Radio-monteur Krijger uit Zeist
heel hard moeten werken
heeft
Handschoenbruidje plotseling
een vreemde nieuwe
overgeplaatst in
wereld
Goede organisatie in Zuid-
Holland bij event, stormen
Muziek van eigen instrumenten
Welke huur gaan wij per
1 Januari betalen
MONTIES
r
Binnen twee jaar een eigen zaak in Australië
Dip]
oma's hebben
grote waarde
Arnoldi en Van Dijk
directie 1954/55
Decentralisatie voorkomt overbelasting
van provinciale griffie
HET EERSTE EN ENIGE SCHOOL-
ORKEST IN NEDERLAND
Verhoging van „kale huurprijs
variërend naar gemeenteklasse
Richtlijnen voor de
huurverhoging
V-J
DINSDAG 8 DECEMBER 1953
PAGINA 3
Extra TV op Oudejaar
Rotterdams Toneel
Verloting van Rampen
fondshuis
Nederlandse ingenieurs
naar Bengalen
Mobilofoon in een
aantal gemeenten
Na 1940 gebouwde woningen
Bedrijfspanden
W oningwetwoningen
Prijsvragen van Ned.
Klassiek Verbond
Speciale verlichting
voor slechtzienden
iv» V>at lollilrctl
(Van onze speciale verslaggever)
Zij stond daar te wachten bij het grote bord aan de Rowland Avenue in
Wollongong, dat vertelde, dat daar de firma Krijger gevestigd was.
„Krijger's Radio Service, Television and Radio Engineer. Repairs to all
electrical home appliances" stond er op. Zij wachtte daar, het jonge mevrouw
tje Krijger uit Zeist, dat een paar weken geleden nog maar met de Skymaster
i-Overloon" als handschoenbruidje de lange luchtreis naar haar man maakte.
De zon stond heet en hoog boven het stadje en aan de overkant lispelden een
Paar palmbomen in de zucht wind, die van de zeekant landinwaarts zweefde.
Precies dezelfde palmbomen als die paar luttele weken geleden in Singapore.
Daar wilde zij toen alleen maar verder. Sneller, verder, naar de millioenen-
stad Sidney met zijn conglomeraat van rassen en nationaliteiten. Naar die
geweldige smeltkroes van volkeren aan de inktblauwe oceaan, waar haar
h>an op haar wachtte.
wel mee. Ik zeg niet in alle branches,
maar in vele. En dat geldt ook voor de
arbeiders. Anders krijg je last met de
unions, de vakbonden".
Zij heeft niet veel van die schrikba
rend grote stad gezien. Een flard van de
baaien, met hun zilverwitte stranden,
■^aar de branding in schuim verstuift.
Zen glimp van de wolkenkrabbers met
hun schrille neonreclames en misschien
een blik op de voorsteden, die verscho
len onder een weelderige subtropische
Vegetatie tegen de berghellingen liggen.
Toen is zij hier terecht gekomen. Zij is
getrouwd in het kleine kerkje van
Corrimal en heeft de eerste teleurstel
lingen van het harde begin moeten in
casseren. Ruim twee jaar is haar man
hier. Hard, razend hard, heeft hij ge-
Werkt, voordat dit bord aan de Row
land Avenue kon worden geplaatst en
hij is trots öp zijn resultaten. Hij merkt
nauwelijks meer wat zijn piepjonge
vrouw vreemd, akelig en naar vindt,
Hij is een ingeburgerde emigrant en
kan eigenlijk niet goed begrijpen, wat
dat meisje uit Zeist nu doormaakt, ,,'t
Is nog wennen hè", zei ze dapper en
voerde met die enkele woorden een
pleidooi tegen zo'n gescheiden emigra
tie. „Laat man en vrouw tegelijk en
samen gaan. Zij moeten samen de
moeilijkheden overwinnen en samen
trachten te aarden in het vreemde land,
dat is stukken beter dan zo'n geschei
den emigratie", zeggen de deskundigen
en zij was het er (onbewust misschien)
roerend mee eens.
