Zwevende motie
Eelde wordt Nederlands
tweede luchthaven
Tevens uitwijkhaven
voor
Amsterdam niet
hoofdstad des
wettelijk
lands
De laatste slag is begonnen
Romme houdt zijn motie
onveranderd aan
Minister Suurhoff over sociale
toestanden in de Sovjet-Unie
Tot hoofd en hart
Nobelprijzen voor de vrede
Het gesprek
Het gaat
om de practijk
Complex van gedachten moet rond
waren in vrij overleg
r
Communisten woedend
Albert Schweitzer en George Marshall
beiden onderscheiden
De zon schijnt weer
in Noord-Italië
5pet. ook voor over
heidspersoneel
Warschau benoemt
bisschop te Breslau
(MmSêejm walm,!
Het weer
Herfstweer met
regen en wind
ZATERDAG 31 OCTOBER 1953
77ste JAARGANG No. 25826
Vrouwen en politiek
Eisenhower over arres
tatie kard. Wyszynski
Zaak Berkelse arts
uitgesteld
Franse abbé gewond
bij verkeersongeluk-
Evenredige verhoging
van de pensioenen
Kardinaal Wyszynski kreeg
er nooit de kans toe
Y.N.-ambtenaar bij
spionnage betrokken
Verklaring van atoomspion
Harry Gold
BOSLEDEREN JASSEN f 155.-
VIER JAAR WEGENS
MOORD
O
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, telef. 4790
Bijkantoor en Red. IDmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 7. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaa
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
De bij het begin der Kamerdebatten
over de Rijksbegroting met zo
veel aplomb door prof. Romme
ingediende motie inzake een vrijere
loonvorming, welke motie door de
meeste partijen met instemming werd
begroet, is, na het jongste besluit van
de Katholieke fractievoorzitter om haar
voorlopig aan te houden, in het domein
der hogere, ietwat nevelige politiek ge
raakt. Wie verwacht had, dat Romme
het kabinet en de Kamer nu eens zou
dwingen tot een principiële uitspraak
Inzake deze kwestie, is bedrogen uit
gekomen. De knuppel, die hij vorige
week zo moedig in het hoenderhok had
geworpen, tot schrik van de socialisti
sche hoenders, heeft hij weer gauw uit
het hok gehaald. Wij blijven nu in het
onzekere of de motie als een Damocles-
zwaard boven het kabinet blijft hangen,
of dat zij nog een poosje boven de
prullemand zal blijven zweven, al
vorens er voor goed in te worden ge
deponeerd. Wij betreuren deze gang van
laken.
Waarom zet de K.V.P.-fractie de motie
nu niet door? Naar het heet, omdat dr.
Drees Dinsdag j.l. verklaarde, dat op
het ogenblik de ministers van Sociale
Zaken, van Economische Zaken en van
de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisa
tie, namelijk de heren Suurhoff, Zijlstra
en De Bruyn bezig zijn een rapport op
te stellen over de loonvorming. Boven
dien wordt, aldus de minister-president,
thans overleg gepleegd over deze kwes
tie tussen de regering en de Stichting
van de Arbeid. Op deze gronden is prof.
Romme nu tot zijn besluit gekomen de
motie niet in stemming te brengen en
aan te houden, om gedurende redelijke
tijd het resultaat af te wachten van het
overleg, dat nu gaande is. Welk een
nobele geste, nietwaar!
Maar wij vragen ons nu toch af,
waarom Romme zo'n verschrik
kelijke haast had met het indie
nen van zijn motie? Er blijft voor ons
maar een conclusie over. Of hij wist
niet, dat het overleg over een vrijere
loonvorming gaande was, een veronder
stelling, welke wij weigeren te accep
teren, omdat vrijwel iedereen wist, dat
dit overleg op hoog niveau nog voort
duurde, en zeker dus de voorzitter van
de katholieke Kamerfractie, of wij
boeten het hele geval zien als een poli
tieke stunt om het debat in een pikante
sfeer te trekken. Nogmaals wij kunnen
geinig bewondering koesteren voor een
dergeiijke politiek, die altijd moet uit-
JoPen op de weg van de minste weer
stand, dat is van het eindeloze com
promis.
