Tweede Kamer bespreekt het
probleem der jeugdvorming
Er wordt vaak met ijver en
intelligentie gewerktdoch
ook met dilettantisme
Linkse koers
Britse anijsballen saaiden verderf
onder Duitse vloot
Tot hoofd en hart
Protest tegen arrestatie van
Kardinaal Wyszynski
Het verschil
Yelser politiemannen gaven
namen van illegalen door
Een der verdachten: Op advies
van illegale chefs
„AAN HET ZIEKBED STAAN VEEL TE VEEL DOKTOREN"
STAATSSECRETARIS PLEIT
VOOR JEUGDZAKEN
IN INDONESIË
f 710.- voor een
prentenboek
Pius XII_ otüvangl diplomaten
Het weer
WERELDREIS VAN ENGELSE KONINGSPAAR
2? I
J
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1953
o
77sfe JAARGANG No. 25843
bureau smedestraat 5 - haarlem
Ongerustheid in Amerika
en Engeland
Punt van bespreking op
Bermuda-conferentie
Kinderen met honderden
guldens op sak
Doodstraf voor moor
denaars van Bobby
Greenlease
Executie op 18 December
Handgranaatoefening
eist vier gewonden
Tienduizend gulden
gestolen
Ouvreuse veroordeeld
HitwKk
■mm,:,..
Kinderen in Bedford kampten met ernstig
tekort aan snoepgoed
Tegen balk gestoten
en gedood
GABARDINE REGENJASSEN
VIJF VERZETSMENSEN GF.FTTSTTI.F.FRD
Van 23 November 1953 tot 15 Mei 1954
(S)
elefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
bonnementen 20800 Postgiro 143480
iJkant. Beverwijk: Breestraat 171, telef. 4790
'Jkantoor en Red. IDmuiden: Leeuweriklaan 30
f.. Telefoon 5790
'sctie: 7. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
°ofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin.
Wr>d. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
(Van onze parlementaire redacteur a.i.)
Dit is de eerste maal sinds de oorlog, dat zich in de Volksvertegenwoordiging
de gelegenheid voordoet de taak van de overheid ten opzichte van de jeugd
te bespreken zo zag gisteren de heer Stufkens (P.v.d.A.) de behandeling
in de Tweede Kamer van het wetsontwerp tot instelling van een Raad voor
de Jeugdvorming en hij greep deze gelegenheid aan te pleiten voor een her
leving van de afdeling Vorming Buiten Schoolverband op het departement
van O., K. en W. tot een directoraat-generaal; voor een aparte staatssecre
taris voor Jeugdzaken en voor een Jeugdstatuut.
Van verschillende andere kanten werd
de instelling van de genoemde raad niet
een gebeurtenis met zo verstrekkende
betekenis geacht; men zag het belang
van het verlenen van een wettelijke
status aan de reeds bestaande adviescol
leges, doch met name mevr. Fortanier
de Wit meende niet, dat men met de
discussie herover een historische dag be
leefde. Zij vroeg of de aandrang van de
tijde der jeugdorganisaties om tot op
lichting van een Raad voor de Jeugd
vorming over te gaan wel zo groot was
geweest.
De heer Tilanus verdedigde tegenover
de heer Stufkens het werk van de in
1920 gevormde Centrale Jeugdraad. Wat
bet Jeugdstatuut voor een constructie
Hoest zijn was hem niet duidelijk; de
gedachte aan een aparte staatssecretaris
Wees hij van de hand, omdat een staats
secretaris benoemd wordt voor één de
partement en volgens het idee van de
socialistische woordvoerder een derge
lijke staatssecretaris alle jeugdzaken, ook
die welke onder andere departementen
ressorteren, onder zijn hoede zou moe
ten nemen. De heer Stufkens had hier
het tegenargument*voor, dat men toch
ook de figuur van een staatssecretaris
voor de Middenstand kent.
Ds. Fokkema (A.R.) maakte het be-
r, dat de leden voor de Raad wor
den voorgedragen door de Kroon; in
Zijn ogen werd de Raad hierdoor een
adviescollege met het karakter van een
overheidsorgaan. Terloops zij uit de re
devoering van de A.R.-spreker nog ver
meld, dat hij de voorstelling van zaken
betreffende de toestand, waarin ae
jeugd volgens het bekende „Bronnen
boek" zou verkeren, overdreven en on
tvaar noemde.
