i
Sir Edmund
epos van
Hillary doet het sobere
de Everest herleven
Zonnebloem bloeit reeds
aan menig ziekbed
IVitTÏ-^
Fascinerende eenvoud en royale erkenning van
andermans verdiensten maken boeiend
relaas van heldhaftige klimtocht
Ida de Leeuw
van Rees
E
Bezigheid helpt
zieken genezen
Aanklacht tegen
chauffeur De B,
Mysterieuze sporen
Mensen van
de Radio
„HET LEVEN VAN DE PAUS
Oppervlakkige documentaire
WAT IS
WELFARE?
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1953
PAGINA 3
DOUWE EGBERTS
-•?ott °"R,co/>..
F85 liefhebbers van krulsnedtl
(Van onze speciale verslaggever)
tn zijn recente publicatie, gewijd aan de psychologie van het ziek
bed, constateert prof. dr. J. H. van den Berg hoe de zieke mens
in een andere wereld leeft, tijd en ruimte van het ziekbed ver
gillen van die van het nuttige, bedrijvige, luidruchtige en in wer-
eÜjkheid zo dikwijls weinig betekenende „gezonde" bestaan. De
?'eke ontdekt een nieuw leven en krijgt er een zintuig bij voor de
'■kleine dingen". De schrijver ziet hierin een lichtzij tegenover de
vele beproevingen van het ziekbed. Een lichtzij, die zelfs tot zonzij
^orden kan, volgens het devies van de Katholieke Nationale Stich-
„De Zonnebloem", welke zich ten doel stelt in gemeenschap van
bekert en gezonden het geestelijk en lichamelijk welzijn der zieken
te bevorderen op katholieke grondslag. Een machtig middel daartoe
ls het Welfarewerk, een nieuw, na-oorlogs begrip, dat mgr. Baeten
°°it heeft gekarakteriseerd als „de derde weldaad", die onze katho
lieke gezondheidszorg, naast hetgeen doktoren en verpleegsters ver
achten, vooral aan de langdurig zieke bewijzen wil. Welfarewerk
ls de medisch en psychologisch verantwoorde bezigheid en ontspan-
b'hg van de patiënt, die niet alleen de zieke het leven lichter maakt,
^aar ook onder omstandigheden veel kan bijdragen tot uiteindelijk
herstel. Niet het minst door dit werk is de Zonnebloem op weg zich
een plaats te veroveren aan elk ziekbed, in onze katholieke zieken
huizen, sanatoria en herstellingsoorden, maar ook bij de zeer vele
'huisliggende patiënten.
Ongeluk op Wiedbachbrug
Nog strijd op Geram
Vier Indon. militairen
omgekomen
Spit in de tug?
Rheumatiek
Lendenpijn?
Neem "AKKERTJE
Film over trawlvisserij
vrijwel gereed
«De
derde weldaad" in practijl
Advertentie
Stichter van de Zonnebloem is Alex
van Wayenburg geweest, bij zieken en
^zonden bekend van het radio-zieken-
6ezoek van de K.R.O. Na voorbereidend
ï^rk van het comité „Vrienden van de
Zonnebloem", te Deventer onder leiding
Jfan kapelaan de Meij, is in 1949 in sa
menwerking met Ziekenapostolaat en
^adio-Ziekenbezoek, het Werkcentrum
?an de Nationale Stichting de Zonne
roem tot stand gekomen. In het bestuur
onder voorzitterschap van burgemeester
j-zemers van Haarlem, zijn de verschil
lende organisaties vertegenwoordigd bij
?.et Zonnebloemwerk betrokken. De ac-
}lviteit van het Werkcentrum, gevestigd
Le Breda, staat onder leiding van de heer
vA van Emstede. De organisatie van het
jyelfarewerk, als belangrijk onderdeel
j®h de taak van de Zonnebloem, is eind
*»51 ter hand genomen, in opdracht van
het Nederlands Episcopaat.
