Troepen uit India
tot vuren gedwongen
Verbeten strijd in de nacht
m
Nieuwe salarisregeling
voor overheidspersoneel
De geschiedenis van het verzet
in steen gebeiteld
WÊ
m
Tot hoofd en hart
Hamburg bezorgt Adenauer
tweederde meerderheid
)RR
pï'ii
t
NIEUW INCIDENT OP KOREA
Chinese krijgsgevangenedie op hen
inrendedoodgeschoten
Spionnage over en
weer in Duitsland
Japanse gevangenen
door Moskou
vrijgelaten
Naar algehele afschaffing van de
gemeenteclassificatie
Bekrachtiging van het
is thans verzekerd
Benzine wordt
0,2 ct. goedkoper
Peil der rivieren
in N.-Italië daalt
Novemberstormen jagen over de zee
Overnachting op
de Waddenzee
Gedenkplaten op Erebegraafplaats
te Bloemendaal onthuld
Franse Unietroepen
trekken weer op
Het
weer
October: minder zon
dan normaal
m
MAANDAG 2 NOVEMBER 1953
77ste JAARCANC No. 25827
Amerik. militair introdu
ceerde Sovjet-spionnen
Verbetering van politiek
klimaat ingeluid?
Celstraf voor zoon van
ex-G.G. van Z.-Afrika
Protest tegen rassenpolitiek
Het proces tegen oud
premier Mossadeq
Scheepvaart worstelt met
zwaar weer
Pools schip in nood
Strijd in Indo-China
Bao Dai zoekt directe
Amerikaanse steun
Geen uniform voor de
Duitse aalmoezeniers
Hiërarchie in toekomstig
leger laat de aalmoeze
nier vrij
Staatsloterij
Duffel Monty-coats f 59.50
Zondagen zeer fraai
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
lelefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 1*43480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, telef 4790
Bijkantoor en Red. Ilmuiden Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. WBoerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wnd. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRI3S 47 cents per week,
f 2.— per maand, 6.— per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.50
uur 's avonds tel. 21544.
Vanmorgen hebben militairen van India opnieuw het vuur moeten openen
in een van de krijgsgevangenkampen met Noord-Koreanen en Chinezen in
de neutrale zone van Korea. Een Chinees werd gedood. Het incident gebeur
de, toen een bataljon Indische troepen een blok in het gevangenkamp
binnendrong om een onderzoek in te stellen naar moorden, die in de kam
pen zouden zijn gepleegd op rode krijgsgevangenen, die wel naar hun vader
land zouden hebben willen terugkeren. Toen de Indische bewakingstroepen
de Chinese krijgsgevangenen wilden doen aantreden, rende een van de anti
communistische Chinese krijgsgevangenen op hen in. Toen hij was neer
geschoten boden de anderen geen verzet meer.
De Indische bewakingstroepen hebben
zeven anti-communistische Chinese
krijgsgevangenen meegevoerd, die zullen
worden ondervraagd over de gepleegde
moorden. Zestien andere Chinezen zijn
als getuigen meegenomen. Bij deze ge
legenheid hebben vier Chinese krijgsge
vangenen verzocht naar communistisch
China te worden teruggezonden.
Een Indische woordvoerder zei, dat de
beweringen van de gerepatrieerde
krijgsgevangenen spraken van in totaal
55 gevallen van moord. Een Noord-
Koreaan had zelfs het verhaal opgedist
van een geheime martelkamer, waar
gevangenen, die van plan waren terug
te keren, werden mishandeld. Opgra
vingen naar lijken hebben tot dusver
hiets opgeleverd. Een van de ex-gevan
genen wees nog een Chinees aan, die
tich volgens hem had schuldig gemaakt
®an misdaden tegen medegevangenen,
die wel gerepatrieerd wilden worden,
^aar de man kon niet worden onder-
vraagd> aangezien zijn kameraden hem
egvoerden en verborgen. Ongeveer .500
stenen werpende en anti-commu-
nistische leuzen schreeuwende gevan-
gej1.'rh maakten het de commissie onmo-
ge"Jk het onderzoek voort te zetten.