Over deze publicatie en over het rap
port van het mgr. Hoogveld-Instituut
bad de heer Peters (K.V.P.) een ander
oordeel: hij sprak van een sirene, die
gilt door Nederland. Naar zijn opvatting
Vas de instelling van de Raad zeer wen
selijk, omdat zij de kans geeft tot een
Hationale conceptie bij de jeugdvorming
te komen, welke conceptie thans nog
ontbreekt.
De huidige situatie maakt een buiten
gewoon onbevredigende indruk: aan het
ziekbed staan veel te veel doktoren. Ter
illustratie van deze bewering gaf de
katholieke woordvoerder een lange, zeer
lange opsomming van de diverse instan
ties, welke zich op de departementen
van O., K. en W. Sociale Zaken, Maat
schappelijk Werk' Binnenlandse Zaken,
Landbouw en Justitie met Jeugdzaken
bezighouden. Het wemelde in dit over
zicht van de bureaux, instellingen en
commissies voor sociale jeugdzorg, so
ciale labielen, sociaal-paedagogische op
leidingen, baldadige jongens, jeugdbe
scherming in buitengewone omstandig
heden buurthuiswerk, huishoudelijke
Voorlichting, volksontwikkeling, minder
Valide jeugdigen. Rijks tucht- en opvoe
dingswezen enz. enz.
Er wordt, aldus spreker, vaak met gr
le ijver en intelligentie, maar ook me
een grote dosis dilettantisme gewerkt.
Deze moeilijkheden zijn inmiddels
biet met de instelling van een nieuw
yRet schijnt dat Engeland en Amerika
hiJi ernstig ongerust beginnen te maken
,per de snel-verslechlerende toestand in
jpdonesië. Volgens sommige zegslieden
p Londen en Washington zouden zowel
t nHeland ai$ Amerika van plan zijn deze
estand te bespreken tijdens de Ber-
uda-conferentie van de Grote Drie.
1 Diehard Nixon, vice-president der V.S.,
J kortelings teruggekeerd van een reis
"°?r het Verre Oosten en Zuid-Oost-
waarbij hij ook Indonesië heeft
Vg 0^bb Aan de hand van het rapport
Joh XOn over zijn bevindingen, zal
Sct-r-1 Foster Dulles te Bermuda waar-
'?mUik jjg Indonesische kwestie ter
Ma,6 hengen,
bi li MacDonald directeur van het
tniowU Zuid-Oost-Azië van het Britse
e van Buitenlandse Zaken brengt
hij 'Jteel een bezoek aan Djakarta. Ook
de een rapport samenstellen over
vjvJ? and aldaar. Men is tot de be
joeg'115 gekomen, dat Indonesië steeds
ae een linlfse koers is gaan varen ten-
toesta^frf v|Sn de Precaire economische
bister zijo enige tijd geleden mi-
genom ln bet Indonesische kabinet op
dichtv?1 ,wier politieke opvattingen zeer
biUniwK1' ve communistische liggen. Com-
groot ViS„ opstandelingen houden een
tröjg deel van Noord-Java onder con-
slaatssecretariaat af te doen.
Spreker was het met minister Cals
eens, dat men niet tot benoeming van
zeer jeugdigen in de Raad moet over
gaan opdat ons het beeld van de
blozende doctorandus in korte broek be
spaard blijve; voor dit werk is levens
ervaring nodig. De heer Peters heeft
overigens wel, evenals de heren Tilanus
en Fokkema, enige amendementen inge
diend ter verbetering van het wetsont
werp.
Aan beantwoording van de sprekers
is minister Cais gisteravond nog niet
toegekomen.
(Van onze correspondent)
Toen een onderwijzeres op een van de
Apeldoornse lagere scholen onlangs be
merkte dat de tien-jarige leerling B. H.
in het bezit was van een bankbiljet van
twintig gulden, trok zij verwonderd haar
wenkbrauwen op. Bij onderzoek naar
de herkomst van het geld kwam men
terecht bij de veertienjarige leerling
A. R. W„ die uitvoerig aan de tand ge
voeld werd. Hij bleek de afgelopen zo
mer bij een oom in Noord-Brabant te
hebben gelogeerd en daar het geld te
hebben weggenomen.
De oom had van de diefstal niets ge
merkt, doch toen hij zijn bezit ging na
tellen, bleek een bedrag van ongeveer
elfhonderd gulden verdwenen te zijn.