Maar dat nam niet weg dat zij toch
bijzonder trots was op dat bord. Daar
achter lag immers de eigen zaak, die
haar man. de radio-monteur Krijger uit
Zeist, in die twee jaar had gebouwd
Altijd volop werk
»In Holland was me dat nooit gelukt.
heb ik een eigen radio-zaak en al
tijd volop werk. We zitten hier in een
industriegebied en nieuwe radio's gaan
ahemaal 0p afbetaling. Daardoor ben .ie
bijzonder kwetsbaar wanneer er een
staking jSi maar ook daar wen je aan.
Ik heb een klein auto'tje, er zit alles bjj
alles voor zo'n 1200 pond aan appara
tuur in de zaak, alles bij elkaar ver
diend. De belastingen zijn hier ook fiks,
maar niet onredelijk zoals in Holland.
Je houdt genoeg over om in je zaak te
stoppen en een reserve te vormen. Die
heb je nodig, want nu is het nog zo,
dat een slechte maand me de kop zou
kosten".
Het is niet vanzelf zo gekomen.
Trouwens, dat is met geen enkele
emigrant het geval. Ook niet bij de
middenstanders. Wij zijn ze overal
tegengekomen. Uitstekende bakkers
in Perth, een slager met vermaard
heid in Penguin, een renderende
bloemenzaak in Melbourne. Er waren
er onder die ook in Nederland een
zaak hadden en met de opbrengst van
de verkoop hier opnieuw waren be
gonnen Zij hadden natuurlijk een ge
makkelijker start dan monteur Krij
ger, maar één ding kwam steeds te
rug: werkenl
„Ik ben meteen na aankomst aan de
slag gegaan en ik heb allerlei baantjes
gehad. Ook buiten m'n beroep. Op een
metaalfabriek heb ik door overuren en
Zo veel geld gemaakt en dat heb ik
toen, stom genoeg, in een bakker lit.i p
gestoken. Je moet hier nooit proberen
om zonder meer in een ander be
roep een eigen zaak te beginnen. Mijn
advies is: leer eerst als knecht de taal,
de gewoonten in de handel, de smaak
van je publiek, de Engelse maten en
gewichten en doe het dan. Niet eerder".
Hij buigt zich over een radio met zijn
schroevendraaier. Vlak boven zijn
hoofd hangt een Australisch diploma.
>,Ook daar moet je aan denken, het is
hier wel veel gemakkelijker dan in
Holland, maar diploma's hebben wel
degelijk waarde. Er zijn in de midden
stand al heel wat beschermde beroepen,
Waarvoor je examen moet doen en dan
tellen je Nederlandse diploma's heus
Orders uit Moskou
De middenstander heeft weinig met
de unions te maken, maar des te meer
de arbeider in de zware industrie. Wel
iswaar is het zo, dat hoe verder de
18.000 Nederlandse emigranten, die nu
in zonnig Nieuw Zuid-Wales werken,
van Sydney en de industriestad New
Castle weggaan, des te minder last zij
zullen hebben van deze machtige vak
bonden, doch de geschoolde vakarbei
der krijgt er wel degelijk mee te doen.
Waarschijnlijk niet met de plompge-
uouwde man, die ergens aan de haven
kant van Sydney van zijn kantoor de
„Wharfies", de dokwerkers, dirigeert.
Hij ontvangt zijn orders rechtstreeks
uit Moskou en is een caricatuur van de
vakbeweging in Australië. Zo goed als
zijn bestaan een caricatuur is van het
politiek benul van deze arbeiders.
„Natuurlijk zijn wij geen communist,
wij stemmen Labour. Maar hij is de
beste vakbondsleider, die er is,_ waar
om zouden we hem dan niet kiezen?",
zei zo'n bruinverbrande dokwerker ons
Trots staat zij bij het bord, dat het
symbool is van de eigen zaak, die
haar man in Australië opbouwde,
de jonge mevrouw Krijger uit Zeist,
die enige weken geleden in.de Sky
master „Overloon" naar Melbourne
vloog.
in het lelijkste, meest stuk gekauwde
Engels, pardon Australisch, dat we tot
nu toe hoorden.
Maar de emigrant-vakman heeft in
vele branches wel een bewijs van
vakmanschap nodig van zijn union,
waarvan het lidmaatschap vaak ver
plicht is. „Ik heb mensen uit jullie
land ontmoet, die weigerden, omdat
zij lid wilden worden van een katho
lieke of protestantse vakbond. Heb je
ooit zulke onzin gehoord?", merkte
een union-leider op in oprechte ver
bazing. Dat vond hij toch wel zoiets
geks. Heel normaal vond hij echter,
dat de emigrant een geautoriseerde
vertaling van een Nederlands diploma
of getuigschrift bij zich had.
