Protestbrief aan de regering
aanleiding tot arrestatie
PREMIER BIEROET dwingt
Ê^n
SKETCH
Vraaó en Antwoord
Salarissen bij het onderwijs
nog wenselijkheden over
laten
bisschoppen tot verklaring
De K.I. in het mysterieuze Tibet
Kath. sanatoria onderzoeken
asthma-bestrij ding
mm
mmm
Het optreden tegen kardinaal Wyszynski
Kleine R.T.C. in
Januari?
Nog geen anderhalf
procent Katholiek
Bijna honderd kraken, waaronder
zeer brutale, gepleegd
Vier jaar geëist
De militair met
palet en camera
Onbekende Rubens
Het virus van de kinderverlamming
4C".
Aleer voortvarendheid gewenst l.a.v.
kleuteronderwijsradio en televisie
heeft
Wie is de Dalai Lama?
DINSDAG 10 NOVEMBER 1953
PAGINA 3
Het vraagstuk van de
herwonnen gebieden
Verder overleg met de West
Indonesië
Toestand Atjeh
Helft lagere ambtenaren
werk hervat
Driejarige kleuter onder
vrachtauto gedood
Opbrengst watersnoodzegels
Van harte, hoor...
Ongeluk bij Neustadt
Borgstelling voor de
chauffeur mogelijk
Tentoonstelling in
Den Haag
Ontdekt in Italiaanse kerk
Voortaan op 30 April
een hele vrije dag?
Bestuur R.K. Cadetten-
vereniging
mmM
Voorlopig verslag begroting O., K. en W.
Inlichtingen gevraagd
over beleid Ned. Opera
Mater Amabilisscholen
voor militairen
Steekpartij te Peize
Twee wachtmeesters met
mes aangevallen
Bakfiets door trein
versplinterd
Bestuurder redt zich
op het nippertje
FIETSER ONDER JEEP
GEDOOD
(Van onze Weense correspondent)
J°t nu toe werd over het algemeen in katholieke kringen aangenomen, dat
Ordinaal Wyszynski in hechtenis werd genomen naar aanleiding van twee
goedige en openhartige preken, die hij op Sacramentsdag en op de Zondag
•karna in Warschau had gehouden. Men vroeg zich echter in diezelfde krin-
Sen af waarom de Poolse staatspolitie niet onmiddellijk na deze preken had
jn£egrepen. Ofschoon dit moedige getuigen van de Poolse primaat onge-
kvijfeld een rol heeft gespeeld, is het intussen duidelijk geworden, dat de
onmiddellijke aanleiding voor het optreden tegen de aartsbisschop gezocht
n^oet worden in een schrijven van kardinaal Wyszynski aan de Poolse rege-
kng, waarin hij de verwijten en aanklachten onomwonden van de hand wees,
"lie het Openbaar Ministerie bij de veroordeling van mgr. Kaczmarek tegen
het gehele Poolse episcopaat had uitgesproken.
Het voornemen bestaat de besprekin
gen in de Kleine Commissie ter voorbe
reiding van de RTC met de West te
doen houden in Januari van het volgen
de jaar. De besprekingen zullen dan
aanvangen in Willemstad op Curasao.
Aldus ontlenen we aan de M. v. A. van
minister Kernkamp aan de Tweede Ka
mer.
Van een hervatting der conferentie
bi dit jaar zal dus geen sprake kunnen
rijn. Echter mag worden aangenomen,
dat, wanneer de besprekingen in de
Kleine Commissie leiden tot algehele
overeenstemming tussen de drie landen,
Spoedig daarna de conferentie Neder-
land-Suriname-Nederlandse Antillen kan
gorden voortgezet ter afronding van
het overleg.
Volgens de laatste telling van Augustus
1953 behoren van de 78.569.429 inwoners van
Indonesië en Nederlands Nieuw-Guinea
1.021.252 personen tot de Katholieke Kerk.
Dit is ongeveer 1.3 pCt. Voor Nieuw-Gui-
nea afzonderlijk blijft dit percentage 1.3.
Op de 289.000 inwoners telt dit overzeese
Rijksdeel 37.806 Katholieken. Dit alles blijkt
hit een uitvoerige statistiek, uitgegeven
hoor mgr. G. M. de Jonghe d'Ardoye,
apostolisch internuntius in Indonesië.
Het priestertal in Indonesië en Nieuw-
puinea is in verhouding tot het aantal Ka
tholieken zeker niet ongunstig te noemen:
eén priester op de 972 gelovigen. Op het
aantai inwoners in zijn geheel ligt het na-
de aanzienlijk hoger: één priester op
b!h'5-000 gelovigen. Van de 1050 priesters
cofJ°rei1 er 930 tot een religieuze orde of
e§atie- Slechts 123 van hen zijn in-
ne?êrhet ogenblik bereiden 65 jonge Indo-
zieh v^rXerdeel,d over zes groot-seminaries,
der rildS het Priesterschap; het getal
aer 21 kl®m-semmaries bezoekende stu
denten bedraagt 966. Ook in Nieuw-Gui-
tcn bestaat reeds een klein-seminarie.