De veertienjarige had van het geld een
bedrag van achthonderd gulden aan een
vriendje gegeven. Deze jongen, de veer
tienjarige L. T„ had het aan zijn moeder
laten zien, doch deze meende dat het
bankpapier al lang verlopen was. Het
kleine broertje van L. T., kreeg vervol
gens het geld en ruilde een bedrag van
twintig gulden voor knikkers en een be
drag van zevenhonderdtien gulden voor
een prentenboekje met het vriendje B.
H. Van het ontvreemde geld is ten
slotte nog een bedrag van achthonderd
dertig gulden achterhaald.
Een Federale Jury te Kansas City in
de V.S. heeft gisteren de rechter gead
viseerd om aan Carl Hall en Bonnie
Headyde ontvoerders en moordenaars
van het 6-jarige millionnairszoontje
Bobby Greenlease, de doodstraf op te
leggen. Rechter Reeves heeft daarop de
doodstraf uitgesproken en bepaalddat
de beide schuldigen op 18 December in
ac gaskamer van de Missouri-gevange-
nis zullen worden gevonnist.
De jury had 67 minuten nodig om tot
een beslissing te komen. Tevoren had
rechter Reeves vastgesteld, dat er geen
verzachtende omstandigheden waren.
Een kwartier daarna sprak hij het von
nis uit. Toen het vonnis bekend was ge
worden, verklaarde Robert Greenlease,
de vader van het vermoorde jongetje:
„Het is nog veel te goed voor ze. maar
het is het uiterste wat de wet toestaat".
De verdedigers der schuldigen zullen
waarschijnlijk niet in beroep gaan tegen
het vonnis, tenzij de constitutionele rech
ten hunner cliënten zijn aangetast.
Tijdens een oefening met handgrana
ten, gistermiddag op de schietbanen van
het garnizoen Nijmegen gehouden, zijn
vier militairen gewond geraakt. Een
handgranaat ontglipte een soldaat op
het moment dat hij de granaat zou
gooien. Kapitein Van Veen sprong toe
en gooide de soldaat opzij, waardoor de
officier echter de rondvliegende scher
ven in zijn benen kreeg. Hij werd vrij
ernstig gewond naar het ziekenhuis in.
Arnhem vervoerd. Ook een luitenant
ter zee derde klasse en een vaandrig
werden gewond. De soldaat liep onbe
tekenende blessures op.
De rechtbank te Zwolle heeft giste
ren de twintigjarige ouvreuse H. S., uit
Zwolle, veroordeeld tot een gevangenis
straf van twaalf maanden met aftrek,
waarvan acht maanden voorwaardelijk.
Zy had in ruim één jaar ongeveer
f 10.000 weggenomen uit een kast in
een kantoor van een bioscoop te Zwolle.
Deze straf betekent, dat zy op vrije
voeten is gesteld.
Hm
m
mmmmm
mm**
Koningin Frederika van Griekenland, die met haar echtgenoot een bezoek brengt
aan de V. S., heeft, door haar levendig en expressief gelaatde dankbare belang
stelling van de persfotografen, die haar gezicht, waarop men haar reacties kan
aflezen, dikwijls onder „spervuur" nemen.
Tijdens de afgelopen oorlog moet er onder de kinderen in de Engelse stad
Bedford een ernstig tekort aan anijsballen hebben bestaan. Er waren toen
tenminste twee Britse officieren, die alle beschikbare voorraden van dit
schijnbaar zo onschuldige snoepgoed opkochten. Gisteren verschenen zjj
voor de Koninklijke Commissie voor het toekennen van Onderscheidingen
aan Uitvinders om te vertellen, wat het motief tot hun aankopen is geweest.
Kolonel R. S. Macrae en majoor C. V. Clarke experimenteerden boven een
garage in Bedford met een magnetische aantrekkingsmijn. Zij vroegen
scheikundigen om voor hen kleine bollen te fabriceren van een substantie,
die, na een bepaalde tijd aan zout of zoet water te zijn blootgesteld, volledig
zou smelten.
De scheikundigen probeerden allerlei
substanties en talrijke mengsels, maar
tot een bevredigende oplossing kwam
het niet. De bol was bedoeld om de
slagpin in de mijn op zyn plaats te
houden. Smolt de bol te vroeg, dan ont
plofte de mijn ergens in open water,
en smolt ze helemaal niet, dan kwam
er van de hele operatie niets terecht.