„Of course, natuurlijk houden we daar
rekening mee. Alleen komen hier jon
gens beneden de 21 jaar, die een ge
tuigschrift hebben, waarin staat, dat zij
al drie jaar bankwerker zijn geweest.
Kijk, dat kan niet. Wij erkennen geen
volwaardige vaklui beneden de 21 jaar,
daarom had er moeten staan: „leerling
bankwerker. Dan hadden wij die drie
jaar afgetrokken van de verplichte op-
leidingstijd van vijf jaar".
„Overigens, ik weet voor iedereen
maar één raad; steek de handen uit de
mouwen en doe het in de eerste plaats
zelf".
Terug in de radiowerkplaats van de
firma Krijger. „Ga nooit zitten wachten
op werk, zoek het zelf, pas als dat niet
lukt, ga je het via de Employment Ser
vice, het arbeidsbureau, proberen. En
dat gaat overal op. Ook met de huis
vesting. Bep en ik wenen nu in bij
Australiërs en als we straks niet zelf
een huis kopen ik werk 16 uur per
dag en heb geen tijd er een te bouwen
zitten we er over zes jaar nog.
Australiërs en Engelse emigranten gaan
voor bij de huisvesting. En de unions
mogen dan machtig zijn, de sociale
voorzieningen zijn hier slecht. Dus hang
niet als een klein kind aan je vakbond.
De ziekenuitkering is hier bar slecht,
evenals de werkloosheidssteun. Dat was
in Nederland allemaal veel beter. Je
moet hier overal zelf voor zorgen en als
je dat maar weet en er rekening mee
houdt, ach, dan kom je er best".
Ja, natuurlijk komt hij er best, die
Krijger. Zestien uur werken per dag.
Alles zelf doen, teleurstellingen incasse
ren, steeds weer doorzetten. Dat is zijn
zakenprogramma en wie dat in zijn
hoofd heeft, met overleg te werk gaat
en niet in de waan verkeert, dat men
het Australische publiek pardoes Ne
derlandse gewoonten en artikelen kan
opdringen, wel die maakt als midden
stander een goede kans. Zijn streven
naar groter vrijheid en zelfstandigheid
dan nu in de Nederlandse middenstand
mogelijk zijn, worden zo zeker met suc
ces bekroond.
Op oudejaarsavond zal de Ned. Tele
visiestichting een extra programma uit
zenden, waarin aan de hand van oude
reportages en ander tv-materiaal een
overzicht zal worden gegeven van het
geen de NTS aan bijzondere actualitei
ten in het jaar 1953 op het scherm heeft
gebracht. Voorts volgt een korte serie
nieuwjaarswensen, die door alle Euro
pese tv-stations zal worden uitgezonden
en waarvoor van elk station een om-
toepster of omroeper een van te voren
opgenomen wens heeft uitgesproken.
Mies Bouwman, omroepster van de
K.R.O., zal deze wens van Nederlandse
zijde uitspreken.
Advertentie
VERKOUDEN...
Gisteren hebben wij gemeld, dat Paul
Steenbergen is aangezocht om de lei
ding van het Rotterdams Toneel op zich
te nemen, waartoe hij per 1 September
1956 bereid is, en dat van Rotterdamse
zijde 1 September 1954 gesuggereerd it
De Rotterdamse wethouder voor de
Kunstzaken heeft in de jongste raads
vergadering op een en ander gezin
speeld. Het bestuur van het gezelschap
geeft nu het volgende communiqué uit:
„Volgens de statuten van de stichting
Rotterdams Toneel behoeft het bestuur
voor de benoeming van de directie goed
keuring van het college van B. en W.
van Rotterdam. Dientengevolge zal het
bestuur van het Rotterdams Toneel zich
te dezer zake dezer dagen tot het col
lege van B. en W. wenden. Mededelingen
inzake de toekomst van het Roterdams
Toneel zullen zo spoedig mogelijk wor
den verstrekt.
