachtige herfstweer
heeft jong en oud aan
gelokt om al dat wonder
lijks te bekijken. Dat betekent,
dat alle schouderplaatsen worden
gereserveerd voor de kleuters -
en daar loop je dan, dragend en
vertellend, vertellend en
dragend
Gelukkig, dat de Ibis
vogel er juist met de
camera boven zweefde!
Het dier heeft een warm-
kloppend hart voor zwoe
gende vaders!
Daarom, dan ook, dat hjj
déze vader verzoekt,
naam, adres en vaste tabaks
winkelier op te geven aan Louis
Dobbelmann te Waddinxveen, die
hem zendt:
„Ze hebben tegen Uw
correspondent al vaak ge
zegd", zo meldt de Ro
meinse redacteur van „De
Gelderlander", „dat hij zijn
schoolgeld maar moest
gaan terughalen, en hij
troost zich met de ge
dachte, dat dergelijke kwa
lijke opmerkingen vroeg
of laat wel tegen iedereen gemaakt
worden. Maar als er iemand is, die dit
verwijt niet verdiend heeft, dan is het
wel de Heilige Robertus Bellarminus,
want er is geen oud-leerling aan te
wijzen, aan wie zijn Universiteit meer
plezier beleefd heeft dan aan hem."
Onder ons gezegd: dat lijkt me niet
het enige, en zelfs niet het voornaam
ste, onderscheid tussen de Romeinse
redacteur van „De Gelderlander" en
de Heilige Robertus Bellarminus.
Jong of oudiedereen heeft
voordeel van Ibis shag! Probeer
ook eens zo'n pakje! Ibis Export
is echte Engelse shag; Ibis Vir
ginia is pittiger en tóch mild.
Maar wat U ook kiest, U zult er
van genieten!
(Van onze Haagse redacteur)
Naar te Den Haag vernomen wordt Is
binnenkort de indiening te verwachten
van een voorstel bij de inkomstenbe
lasting een drievoudige kinderaftrek toe
te staah voor buitenshuis studerende
kinderen, die geheel of vrijwel geheel
op kosten van de belastingplichtige stu
deren. Met deze faciliteit zal een bedrag
van circa vijf millioen gulden gemoeid
zijn.
De commissie, die gevormd wordt door de
aalmoezeniers luitenant-kolonel R. H. M.
Verhoeven, luitenant-kolonel J. B. van
Croonenburg en majoor H. H. Determeyer,
zal een regelmatig en nauw contact onder
houden met architect C. F. L. van der
Lubbe, die de bouw van de nieuwe tehui
zen op zich heeft genomen.
De oprichting van zeven nieuwe katho
lieke militaire tehuizen is mogelijk gewor
den, omdat het Rijk zich garant gesteld
heeft voor een aanmerkelijk deel van de
bouwsom, terwijl het ontbrekende geld
door Katholiek Thuisfront zal worden aan
gevuld.
De staatssecretaris van Oorlog, mr. F. J.
Kranenburg, heeft Vrijdag in de Rid
derzaal te Den Haag aan de nabestaan
den van bijna tachtig gevallen verzets
helden, die door de Koningin posthuum
met de bronzen leeuw, het bronzen
kruis of het kruis van verdienste zijn
onderscheiden, deze onderscheidingen
uitgereikt.
De ernstige stem van de staatssecre
taris riep herinneringen op aan de oor
logsjaren. „Dat wij staande zijn geble
ven danken wij aan de moed en de
opoffering van enkelen", zo zei hij
„Vandaag herdenken wij hen vol erken
telijkheid en respect. Hun daden, hun
uitnemendheid worden door de Koningin
geëerd met het metaal, dat hun merk
teken is als nobel mens, als sterk va
derlander".
Het oplezen der Koninklijke Besluiten
bracht de aanwezigen terug tot het ver
zet in zijn vele vormen. Voor het over
steken naar Engeland, en terugkeren als
agent, het helpen van krijgsgevangenen
en vliegers, voor daden van sabotage,
voor open gevecht met de vijand, voor
geheim inlichtingenwerk, voor de ge
heime zenders, voor zet en tegenzet, ge
vangenschap, voor executies of het
sterven met de wapens in de hand ten
slotte.
Zij kwamen en gingen. De vaders of
moeders of vrouwen of andere naaste
verwanten. Het eremetaal werd ontvan
gen en een handdruk werd gewisseld.