Het Welfarewerk, zogls dit op het
eind van de oorlog bij de geallieerden
Werd toegepast in de militaire hospita-
Jon, is voor ons land overgenomen door
«et Nederlandsche Roode Kruis. Zoals
de naam reeds zegt, is het van Angel-
saksischen huize en nog altijd is men
er niet in geslaagd een Nederlands
w°ord te vinden, dat het begrip pre-
oies weergeeft. Welfarewerk is bezig
heidstherapie, het verschaffen van ge-
specialiseerde handenarbeid aan zie-
ri» aflelding en ontspanning van
g st. Het mag als zodanig niet
Worden verward met Arbeidstherapie,
die van Duitse huize is en sinds de
eerste wereldoorlog hier ingevoerd,
Speciaal in psychiatrische inrichtingen
en ten bate van blijvend invaliden,
om de mensen zoveel mogelijk in te
Schakelen in het arbeidsproces- Zij
wordt ook beoefend in speciaal daar
toe ingerichte ruimten. De bezigheids
therapie, draagt een heel ander karak
ter. Zij moet de zieke door de tijd
heen helpen, geestelijke afleiding en
rust verschaffen. Het is niet goed, dat
hten maar werkloos neer ligt, te veel
kiet zichzelf bezig, volg zorglijke ge-
m^chten, versomberd en geprikkeld,
"li kunnen de handen iets scheppen,
'ets maken, iets laten groeien van uur
'ot uur en van dag tot dag, waarop
Zich de aandacht concentreert en waar
met plezier in krijgt. Het bevordert bij
prvaSy u innerüjke harmonie en de
rijk bij kanftdgeleerd' dat dit belang"
Van het Ser^ezhigsproces1 beSp0ediging
gpjgjdmfl Welfare wer|»,sr
Toen het Rode Kruis het w ie
werk van eerst uitsluitend 'de mr/'"
re hospitalen ook uitbreiden gin^ V.
burgerziekenhuizen, sanatoria en thuU-
liggende patiënten, betrad men daar
mee een terrein van Katholieke acti
viteit. Dit heeft er toe geleid, dat met
Volledig wederzijds begrip en in goede
harmonie, de nieuwe therapie voor de
Jigen zieken zelf door de Katholieken
hand werd genomen, het Weifa-
tewerk dus op levensbeschouwelijke
basis. De Zonnebloem, eenmaal hier-
jh?e belast, is begonnen met de vor
ming van een kader van ter zake kun-
®'ge Welfarewerksters, meisjes en jon-
?e vrouwen tussen 23 en 40, die
(ipkwaam zouden zijn de verantwoor-
u like en moeilijke taak onder de zie-
aaJV ter hand te nemen. Uit een groot
v "tal aanmeldingen werd een groep
candidaten geselecteerd, die als
gE ste^een cursus van zes weken heeft
sch-1lg*d op Drakenburgh. Naast de ge-
Wfj-u hieid voor de practjjk van het
«oo v werd in het bijzonder de per-
sult^kheid geobserveerd, met als re-
gc. .®at, dat de Zonnebloem thans be-
Cor ovel" een nog klein, maar ideaal
datPs van Katholieke Welfarewerksters,
pr Voor het grootste deel reeds in de
Ziin baar taak heeft aanvaard. Zo
W6r, 24 volledig opgeleide krachten
thui am in inrichtingen en onder
bied VerPleegden, en 14 van hen, als-
kort 26 vriiwillige helpsters met ver-
duUre opleiding, voor beperkte tijds-
den onder patiënten, die thuis wor-
D verpleegd.
Zowpi ?anlal breidt zich gestadig uit,
*en in inrichtingen als in de plaat-
té'J ,w'aar parochiële Zonnebloemcomi-
zieu Un zorg geven aan thuisliggende
pje n- Al deze Welfarewerksters vor-
de y een corps, dat in dienst blijft van
gedo(°nïebloem en voor het werk wordt
liehv>» erd- z'i ziin niet intern, maar
Waa° ..natuurRik wel in de inrichting
Volt» Z,J werkzaam zijn de leiding te
•idieéeii JDe Zonnebloem, gesub-
<je door da instellingen die van
gehri,'uns van de Welfarewerksters
Ieert maken, honoreert en contro-
Weifoeze. Zjj distribueert ook, via de
het ure'u'erkster:s' bet materiaal voor
hoeft» dat door de zieken naar be
hoefte gekocht wordt.