Het overreden van Noordkoreaanse
en Chinese gevangenen, die weigeren
naar hun land terug te keren, is on
dertussen gisteren opnieuw gestaakt
Zaterdag was men er na een onder
breking van veertien dagen weer mee
begonnen, maar de Noord-Koreanen
deelden gisteren mede, dat zij verder
zouden weigeren hun kampen te ver
laten. De voorzitter van de neutrale
fepatriëringscommissie, de Indische
generaal Thimaya, zei later te menen,
Een Amerikaanse krijgsraad in West-
Berlijn heeft de 20-jarige soldaat Robert
W. Dorey veroordeeld tot 15 jaar dwang
arbeid, omdat hij naar de Russen is ge
vlucht en vervolgens enkele malen met
ambtenaren van de Russische geheime
dienst naar het Westen is teruggekeerd
om hen op de hoogte te stellen van de
ligging en de hoedanigheid van Ameri
kaanse militaire eenheden. De Oost
Duitse regering heeft inmiddels, volgens
het communistische persbureau ADN, in
de laatste dagen „grote spionnage-, sa
botage- en terreurgroepen" opgespoord,
die werkten onder Amerikaanse leiding.
Hal Ie*"1 arrestaties verricht in Cottbus,
"R aH i rvyr, Hptsdam en andere plaatsen.
Vtmctils" r?' waPens „geheime in-
veestanton ljn ln, beslag genomen. De
al restanten worden „agenten van de
Amerikaanse en West-Duitse geheime
diensten" genoemd die hun ordirs ont
vingen van dezelfde personen, die de
fascistische putsch van 17 juni op touw
hebben gezet In dit verband wordt de
naam genoemd van de „voormalige Hit-
Ie^-generaal" Von Gehlen. Gevangenis-
ctLffpn van vijf tot veertien jaar vielen
straffen van viji Q t.Duitsers die voor
ten deel aan vier dos k terecht
een commumsüsche mische spi.
moesten slaan wegens namen
onnage". Volgens ADN zoudenzijnamen
hebben verzameld van W®s kkingen
ma's, die onwettige handelsbet gn
onderhouden met de Sovjet-z
deze namen doorgegeven aan het
Berlijnse „comité van vrije juristen
De Sovjet-Unie heeft er in toegestemd
1320 Japanse misdadigersonder wie 420
oorlogsmisdadigers, in vrijheid te stellen,
aldus heeft een afvaardiging van het
Japanse Rode Kruis Zaterdag te Moskou
meegedeeld. De voorzitter van het Rus
sische Rode Kruis, Cholodkov, zei,dat
de gevangenen voor het einde van het
jaar op vrije voeten zullen zijn. Hij
deelde mee dat 22 hun straf hebben uit
gezeten en dat de rest gratie kreeg.
Westelijke waarnemers te Moskou
waren verbaasd 'over het feit, dat de
Russen na drie dagen onderhandelen
reeds besloten tot de vrijlating.
Uit dit feit en uit de grote rede van
Malenkov op 8 Augustus, waarin hii over
vriendschap met Japan sprak, leiden
de Westelijke waarnemers af, dat dit
besluit wel eens het voorspel van een
hervatting van de Japans-Russische be
trekkingen zou kunnen zijn. Ook is de
u+n i1?, n s,sische Pers jegens Japan
betrekkelijk mild.
dat daar misschien nog wel verande
ring in zou komen, maar hij zei niet,
wat daartoe aanleiding zou kunnen
geven.
De communisten hebben vandaag ver
zocht hun „uiteenzettingen" aan weiger
achtige Noord-Koreaanse krijgsgevange
nen via de radio te mogen geven. De
Indische bewakingsautoriteiten vrezen
echter, dat de Noord-Koreanen hierdoor
nog meer opgewonden zullen worden.
De besprekingen over dit communisti
sche verzoek duren voort.
IDe goede opvoeder leert van zijn
kinderen meer dan zij van hem
leren.