Waar vier jonge Papoea's de moeilijke weg
naar de voorbereiding tot het H. Priester
schap zijn opgegaan.
De positie van ci'e Katholieke ziekenhui-
Zen in Indonesië is blijkens de statistiek
nog zeer ongelijkmatig. In totaal beschikt
Indonesië over 55 Katholieke ziekenhuizen;
Hieuw-Guinea heeft er slechts één. Het
vicariaat Semarang neemt in Indonesië de
e^rste plaats in met zeven ziekenhuizen.
In dit schrijven stelde de kardinaal
de volgende feiten vast: de bisschops
conferenties hielden zich niet bezig met
politieke aangelegenheden: het Poolse
episcopaat had van het Vaticaan geen
politieke richtlijnen ontvangen; het ver
dedigen van de rechten van de kerk
betekent geen samenzwering tegen de
staat, maar het is een plicht van de bis
schoppen en ten slotte: ten aanzien van
de herwonnen Poolse gebieden had het,
episcopaat nooit ten nadele van de staat
gehandeld. Bovendien bestempelde de
primaat de beschuldigingen die door het
Openbaar Ministerie tegen de gestorven
kardinaal Hlond waren uitgebracht als
„ongegrond, onjuist en onrechtvaardig
Het proces tegen mgr. Kaczmarek
had plaats tussen 16 en 22 September.
De protestbrief van kardinaal Wys
zynski werd geschreven op 22 Sep
tember en twee dagen daarna, in
de nacht van 24 op 25 September werd
Advertentie
iMIT'S
Vijftig procent van de lagere bestuurs
ambtenaren in Noord-Atjeh en Atjeh
^leJNO0rd-o°stkust van Atjeh) heb-
heefthri^ ™C1'""«"'necien nervat, aldus
Sumatra "mUwf SPuve™eur van Noord-
radja veririaar£mm Nasution> in Kuta"
Mr. Amin verklaarde voorts vroeffei-
nooit voorstander te zijn gèweest vln
het verlenen van autonomie a^n At^h
maar thans is hij „a het zien v^n' de
realiteit tot andere gedachten gekomen
Maandagmiddag is het driejarig zoon-
\an de familie De B. uit Bieda op
^t Marktplein te Deurne onder een
*^are vrachtauto gelopen en
Verongelukt. Het kind was me* "J"
goeder bij zijn grootouders op v
lie.
De opbrengst van de toeslag der wa-
J®rsnood-postzegels, vermeerderd met
•Jet bedrag van de verkoop der eerste-
dag-omslagen, bedroeg in totaal
1 1.615.93014.
Een zilveren bruiloft is een mijl
paal die wij veerkrachtig bereiken.
Dat werd hier vorige kc-er óók al
beweerd, weet U nog Toen be
loofden wjj vervolgens alle zilveren
bruidsparen te Leiden en Delft, die
hun dag op 4 November zouden
vieren, 100 Sketch sigaretten, bij
wijze vaD feestgeschenk. Maar
inmiddels hebben scherpzinnige
lezers ons uit de droom geholpen:
4 November viel een kwart eeuw
geleden op een Zondag en op Zon
dag küD je niet
trouwen, al wil
je nog zo graag
U moogt het als
een vergissing
beschouwen of
als een schertsje
in het kwadraat.
In elk geval zal
Dobbelmann ie
der die voor 7 November op de
onmogelijkheid van de onfortuin
lijk gekozen datum heeft gewezen,
belonen met een cadeautje.
En wat de zilveren bruidsparen
te Delft en Leiden betreft - zij
die 25 jaar geleden op 14 November
het „ja" zeiden, ontvangen gratis
100 Sketch sigaretten, als zij hun
naam. hun adres en vaste sigaren
winkelier opgeven aan Dobbelmann
in Waddinxveen Bij het zilver van
Uw feest voegt Sketch dan (als
nog het goud van een rijpe,
superieure Virginia sigaret.