Aan het einde van deze plechtigheid
klonk het volkslied.
goed, want de Liftmaster
is ondertussen ons ver
trouwd tehuis geworden
al is het een ietwat
lawaaiig r— en vreemde
brulgeluiden zouden de
vredig slapende mede
passagiers minder prettig
in hun dromen beïnvloe
den.
Advertentie
en man met een
baard, Reginald Kimber Êehete"'
woonde in een park te Birmingham een deel van^
openbare communistische meeting bij. Toe
een exemplaar van de Daily Worker en ging-zijns weegs.
Na enige tijd werd hij ingehaald door een age ant.
tie, die hem vroeg, of hij een communist was. Kimbe
woordde ontkennend. De politieman noteerde .reden
zijn naam en adres en keerde vervolgens op zij listjSeh
terug. Naar aanleiding van dit geval heeft een s m;_
parlementslid deze week vragen gesteld aan de
nister van Binnenlandse Zaken. President Eisenhower
de Verenigde Staten heeft, eveneens deze week, een
laten uitgaan, waarin alle Amerikaanse ambtenaren
ontslag worden bedreigd, indien zij zouden weigeren
antwoorden op vragen, hun gesteld door commissies
sub-commissies uit het Congres. Deze weigering zouden zij
kunnen baseren op een artikel uit de Amerikaanse Con
stitutie, dat „niemand in een strafrechtelijke zaak zal w0'
den gedwongen tegen zichzelf te getuigen". Tenslotte heeft,
ook al weer deze week, een correspondent van de commu
nistische Daily Worker in Brits-Guyana aanzegging ge
kregen het land onmiddellijk te verlaten.
De hoofdcommissaris van politie in Birmingham heeft
al verklaard, dat hij aan zijn ondergeschikten nooit de in
structie heeft verstrekt leden van het publiek te vragen
naar hun politieke sympathieën. Maar Reginald Kimber
heeft verteld, dat de agent zeide te handelen op bevel van
een superieur, zij het dan misschien geen bijzonder hoge
superieur. President Eisenhower heeft waarschijnlijk wat
gegoocheld met de geest van de Amerikaanse Constitu ie
in de loffelijke opzet om de vitale geheimen van zijn fan
te vrijwaren van communistische spionnen. En de Blitse
autoriteiten in Guyana zijn zonder twijfel oprecht van
mening dat de aanwezigheid van een commumstiscn vei
slaggever de toestand in de kolonie eerder zal vertroebelen
dan ophelderen. Maar dat alles neemt niet weg, dat b.v.
een blad als de Engelse „News Chronicle" tot nadenken
wordt gebracht. „Er zijn eeuwen voor nodig geweest om
de vrijheden van de Engels-sprekende voïkeren te verwer.
ven en te verzekeren. Oorlog en rampspoed hebben hen
niet doen wankelen. Maar een verfoeilijk communisme kan
goede mensen ertoe brengen juist die vrijheden uit te wis
sen, die zij bezig zijn te beschermen. Het wordt altijd ge
daan uit hoge motieven; het wordt altijd noodzakelijk ge-
acht voor de veiligheid van een natie. Maar het is altijd
een sprong in het duister."
Het recht om vrij en onbelemmerd voor zijn mening uit
te komen, is een van de vier vrijheden, die Roosevelt en
Churchill in het Atlantic Charter hebben neergelegd. Resi
derend in datzelfde Witte Huis, waar president Roosevelt
dacht en deed, slingert nü Eisenhower zijn banbliksem naar
elke ambtenaar, die zich poogt te onttrekken aan de hek
senjacht van senator McCarthy. Want hoe algemeen de
oekase van de president ook is gesteld, zij volgt onmid
dellijk op „het ernstige geval van spionnage", dat de sub
commissie van McCarthy zegt te hebben ontdekt in het
hoofdkwartier van de Amerikaanse verbindingsdienst te
Fort Monmouth. De laatste twijfel omtrent het rechtstreek
se verband tussen het rondschrijven van de president en
de noeste vlijt van McCarthy verdwijnt tenslotte, als men
weet, dat de minister voor het leger, Stevens, kort tevoren,
met uitdrukkelijke verwijzing naar het onderzoek van
McCarthy, letterlijk dezelfde bedreiging had geuit ten op
zichte van de burgerlijke ambtenaren bij het leger.
Het jammerlijke feit, dat militaire verdediging meer dan
ooit noodzakelijk is, brengt mee, dat geen enkel land spion
nage van enige omvang kan gedogen. In een bastion als de
Verenigde Staten is dat klemmender dan waar ook. Maar
dat men daarbij de wegen van een McCarthy gaat volgen,
is geen verheugend teken. Practisch noch psychologisch.