Het ligt echter in de lijn, dat het be
stuur de heren Arnoldi en Van. Dijk voor
het seizoen 19541955 als directeuren zal
voordragen. Ofschoon uiteraard een en
ander nog niet voor verdere publicatie
op dit moment vatbaar is, hebben na
tuurlijk wel reeds informele besprekin
gen hierover plaats gevonden''.
Nog enkele dagen scheiden van d|e
trekking van het huis. dat door een
Castricumse bouwondernemer geheel
gratis ter beschikking van het Na
tionaal Rampen Fonds werd gesteld. Hij
verbond dlaaraan echter de voorwaarde,
dat de woning ten bate van het Fonds
moest worden verloot en deze verloting
zal deze maand! plaats vinden. Na 14
December zijn er geen loten meer ver
krijgbaar!
Aan 6|e volgende adressen zijn ze nu
te verkrijgen:
ASSENDELFT: S. Kok, Iepenstr. 3.
BEVERWIJK: M. M. v. Davinson, Bree-
str. 44; Ph. v. Noort, Breestr. 170; G.
de Vilder-Bordoff, Stumphiusstr 1.
CASTRICVM: J. Koopman, Dorpstr. 9.
UITGEEST: A. Vermeulen, Scharloo 3.
IJ MUIDEN: W. Ketting, Wijk aan Zee-
ërweg 12. ZAANDAM: C M. van 't Hof,
Gedempte Gracht 17a; A. v. d. Steen,
Prof. Etruykenstr. 20. HAARLEM: P.
J. Loder, Schouwtjeslaan 35 zw.; Van
Essen, Zanenlaan 175. SASSENHEIM:
P. C. Duivenvoorde, Adelborst van
Leeuwenlaan 44.
Te Amsterölam zijn eveneens loten ver
krijgbaar en wel bij alle collectanten
en collectrice's van de Ned. Staatsloterij,
die. evenals bovengenoemde personen,
geheel gratis hun medewerking ver
lenen -
Nederlandse ingenieurs zijn in de hele
wereld beroemd om de wijze waarop zij land
veroveren op de zee. Vele landen hebben
hun hulp ingeroepen bij grote landwinnings
projecten. Thans hebben de autoriteiten van
West Bengalen een beroep op hen gedaan
om een plan op te stellen voor de drainage
van een groot gebied bij Salt Lake in de
omgeving van Calcutta. Het gaat hier om
een gebied van ruim 2000 h.a. ten behoeve
van de stad zelf en van ruim 10.000 h.a.,
die als bouwgrond moeten dienen.
(Van onze Haagse redacteur)
,Bij de watersnood in Februari, die
ons onvoorbereid trof, is de fout ge
maakt dat alles veel te centraal geor
ganiseerd was. Hierdoor is de provin
ciale griffie overbelast geraakt en werd
tijd verloren. Zonder een goede orga-
De Nederlandse
violist Jacob Em-
ner heeft met drte
Fransen een strijk
kwartet gevormd,
dat begin 1954 in
de Parijse Salon
Hewitt zijn eerste
concert zal geven
met de door hem
zelf gebouwde vio
len, altviool en
violoncel. Het is
als volgt samenge
steld: Jacob Em-
ner, eerste viool,
Liliane Guarnier,
tweede viool (pre
mier Prix Conser
vatoire 1953), Marc
Carles, altviool en
Jacques Doué, vio
loncel.
Deze herfst heeft
de heer Emner met
een van zijn zelf
gebouwde violen
een tournée van
tien weken (47 con
certen) door Zuid-
West-Afrika en de
XJnie gemaakt en
op de zeereis heen
en terug de laatste
hand gelegd aan
de altviool en de
ce'.lo, waarvan het
nieuwe kwartet zich
zal bedienen.
nisatie voor het geval er deze winter
wederom stormen zouden opsteken, acht
ik mü niet verantwoord." Dit zei de
commissaris der Koningin in Zuid-Hol
land, mr. L. A. Kesper, Maandag in Den
Haag in een uiteenzetting over de nieu
we (voorlopige) organisatie, welke de
ze provincie heeft opgezet voor alarme
ring en hulpverlening bij eventuele
stormen; een organisatie, die t.z.t. door
de dienst Bescherming Bevolking over
genomen zal worden.