De Virginia van goeden huize
°°r de rechtbank te Maastricht heeft
1 p ®bdag terecht gestaan de 27-jarige
j. riing-terrazzowerker W. Fr. M. uit
tna' ^b' we8ens zes diefstallen met in-
de tijd van slechts twee jaar, n.l.
n de periode van 1951 en 1952, heeft hij,
s bij voor de politie bekende, niet
minder dan 93 diefstallen gepleegd. Zijn
erkterrein besloeg vrijwel geheel Ne-
aerland. Hij ging hierbij op een ver-
onderlijk koelbloedige wijze te werk
*n bet zich zelfs, b.v. bij een inbraak
m het huis van een Chinese zakenman,
niet verontrusten door een paar kinde
ren des huizes, die belangstellend kwa-
IsMak toe^bken naor zijn brandkast-
Yerdachte was voor zijn zaak
j'JMaastricht alleen ten laste gelegd een
mpraak door forcering van 'n brandkast
m de Volkscredietbank te Heerlen, waar-
o« hij er echter niet in slaagde de pant-
scrpiaat van de brandkast te doorboren.
rt^Ze !nbraab. waarbij hij werd gestoord
a°°r de kantoorhouder, de heer Deckers,
tfJl„Wie een volledige bekentenis
z-gde. leidde tot zijn aanhouding in
ö-Gravenhage.
foi^trHa,ai1'er!1 had hiJ "in Juni ergens een
buitgemaakt en in diezelfde
te Aerdenhout uit de garage van
een lid van de Zuidafrikaanse ambassa
de een Chrysler-auto gestolen. Hij ver
telde later met een zeker leedvermaak,
hoe in Den Haag de agenten van poli
tie bij zijn voorbijrijden met de gestolen
auto, welke de C.D.-plaat voerde, salu
erend in de houding sprongen.
Een van zijn andere avonturen was
het binnendringen in een pension te
Amsterdam, waar hij op een der slaap
kamers terwijl de bewoners daar
sliepen brutaalweg een draagbaar ra
diotoestel, een armband met 38 diaman
ten ter waarde van f 10.000, verschillen
de valuta (30 dollar, 40.000 Franse francs
en f 200) enz. ontvreemdde.
De officier van justitie eiste vier jaar.
Uitspraak 23 November.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken deelt mee, uit Duitsland bericht te
hebben ontvangen, dat de Nederlandse
chauffeur De B., die betrokken was bij
de kettingbotsing op de Wiedbachbrug
bij Heustaal, en die sindsdien in voor
lopige hechtenis is gehouden, in vrijheid
zal worden gesteld indien bij het Lan-
desgericht te Linz een borgstelling van
zevenduizend mark wordt gestort.
BIEROET
de primaat door de staatspolitie uit
zijn paleis gehaald.
Gelijktijdig echter werden nog twee
bisschoppen in hechtenis genomen, na
melijk mgr. Klepacz, bisschop van Lcdz.
een vriend en vertrouwensman van de
primaat die hem ook op zijn raJs naar
Home in het voorjaar van 1951 had be
geleid, en mgr. Choromanski, secretaris
van de bisschopsconferentie die bekend
staat cm zijn diplomatieke gaven. Na
drie dagen echter werden deze twee
prelaten weer op vrije voeten gesteia.
kardinaal Wyszynski echter niet. Het
gevolg was dat 22 vertegenwoordigers
van het Poolse episcopaat zich dadeluk
in een schrijven tot de Poolse premier
Bierc et wendden en de onmiddellijke
invrijheidstelling van de primaat eis
ten. Als antwoord daarop werd het epis
copaat een verklaring voorgelegd waar
in de bisschoppen het optreden van sa
menzweerders vooral onder de (dpJJ115
veroordeelden en zich nogmaals duide
lijk distancieerden van de z.g. revisio
nistische eisen van Duitse zijde. Dit do
cument. dat naar vorm en inhoud dui
delijk de sporen draagt van de Poolse
staatskanselarij heeft na zijn verschij
nen op 28 September wel enige bevreem
ding gewekt in katholieke kringen,
vc oral ook omdat het de handtekeningen
draagt van mgr. Klepacz en mgr. Cho
romanski. Nu men echter de achtergron
den kent,' is het duidelijk dat dit docu
ment (waarschijnlijk met enkele nood
zakelijke veranderingen) met geweld
moet zijn afgeperst. Daags daarop werd
een delegatie van het episcopaat, be
staande uit de bisschoppen Klepacz.
Choi\ manski en Zakrzewski, door pre
mier Bieroet in audiëntie ontvangen
waarbij de nieuwe overeenkomst nog
maals werd bekrachtigd. De invrijheid
stelling van kardinaal Wyszynski kon
v/el niet worden bereikt, maar in alle
geval kreeg hij de mogelijkheid zich in
een klooster terug te trekken.