Van de efficiëntie van een speurder als McCarthy, die van
elke ontdekking, hoe zwak gestaafd dan ook, aan pers,
radio en televisie verslag uitbrengt, krijgt men geen hoge
dunk. Het is niet recht duidelijk, waarom men dit nood
zakelijke wiedwerk niet zou kunnen overlaten aan de ver
trouwde handen van Alan Dulles, broer van de minister
van Buitenlandse Zaken en hoofd van de Amerikaanse ge
heime dienst. In psychologisch opzicht wekt McCarthy het
bezwaar, dat ook door de leider van de Amerikaanse De
mocraten, Stevenson, zo duidelijk is onderkend, dat het
buitenland de Verenigde Staten gaat vereenzelvigen met
hèm en niet met de idealen van vrijheid en gerechtigheid,
die tot hun onafhankelijkheid hebben geleid. Wat president
Eisenhower in deze kwestie doet, is niet alleen zijn zaak.
Het gaat ook alle landen aan, die jaarlijks een groot deel
van hun welvaart afstaan om paraat te zijn tegen de com
munistische bedreiging. Die bedreiging richt zich niet in
de eerste plaats tegen een bepóald stuk land of tegen be
paalde steden en fabrieken. Zij richt zich tegen de vrijheid
en de waardigheid van de mens. Niet alleen naar buiten
dient de vrije wereld waakzaam te zijn, maar óók naar
binnen.
Voor de tweede nacht misschien toch naar de
niet in slaap te krij- overwinning? We hebben
gen en met het «eg alle kans mits we
goede voorbeeld van de geen tegenvallers krijgen,
ijverig tikkende „echte" ®,n daar heb je weer
pers achter mij, wil ik die vrouwelijke intuïtie
trachten alvast een begin geloof met dat onze
te maken met de tweede Liftmaster ons dat zal
aflevering race-belevenis- aandoen. Voor een on
sen. Het is best mogelijk, weertje zijn we met ver
dat ik ondertussen het vaard, dat hebben we nu
onderspit zal moeten del- al drie keer ondervonden
ven öf voor Morpheus óf en voor de rest zorgt onze
voor de algehele verduis- grote brommer.
6 - Wat hebben we weer
enorm veel gezien van
daag. Het is bijna niet
tering, maar dat zult U
mij dan niet kwalijk ne
men, denk ik.
Momenteel vliegen we
boven de „boerenkool",
vliegersterm voor de
jungle van Malakka. Zien
kunnen we er natuurlijk
niets van en ook de ge
luiden van het oerwoud
kunnen onze motoren niet
overstemmen wanneer ze
met een flinke versterker
erop naar boven zouden
trachten door te dringen;
meer te volgen, zo snel
zien we een deel van de
aarde aan ons voorbij
gaan. Duidelijk is het ver-
zoals we die wel op de
atlas met veel te wei
nig belangstelling, dat
moet ik nu tot mijn
schande ondervinden
zaten te „ontdekken", dan
weer na eerst een groot
„stuk zee" (de Golf van
Bengalen) een ve'el vrien
delijker landschap met
Karachi hebben we dus bossen, heuvels en dalen,
weer vanuit de machine Schrijvend, etend, luie-
moeten bekijken en eigen- rend, lezend, puzzelend of
lijk was het niet zo'n gro- breiend naderden we na
te tegenvaller, want de een lange zit (zeven uur)
warmte stroomde ons in het donker Rangoon,
tegemoet, zodat we blij Alles bij elkaar was een
waren dat zo gauw mo- half uurtje voor dit op-
gelijk de deur weer dicht- onthoud uitgetrokken
schoof en de volgende Naar ik zojuist verneem
etappe begon. Nog steeds is dat prachtig verlopen
is het op iedere landings- en is „Vader Kooper" best
plaats grappig te zien hoe tevreden over z'n „lading",
alles rent, ploetert en Rangoon: een vriende-
haast om ons nog binnen lijke ontvangst van de
de daarvoor uitgetrokken Birmezen, belangstellende
tijd weg te helpen. Voort vrouwen in de kleder-
Corxnne Willenborg, een
van de vijf en vijftig emi
granten, die aan boord
van de „Damme" in de
Christchurchrace naar
Nieuw-Zeeland zijn ge
vlogen, vervolgt met de
indrukken van de vlucht
van Karachi naar Dja
karta het relaas voor de
lezers van haar lijfblad.
imillllllilliiiilllillliiiiiiiiiiiliiiiiiiinj
dracht van het land, jon
getjes en bedienden, alles
rasecht en ondanks het
late avonduur en de
kunstverlichting, toch
kleurrijk. Daar konden
wij ons toestel dan zelf
eens vanaf het platform
bekijken; het .was mooier
dan overdag in Londen,
deze zilveren vogel be
schenen door „floodlight",
wiens organen weer bin
nen de gestelde tijd van
het nodige voorzien wa
ren. Ook wij stapten vlug
in op nummer en dit heeft
ons weer geholpen om 1
uur en 45 minuten op het
schema voor te liggen.