kenhnwf^13611 deze week in enkele zie
dende na'i.a*1 sanatoria en bij thuislig-
Pi'actiik o n bet Welfarewerk in
de kinderbrief Bij bb.c-patiënten en op
t>eo" te n„ ilng Van "St Joannes de
«che en f. aag' onder de neurologi-
b,aurentinsy7?1?trische zieken in het St.
de SaTTs,Ziekenhuis te Roermond, in
Berg en Rna ,Kalorama te Beek en
•nkele Büthoven, alsmede bii
•igen hnf» T Roermond, die in hun
ben daarb worden verpleegd. Wij heb-
verrassende staaltjes van hand-
De Welfarewerkster mej. Roozen instrueert een patiënt in het St. Joannes de
Deo-ziekenhuis te Den Haag.
werk gezien, zoals dit door de hier
werkzame Welfare-werksters geacti
veerd werd en geleid. Het waren pro
ducten van pitriet en raffia, van zeil
doek en leer, Smyrna- en z.g. Soedan-
doorstopwerk. frivolité, soms heel een
voudig, maar dikwijls opmerkelijk van
aangeboren artisticiteit. Soms was een
keuze uit deze voorwerpen tot kleine
exposities bijeengebracht, die getuigden
van veel smaak en geest, van veel ple
zier en grote volharding in het werk.
Natuurlijk is elke gedachte aan
dwang hierbij afwezig. Met woord
en voorbeeld weet de Welfarewerk
ster de belangstelling te wekken,
als regel met het gevolg, dat de zie
ken er idee in krijgen, het gaan pro
beren en geïnstrueerd door de Wel
farewerkster, maar spoedig zelfstan
dig, zich aan een werkstuk wagen.
Dat kan een eenvoudige boekenleg
ger wdrden, een vaasje van pitriet,
maar ook een fraai stuk frivolité, een
speelgoedfiguur, mens of dier, van
opvallende statuur en expressie.
Zelfs zagen wij hele groepen gemo-
deleerd, zoals een orkest, een boe
renkermis, producten van een vaar
digheid, die de patiënt in kwestie als
laatste bij zich had vermoed. Behalve
het nut voor de bespoediging van 't
genezingsproces, gaat er van dit werk
voor de betrokken zieken onmisken
baar vorming uit. De taak van de
Welf are werkster is met dat al een
veelzijdige, want onder het werk
door, ontstaat het contact met de
zieke, groeit het vertrouwen en kan
met 'n gesprek of zelfs met 'n enkel
woord onschatbaar veel goeds wor
den uitgericht
Men zou dus kunnen zeggen, dat het
werk van de Welfare aansluit op dat
van medicus en verpleegster en zijn
begrenzing vindt, waar de taak begint
van zielzorg en maatschappelijk werk.
Het voornaamste accent valt natuurlijk
op de bezigheid als therapie, in dienst
dus van het genezingsproces. Daarom
zullen geheel andere normen gelden
voor b.v. een T.B.C.-patiënt als voor
een andere chronische zieke. Bij de
eerste mag de lichamelijke rust geen
ogenblik in gevaar
komen doordat b.v.
de zieke in zijn
knutselarijen over
belast wordt, hetzij
om te voldoen aan
een te grote vraag
van verwanten en
vrienden dan wel
door te streven
naar een zo hoog
mogelijke productie
voor de verkoop.
Hier is echter een
eenvoudig middel
tot controle op: be
halve dat het werk
tot vastgestelde
uren beperkt blijft,
de hoeveelheid ma
teriaal, die een af
deling, een zaal of
®en bed verbruikt.
Loopt dit te sterk
P, dan is daarmee
leerdeVvar gesigna"
u-cra van een te
grote inspanning.
In de begrensde
wereld van de
zieke kan zo'n en
kel klein werkstuk,
dat langzaam on
der de bezige han
den groeit en ge
stalte krijgt, subli
meren tot een stuk
levensvervulling,
tot inderdaad een
vleug van zon en
hervonden geluk.
De Zonnebloem,
in welker teken
het Katholiek Wel
farewerk wordt
verricht, is daarom
een schoon sym
bool, dat verdient
te worden uitge
dragen tot elk ziek
bed in Nederland.