Wie de jongste geschiedenis van de
Poolse kerk oplettend heeft gevolgd, i
ziet duidelijk dat het vraagstuk van j
de herwonnen gebieden juist door de j
communistische agitatie wordt mis
bruikt om de verhouding tussen kerk
en staat te vertroebelen. Daarbij spe
len de zogenaamde patriottische pries
ters een funeste rol doordat zij zich
tegen het verbod van de bisschoppen
in t- ch met de politiek en politieke
agitatie inlaten. Terwijl het episco
paat zich met inspanning van alle
krachten onttrekt aan iedere vorm van
politieke activiteit, maken de patriot
tische priesters misbruik van de chau
vinistische gevoelens onder de Polen,
met het gevolg dat kardinaal Wys
zynski zich meermalen gedwongen
zag het optreden van deze priesters te
veroordelen. Zij zijn het namelijk die
de overeenkomst met de staat over
treden en het is de staat die hen daar
bij ondersteunt.
Het zijn dezelfde geestelijken die nu
tezamen met een groep „vooruitstre
vende" leken overal in Polen z.g. „ka
tholieke c mmissies" willen gaan op
richten die met het communistische Na
tionale Front samenwerken en o.a. een
eigen tijdschrift hebben uitgegeven
(„Glos Kaplana"). Op 15 October 1.1
werd de eerste constituerende vergade
ring gehouden waarop de deken van de
theologische faculteit van Warschau,
prof. dr. Czuj tot voorzitter wera geko
zen. In het bestuur hebben verder nog
drie katholieke geestelijken, eveneens
professoren, zitting gene men.
Terwijl de kerk er overal elders van
beschuldigd wordt dat zij zich te veel
met politiek inlaat, verwijt men de
Poolse bisschoppen dat zij zich te welmg
daarom bekommeren.
55
55
Namens <Je Chef van de Generale Staf
heeft Generaal-Majoor F. W. M. J. Pe
ters Maandagmorgen in Pulchri-Studio in
Den Haag oficieel de tentoonstelling „De
militair met palet en camera" geopend. Op
deze tentoonstelling worden de werkstuk
ken geëxposeerd, die de militairen van de
Kon. Landmacht en de Kon. Luchtmacht
voor de ,,Foto, teken en schilderwedstrijd
voor militairen 1953" hebben ingezonden.
Het is de tweede maal, dat de Dienst Wel
zijnszorg Leger deze wedstrijd organiseert.
In 1952 betrof het uitsluitend fotowerk.
Dit jaar is bij wijze van proef ook de in
zending van tekeningen en schilderstuk
ken mogelijk geweest. Er werden 260 fo
to's en 217 tekeningen en schilderijen ter
beoordeling ontvangen. De expositie bevat
de bekroonde en beste niet-bekroonde
werkstukken.
Het is de taak van «Je DWL, aldus Gen.-
Maj. Peters in zijn openingswoord, de
vrije tijd van de militair voor hem zo
nuttig mogelijk te doen zijn. Dit kan pas
sief gebeuren door het houden van le
zingen, door het geven van filmvoorstel
lingen, etc. doch ook actief. In het kader
van deze taak is deze wedstrijd georga
niseerd. Evenals dit vorig jaar het geval
is geweest, zal ook deze expositie weer
een tournee maken langs cfe diverse on
derdelen.
De jury, welke voor de fotowedstrijd be
stond uit A. P. W. v. Dalsum, J. J. Hens
en G. A. W. Wagenaar en voor de Teken
en Schilderwedstrijd uit A. Glansdorp, W.
v. Leusden en L. F. Wijmans kenden in de
verschillende sectoren de prijzen toe aan
de le Int. R. Heidemann uit Amsterdam
voor zijn foto „Santa Reparata" (gevor
derden), aan de soldaat R. v. Onden uit
Apeldoorn voor zijn foto „Spel van licht
en schaduw" (beginners), aan de le Int.
K. van Oijen uit Groningen voor de beste
militaire actie-foto, aan de kapt. R. Roos
uit Santpoort voor de geestigste militaire
foto en aan de sergeant H. M. Klunder uit
Assen drie eerste prijzen voor de beste
collectie en voor het geheel eigen werk
In de teken- en schilderafdeling ging de
eerste prijs voor gevorderden naar majoor
S. Schram de Jong uit Eindhoven voor zijn
„Dorst", terwijl de soldaat J. L. A. Hor-
ward uit Breda beslag legde op de eerste
prijs voor beginners met zijn „Erf".
De prijzen, die werden uitgereikt door
de Overste H. Mulder, Hoofd van de DWL.
bestonden- uit een legpenning met in
scriptie en een waardebon.
Prof. Michael Jaffe van de Universiteit
van Cambridge in Engeland heeft, naar
het KNP bericht, in het Italiaanse stad
je Ferno een nog onbekend werk van
de grote Vlaamse schilder Rubens ont
dekt. Het werk stelt de Geboorte van
Christus voor en hangt in de Kerk van
de H. Philippus te Ferno.