Bij de gisteren in de West-Duitse staat Hamburg gehouden parlementsver
kiezingen hebben de regeringspartijen een overwinning behaald op de socia
listen. Zij behaalden 62 van de 120 zetels, tegen de socialisten 58. Als gevolg
van deze verkiezingsoverwinning beschikken de West-Duitse coalitiepartijen
thans over een twee derde meerderheid in de Bondsraad. De coalitie van
Adenauer, bestaande uit de Christen-Democraten, de Vrije Democraten, de
Duitse Partij en de Vluchtelingenpartij, heeft nu namelijk het recht om de
drie leden voor de Bondsraad te benoemen, waarop Hamburg recht heeft.
De daardoor verkregen meerderheid in de Bondsraad is zeer belangrijk, om
dat de bekrachtiging van het E.D.G.-verdrag thans verzekerd is.
Zoals bekend hebben de socialisten
bij het federale constitutionele Hof een
uitspraak uitgelokt over de al dan niet
grondwettelijkheid van de defensiever
dragen tussen Duitsland en het Westen.
Het Hof heeft nog geen uitspraak ge
daan maar mocht het beslissen, dat de
verdragen ongrondwettelijk zijn, dan
kan Adenauer thans een wijzinging van
de grondwet doorvoeren.
Hamburg is van ouds een sociaal
democratisch bolwerk geweest.
De voorlopige einduitslag luidt:
Hamburgs blok (de vier verenigde
regeringspartijen) 503.997 stemmen, dat
is vijftig procent van het totaal. Sociaal
democraten 445.372 (45.2 proc.). Com
munisten 32.425 (3.2 proc.). Uiterst-
rechtse groepen 16.122.
De Communisten en de uiterst rechtse
groepen zijn er niet in geslaagd de
voorgeschreven vijf procent van het to
taal aantal stemmen op zich te verenigen
en hebben daardoor geen zetels verkre
gen. De communisten beschikten tot nu
toe over vijf zetels in de Hamburgse
Volksvertegenwoordiging en de rechtse
partijen over twee.
Van de kiesgerechtigden heeft giste
ren 81 procent gestemd.
De uitslag van de verkiezingen heeft
verder tot gevolg, dat de socialistische
minister-president van Hamburg moet
aftreden. Hij za] worden opgevolgd
door de 56-jarige Christendemocraat dr.
Kurt Sieveking, die thans West-Duits
gezant in Zweden is.
De toeleg van dr. Adenauer om de
sociaal-democratische meerderheid in de
SSn?Sstad Hamburg te doorbreken is
Daardoor is in Hamburg, de
ste stad van de bondsrepubliek,
laagd. Deze verlaging houdt verband met
een wijziging in de zeevrachttarieven.
De zoon van een voormalige gouver-
neur-generaal van Zuid-Afrika, Patrick
Baker Duncan, is Zaterdag voor veer
tien dagen opgesloten in de gevangenis
van Johannesburg. Hij werd veroor
deeld tot honderd dagen gevangenis
straf subsidiair honderd pond sterling
boete voor deelneming aan een tegen
de rassenpolitiek van de Zuid-Afrikaan
se regering gerichte campagne, waarbij
hij door hem afgekeurde wetten had
overtreden.
Aanvankelijk was Duncan van plan
honderd dagen gevangenisstraf uit te
zitten, maar met het oog op zijn ge
zondheidstoestand besloot hij 82 pond
sterling boete te betalen en veertien
dagen in de gevangenis door te brengen.
Een Perzische regeringswoordvoerder
heeft gisteren te Teheran meegedeeld,
dat Woensdag op een voorbereidende bij
eenkomst van de krijgsraad de datum
zad worden bepaald van het proces tegen
ex-premier Mossadeq. Hij voegde hier
aan toe, dat het proces openbaar zou zijn,
tenzij de krijgsraad anders beslist.