In het St. Laurentius Ziekenhuis te Roermond: een jeugdige zieke aan het werk.
Mej. Dosker, hier met het Welfarewerk belast, geeft hem aanwijzingen. In het
midden rector Dings.
Het openbaar ministerie van Coblenz
heeft bjj de strafkamer van de arrondis
sementsrechtbank aldaar een aanklacht
ingediend tegen de 24-jarige Nederland
se chauffeur D. de B., chauffeur van de
vrachtauto die 24 October het verkeers
ongeluk op de Wiedbachbrug heeft
veroorzaakt, waarbij zes mensen de
dood vonden. De behandeling zal waar
schijnlijk nog vóór Kerstmis plaats vin
den. Volgens de aanklacht heeft De B.,
door zich schuldig te maken aan verschil
lende overtredingen, de dood van zes
mensen veroorzaakt en letsel toege
bracht aan zeven andere.
Hem wordt in de eerste plaats
ten laste gelegd, dat hij zich niet
van de toestand van de remmen
van zijn voertuig heeft verge
wist en pas tijdens de afdaling naar de
brug heeft overgeschakeld. Het onder
zoek van het openbaar ministerie heeft
aangetoond, dat de gevaarlijke plaats
voldoende is aangeduid met berden, die
lage snelheid gelasten. De B. zou vol
gens de aanklacht, te laat getracht
hebben over te schakelen. Daar de rem
men niet werkten kon de snelheid van
de wagen niet verminderd worden zodat
het niet mogelijk was over te schakelen
naar een lagere versnelling.
Technisch onderzoek zou uitgewezen
hebben dat het luchtdruk-aggregaat
van De B.'s wagen sterk verroest was
waardoor de remmen niet tegen hun
taak opgewassen waren.
Dezer dagen zijn op het Ambonese ere-
veld vier militairen begraven, die zijn ge
sneuveld in een gevecht, dat achttien km.
van Piru op West-Ceram is gevoerd. De
correspondent van Aneta te Ambon ver
nam, dat zij sneuvelden bij een aanval van
een bende uit de bossen op West-Ceram.
Zeven andere militairen werden gewond.
lke Dinsdagmiddag om ongeveer
drie uur stapt een fors gebouw
de dame de hal van de
A.V.R.O.-studio binnen. Tussen fla
nerende glamourboys van de lichte
muziek en bedrijvige technici door
stapt ze naar de spreekcel op de
tweede verdieping en ontsluit daar
haar eigen bureau, waarin zich dege
lijke naaistersattributen bevinden als
scharen, meetlatjes, radertjes en
vellen papier met voorpanden en
schouderstukken in diverse maten.
Vijf minuten staart ze ins Blaue
hinein en dan begint ze met een
tamelijke harde, zakelijke stem aan
de knipcursus „Met Naald en Schaar".
Ruim 28 jaren geleden kwam de- Z\ c
zelfde dame, Ida de Leeuw van Rees, J- x. e
Rees bezit een immense collectie van
naamlepeltjes uit alle steden van ons
land. Op het hoogtepunt van haar
radio-activiteit, kort voor de oorlog,
was ze wekelijks twee uur in de
lucht met een knipcursus, een knip-
naai-brei- en borduurcursus en een
kinderknipcursus. Nu is het alleen
nog maar gewoon knippen, maar Ida
de Leeuw van Rees hoopt altijd nog
weer eens met een knip-naai enz.
cursus te beginnen. En natuurlijk
met televisie. „Mijn cursus is geknipt
voor televisie. Soms zeg ik wel eens
tegen de dames: kon ik het U maar
even laten zien."
Walter Klee is de man, die jaren ge
leden „Pastor Angelicus", een documen
taire over het leven van Paus Pius XII
heeft gemaakt. Deze film bestond uit
een groot aantal journaalfragmenten,
aange\uld met opnamen van gebouwen,
monumenten enz. Dit alles was op
handige wijze samengevoegd tot een
kaleidosct op van beelden van audiën
ties, spectaculaire plechtigheden in de
St. Pieter en op het grote plein daar
voor, nog meer audiënties en enkele
treffende opnamen van de H. Vader
wandelend in de Vaticaanse tuinen.