Het enige, waarop wij nu nog kunnen
hopen, is, dért de r e d e 1 ij k e t ij d, ge
durende welke Romme zich bereid ver
klaart te willen wachten met zijn motie,
inderdaad redelijk zal zijn, al blijft dit
een uiterst vaag begrip.
In ieder geval hebben we weer iets
bijzonders in de politiek: na een aan-
en uitgekleed verdrag, een Nieuw-Gui-
nea in de ijskast, nu een zwevende mo
tie. Het Vrije Volk schreef Donderdag
22 October j.l.: „Romme speelt met
vun,.., pjgi socialistische blad behoeft
J?11 tuinder bevreesd te zijn. Er is im
mers nog altijd een verschil tussen vuur
fjh vuurwerk. Het eerste kan gevaar-
het laatste is een schone be
tovering voor het oog.
Binnen niet al te lange tijd heeft ons land er een uitstekend geoutilleerde
luchthaven bij. Eelde zal, zoals gemeld, de tweede luchthaven van Nederland
worden, tevens uitwijkhaven van Schiphol, en instructie- en opleidingsbasis
van de Rijksluchtvaartschool. Koortsachtig wordt momenteel op het vlieg
veld gewerkt aan de uitbreiding en met ingang van Zondag wordt het vlieg
veld opengesteld voor alle vliegtuigen uit binnen- en buitenland, met de
beperking, dat alleen geland en gestart mag worden van zonsopgang tot
zonsondergang.
Dat het toch maar onrechtvaardig
verdeeld is in de wereld, heeft dezer
dagen het Labourparlementslid Her-
bert Morrison moeten bekennen.
Telkens wanneer hij premier Chur
chill een politiek verwijt naar het
hoofd slingert, vindt hij 's avonds
thuis de brievenbus vol protesten,
voornamelijk van huismoeders, die
hem schrijven: „Foei, wat lelijk van
u, om onze lieve Winston zo aan te
vallen". Een beetje teleurgesteld
vroeg' Morrison aan Churchill:
„Krijgt u ooit brieven als u mij aan
valt?" Churchill kon het zich niet
herinneren.
In tegenstelling tot de regeringspe
riode van Koning Lodewijk Napoleon,
die Amsterdam tot hoofdstad verklaar
de, de tijd der inlijving van ons land
bij het Franse keizerrijk, gedurende
welke Amsterdam werkelijke hoofd
stad, zetel der algemene regering, bleef
en de Grondwet van 1814, die met zo
veel woorden de stad Amsterdam als
hoofdstad noemde, is sedert dien noch
in dè Grondwet noch in enige andere
wet sprake van een hoofdstad des
lands. Wel wordt Amsterdam algemeen
als zodanig aangemerkt, enerzijds in
verband met artikel 52 der Grondwet,
volgens hetwelk de Koning wordt be
ëdigd en ingehuldigd binnen de stad
Amsterdam, en anderzijds op grond
van de omstandigheid, dat deze ge
meente zowel tijdens de Republiek
der Verenigde Nederlanden als daarna
de aanzienlijkste en meest bevolkte des
lands was.
De nachtverlichting van het vliegveld
is nog niet gereed. Zes hangars voor de
Rijksluchtvaartschool naderen hun vol
tooiing en de Rijksgebouwendienst zal
binnenkort beginnen met de bouw van
een recreatieruimte, sportveld e.d. voor
de leerlingen van de Rijksluchtvaart
school, die overgeplaatst zullen worden
van Gilze Rijen naar Eelde.