Prof. Jaffe is reeds geruime tijd in
Italië bezig met de voorbereidingen
voor een werk over Rubens, voorname
lijk over de periode dat deze schilder
in Italië verbleef. Het schilderij dateert
uit 1607 of" 1608. Dit heeft prof. Jaffa
na kunnen gaan aan de hand van brie
ven uit het archief van het aartsbisdom
van Ferno die door Rubens waren ge
schreven en over het schilderij handel
den. Prof. Jaffe schat de waarde van
het schilderij op ongeveer een half mil
lioen gulden.
Advertentie
Een jonge Oostenrijker weet door te dringen tot in de „verboden
stad" Lhasa. Daar wint hij het vertrouwen van de god-koning
van Tibet, die op tweejarige leeftyd „ontdekt" werd. Hij wordt
de leraar van deze levende reliek. Lees zjjn opzienbarend relaas,
dat geïllustreerd is met foto's, die alleen hij in zijn unieke functie
kon nemen. Een reportage, die de hele wereld boeit. Hier in
Nederland natuurlijk gepubliceerd in de K.I., die in haar nummer
van 13 November U ook naar Noord-Afrika voert.
Hoe heet het was en hoe ver! De Jeep-Express volgt
thans de vermaarde woestijnroute van Rommel
en Montgomery van Tripolis naar Benghazi.
En weer vliegt U mee met LindberghDe verbeten
strijd, die hy voert met de slaap en die hem
bijna in zee doet storten.
DE MOORDSTEDE. Twaalfhonderd jaar geleden
stierf te Dokkum Sint Bonifatius de marteldood.
De K.I. het blad, waar
Uw grootouders groot
mee werden - is even jong
als U. En U blijft er
geestelijk zo gezond bij!
NU UITGEBREID VAN
40 TOT 48 PAGINA'S
Abonneert U by de K.I. administratie
Hassauplein 1, Haarlem.
KATHOLIEKE
ILLUSTRATIE
Mr. F. H. A. de Graaff, voorzit
ter van het Centraal Sociaal Werk
gevers-Verbond bracht in zijn rede,
die u elders in dit blad kunt aantreffen,
ter sprake het vrijaf geven op «Je Nationale
Bevrijdingsdag.
Een vrij grote instemming verwierf in
de afgelopen winter de gedachte een zeker
verband te leggen tussen de feestelijke
viering van cfe bevrijding en de viering
van de verjaardag van H. M. de Koningin.
Het karakter van deze feestdagen is van
dien aard dat het het geven van een hele
vrije dag rechtvaardigt.
Het Verbond zal daarom het voorstel doen
om daar, waar de bedrijfsomstandigheden
het toelaten, voortaan op 30 April een hele
aag extra vrijaf toe te kennen.
Het bestuur van de R.K. Cadetten-Ver-
eniging Sanctus Ignatius te Breda is voor
het jaar 1953—1954 als volgt geconstitueerd:
J. J. v. Zwieten, Praeses; F. A. Heijnen,
Ab actis; A. v. Egeraat, 'Quaestor, J. Th.
Jeukens, Assessor, J. J. de Vos, Assessor.
Oude kerken
J. F. S. 1) Is de kerk in de Zand
hoek te Amsterdam altijd een protes
tants bedehuis geweest?
2) Hoe komt het dat de kerk van het
Begijnhof in protestantse handen is?
3)Kent u enige boeken welke de ge
schiedenis bevatten van de jongste
Spaanse burgeroorlog?
Antwoord. 1) In de Zandhoek staat
geen kerk. Uit uw schrijven maken wij
op dat u waarschijnlijk de Zuiderkerk
bedoelt. Zij is de eerste in Amsterdam
voor de protestantse eredienst gebouw
de kerk. Bouwmeester Hendr. de
Keijzer.
2) Bij de Alteratie van 1578, toen de
macht in Amsterdam overging in han
den van de protestanten, werden alle
katholieke kerken, kloosters en Gods
huizen door de overheid geconfisceerd.
Zij kwamen ter beschikking van de
hervormden, of kregen een profane be
stemming. Aanvankelijk deelde de ka-
De financiële uitkomsten van de
drie katholieke sanatoria, aangesloten
bij de Vereniging van Katholieke
Herstellingsoorden voor longlijders en
zwakke kinderen, Dekkerswald, He-
liomare en Caesarea, zijn in 1952 dus-
Deze foto toont 77.000 maal vergroot het virus van de kinderverlamming,
dar, door A. R- Taylor, virusonderzoeker bij een firma in Detroit, zichtbaar
werd gemaakt. De geleerde slaagde er in het virus, dat een van de kleinste is,
die bekend zijn, met behulp van een electronenmicroscoop zichtbaar te maken,
hetgeen eerder nog niet was gelukt. Dr. Taylor toonde deze foto tijdens de elfde
■jaarlijkse vergadering van de Amerikaanse Electronische Microscoop Vereni
ging. (The Electron Microscope Society of America).