Welnu, de nieuwe film, van dezelfde
samensteller, thans uitgebracht op het
16 mm formaat door Animex, bestaat in
hoofdzaak uit de oorspronkelijke beel-
denverzameling. Enkele daarvan zijn
ervangen door andere en er werden
tevens nog nieuwe aan toegevoegd. Het
totaalbeeld onderging hoegenaamd geen
wijziging, zodat het belangrijkste van
deze film blijft de gelegenheid om het
Een lange, verlegen man in een blauw colbert verschijnt onder de indruk
wekkende lampen van het Amsterdamse Concertgebouw. De volle zaal, met
H. M. Koningin Juliana vóóraan, barst los in een applaus, dat de kracht en
de uitbundigheid bezit van een tropische regen. De voorzitter van de Ko
ninklijke Nederlandse Alpenvereniging, jhr. mr. C. J. A. de Ranitz, leidt bij
de aanwezigen in Sir Edmund Hillary, het Nieuw-Zeelandse lid van de
expeditie-Hunt, die er samen met de Sherpagids Tensing voor het eerst in
slaagde de top van de Mount Everest te bereiken.
De lange bedeesde man spreekt ver
volgens enkele woorden van dank en
brengt de groeten over van kolonel
Hunt. Dan gaan de lichten uit, op het
scherm wordt een lantaarnprojectie
zichtbaar van de Britse ambassade in
Khatmandoe en Sir Edmund, de bijen
farmer uit Auckland, geeft met fascine
rende eenvoud zijn toelichting op de
foto's van Alfred Gregory, de directeur
van een reisbureau in Blackpool. In een
sfeer van zakelijke ernst ontrolt zich het
panorama van een heroïsch avontuur. De
spanning in de zaal stijgt, de laatste
woeste berggraad komt op het scherm
en dan zegt Sir Edmund: „Toen nog een
paar stappen en daar was de top".
Dat was de algemene indruk van de
lezing, die hij gisteravond onder auspi
ciën van de Koninklijke Nederlandse
Alpenvereniging, de vereniging Neder
land—Engeland en een Amsterdams dag
bladbedrijf hield: uitermate boeiende
soberheid en royale erkenning van het
het werk van voorgangers en team
genoten Sir Edmund is geen ijdel man.
Zoals hij gistermorgen aankwam met de
boottrein uit Hoek van Holland, hadden
fotografen en verslaggevers nogal moeite
om in hem een beroemdheid te ontdek-
ken. Maar toen de 23-jarige Lady Hillary
in de bloemen werd gezet (overeenkom
stig haar leeftijd: 23 anjers) was dat
euvel spoedig verholpen. In zijn hotel
vertelde Sir Edmund, dat hij het hou
den van lezingen plezierig werk vindt,
maar dat het reizen tamelijk vermoeiend
is. En in dat opzicht hebben Lady Hil-
lary en hij nog heel wat voor de boeg.
Frankrijk, België,, de Scandinavische
landen, Amerika en misschien nog Ja
pan, Australië, Zuid-Amerika en Zuid-
Afrika. Sir Edmund Hillary zal nog
moeite hebben om volgend jaar de tijd
te vinden een Nieuw-Zeelandse expe
ditie te leiden, die de Oostelijke Hima
laya gaat exploreren. Tijdens zijn lezing
van gisteravond liet hij een foto zien, die
al hoog op de flanken van de Everest
was genomen. Zojuist was de episode
herleefd, dat Tensing bijna van uitput
ting ineenstortte, omdat zijn zuurstof
masker door ijsvorming m de afvoer
buizen niet meer functionneerde.