Eelde heeft een extra bouwvolume
ontvangen voor 180 woningen. Hierin
zullen komen te wonen het personeel
van de Rijksluchtvaartschool, alsmede
de aanvullende personeelsleden voor de
Meteo- en de Radiodienst van de lucht
haven Eelde, die binnenkort ook hun
nieuwe standplaats gaan betrekken,
Verder wordt nog onderdak verschaft
aan ruim 50 ongehuwde personeelsle
den van de Rijksluchtvaartdienst.
Eelde zal uitgerust worden met een
„international landing system" aan de
hoofdbaan, een landingssysteem, dat zeer
goed voldoet en dat de Rijksluchtvaart
dienst heeft deen besluiten geen radar-
dienst op Eelde te plaatsen. Voorts zal
er een F.O.R.-route-navigatiesysteem
worden aangebracht voor overvliegende
vliegtuigen. Tenslotte zal er een twee
radiopeilinrichting worden opgesteld
met zeer hoge frequentie. Het ligt in
de bedoeling, dat het stationsgebouw
aanmerkelijk wordt uitgebreid, terwijl
er voorts ruime parkeergelegenheid zal
worden aangebracht.
Het vliegveld krijgt uiteindelijk een
grootte van ongeveer 175 ha. De groot
ste transatlantische vliegtuigen kunnen
er landen.
Op het marinevliegkamp „Valken
burg" wordt al geruime tijd hard ge
werkt aan de aanleg van een nieuwe
startbaan en het oprichten van nieuwe
gebouwen. Als de modernisering zal zijn
voltooid, zal het marinevliegkamp „Val
kenburg" komen op het peil van de z.g.'
A-vliegvelden van de NATO.
(Van onze parlementaire redacteur)
De mot'e"Romine, die de gehele week
de debatten heeft beheerst zodra de
loonvorming ter sprake kwam, is Vrij
dag nog eenmaal door de fractieleider
zelf aan de orde gesteld. In een korte
motivering heeft hjj de gronden uiteen
gezet, waarom hij tot aanhouden wilde
besluiten en de motie niet zou intrek
ken, zoals dr. Drees hem had gesugge
reerd.
De minister-president had daarbij de
woorden laten vallen: „vrijheid van
overleg in de Stichting van de Arbeid
zonder kans op conflictsituaties met het
parlement". (Men is in de Stichting van
de Arbeid niet al te best te spreken
over het feit, dat het parlement zich
de loonvorming zo aantrekt. Sommigen
gaan zover om te beweren dat het par
lement daarbuiten moet blijven.)
Prof. Romme kwam alleen vertellen,
dat hij het praematuur zou achten de
motie in te trekken. Dit zou maar onno
dig gevaar openen voor verkeerde con
clusies en niet werken ten gunste van
de gedachte van een vrije loonvorming
De gedachte die dr. Schouten had op
geworpen, om een andere motie te ma
ken, waarin alleen zou worden uitge
sproken dat wij in principe naar vrije
loonvorming toe moeten, achtte prof.
Romme niet opportuun. Dan zou de heer
Burger, die beweerd heeft dat de mo-
tie-Romme zo vaag is gesteld, dat men
er alle kanten mee uit kan, immers zijn
zin krijgen.
De elementen die prof. Romme in zijn
motie had gelegd, namelijk behalve vrije
loonvorming ook de primaire inschake
ling van het bedrijfstaksgewijze georga
niseerde bedrijfsleven, de loondifferen-
tiatie, alsmede de doeleinden van de
regeringspolitiek met het oog op het al
gemeen welzijn, zijn bij hem tot een
complex van gedachten uitgegroeid,
waarvan hij het nodig vindt, dat zij in
het vrqe overleg dienen te blijven rond
waren. Reden waarom hij de voorzitter
verzocht de motie niet in te trekken
maar aan te houden.