Door zuiver toeval kwamen Macrae en
Clarke op de gedachte om anysballen
te proberen. Dit nederige snoepgoed
had twee grote voordelen. In de eerste
plaats smolt het pas na geruime tyd
en in de tweede plaats legden de fabri
kanten er zich blijkbaar op toe om al
hun anijsballen mathematisch dezelfde
vorm te geven. Zo kwam het, dat alle
beschikbare anijsballen in Bedford wer
den opgekocht. Ze vormden een vol
maakte tijdbuis.
Generaal-majoor Sir Colin Gubbins,
die tydens de oorlog werkzaam was op
het bureau Bijzondere Operaties, dat
zich speciaal bezig hield met sabotage
en ondergrondse activiteit, trad voor de
Commissie op als getuige. HU verklaar
de, dat de magnetische mijn, voorzien
van anijsballen, overal in de wereld tal
van schepen tot zinken heeft gebracht.
Duitse schepen, die in hun eigen havens
voor anker lagen, andere die in volle
zee voeren werden met succes uitge-
Kunst, die niet
uit het leven ontspringt,
is slechts kunstvaardigheid
schakeld. Van één Duits schip, dat ge
laden was met 1500 man troepen, paar
den en voertuigen, bleef na een aanval
met een „anijsmijn" alleen de boeg
boven water steken.
Kolonel Macrae is een van de twee
mannen, die de uitvinding op hun naam
hebben gebracht van een anti-tank
projectiel, dat zich alvorens te explo
deren op de pantserplaat van de tank
vasthecht.
De H. Vader heeft gisteren op Zijn buitenverblijf te Castel Gandolfo de di
plomatieke vertegenwoordigers ontvangen van bijna vijftig landen, die
vriendschappelijke betrekkingen met de H. Stoel onderhouden. Namens hét
Corps Diplomatique heeft de Ierse Ambassadeur, Joseph Patrick Walshe,
zijn deelneming betuigd met de arrestatie van de Primaat van Polen, Z.Em.
kardinaal Wyszynski. De H. Vader, die erg bleek zag en er bezorgd en ver
moeid uitzag, heeft dit adres in een korte toespraak in het Frans beantwoord.
Om half tien gisterochtendl verzamel
den zich de hoofden der diplomatieke
missies bij de H. Stoel in de Consistorie
zaal van de Pauselijke zomerresidentie.
Kort daarop trad de H. Vader binnen
vergezeld van zyn beide pro-staatssecre
tarissen, de mgrs Montini en Tardini, en
de beide substituten voor buitengewoon
kerkelijke aangelegenheden, de mgrs
Dell'Acqua en Grano.
De ambassadeur van Ierland, Joseph
Patrick Walshe, nam daarop als waar
nemend deken van het bij de H. Stoel
geaccredliteerde Corps Diplomatique
het woord en sprak namens zijn col
lega's zijn deelneming uit in verband
met het lijden, dat de Kerk de laatste
jaren te doorstaan heeft gehad en
vooral met cte arrestatie van kardinaal
Wyszynski. De ambassadeur betreur
de de beledigingen die de men
selijke waardigheid en rechten worölen
aangedaan en sprak de hoop uit, dat
de verantwoordelijke staatslieden hun
atwaling zullen inzien en terug zullen
keren tot die eerbied voor de mense
lijke persoon, en dat zij mede zullen
werken aan de totstandkoming van een
dlaadwerkelyke vrede onder de men
sen.
De H. Vader richtte zich daarop in
een korte toespraak in het Frans tot de
aanwezigen. Hij verzekerde, dat de ar-
De 45-jarige chauffeur P. Visser, uit
Delden, schrok hevig toen by het op
pompen een reserveband uit een klem-
ring sprong. Hij richtte zich met een
ruk op, waardoor hij het hoofd zo hevig
tegen een balk van een oplegger stiet,
dat een splinter van de schedel in de
hersenen drong. V. werd overgebracht
naar een ziekenhuis, waar hy is over
leden. Hij was gehuwd en vader van
twee kinderen.
restatie van de Poolse Primaat een
nieuwe wonde had toegebracht aan het
hart van de vader der Christenheid en
zette uiteen, dat de liefde voor het Chris
tendom en de liefde voor het vaderland
voor de Polen nooit tegengestelde be
grippen zijn geweest, maar in tegendeel
een krachtige aanvulling voor elkaar
betekenden
De Paus stond vervolgens een ogen
blik stil bij de blijken van trouw en
aanhankelijkheid aan de H. Stoel, waar
van de Poolse katholieken bij voortdu
ring hadden getuigd. Door de Primaat
van Polen te arresteren, menen een aan
tal personen die trouw van het Poolse
volk te kunnen breken.