En toen kwam de bovenkant op het
scherm van een stralend wolkendek,
waaruit steile witte pieken zich ver
hieven. „Die zijn nog nooit beklommen,
nog nooit geëxploreerd, ja zelfs nog
helemaal niet in kaart gebracht", zei
Sir Edmund en het was alsof hij zich
zelf een taak uitstippelde. Van het ba
siskamp ging het omhoog naar het
vooruitgeschoven basiskamp, vervolgens
naar kamp vier, zeven, negen. „Toen
nog een paar stappen en daar was de
top". Maar het moeilijkste kwam daar
na, tijdens het eerste uur van de afda
ling over onbetrouwbare sneeuw en
langs diepe afgronden. Pas toen het
hele gezelschap op 2 Juni in het voor
uitgeschoven basiskamp naar de kro
ningsreportage van de B.B.C. luisterde,
besefte iedereen pas wat er gebeurd
was. Want toen hoorde men via de ra
dio dat de Britse Everest-expeditie met
succes was bekroond. „Vóór de officiële
bevestiging uit Londen durfde niemand
van ons het te geloven".
Jhr. mr. de Ranitz deelde in zijn ope-
Mevr. Joosten van het met de Zonnebloem samenwer-
kende St. Lidwinu te Roermond aan het bed van een
thuis liggende zieke.
optreden van de H. Vader van nabij te
beschouwen.
Het geheel blijft sterk hangen aan de
oppervlakkigheid en de uiterlijkheid.
Van een dieper indringende visie op de
persoon de Paus, noch van al het uitbun
dige vertoon rendom hem is geen sprake.
Zowel aan de beeldordening alsook aan
de stroom van commentaar is iedere
bezieling vreemd.
De Amerikaanse mentaliteit manifes
teert zich enkele malen duidelijk en
vermakelijk. Zo bijvoorbeeld wanneer
ons omstandig wordt verteld van welk
fabrikaat de auto's zijn, waarin de H.
Vader naar Castel Giandolfo rijdt, als
mede in het begin, waar Kardinaal Spel-
man zijn zoveelste filmintroductie af
steekt, zittend maar geëscorteerd door
twee als flabelli opgestelde kerklan-
taarns. Alles bij elkaar een druk en uit
voerig prentenboek, dat even goed veel
dikker had kunnen zijn, of liever nog:
de helft dunner. H.
Waar Sir Edmund Hillary in zijn
lezing van gisteravond over zweeg,
dat waren de geruchten over de
„verschrikkelijke sneeuwman".
Maar dat betekent niet, dat hij die
geruchten niet au sérieux zou ne
men. „Ik denk, dat het meer dan
alleen geruchten zijn", vertelde hij
gistermorgen, „ik heb de sporen van
dit wezen zelf niet gezien, maar ko
lonel Hunt wel. Het waren enorme
afdrukken van de voetzolen van een
rechtopgaand wezen en de afzon
derlijke sporen stonden op grote „:ƒ-
standen van elkaar. Het ontbreekt
ons echter aan verdere gegevens.
We kunnen niet zeggen, of het hier
b.v. gaat om een beer of een aap
of een ander schepsel. Ook rndere
Europeanen hebben de spor-n waar
genomen en volgend jaar gaat een
expeditie er speciaal op uit, om wat
meer aan de weet te komen over
deze „abominable snow-man".
ningswoord gisteravond mee, dat de
netto-opbrengst van deze lezing ten
goede komt aan een speciaal fonds, dat
wordt beheerd door de Royal Geogra
phical Society en de Engelse Alpine
club en waaruit men meer van derge
lijke expedities hoopt te bekostigen.
Hjj herinnerde aan de Nederlandse
expeditie onder leiding van dr. C. G.
Egeler en drs. T. de Booij, die er vorig
jaar in slaagde de hoogste top van de
Andes, de Huantsan (6395 m.), te be
klimmen en vroeg aandacht voor het
feit, dat op 14 Maart 1953 op initiatief
van de Koninklijke Nederlandse Alpen
vereniging cn het Koninklijk Aardrijks
kundig Genootschap een Stichting voor
Hoogbergexploratie tot stand is geko
men, die eenzelfde bedoeling heeft als
het Britse fonds.