In het voorlopig verslag van de com
missie van rapporteurs uit de Tweede
Kamer over de begroting van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen wordt
gezegd, dat vele leden hun waardering
hebben geuit voor het beleid van de
minister, in het bijzonder waar dit ge
richt is op de bevordering van een zo
ruim mogelijke deelneming van het Ne
derlandse volk in al zijn geledingen aan
de verschillende vormen van onderwijs,
kunsten en wetenschappen. Zeer vele
andere leden sloten zich bij die waar
dering aan, maar voegden er aanstonds
aan toe, dat naar hun mening het op
treden van de minister tot nu toe blijk
heeft gegeven van een ernstig gebrek
aan voortvarendheid. Hierbij dacht men
met name aan de gang van zaken met
betrekking tot het kleuteronderwijs, aan
de salariskwesties, aan het uitblijven
van een ontwerp-radiowet en een rege
ling voor de televisie. Vele andere leden
achtten dat verwijt, in ieder geval wat
betreft de kleuteronderwijswet en de
salariskwesties, ongegrond.
Velen hebben daarbij de vraag gesteld
of het apparaat wel voldoende geoutil
leerd is voor de omvangrijke taak van
het departement. Een tweede staats
secretaris zou geen overbodige weelde
zijn. Andere leden wilden weer liever
een vereenvoudiging van de organisa
tie.
Wat de opbouw van het onderwijs
betreft, is er vooral gewezen op de ge
brekkige coördinatie tussen de verschil
lende schooltypen- Daarbij waren vele
stemmen, die de leerplicht tot het zes
tiende jaar wilden doen gelden.
Salarissen
Wat de salarissen betreft er blijven,
menen zeer vele leden, zowel voor
onderwijzers als voor leraren nog
zeer veie wensen over. Men betreur
de het, dat de ontknikking, eindelijk
een feit geworden, geen terugwerken
de kracht is verleend tot 1 Januari
1948. Zijn de onderwijzerssalarissen in
het algemeen nog wel aangepast aan
de sinds het rechtsherstel belangrijk
gestegen kosten van levensonderhoud?
Vele leden brachten de minister hul
de voor de verbeteringen in de salarië
ring van de leraren. Zij betreurden het
evenwel, dat omtrent een aantal punten
geen overeenstemming met de leraren
organisaties kon worden bereikt. Het
begrip „volledige betrekking" zou nog
opnieuw overleg nodig maken. Vele an
dere leden wezen ook nog op de wense
lijkheid van een principiële gelijkstel
ling van het maximum van een leraren
salaris met dat van een hoofdingenieur
bij Rijkswaterstaat en de volledige ge
lijkstelling van de leraren in lichame
lijke oefening met andere leraren. Ook
werd gewezen op een aantal onbillijk
heden, die t.a.v. lerarenbezoldiging bij
het Nijverheidsonderwijs zijn blijven
voortbestaan.
Van nagenoeg alle zijden werd ook
op afschaffing van
nog aangedrongen
de classificatie.
Door zeer vele leden werd voorts op
gemerkt, dat er nog altijd een tekort is
aan bevoegde leerkrachten bij het
V.H.M.O. en het N.O., maar ook bij het
L.O. Dient de minister zijn houding
t.a.v. de gehuwde onderwijzeres niet te
herzien overeenkomstig de motie-van
Sleen? Andere leden zouden tegen een
wijziging van die houding bezwaar heb
ben.
Zeer vele leden hadden waardering
voor de vernieuwing van het Nijver
heidsonderwijs, zoals die wordt voor
bereid. Zij en anderen drongen aan op
een verbod van arbeid in de industrie
van personen jonger dan 16 jaar.
Wat het Hoger Onderwijs betreft,
werd o.m. geïnformeerd naar een
wetsontwerp, dat invoering van een
derde examen in de juridische studie
zou beogen.
Kunsten
Op het terrein van de kuncten werd
opnieuw voor verantwoorde cultuur
spreiding gepleit: betreurd werd het uit
blijven van het ontwerp van wet op de
definitieve Raad voor de Kunst.
Ook werd gevraagd, waarom nog
steeds geen voorstellen zijn gedaan t.a.v.
de salarissen der orkestleden, waarom
trent reeds bij de vorige begroting is
gesproken.
Zeer vele leden vroegen uitvoerige
inlichtingen over de Nederlandse
Opera, aangezien zij meer en meer tot
de overtuiging komen, dat daar van
ernstige beleidsfouten sprake is.
Andere leden informeerden nader
naar de reden, waarom de Utrechtse
Opera subsidie is geweigerd.