De H. Vader dankte de diplomaten
tenslotte voor hun deelneming en hun
protest tegen de arrestatie van cle kar-
dlinaal. Met de woorden dat niemand
het vertrouwen in de toekomst mag
verliezen, omdat deze ligt in Gocls hand,
die de verdediger is van gerechtigheid
en liefde, besloot de Paus: „Moge die
Almachtige God geven, dat gij de dag
aanschouwt dat de vrede hersteld! zal
zijn".
Advertentie
(tot Zaterdagavond)
Zwaar bewolkt met hier en daar
opklaringen en plaatselijk mist. Iets
lagere temperaturen. In het Noorden
van het land matige tot zwakke wind
tussen West en Zuidwest. Elders
weinig wind.
Zon: 8.10-16.42. Maan: 16.35-9.09.
/n de ogen van ons, Nederlanders, zijn
het vreemde en weinig verheffende
tonelen die zich in Amerika hebben
afgespeeld rondom de dagvaarding van
oud-president Truman om te getuigen in
de zaak White. Het heeft allemaal eerder
iets ergerlijks dan iets vermakelijks. Dag
aan dag zijn er nieuwe opzienbarende
ontwikkelingen te melden geweest, en de
naam „White" is tot een zo vertrouwde
lettercombinatie in de koppen op de
voorpagina geworden, dat menige lezer
zich met moeite zal hebben gerealiseerd,
dat het eindelijk niet White, maar ge
woon Witte, onze minister Witte, was
die gisteren in een opvallende kop figu
reerde. Na de affaire-White zitten we
nu alweer in de affaire-Glasser. En wie
weet mat er nog komen gaat zolang de
Republikeinen iedere verdenking van
Democraten uitbuiten en zolang het
McCarthyïsme hoogtij viert.
Laten wij vooropstellen, dat men er
verkeerd aan doet. alles wat zich elders
afspeelt zonder meer met Nederlandse
maat te meten. Enige kennis van de
Amerikaanse verhoudingen en de
Amerikaanse mentaliteit zou tot die
milde vorm van begrijpen kunnen lei
den die ten dele vergeven doet.
Maar president Eisenhower en vele an
deren hebben intussen ernstige overwe
gingen in het geding gebracht. De pre
sident gaf vorige week als zijn persoon
lijke mening te kennen, dat men welis
waar op zijn hoede moet zijn voor de
krachten, die het land willen ondermij
nen, maar dat men ervoor moet waken,
niet tegelijkertijd te vernietigen wat men
tracht te verdedigen.
/nderdaadDaar kan men volledig mee
instemmen. Men hoort echter ook al
het minder genuanceerde en minder
juiste geluid, dat Amerika door zijn ket
terjacht en de onophoudelijke verdacht
makingen in verband met communisti
sche activiteiten geen haar beter is dan
de communistische landen zelf, waar de
processen over spionnage en landverraad,
schering en inslag zijn.
Jawel, maar wie zo oordeelt ziet in
zijn anti-americanistische of pro-com
munistische bevooroordeeldheid toch één
belangrijk verschil over het hoofd. Als
in Rusland een man als Beria beschul
digd wordt verdwijnt hij geruisloos van
het toneel Alle kranten zeggen dat hij
een deugniet was en geen sterveling in
de Sovjet Unie durft iets anders (hard
op) te denken. Maar als in Amerika de
oud-president Truman gedagvaard wordt
weigert hij niet alleen te komen, maar
hij houdt ook felle redevoeringen voor
radio en televisie tegen zijn aanklagers,
en. olie kranten en alle mensen zeggen
vrijelijk wat zij ervan denken. Kijk, dat
is een verschil dat tot nadenken moet
stemmen: het is namelijk een van de
wezenlijke verschillen tussen democratie
en dictatuur.