In het licht van de lampen was Sir
Edmund niet langer de kalme rappor
teur der heldhaftigheid, maar opnieuw
de lange bedeesde man in het blauw,
die haast ontzet scheen over zoveel ap
plaus en die gretig de aftocht blies, zo
dra dr. P. G. Visser 't Hooft, erelid van
de Alpenvereniging, hem niet langer op
het podium gebood.
toen nog piepjong, het fabriekster
rein van de
N.S.F. in Hil
versum opstap
pen. In een hoek
van het uitge
strekte terrein
werd door de
H.D.O. in een
houten keetje ge-
experimenteerd
met draadloze
uitzendingen. Zij
verwierf zich
toen een faam
onder de arbei
ders door haar
gewoonte om
'door het raam
naar binnen te
springen. Dat
spaarde haar een
omweg. Moeder
ziel alleen zat ze
in het keetje. Ze
was het enige
middagprogram
ma van de radio
len moest zich
zelf aan- en af
kondigen.
Toen de vindingrijke Willem Vogt
,met radio was gaan pionierert, had
tiij onmiddellijk begrepen, dat geen
respectabel publiciteitsmedium in
Nederland kon bestaan zonder da
meshoekje met het obligate mode
praatje. Een zuster van zijn rusteloze
propagandist, de heer Gilkens, had
de leiding van een modezaak aan de
Herengracht in Amsterdam en voel
de er onmiddellijk iets voor om de
leiding van de degelijke familiezaak
•te combineren met dit ongewone
werk. Zo kwam Ida de Leeuw van
Rees in de aether. Zij leidt daar nu
al 28 jaren een goedbeklante mode
cursus, welke ongevoelig is gebleken
voor de grillige conjunctuur van de
publieke smaak. „Met Naald en
Schaar" is het oudste Nederlandse
radioprogramma en Ida de Leeuw
van Rees is in die jaren gestegen tot
de directrice van een bekende Am
sterdamse mode-academie met een
losse 15 dependences in den lande.
Het vorige seizoen werden de cur
sussen door ongeveer 10.000 vrouwe
lijke luisteraars gevolgd.
Nuchter redenerend had men bij
de A.V.R.O. voor de knipcursus voor
al op het platteland gemikt, waar de
radio de bevrijding brengt uit het
culturele isolement. Maar de cijfers
wijzen uit, dat de helft van de cur
sisten in de grote steden van het
Westen woont. De dames dragen Ida
de Leeuw van Rees een warm hart
toe, en boden haar een zilveren thee
servies aan, toen ze haar zilveren
radiojubileum vierde. In cursuskle-
ding kwamen ze ter receptie, „Dat
heb ik zelf gemaakt, kijkt U eens
even", zeiden ze trots bij het felici
teren.
Er waren dames bij die haar toe
vertrouwden, dat ze de cursussen a'
van het begin af volgden.
„Mijn adviezen over mode zijn het
evangelie voor de dames", zegt Ida
de Leeuw van Rees, die zich nu in
haar arbeid laat assisteren door haar
30-jarige zoon. Haar echtgenoot heeft
part noch deel aan het bedrijf. „Hij
heeft er geen enkele interesse voor
en bemoeit er zich ook niet mee",
zegt ze vriendelijk-vergevend. Al
heeft Ida de Leeuw van Rees onge
twijfeld iets van een twintigste-
eeuwse Elisabeth Bas, toch laat ze de
zakelijkheid niet geheel in haar
werk overheersen. „Aan het eind
van elke cursus moet ik tranen weg
vegen bij het afscheid van mijn luis-
1T 1 4* Ur nA nllomoel
de dames dat konden, zou
den ze een ijverig knippende
en pratende dame zien met
kastanjebruin haar en een vol, ener
giek gezicht, die
haar gehele pro
gramma impro
viseert. Ida de
Leeuw van Rees
schrijft voor
haar uitzending
geen letter op.
Willem Vogt
noemde haar
complimenteus
„De beste im-
provisatrice van
de radio" en dr.
P. H. Ritter Jr.,
die men toch ge
rust een expert
op het gebied
van het gespro
ken woord mag
noemen, ver
trouwde haar
toe: „Ik luister
altijd naar Uw
uitzendingen."
Ida de Leeuw
van Rees was
voor de oorlog
veel gezocht
als spreekster
bij studiofestiviteiten van de A.V.R.O.