Dr. Mossadeq werd 20 Augustus gear
resteerd na een geslaagde, staatsgreep
van generaal Zahedi, de huidige Perzi
sche premier. De ex-premier verblijft
in de gevangenis van Saltanatabad. Naar
verluidt zal hij de voorbereidende ver
gadering niet bijwonen.
precigs dezelfde verhouding geschapen
als in Berlijn. Of de winnende partijen
alleen de verantwoording voor de rege
ring der Hanzestad op zich zullen ne
men, of dat het tot een coalitie met de
sociaal-democraten zal komen, is nog
niet bekend. Zeker is bij voorbaat, dat
ook in het laatste geval in de Bonds
raad Hamburg voortaan geen oppositie
tegen de regering zal gevoerd worden.
Het aandeel der 4 partijen van Bonn
in de stemmen is van 55 tot 50 terug
gelopen vergeleken bij de algemene
verkiezingen van September. Daaren
tegen konden de sociaal-democraten
veel betere resultaten boeken dan twee
maanden geleden. Zij stegen van 38 tot
45 pet. en behaalden percentagegewijs
nog meer stemmen dan bij de verkie
zingen van 1949, waardoor zij de heer
schappij in Hamburg konden vestigen.
Dat de' meerderheid der zetels deson
danks aan de regerings-partfjen over
ging, danken dze o.a. aan het feit, dat
zij in Hamburg in een blok samen
werkten.
Onverminderd en met grote ver
betenheid wordt bij het stroom-
gat op Schouwen-Duiveland bij
Ouwerkerk de strijd voortgezet te
gen het wrede onbarmhartige wa
ter, dat daar over vele tientallen
meters en tot grote diepte de
dijk heeft weggeslagen. Alle po
gingen om dit enorme gat te dich
ten, hebben tot nog toe schip
breuk geleden. Caissons met een
gewicht van duizenden kilo's zijn
door de stroming van hun plaats
geslagen, waardoor het water op
nieuw vat op het achterliggende
land heeft gekregen. Thans is de
laatste fase van een nieuwe po
ging, om dit gat te dichten, inge
gaan. 7 November wil men trach
ten de gaping definitief af te slui
ten. Het weer werkt mee. De No
vemberstormen hebben hun kop
nog niet opgestoken. Dag en
nacht werken de mannen van de
Dienst Dijkherstel aan de dijk. Een
natriumverlichting van een mil-
lioen dekalumen stelt deze onver
saagde kerels in staat hun werk
te doen. Nog vijf dagen en dan
moet de dijk gedicht zijn Anders
moet de V ierbannenpolder op
Duiveland aan wind, water en win
ter worden overgeleverd.
(Van onze parlementaire redacteur)
Naast de algemene loonsverhoging van
5 pet. die voor het overheidspersoneel
is bereikt, zijn de vorige week bespre
kingen gevoerd tussen regering en amb-
tenarenorganisaties over verdere verbe
tering op het stuk van hogere waarde
ring voor geschooldheid en ook over
het opheffen der gemeenteclassificatie.
Dit laatste vooral is een belangrijk punt.
De geldende aftrek voor ambtenaren
van reep. 4 en 8 pet. in de tweede
en derde gemeenteklasse zal worden te
ruggebracht tot resp. 3 en 6 pet. Hierbij
is echter een maximum voor de tweede
klasse vastgesteld van f 10,50 per maand
en voor de derde klasse van f 21,per
maand.
Om de bezoldiging van de geschoolde
arbeider in overheidsdienst beter te
waarderen zullen de lonen van de
werklieden in de vierde, vijfde en
zesde loongroep met 2 ct. per uur
worden verhoogd. De verbetering in
zake de classificatie wordt gezien als
een belangrijke stap in de richting
van een algehele afschaffing van dit
De rivieren in het Po-dal hebben
thans na twee weken, waarin zfj het
gehele dal dreigden te overstromen,
bijna weer haar normale peil bereikt.
Het water van de Po begon gistermor
gen vroeg te zakken, nadat het op som
mige plaatsen bijna buiten de oevers
dreigde te treden. Het water van de
Adige zakt reeds sedert twee dagen ge
leidelijk. Het weer is thans goed.
Novemberstormen beuken op de
Britse kusten en jagen de schepen naar
veilige havens. Overvloedige regens
hebben overstromingen in Zuid-Enge-
land teweeg gebracht. Een Noors mo
torschip met 13 man aan boord wordt
vermist tussen België en Noorwegen.