Zeer vele leden blijken ontstemd over
het voortdurend uitblijven van een ont-
werp-omroepwet. Van verscheidene zij
den werd ook uiting gegeven aan onge
rustheid over 's ministers plannen met
de televisie.
danig geweest, dat hoewel de lasten
beduidend hoger waren dan begroot
was, geen verliezen werden geleden.
Om dit resultaat te bereiken is het
echter nodig geweest de verplegingsta-
rieven tweemaal drastisch te verho
gen. Dit blijkt uit het jaarverslag 1952
van de Vereniging van Katholieke
Herstellingsoorden, die drie van de
veertien katholieke sanatoria in ons
land omvat.
De bezetting zowel van Dekkerswald,
Heliomare als Caessarea was gedurende
1952 goed. De wachtlijsten zijn veel
korter geworden, doch lege bedden ko
men nog niet voor. In totaal waren 31
December 1952 in deze drie sanatoria te
zamen 712 patiënten aanwezig. Het aan
tal verpleegdagen over 1952 bedroeg
voor Dekkerswald 146.000. voor Helio
mare 71.870 en voor Caesarea 47.371. In
totaal zijn slechts 11 patiënten overleden,
alien in Dekkerswald.
De Vereniging voor Katholieke Her
stellingsoorden heeft een onderzoek in
gesteld naar de wenselijkheid en moge
lijkheid om de asthma-bestrijding ter
hand te nemen. Beslissingen hieromtrent
zijn echter nog niet genomen.
Nationaal Katholiek Thuisfront treft
voorbereidingen voor een aanzienlijke
uitbreiding van de cursussen volgens het
Mater Aniabilissysteem te Den Haag en
Haarlem. Het aantal deelnemers zal dan
worden verhoogd van 190 tot minstens
500, verwacht wordt zelfs tot 1000.
Tot dusver is deze cursus alleen te
Amersfoort gegeven, waar na het proef
jaar 1952 met 80 deelnemers, thans 190
militairen, allen uit het kader, de vor
mingscursus op godsdienstig, maatschap
pelijk en cultureel gebied zijn Degonnen.
De belangstelling ervoor is zeer groot.
Het is de bedoeling nog deze winter te
Den Haag en Haarlem te beginnen, of
schoon de financiële middelen van Ka
tholiek Thuisfront tengevolge van de
deelneming zijner vele en noodzakelijke
toezeggingen van afgelopen jaar uitge
put zijn.
(Van onze correspondent)
Te Peize zijn twee wachtmeesters
van de Rijkspolitie slaags geraakt met
de 30-jarige Peizenaar G. van der V.,
die onder invloed van sterke drank
verkeerde. Toen de man in de omge
ving van de zuivelfabriek merkte, dat
hij gevolgd werd, sprong hij van zijn
fiets en wachtte de beide politie
mannen op. Hij trok een mes en ver
wondde bij een worstelpartij een van
beide politiemannen, zodat deze zich
onder medische behandeling moest stel
len. Een van de politiemannen heeft
een einde aan de vechtpartij gemaakt
door de dronken man met de kolf van
een pistool een zodanige klap te geven,
dat hij bewusteloos geraakte.
Maandagmiddag heeft een sneltrein
uit Amersfoort op de door knipperlich
ten en belsignalen beveiligde overweg
Blauwkapel Oost in de gemeente Maar
tensdijk een bakfiets van de ruim vijf
tigjarige voddenkoopman G. uit Blauw
kapel gegrepen. De fiets werd versplin
terd. De bestuurder, die zei het licht en
de bel niet te hebben opgemerkt, redde
zich op het nippertje door opzij te
springen. Hij werd door een klap van de
fiets licht aan de benen gewond.
Op de provinciale weg te Zaandam is
Maandagmiddag de 61-jarige D. K. uit
Zaandam, toen hij per fiets de verkeers
weg Zaandam—Alkmaar overstak, aan
gereden door een militaire jeep. In
zorgwekkende toestand werd het slacht
offer naar het gemeenteziekenhuis te
Alkmaar overgebracht, waar hij des
avonds is overleden.
Vragen voor deze rubriek moeten
worden gericht aan de Redactie van
ons blad (met in de linker-boven-
hoek der enveloppe: „Vragenru-
briek"). De beantwoording geschiedt
gratis. De Redactie behoudt zich
echter het recht voor, bepaalde vra
gen niet voor beantwoording in
aanmerking te doen komenOver
de beslissing dienaangaande kan
niet worden gecorrespondeerd. Gaar
ne vermelding van naam en adres
by de ingezonden vragen.
pel van het Begijnhof dit lot niet. Daar
de Begijnen geen kloostergemeenschap
vormen, beschouwde men de kapel als
particulier bezit en werd zij ontzien.
Dit heeft echter slechts kort geduurd.