De laatste slag is begonnen. In het I
stroomgat bij Ouwerkerk, het enige
waardoor de zee nog het eiland Duive-
land bespoelen kan, is gisteren de eerste
Phoenix-caisson geplaatst. Vanaf de
oude zeedijk slaan de arbeiders, die we
kenlang onder hoogspanning dag en nacht
gezwoegd hebben, het werk gade, ho
pend dat deze keer de zee het onderspit
zal delven. Nog twee caissons zullen de
zer dagen in het stroomgat worden ge
varen.
President Eisenhower heeft gisteren
verklaard, dat de arrestatie van kar
dinaal Wyszynski door de Poolse re
gering moeilijk te rijmen valt met een
bereidheid van de communisten om
de internationale spanningen te ver
minderen. De President deelde dit mee in
een brief aan de republikeinse afge
vaardigde Clement J. Zablocki.
Eisenhower wees er op, dat de arres
tatie van de primaat van Polen wel
heel erg teleurstellend is voor hen die
uitzien naar een bereidheid van de
communisten om de fundamentele
rechten van de mens op vrijheid van
gedachten en geweten te eerbiedigen.
(Van onze parlementaire redactie)
Minister Suurhoff heeft Vrijdag de
communisten in de Tweede Kamer hels
gemaakt door door alle interrupties
heen met keiharde stem een beschou
wing te houden over de sociale uitke
ringen in de Sovjet-Unie. Hij kwam
met tal van onthullingen, die een spre
kend beeld gaven over de toestand
daar in vergelijking met het Westen.
De uitkeringen worden in Rusland ge
baseerd op het basisloon. Degene die
weet welke grote rol de prestatiebeta
lingen in Rusland spelen begrijpt wat
dit zeggen wil, aldus de minister. Voorts
had hij achterhaald dat allen die in
de landbouw werken dat zijn er 33
millioen buiten de sociale verzeke
ring vallen. Een derde feit dat boekde-
(Van onze verslaggever)
De behandeling van de zaak tegen de
Berkelse arts O., wie ten laste is gelegd
zijn echtgenote te hebben vergiftigd,
Welke behandeling zoals gemeld, aan
vankelijk Maandag 9 November zou be
ginnen, is door de Haagse rechtbank in
raadkamer uitgesteld.
Het vooronderzoek in deze zaak is n.l.
heropend in verband met de vondst van
belangrijke documenten.
I Het is wel eens nuttig op. jezelf
teruggeworpen te worden. J
Albert Schweitzer, musicus, theoloog, philosoof, auteur, arts en missionaris
in Afrika, krijgt de Nobelprijs voor de vrede voor het jaar 1952.
Generaal George Marshall, de gewezen Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken en de auteur van het Plan-Marshall, is de Nobelprijs voor de
vrede voor dit jaar toegewezen.
Dit is gisteren bekend gemaakt door de Nobelcommissie van het Noorse
parlement. Het besluit om de prijs voor 1952 nog toe te kennen, is een ver
rassing; de Noorse commissie gaf vorig jaar geen reden voor haar besluit
de vredesprijs niet toe te kennen, hetgeen scherpe critiek in de Noorse pers
tot gevolg had. Velen gaven toen als hun mening te kennen, dat de prijs
dr. Schweitzer toekwam.
Albert Schweitzer werd op 14 Januari
1875 in het Elzasser dorpje Kaysersberg
geboren.
Generaal Marshall, die zijn naam ge
geven heeft aan Amerika's reusachtige
na-oorlogse herstelplan, aanschouwde
op 31 December 1880 in Uniontown
(Pennsylvania) het levenslicht.
Pe toekenning van de prijzen was niet
met redenen omkleed.
Schweitzer en Marshall werden voor
de eer uitverkoren boven een aantal
eminente candidaten, die door interna
tionale instellingen, parlementen en re
geringen gesteld waren. Onder hen be
vonden zich de Indische minister-presi
dent Pandit Jawaharlal Nehroe, de Ca
nadese premier Louis Stephen St. Lau
rent en zijn minister van Buitenlandse
Zaken, Lester Pearson, ex-voorzitter
van de algemene vergadering van de
V.N.