Een belangrijk principe bij het nieu
we systeem is, dat de burgemeesters in
Zuid-Holland zich rechtstreeks zullen
wenden tot de instanties, waar zij hulp
van nodig hebben en niet behoudens
in speciale gevallen tot de commis
saris der Koningin. Alle instellingen dia
hulp verlenen, houden hiervan de com
missaris op de hoogte. Via de radio zul
len slechts berichten verspreid mogen
worden, die door de commissaris van
de Koningin zijn goedgekeurd; dit ter
voorkoming van verwarring.
Alarmering in drie phasen
Het alarmeringssysteem berust op
waarschuwingen van het KNMI in drie
phasen. Het eerste bericht telegram
O gaat naar de directeur-hoofdinge
nieur van de Provinciale Waterstaat, de
posten van de Waterstaat in de provin
cie en de dijkgraven, die de eerste voor
bereidende maatregelen kunnen nemen.
De tweede waarschuwing telegram
Pinguin komt ook bij de com
missaris der Koningin, die de belang
rijkste diensten en een aantal gemeen
ten waarschuwt. Deze waarschuwing
zal, naar men verwacht, deze winter
drie- tot vijfmaal gegeven worden. Het
derde bericht telegram Walrus
duidt op gevaarlijk hoog water; het alar
meert alle burgemeesters en hulpver
lenende instanties: de gehele organisatie
komt hierdoor in staat van paraatheid.
Dit houdt o.m. in, dat in het Provincie
huis in Den Haag dan de eerste ploeg
opkomt voor de dag- en nachtbezetting
van het centrale punt der organisatie.
Voor de verbindingen bij een ramp
kan naast de gewone telefonie, waar
voor enkele speciale lijnen gemaakt zijn,
gebruik worden gemaakt van radiotele
fonie. Met het oog hierop is in een aan
tal gemeenten een mobilofoon-apparatuur
opgesteld en wordt in Rotterdam een
speciale noodcentrale gebouwd. Ook de
politiedienst wordt ingeschakeld.
Binnenkort zal via deze verbindingen
een proefalarm worden gegeven.
(Van onze speciale verslaggever)
-w- -w et Gemeentelijk Lyceum in Emmen is ongetwijfeld een van de mo-
dernste onderwijsinrichtingen in Nederland. In één opzicht onderscheidt
J het zich zelfs van alle andere: het beschikt sinds enkele jaren over een
sclioolorkest; een harmonie-orkest wel te verstaan. En het heeft zulks vooral
te danken aan het onvermoeide ijveren van zijn muziekleraar, de heer C. A. Legro.
De heer Legro gaat bij muziek-paedagogische activiteit uit van de ons inziens
alleszins aanvaardbare stelling, dat de muziek-b eoefening de meest doeltref
fende muzikale vorming garandeert. Zo kwam hij op de gedachte van een
eigen orkest. Een symphonie-orkest kon het vanwege de grote individuele tech
nische vaardigheid, die daarvoor van de leerlingen zou worden geëist, uiteraard
niet wezen. Er restte dus slechts de keus van een ensemble voor blazers: een
harmonie-orkest. In 1950 begon de heer Legro met de verwezenlijking van zijn
plannen.
Dat de moeilijkheden, die hij daarbij
had te overwinnen, vele waren, zal een
ieder begrijpen. Daar was allereerst de
kwestie van de instrumenten; de aan
schaffing daarvan vereiste een flinke
som, die uiteraard door de school zelve
niet kon worden gefourneerd. Na veel
tasten en zoeken kreeg de hèer Legro
het tenslotte zover, dat hij van een fir
ma in Zaandam een aantal oude instru
menten kon lenen. In September '50
werd dus gestart met een klein ensem
ble, dat echter de naam van „orkest"
nauwelijks kon dragen. In Maart 1952
kwam echter het keerpunt. Toen gingen
de in Emmen gevestigde grote bedrijven
er zich mee bemoeien. Zij brachten te
zamen en in vereniging een niet onbe
langrijk fonds bijeen, waaruit de heer
Legro vrijelijk kon putten. Op dit mo
ment nu heeft hij een orkest met de
volgende bezetting: 1 grote fluit, 9 kla
rinetten, een alt- en een tenorsaxophoon,
5 trompetten, 4 cors, 2 baritons, 3 trom
bones, 1 tuba, een es-bas en een bes-
sousaphoon, grote en kleine trom en
klein slagwerk. Een hobo, een fagot,
een bariton-saxophoon en pauken ont
breken nog; maar de completing van
een en ander zal wel niet mee1® zo heel
veel tijd vergen.