Wanneer wij alle uitge
spaarde tijd tot heden toe
optellen komen we aan
een totaal van 7 uur en
28 minuten. Op Rangoon
verwachtte men ons ook
pas om 2 uur 's nachts, zo
vertelde iemand mij daar
en wij arriveerden om
streek 11.30 's avonds. En
zo hebben wij Rangoon,
het grootste vliegveld van
India, alweer achter ons
gelaten en spoeden ons
naar Djakarta. Laten wij
ons gelukkig prijzen, dat
wij nog niet zoals de Has
tings met tegenslag t«
kampen hebben gehad en
hopen dat wij ervoor ge
spaard blijven ook! Voor
uit, K.L.M., zet je beste
motoren vóór en het zal
lukken!
De Duitse vacantiegangers hebben
met 15% van alle overnachtingen hun
vooroorlogse positie van qua aantal
belangrijkste toeristische bezoekers van
ons land weer ingenomen. Na het op
heffen van het visum wordt een nog
aanzienlijke grotere toeloop uit Duits
land verwacht
De A.N.V.V. beschikt momenteel
over de cijfers van het eerste halfjaar
van 1953. De gegevens over de belang
rijke vacantiemaanden zijn nog, niet
bekend. Toch mag de verwachting wor
den uitgesproken, dat ook dit jaar de
na-oorlogse stijgende lijn in het bezoek
uit den vreemde zich zal hebben voort
gezet.
Tussen Januari en eind Juni hebben
buitenlanders in Nederlandse hotels en
pensions 710.036 overnachtingen door
gebracht. Ten opzichte van de overeen
komstige periode van 1952, toen dit
aantal 606.810 bedroeg, betekent dit
een stijging van ongeveer 17 pet.
Aan het eind van 1952 stonden de
Duitsers nog op de derde plaats, ach
ter de Engelsen en Amerikanen. Met
14 pet. van het totaal volgen deze laat-
sten nu onze Oosterburen. Achter de
Amerikanen komen de Engelsen met
12'4 pet. Als nummer vier staan met
10.2 pet. de Belgen genoteerd. Enkele
jaren geleden nog stond deze catego
rie steeds met een grote meerderheid
aan de kop.
Nog vóór de Fransen en de Zweden,
die respectievelijk 8 en 6 pet. van het
totaal aantal overnachtingen opeisten,
komen de in West-Duitsland en elders
gelegerde militairen, van wie het
grootste gedeelte Amerikanen waren.
Voor deze jongens Is Nederland thans
een der meest favoriete zo niet het
meest favoriete verlofcentrum gewor
den.
Nog steeds namen de vier grote
steden het leeuwendeel van het aan
tal overnachtingen van buitenlandse
bezoekers voor hun rekening, namelij'k
480.36 van de 710.03.
Werd echter in vorige jaren 75 pet.
van alle buitenlandse overnachtingen
in de vier grote steden doorgebracht,
thans was dit 68 pet., zodat er sprake
is van 'n zekere spanning in de ruimte.
De rechtbank te Assen veroordeelde
Vrijdag de 74-jarige vertegenwoor
diger W. A. P. uit Den Haag tot een
gevangenisstraf van zes maanden, met
aftrek van voorarrest.
Met een aandoenlijk verhaal over de
slechte sociale omstandigheden waarin
hij verkeerde, had hij de pastoor te Coe-
vorden weten te bewegen hem een maal
tijd en reisgeld te verschaffen. Derge
lijke praktijken paste hij vervolgens ook
toe bij pastoors in Groningen en Leeu
warden. Toen hij daarna zijn geluk in
Emmen wilde beproeven, liep hij tegen
de lamp. Veertien dagen geleden had de
officier tegen de man een jaar gevan
genisstraf geëist.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
zal Dinsdag en Woensdag 21 en 22 .Or
tober a.s. geen audiëntie verlenen.