Verder waren als candidaten genoemd
de Noor Trygve Lie, Frank Buchmann,
de Amerikaanse stichter van de beweging
voor morele herbewapening, Harry S.
Truman en de Amerikaanse geschied
vorser James Shotwell.
Ook de Britse Labour-politicus en
humanist Philip Noel-Baker behoorde
tot de candidaten.
In 1951 kreeg de Franse vakbonds-
George C. Marshall
Albert Schweitzer
leider Léon Jouhaux de prijs en In 1950
de Amerikaanse V.N.-bemiddelaar In
Palestina, dr. Ralph Bunche.
De prijs voor 1952, die aan dr. Schweit
zer toegekend is, bedraagt 171.134.70
Zweedse Kronen.
De prijs, welke Marshall ontvangt, is
175.292 Zweedse Kronen groot.
In Noord-Italië is ook eindelijk de
zon doorgebroken. Het waterpeil van de
Po stijgt niet meer en men heeft
goede hoop, dat de dijken het zullen
houden. In Calabrië echter moesten
ten gevolge van enige zware aardver
schuivingen weer enige dorpen wor
den ontruimd.
Aanvankelijk kwam in Noord-Italië
nog een hevige onweersbui voor, waar
door het water van de Po bleef stij
gen, maar later brak de zon door. In
de Podelta moesten honderden ge
zinnen zich voor de vlucht gereed hou
den.
De schade in Zuid-Italië wordt vol
gens een voorlopige schatting geraamd
op circa 80 millioen gulden. 70 van
de 96 dorpen zijn geheel of gedeelte
lijk verwoest. Ongeveer 400 huizen
zijn verdwenen. Het dorp Parpagliatti
moest gisteren worden ontruimd om
dat een aardverschuiving een grote
lawine had veroorzaakt
len sprak was dat men eerst begint te
„trekken" als men zes jaar hij dezelfde
onderneming in dienst is en dan nog
komen alleen leden van vakhonden in
aanmerking.
De communisten waren reeds ten
hoogste geprikkeld. Zij schreeuwden
dat de minister een papagaai was en
een leugenaar, maar het ergste moest
nog komen. „Ik begrijp maar niet
waarom de heer Reuter met zo'n in
consequente motie is gekomen om 6
pet. loonsverhoging te vragen terwijl
hij zelf zegt dat het lang niet genoeg
is", ging de minister voort.
„Wij zijn geen leugenaars zoals jij",
werd er geroepen en de hele fractie
kwam overeind om aan de scheldpartij
deel te nemen.
De voorzitter richtte op dat mo-
ment een waarschuwing aan Ger-
ben Wagenaar dat bij de eerstvol-
gende poging om de minister op
nieuw te beledigen de fractie zou
worden buitengezet. De minister
maakte daarop zijn betoog af dat
eindigde met de opmerking, dat de
handelwijze van de communisten
hem zo inconsequent voorkwam dat
het hem niet meer zou bevreemden
als ze nog eens met een motie kwa
men over het communisme, waar
van de inhoud zou zijn: „Weg met
ons".
De minister heeft ook duidelijk ge
maakt waarom de loongrens voorlopig
nog niet tot f 6000 verhoogd wordt. Men
dient goed uiteen te houden de nood
zaak om in verhand met de komende
loonsverhoging deze grens te verhogen
en de kwestie van de coördinatie der
sociale verzekeringswetten, waarom
trent nog een tweede wetsontwerp zal
worden ingediend, waarbij dan de loon
grens opnieuw aan de orde komt. Vóór
1 Januari zal deze volgende verhoging
echter nog niet noodzakelijk zijn.