Een sinds de bezettingsjaren slepende zaak, die thuis hoort onder de rubriek
„Velser affaire", kwam vanmorgen voor de Haarlemse rechtbank aan de
orde, uiteraard onder grote belangstelling van pers en publiek. In de ver-
dachtenbank verschenen de 40-jarige A. J. W. uit Velsen en de 45-jarige
C. J. B. uit Delft, die ten laste werd gelegd, dat zij als leden van het Velser
politiecorps in 1945 de namen van leden van een illegale groep hadden door
gegeven na een overval, tengevolge waarvan vijf mensen op 7 Maart 1945
werden gefusilleerd.
De officier van Justitie, mr. W. H. v.
Overbeek, had zijn dagvaarding kort
maar krachtig opgesteld en de presi
dent, mr. J. P. Petersen, leidde het ver
hoor op uiterst rustige en zakelijke toon.
Op uitnodiging van de president deed
verdachte W. een gedetailleerd relaas,
waaruit bleek, dat 16 Januari 1945 een
overval werd gepleegd op de boerderij
van v. d. Zon in de Velserpolder. Be
trekkelijk kort daarop kwam W. op de
boerderij, om een onderzoek in te stel
len en daarbij was gebleken, dat gemas
kerde mannen de boerderij waren bin
nengedrongen. De bewoners moesten
tegen de muur gaan staan, maar toen
men v. d. Zon wilde binden, kwam de
vrouw des huizes, die in een andere
kamer ziek te bed lag, binnen en greep
een der overvallers vast. Daarop ont
stond een worsteling, waarbij de over
vallers (althans een van hen) v. d. Zon
neerschoot. De man werd door vier
schoten dodelijk getroffen.
W. stond aanvankelijk voor een raad
sel, want v. d. Zon stond bekend als een
voortreffelijk vaderlander, die ook on
derduikers herbergde en steeds maaltij
den gereed liet maken om voorbytrek-
kende mensen te helpen.
In opdracht van zyn N.S.B.-supe-
rieuren B. Spannenburg, de corpschef,
en Ch. Noorman, de chef van de re
cherche te Velsen, moest W. een on
derzoek instellen. Hy nam echter
eerst contact op met zijn illegale
chef, de heer Kuntkes en met mr.
Engels, de chef van de vesting
IJmuiden, om te informeren, of de
overvallers tot een illegale groep
behoorden. Meestal was men van te
voren ingelicht, maar ditmaal ver
keerde men in onzekerheid. Later
had Kuntkes vernomen, dat het hier
geen bonafide illegale groep betrof.
Er werd zelfs gezegd, dat de over
vallers gekleed waren in Duitse
uniformen.
Op een desbetreffende vraag van do
president verklaarde W., dat er reeds
meermalen een overval was gepleegd
en dat er steeds contact was opgenomen
met Kuntkes in Heemstede; een enkele
maal werden de besprekingen gevoerd
in ,,'t Heerenhek" te Haarlem,
In dit geval werd besloten „uit te
zien" naar een diefstal, welke als kap
stok zou kunnen dienen om de over
vallers vast te zetten tot na de bevrij
ding, waarna zij berecht zouden kun
nen worden. De betrokken illegale
groep werkte namelijk in het wilde
weg en de gevolgen waren soms ver
schrikkelijk. Als repressaille fusilleer
den de Duitsers pa aar liefst acht gijze
laars. Dat kon zo niet doorgaan.
Er werd spoedig een belangrijke dief
stal gepleegd in Santpoort en die had
NOORD-
15 Mei
Terugkeer
in Londen
A Z E
- I37APRIL
24 NOVEMBER
GROTE
OCEAAN
23 Nov
Vertrek ton
Londen
10.21 APRIL
certON
JTi mei:
q Gibraltar
25NOVEMBEA
JAMAICA
ATLANTISCHE
OCEAAN^
3-7 MEI
MALTA
17 DECEMBER
TUI ULANOCN
1-3 MEI
INDISCHE
roeeore
AFRIKA
29 NOVEMBER
CNRISTOBAL
2 8- 30 APRIL
OZGANOA
AUSTRALIË,
AFRIKA
19 DECEMBER
TONGA
3 APRIL
ID AMER/K
cocos til
oe cijtzrs van t-1« gij
Ol AANDUIO/NGTN GTVTN
oe volgoroz waarin oe-
ze GZLeeeN oizncn re
WORDZN
23 DECEMBER
13 FEBR-1 APRIL
pee vliegtuig,
iRel» net der Gothic
AReie per Kon. Jochr
Nieuw zeeLANO
VERBLUF VAN
VIJF WEKEN
Maandag zal het Engelse Koningspaar de wereldreis gaan voortzetten, die destijds door de dood van Koning
George werd onderbroken. De reis wordt afwisselend per boot of vliegtuig gemaakt mpt korte onderbrekingen, o.a.