Hoe dat zij: het harmorue-orkest
van de heer Legro telt op het ogen
blik 34 leden, 32 jongens en 2 meisjes.
De samenstelling van het ensemble is
uiteraard nogal een wisselvallige,
want telkenjare nemen afgestudeerde
leerlingen afscheid en komen er nieu
we bij. Dat werkt vanzelfsprekend
remmend, waar het de homogeniteit
van het prille gezelschap betreft. Maar,
zoals gezegd, het doel van de heer
Legro is dan ook niet een perfect
corps, maar een degelijke en een meer
vérstrekkende muzikale opvoeding.
Er heerst bij de leerlingen een warme
belangstelling voor hun orkest. Bij het
begin van elk nieuw schooljaar plaatst
de heer Legro een oproep voor nieuwe
aanmeldingen. Er geven er zich dan
altijd wel een stuk of achttien jonge
muzikanten op. Waarna er geloot moet
worden, want zoveel instrumenten zijn
er nog niet beschikbaar. De leerlingen
van de twee laagste klassen kunnen nog
niet meedoen; zij moeten wacHten tot
dat zij zich, via de verplichte muziek
lessen op de school, een zekere muzikale
ondergrond hebben verworven.
Als wij zeggen, dat de heer Legro met
zijn jongens niet op de allereerste plaats
de perfectie nastreven, dan wil dat niet
zeggen, dat zij niet een zo hoog mogelijk
niveau willen bereiken. Van het tegen
deel zijn wij overtuigd, toen wij dezer
dagen een repetitie van het orkest moch
ten bijwonen. Een repetitie, gehouden
bij het ochtendkrieken. Want gebrek
aan tijd is er de oorzaak van, dat het
orkest slechts kan oefenen des morgens
vóór schooltijd en dat tweemaal per
week. Die verplichte matineusheid drukt
echter allerminst de stemming onder de
jeugdige muzikanten, dat hebben wij
wel gemerkt. De geestdrift, waarmee zij
zich op de noten werpen, is er bepaald
niet minder om. Wij hebben ze bezig
Zonder twijfel zal nog voor 1 Januari ook de Eerste Kamer het
wetsontwerp tot wijziging van de huurwet aannemen. Dit be
tekent, dat het nieuwe jaar zal worden ingezet met een tweede
algemene huurverhoging. Voor het eerst zijn de huren in Nederland
na de oorlog officieel in 1951 omhoog gegaan, toen uniform daarvoor
een percentage van 15 werd vastgesteld. De tweede verhoging, die
thans komt, is niet uniform, maar varieert naar gelang de klasse der
gemeente, waarin de woning zich bevindt. Voor deze indeling in klas
sen wordt in het algemeen een systeem gevolgd, dat ook voor de
Noodwet Ouderdomsvoorziening geldt. Hierbij zijn alle Nederlandse
gemeenten ingedeeld in vijf klassen. De huurverhoging is voor de
vijfde klasse het grootst, n.l. 29%. Dit zijn de kleine landelijke ge
meenten. De verhoging is het kleinst in de grootste steden en gemeen
ten, die in sommig opzicht daarmede overeenkomen, zoals b.v. Schie
dam, Wassenaar, Voorburg en Heemstede. Een enkele maal lopen de
grenzen van de klassen dwars door een plaats heen. Zo ligt het Noor
delijke deel van Bloemendaal in klasse een, de rest in klasse drie. Er
zullen dus Bloemendalers zijn, die per 1 Januari 23% huurverhoging
gaan betalen, terwijl hun buurman er met 17 pet. afkomt. In Nieuwer-
Amstel heeft men zelfs met drie verschillende klassen te maken.
De percentages waarmede de huren, zoals die op 31 December 1953
gelden, worden verhoogd, zijn resp. 17, 20, 23, 26 en 29% voor de
klassen van een tot vijf. Zij gelden voor de verhoging boven het
wettel ij ke huurniveau per 31 December. Zijn er destijds
overeenkomsten gesloten, die, om welke reden dan ook, hogere of
lagere huren ten gevolge hebben gehad, dan kan dus niet daarop, maar
alleen op het wettelijke niveau de verhoging worden toegepast.