(Van onze correspondent)
Donderdagavond is op de Rijksweg tus
sen Beek en Neerbeek een Franse perso
nenauto in botsing gekomen met een
vrachtwagen, die plotseling de weg
kwam oprijden. De Franse auto werd to
taal ingedeukt en de twee passagiers, de
Franse abbé H. en mej. K. uit Wijlré,
beiden belast met de organisatie van
uiitzending van Franse kinderen, kon
den eerst na veel moeite uit de auto
worden bevrijd. De Franse priester
moest met zware inwendige kneuzingen
in het ziekenhuis van Sittard worden
opgenomen. Mej. K. liep een lichte her
senschudding en minder ernstige ver
wondingen op en kon, na verbonden te
zijn, naar huis vervoerd worden.
Aangezien het begrip „hoofdstad
des lands" hier te lande wezenlijke be
tekenis mist, bestaat er naar het oor
deel van de minister van Binnenland
se Zaken geen voldoende aanleiding bü
wet te bepalen, welke gemeente als zo
danig fungeert.
Dit deelt de minister naar aanlei
ding van een desbetreffende vraag mee
in zijn memorie vap antwoord aan de
Tweede Kamer over de begroting 1954
van zijn departement.
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft in zjjn Memorie van Antwoord
aan de Tweede Kamer over de begro
ting 1954 de door sommige leden ge
stelde vraag, of de loonsverhoging van
5 pet. ook een evenredige verhoging
van de pensioenen zal meebrengen, be
vestigend beantwoord. Voorts deelde hjj
mede, dat de voorgenomen salarisver
hoging met vijf pet. per 1 Januari 1954,
alsmede het besluit de richtlijn voor de
beloning van de geschoolden in dier
voege te wijzigen, dat het loonverschil
tussen geschoolden en ongeschoolden
met twee cent kan worden verhoogd,
uiteraard eveneens voor het overheids
personeel dient te gelden.
Volgens A.P. deelde Radio Warschau
gisteravond mee,, dat de Poolse commu
nistische regering een professor in de
theologie aan de universiteit van War
schau, mgr. Antonin Pavlovski, heeft be
noemd tot bisschop van Breslau. Als
motief gaf de Poolse radio aan, dat het
Vaticaan steeds geweigerd heeft een
nieuwe bisschop voor het diocees Bres
lau aan te wijzen. Deze bewering van
Radio Warschau is, naar het K.N.P.
meldt, onjuist.
Reeds vóór Mqi van dit jaar heeft
Kardinaal Wyszynski de regering mede
gedeeld, dat hij van de H. Stoel toe
stemming had ontvangen voor de be
noeming van Poolse bisschoppen in het
gebied tussen /Je vroegere Poolse grens
en de nieuwe grens, de Oder-Neisse li
nie. Uit het memorandum van de Poolse
bisschoppen van 8 Mei 1953, gericht tot
president Bierut, blijkt dat de regering
steeds de nieuw benoemde bisschoppen
verhinderd heeft hun functie te aan
vaarden. Genoemd memorandum is bo
vendien de directe aanleiding geweest
tot de arrestatie van Kardinaal Wyszyn
ski.
De tot dertig jaar veroordeelde atoom
spion, Harry Gold, heeft in de gevange
nis onder eede de riïoor de V.N. ontsla
gen Amerikaan Alexander Sventsjansky
van spionnage beschuldigd. Sventsjansky
was van 1932-1942 werkzaam voor een
thans geliquideerde Russische handels
firma Amtorg die door haar leiders voor
spionnage doeleinden werd gebruikt.
Sventsjansky, die vroeger de radio uit
zendingen van de V. N. voor Rusland
verzorgde, opereerde onder de naam
Shera Swan, aldus Gold. Na ondervra
ging bekende Sventsjansky deze naam
inderdaad te hebben gebruikt. Svents
jansky werd door de V. N. ontslagen
nadat hij geweigerd had te antwoorden
op de vraag of hij ooit lid was geweest
van een Communistische partij. De ad
ministratieve rechtbank heeft hem hier
voor een schadeloosstelling toegewezen.