Zij dankt haar improvisatietalent aan
haar „enorme concentratie". Tijdens
de uitzending is zij alléén in de stu
dio en wenst niet, dat iemand een
blik slaat door het raampje van de
cel. „Ik herhaal heel veel, want je
moet je instellen op de minst intelli
gente vrouw; zo een met een bevat
tingsvermogen van een jaar of
twaalf'. Dat klopt wel ongeveer met
de bevindingen van de Amerikaanse
filmmakers.
De naam Ida de Leeuw van Rees
is reeds vele malen door andere
modevakscholen geïmiteerd. Zij heeft
het echter opgegeven om te procede
ren, sinds zij met de omvang van
advocatenrekeningen heeft kennisge
maakt. De naam „Ida de Leeuw van
Rees" is haar handelsmerk en pseu
doniem. Haar eigenlijke naam geeft
ze niet prijs om de verwarring niet
te vergroten. Zelfs aan haar naam
onder haar testament heeft ze, op
verzoek van de notaris, voor de ze
kerheid Ida de Leeuw van Rees
moeten toevoegen. Zo ver hebben het
zelfs onze met pseudoniemen rijk ge
zegende litteratoren niet gebracht.
Enige radiogidsen zijn er nog steeds
niet achter, dat de Leeuw van Rees
één naam is, en schrijven nog steeds
een streepje tussen de Leeuw en van
Rees.
Haar werkmethode is zo volmaakt,
dat Ida de Leeuw van Rees er niets
meer aan behoeft te veranderen. De
zomermaanden besteedt zij aan het
zorgvuldig voorbereiden van de cur
sus. Daarbij schiet de vacantie er wel
eens bij in, hoewel ze veel van reizen
houdt, „vooral per boot". Haar andere
hobbies zijn koken en bakken, tennis
sen. fietsen en autorijden.
„Ik beoefen ze nog allemaal."
In de roerige aetherbranding heeft
„Met Naald en Schaar" als een rots
standgehouden. Reeds 28 jaren. Elke
vijf jaar dient zich een nieuwe radio
met eigen ideeën;
maar elke Dinsdag om drie uur komt
Ida de Leeuw van Rees de studio
weer binnen stappen, maakt ze haar
bureau open en begint ze haar
verkenningen in het rijk van de
stolpplooitjes, splitjes, figuurnaadjes,
strookjes en garneringen. „Dames
denkt U er aan
Ida de Leeuw van Rees was zó jong
teraars. Het is net of ik ze allemaal
ken", zegt ze gevoelig. Toen de radio toen ze voor het eerst door het stu-
nog in haar stiirmische Jugend was, dioraam sprong, dat nog vele gene-
regende het aan het eind van elke raties haar zullen kunnen horen, en
cursus cadeautjes. Ida de Leeuw van misschien zien.
Behalve door H.M. de Koningin werd
de lezing van Sir Edmund Hillary gis
teravond bijgewoond door H.K.H. Prin
ses Beatrix, vergezeld van enkele klas
genootjes, de Commissaris van de Ko
ningin in Noord-Holland, de burge
meester van Amsterdam en de diploma
tieke vertegenwoordigers van Groot-
Brittannië en de landen van het Britse
Gemenebest. Lady Hillary, die gedu
rende de tournée van haar echtgenoot
haar vioolstudies heeft moeten staken,
zat naast H.M. Hedenmorgen vliegen zij
en Sir Edmund terug naar Londen.
Advertentie
H. K. H. Prinses Beatrix tijdens de voordracht van sir Edmund Hillary, een van
de twee beklimmers van de Mount Everest, in Amsterdam.
Naar wij vernemen nadert de film
over de trawlvisserij, die de cineast
Herman van der Horst in opdracht van
het bedrijfschap voor visserijproduc
ten en het voorlichtingsbureau van de
Voedingsraad, afd. vis vervaardigt, haar
voltooiingZoals bekend werd tot het
vervaardigen van deze film besloten na
het succes dat de film „t Schot is te
boord", handelende over de drijfnet
visserij, overal verwierf.
De opnamen voor deze film zijn thans
voltooid en de laatste hand wordt ge
legd aan de montage, een nauwgezet
werk, dat dus nog wel enige tijd in be
slag kan nemen. Zijn we goed inge
licht, dan zou het streven zijn de pre
mière half December te doen plaatsvin
den.