Spoedig bleef alleen de sacristie ter be
schikking van de Begijnen, tot in 1607
het gehele kerkgebouw aan de Engelse
Presbyteriaanse gemeente in gebruik
werd gegeven. De Begijnen kerkt,en
toen in een particulier huis op de hof
en in 1671 zouden zij de nog bestaande
onlangs gerestaureerde kapel m ge
bruik nemen, een schuilkerkje. De ka
tholieken hebben in het verlies van de
oorspronkelijke Begijnhofkapel nooit
berust. In de Napoleontische tijd heeft
het weinig gescheeld of zij was in
katholieke handen teruggekeerd. Ook
na de bevrijding is er nog even sprake
van geweest. De tijd was er echter ook
toen nog niet rijp voor.
3) „De burgeroorlog in Spanje" (Brief
der Spaanse bisschoppen) Uitg. N.V.
Drukkerij De Tijd 1937.
Dr. M. E. van Vollenhoven: Het
Spaanse drama.
Dr. J. de Brouwer: De Spaanse bur
geroorlog.
Huur- en woningproblemen
J. M. B. heeft een vraag over de
a.s. huurverhoging. Wil gaarne weten,
waaraan hij per 11'54 toe is.
Antwoord H. Wij geloven, dat u
gelijk hebt. maar de juiste (aangeno
men) reductie van die nieuwe bepalin
gen is ook ons nog onbekend.
J. is weduwe en nu hebben „ze"
haar bang gemaakt dat ze uit haar wo
ning gezet kan worden, omdat ze nog
wel eens op reis gaat naar haar kinde
ren. De onderhuurders „loeren" op de
door haar bewoonde kamer en keuken
ten behoeve van een dochter.
Antwoord H. Laat u niet bang
maken hoor. U moogt gerust op reis
gaan. Stel u in verbinding met de huis
eigenaar en vertel hem, wat er aan de
hand is. maar dat u er niet aan denkt,
uw huisje op te geven. Als u een
goede huurder bent, zal ook hij u ge
rust stellen.
E. K. stelt een vraag over huurver
hoging ingevolge waterverbruik.
Antwoord H. Artikel 9 der huur
wet luidt: „Indien huur en verhuur
meer omvat dan het enkele gebruik van
een onroerend goed, is de prijs die voor
het enkele gebruik van het onroerende
goed, vermeerderd met 1: voor water,
gas, electriciteit of andere energie de
werkelijke kosten of de naar redelijk
heid geschatte kosten". Hoeveel nu het
water bij u kost, weten wij niet, maar
de verhoging per 111951 van f 1 op
f 2 lijkt ons wel wat veel. U doet ver
standig uw vraag voor te leggen aan de
huuradviescommissie.
Wat „men" van verschillende zijden
zegt, daaraan moet u niet te veel aan
dacht schenken. Dat het bedoelde arti
kel geldt voor huizen gebouwd na 1940
is ook niet waar. Misschien is de admi
nistratie van de waterleidingmaatschap
pij genegen u te vertellen, hoeveel de
huiseigenaar van uw huis voor water-
leidingskosten moet betalen, dan kunt
u dit gebruiken als wapen tegen de
huiseigenaar en hem zeggen dat u de
zaak voor de huuradviescommissie zult
gooien, als u gebleken is, dat de huis
eigenaar minder betaalt, dan hij van u
vraagt.
M. Z. zit met een huurprobleem in
verband met een door haar gekochte
woning.
Antwoord H. Naar onze mening
komt u wel in aanmerking, doch het is
verstandig, dit in verband met plaatse
lijke behoefte, bij het huisvestingsbu
reau om nadere inlichtingen te vragen-
Over het algemeen is het wel zo, dat
men na drie jaar een gekocht huisje
kan betrekken, als het tenminste niet
te groot is voor één persoon alleen.
Alliance Francaise
E. M. G. vraagt inlichtingen over
de Alliance Frangaise.
Antwoord H. Inlichtingen over het
lidmaatschap van dit verbond kunnen
wij u helaas niet verstrekken. U kunt u
wenden tot het secretariaat van de
Alliance Frangaise, Javastraat 3, Den
Haag.
Vlekken etc.
L. J. B. heeft een inktvlek in een
vloerkleed. Wat te doen?
Antwoord H. Gewone en vulpen
inktvlekken kunnen verwijderd worden
met water en azijn. Bereikt u hiermede
geen resultaat, dan kunt u de vlekken
bedekken met kristallen van citroen
zuur, waarop dan kokend water gego
ten moet worden. Bevinden de vlekken
zich in een wollen stof, dan moet u
geen kokend, maar warm water ge
bruiken.
G. D. Het beste middel hiervoor
lijkt ons gewoon flink warm water.
L. M. v. N. Maakt u eens een
mengsel van slaolie en spiritus (gelijke
delen). Hiermede inwrijven. Goed
droogwrjjven.