Advertentie
BaRTELJORISSTRAAT 20 TEL. 13939
(tot Zondagavond)
Tijdelijk veel bewolking met plaat
selijk enige regen, maar later van het
Westen uit opklarend. Overwegend
matige wind uit Zuidelijke richtingen.
Weinig verandering in temperatuur.
Zondag: Zon 17.34-17.12. Maan 1.54-
15.06. Maandag: Zon 7.36-17.10. Maan
3.03-15.18.
(Van onze weerkundige medewerker)
In de afgelopen nacht trok een regen
front met enkele millimeters neerslag
van West naar Oost over ons land. Van
daag zal October afscheid van ons ne
men met zacht weer en ook perioden
van zonneschijn, waardoor de hele
maand zich heeft gekenmerkt. De No-
vembermaand zal morgen een minder
mooi entrée maken. Een vrij actieve
depressie dringt snel over de Britse
eilanden in de richting van ons land op.
De wind zal komende nacht toenemen
en het weer een meer onstuimig karak
ter geven. De kans op enige regen is ook
morgen vrij groot. Het leek er vanmor
gen veel op dat het weer de komende
dagen een meer onbestendig herfstka-
rakter zal krijgen waarbij af en toe
regen valt. De zeer koude vorstlucht
met temperaturen van omstreeks 15
gr. C., die in het Noorden van Rusland
voorkomt, zal door deze ontwikkeling
niet belangrijk verder over Scandinavië
kunnen doordringen.
-r aar aanleiding van de toespraak
van de Kardinaal bij de herden-
J- king van het herstel der Bis
schoppelijke Hiërarchie in Mei
heeft het bestuur van de K.V.P. in
Juli aan de K.N.P. en aan de Ka
tholieke Werkgemeenschap in de P.v.
d.A. een uitnodiging gericht tot een
„gesprek". De correspondentie daar
over is van lange adem geweest, maar
nu zijn toch de drietallen aangewezen,
die „het gesprek" zullen voeren. Al
vertoeven de aangewezen personen
niet allen binnenslands, is het niet
uitgesloten, dat' in de eerstkomende
maanden voorlopige besprekingen
zullen plaats vinden over de agenda.
Intussen heeft de heer Ruygers in
enige artikelen zijn standpunt, dat
over eenheid in partijverband niet te
spreken valt, zozeer vastgenageld, dat
wij over dit punt het gesprek bij voor
baat als afgedaan kunnen beschou
wen. Van de K.N.P. daarentegen kan
men veronderstellen, dat er met haar
over eenheid in partijverband juist
wèl te spreken valt en dat met deze
gesprekspartner vrijwel onmiddellijk
begonnen kan worden aan een uit
werking van de voorwaarden. Is het
wél één gesprek, dat over twee zo
verschillende onderwerpen gaat
Moeten de besprekingen met de
K.N.P. worden opgehouden totdat de
debatten over de noodzakelijkheid
c.q. wenselijkheid van één partijver
band zijn afgelopen? Ook indien het
gesprek met de K.N.P. thans zou aan
vangen, zou het al geenszins zeker
meer zijn, dat een gunstige afloop
gunstig in de zin van de wens van
de Kardinaal nog tijdig vóór de
Statenverkiezingen bekend zou wor
den. Indien de campagnes voor de
Statenverkiezingen met een gesprek
over organisatorische eenheid zou
den samenvallen, zou dit de situatie
niet gemakkelijker maken. Men mag
van de K.N.P. niet verwachten, dat
zij haar voorbereidingen voor de Sta
tenverkiezingen achterwege laat, om
dat er besprekingen gaande zijn,
waarvan de afloop, ondanks alle goede
wil beiderzijds, niet vaststaat.