Voorts wordt alleen de kale huurprijs verhoogd, dus met aftrek van
allerlei bijkomende bedragen voor water, verwarming of andere extra
berekende posten.
Om nu precies te weten hoeveel meer huur men moet betalen, moet
men eerst nog weten over welke soort woning het gaat. Het eenvou
digste is de berekening voor woningen, die vóór 27 December 1940
zijn gebouwd. Daarvoor hoeft men slechts de zuivere huurprijs te ver
hogen met het percentage van de gemeenteklasse. Eventuele extra
bedragen worden er daarna weer bijgeteld. Iemand, die zo'n woning
heeft, die b.v. in de tweede gemeenteklasse thuishoort en die f 9.20 per
week doet, waarbij voor watergebruik nog f 0.43 in rekening wordt
gebracht, betaalt na 1 Januari f9.20 plus f 1.84 (20% van f9.20), dus
f 11.05. (Het bedrag is afgerond op 5 cent). Met de kosten voor het
water komt de nieuwe huur dus op f 11.48.
Ingewikkelder wordt het, wanneer men een woning heeft, die na
27 December 1940 is gebouwd. Men dient dan te weten, of de woning
onder of na de oorlog is tot stand gekomen en of de bouw al of niet
met rijkssteun is geschied. Als algemene regel geldt, dat de huren
van panden, die na 5 Mei 1945 zonder overheidssteun zijn gebouwd,
vrij blijven. Dat wil niet zeggen, dat de huiseigenaar aan huur kan
vragen wat hij maar wil. De huurder wordt bij de wet beschermd.
Ontruiming blijft gebonden aan een uitspraak van de kantonrechter,
zodat overdreven eisen ook voor deze categorie van vrije huren ge
makkelijk kunnen worden voorkomen.
Er zijn nu nog drie andere categorieën van woningen, waarvoor de
wet bepalingen vaststelt. Op de eerste plaats de woningen, die met
rijkssteun na 27 December 1940 zijn gebouwd. Hiervan zullen de huur
prijzen, voor zover deze liggen beneden het nieuwe huurpeil, dat op
1 januari ingaat, door de minister tot dat niveau worden opgetrokken.
Een volgende groep zijn de woningen, die in de vijf oorlogsjaren,
tussen 27 December 1940 en 5 Mei 1945, zijn gebouwd. Hieronder zijn
er, waarvoor de minister in 1951 al een huurprijs heeft vastgesteld.
Van die woningen gaan de huren automatisch omhoog tot het nieuwe
huurpeil. Voor de laatste categorie, de oorlogswoningen, waarvoor
nog geen huurprijs is vastgesteld, geschiedt dit niet automatisch, maar
alleen wanneer de eigenaar een verzoek daartoe bij de minister
indient.
Een belangrijke bepaling in de nieuwe wet is, dat de huurtoeslag
wegens inwoning per 1 Januari wordt afgeschaft. Wanneer iemand als
hoofdhuurder aan de eigenaar van een woning meer huur moet be
talen, omdat hij zijn huis heeft onderverhuurd, dan moet dit bedrag
dus eerst worden afgetrokken, om voor de berekening van de ver
hoging van de kale huurprijs te kunnen uitgaan. Iemand, die b.v. 4
personen als onderhuurders in huis heeft en daarvoor aan de huisbaas
op een maandelijks huurbedrag van f 50 4% extra moet betalen, gaat
nu bij de berekening uit van de f 50 huur zonder die f 2.extra. Hij
krijgt dus per 1 Januari," als hij in een eerste klas gemeente woont,
f 58.50 te betalen. Wel mag hij van de inwoners 20 pet. wegens ongerief
blijven rekenen. Ook extra kosten voor gebruik van water enz., door
de onderverhuurder te betalen, blijven hem toekomen.