op Tonga, waar een bezoek wordt gebracht aan Koningin Salote. Hierna volgt Nieuw Zeeland, waar een verblijf van
vijf weken op het programma staat, en vervolgens een verblijf van anderhalve maand op Australië. De reis wordt dan
weer sprongsgewijze voortgezet naar Tobroek. Het laatste deel van de tocht wordt afgelegd aan boord van het konink
lijk jacht. De kaart geeft een overzicht van deze reis over de wereld.
kunnen dienen als camouflage. Noorman
en Spannenburg, de chefs van verdachte,
gaven echter te kennen, dat zij van de
overval een Nederlandse zaak wilden
maken, waarop W. weer contact opnam
met zijn illegale chef Kuntkes en mr.
Engels. Deze adviseerden toen, aldus
verdachte, de overvallers dan ook maar
als zodanig uit te leveren en ze niet aan
te dienen als de dieven van Santpoort.
Dit is toen gebeurd en W. maakte pro
ces-verbaal op.
President: Waarom zette u in het ver
baal er dan bij, dat het illegale werkers
waren?
Verdachte: Dat hadden ze zelf al ver
klaard bij hun aanhouding door de
Haarlemse politie.
W. voerde nog aan dat hij de stukken
verborgen had gehouden en pas aan
zijn superieuren had gegeven twee da
gen na de fusillade van de overvallers,
dus 9 Maart 1945.
Ten bewijze daarvan overhandigde hij
aan de president een fotocopie van de
stukken, welke door Spannenburg op
die datum voor ontvangst en gezien ge
tekend waren. Dat bleek een sterk ar
gument voor verdachte, maar de presi
dent merkte op, dat de originele stuk
ken nog steeds zoek zijn.
De verdediger ging nog even in op
de diefstal in Santpoort, die inderdaad
door andere mensen was gepleegd dan
die bij de overval waren betrokken.
Het verhoor van verdachte B„ die
met W. het onderzoek had ingesteld,
kon met enkele opmerkingen worden
afgedaan.
Belangrijk was echter B.'s medede
ling, dat hy twee dagen na de arres
tatie van de overvallers by mr. Sikkel
was geroepen, toen de hoogste chef van
de illegaliteit in Noord-Holland. B.
had tegen mr. Sikkel gezegd: dat zou
ik nooit zo gedaan hebben. Maar mr.
Sikkel zou hebben geantwoord: waar
om niet? Het zyn toch schoften!
Fnuikend voor illegaliteit
Tijdens het getuigenverhoor zei
de nu 30-jarige mevr. T. M.O.,
dat zij destijds verschillende be
sprekingen over dit geval bij Kunt
kes had bijgewoond. Op een vraag
van de president antwoordde zij,
dat de werkzaamheden van de
overvallers fnuikend waren voor de
illegaliteit. Hun activiteit moest ge
stuit worden, maar nadrukkelijk
werd gesteld dat het een Neder
landse zaak moest worden. Dan
zouden de namen van de overval
lers doorgegeven kunnen worden.
Het verhoor van de toenmalige NSB-
corpschef Spannenburg, die sedert
veertien dagen in vrijheid is, leverde
geen bijzonderheden op. Deze getuige
kon zich bij de belangrijkste punten
niets herinneren. De president ver
zuchtte tenslotte; „U weet niet veel
meer'"
Ook de chef van de Velser recherche
destijds, thans nog verblijvend in een
Rijkswerkinrichting, werd gehoord en
deze verklaarde vanmorgen, dat hij wist
dat het ging om een illegale groep. Dat
had hij uit mededelingen van verdach
ten kunnen opmaken Hij had toen W.
en B. gelegenheid gegeven zich terug te
trekken.
President tot verdachte: Is dat waar?
Verdachte: Als dat zo was geweest,
dan zouden wij hier niet meer zitten.
N.: De andere dag zijn zy in ieder
geval by mij gekomen met twee lysten,
een met namen van de Santpoortse dief
stal, de «nder met namen van. de over
vallers in de polder.
I l! flTl V 1" 11