Dertig passagiers van de barkas
„Borndiep", die met lage waterstand de
dienst Nes-Hol werd vica versa onder
houdt, hebben de nacht op de wadden
moeten doorbrengen. Vanmorgen half
zeven is de „Borndiep", in plaats van
gisteravond half zeven te Nes op Ame
land gearriveerd.
De passagiers ondervonden bij hun
vertrek van het Friese vasteland al
moeilijkheden. De barkas kon niet ver
der komen dan twee kilometer van de
pier te Holwerd, zodat een amphibie-
vaartuig de passagiers voor Friesland
moest halen en de anderen, die ge
dwongen op het wad hebben moeten
overnachten, moest brengen.
Op de Noordzee is Zondag de Poolse
treiler Saturnia. die onder een Nederlandse
kapitein vaart, in de nabijheid van de En
gelse kust in nood geraakt. Zondagavond
is de sleepboot Holland van de rederij Doek-
sen van Terschelling uitgevaren om hulp te
bieden.
De Holland heeft kunnen vastmaken en
brengt het schip naar IJmuiden.
De overdracht der Erebegraafplaats te Bloemendaal aan de Stichting 1940
1945 en de plechtige onthulling van de herdenkingsplaten in de Zuid-Weste
lijke muur is Zaterdagmiddag aanleiding geworden tot een pieus herdenken
van de verzetsstrijders, in het bijzijn van de minister-president dr. W. Drees,
de vertegenwoordiger van het Koninklijk Huis, vice-admiraal M. A. Rost
van Tonningen, de leden van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland L.
Bouwman en J. Prakken, de burgemeesters van Haarlem en Bloemendaal,
besturen van organisaties en veie nabestaanden van de op de begraafplaats
rustenden. Nadat het Nederlands Kamerkoor o.I.v. Felix de Nobel enkele
lederen gezongen had en een tweetal toespraken gehouden waren, luidde
zware bronzen klok en begaven de genodigden zich naar de piek, waar
verzp/rajhtige tekst van de literator Van Randwijk, uitdrukkende wat de
n sneden bewogen heeft, in steen gehouwen was. Op een teken van dr.
na FnnleMin de v,aggedoeken, de platen bedekkende, weggetrokken, waar-
ntpnht; Al-i* de Leeuwe de tekst op indrukwekkende wijze voordroeg. De
P id werd besloten met kransleggingen.
De voorzitter der
graafplaats, de heer
bedreigd werden, moesten onderdui
ken, in zorgen kwamen. Met deze
plaats, ging spr. voort, is het Natio
naal Steunfonds verbonden, waarvan
de topleiding zoveel offers heeft moe
ten brengen.
Bij herdenking van doden komt ook
een berouw op. Zij, die diensten aan de
vijand bewezen, zullen dit gevoel mee
dragen, maar laten de halsstarrigen be
seffen, dat ons volk niet zal gedogen,
dat zij, die een nieuwe bedreiging van
onze vrijheid zouden voorbereiden, on
gestraft blijven.
Tenslotte stelde de minister-presi
dent vast, dat op de ere-begraafplaats
geen verschillen bestaan, maar dat er
in de aarde verenigd zijn mensen van
alle richtingen, alle maatschappelijke
geledingen en alle gewesten, die hun
leven gaven voor vrijheid, menselijk
heid en recht.
De Britse haringvloot bleef binnen.
Tientallen vrachtschepen hebben hun
strijd tegen de stormen opgegeven en
een veilige ligplaats gekozen in de
havens. De Engelse Kanaalveerboten
maken moeilijke overtochten.
Een hulpschip worstelde tegen de
golven ten N.W. van Schotland om te
trachten de zieke torenwachter Georgie
McCaigie op de Skerry Rock te berei
ken. Het schip moest terugkeren en
zal vandaag weer zee kiezen. Twee
artsen hebben van de Orkney-eilanden,
op 50 km. van de vuurtoren, Georgie
McCaigie per radio meegedeeld wat hij
doen moest.