Een aparte regeling geldt voor bedrijfspanden, waartoe alle winkels
behoren, ook wanneer zij tevens woonhuis-zijn, en voorts de percelen,
waarvan 40 pet. of meer van het vloeroppervlak voor bedrijfsdoel
einden wordt gebruikt. Voor deze woningen zijn de huren slechts ge
bonden aan het maximum, dat ook voor de woningen geldt. Daar
beneden zijn de huren voor deze panden vrij.
(Eigen bericht)
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft de gemeentebe
sturen richtlijnen gegeven voor de toe
passing van de huurverhoging voor de
Woningwetwoningen. Deze komen er in
het algemeen op neer, dat de huren
van alle Woningwetwoningen en nood
woningen met ingang van 1 Januari
worden verhoogd met de in de wet te
noemen percentages van 17 tot 29 naar
gelang van de klasse-indeling der ge
meente.
Voor Woningwetwoningen, tot stand
gekomen na 5 Mei 1945, is echter be
paald, dat indien de verhoogde huur
prijzen aanmerkelijk zullen uitgaan bo
ven het huurpeil van gelijksoortige
Woningwetwoningen in de gemeente en
deze hogere huren geen oorzaak vin
den in grootte, stand, ligging of kwali
teit, B. en W. aan de minister een voor
stel kunnen doen om de huurverho
ging te beperken. Dit laatste is ook mo
gelijk als de huren van noodwoningen
boven een redelijk peil zouden stijgen.
De huren van woningen welke met
verminderde Rijksbijdrage zijn ge
bouwd, de z.g. „stunt- of Boumawonin-
gen", worden niet verhoogd.
Het Nederlandsch Klassiek Verbond
heeft een prijsvraag uitgeschreven voor
studenten van alle faculteiten. Gevraagd
wordt een verhandeling te schrijven
over een der volgende onderwerpen:
„Wat denkt ge van toneelstukken van
moderne schrijvers met figuren uit de
Griekse tragici," „De Hellenistische
mysteriën" en „De betekenis van de
wetenschap van Grieken en Romienen
voor die van de moderne tijd."
De winnaar wordt beloond met ƒ50.
De jury bestaat uit Luisa Treves, dr.
J. A. Schroeder en Jos. van den Hout,
dr. J. A. Schroeder, Harmoniehof 36
Amsterdam, verstrekt nadere inlichtin
gen.
Het Ned. Klassiek Verb, heeft voorts
een opstelwedstrijd uitgeschreven voor
leerlingen van gymnasia en lycea. Ge
vraagd wordt een opstel over een der
volgende onderwerpen: „Wat vindt ge
van Sophocles' Oedipus Rex als trage
die en van de figuur van Oedipus daar
in," „De figuur van Socrates" en „Een
vergelijking tussen de figuur van Nau-
sicaa en die van Dido."
De jury is dezelfde als die voor de
studentenprijsvraag. De winnaar wordt
beloond met een boekenbon ter waarde
van 25.
(Van onze correspondent)
Op het blindeninstituut „De Wijnberg"
te Grave is een speciale afdeling voor on
derwijs aan slechtzienden. Zij kunnen
weliswaar iets zien, maar zijn ongeschikt
voor de normale vorm van lager onder
wijs. Van zeer groot belang in het onder
wijs voor slechtzienden is de factor ver
lichting.
Tot dusver werden op dit punt nog geen
bevredigende resultaten bereikt. Thans ech
ter gebruikt men een speciale verlichting,
die door de Nederlandse Pope-fabrieken is
vervaardigd. Het is een fluorescentie-ver-
lichting, die blauw en okerkleurig licht
verspreidt. Kinderen, die bij „gewoon'
licht (o.a. neonverlichting) niet konden le
zen, zijn hiertoe thans wel in staat.
Op „De Wijnberg" is men over de nieu
we verlichting zeer tevreden.
gehoord in een programmaatje van twee
marsen en een „Divertimento" van Boe-
dijn. Het klonk alles, bij alle technische
tekortkomingen uiteraard, fris en het
plezier van muziek te kunnen maken
viel de jonge executanten waarlijk van
de gezichten te lezen.
Volgend jaar gaat het Emmense
schoolorkest op tournée; helemaal naar
Denemarken liefst en voor acht dagen.
Men moet respect hebben voor het no
bele streven van de heer Legro en voor
het (in Nederland) unieke harmonie
orkest. En tenslotte: waarom zou het
wel in Emmen kunnen en elders niet?