Wij nemen niet aan, dat de K.V.P.
enig voordeel kan zien in het veroor
zaken van tijdnood. Zij moet zich
echter niet door eindeloze voorberei
dende agendabesprekingen met de
Katholieke Werkgemeenschap in de
Partij van de Arbeid in tijdnood laten
brengen. Het gesprek met deze part
ner immers, dat beperkt blijft tot de
mogelijkheid van samenwerking b u i-
ten partijverband, kan op elke ge
wenste tijd, desnoods in een verdere
toekomst, gevoerd worden. De enige
oplossing is, dat „hjt gesprek" niet
in driehoeksverband^ivordt gevoerd,
maar wordt gesplitst.
(Van een bijzondere medewerker)
Daar zijn van die aangelegenheden
in het leven, die voor de ene
mens zo klaar zijn als kristal,
voor de ander daarentegen onbegrijpe
lijkheden blijven. Het is te begrijpen,
dat bij een poging over dergelijke
aangelegenheden een eensluidende
mening te krijgen, er nogal wat woor
den moeten worden gewisseld.
Sinds een reeks van jaren wordt in
de beide Noordelijke diocesen, Haarlem
en Utrecht, gediscussieerd over de or
ganisatie van de Katholieke Vrouw. De
situatie in dit opzicht is een hoogst
merkwaardige. Terwijl in de bisdommen
Breda, Roermond en 's-Hertogenbosch
al van vóór de oorlog een K.A.V. be
staat (Katholieke Arbeiders Vrouwen
organisatie), voerden pogingen om dit
ook in het Boven-Moerdijkse te berei
ken, nog steeds niet tot definitief resul
taat. Wel kent het. bisdom Haarlem
thans een speciale arbeiders-vrouwen
groepering in de Algemene Katholieke
Vrouwenbeweging, wel kent het Aarts
bisdom Utrecht, eveneens reeds van
vóór de oorlog, een geheel zelfstandige
katholieke Boerinnenbond, maar van
een zelfstandig organisatorisch optre
den van de arbeidersvrouwen is in geen
van beide bisdommen sprake. Als oor
zaak van deze merkwaardige situatie
kan worden beschouwd het feit, dat de
Bisschoppelijke Adviescommissie tijdens
en onmiddellijk na de oorlog sterk
heeft gepleit voor het behoud van een
Algemene Katholieke Vrouwenbewe
ging in ons land, waarin evenwel een
standsgewijze beïnvloeding der vrouwen
mogelijk werd gelaten. Vanzelfsprekend
lieten de Bisschoppen de wijze, waarop
deze standsgewijze beïnVloeding zou
plaats vinden, aan die algemene dioce
sane organisaties zelf over. We kunnen
wel zeggen dat van Januari 1947 af vrij
wel ononderbroken is gezocht naar een
vorm, die, met behoud van de eenheid,
de noodzakelijke standsonderscheiden
beïnvloedingsmethoden zou moeten
brengen. Het resultaat is voor het bis
dom Haarlem een beperkt zelfstandige
K.A.V., die een verheugende omvang
gaat aannemen, voor het Aartsbisdom
Utrecht is het evenwel nog steeds
nihil. En als we de oorzaak hiervan
trachten na te gaan, keren we terug tot
het begin van deze beschouwing. Er
zijn nu eenmaal kwesties en zaken, die
voor een arbeider b.v. onmiddellijk en
volledig duidelijk zijn, maar voor
iemand die het milieu en de sfeer van
een arbeidersgezin niet kent, onbegrij
pelijk. Wanneer die arbeiders hun
motieven dan blijven handhaven, wor
den deze vaak beschouwd als uitingen
van klasse-geest. En dat zijn ze zeer
beslist niet.
(Vervolg op pag. 3)
(Van onze correspondent)
De rechtbank te Assen veroordeeld»
Vrijdag, conform de eis, de 50-jarig»
landbouwer Jan T. uit Wijster tot vier
jaar gevangenisstraf wegens moord op
zijn 63-jarige pachter N.
Engeland In Engeland zijn geval
len van myxomatose, de gevreesde ko
nijnenziekte. geconstateerd, aldus heeft
het Britse ministerie van, Landbouw
bekendgemaakt.