Het vasteland meldt tot nu toe nor
maal weer voor de tijd van het jaar,
maar in de landen aan zee gelegen
wordt vandaag storm verwacht. Zwe
den- heeft het al. Noorwegen voorspelt
storm binnen 24 uur en een koud
uit Noord-Rusland.
Tank- en infanterie-colonnes van de
Franse en Vietnamese strijdkrachten
zijn gisteren met krachtige steun van
gevechtsbommenwerpers een groot ge
bied ten Zuiden en Zuid-Oosten van
Phoe Nho Quan binnengetrokken in een
poging om slag te leveren met de troe
pen van de 320ste Vietminh-divisie.
Inmiddels heeft een woordvoerder
voor het Franse leger bekend gemaakt,
dat Zaterdag 34 manschappen van de
Vietminh sneuvelden die getracht had
den de FransVietnamese strijdkrach
ten ten Zuiden van Phoe Nho Quan in
een hinderlaag te lokken.
De Amerikaanse vice-president,
Richard Nixon, die op het ogenblik
in Indo-China vertoeft, is naar Dalat
vertrokken, waar hij met Bao Dai,
het hoofd van de staat Vietnam, zal
confereren. Van welingelichte zijde
wordt vernomen, dat Bao Dai aan
Nixon Amerikaanse hulp zal vragen
in de IndoChinese oorlog, en wel
zo, dat deze hulp direct aan Vietnam
wordt verstrekt en Frankrijk als tus
senpersoon wordt uitgeschakeld.
Daartegenover zou Bao Dai Nixon
verzekeren, dat Vietnam de betrekkin
gen met Frankrijk niet zal verbreken
en zij aan zij met de Franse strijd
krachten tegen de communistische
Vietminh zal blijven strijden.
stelsel, waarvoor de organisaties
steeds hebben gevochten.
Het leggen van een plafond (het ge
noemde maximum) heeft in het alge
meen een denivellerende werking Na
de salarisverbetering van het overheids
personeel die deze zomer een feit is ge
worden, is dit een tweede stap in deze
richting, althans voor de salarissen in
de tweede en derde gemeenteklasse.
De aalmoezeniers van het toekomstige
Duitse leger zullen geen militair uni
form meer dragen, aldiis verklaarde de
commissaris-generaal voor de Veilig
heid van de Duitse Bo:r' -epubliek
Theodor Blank dezer dagen te Ham
burg. Blank, die, zoals men weet, door
bondskanselier dr. Adenauer met de
voorbereidende werkzaamheden voor
een eventueel West-Duits ministerie
van Oorlog is belast, voegde hieraan
toe, dat naar zijn overtuiging een le
geraalmoezenier iet meer, zoals in de
vroegere Duitse weermacht, soldaat en
officier behoort te zijn en aldus on
dergeschikt aan de „militaire hiërar
chie", maar dat hij als geestelijke uit
sluitend verantwoordelijk dient te zijn
jegens zijn Kerk.
Met deze opvatting kunnen zich vol
gens Blank ook de leiders van de Ka
tholieke en Evangelische Kerk in
Duitsland verenigen. In elk ge
val zal er naar de woorden van dr.
Adenauers „Sicherheitsbeauftragte" in
het komende Duitse leger voor worden
gezorgd, dat de aalmoezeniers hun ziel
zorg onder de militairen volkomen vrij
en ongehinderd kunnen uitoefenen. Ook
zullen in het dienstrooster van de troe
pen bepaalde tijden worden gereser
veerd voor de godsdienstige verzorging.
In de 521ste Staatsloterij, tweede klas
se is een prijs van 30.000 gevallen op
lot no. 4688.
Advertentie
ISSTR
rjj
(tot Dinsdagavond)
Wisselende bewolking met enkele
buien, voornamelijk in de kustpro
vincies. Matige tot krachtige wind
tussen Zuid en West. Weinig veran
dering in temperatuur.
Zon: 7.38-17.09. Maan: 4.11-15.30.
De minister-president, dr. W.
Drees (op de achtergrond rechts,
staande bij de microfoon) heeft
Zaterdagmiddag vier herdenkings
platen onthuld, welke zijn aange
bracht op een der hoge muren van
de Erebegraafplaats aan de Zeeweg
te Overveen.
Het weer in October is zeer droog
geweest. Op de meeste plaatsen in ons
land is minder dan 10 mm. regen ge
vallen. De normale hoeveelheid varieert
van 60 mm. in het Zuid-Oosten tot 85
mm. in het Noord-Westen. Er zijn in
ons land plaatsen, waar de afgelopen
maand de droogste was van de laatste
90 jaar.
De droogte is niet met veel zon ge
paard gegaan. In De Bilt werden slechts
80 uren zon geregistreerd tegen 105 uren
normaal. Van deze 80 uren leverden de
vier Zondagen er 25. Dit zal de indruk,
dat wij in October veel mooi weer heb
ben gehad, hebben versterkt. De tem
peratuur was te De Bilt gemiddeld ruim
anderhalve graad boven normaal. Hoe
wel daaruit duidelijk blijkt, dat wij over
koude niet te klagen hebben gehad, is
oiets geen bijzonderheid.
Sedert 1940 zijn er zelfs drie maanden
October geweest met een hogere gemid
delde temperatuur. Wel moet hieraan
worden toegevoegd, dat het de afgelopen
maand bijzonder weinig heeft gewaaid,
waardoor het vaak nog wat zachter leek
dan het volgens de thermometer was.
Stichting Erebe-
- j - J- Smallenbroek,
herinnerde er aan, dat acht jaar geleden
de dodenakker in tegenwoordigheid van
de Koninklijke Familie op plechtige
wijze in gebruik werd genomen. Bijzon
dere omstandigheden hebben de afwer
king vertraagd, maar nu kan hij aan de
Stichting 1940-1945 worden overgedragen
als een nationaal monument, ter nage
dachtenis van allen, die tijdens de Duitse
bezetting in het binnenland het offer
van hun leven gebracht hebben. Het is
een blijvende getuigenis der dankbaar
heid van het Nederlandse volk. De re
gering heeft veel hulp verleend, het
eerste bestuur onder voorzitterschap van
dr. Wamsteker en de Raad van Toezicht
met de heer Neher, hebben prachtig
werk verricht. Architect Komter kan
met voldoening op zijn werk terugzien.
Spr. roemde de moed, de trouw, het ge-,
loof en de vaderlandsliefde der strijders
er verklaarde zich wars van mensen-
vergoding en heldenromantiek. Na de
bevrijding heeft een categorie van ver
zetslieden zich in overspanning aan zelf
verheffing schuldig gemaakt, waardoor
critiek niet kon uitblijven. Dat neemt
echter de dankbaarheid jegens hen die
vielen niet weg en zij, die gespaard zijn
gebleven hebben de verplichting die
dankbaarheid aan volgende geslachten
over te dragen. Daartoe helpe ons God,
besloot spr. Dr. Drees uitte namens de
regering de diepe dank aan de velen,
die ons volk door hun strijd voor vrijheid
en recht dienden en er hun leven bij in
boetten. Op deze plaats ligt maar een
klein aantal begraven van de millioenen,
die in de wrede en vreselijke oorlog vie
len. Nederland verloor 280.000 burgers,
22.500 overleden in concentratiekampen,
de onmiddellijk vergaste Joden niet
meegerekend; 2800 werden geëxecuteerd.
Het dreigen statistische cijfers te
worden. Daarom is het goed zich te
bezinnen naar de eigen waarde en
betekenis van ieder mensenleven. In
vele gevallen wordt na tien jaren de
leegte in een gezin zwaar gevoeld,
omdat alles zo anders zou zijn ge
gaan, als die ene niet weggevallen
was.
Laatst maakte iemand te goeder
trouw de opmerking, ging dr. Drees
voort, dat alleen legers een oorlog
kunnen winnen. Dat is een misken
ning der waarde van het verzet. De
stroom van inlichtingen aan de ge
allieerden, de sporwegstaking, het
handhaven van het moreel van ons
volk, zijn van grote waarde geweest.
Maar het Nederlands verzet beoogde
vooral hulp te verlenen aan hen, die
